Салық салудың негізі және қағидалары
МАЗМҰНЫ
Кіріспе..................................................................................................................3
Бөлім 1. Салық салудың негізі және қағидалары.............................................6
Салық салудың қағидалары және экономикалық мазмұны ................6
Салық салудың теориялық аспектілері................................................11
Бөлім 2. Жанама салықтар................................................................................15
2.1. Қосылған құнға салынатын салық. Алматы облысы бойынша
2.2. Акциздер. Алматы облысы бойынша акциздер түсу анализі................44
Бөлім 3. Жанама салықтарды алу мәселелері және оларды жетілдіру........77
3.1. Жанама салықтарды алу мәселелері.........................................................77
3.2. Жанама салықтарды алу мәселесін шешу жолдары...............................84
Қорытынды........................................................................................................89
Пайдаланылған әдебиеттер тізімі...................................................................90
КІРІСПЕ
Қарастырылып отырған тақырып қазіргі таңда маңыздылардың бірі болып табылады.
Қазақстан Республикасының Конституциясының 35-ші бабы бойынша «Заңды түрде белгіленген
Қазақстан Республикасында салықтар 2001 жылдың 19 маусымынан Қазақстан
Өзінің мазмұны бойынша салық жүйесі экономикалық және салық саясаттарының
Салық жүйесі күрделі, әр түрлі мемлекеттер арасындағы, мемлекет пен
Және де осы қарым-қатынастар үйлесімді болған сайын, мемлекеттің экономикалық
Салық жүйесінің белсенділігі негізінен оның екі функциясынан байқалады:
Салық жүйесінің реттегіш функциясы салық төлеушілердің алдында мемлекеттің міндеттерін
Бақылау, қайта бөлу және ынталандырушы функцияларын жүзеге асырудағы
Қазіргі салық жүйесі Қазақстанда 90-шы жылдардың басында енгізілген. Кеңес
Нақты түрде Қазақстан экономикасының бай тәжірибесі және өзіндік
Тәжірибе жүзінде нарыққа өтуде Батыс Еуропа мемлекеттеріндегі
Нарыққа өту жаңа салық жүйесі туралы заңдардың, ережелердің
Диплом жұмысының негізгі мақсаты – Алматы облысы бойынша
Жұмыста Қазақстан Республикасының Салық Кодексі, Азаматтық Кодексі қолданды.
І ТАРАУ. САЛЫҚ САЛУДЫҢ НЕГІЗІ МЕН ҚАҒИДАЛАРЫ
Салық салудың экономикалық мазмұны мен қағидалары
Салықтардың мәні мемлекеттің міндетті төлем түрінде жалпы ішкі
Заң жүзінде салық салудың классикалық қағидалардың негізін қалаушысы
А.Вагнер сіңірген еңбегі – экономикасы налоговиктердің ішінде бірінші болып
І – салық салуды ұйымдастырудың қаржылық қағидалары:
1) салық салудың жеткіліктілігі;
2) салық салудың икемділігі;
ІІ- халық шаруашылық қағидалары:
3) тиісті таңдау; салық салудың көзі, яғни көбінесе
4) әр түрлі салықтың нәтижесі мен шарттарына ыңғайланатын жүйеге
ІІІ - әділеттілік қағидалары:
5) салық салудың жалпыға ортақ және
6) біркелкілігі;
IV- әкімшілік-техникалық немесе салықтың басқару қағидалары:
7) салық салудың анықтығы;
8) салық төлеудің қолайлылығы;
9) салық алу шығындарының максималары азаюы.
А.Вагнер алғашқы екі қаржылық-саяси сипаттағы «жеткіліктілік» және «икемділік» қағидаларын
А.Вагнер анықтаған қағидалардың нақты мәні қаржылық ғылыммен қабылданған. Қазіргі
Бұл салық жүйесін құрастыру үлгісі шаруашылық процестерге мемлекеттің араласпауы
Осы мақсатты жүзеге асырылу шаруашылық игіліктер өндірісіне, айналасына, өңдеуіне
Қазіргі уақытта бұл ереже экономиканың мемлекеттік және жеке меншік
Өнеркәсіптік дамыған мемлекеттер үшін салық жүйесінің құрылу қағидалары классикалық
ХХ ғасырдың 80-ші жылдары АҚШ-та өткізілген экономикалық реформалар
вертикаль әділеттілік (салық салық төлеушінің материалды қабылеттілігіне келгенде);
горизонталь әділеттілік (табыстарға ортақ салық ставкаларын қолдау);
тиімділік (экономикалық өсім және кәсіпкерліктің дамуына мүмкіндік);
бейтараптылық (инвестициялық салымдар сферасына тәуелсіз);
қарапайымдылық (барлық тұлғаларға есептеу түсінікті және қол жететіндей болуы
Салық салудағы әділеттілік түсінігі екі ғасырдан көп талқыланып келеді.
