Экономикалық өсудің факторлары

Жоспар
Кіріспе 3
І Экономикалық өсу теориясы 5
I.1 Өлшем әдістері 5
I.2 Экономикалық өсудің қарқыны 7
II Экономикалық өсудің факторлары 9
ІІІ. Экономикалық өсудің түрлері 15
ІІІ.1 Экстенсивті түрі 15
III.2. Интенсивті түрі 19
IV. Экономикалық өсуді мемлекет тарапынан реттеу 26
Қорытынды 28
Қолданылған әдебиеттер тізімі 29
Кіріспе
Көптеген ежелгі ғалымдар мен данышпан адамдардың айтуынша өмір
Курстық жұмыста экономикалық өсу теориясы қарастырылады. Бұл теорияға
Курстық жұмыстың тақырыбын таңдау кезінде негізігі себеп болған:
Менің курс жұмысымның негізгі мақсаты экономикалық өсуді зерттеу
Курстық жұмысты жазу барысында мен келесідей мәселелерді бөліп
Экономикалық өсу және оның даму қарқынын анықтау;
Экономикалық өсудің факторларына сандық баға беру;
Экономикалық өсудің түрлеріне сипаттама беру;
Экономикалық өсуді ынталандыру үшін қолданылатын шараларға қысқаша шолу
Курстық жұмысты жазу барысында жоғарыда көрсетілген мәселелерге қоса
І Экономикалық өсу теориясы
I.1 Өлшем әдістері
Экономикалық өсу қоғамдық өндіріс көлемінде өндірілетін өнім мен
Халықаралық тәжірибеде экономикалық өсуді есептеуде көбінесе бір адам
Көріп отырғанымыздай жалпы ұлттық өнім тек жалпы
Экономикалық өсуді абсолютті және салыстырмаллы көрсеткіштермен сипаттауға болады.
I.2 Экономикалық өсудің қарқыны
Кейбір кездері экономисттердің экономикалық өсудің қарқындылығының елеулі өзгерістеріне
Бірнеше жылдар аралығындағы экономикалық өсудің кішкене өзгеруі үлкен
Бір адамға шаққандағы нақты жалпы ұлттық өнімнің көлемінің
Сондай – ақ , экономикалық өсудің тұрақтылыққа қарағанда
II Экономикалық өсудің факторлары
Кез келген мемлекеттің экономикалық өсімі негізгі алты фактормен
мемлекеттегі табиғи ресурстардың саны мен сапасы;
мемлекеттегі еңбек ресурстарының саны мен сапасы;
негізгі капиталдың көлемі;
технология.
Жоғарыда аталып өткен төрт факторды ұсыныс факторы деп
Дегенмен өсуге деген қабілеттілік пен нақты өсуді ажырата
Біріншіден , экономикалық өсу сұраныс факторларына тікелей қатысты.
Екіншіден, экономикалық өсуге бөлу факторлары әсер етеді. Өндірістік
Экономикалық өсімге әсерін тигізетін ұсыныс және сұраныс факторларының
Бұл факторлардың өзара байланысы туралы мәліметтерді өндіріс мүмкіндігінің
Бұл қисық белгілі бір негізгі капитал, технологиялық потенциал,
Бірақ экономиканың өзінің өндіріс потенциалын толығымен жүзеге асыруы
шығындардың жиынтығы тек толық жұмысбастылықты қамтамасыз ететін көлемде
қосымша ресурстар өндірілетін өнімнің көлемін максималды ұлғайту мақсатында
Мысалы, Америка Құрама Штаттарында еңбек күшінің таза өсімі
Сұраныс факторы мен ресурстардың бөліну факторының бар маңыздылығын
2-ші суретте жалпы жиынтық сұраныстың ұлғаюы AD қичығының
3-ші суретте ұсыныс факторларының экономикалық өсуге тигізетін әсері
Бұл кестеде нақты өнім және табысты ұлғайту негізгі
