Геодезиялық толықтыру торларын жобалау


Мазмұны
Кіріспе 6
1 Алматы қаласы Әль-Фараби даңғылында орналасқан «Даулет» тұрғын
1.1 Жұмыс учаскесінің экономикалық және физико-географиялық жағдайы
8
1.2 Объект туралы мәліметтер
1.3 Құрылыс салу ауданындағы топографиялық және геодезиялық материалдарды
12
2 Алматы қаласы Әль-Фараби даңғылында орналасқан «Даулет»
2.1 Пландық толықтыру торларын жобалау
2.2 Биіктік толыктыру торларын жобалау
2.3 Толықтыру торларының дәлдігін бағалау 28
2.4 Құрылыс торын жобалау және жобаны бағалау
2.5 Құрылыс объектілерінің территориясында геодезиялық пункттерді бекіту
34
3 Алматы қаласы Әль-Фараби даңғылында орналасқан «Даулет» тұрғын
3.1 Бөлу жұмыстарының принциптері 36
3.2 Бөлу жұмыстарының дәлдік нормалары
3.3 Бөлу жумыстарының элементтері 42
3.4 Құрылыстың негізгі өстерін бөлу тәсілдері
3.5 Жобаны геодезиялық дайындау
4 Алматы қаласы Әль-Фараби даңғылында орналасқан «Даулет» тұрғын
4.1 Еңбекті қорғау туралы жалпы түсінік
4.2 Жобалау және іздестіру жұмыстары кезіндегі еңбек қауіпсіздігі талаптары
63
4.3 Жобалау және іздестіру жұмыстарының қоршаған ортаға әсері
5 Алматы қаласы Әль-Фараби даңғылында орналасқан «Даулет» тұрғын
5.1 Технико-экономикалық негіздеу есебі 70
5.2 Құрылыс жұмыстарын ұйымдастыру және оның технологиясы
Қорытынды 82
Қолданылған әдебиеттер тізімі
83
Кіріспе
Қазақстан экономикасының локомотиві деп соңғы бірнеше жылда құрылысты атап
Құрылыс – материалдық өндіріс саласы, негізінен әр түрлі үйлер
Биылғы Жолдауында Елбасы Нұрсұлтан Назарбаев
Бүгінгі таңдағы құрылыс өндірісі геодезиялық жұмыстарсыз мүмкін емес.
Құрылыс саласын дамытудың бір бағыты тұрғын үй құрылысын, соның
Бірнеше қабатты күрделі құрылыстарды салуда, құрылыс өндірісін жан- жақты
Топографиялық – геодезиялық іздестіру құрылыс алаңында пландық және
Құрылыс алаңында геодезиялық жұмыстар барысында өлшеу мен есептеулер жүргізу
Инженерлік–геодезиялық жобалау құрылыс жобасын өңдеу жұмыстарының кешеніне кіреді және
Құрылысты бөлу немесе жобаны жер бетіне шығару деп жобаның
Құрылыс жүргізілетін аудандарда геодезиялық жұмыстардың негізінде өлшеу және
Кез келген инженерлік–геодезиялық жұмыстарды орындау кезінде дәлдік есебі берілген
Дипломдық жобама түрткі болған обьектім «Алматы қаласы, Әль-Фараби
Дипломдық жобаның негізгі мақсаты –құрылыстарды салу және жобалау
Дипломдық жобаның негізгі міндеттері:
− жұмыс орындалатын ауданның экономикалық, физико-географиялық жағдайын және топография
− геодезиялық толықтыру торларының құрылыс учаскесінде пландық және биіктік
− толықтыру торларының дәлдігін бағалау;
− геодезиялық бөлу жұмыстарына, оның дәлдік нормаларына, бөлу әдістері
− топографиялық – геодезиялық жұмыстар кезіндегі еңбекті және
− ауданның экономикалық сметасын есептеу және құрылыс технологиясын ұйымдастыру
1 Жұмыс жүргізу ауданы туралы жалпы мәлімет
Жұмыс учаскесінің экономикалық және физико – географиялық
жағдайы
Алматы қаласы еліміздегі ең ірі мегаполис болып
Сурет 1. Обьект орналасқан аймақтың ғарыштық келбеті.
Белгіленген аймақтағы ауа температурасы әртүрлі. Жазы ыстық және қуаң.
Жазық өңірлерде жауын-шашынның орташа жылдық мөлш. 110-250 мм.
Кесте 1 Температураның орташа айлық, жылдық
Ай I II III IV V VI VII VIII
tmax 18,2 19,0 28,0 33,2 35,1 39,3 43,4 40,5
t ºс 5 7 24 33 38 40 42
tmin -30,1 -37,7 -24,8 -10,9 -7 -2,0 7,3 4,7
r¸% 34 49 75 107 106 57 46 30
Солтүстік өңірдің жазығы мен тау бөктерлерінде қар жамылғысының орташа
t 0c
Айы
Сурет 2. Белгіленген аумақтағы ауа температурасы
«Сейсмикалық аудандардағы құрылыс» СНиПҚР 2.03-30-2006 жаңа құ-рылыстық нормалармен
(сейсмикалық аудандардағы құрылыс бойынша нормаларды жетілдіру беталыстары анықталды;
(жүргізіліп жатқан құрылыстың тексерілуі мен бағасы бойынша кепіл-демелер
Тілімделген рельефі бар жер аймақтарында әр түрлі жергілікті желдер
Сурет 3. Жел бағыттарының қайталануы
Обьект орналасқан қаланың эконономикасы өте дамыған қалалар қатарына
1.2 Обьект туралы мәлімет
Еліміздің индустриялды қаласы Алматының Аль-Фараби даңғылының оңтүстігімен Дулатов
Техникалық жағдайға сәйкес кешенде сыртқы канализациямен қосу Дулатов
Жобаланатын канализацияны орналастырудың минимальді тереңдігі құбырдың науасына берілген жер
Санитарлық – қорғау зонасының ауданы мен радиусы жақын маңдағы
Обьект орналасқан аймақтың климаты шұғыл континенттік және құрғақ,
Тау етегінде сұр және боз, қызыл қоңыр, тау беткейлері
Обьектінің геологиялық жағдайына тоқаталатын болсақ, бұл аймақта конгломераттар,
Одан кейінгі кезеңдерде бұл таулар бірте-бірте мүжіліп, адырлы жазық
Обьект орналасқан аймақтың физикалық-географиялық жағдайы осы құрылысқа тиімді болып
Даулет тұрғын кешені жаңа заманғы талапқа сай жобаланып салынған.
Тұрғындар үшін барлық жағдайлар қарастырылған. Ресторанға қатынайтын жол, Фешен
Құрылыс салу ауданындағы топографиялық және геодезиялық
Алматының Аль-Фараби даңғылының оңтүстігімен Дулатов даңғылының солтүстік
- кешен учаскесі алаңында 1:500 масштабта 0.5 м рельеф
- техникалық жағдайға сәйкес инженерлік торлар бойынша (су құбырлары,
- топографиялық түсіріс орындалуы керек координаттар жүйесі мен биіктік
- инженерлік іздестіру нәтижесінде СНиП РК 1.02-18-2004 талаптарына
Жерге салынатын құрылыс жобасының ең маңызды құжаты – құрылыстың
Бас жоспардың құрамы, оның масштабы, салынатын объекттің күрделілігіне, жобалау
Ғимарат айналасында өрттен қорғанатын жол қарастырылған. Шаруа-шылық зонасы
Үлкен, ірі объектілер үшін ситуациялық жоспарға ғимараттар мен қоса,
Ситуациялық жоспарлар бас жоспарға қарағанда кіші масштабтарда құрастырылады.
Жобаның негізгі құжаты – құрылыс бас жоспары
Тұрғын үй кешенін салу құрылысы кезіндегі топографо –
Бұл пункттер пландық және биіктіктік негіздеуді құру үшін бастапқы
Құрылыс алаңының жалпы ауданы 3,1 га.
Кешен учаскесі мынадай зоналарға бөлінген: тұрғын үй кешені,
Мұнда метаморфты жыныстардан,шөгінділерден және профирит, граниттен түзілген. 2500 –
Ғимараттың архитектуралық-құрылыстық материалдарында құрылысқа арналған учаске қаланың оңтүстік –
Отырғызылуға қарастырылған барлық ағаштар мен бұталар берілген климаттық жағдайға
Топтық алаңдар ғимараттағы топтық ұяшықтарға сәйкес бөлмелерден шығуға ыңғайлы
Кесте 2 Инженерлік ізденістердің өндірісіне арналған
1 Объектінің атауы «Дәулет тұрғын үй кешені»
2 Объектінің орналасқан жері
және құрылыс учаскесі
шекарасы ҚР, Алматы
қаласы, Әль-Фараби даңғылында
3 Тапсырыс беруші Алматы қаласы әкімшілігі
4 Жоба жасау кәсіпорыны ЖШС «СтатусСтройсервис»
5 Жобаның бас инженерінің аты- жөні Демидов А.Н.
6 Жобалау кезеңі және инженерлік
ізденіс түрі 2 кезеңдік жұмыс жобасы: топографиялық- геодезиялық,инженерлік–геологиялық ізденістер
7 Құрылыс түрі Жаңа құрылыс
2-кестенің жалғасы
8 Объекттің техникалық сипаттамасы Кешенде тұрғын уй кешені
қарастырылған
9 Жұмыстың мақсаты мен арналуы 6 қабатты кешенді
инженерлік торлар-ды жобалауға
арналған жобалық сметалық
құжат-таманы жасау үшін
инженерлік ізденісті орындау
10 Инженерлік – геодезиялық жұмыстар:
10.1.Мектеп учаскесінің алаңында 1:500 масштабта 0.5 м рельеф
қимасымен көрсетілген шекараларында түсіріс жүргізу.
10.2. Техникалық жағдайға сәйкес сыртқы инженерлік торлар бойынша
(су құбырлары, канализация, электр желісі, байланыс) түсіріс жасау.
10.3. Топографиялық түсіріс орындалу керек координаттар жүйесі мен
биіктік жүйесі:
- Координат жүйесі- жергілікті
- Биіктік жүйесі – Балтық теңізі бойынша
10.4. Инженерлік ізденіс нәтижесінде СНИП РК 1.02-18-2004
талаптарына жауап беретін есеп дайындалуы керек.
11 Қосымша жағдай Орындау кезінде территорияның
техникалық сипаттамасына сәйкес
жер бетіндегі және жер асты
ғимараттарындаағаштар,нженерлік коммуникацияларды
көрсету және қызығушылық
білдіретін кәсіпорындармен келісу.
12 Жұмысты орындау мерзімі Уақытылы график бойынша
Кешен аймағы Алматының әсем таулары Алатаудың баурайында орналасқандықтан табиғаты
2 Геодезиялық толықтыру торларын жобалау
2.1 Пландық толықтыру торларын жобалау
Берілген пункттер пландық және биіктіктік негізде инженерлік-геодезиялық тірек торлары
Пландық толықтыру торларында белгіленген торлар мемелекеттік координаттар жүйесіне негізделген
Объектінің жоспарланған ауданына және құрылыс технологияларына байланысты
Мемлекеттік геодезиялық тор пландық және биіктік болып бөлінеді,
Геодезиялық толықтыру торлары геодезиялық торлардың тығыздығын арттыру үшін қызмет
а) триангуляция әдісімен салынатын 1- және 2- разрядты толықтыру