Салық салудағы әділеттілік идеясы өзінің соңғы сипатын АҚШ-тың салық
Әділеттілік қағидасымен салық салудың жалпыға ортақ қағидасы өзара қарым-қатынаста
Салық салудың біркелілік қағидасы қаржылық ғылымда да,
Біркелкілік идеясының дамуының арқасында адам қажеттіліктерінің минимумын қанағаттандыру үшін
ХХ ғасырда салық салудың үш тәсілі белгілі болады:
Осы салықтың бөлу критерийлері қазіргі уақытта да қызмет етеді.
Салық салудың бірдейлік теориясы бойынша барлық тұлғалар
Салық төлеушілердің мүліктің жағдайын ескере отырып, төлем қабілеттілік концепциясының
Салықтың көзі ретінде таза табыс анықталған кезде ғылымның
Салық салудың теориялық аспектілері
Қазақстан Республикасының Салық Кодексінде белгіленген салықтар және бюджетке төленетін
Салықтардың және бюджетке төленетін басқа да міндетті төлемдер сомасы
Қазіргі уақытқа дейін қарастырылған салық салудың барлық төрт классикалық
әділеттілік қағидасы салық салудың жалпыға ортақтығы және табысына сәйкес
анықтылық қағидасы салық сомасы, тәсілі және уақыты салық төлеушіге
қолайлылық қағидасы салық салық төлеуші үшін қолайлы уақытта
үнемділік қағидасы салық салу жүйесін оңтайландыруда, салық алу шығындарының
Көрсетілген классикалық қағидалар Әлем одағы мемлекеттерінің әр түрлі жүйесінде
Атап көрсетілген классикалық қағидалармен қатар, салық салу жүйесінің ішкі
Ортақ қағидалар бүтін құрылымның жекелеген топтарының орны мен
Экономикалық әдебиеттерде бұл қағидалар ұйымдастырушылық-экономикалық (құқықтық) немесе ішкі ұлттық
Экономикалық әдебиеттерде көрсетілген салық салу принциптері ішкі ұлттық
Қағидалық қондырғылардың (салық салу ережелері) ерекшеленуіндегі негізгі шарттар болып
Салықтарды экономикаға әсер етуші құрал ретінде пайдалану дербес
Ұсынылған қағидалар негізінде қызмет ететін және құрылған салықтың жүйе
Жаңа жұмыс орындарын құру мен жұмыссыздықпен күрес үшін корпорациялар
Ғылыми-зерттеу және тәжірибелі-конструкторлық жұмыстар, жетілген технологиялар және терең зерттеулерді
Капитал қоры мен жинағын ынталандыру, капиталды жеке пайдалануды тоқтату;
Халықтың барлық тобының әлеуметтік қажеттілігін қамтамасыз ету.
ІІ-ТАРАУ. ЖАНАМА САЛЫҚТАР
2.1. Қосылған құнға салынатын салық
Қазақстан Республикасының Салық Кодексіне сәйкес қосылған құнға салынатын салық
Бұрын болған айналымға салық және сатудан салыққа қарағанда, қосылған
ҚР-ның салық жүйесінде қосылған құнға салынатын салық1992 ж пайда
ҚҚСС өзінің экономикалық мәні бойынша жанама салық салу жүйесіне
ҚҚСС-ты төлеу және есептеу тәжірибесін қарастыру тарихында 2 негізгі
Тікелей салықтарға қарағанда, жанама салықтар тауар, жұмыс пен қызмет
Қосылған құнға салынатын салық жанама салық сияқты, салық төлеушінің
Көңіл аударсақ «төлем» түсінігі ҚҚСС-н есептеудің мағынасын дұрыс түсіну
Қазақстанда ҚҚСС 1992 ж. ең бірінші рет енгізілгенін еске
Өткізу бойынша айналым ретінде ҚҚСС үшін салық салынатын
Қосылған құн салығын есептеу және төлеудің негізгі қағидаларына 2004
ҚҚСС-ның саласының сынаққа немесе бюджетке төлемнің төмендеуіне қарастырылуы үшін
Салық төлеушілердің ҚҚСС бойынша есепке тұруында қиындықтар жоқ. Бірақ
Егер салық төлеуші, ҚҚСС бойынша есептен шығарылып, бірақ онда
Есептік кезеңде ие болынған тауарлар (жұмыс қызмет көрсету) бойынша
Тізім өкілетті мемлекеттік органдар орнатқан нұсқа бойынша құрастырылуы қажет.
