Еңбекке баулу сабағы кезіндегі ақыл
МАЗМҰНЫ
КІРІСПЕ ......................................................................................................................3
1 Ақыл –ойы кем оқушылардың дамуындағы
1.1 Еңбекке баулу сабағы кезіндегі ақыл
2 .
2.1. Анықтаушы эксперимент ……………………………………………..….29
2.2. Қалыптастырушы эксперимент…………………………………………...30
ҚОРЫТЫНДЫ........................................................................................................
ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ ..........................................................................................
ТІРКЕМЕ …………………………………………….…………………..……….43
Кіріспе
Елбасымыз Нұрсылтан Назарбайевтің жолдауындағы ауыл мектебін жақсарту ауылға көңіл
Қазақстан Республикасында 2002 жылы маусым айында «Дамуында ауытқуы бар
Адам өмірі үшін аса қажетті әрі өмір бойы
Оқыту технологиялары көптеген педагогикалық іс – тәжірбиелерді жаңашыл- мұғалімдердің
Болашақта Қазақстан елін көркейтуші дамыған 50 елдің қатарына қосылуға
Қазақстан халқының әл- ауқатынын арттыру мемлекеттік саясаттын басты мақсаты
Бүгінгі таңда халқымыздың ежелден желісі үзілмей келіп жеткен көне
Қол өнер – халық өмірімен тұрмысымен бірге жетіліп, біте
«Еңбекке баулу» біз өмір сүріп отырған ғасырымыздан бұрын
1922 жылы Қазақстанның халық ағарту Комиссарияты мектептің оқу жоспарына
Қазіргі кезде жалпы білім беретін мектептерде және жоғарғы оқу
Қайсы қоғамда болмасын қоғамның дамуындағы еңбектің шешуші ролін оның
Еңбек адамдарының қандайда қоғамда болсын алатын орынын оның
Жеке адамның дамып жетілуінде еңбектің негізгі құралы екенін еңбек
Зерттеу өзектілігі –Менің өзекті мәселем , ақыл-ойы кем балалардың
Мақсаты :
Көрнекті педагог В.АСухоминский « сабақ жасөспірімдердің интелектуалды өміріне құрғана
Баланың еңбекке қабілеттілігін дамытып, жетілдіру еңбекті сүюге баулу.
Баланы еңбекке машықтандыру арқылы іске икемділігін іскерлікпен шеберлік дағдыларын
Еңбекті табысты шығармашылықпен орындауға ерікті түрде еңбек етуге
Баланың бойындағы талант пен дарынын зерттеу және дамыту.
Баланың өзін-өзі тану қабілетін жетілдіру және оған ықпал жасау.
Баланың ұлттық санасын қалыптастыру.
Балаға білім алу үшін әр түрлі жағдай туғызу.
Бала еңбегін ынталандыру және насихаттау.
Мұғалімен оқушының ара қатынасын неғұрлым жақсы жолға қойып өзара
Еңбектің нәтижелігін арттыру.
Әр оқушыға жеке әдіспен тәсіл қолдану.
Міндеті :
Қолданбалы қолөнерінің материалдық мазмұны мен эстетикалық талғамның қалыптасуын тілдің
Еңбек түрлері туралы қарапайым білім беру, еңбек дағдысын қалыптастыру.
Сөйлеу тілін дамыту, сөздік қорын кеңейту және байыту, сөз
Еңбек сабақтарына қойылған осы міндеттермен қоса , түзете білім
Объектісі – ақыл –ойы кем бала.
Субъектісі – Көмекші мектепте еңбекке баулу сабағында оқушыларды
Жұмыстың әдісі : Бақылау , сұрақ- жауап, әңгімелесу,
Жұмыстың болжамы :
Кәсіптіліктің өзіндік айқындалу мақсатында Қазақстан Республикалық жергілікті
Жаңалығы:
Қазіргі өмір талабынан туындап отырған жаңашыл заманында бүгінгі
Іс-тәжірибелік талабы : Қазіргі кезде мектеп , жоғары оқу
Ақыл –ойы кем оқушылардың дамуындағы еңбектің ролі.
Еңбек тәрбиесі - барлық тәрбиенің қайнар көзі.