ресурстардың үлкен көлемін тарту жолы арқылы;
ресурстардың қолданылуды көбірек өндіру жолы;
Ең алғаш еңбектің шығындалуынқарастырайық.
Нақты жалпы ұлттық өнім кез келген уақытта еңбектің
Жалпы ұлттық өнім =адам-сағаттардың істелген саны x еңбек
Мысал. Шаруашылықта 10 адам жұмыс істейді және әрқайсысы
3- Сурет мынадай сұрақтарға жауап береді :
Жұмыс істелген уақыт санын не анықтайды?
Еңбек өнімділігі неге байланысты болады?
Еңбек шығынының көлемі жұмыс істеушілер саны мен орташа
Еңбектің өнімділігі техникалық прогрес, қордың күштілігі, еңбек күшінің
3- Сурет өнімге деген сұранысты анықтайтын факторлар жайында
Қазір техникалық прогрес деп аталатын экономикалық өсудің факторын
Практикада көрсеткендей, техникалық прогресс пен капитал салу, яғни
Бір қарағанда техникалық прогрестің жылжуы тарихи жағдайда ұзақтылығымен
ІІІ. Экономикалық өсудің түрлері
ІІІ.1 Экстенсивті түрі
Экономикалық өсудің экстенсивті түрі дегеніміз – ол эканомиканың
Эккономикалық өсуге әсер ететін факторлар:
Негізгі капитал
Ғылыми техникалық прогрес
Еңбек ресурстары
Табиғат ресурстары
Жиынтық сұраныс
Көрсетілген факторлардың өнімнің шығарылу көлемін үлкейту үшін әрқайсысының
Өндірістік функция өнімнің шығарылуы негізгі капиталға (К), еңбекке
Y= F(K,L,N)
Р. Солоудың зерттеуі бойынша , экономикалық өсудің
ZY=F(ZK,ZL,ZN).
Берілген формула келесі функционалдық тәуелділікті көрсетеді. Егер де
Экстенсивті экономикалық өсу – ол шаруашылықтың дамытуын ең
Өндіріс көлемін ұлғайтудың мұндай жолының көптеген кемшіліктері де
Экстенсивті экономикалық өсуде өнімнің шығарылуының көбеюінің деңгейі
Экономикалық өсудің экстенсивті түрі табиғи ресурстарды тез игеруге
Экстенсивті әдіспен даму ұзақ мерзім аралығында мемлекеттегі ұлттық
Егер статистикалық мәліметтерге сүйенсек, Америка Құрама Штаттарында қор
III.2. Интенсивті түрі
Экономикалық дамудың күрделірек түрі интенсивті даму. Француз тілінен
Экономикалық дамудың мұндай жағдайында тех техниканың ғана емес
Y=AF(K,L,N)
Бұл формулада берілген А – ол, факторлардың жиынтық
Экономикалық өсудің интенсивті түрі өндіріс құралдарының ең тиімді
Өндірістің интенсивті ұлғаюының экстенсивті ұлғаюға қарағанда бірнеше артықшылықтары
Осыған байланысты қоғамдық деңгейде ғылыми – техникалық информацияның
Өндірістің интенсивті көбеюіне негізгі назар аударарлық болатын нәрсе,
Сондай-ақ интенсификациялау халық шаруашылықтағы құрылымдарды өте күрделі прогрессивті
Өндірістік ресурстарды үнемдеудегі кез-келген бағыттағы жағдайларға байланысты интенсификациялаудың
Интенсификациялаудың еңбек жинаушы түрінің болжамдауы бойынша жаңа техника
Интенсификациялаудың бұл түрі бастапқы кездегі халық шаруашылығын индустриализациялаудағы
Интенсификациялаудың капитал жинаушы түрі: шикізаттар мен материалдарды
Көп жақты интенсификация дегеніміз – ол барлық берілген
Көп жақты интенсификация ұлғайған өндірістің барлық процестерінің сапасы