б) полигонометрия әдісімен дамытылған 1- және 2-разрядты толықтыру торлары;
в) геометриялық нивелирлеу әдісімен дамытылған техникалық нивелирлеу торлары.
1-класты мемлекеттік пландық геодезиялық торлар полигон түрінде тұрғызылады, ол
2-класты пландық геодезиялық торлар 1-класты полигон ішінен толық триангуляция
3- және 4-класты тор пункттері жоғарғы класты тор қабырғаларына
Жалпы толықтай негізде өндірістегі қалалар, ірі құрылысы бар
Заңдық күштегі нормативтік құжаттармен актілердің қазіргі
Инженерлік құрылыстары бар және жоқ қалалардың, поселкелердің және
Қалалар аумағында неғұрлым перспективалық триангуляция және трилатерацияның торларына қарағанда
Мемлекеттік пландық геодезиялық тор пункттері жерге арнайы жерасты белгілерімен-центрлермен
Толықтыру торлары мемлекеттік геодезиялық торлардың пункттері мен қабырғалары арасында
Кесте 3 Толықтыру торларын сипаттайтын негізгі
Көрсеткіштер Триангуляция торы Полигонометриялық торлар(теодолит жүрістері)
леу торлары
разрядтар разрядтар
1 2 1 2
Бұрышты өлшеудің орташа квадраттық қатесі
Базисті қабырғаларының орташа квадраттық қатесі
Полигонометриялық торлардағы қабырғаларды өлшеудің қатысты орташа квадраттық қатесі
Полигонометриялық жүрістердегі шекті қателік
Үшбұрыштардың шекті қателік мәндері
Техникалық нивелирлеу жүрістері мен полигондардағы шектік қателіктер (жоғарғы класты
± 5"
1:50000
-
-
20"
-
±10"
1:20000
-
-
40"
-
± 5"
-
1:10000
1:10000
-
-
±10"
-
1:5000
1:5000
-
-
-
-
-
-
-
50√L мм
(L- полигон-ғы км саны)
Әр учаскеде геодезиялық торларды дамытуға байланысты мынадай жұмыс құрамы
1. Ірі масштабты карталар бойынша геодезиялық торлардың жобасын жасау;
2. Барлау-жобаның жердегі жағдайын анықтаудан тұрады, яғни пункттердің,
3. Геодезиялық белгілерді тұрғызу және центрлерді жерге орнату;
4. Сызықтық, бұрыштық және астрономиялық өлшеулер жүргізу;
5. Өлшеу нәтижелерін математикалық өңдеу, оның негізінде геодезиялық пункттердің
Геодезиялық торларды жобалау кезінде берілген физикалық-географиялық жағдайда экономикалық жағынан
Қала территориясында төрт класты, 1- және 2-разрядты полигонометрия кең
Трилатерация түріндегі геодезиялық негіз қалалардағы торларды тұрғызуда кең қолданысқа
Түсіру геодезиялық негізі пландық және биіктік негізіне байланысты жекелей
Түсіріс негізін дамыту мақсаттары:
- геодезиялық торлардың берілген масштабтағы топографиялық түсіріс өндірісі үшін
- әртүрлі сипаттағы және қолданыстағы геодезиялық негізді құру–іздестіру, ғимарат
Түсіріс негізі мемлекеттік геодезиялық торлар мен толықтыру торларының пункттері
Триангуляция әдісімен жетілдірілген түсіру негізі триангуляциялық толықтыру торлары (аналитикалық
Теодолит жүрістері мен триангуляциялық толықтыру торлары топографиялық түсірістерде қолданылуымен
Кейбір аймақтарға екі әдістің қосылысын да қолдануға болады. Пландық
Триангуляциялық торлар инженерлік–геодезиялық жұмыстарда топографиялық түсірістер мен бөлу жұмыстары
Бөлу жұмыстары үшін триангуляция негіз ретінде қызмет етеді, олардың
Ғимараттың пландық жылжуларын бақылауға арналған триангуляциялық торлар, көбіне, гидротехникалық
Осы түрдегі жұмыстар үшін қолданылатын триангуляциялық торлардың негізгі ерекшеліктері
Инженерлік-геодезиялық торлардың триангуляция әдісімен дамуы кезіндегі қарапайым тұрғызулар болып
Трилатерация торлары. Бұл әдісті инженерлік-геодезиялық тордың 3- және 4-
Инженерлік–геодезиялық есептерді шешуге арналған трилатерация торларын жеке түрдегі денелерден
Сызықтық созылыңқы объектілер үшін трилатерация торларын үшбұрыштар тізбегі түрінде
Полигонометрия торлары. Инженерлік–геодезиялық торлардың кең тараған түрі болып табылады.
Инженерлік-геодезиялық жұмыстардың маңызды бөлігі салынған аймақтарда орындалатын болғандықтан, ондағы
Салынуға байланысты жүрістер қабырғаларын қысқа ұзындықта жобалау қажет. Бұл
Тас қалау мен жасыл көшеттері бар асфальтталған беттің қосылысы
Ол қатаң және жуықталған әдістермен орындалады. Қатаң бағалау ЭЕМ-да
Полигонометрияны объектілердің ауданына, оның түрлеріне, бастапқы пункттермен қамтылғандығына байланысты
Қабырғаларды жарық қашықтық өлшеуішпен өлшеу кезінде кей жағдайда байланысқан
Кешен құрылысы жобаланған учаскенің пландық жағдайын анықтау үшін
Түсіріс нәтижесінде мына өлшемдерді аламыз:
Полигонның ішкі бұрыштары:
β1=133º00'00"
β2=92º00'00"
β3=140º00'00"
β4=148º00'00"
β5 =74º00'00"
β6 =154º00'00"
βА=159º00'00"
Бастапқы бағыттың дирекциялық бұрышы: αА-1=88º00'00"
Қабырғалардың ұзындықтары:
dА-1 = 120,67
d1-2 =80,73
d2-3 = 84,38
d3-4 = 159,35
d4-5= 97,10
d5-6 = 80,88
d6-7 =80,54
А-белгінің координаттары:
y= 5679,81
Бастапқы берілген дирекциялық бұрыш бойынша қалған нүктелердің дирекциялық бұрыштарын
αn = αn-1+180º-βn
α 1-2= αА-1+180º - β1= 88º00'00"+180º- 133 º00'00" =
α2-3 = α1-2+180º- β2 = 135º00'00"+180º-92º00'00" = 223º00'00"
α3-4 = α2-3+180º- β3 = 223º00'00"+180º-140 º00'00"=263º00'00"
α4-5 = α3-4+180º- β4 = 263º00'00"+180º-148 º00'00"=295º00'00"
α5-6 = α4-5+180º- β5 = 295º00'00"+180º-74 º00'00"=41º00'00"
α6-7 = α5-6+180º- β6 = 41º00'00"+180º-154 º00'00"=67 º00'00"
αА-1 = α6-7+180º- β6 = 67º00'00"+180º-159 º00'00"=88 º00'00"
Координат өсімшелерін анықтау теңдеуі:
∆х = d×cosα
∆хА-1 = 120,67×cos 135º = -88,13
∆х1-2 = 80,73×cos 223º = -61,84
∆х2-3 = 84,38×cos 263º =-13,08
∆х3-4 = 159,35×cos 295º =+ 64,54
∆х4-5= 97,10×cos41º =+ 70,48
∆х5-6= 80,88×cos68º =+ 28,8
∆х6-А = 80,54×cos 89º =+0,01
Σ∆xпр= +0,78 Σ∆yпр= + 0,45
Σ∆xтеор= 0
fх=Σ∆xпр- Σ∆xтеор=+0,78 fу=Σ∆упр- Σ∆утеор=+0,45
fs=√fх2 + fу2 = √(0,78)2 + (+0,45)2 =
fs шек= ΣS : 5000 = 703,65м : 5000
Координат өсімшелеріне түзету енгіземіз:
∆хА-1= -88,13
∆х1-2 = -61,84
∆х2-3 = -13,08
∆х3-4= +63,76
∆х4-5 = +70,48
∆х5-6= +28,8
∆х6-А= +0,01
Жүріс нүктелерінің координаттары мынаған тең:
хА=8117,55 yА=5679,81
х1=8029,42 y1=5762,24
х2=7967,58
х3=7954,55 y3=5617,64
х4=8018,26 y4=5470,32
х5=8088,74 y5=5430,67
х6=8117,54 y6=5602,22
Кесте 4 Полигонометрия жүріс нүктелерінің кооординаттары
№ Горизон. бұрыш Дирекция. бұрыш Ұзындық м Өсімшелер
∆х ∆y
А
1
2
3
4
5
6
А
133 º º00'00"
92 º00'00"
140 º
º00'00"
148 º00'00"
74 º00'00"
154 º
º00'00"
159 º
º00'00"
88º00'00"
135 º00'00"
223 º00'00"
263 º00'00"
295 º00'00"
41 º00'00"
67 º00'00"
88 º00'00"
120,67
80,73
84,38
159,35
97,10
80,88
80,34
-88,13
-61,84
-13,08
+63,76
+70,48
+28,8
+ 0,01
+82,43
-57,95
-86,65
-147,32
+60,35
+71,55
+77,59 8117,55
8029,42
7967,58
7954,55
8018,26
8088,74
8117,54
8117,55 5679,81
5762,24
5704,29
5617,64
5470,32
5530,67
5602,22
5679,81
0 0
Тура геодезиялық есепті шешіп кешенінің шеткі нүктелерінің координаттарын
А-пункттің координаттары: Х =8117,55
У =5679,81
Ғимараттың 1-нүктесінен А-пунктке дейінгі қашықтық: S=30,63 м
Бұрыш: α = 228˚
Координат өсімшелері:
∆х= S ×cos α =30,63×cos 228˚=-20,50
∆y= S ×sin α =30,63× sin 228˚= -22,76
1-нүктенің координаттары:
Х =8117,55 – 20,50=8097,05
Y =5679,81 – 22,76= 5657,05
Кесте 5 Ғимарат бұрыштарының координаттары
Нүкте
№ Горизонталь бұрыш Дирекциялық бұрыш Қашықтық,
м ∆х ∆y Х Y
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
1
90˚
90˚
270˚
270˚
90˚
90˚
90˚
90˚
90˚
270˚
90˚
90˚ 42˚
132˚
42˚
312˚
222˚
312˚
222˚
132˚
222˚
312˚
222˚
132˚
42˚
103,38
78,55
20,34
69,11
19,35
11,68
104,95
14,25
17,90
69,00
20,81
70,01
+76,47
-52,91
+14,76
+45,89
-14,72
+7,46
-78,34
-9,88
-13,65
+45,82
-15,81
-5,09
+72,18
+61,38
+16,62
-48,34
-9,93
-5,66
-67,18
+13,59
-8,96
-48,26
+16,93
+7,63
8097,05
8173,52
8120,61
8135,37
8181,56
8166,54
8174
8095,66
8085,78
8072,13
8117,95
8102,14
8097,05
5657,05
5729,23
5790,61
5807,23
5758,89
5748,96
5743,3
5676,12
5689,71
5680,75
5632,49
5649,42
5657,05
0 0
2.2 Биіктік толықтыру торларын жобалау
Мемлекеттік нивелирлік тор еліміздің барлық территориясында бірыңғай биіктік жүйесінің
Арнайы нивелирлік торлардың негізгі ерекшелігі болып реперлер арасындағы қашықтық
Нивелирлеудің барлық кластары, қала және ауылды жерлерде, талапқа сай
Биіктік торлардың тығыздығы мен дәлдігі қала территориясында, өндірістік және
II-класты нивелир жүрістері жұмыс территориясында маркалар мен реперлер бірқалыпты
Геодезиялық биіктік торлары – техникалық нивелирлеу торлары - 1
Мемлекеттік геодезиялық биіктік торларын мемлекеттің барлық территориясын бірыңғай биіктік
Бірнеше қиылысқан жүрістер торлар деп аталады.
Әдетте, торларды үш немесе одан да көп нүктелер бойынша
Құбырларды қалау дәлдігі бүкіл қаланың аумағын алып жатқан
Қала территориясында және өндіріс аймағында жүргізілетін нивелирлеу торлары