Тізім 150 000 теңгеден жоғары салық салу айналымы бойынша
жұмыс пен қызметтерге қосылған құн салығымен шот-фактура жасалған;
жұмыстар орындалған, қызметтер көрсетілген.
Сонымен қатар егер жұмыс, қызмет тұрақты (үздіксіз) жүргізілсе, онда
ҚҚСС-мен жазылған шот-фактура күні;
әрбір төлем алынған күн.
Шот-фактураның қолданылуы жіберілген тауар, орындалған жұмыс, көрсетілген қызметке
Қысқаша ҚР-ның Салық Кодексі мен 2003 жылғы 1 қаңтарға
Тауарды пайдаланудың айналымы кәсіпкердің қызметіне қатысы болмайды, ал тауарды
мүлікті уақытша қолдану мен иелік етуге мүліктік жалға беру
интеллектуалдық меншіктердің объектілеріне құқықтар беру;
жұмыстың іске асуы, жұмыс берушілердің қарамағындағы жұмыскерлерге көмек көрсету;
бір заңды тұлғалардың бөліміндегі құрылымындағы жұмыстарының атқарылуы, олар ҚҚСС
Жұмыс пен қызметтің көрсетілуінің міндетті түрде орындалуы маңызды факторлардың
Бұрынғы салық заңына қарағанада Кодексті пайдалы айналымның бөлінудің ерекшелігі
Ғимараттарға, құрылған орындарға жалға беру төлеген төлеудің салық жүйесіне
Егер тауарды табу және қызметті көрсету есебіне жататын болса
Тауарды реализациялаудың басқа біреуге өткізілуін немесе тауарды сыйлау (жарнама
Салық заңында салық төлеушінің төлемдерін ашу ҚҚСС ретінде көрсетіледі.
Жаңа салық жүйесінің негізгі ерекшелігі тауарды реализациялау орындарын белгілеу
Егер тауарды беру орны ҚР болып табылса (реализация тауарының
егер жұмыс пен қызмет орны мүлікпен байланысатын болса, қозғалмайтын
қызмет, жұмыс қозғалатын мүлікпен байланысты болса, іске асу орны
мәдениет, өнер, білім, дене шынықтыру, спорт сферасында қызмет көрсету.
консультациялық, аудиториялық, заңдық, қорғаушылық, жарнамалық және т.б. сатып алушының
жоғарыда аталмаған қызмет көрсететін кәсіпкерлік немесе кез келген қызмет
Мысалы, іс жүзінде жарнамалық қызмет сатып алушының кәсіпкерлік немесе
Салық бойынша қосымша құнның салық периоды күнтізбектік ай болып
Елдің экономикасының өсуінің негізгі бағыты - салық саясаты.
Қазіргі уақытта 15% ставкасына көшудің әдістемелік аспектілері өзгерген, сонымен
ҚҚСС ставкасының төмендеуі қосымша құн салығының пайда болуын жедел
Бүгінгі күні елде кіші кәсіпкерлік мекемелерін салықтық тексерудің 9
2004 жылдың 1 қаңтарынан салық көлемінің төмендеуі жаңа ставка
Қосымша құнға енгізілген салық тауар алынған салықтық кезеңге жатқызылады.
Салық кодексінде «күмәнді міндеттер» түсінігі өзгеріссіз қалған, бірақ
Есепке алуға ҚҚСС сомасы енгізілмейді, қандай жағдайда? Егер ол
Мекемені сату кезінде немесе ұйымдық қарым-қатынас кезіндегі мекеменің өзіндік
Бұрынғы салық заңы бойынша қаржы лизингі қаржы қызметінің ерекше
Салық төлеушілер үшін қосылған құнға салынатын салықбағасының жатқызылу ережесі
тауарды (жұмыс, қызмет) алушы қосылған құн салығының төлеушісі болуы
жабдықтаушы – есеп фактурасы болып табылады (егер жабдықтаушы ҚҚСС
тауарды импорттауда ҚҚСС бюджетке төленеді;
тіркелмеген, резидентсіздік үшін төленген ҚҚСС бюджетке қосылады.
Мәселен, мекеме көрсетілген жарнамалық қызмет үшін 348,0 мың теңге
Салық заңында жаңа түзетулер енгізілуіне байланысты, қосымша құн салығының
Қосымша құнға салықты қосу мен енгізу салық салу объектісінің
1. Шикізат пен материал құны, сонымен бірге өз құнына
2. Сол тауарды өндіруші немесе осындай қызмет
3. Тұтас құнның алғашқы бөлігі өндірушіге тәуелді
Қосымша кұн көлемін 2 тәсіл арқылы шығаруға болады.