Шығыс даналығы былай дейді : « Маған
Өмірде байқап жүргініміздей әрбір оқушының
Ғылыми техниканың қазіргі даму барысын өндіріс
Еңбек арқылы адамның денесі , көзқарасы , эстетикалық және
Жас ұрпақты халқымыз жалпы еңбек сүйгіштікке
Еңбек адамның еңбекке қатынасы тақырыптары аңыз әңгімелер ,
Халық педагогикасынан орын алған еңбек және еңбекке
Шығармашылық еңбек барысында адам өз күшінің шамасын және
Қоғамның ең басты талаптарының бірі - әр азаматтың өмірде
Еңбекке тәрбиелеу , баулу және кәсіптік бағдар , мектеп
Мектепте еңбекке тәриелеудің басты міндеттері : біріншіден, еңбекке сүйіспеншілік
Жасөспірімді еңбекке тәрбиелеудің жалпы міндеттері бірінеше жеке міндеттерді
Балаларды еңбекке психологиялық және практикалық тұрғыдан дайындау
Еңбек етуге әдеттену – бұл жай ғана еңбекке үйпену
Ең бастысы балаларды еңбекке даярлауды бірінші сыныптан, ал үйелменде
1.1. Еңбекке баулу сабағы кезіндегі ақыл-ойы кем оқушылармен жұмыс
Принциптер –оқу тәрбие процесін құруды, сабақ беру мен оқытудың
Оқытып- үйретудің негіздеріне немесе дидактикалық принциптеріне мыналар жатады,
Жалпы тәрбиелеу процесінде оқытып- үйретудің сипаты еңбекке баулуға
Дамытып оқыту принципі жас ұрпақты жан-жақты тәрбиелеуге ақыл-ойы
Бұған технология пәнін оқыту бағдарламасының мазмұнына сәйкес келеді. Онда
Теорияны тәжірибемен байланыстыру принципі.
Технология сабақтарының ерекшеліктері сол, оларды таза күйінде теориялық және
Сөйтіп технология сабақтарында теорияны тәжірибемен байланыстыру принципін іске
Еңбекке үйретудің әдістері.
Мұғалім технологиядан сабақ беру әдістемесінің сынарлы элементерін мақсатты түрде
Технология мұғалімдерінің жұмыс сараманыда оқытудың түсіндіру- безендіру және
Түсіндіру – безендіру әдістері.
Мұғалім түсіндіру –безендіру әдістерін дайын ақпараттарды хабарлағанда қолданылады. Оқушылар
Түсіндіру – безендіру әдістеріне әңгіме , түсініктеме ақыл-ойы кем
Бұл әдісті жүзеге асыру үшін мұғалімнің жанды сөзіне оқу
Түсіндіру –безендіру әдістемесі тақырып бойынша ақыл-ойы кем оқушыларға айтылатын
Репродукциялау әдістері.
Бұл әдістер негізінен оқушылардың дағдылану мен шеберлікке үйреніп, меңгеруінде
Әңгімелеу әдістері .
Бұл әдістеме негізінен оқушылардың дағдылану мен шеберлікке үйреніп
Оқушылардың сабақ тақырыбын түсінуінде сабақта орындалатын жұмыс обьектісін
Көрсету әдістемесі.
Көмекші мектептің бастауыш сыныптарында дидактимкалық құралдарды, оқулықты қолдануға негізделеді.
Үйрету әдістемесі .
Сабақтағы сарамандық жұмыстың бір тетілігін немесе жұмыс тізбегін
Оқушыларға үйрететін жұмыс тетігін мұғалім өзі өңделген
Әңгімелесу әдістемесі.
Жұмыс барысының сапасын сабақты қортындылау сияқты кезеңдерге оқушылармен
Сабақты жан- жақты ойластыра отырып ұйымдастырғанда және сабаққа бөлінген
Осыған орай мұғалімнің өзінің шығармашылық жағын көрсетуіне
Сабақтағы шеберлігі оқу әдістері мен тәрбиелеу әдістерін жақсы білгеніне
Оқыту әдістері.