Кесте 6 Нивелирлеу торларының техникалық сипаттамалары
Көрсеткіштер Нивелирлеу кластары
II III IV
Жүрістің максимальді ұзындығы, км :
бастапқы пункттер арасында
аралық нүктелер арасында.
Тұрақты белгілер арасындағы максимальді қашықтық :
салулары бар территорияларда
салулары жоқ территорияларда
Нивелирлеу түзулері бойынша және полигондағы шектік қателік мм-де, L
40
10
2
5
5√L
15
5
0.2
0.8
10√L
4
2
0.2- 0.5
0.5- 2
20√L
Нивелирлеудің IV–класы геодезиялық тірек торларының қабырғалық және топырақтық
Ірі канализациялық коллекторлар 0.0005 көлбеумен салынады. Коллекторларды қалаудың қажетті
Арнайы нивелирлік торлардың негізгі ерекшелігі болып реперлер арасындағы қашықтық
Биіктік негіздің пункттері нивелирлік белгілермен (реперлер) бекітіледі, олар
а) Берілген уақыт ішінде белгінің жоғарғы жұмыс бөлігінің тұрақты
б) белгінің орнатылған жерде ұзақ мерзімге сақталуын қамтамасыз ететін
в) белгінің құрылысы зауытта дайындау үшін және центрді көму
Қала аумағында нивелирлік белгілер ғимарат қабырғаларына орнатылады, ол ғимараттар
Грунттық реперлерді капиталды ғимараттар болмаған жағдайда орнатады. Грунттық реперлерді
Құрылыс салу кезінде ең тиімді геодезиялық белгілер – сваялар
Инженерлік ғимараттардың құрылысы және эксплуатациясы кезінде арнайы биіктік торларды
Дәлдік инженерлік–техникалық нивелирлеудің негізгі әдістері болып табылады:
а) қысқа нысаналық сәулелі геометриялық нивелирлеу әдісі, ол әртүрлі
б) гидротехникалық нивелирлеу әдісі.
в) микронивелирлеуді қолдануға негізделген әдіс.
Геометриялық нивелирлеу әдісімен екі нүктенің биіктік айырмасын анықтауға болады,
Қолайсыз жағдайлардағы инженерлік-геодезиялық жұмыстарды орындау кезінде геометриялық нивелирлеу тригонометриялық
Тригонометриялық нивелирлеу келесі түрлерге бөлінеді:
а) біржақты нивелирлеу, мұнда бір ғана көлбеу бұрыш
б) екіжақты нивелирлеу, мұнда сызықтың соңғы нүктелеріндегі бар элемент-терді
в) ортадан нивелирлеу, мұнда теодолитті нүктелердің арасына орнатады.
Қысқа сәулелі тригонометриялық нивелирлеуді таулы аймақтардағы топографиялық түсірістерге
Түсіріс негізінің пункттерінің биіктіктерін анықтау үшін, сондай-ақ геодезиялық толықтыру
Егер топографиялық түсіріс аудандары 20 немесе 100км²-ден аз болса,
Техникалық нивелирлеу жүрістеріндегі және полигондардағы қателер ±50мм√L
2.3 Толықтыру торларының дәлдігін бағалау
Біздің объектіде геодезиялық жұмыстарды орындау үшін бастапқы негіз ретінде
Аяқтарымен бастапқы пункттерге және бастапқы дирекциондық бұрыштарға бірлік полигонометриялық
Дәлдікті есептеудің жалпыға айқын формулалары еркін форманың жүрістерінде пункттің
(1)
мұндағы, М – соңғы пункттің бастапқыға және бастапқы сызықтың
(2)
мұндағы, ms - жақты өлшеудегі орташа квадраттық қателік;
mβ – бұрышты өлшеудегі орташа квадраттық қателік;
D0,і - жүрістің әрбір төбесінен центріне дейінгі арақашықтық.
Иілгендіктің деңгейінің критерийлері келесі формула бойынша анықталады:
(3)
мұндағы, [S] – жүріс сызықтарының ұзындықтарының қосындысы; L –
- созыңқы жүріс.
Кесте 7 Созыңқы жүріс үшін берілген
Нүктелер № Сызық ұзындығы S (м) ms(мм) ms2(мм)2
пп101 - 102
182,500 9,125 83,270
пп102 -103
116,000 5,800 33,640
пп103 - 104
108,000 5,400 29,160
пп104 - 101
143,000 7,150 51,120
Барлығы 549,500 27,475 197,190
Созыңқы жүріс үшін, келесі формула бойынша бұрыштардың алдын ала
(4)
см
см
Иілген жүріс үшін келесі формула бойынша бұрыштардың алдын ала
(5)
см
см
Құрылыс алаңында биіктіктік негіз құру үшін екі ІV нивелирлеу
Бірлік нивелирлік жүрісте туындаған өлшемдердің дәлдігін бағалау үшін тура
ІV класты нивелирлеу 2 разрядты полигонометрияның пункттері бойынша салынған
есептеледі:
(6)
Нивелирлеу кезіндегі кездейсоқ және жүйелі орташа квадраттық қателіктердің шекті
Кесте 8 Шекті қателіктер мен жіберілетін
Нивелирлеу класы Шекті орташа квадраттық қателік Полигондарда және сызықтар
Кездейсоқ , мм/км Жүйелі ,
мм/км
I 0,8 0,08 3 мм
II 2,0 0,2 5 мм
III 5,0 - 10 мм
IV 10,0 - 20 мм
L – полигон периметрі немесе сызық ұзындығы, (км)
Қателікті сызық немесе полигонның үйлеспеушілігі бойынша есептейді.
IV класты нивелирлеу кезіндегі орташа квадраттық қателік төмендегідей есептеледі:
мм
м
2.4 Құрылыс торын жобалау және жобаны бағалау
Құрылыс алаңындағы ғимараттарда бөлу жұмыстарын жүргізу үшін арнайы геодезиялық
Құрылыс торы дегеніміз - қабырғалары ғимараттың негізгі және бас
Жергілікті жерде құрылыс торын жобалау оның жобасын бағалауға сәйкес
пункттерді орналастыру;
жергілікті жерде құру әдісін таңдау;
геодезиялық өлшемдердің дәлдік есебі;
пункттердің жобалық координаталарын есептеу;
жұмыс көлемін және жалпы бағасын есептеу.
1.Торды алдағы уақытта жобаланатын және ағымдағы, соның ішінде уақытша
2. Жергілікті жердегі құрылыс торы диагональсыз төртбұрышты, қиылыстыру (бұрыштық,
3. Пландағы және биіктік бойынша құрылыс торының дәлдігі құрылыс
алаңының өлшемі, құрылыс түріне байланысты болып, СНиП 3.01.03-84 «Құрылыстағы
Құрылыс торларын бөлудің бірнеше түрі бар. Соның екеуі кеңінен
Өстік әдіс келесідей болады. Бекітілген бастапқы бағыттарға негізделе
Сурет 4. Екі қатаң перпендикуляр өс
Алынған өстік бағыттар бойымен центрден тордың жақтарына тең болатын
a, c, l, g соңғы нүктелерінде тура бұрыштар құрылып,
ерекшеленеді және барлық бұрыштар қатаң 900-қа сәйкес келмейтін болады.
Осылайша, алаңда тордың құрылған жақтары мен төрт полигон алынады.Осыдан
Ішкі нүктелерді 2 разрядты полигонометриялық жүрістерден немесе тұстама бойынша
Өстік әдісті әдетте құрылыс алаңы салыстырмалы кіші немесе дәлдікті
Жер бетінде үлкен кәсіпорындарды жобалау және бөлу үшін редукциялау
Алынған координаттарды жобалықпен салыстырады да, алдын ала бөлінген тордың
Тордың уақытша белгілерінің координаттары белгіленген дәлдікке байланысты
Құрылыс торын жобалау. Қажетті дәлдіктегі құрылыс торын жабалауды, оны
Құрылыс торының дәлдігіне қойылатын талаптар мыналар:
1) құрылыстың мақсатына, өз арасында технологиялық сызықтармен байланысына, оның
2) құрылыс торының пункттерін бөлу жұмыстарының өндірісі үшін қолдану
Екінші пунктке нақтырақ тоқталайық, себебі бөлу жұмыстарының және құрылыс
Тордың бірінші типі І және ІІ пункттерден Р және
(7)
мұндағы, m1-II – І және ІІ пункттерінің өзара орналасуының
Сурет 5. Құрылыс ұзындығын анықтау
8 формулада тордың жақтарының РQ ұзындығын анықтау дәлдігіне
Тордың екінші типі оның пункттерін қолдану кезінде алдымен А
mPQ = ml
Бірінші типті (А типті) торды үлкен өндірістік кешендерді салу
Кесте 9 Жіберілетін қателіктер
Жіберілетін қателіктердің белгіленуі Тор разрядтары
1 разряд 2 разряд 3 разряд 4 разряд
1 : 20 000 1 : 10 000 1
10// 20// 20// 30//
10 см 10 см 10 см 10 см
Екінші типті (В типті) торды құру шығындарды аз қажет
Сурет 6. Технологиялық сызықпен біріктірілген ғимаратты бөлу
Бөлу негізінің ерекше ділдігін қажет ететін құрылыстар үшін құрылыс
Құрылыс торының пункттері бойынша ІІІ – ІV класты нивелирлеу
2.5 Құрылыс объектілерінің территориясында геодезиялық пункттерді
Инженерлік-геодезиялық торлардың пункттері қалалар территорияларында өндірістік, энергетикалық құрылыс объектілерінің
а) өндірістік және құрылыс алаңдарында шаруашылық және өндірістік іс-әрекеттің
б) тіктеуіштік құрылыс өстерін бекіту үшін геодезиялық белгілерді қолдану,
в) нысаналау сәулесінің өтуіне құрылыстар, ғимараттар, қозғалтқыштардың жұмысынан
г) белгілер мен центрлерді зауыттық өндіру мүмкіншіліктерімен;
д) архитектуралық, эстетикалық нормалар мен қауіпсіздік техникасы ережелерін сақтауға
Инженерлік-геодезиялық торлардың пункттерінде және қалаларда, ауылдарда және өндірістік территорияларда
а) жер бетінде тікелей орнатылатын жай және күрделі белгілер,
б) ғимараттар мен құрылыстарда салынған қосымша құрылыстар;
в) қабырғалық геодезиялық белгілер.
Пирамидалар түріндегі металлды белгілер 6 және 9 м биіктікпен
Металлды белгілер төрт қабырғалы формада болуы тиіс; үш қабырғалы
Ғимараттар мен құрылыстардағы қосымша құрылыстар құрылымы бойынша екі типке
1-типті қосымша құрылыстар ғимарат төбесінен жоғары капиталды қабырғада орнатылады,
нысаналық цилиндр алынады. Қосымша құрылыстың биіктігі төбеден 2 м
Геодезиялық белгілерді салу орны қаланың бас архиторымен келісілуі тиіс.
3 Геодезиялық бөлу жұмыстары
3.1 Бөлу жұмыстарының принциптері
Жалпы бөлу жұмыстары инженерлік-геодезиялық жұмыстардың негізгі түрі болып
Ғимаратты жобалаудағы бөлу жұмыстарын үлкен масштабтағы топографиялық