Тұтас құнынан (шикізат, материал және өндірістік сипаттағы қызметтің) құнын
Жалақы және пайда көлемін қаржыландыру.
Қосымша құн алудың өте ыңғайлы, әрі кең таралған әдісі
Қосымша құн есебін шығарудың екі әдісіне сәйкес, әлемдік тәжірибеде
ҚҚСС сомасы – ҚҚСС* ставкасы (жалақы-пайда)
ҚҚСС сомасы – ҚҚСС* ставкасы (реализациядан құтылу материалды қажеттіктердің
Қосымша құн салығының есеп алу сомасы үшін Еуропа елдерінде
Соның жүйесі таңдалған салық салу объектісі кіріс пен
Мемлекеттің фискалдық қызметі табыс пен салықтың төлем мөлшері арасындағы
Өтпелі экономикасы бар елдеріне жататын Қазақстан, яғни экономиалық-ұйымдастырушылық мүмкіндіктері
Жанама салық немесе тұтынуға салынатын салықтың мәні, негізінен тауар
Тұтынуға салынатын салықта фискальдықтың мәнін бюджетке жалпы салықтардың түскен
Жанама салықтың келесі белгісі болып, мемлекеттік бюджеттің табыс бөлігін
Тағы да бір жанама салықтың белгісі – олар инфляциялық
Жанама салықтардың ішінде қосылған құн салығы (ҚҚСС) маңызды
Бұл салықтың белгісі мен рөлі, мемлекеттік бюджет табысын құруындағы
Тәжірибе жүзінде қосылған құн салығын қолдану нақты төлемі ставкасы
Әр елде ҚҚСС ставкасы әр түрлі болуы талдау негізінде
Зерттеу нәтижесінде, ҚҚСС салыстырмалы түрде әр түрлі табыстарда салық
Қосылған құн салығын экономиканың және әлеуметтік міндеттерді шешу құрамы
Жанама салық салу рөлі өндірістік сферада салық базасының қысқаруына
Жетілдірілген салық жүйесі, алдымен бюджеттік жүйеге қаржылық ресурстардың
табысқа салық салу ауыртпалығының орталығының ауысуы, мүліктік салық салу
кіші және орта бизнес сферасында кәсіпкерлік қызметті қолдау;
тәртіпті іс-әрекетке енгізу, яғни салық төлемінен ауытқуы пайдасыз және
Бүгінгі салық саясаты өндірісте салық ауыртпалығын біртіндеп төмендетуін қамтамасыз
Басқа мемлекеттер сияқты, өтпелі кезеңді бастан кешірген, Қазақстанда мемлекеттік
Қорыта келгенде, осы уақытқа дейін қосылған құн салығының қызмет
2004 жылғы Алматы облысы бойынша ҚҚСС-ң түсу анализі.
Жалпы облыс бойынша ҚҚСС-н тіркелген салық төлеушілер саны 2897
01.04.2003 жылы жалпы облыс бойынша болжам нәтижесінде қосылған құн
Былтырғы жылмен салыстырғанда болжам – 1257348 мың тг құраған,
Яғни, былтырғы 2003 ж сәйкесінше 2004 жылы өсу қарқыны
Сонымен қатар, ішкі өндіріс тауарына ҚҚСС бойынша болжамы -
Ішкі өндіріс тауарына ҚҚСС түсімі келесі №1 кестеде сипатталады.
Ішкі өндіріс тауарына нақты ҚҚСС түсімі (мың тг) ҚҚСС
2003 ж. 316293,0 208427,0 233205,0 757925,0 3376 74,8
2004 ж. 615576,0 205159,0 228423,0 1049158,0 2417 144,7
ауытқу е + /- 299283,0 -3268,0 -4782,0 291233 -959
Бұл кестеден көретініміз, былтырғы жылы 2003 ж. өсу
Сонымен қатар ҚҚСС-н төлеушілер саны 959 қысқартылады. Қысқару себебі,
Сол уақытта ҚҚСС түсімі бойынша болжаудың орындалуы қамтамасыз етілмеген,
Сонымен қатар, болжауды орындауда Салық Кодексінің 249-бабына сәйкес импортталған
Сол уақытта осы факт облыс салық төлеушілерге жеңілдіктердің жоғарылануын
Атап көрсетсек, ҚҚСС-ң түсімінің төмендеуінің бір себебі, ол айналым
Былтырғы жыл кезеңінде ҚҚСС қайтару сомасы – 42,1 млн.