Оқыту әдістерін-педагогиканың тұрақты бөлімдерінің бірі. Жеке пәндерді оқыту
Оқыту әдістерін –балалардың іс-әрекеттерін танымдылық тұрғыда ұйымдастыру тәсідерінің
Тәрбиелеу мен оқыту әдістері бір-бірінен ешқандай ажырамайтын функция.
Сондай-ақ сабақтарда жұмыстың кәсіптік бағдарын анықтауды,
Мақсат оқушыларды материалды салыстыруға талдауға санауға қортындылауға
Осы орайда оқу- тәрбие процесінің пән
Технология – еңбек ресурстарын дайындаудың негізгі көзі, кәсіптік
Сондықтан сол өнер келешек ұрпаққа жеткізіліп түсіндіре
Еңбекке баулу сабағында жаңа технологияларды пайдалану жас
Қазіргі кезде еңбек сабағында жүргізілген жұмыстың
Жаңа технология еңбекке баулу сабағында қолданылады. Еңбек сабағында
Қоғамның бүгінгі басты бағытарының бірі
Білім беруді тез қарқынмен компьтерлендіру қажеттілігі мына
1. Ақыл –ойы кем оқушыны қазіргі қоғам сұранысына
Қазіргі кезде еңбекке баулу сабаққа
Қазіргі кезде жекеленген пәндер үшін педагогикалық
Қазір кез келген пәнді оқытуда пән аралық
Осы тұрғыда оқытудың интерактивті әдісі өте тиімді.
Бүгінгі таңда оқыту барысында арнайы
М. Игнатьева т.б( 1988 ж ) компьютердің
Біздің көзқарасымыз бойынша жалпы білім білім беретін
Көмекші мектептің ерекшелігене сүйене отырып құрылған жоспарды сұрақ –
Компьютерге алдын ала енгізілген үлгімен
Көркемдік – қолданбалы жұмыстар және халық
Көркемдік – қолданбалы бұйымдар дайындау барысында оқушылардың
Бүгінгі таңда П.Эрдниевтің дидактикалық бірліктерді шоғырландыру
Иновациялық үрдістің негізгі – жаңалықтарды қалыптастыру
Сонымен қатар біздің мектептеріміздегі тәжірибелі мұғалімдерімізбен еңбек сабағымен
Сонымен еңбек қоғамды дамытудың құралы . Ендеше еңбек
Оқу мен еңбектің арасында қарым-қатынас бар екенін
Оқумен еңбек өз мазмұндары мен жеке түсінік оқу саласы
К.Д Ушинский жазғандай адамның жеке тұлғалығын көрсететін
Жаңа білім бұрынғы мен байланыстырып қалыптасады. Соңғылары еңбек
Дәстүрлі кәібі еңбек халқының ғасырлар бойы тәжірибесінен өтіп, халықтық
Оқушыны еңбекке баулу тәжірбиесіне алған сәттен –
Оқушылардың еңбек тәрбиесі іс тетігін орындауы үйрету
Аралас жұмыс кезінде оқушылардың қолдың ұсақ
Бастауыш сыныптарда жүргізілетін техникалық және көркем еңбек
Осы орайда оқу – тәрби процесінің
Ал, мектеп тәжірибесінде пән аралық
Қазіргі мектептің дамытушылық сипатын оқу –
Жалпы білімнің мазмұны ғылымдардың өзара
Оқыту жаңа технологиясы осы уақытқа дейін
Пәнаралық байланыс жөнінде тоқталсақ , Я.А Коменский
Пәнаралық байланыс ұғымы өз ішінде мынадай үш
Екінші байланыс амалы , құралы. Бұл бір
Ал хабар кез келген және теориялық жаңалық
Үшінші байланыстың бағыттылығы. Хабардың кейбір
Сөйтіп, пәнаралық байланыс маңызды дидактикалық әдістемелік
Келешек ұрпаққа білім берудегі күрделі мәселердің
Пәнаралық байланысты анықтау мақсаты ;
өзара байланысқа түсетін оқу пәндерін
Байланыс бөлігі немесе бөлігі болған
Пәнаралық байланыстарды жүзеге асыру жолдары.
Технология пәнінің пәнаралық байланысын келесі схемадан
1- кесте.