Жобаны жер бетіне шығару немесе ғимаратты бөлу деп жобаның
Бөлу жұмыстары негізгі, басты, аралық (бөлшектік) осьтергі бөлінеді.
Бірінші негізгі бөлу жұмыстарында геодезиялық негіз пункттерін байланыстырудың берілгендеріне
Басты осьтердің бекітілген нүктелерінен жоба белгісінің деңгейі бір мезгілде
Аралық немесе бөлшектік осьтер дегеніміз ғимараттар мен үймереттердің жеке
Бұл этап геодезиялық өлшеулердің анағұрлым жоғары дәлдігін қажет етеді
Бөлу жұмыстары− бұл құрылыс-монтаждық өндірістегі бір-бірімен байланысқан бірнеше кешенді
Жобаны жер бетіне шығару немесе ғимаратты бөлу деп жобаның
Геодезиялық іс-тәжірибе жер бетінде бекітілген пункттер арасындағы бұрыштық және
Жобадағы құрылыстарды бөлу кезінде, әдетте жер бетінде бір бағыт
Басты бөлу өстерінен басқа, құрылыстың анағұрлым жауапты бөліктерінің негізгі
Әрбір инженерлік құрылыс үшін шартты бет жобада көрсетілетін нақты
Инженерлік құрылыстың жобасын жер бетіне шығару үшін дәлдіктері сәйкес
3.2 Бөлу жұмыстарының дәлдік нормалары
Бұрыштардың тірек сызықтарын құруда ±20"-ден
Бөлу жұмыстарының дәлдігі құрылыс өлшемдерінің негізгі қателіктеріне тәуелді және
Ғимараттың негізгі ұзын өсі пландық негізде 3-5 см
Құрылыстық қателіктегі бөлшектік бөлуде орташа қателік 25—30 %
Негізгі осьтің тік сызықтылығы—ең негізгі талаптардың бірі. 90° бастап
1 — ғимараттың осьі ; 2 — штырь; 3
Сурет 7. Элементті тұрғызу
Бірнеше ғимаратты бөлу кезіндегі дәлдігікте бір-бірімен байланысты технологиялық
Құрылыстағы бөлу дәлдігі құрылыстың түріне және мақсатына,
(9)
Инженерлік құрылысты көтеру дәлдігі геодезиялық өлшемдер дәлдігіне, жобаның технологиялық
Егерде қателіктер үшін тең түрдегі ықпал етуді қарастырсақ,
(10)
Құрылыстық-монтаждық өндірістегі дәлдік мүмкіншілігі шамалы болғанда, геодезиялық өлшеулердің барлық
( 11)
мұндағы, К - толық қателіктегі
Кейде қателіктер көздерінің жеке әсерінің жарамсыз принципі, яғни есептерге
Салыстырмалы түрде қаржы шығынын аз жұмсап, геодезиялық өлшеулердің жоғарғы
(12)
мұндағы, -геодезиялық бөлу жұмысының жиынтық шекті қатесі.
Конструкцияның толық жиналуын қамтамасыз ету үшін ауысу коэффициенті шектіден
немесе (9) формулаға сәйкес
(13)
Аса күрделі тік құрылыстар үшін жоба бойынша конструкция ауытқуының
Өлшем тізбегінің түйіндері көбінесе құрылыс өстері мен жазықтары арасында
Өлшем тізбегінің барлық түйіндері құрастырушы және тұйықтаушы болып бөлінеді.
Жалпы түрде өлшем тізбегінің теңдеуі мына түрде жазылады:
(14)
мұндағы, -тұйықтаушы түйіннің өлшемі, -құрастырушы
Егер өлшем тізбегінің элементтері қателіктері бар
(15)
Қателіктер теориясына сәйкес тұйықтаушы түйін үшін
(16)
Бұл теңдік екі тапсырманы шешуге мүмкіндік береді: тураны –құрастырушы
Егер түйіннің кездейсоқ қателіктері тәуелсіз болған жағдайда тұйықтаушы түйіннің
(17)
мұндағы, -құрастырушы түйіндердің орташа квадраттық қателіктері.
Егер құрастырушы түйіндердің қателіктері өзара тәуелді болса, онда
(18)
Корреляция коэффициенттері және
СНиП III-2-75 «Құрылыстағы геодезиялық жұмыстарға» сәйкес ғимараттар мен құрылыстар
Кесте 10 Бөлу жұмыстары кезінде жіберілетін
Дәлдік класы
Ғимараттар, құрылыстар және конструкциялардың сипаттамалары Бөлу жұмыстары кезіндегі өлшеулерде
Бұрыштық өлшеулер Сызықтық
өлшеулер және тік жобалау
Белгілерді анықтау
1 2 3 4 5
1
2
3
4
5 Фрезермен өңделген жазықтықпен түйіскен металл конструкциялар түйінде өзін-өзі
16 қабаттан биік ғимараттар немесе аралығы 36 м жоғары
5-тен 16 қабатқа дейінгі ғимараттар немесе аралықтары 6-дан 36
5 қабатқа дейінгі ғимараттар немесе аралығы 6 м-ге және
15-ге дейінгі құрылыстар темірбетонды монолитті конструкциялар. Бетон блоктардан және
Жердегі құрылыстар
10
10
20
30
45
1/15 000
1/10 000
1/5000
1/3000
1/1000
1
2
2,5
5
10
3.3 Бөлу жұмыстарының элементтері
Инженерлік-геодезиялық бөлу жұмыстарының негізгі элементтері болып жобалық бұрышты құру,
Жобалантын бұрышты құру үшін АВ сызығынан (сурет
а)
б)
Сурет 8. Теодолиттің (а) және рулетканың (б)
Көбінесе құрылыс алаңдарында тура бұрышты құру
Жергілікті жердегі і жобалық бұрыштың құру дәлдігі өз өлшеулер
Бірақ бұл қателер ВС бағытымен С бөлінетін нүктесінің орын
Жобалық түзуді тұрғызу. Жергілікті жерде жобалық түзуді тұрғызу үшін
Жергілікті жерде жобалық арақашықтықтың жуық мәнін салып, бекітеді. Бұл
∆l=lж−lөлш
және
lж=lөлш+∆l
lж дәлдігінің талабына сәйкес өлшеу құралдарын таңдайды.
∆l сызықтық түзету дәлдігін анықтау, яғни жобалық
m∆l = ml өлш
Жерде жобалық арақашықтықтың өлшем түзетулері бөлу белгілері бар, оны
Мысал ретінде бастапқы енгізілетін түзетулерді қарастырайық: өлшеу құралын компорирлеу
Мысалы, температура кезіндегі өлшеу ұзындығы оның номиналды ұзындығынан артық
Сондықтан, егер ұзартылған өлшеу құралымен жобалық арақашықтықты бөлсек, онда
Көлбеу жазықтықта өлшенген түзуге оны көкжиекке келтіру үшін жердің
Бұл тузету горизонталь салудан еңіс арақашықтығы әрқашан ұзын болатындықтан
Сәйкесінше, бұл жағдайда түзету оң таңбамен енгізілуі керек. Әдетте
Жерде жобалық сызықты салу үшін талап етілген дәлдігіне байланысты
Жобалық биіктікті жер бетіне шығару. Құрылғының көкжиегін қолдана отырып,
Нивелирді бірінші репер мен P салынатын нүктесі арасына қойып,
H j=H реп 1+a
мұндағы, Hреп – репер биіктігі және a- ондағы рейка
P нүктесін H жоб жобалық биіктікке орнату үшін b
Hреп1+a=Hжоб+b,
бұдан
b=Hреп1+a−Hжоб
немесе
Жобалық биіктікті сәйкесінше орнатылған рейканың өкшесіне қазық қағып, болтты
Тексеру үшін жер бетіне шығарылған нүктелерді нивелирлейді және олардың
Егер тұйықтаушы түйінінің шегі құрастырушы түйіннің шегінен артық, яғни
Көлбеу жазықтықта өлшенген түзуге оны көкжиекке келтіру үшін жердің
Сурет 9. Ортадан нивелирлеу
Жобалық биіктікті жер бетіне шығарудың негізгі қателері болып табылады:
1) бастапқы мәндер қатесі, яғни жобалық белгілерді орнататын іске
2) рейка бойынша ma реперінің a есебінің қатесі;
3) bж санағында орнатылған рейканың қатесі;
4) жобалық нүктені жер бетіне шығару қатесі.
Нүктелерді қазықпен бекіту үшін mф=3-5 мм деп, ал болаттар
Жалпы жағдайда
m2 ж =m2 реп1 +m2 a +m 2 b
немесе
m 2 ж=m 2 реп1 + 2m 2 a+m2
Нүктенің жобалық белгісі жер бетінде және артe мәнінде орнатылуы
h арт=Hж−H реп1
P нүктесі мен жобалық белгілерді орнату және репер арасындағы
Жер бетіне жобалық көлбеудің жазықтығы мен түзуін шығару. Жобалық
Нивелирдің екі көтеру бұрандалары АВ сызығына параллель етіп бекітеді.
Аспапты екі көтеру бұрандаларымен (элевациондық бұранда) еңкейте отырып, А
Жақындау тәсілі бойынша рейкадағы есептің теңдігіне жетеді. Егер енді
Рейканы белгілі арақашықтық (мысалы, 5 м) сайын ауыстыра отырып,
3.4 Құрылыстың негізгі өстерін бөлу тәсілдері
Құрылыстың негізгі өстерін бөлу құрылыстың жобалық-техникалық құжаттарында
− фундаменттің планы, бірінші және типтік қабаттың
− қисық сызықтағы орындаушы сызба;
− геодезиялық негіздің сызбасы және координаталардың каталогы;
−құрылыстық бас жоспар;
Жобалаушы және түзетілген бас жоспардан басқа құрылыстық бас жоспарда
Құрылысты бөлудің негізгі әдістеріне жататындар: полярлық координаталар, бұрыштық қиылыстыру,
Ауылшаруашылығандағы ішкі кварталдық тұрғылықты құрылыста үйлердің пландық жағдайының
Сурет 10. Құрылыста полярлық әдіспен обьектіні ауыстырудағы бөлу жұмыстары
Инженерлік-геодезиялық Құрылыстың түріне, өлшеу жағдайына және тұрғызудың дәлдік талаптарына
және створлық қиысу, тұйықталған үшбұрыш және т.б.
Полярлық координаттар әдісі.Нүктелерді түсіру кезінде полярлық координаттар әдісі қолданылады.
а-линиялық; б-полярлық; в-бұрыштық; г-створлық;
Сурет 11. Түсіріс сызбаларының контурларының әдістері.
Тікбұрышты координаттар әдісі. Бұл әдісті құрылыс алаңында құрылыс торы
Бөлу жұмыстарының әдісінде геодезиялық негіз АВ –дан бастап
Сурет 12. Тік бұрышты координаттар әдісі бойынша бөлу.
Тура бұрыштық қиысу әдісі. Көп жағдайларда құрылыс алаңының жағдайы
β1 және β2 бұрыштары дирекциялық бұрыштардың айырмасы ретіндегі кері
β1 = α P1P2 - α P1C , β2
C
d1
β
P1 β1
Сурет 13. Тура бұрыштық қиысу әдісі бойыншы бөлу
Сызықтық қиысу әдісі. С ізделінген нүктені жерде P1С және
С
d1
P1
Сурет 14. Сызықтық қиысу әдісі негізінде бөлу
Створлық қиысу әдісі. Ізделінген нүктенің жердегі орны салынып жатқан
Створларды мүмкіндігінше екі теодолитпен бірмезгілде өлшеп тұрғызады. Тексеріс үшін
І
І
ІІ
Сурет 15. Створлық қиылысу бойынша бөлу
Жалпы ескертулер: Құрылыстың түріне байланысты бөлу өсін құру жағдайының
Жер бетіне жобаның дәлдігін шығару формуласы:
(24)
мұндағы, -бөлу жұмыстарының қатесі