Өндірісті шығынды түрдегі экстенсивтік өсіруге қарсы түрде көп
Графикте көрсетілгендей, ұлттық табыстың (ҰТ) көлемі барлығынан жылдамырақ
Экономикалық дамудың жаңа сапасы
өндірістің
тиімділігі құрылымының
прогрессивтілігі
Техникалық деңгейдің түпкі өнімнің
сапасының өсуі
Экономикалық дамудың жаңа түрдегі сапасы ең алдымен ұлттық
Бұл техникалық әдіспен болатын өндірістің тура ықпалы болып
Қазіргі замандағы халық шаруашылығының құрылысын жасаудың әсерінен жаңа
Сонымен қоса, тұтынуға арналған тауарлардың арасында шикізаттай тауарлардың
Тауарларды жалпы экономикалық теория іліміне сүйене отырып екіге
Экономикалық дамудың жаңа сапалық жағлайында өндіріс процесінің
IV. Экономикалық өсуді мемлекет тарапынан реттеу
Мемлекет экономикалық өсуді реттеуде маңызды
1. Кейнсиандықтар көзқарасы жағынан экономикалық өсу, ол сұраныс
2. Кейнсиандық бағытты жақтаушыларға қарсы «ұсыныс экономикасының»
3. Әр түрлі бағыттағы теорияларды қолдайтын экономистер экономикалық
Экономикалық өсуді ынталандыруға мүмкін әдістердің көптігі мен күрделілігіне
Қорытынды
Менің жазған барлық жұмысымнан келесідей қорытынды жасауға болады:
Экономикалық өсуді нақты жалпы ұлттық өнімнің өсуі немесе
Экономикалық өсу табиғи ресурстар, еңбек ресурстары, капитал және
Экономикалық өсудің экстесивті түрінде көптеген жұмысшылар жоғары мамандандырылған
Экономикалық өсудің интенсивті түрі біршама күрделі болып келеді.
Мемлекет дұрыс салық саясаты мен инвестициялық саясаттарды қолдана
Қолданылған әдебиеттер тізімі
1.Кэмпбел Р. Макконнелл, Стэнли Л. Брю «Экономикс», том
2.Борисов Е. Ф. «Экономическая теория» Москва, 1998
3.Самуэльсон П. А. «Экономика», том 2, Москва, 1992
4. У. Баймуратов “Евразийское сообщество”
5.В.Д. Андрианов “Экономический и инвестиционный
6.К.Еженова,Б. Жусупов, Жуазпов “Перспективы префоления инвестиционного
7.Инвестиционная и стойтельная деятельность в Р.К.
1
15
инвестициялық тауарлар
0
тұтыну тауарлары
В
Д
А
С
баға деңгейі
AD1
AD2
өндірістің нақты көлемі
жұмыс
бастылардың
саны
жұмыс істелген
уақыттың орташа
мөлшері
Еңбек шығындары (жұмыс істелген уақыт)
өндірістің нақты көлемі
техникалық прогресс
салынған капитал көлемі
білім және дайындық
ресурстардың тиімді үйлестірілуі
басқа да факторлар
Еңбек өнімділігі (бір сағатта істелінетін өнім көлемі)
Экономикалық өсудің қарқындылығы
(Y, B%)
100
110
120
130
1
L
N
Экономикалық өсуді интенсификациялау
Еңбек жинаушы
Көп жақты
Капитал жинаушы
1
140
130
120
110
100
СС
Р
Ко
ҰТ

Ұқсас жұмыстар

Экономикалық өсудің типтері мен факторлары

Экономикалық қарқынның факторлары

Бименгиева Экономикалық теория

Экономикалық өсудің типтері, тиімділігі мен сапасы

Экономикалық өсу және оның түрлері.

Ұлттық шаруашылықтың циклдік өсу қарқыны

Экономикалық өсу және экономикалық цикл

Қазақстан Республикасының экономикасының өсуінің глобалдық мәселелері

Экономикалық өсу: түсінігі, тиімділігі, сапасы