Мектепаі а
Енді жаңа талаптарға сәйкес еңбек сабағын
1. Математика пәні еңбекке баулу пәні мен
2. Физика белгілі бір жүйеде техникалық
3. Химия халық шаруашылығының
4. Жаратылыстану математика пәндерін оқып үйрену политехникалық
Бұл пәндердің жеке өздері техникалық және
Оқушылар 5 – 9 сыныптарда ағашпен , темірмен
Жасымда ғылым бар деп ескермедім
Пайдасын көре тұр тексермедім
Ержеткен соң түспеді уысыма
Қолымды мезгілінен кеш сермедім
Адамның бір қызығы өнер деген
Баланы оқытуды жек көрмедім.
Я. Абай айтқандай сол ілімнің бірі –
Көрнекті педагог В.А.Сухомлинский «сабақ оқушыларының интеллектуалды өміріне құр
Сонымен қатар біздің мектептеріміздегі тәжірибелі мұғалімдеріміз еңбек сабағымен өз
Сонымен еңбек – қоғамды дамытудың құралы. Ендеше еңбек адамның
Пән аралық байланыс танымдық іс - әрекет кезінде басқа
9 сыныптыңеңбек пәнінің көптеген материалдарын 7 – 8 сыныптыңбиология,
Ғылым саласында жаратылыстану, техника басқа ғылымдар қандай жаңалықтар айтты?
Сол сияқты 8 сыныпта өтілген жалпы «Тоқ машиналары» тақырыбын
Жануарлар дүниесінің адам өмірінде алатын орны жайлы оқушылармен әңгіме
Сабақтың тиімділігін арттырып, пәнаралық байланысты дұрыс жолға қою үшін
Әрбір оқушылардың атқаратын қызметі белгіленеді. Математикадан беретін мұғалім болса
1.2 Ақыл – ойы кем балаларды еңбекке баулу сабағында
Оқушыларды еңбекке баулу жай мектептерде ғана емес, арнайы мектептерде,
Еңбек етуге әдеттену бұл жай ғана еңбекке үйрену емес,
Ақыл – ойы кем оқушыларды еңбекке баулу сабағында жаңа
А.В.Петровскийдің және М.П.Ярошевскийдің басшылығымен шыққан психологиялық сөздікте түсінік былай
- Түсінікті игеру мүмкіндігі және соған лайық қорытындыға жету.
- Сыртқы немесе ішкі қажеттіліктерден туындаған спецификалық түсінік жағдайы
А.Р.Лурия түсінікті сөздік хабар және түсінік мүмкіндігі ретінде анықтайды.Оларға
- Жеке сөздерді қабылдау;
- Сөздер арасындағы синтаксистік байланысты түсіну,
- Толық ақпаратты түсіну.
М.И.Илиясов «Оқу процесінің структурасы» атты кітабында былай деп жазды:
Ақыл – ойы кем балаларды үйретіп, даярлау қиынға соғады.
Түсінікті дамыту технологиясы келесі тапсырмалады құрайды:
Оқушылардың білімділік іскерлігін дайындауды қамтамасыз ету.
Семантикалық байланыстың дамуы және сөздіктің толтырылуы.
Құрмалас сөйлемдердің түсінігін дамыту.
Себеп – салдар байланысын дамыту.
Оқушылардың оқу материалын қабылдауы олардың түсінігіне байланысты. Кітапты оқу
Ақыл – ойы кем балаларға сұрақ қоймас бұрын оның
Оқу мен еңбек - өз мазмұндары мен жеке сапалық
К.Д.Ушинский жазғандай, адамның жеке тұлғалығын көсететін екі сала, еңбек
Сапалы білім беру ақыл – ойы кем баланы қатардан,
Осы мәселе өз шешімін интеллектуалдық тұрғыда қажет етеді. Ол
Оқушылар мынандай тапсырмаларды орындады, мынандай материал бойынша жұмыс істеді
Есте сақтау – оқу материалын ұғынып, түсінумен шектелмей сонымен
Өзіндік ойлау - өткен тақырыптарға өз көзқарасын білдіріп, алдыңғы
Шығармашылық деңгейін – оқушылардың өз бетінше іздену іс -
Ақыл – ойы кем оқушылардың білімін осы үш жүйеге
Баға – оқушы еңбегінің жеңісі. Журналға қойылған баға қашанда
Шығармашылық еңбек барысында оқушылар өз күшінің шамасын және қабілетін
Мектепте еңбекке тәрбиелеу – тәрбиенің жалпы жүйесінің құрамды бөлігі.