-жер бетіндегі нүктенің айқындалған нүктесі
-бастапқы мәліметтер қатесінің әсері
Бөлу жұмыстарының қатесі жер бетінде жобалық сызықтар мен бұрыштарды
Бөлу нүктелерінің айқындалу қатесі құрылыс немесе жер бетіндегі биіктікте
Бастапқы мәліметтер қатесінің әсері, яғни тірек пункттеріндегі қателіктер бөлу
Жалпы қателіктер әсерінің түрі С жобалық бөлу нүктелерінің 1
(25)
мұндағы, В-бөлудегі берілген пункттер қателер әсерінің матрицасы
(26)
мұндағы, -в-ға қатысты транспориленген матрица
-бастапқы пункт координатасындағы корреляциялық қателер матрицасы, 2 пункт үшін
(27)
мұндағы, және -бастапқы пункттердің абсцисса
-кореляциялық кезеңдері, ол тең
(28)
мұндағы, - мен
Торларды жобалау кезінде координата өстеріндегі қателерін құрайтын және олардың
(29)
мұндағы - бастапқы пунктіндегі жалпы
(30)
Алшақ пункттер торлар координаталары арасы мен шекаралас пункттерінің әр
(28), (30) формулалар және белгіленіп жіберілгендер бөлу жұмыстарының түрлі
Далалық координаттар тәсілі.
Көбінесе бұл тәсіл полигонометрия пункттерінен жобадағы нүктені натураға шығару
(31)
Сонымен қатар, 1, 2 пункттерінің координаталары және
Жер бетіндегі С нүктесін тексеру үшін екінші пункттегі
Белгілі болғандай анықталған С нүктесінің орындалатын координаталары мынаған тең:
;
(32)
С нүктесінің құрылыс дәлдігіне бастапқы пункттерінің
Құрылыстық жұмыс қатесінің әсерімен С нүктесінің жалпы қатесі, далалық
немесе
(33)
Жер бетіндегі жобалық бұрышты құру дәлдігі аспаптық, сыртқы ортаныңөз
Центрлеу қатесі кездейсоқ жағдай туғызады. Оның
Демек, орташа квадраттық мәні белгілі болғандықтан
(34)
Интегралдауды қолдана отырып мынаны табамыз:
немесе
(35)
(35) формуладан көргеніміздей, бөлінген бұрышының мәні
және болғанда,
(36)
Центрлеу және редукция қателіктерінің әсерінен болғанда,
(37)
және болғанда,
Бөлу жұмысы дәлдігінің редукция және центрлеу қатесінің әсері аз
жақтың ұзындығынан аспау керек ( және
(38)
мұндағы, - 1 және 2 торлар пункттерінің
Егер құрылыс торларының арасын корреляциялық байланысымен бөлсек, онда
(39)
С нүктесін бөлу кезінде абсцисса жағынан (38) және (39)
Өшірілген нүктені бөлу үшін, болса, екі
яғни, бастапқы мәліметтер қатесінің әсері шекаралас пункттерінің құрылыс торының
Тік бұрышты белгілеу тәсілі. Тікті бұрышты белгілеу гидротехникалық құрылыста
Белгілі болғандай, тік белгінің орташа квадраттық қатесі мынаған тең.
(40)
немесе ; ,
(41)
мұндағы, және құру
Координат өстері бойынша бұл қате мына теңдеумен көрсетілген:
(42)
Құрылыстағы бөлудегі басты өсі бағыты мен абсцисса өсі сәйкес
(42')
Бұл жағдайда -ендік, ал -бөліну
а) белгінің базисіне параллельді мөлшерінен нүктенің орташа квадраттық
(43)
б) белгінің базисіне перпендикуляр мөлшермен нүктенің орташа квадратық жылжуы
(44)
Белгінің орташа квадраттық мәнін мына формуладан табуға болады.
(45)
(44) , (45) формулалардан көргеніміздей жалпы жағдайда
Бірақ мұндай жағдайда мынаны ескеру керек, берілген бөлу бұрыштары
А.С. Чеботаревтың зерттеуі бойынша және
(46)
және
(47)
(47) формулаға сәйкес, қиылыстырудың салыстырмалы қателігі
(48')
Берілген дәлдігінде мақсатты функцияның бұрыштарын құру
(49)
болғанда бұл функцияның минимумы, демек салыстырмалы минималды қате мынаны
(50)
Сонымен, тура қиылыстыру бұрышының салыстырмалы қатесі қиылыстыру бұрышы
Тура бұрыштан қиылыстыру бұрышының ауытқуы кезінде бұл қате
Тұйық үшбұрыш тәсілі. Бөлу нүктесін тура қиылыстыру мен дәлдеу
АВС үшбұрышындағы үйлеспеушілікті тең бөліп немесе бұрыш өлшеу мәні
Оларды жобалық мәндермен салыстыра отырып, жер бетіне бөлінетін нүктемен
Үшбұрыштың С нүктесінің орнының дәлдік мәнін анықтау үшін мына
(51)
мұндағы, және - қиылыстыру
3.5 Жобаны геодезиялық дайындау
Жобаны геодезиялық дайындау−негізгі мазмұны геодезиялық жұмыстарды орындай отырып
Сурет 14. Құрылыстың негізгі өстерін жер бетіне шығару
Жобаны жер бетіне шығару үшін негізгі құжаттар мыналар болып
1:500-1:2000 масштабтағы құрылыстың бас жоспары. Онда топографиялық негізде барлық
Үлкен масштабтағы пландар, кескіндер, бөлшектерінің биіктіктері мен өлшемдері
Жобада квадраттар мен көлбеуліктер торлары бойынша жер бетінің
Жолдың, жер асты коммуникацияларының, әуе сызығының горизонталь 1:2000-1:5000-дық, вертикаль
Құрылыс алаңының геодезиялық негіздеу үлгісі, центрлер мен таңбалардың сызбалары,
Жобалық шешімдерді негіздеу мен және инженерлік есептердің түсіндірме жазуы.
Бұдан басқа, құрылыс және геодезиялық жұмыстарды ұйымдастыру жобасы, құрылыстың
Құрылыс жобасын жер бетіне шығару үшін оған геодезиялық дайындық
а) жобаның аналитикалық есебі;
б) геодезиялық негіз пункттеріне басты өстердің байланыстыру мәліметтерімен бөлу
в) геодезиялық жұмыстардың өндірістік жобасын өңдеу (ГЖӨЖ).
Жобаны геодезиялық дайындау құрылысты жобалау тәсіліне тәуелді: аналитикалық, графоаналитикалық,
Аналитикалық тәсілде жобалық мәндер математикалық есептеу жолымен табылады, ал
Көбінесе графоаналитикалық тәсіл қолданылады. Онда жобалауға арналған бастапқы мәліметтер
Жоба есебін графикалық координаттар бойынша оның барлық негізгі нүктелерін
Графикалық тәсілде жобалау қатесі біріншіден жоспар дәлдігіне және оның
мұндағы, -жоспардағы сызық ұзындықтарын немесе нүкте координаттарын
Жобаның аналитикалық есебі. Жобалау тәсілінен тәуелсіз жобаны жер бетіне
Трассаларда түзулер мен қисықтар элементтерін, жобалық биіктіктікті және еңісті
Жобаның аналитикалық есебінде шешілетін типтік геодезиялық есептер болып тура
Тексеру үшін, жобалық координаттарды тұйық полигондар бойынша және геодезиялық
Жобаны байланыстыру. Жобаны байланыстыру деп жер бетінде құрылыстың басты
Қайтадан салынған құрылыс бұрыннан бар құрылыспен тығыз байланысты болған
Бөлуді тексеру үшін басты нүктелердің бірін алаңда бар геодезиялық
Қалалық территорияда құрылыс жобасын байланыстыру құрылыс алаңын көше белдеуінен
Қызыл сызық жоспарын дәл жоспарлау жобасын өңдеу кезінде құрады,
Қызыл сызықтың барлық бекітілген нүктелері бойынша тексеріс үшін полигонометриялық
Жобаны қызыл сызыққа қатысты жер бетіне шығару бөлу элементтерінің
Бөлу сызбаларын құрастыру. Құрылыстың бас жоспары, аналитикалық есебі және
Геодезиялық жұмыстардың өндірістік жобасы. Жеке құрылыстарды салу үшін объекттің
ГЖӨЖ құрылыстық жұмыс кешенін және технологиялық жабдықтау монтажын уақытында
1.Құрылыс алаңындағы геодезиялық жұмыстарды ұйымдастыру. Жұмыстың орындалуының технологиялық және
2.Негізгі инженерлік-геодезиялық жұмыстар. Алаңда пландық және биіктіктік бөлу негіздерін
3.Геодезиялық бөлу жұмыстары. Құрылыстың басты (негізгі) өстерін бөлу. Құрылыстық-монтаждық
4.Конструкциялар мен жабдықтарды геодезиялық дұрыстау. Монтаждық өстерді бөлу және
5.Құрылыстың деформацияларын бақылау. Дәлдік негізі. Әдістер. Геодезиялық негіз. Белгілерді
4 Жобалау және геодезиялық іздестіру жұмыстары кезіндегі еңбекті және
4.1 Еңбекті қорғау туралы жалпы түсінік
Нарықтық экономикадағы еңбек жекелеген адамдардың, сонымен бірге тұтастай қоғамдастықтардың,
Еңбекті қорғау–өзіне құқықтық, әлеуметтік-экономикалық, техникалық-ұйымдастырушы, санитарлық-гигиеналық, емдік-профилактикалық, реабилитациялық және
Еңбекті қорғау қоғам өмірінің әр алуан салаларында бой көрсетеді,
Еңбек қауіпсіздігі дегеніміз – бұл еңбек қызметі үдерісінде жұмысшының
Тіршілік әрекеттерінің қауіпсіздігі-қоршаған ортаның қауіпті әсерлерінен қорғанудың, қауіп-қатердің алдын
Еңбек келісім-шартын жасаудағы еңбек қауіпсіздігі мен қорғау құқына кепілдеме:
Еңбек келісім-шартында қауіпті және (немесе) зиянды өндіріс факторларымен бірге,
Ауыр, қауіпті (аса қауіпті) және зиянды жұмыс, сонымен бірге
Өндірістік ұйымдағы еңбек қауіпсіздігі мен қорғауды қамтамасыз ететін басқарушы
білім ұйымында біліктілігін арттыу курстарында еңбек қауіпсіздігі мен қорғау
Зиянды өндірістік факторлар - әсері қызметкердің сырқаттарына және еңбек
Қауіпті өндірістік факторлардың әсерін қызметкердің еңбекке қабілеттілігінен уақытша немесе
Еңбек туралы заң жұмысшыларды еңбек тәртібін адал сақтауға, әкімшіліктің
Алаңдағы қауіпсіздік техникасы және еңбек қорғанысы бойынша негізгі
Өндірістегі жазатайым оқиға- өзінің еңбек міндеттерін немесе жұмыс берушінің
Жұмысшылардың еңбек қорғанысы әкімшіліктің қажетті жеке қорғаныс құралдарын берумен,
Бөлімдегі еңбек кестесі әкімшілікпен орнатылатын ішкі тәртіп ережелерімен
Құрылыс өндірісінің қызметкерлері, жұмысшылар, жетекшілер және мамандар арнайы киіммен,
Жалпы кешен құрылысын құрылысын салу кезінде жұмыс режимі
Жұмысшылар, жетекшілер, мамандар мен қызметкерлер санитарлық-тұрмыстық бөлмелермен (гардероб,
Су құрылғылары жұмыс орындарынан 5 м тік және 60
Санитарлық-тазалық еңбек шарттарын қалыпқа келтіру жергілікті зиянды өндірістік факторлардың
Құрылыс объектісінде медициналық қорапша, тасығыш және т.б. құралдар, алғашқы
Еңбек қорғанысы талаптарын бұзғаны үшін жұмысшылар ішкі еңбек кестесінің
Еңбек қорғанысын басқару еңбек шарттарын жақсартуға және адамдардың жұмыс
Кәсіпкерліктегі еңбек қорғанысына басшы немесе бас инженер басшылық етеді.
Еңбек қорғанысы бөлімі жұмыстарды ұйымдастыру кезінде кәсіпкерліктің сәйкес қызметтерімен
Жоспарлау басқарманың бөлімшелерге және кәсіпкерліктің қызметтеріне тапсырмалар мен міндеттерді
Бақылаудың негізгі түрлеріне мыналар жатады: басшылардың барлық бөлімшелерді негізгі
Және соңғысы – жедел жұмыстың тұрақты жоспар кестесі маңызды
4.2 Жобалау және геодезиялық іздестіру жұмыстары кезіндегі еңбек
Жобалау және іздестіру жұмыстары құрылыстың негізгі бөлімі болып табылады.
Біз салып отырған жұмыс обьектісі қалада орналасқандықтан геодезиялық
Электрмен, газбен пісіру кездерінде оттан сақ болу керек. Жұмыс
Көп қабатты ғимараттарды салу, биік құрылыстарда пункттерді орналастырумен жаңа
Қалалардағы адамдар көп жүретін көшелерде полигонометрия, нивелирлеу және түсіріс
1) ең алдымен техникалық жағынан тиімді және қауіпсіз жұмыс
2) аралығы 8-10 м асатын көшелерде геодезиялық жұмыстар ені
3) кейбір көшелерде жұмыс істеу үшін МАИ-ден көшенің бір
4) Жұмыстарды таңғы уақытқа, қозғалыс жиі болмаған кезде жүргізеді.
5) Жұмыстарды түнде жүргізуге жарықтандырылған жағдайда ғана
рұқсат етіледі.Бұл жағдайда жарықтық ескерту белгілерін қою тиіс.
Өндірісте кез келген уақытта жазатайым оқиға орын алу
Өндірісте жазатайым оқиға болса жапа шегуші немесе оны
Жұмысқа қауіпсіздік техникасынан нұсқау алған жұмысшылар ғана жіберілуі тиіс.
Электр және пневмоқұралдардың, машиналардың қолданысы кезіндегі қауіпсіздік және
Жол-құрылыс жұмыстарының учаскелері сәйкес айналып өту, жылдамдықты азайту т.б.
Құрылыс алаңдарындағы жалпы қауіпсіздік шаралары құрылыс жобасында қарастырылады.Құрылыс алаңында
Монтаждық горизонтта геодезист ғимараттың ұзындығын және көлденең өстерін, сатылық
Өндіріс сферасына тұрақты жаңа кадрлар мен жаңа машиналар
Курстық оқыту инженерлік-техникалық персонал үшін дәрежені жоғарлату курсында немесе
Кәсіпкерліктің басқарушы және техникалық персоналына кезекті оқыту үш
Арнайы оқыту жоғары қауіпті жұмыс қатысушылары арнайы дайындықты қажет
Нұсқаулық оқыту кіріспе нұсқау беру, жұмыс орнында нұсқау беру,
Кіріспе нұсқауды еңбекшінің біліміне,осы қызметтегі не кәсіптегі жұмыс
Жұмыс орнында нұсқау беру нақты бір жұмысқа (тапсырмаға) бағытталады.
Қайталама нұсқау беру алты айдан кейін өткізіледі, ал қауіптілігі
Жоспардан тыс нұсқау беру мына жағдайларда өткізіледі: жұмыс түрі
Әрбір нұсқау беру бригаданың арнайы журналында тіркеледі.
Еңбек қорғанысы және қауіпсіздік техникасы жұмыс өндірісінің технологиясымен және
Экспедициялық жағдайдағы жұмыстарға жіберілетін барлық жұмысшылар әртүрлі физико-географиялық жағдайларда
Далалық жұмыстарға дайындалу кезінде кәсіпорын және экспедиция жетекшілері жергілікті
Шөл далалық, тундралық, биік таулы аудандарда жүргізілетін далалық жұмыстарға
Топографо-геодезиялық жұмыстар өндірісінде жұмыс істеуге арнайы техникалық дайындығы бар,
Бұл жұмыстарды басқару үшін жетекшілік етуге бригада жетекшісі қызметін
Экспедициялық жұмыстарға жұмысшылар мен өндірістік іс-тәжірибесін өтуге келген жоғары
Таныстырма нұсқауының нәтижелерінің арнайы журналға енгізіледі.
Құрылыс жетекшісі жұмысқа шығар алдында өз бригадасының жұмысшыларына
4.3 Жобалау және геодезиялық іздестіру жұмыстарының қоршаған ортаға әсерін
Қазақстан Республикасы табиғат байлықтары халықтың өмірі мен қызметінің,
арттырудың табиғи негізі болып табылады.
Бұл қазіргі және болашақ ұрпақтың мүдделері үшін қоршаған
«Қоршаған ортаға әсерін бағалау» - бұл қоршаған табиғат ортасында
Ауаға әсерін бағалау. Өндірістік кәсіпорындардың қоршаған ортаға
Құрылыс аймағында транспорт құралдарынан үш трактор - MUSTANG
Жер жұмыстары кезінде құрылысқа қажетті материалдарды тасымалдау, түсіру жұмыстары
Ағаш және металл өңдеу шеберханаларында механикалық өңдеу кезінде
Жербеті және жерасты суларына әсерін бағалау. Су құрылыс аумағы
Судың физикалық, химиялық және биологиялық қасиеттерінің өзгеруі нәтижесінде қолайсыз
Осы мақсатта ғимараттан тұрмыстық ағыс сулары «Водоканал»-мен келісімшарт
Кешеннің алып отырған аумағында жерасты сулары біршама
Жылумен қамдау, сумен қамдау және суды бұру – орталық
Топыраққа әсерін бағалау. Атмосфера немесе жербеті суларымен салыстыруда топырақ
Объект топырағы сазбалшықты болып келедi. Мұндайда топырақты
Аумақты қалпына келтіру келесі бағыттарда қолданылады:
Көгалдандыру аймақтары–ағаштар отырғызу, гүлзарлар бөлу, көгалдар салу, учаске маңайындағы
Оңтайлы антропогендік ландшафттарды құру-табиғатты қорғаудағы кешендік мәселелерді шешудің негізгі
Пайдаға асыру әдісі – қатты-тұрмыстық қалдықтар полигоны. Сақтау әдісі-металл
Қалдықтардың қоршаған ортаға жағымсыз әсерін төмендету мақсатында қоқсықтарды жинау,
Өсімдіктерге әсерін бағалау. Қарастырылған учаскедегі өсімдік әлемі ағаш және
Өндірістік қажеттілікке байланысты 30 ағаш және 442 бұталы
Жобада қарастырылған учаскені көгалдандыру және көркейту шаң-тозаңды азайтады, және
Жануарлар әлеміне әсерін бағалау. Бұл обьекті қала аумағында
Құстар тынышсыздық факторы әсерінен ығыстырылған.
Бұл факторлар жердегі жануарларға олардың аздығынан аз шамада әсер
Шудың әсерін бағалау. Обьектіде тасымалдау, көтеру, түсіру кезінде
Көтеру-түсіру жұмыстары кезінде қолданылған механизм, техника мен автокөліктер сериялы
Өндірістік ортаны қорғау бойынша шаралар ауа арқылы немесе байланысу
Жобада қарастырылған учаскені көгалдандыру және көркейту шаң-тозаңды азайтады, және
Қорытынды
Қорыта келсек, «Жобалау және геодезиялық іздестіру жұмыстары
Бұл кешенде жұмыс істеу кезіндегі барлық қауіпсіздік шаралары нормаға
5 Топографиялық-геодезиялық жұмыстарды экономикалық негіздеу,
5.1 Техникалық - экономикалық негіздеу есебі
Техникалық-экономикалық негіздеу есебі мекеменің құрылыс негізіндегі экономикалық негізі үшін
Құрылыстың есептеу бағасы техникалық-экономикалық есеп заңымен қарастырылады және ол
Топографиялық-геодезиялық өндірістің экономикалық-ұйымдастыру ерекшеліктері төмендегілерге:
1) Өндіріс технологиясы;
2) Еңбек объектілерінің физикалық-географиялық және экономикалық талаптарының әртүрлілігі;
3) Еңбектің өзінің ерекше сипаттамасына, жұмыстың түрлері мен процестерінің
Өндіріс технологиясымен келісілген ерекшеліктер ең алдымен далалық және камералдық
Еңбек жабдықтары мен адамдардың орын ауыстыруы далалық бригадаларды транспортпен
Жұмыстың орындалуының экспедициялық сипаты объектіде далалық жұмыс өндірісіне
Жұмыс көлемін есептеуде «Біріңғай уақыт нормалары және ізденіс жұмыстарының
Топографо-геодезиялық өндірісте техникалық жобалар, сметалар және жоспарларды құру кезінде
Іріленген сметалық нормалар анықтамасында ең алдымен РМҚК кәсіпорындарымен орнықты
Іріленген сметалық бағалар еңбекті анықтауға және пландық өзіндік құнын
СУР-2002-нің құрамына келесі топографо-геодезиялық жұмыстардың іріленген процесіне арналған сметалық
- мемлекеттік геодезиялық торлардың түсіріс негізін құру және дамыту;
- нивелирлеу;
- топографиялық түсірістер;
- құрылыс салынған территориялардың топографиялық түсірістері;
- топографиялық пландар мен карталар негізі;
- камералдық топографиялық жұмыстар;
- картографиялық және сызба дайындау жұмыстары;
- есептеу жобалық-сметалық жұмыстар, ДЭЕМ-ны қолдану арқылы жазу
- сандық картаға түсіру.
Топографиялық-геодезиялық жұмыстарға іріленген сметалық бағалаулар геодезиялық және топографиялық жұмыстарға
Әрбір процесс бойынша мамандар мен жұмысшыларға еңбекақы және еңбек
Сметалық бағалаулар, еңбекақы және еңбек шығындары нормалары, ұйымдастыру және
Сметалық бағалаулар рентабельділік деңгейін 20% шамадағы есепке алуымен есептелген.
Ұйымдастыру-ликвидациялық шараларды өткізуге кететін шығындар сметалық бағалаулар мен нормалар
Нормативпен қарастырылған барлық жұмыс көлемінің толық емес көлемін атқарған
Сметалық есептерді есептеген кезде бағалар жинағында қарастырылмаған қандай да
Жұмыс көлемін есептеу кезінде «Іздестіру жұмыстарына арналған
есептеулер мен біріңғай уақыт нормалары» жинағынан алынған мәліметтерді қолданамыз.