Жасөспірімді еңбекке тәрбиелеудің жалпы міндеттері бірнеше жеке міндеттердіорындау арқылы
Бұл процесс екі фактордың ықпалымен жүзеге асырылады, объективтік фактор
Ең бастысы балаларды еңбекке даярлауды бірінші сыныптан, ал үйірмелердібалалық
Оқушылардың ұжымдық еңбек дағдыларын қалыптастырудың маңызы өте зор. Ұжымдық
Еңбек мәдениеті дағдыларын дамыту бсты мәселелердің бірі . Еңбек
Міне, осылай мақсатқа бағытталып жүргізілетін оқушылардың ынтасының қабілетінің шығармашылық
Психологиялық жғдайларды жасау оқушыларды еңбекке тәрбиелеу мен оқытуды жүзеге
Мектепте еңбекке оқыту мен тәрбиелеу әлеуметің қоғам адамдарының тұлғалық
Өсіп келе жатқан ұрпақты еңбекке дайындауда әлеуметтік міндетін оқушылардың
Еңбекке психологиялық дайындық – күрделі көп деңгейлі білім. Біз
Бізбен оқушыларда қоғамдық еңбекке бағыттылығының тәрбиеленуіне әсер ететін жағдайдың
Материалды жалпылау әдісі негізінде политехникалық білім, іскерлік пен дағды
Тұлғаның кәсіптік маңызды сапаларды және еңбектің жоғарғы мәдениеті, өзін
Оқушыға әр жас кезеңінде максималды өз беттілігін, белсенділігін инициативасын
Әр жасқа тән еңбек мақсаттарын енгізу, еңбек әрекетінің тәжірибелік
Танымдық белсенділіктің дамуына әсер ететін қоғамдық бағыттылықты өзара көмекті
Өндіріс жұмысшыларымен өндірістік еңбекке оқушыларды жүйелі қосу.
Еңбек процесіне толығымен оқушылардың қатысуын ұйымдастыру. Сонымен бірге қазіргі
Оқушыларда еңбеке қажеттілігінің қалыптасуы оған негізгі құрылатынның психологиялық дайындығының
Ә.Тұрарованың жаңа технология элементтерін пайдалана отырып,ұлттық қол - өнер
А) түрткі құрылымда түрткінің орны, түрткінің иерархиясында басыңқы немесе
Б) әрекет ету деңгейі;
В) адекватты түсіну деңгейі;
Г) түрткінің пайда болу модельдігі, белгілі бір еңбек түріне
Д) еңбек түрткілерінің әрекетте айқындылығымен көріну интенсивтілігі;
Е) қоздыратын түрткілердің тұрақтылығы.
Еңбек сабағына ақыл – ой кем оқушыларының бастапқы деңгейін
Еңбекке үйрену арқылы ақыл – ойы кем оқушыларға
Төменде ұсынылып отырған ою-ернектерді пайдалануға болады. Әр шебер өз
"Сынықмүіз" - морт сынған I
Балалардың еңбек тәрбиесі
Мектепте еңбек тәрбиесін ұйымдастыру жолдары
Еңбек пәнін оқыту әдістемесі (оқу-әдістемелік құрал)
Бастауыш мектепте еңбекке баулуды оқыту практикумы
Оқушылардың шығармашылық қабілетін дамытудың психологиялық ерекшелігі
Мектеп жасына дейінгі балалардың оқу үрдісінде тәрбие формаларын қолдану
Технология пәнінде оқушыларды шығармашылыққа баулу әдістемесі
Бастауыш сынып оқыту үдерісінде оқушыларды еңбексүйгіштікке тәрбиелеудің педагогикалық негізі
Еңбекке үйретудің әдістері
Бастауыш мектеп оқушыларының еңбек біліктері мен шығармашылық қабілетін дамыту