5-аралық жұмыс түрлері бойынша алдымен далалық, сонан кейін камералдық
Триангуляция, полигонометрия және нивелирлеу бойынша жұмыс көлемі тікелей схемадан
Еңбектік көрсеткіштер (бригада-айларда) кезіндегі жұмыс көлемі мына
жұмыс көлемі × уақыт нормасы
173.1
мұндағы, 173.1-бір айдағы жұмыстық сағаттың орташа мәні.
Бригада-айлардың нормалар жоспарының орташа пайызын ескеріп бақыланатын саны. Оны
(53)
- далалық жұмыстар бойынша еңбектік көрсеткіштегі жоспарланған жұмыс көлемі.
Әрбір жұмыс түрі бойынша күрделілік (қиындық категориясы) ЕНПиР-ді қолдану
Смета – объектідегі жұмыс көлемінің орындалуының ақшалық сипатта толық
Мемлекеттік қаржы қорынан төленетін, геодезиялық және топографиялық жұмыстарды орындауын
Бірақ кәсіпорындарда нормативтік өзіндік құнды анықтау үшін сметаны қолданса,
Объектте жобаланған геодезиялық және топографиялық жұмыстардың жалпы мемлекеттік толық
Сметаны жасау үшін жұмысты орындау көлемі, негізгі материалдар сұранысы
Еңбек және ақша шығындарының есебі нормативтер және сметалық бағалаулар
Еңбек шығындарының нормативтері мен бағалаулары өндірістің арнайы келісілген шарттарына
Смета – объектідегі жұмыс көлемінің орындалуының ақшалық сипатта толық
Жобалық-іздестіру жұмыстары кешенінің сметасын 2П формасы бойынша құрастырады. Жұмыс
Жүйеге кіретін әрбір жұмыс кешені үшін сметаны құру алдында
Уақыт және бағалаулардың біріңғай нормалары (У және ББН) бойынша
«Күрделі құрылыс үшін іздестіру жұмыстарына арналған бағалар жинағына» сәйкес
Ең төменгі жалақы деңгейінің өсуіне, коммуналдық қызметтерге, мекемелердің жалдамалық
Смета қазіргі жалақы деңгейін, материалдар мен құрылғылар бағаларын және
Күнтізбелік жоспардың құрылуы
Күнтізбелік жоспар – бұл өндірістік үрдістердің технологиялық ағымы бойынша
Күнтізбелік жоспар смета сияқты жұмысты орындау келісімінің ажырамас бөлігі
Оның міндеті:
- барлық жұмыс кешенінің орындалуының жалпы мерзімін белгілеу;
- жылдық қолайлы мерзіміндегі жұмыс кешенін орындау мүмкіндігін анықтау;
Жұмысты орындаудың күнтізбелік жоспарын құрудың негізінде жұмыстың берілген көлемі,
Ұйым жұмысының күнтізбелік жоспарын объекттерді, табиғи көрсеткіштерде өндірістік үрдістердің
Күнтізбелік жоспар арқылы жұмысшылардың қанша күнде жұмыс істеуін, оған
Топографо-геодезиялық жұмыстарды келісім бойынша орындаған жағдайда, келісім бағалары бекітіледі.
Есептеулер жүргізгенде топографо-геодезиялық жұмыстарға арналған смета құны бірлікпен алынған.
Далалық жұмыстардың құрамына жергілікті пункттерді іздеу, полигонометриялық центрлерді жерге
Кесте 11 Топографо-геодезиялық жұмыстарға арналған смета
Жұмыстың атауы және сипаттамасы Өлшем бірлігі Жұмыс көлемі Құны
1
2 3 4 5
Далалық жұмыстар
Жергілікті пункттерді іздеу
(рекогносцировка) пункт 1 2 402 2 402
Полигонометрия центрлерін жерге бекіту орта 7 4 380 30660
2-разрядты полигонометриялық жүрісті тұрғызу км 0,61 6 736
IV классты нивелирлік жүріс км 0,61 6 961.28 4246,38
Камеральдық жұмыстар
2- разряды полигонометриялық жүрісті өңдеу пункт 7 152,6
IV классты нивелирлік жүрісті өңдеу км 0,61 134,35 81,95
Далалық жұмыстар барлығы 41448,73
Камеральдық жұмыстардың барлығы 1150,15
Барлығы
11-кестенің жалғасы
Ішкі транспорт бағасы 42598,94х0,06= 2555,93
Сыртқы транспорт бағасы 42598,94x 0,10= 4259,89
ОРГЛИК шығындар 42598,94х 0,06= 2555,93
Базаны қамтамасыз етуге кеткен шығын 42598,94х0,016= 681,58
Далалық үлес 42598,94х0,20= 8519,78
Өндірістік құрылғы-лардың амортизациясы 42598,94х0,036= 1533,56
Басқада негізгі шығындар 42598,94х 0,06= 2555,93
Қолданбалы шығындар 42598,94х0,134= 570,82
Барлығы 23233,42
Қосылған коэффициенттердің барлығы (42598,94+23233,42) х1,37х1,2х1,3 = 140696,92
Сметаға түсініктеме:
1.Сметалық құн есебі «Күрделі құрылыс үшін іздестіру жұмыстарына арналған
2.Аудандық коэффициент -1,37
3.Түзетілген коэффициент-1,3
Ең төменгі жалақы деңгейінің өсіп отыруына байланысты «Іздестіру
Топографо-геодезиялық жұмыстарды келісім бойынша орындаған жағдайда, келісім бағалары бекітіледі.
Ең төменгі жалақы деңгейінің өсуіне, коммуналдық қызметтерге, мекемелердің жалдамалық
Шығындардан ОРГЛИК шығындар, базаны қамтамасыз етуге кеткен шығын,
Аталған жұмысты орындай үшін камеральдық және далалық жағдайдағы біріккен
Жұмыс ақысын шығару үшін орындалатын жұмыстардың сметалық бағасынан
56278,76 мәніне сәйкес жалақы келесідей қатынаспен бөлінеді.
Кесте 12 Еңбекақы есебі
Маман Жұмысшы Пайыз % Бастапқы ∑ Еңбекақы
Инженер-геодезист
49,0% 56278,76 27576,592
Жұмысшы 25,5%
14351,08
Жұмысшы 25,5%
14351,08
Аталған жобаны орындауда 3 адамнан тұратын бригада жұмыс орындауы
5.2 Құрылыс жұмыстарын ұйымдастыру және оның технологиясы
Құрылыс жұмыстарын ұйымдастыру және оның технологиясы –бұл ұйымдастырушыдық және
Бұл сұрақтар бір-бірімен байланысқан екі бөліктен тұрады:
−құрылыс жұмыстарын ұйымдастыру ( негізге еңбектің барлық элементтерін біріктіру,
−құрылыс жұмыстарының технологиясы (жүйенің кешенін қарастырады, құрылыстың обьектілерін құруға
Құрылыс материалдық өндірістің маңызды салаларының бірі. Құрылыстың негізгі тапсырмасы-
Жаңа құрылыс - жаңа алаңдарда алғашқы бекітілген жоба
Күрделі құрылыс – жаңа құрылыс, істеп тұрған өндірісті кеңейту
Құрылыс өндірісін ұйымдастыру – құрылыс алаңдарындағы жобалау және іздестірудің
Ғимаратты салу кезінде жұмыстарды кезеңдерге топтастыру қалыптасқан. Құрылыстың дайындық
Құрылыс алдын ала жасалған жоба бойынша жүргізіледі, онда объекттің
Басқа жербеті, жерасты және суасты салулары инженерлік құрылыстар деп,
Жұмысты жүргізу әдістеріне ғимараттардың бірқатар құрылымдық ерекшеліктері әсер етеді:
Құрылыс өнімі өнеркәсіптік өніммен салыстырғанда өзіндік ерекшеліктерге ие:
- салынып жатқан ғимарат қозғалыссыз бір орында тұрады, ал
- ғимарат құрылысының ұзақтығы айларды құрайды, кейде жылдарға созылады;
- ғимарат көлемі, өлшемдері, күрделілігі және жұмысты ұйымдастыру дәлдігі
- құрылыс өнімін жасау процесінде құрылыс ұйымдарынан басқа көптеген
Құрылыс өндірісі құрылыс процестерінен тұрады. Құрылыс процестері негізгі, қосымша
Негізгі процесті орындау нәтижесінде құрылыс өнімінің элементі пайда болады.
Кез келген құрылыс процесіне қатысады: жұмысшылар, еңбек заты (материалдар,
Өндірістің күрделілігіне байланысты құрылыс процестері жұмысшы (қарапайым) және кешендік
Жұмыс процесі деп орындаушының бір құрамымен орындалатын технологиялық байланысқан
Кешендік процесс деп өзара ұйымдастырушылық тәуелділікте болатын және
Қарапайым құралдар мен қол құрылғыларымен орындалатын құрылыс процесі қолмен
Құрылыс процестерінен (қарапайым, кешендік және олардың қосылысы) құрылыc
Құрылыс жұмыстары қолданылатын материалдар мен құрылғылық элементтерінің сипаты бойынша
Монтаждық жұмыстар деп алдын ала жасалынған құрылыс конструкцияларының элементтерін,
Жалпы құрылыстық, арнайы және дайындық жұмыстарын бөліп қарастыруға болады.
Жалпы құрылыстық жұмыстар- нәтижесінде ғимараттың қалыбы ретіндегі бітпеген құрылыс
Арнайы жұмыстарды жалпы құрылыс жұмыстарынан соң немесе оған параллель
Дайындау жұмыстары құрылыс бұйымдарын және жартылай- фабрикаттарды жасау (арматура,
Ғимаратты салу кезінде жұмыстарды кезеңдерге топтастыру қалыптасқан. Құрылыстың дайындық
Екінші кезеңінде (жер беті кезеңі) құрылыс конструкцияларының, панельді сыртқы
Соңғы, үшінші кезеңде негізінен тегістеу жұмыстары, қабырға, төбе, терезе
Ғимараттар мен құрылыстардың жер асты бөлігін тұрғызумен байланысты технологиялық
Нөлдік цикл жұмыстарының құрамына әдетте топырақты өңдеу және іргетастарды
Топырақты өңдеу алдында берілген аймақтарда негізгі жұмыстарды орындауға байланысты
Негізгі жұмыстарды орындау процесінде құрылыс алаңының нақты гидрологиялық жағдайында
Топырақты салу, орын ауыстыру, өңдеу және жердегі құрылысты өңдеумен
Бұл процестердің тікелей орындалуын бірқатар жағдайларда дайындық және қосымша
Өндірістік және азаматтық құрылыстарда жер жұмыстарын траншеялар мен шұңқырларды
Жер жұмыстары құрылыс-монтаждық жұмыстың жалпы құнының салыстырмалы салмағын (10%-тен
Екі ұзындығымен шамалас, бірақ ұзындығы 1/10-ден кем емес қазындыларды
Шұңқырларды негізгі бөлу өстерінің тұстамалық белгілерімен (жобаға байланысты)
Ғимараттың тік бұрыштылығын және көлемін міндетті түрде геодезиялық әдістер
Іргетас құрылыс пен оның негізі арасын қосатын түйін болып
Іргетас құрылымдарының барлық типтерінің салыну тереңдігін грунтты судың деңгейіне,
Іргетастың табаны топырақтың қату тереңдігінен төмен болу керек.
Таспалы іргетастар тік бұрышты, трапеция тәрізді, сатылы және
Жинақ бетондар мен темірбетонды іргетастар қалау көлемін қысқартады және
Қадалы іргетастар ғимараттың жеке тіректерінің, яғни темір бетонды бағаналардың
Барлық құрылыс жұмыстары негізгі құрылыс заңы – Құрылыс нормалары
Ғимараттың құрылысы бекітілген жобалық–сметалық құжатқа байланысты орындалады, оны
Қолданылған әдебиеттер тізімі
Хамзин С.Қ. Құрылыс өндірісінің ұйымдастыруылуы мен технологиясы. Оқу құралы.
Алма-Ата. Энциклопедия / Гл. ред. Козыбаев М. К.. —
Маслов А.В.,Гордеев А.В., Батраков Ю.Г. Геодезия: – М.:Колос С,
Инженерлік геодезия : оқулық / Б. Б. Атымтаев, Т.
Куштин И.Ф., Куштин В.И. Геодезия: Учебно-практическое пособие – Ростов
Инженерная геодезия: Учебник для вузов. – 4-е, 7-е и
Гудков В.М., Хлебников А.В. Математическая обработка маркшейдерско-геодезических измерений: Учебник
Генике А.А, Побединский Г.Г. Глобальные спутниковые системы определения местоположения
Инструкция по развитию съемочного обоснования и съемке ситуации и
Инженерная геодезия: учебник для студ. высш.учеб.заведений
Киселев М.И. Геодезия: Учебник для сред. проф. образования
Подшивалов В.П.Курс лекций по высшей геодезии. 2005 г.50-55 с.
Берлянт А.М. Картография: Учебник для вузов. – М.: Аспект
Инструкция по производству маркшейдерских работ. Москва 2003 г.
Системы координат. Методы преобразования координат определяемых точек. – М.:
Раздорожный А. А. Охрана труда и производственная безопасность: Учебно-методическое
Раздорожный А.А. Охрана труда и производственная безопасность. Издательство: Экзамен,
Охрана труда. Универсальный справочник. Издательство: АБАК, 2009 г. -
Бобкова О.В. Охрана труда и техника безопасности. Обеспечение прав
Кеулімжаев К.К., Әбіжаева З.Н., Құдайбергенов Н.А. Құрылыстағы бухгалтерлік есеп.
Васютинский И.Ю., Прусаков А.Н., Соломатов В.И.Экономика топографо-геодезического производства. Учебник.
Мировая экономика: Учебник / под ред. А.С. Булатова. –
Өзг.
Парақ
Құжат №
Қолы
Күні
Парақ
8
У1 050711 ДЖ. 000 000 ТЖ
Жетілдірген
Мағауина М.М.
Тексерген
Ахметов Б.Ж.
Н. Бақылау
Ахметов Б.Ж.
Бекіткен
Кудеринова Н.А
Жұмыс жүргізу ауданы туралы жалпы мәлімет
Белгі
Парақтар
84
Шәкәрім ат. СМУ ГК-829
Өзг.
Парақ
Құжат №
Қолы
Күні
Парақ
9
У1 050711 ДЖ. 000 000 ТЖ
Өзг.
Парақ
Құжат №
Қолы
Күні
Парақ
10
У1 050711 ДЖ. 000 000 ТЖ
Өзг.
Парақ
Құжат №
Қолы
Күні
Парақ
11
У1 050711 ДЖ. 000 000 ТЖ
Өзг.
Парақ
Құжат №
Қолы
Күні
Парақ
12
У1 050711 ДЖ. 000 000 ТЖ
Өзг.
Парақ
Құжат №
Қолы
Күні
Парақ
13
У1 050711 ДЖ. 000 000 ТЖ
Өзг.
Парақ
Құжат №
Қолы
Күні
Парақ
15
У1 050711 ДЖ. 000 000 ТЖ
Жетілдірген
Мағауина М.М.
Тексерген
Ахметов Б.Ж.
Н. Бақылау
Ахметов Б.Ж.
Бекіткен
Кудеринова Н.А
Геодезиялық толықтыру торларын жобалау
Белгі
Парақтар
84
Шәкәрім ат. СМУ ГК-829
Өзг.
Парақ
Құжат №
Күні
Парақ
16
У1 050711 ДЖ. 000 000 ТЖ
Өзг.
Парақ
Құжат №
Қолы
Күні
Парақ
17
У1 050711 ДЖ. 000 000 ТЖ
Өзг.
Парақ
Құжат №
Қолы
Күні
Парақ
18
У1 050711 ДЖ. 000 000 ТЖ
Өзг.
Парақ
Құжат №
Қолы
Күні
Парақ
19
У1 050711 ДЖ. 000 000 ТЖ
Өзг.
Парақ
Құжат №
Қолы
Күні
Парақ
20
У1 050711 ДЖ. 000 000 ТЖ
Өзг.
Парақ
Құжат №
Қолы
Күні
Парақ
21
20
У1 050711 ДЖ. 000 000 ТЖ
Өзг.
Парақ
Құжат №
Қолы
Күні
Парақ
22
У1 050711 ДЖ. 000 000 ТЖ
Өзг.
Парақ
Құжат №
Қолы
Күні
Парақ
23
У1 050711 ДЖ. 000 000 ТЖ
Өзг.
Парақ
Құжат №
Қолы
Күні
Парақ
24
У1 050711 ДЖ. 000 000 ТЖ
Өзг.
Парақ
Құжат №
Қолы
Күні
Парақ
25
У1 050711 ДЖ. 000 000 ТЖ
Өзг.
Парақ
Құжат №
Қолы
Күні
Парақ
26
У1 050711 ДЖ. 000 000 ТЖ
Өзг.
Парақ
Құжат №
Қолы
Күні
Парақ
27
У1 050711 ДЖ. 000 000 ТЖ
Өзг.
Парақ
Құжат №
Қолы
Күні
Парақ
28
У1 050711 ДЖ. 000 000 ТЖ
Өзг.
Парақ
Құжат №
Қолы
Күні
Парақ
29
У1 050711 ДЖ. 000 000 ТЖ
Өзг.
Парақ
Құжат №
Қолы
Күні
Парақ
30
У1 050711 ДЖ. 000 000 ТЖ
Өзг.
Парақ
Құжат №
Қолы
Күні
Парақ
31
У1 050711 ДЖ. 000 000 ТЖ
Өзг.
Парақ
Құжат №
Қолы
Күні
Парақ
32
У1 050711 ДЖ. 000 000 ТЖ
Өзг.
Парақ
Құжат №
Қолы
Күні
Парақ
33
У1 050711 ДЖ. 000 000 ТЖ
Өзг.
Парақ
Құжат №
Қолы
Күні
Парақ
34
У1 050711 ДЖ. 000 000 ТЖ
Өзг.
Парақ
Құжат №
Қолы
Күні
Парақ
35
У1 050711 ДЖ. 000 000 ТЖ
Өзг.
Парақ
Құжат №
Қолы
Күні
Парақ
36
У1 050711 ДЖ. 000 000 ТЖ
Жетілдірген
Мағауина М.М.
Тексерген
Ахметов Б.Ж.
Н. Бақылау
Ахметов Б.Ж.
Бекіткен
Кудеринова Н.А
Геодезиялық бөлу жұмыстары
Белгі
Парақтар
84
Шәкәрім ат. СМУ ГК-829
Өзг.
Парақ
Құжат №
Қолы
Күні
Парақ
37
У1 050711 ДЖ. 000 000 ТЖ
Өзг.
Парақ
Құжат №
Қолы
Күні
Парақ
38
У1 050711 ДЖ. 000 000 ТЖ
Өзг.
Парақ
Құжат №
Қолы
Күні
Парақ
39
У1 050711 ДЖ. 000 000 ТЖ
Өзг.
Парақ
Құжат №
Қолы
Күні
Парақ
40
У1 050711 ДЖ. 000 000 ТЖ
Өзг.
Парақ
Құжат №
Қолы
Күні
Парақ
41
У1 050711 ДЖ. 000 000 ТЖ
Өзг.
Парақ
Құжат №
Қолы
Күні
Парақ
42
У1 050711 ДЖ. 000 000 ТЖ
Өзг.
Парақ
Құжат №
Қолы
Күні
Парақ
43
У1 050711 ДЖ. 000 000 ТЖ
Өзг.
Парақ
Құжат №
Қолы
Күні
Парақ
44
У1 050711 ДЖ. 000 000 ТЖ
Өзг.
Парақ
Құжат №
Қолы
Күні
Парақ
45
У1 050711 ДЖ. 000 000 ТЖ
Өзг.
Парақ
Құжат №
Қолы
Күні
Парақ
46
У1 050711 ДЖ. 000 000 ТЖ
Өзг.
Парақ
Құжат №
Қолы
Күні
Парақ
47
У1 050711 ДЖ. 000 000 ТЖ
Өзг.
Парақ
Құжат №
Қолы
Күні
Парақ
48
У1 050711 ДЖ. 000 000 ТЖ
Өзг.
Парақ
Құжат №
Қолы
Күні
Парақ
49
У1 050711 ДЖ. 000 000 ТЖ
Өзг.
Парақ
Құжат №
Қолы
Күні
Парақ
50
У1 050711 ДЖ. 000 000 ТЖ
Өзг.
Парақ
Құжат №
Қолы
Күні
Парақ
51
У1 050711 ДЖ. 000 000 ТЖ
Өзг.
Парақ
Құжат №
Қолы
Күні
Парақ
52
У1 050711 ДЖ. 000 000 ТЖ
Өзг.
Парақ
Құжат №
Қолы
Күні
Парақ
53
У1 050711 ДЖ. 000 000 ТЖ
Өзг.
Парақ
Құжат №
Қолы
Күні
Парақ
54
У1 050711 ДЖ. 000 000 ТЖ
Өзг.
Парақ
Құжат №
Қолы
Күні
Парақ
55
У1 050711 ДЖ. 000 000 ТЖ
Өзг.
Парақ
Құжат №
Қолы
Күні
Парақ
56
У1 050711 ДЖ. 000 000 ТЖ
Өзг.
Парақ
Құжат №
Қолы
Күні
Парақ
57
У1 050711 ДЖ. 000 000 ТЖ
Өзг.
Парақ
Құжат №
Қолы
Күні
Парақ
58
У1 050711 ДЖ. 000 000 ТЖ
Өзг.
Парақ
Құжат №
Қолы
Күні
Парақ
59
У1 050711 ДЖ. 000 000 ТЖ
Өзг.
Парақ
Құжат №
Қолы
Күні
Парақ
60
У1 050711 ДЖ. 000 000 ТЖ
Жетілдірген
Мағауина М.М.
Тексерген
Бейсебаев Ш.Т.
Н. Бақылау
Ахметов Б.Ж.
Бекіткен
Кудеринова Н.А
Жобалау және геодезиялық іздестіру жұмыстары кезіндегі еңбекті және қоршаған
Белгі
Парақтар
84
Шәкәрім ат. СМУ ГК-829
Өзг.
Парақ
Құжат №
Қолы
Күні
Парақ
61
У1 050711 ДЖ. 000 000 ТЖ
Өзг.
Парақ
Құжат №
Қолы
Күні
Парақ
62
У1 050711 ДЖ. 000 000 ТЖ
Өзг.
Парақ
Құжат №
Қолы
Күні
Парақ
63
У1 050711 ДЖ. 000 000 ТЖ
Өзг.
Парақ
Құжат №
Қолы
Күні
Парақ
64
У1 050711 ДЖ. 000 000 ТЖ
Өзг.
Парақ
Құжат №
Қолы
Күні
Парақ
65
У1 050711 ДЖ. 000 000 ТЖ
Өзг.
Парақ
Құжат №
Қолы
Күні
Парақ
66
У1 050711 ДЖ. 000 000 ТЖ
Өзг.
Парақ
Құжат №
Қолы
Күні
Парақ
67
У1 050711 ДЖ. 000 000 ТЖ
Өзг.
Парақ
Құжат №
Қолы
Күні
Парақ
68
У1 050711 ДЖ. 000 000 ТЖ
Өзг.
Парақ
Құжат №
Қолы
Күні
Парақ
69
У1 050711 ДЖ. 000 000 ТЖ
Өзг.
Парақ
Құжат №
Қолы
Күні
Парақ
70
У1 050711 ДЖ. 000 000 ТЖ
Жетілдірген
Мағауина М.М.
Тексерген
Ахтаева С.М.
Н. Бақылау
Ахметов Б.Ж.
Бекіткен
Кудеринова Н.А
Топографиялық-геодезиялық жұмыстарды экономикалық негіздеу, ұйымдастыру және құрылыс технологиясы
Белгі
Парақтар
84
Шәкәрім ат. СМУ ГК-829
Өзг.
Парақ
Құжат №
Қолы
Күні
Парақ
71
У1 050711 ДЖ. 000 000 ТЖ
Өзг.
Парақ
Құжат №
Қолы
Күні
Парақ
72
У1 050711 ДЖ. 000 000 ТЖ
Өзг.
Парақ
Құжат №
Қолы
Күні
Парақ
73
У1 050711 ДЖ. 000 000 ТЖ
Өзг.
Парақ
Құжат №
Қолы
Күні
Парақ
74
У1 050711 ДЖ. 000 000 ТЖ
Өзг.
Парақ
Құжат №
Қолы
Күні
Парақ
75
У1 050711 ДЖ. 000 000 ТЖ
Өзг.
Парақ
Құжат №
Қолы
Күні
Парақ
76
У1 050711 ДЖ. 000 000 ТЖ
Өзг.
Парақ
Құжат №
Қолы
Күні
Парақ
77
У1 050711 ДЖ. 000 000 ТЖ
Өзг.
Парақ
Құжат №
Қолы
Күні
Парақ
78
У1 050711 ДЖ. 000 000 ТЖ
Өзг.
Парақ
Құжат №
Қолы
Күні
Парақ
79
У1 050711 ДЖ. 000 000 ТЖ
Өзг.
Парақ
Құжат №
Қолы
Күні
Парақ
80
У1 050711 ДЖ. 000 000 ТЖ
Өзг.
Парақ
Құжат №
Қолы
Күні
Парақ
61
У1 050711 ДЖ. 000 000 ТЖ




Ұқсас жұмыстар

---

Қолданбалы геодезия туралы жалпы түсінік.пландық инженерлік-геодезиялық торлар.пландық толықтыру торларын жобалау.триангуляция жобасының дәлдігін бағалау

---

Құрылыс торын жобалау

---

Қызылорда-Павлодар-Успенка-РФ шекарасы көлік жолының геодезиялық толықтыру торларын жобалау

---

Инженерлік геодезиялық торлар

---

Биіктік торлардың дәлдігін есептеу әдістері. Биіктік инженерлік-геодезиялық торларды құру кезінде нивелирлеу

---

Топографиялық түсіріс және топографиялық планын құрудың техникалық жобасы

---

Алматы облысы жайлы

---

Қолданбалы геодезия туралы жалпы мәлімет.Пландық инженерлік-геодезиялық торлар

---

Пландық геодезиялық торларды құру

---

Мемлекеттік геодезиялық торлар жиілету және түсіріс торларын одан әрі дамыту

---