Сонымен қатар болжамды орындауға заң бұзушылықтың жоғары болуы кері
Көптеген қателіктердің өсуі келесі аудандарда жіберілген:
Қапшағай қ. – 45663,8 мың тг.
Қаратал ауданы – 17824,0 мың тг
Іле ауданы – 15536,8 мың тг
Қарасай ауданы – 18080,5 мың тг.
Талғар ауданы – 13261,4 мың тг.
Панфилов ауданы – 10703,1 мың тг.
2004 ж. Алматы облысы бойынша ҚҚСС-ң түсу анализі
Жалпы облыс бойынша тіркелген ҚҚСС-н төлеушілер саны – 3015
01.10.2004 ж. құрамы бойынша, жалпы облыс бойынша болжамда қосылған
Сәйкесінше болжам былтырғы жыл кезеңінде берілген салық бойынша
№2 диаграммада ҚҚСС келтірілген.
Яғни, 2004 ж. 10 ай ішінде өсу қарқыны былтырғы
Сонымен қатар, болжау ішкі өндіріс тауарына ҚҚСС бойынша -
Ішкі өндіріс тауарына ҚҚСС түсімі келесі №2 кестеде сипатталады.
Ішкі өндіріс тауарына нақты ҚҚСС түсімі (мың тг) ҚҚСС
2003 ж.
316293,0 208427,0 233205,0 389990,0 312239,0 348411,0 1808565,0 2059 146,4
2004 ж.
615576,0 205159,0 228423,0 434183,0 374853,0 525781,0 2383974,0 2514 158,0
ауытқу е + /-
299283,0 -3268,0 -4782,0 44193,0 62614,0 177370,0 575409,0 -950 11,6
Осы кестеден көретініміз, 2003 ж. кезеңімен салыстырғанда өсу қарқыны
Сол уақытта резидент еместерге ҚҚСС түсімі бойынша болжам –
2004 ж. бір жолғы ретте – 84825,2 мың тг.
Сонымен 2004 жылдың 10 айына 11 төлеуші бойынша жалпы
2003 жылғы Алматы облысы бойынша ҚҚСС түсімін талдау
2003 жылдың 1-қарашадағы жағдайы бойынша ҚҚСС-ты жинау жоспары және
ААҚ Филипп Моррис Қ облысы бойынша ірі салық төлеушімен
2003 жылдың 1 қарашасындағы бюджетке ай сайын төленетін салық
2003 жылғы есепті кезеңдегі төлем және ҚҚСС-тың түсу динамикасы
Ай сайынғы талдау жыл бойы ақпандағы 10,4%-дан ағымдағы жылдың
Облыс бойынша салық төлемдерінің құрылымына талдау неғұрлым салмақты көлемді
Облыстық салық комитетінің жұмысындағы неғұрлым басым бағыттары акциздерге әкімшілік
Жылдың басында спиртке акцизден басқа барлық акциз түсімдерінің қайнар
Сонымен 01.10.2003 ж. жағдай бойынша темекі өнімдерін өндіретін 4
алкогольды өнімдерді көтермелеп сату және сақтаумен айналысатын 11 заңды
3 әшекей бұйымдарын өткізуші;
6 казино;
ПСМ 21 көтерме өткізгіштері;
479 ГСМ бөлшектік өткізгіштері.
Берілген кезеңде арақты өндірумен арақ өнімдерін өндіруге лицензиясы бар
4 кәсіпорын бойынша сыраны өндіру өткен жылдың кезеңімен салыстырғанда
Спирт өндіру облысында 2 кәсіпорын айналысады:
ЖШС «Талғарсприт» (Талғар ауданы)
ЖШС «WIMPEX» (Қапшағай қаласы).
Салық есебінде 479 АЗС тұр, оның ішінде қызмет ететіні
2002 жылы 31,7 млн. теңге болжамы кезінде бензинге 38,2
Облыстық КПП басқармасы, кеден басқармасы, СЭС, Қаржы полициясының Департаменті,
легалды емес алкогольді өнімдердің бар болуына лицензиаттарды тексеруді жүргізу,
өткізілетін алкогольды өнім сапасын анықтау бойынша рейдтік тексерулер жүргізілді;
акциздік өнім айналымына бақылау бойынша рейдтік тексеру нәтижелері СММ
Бақылауды күшейту және ҚҚСС-тың түсімін арттыру үшін белгілі бір
01.10.03 ж. жағдай бойынша облыста жалпы ҚҚСС төлеушілер саны
- заңды тұлғалар – 2059;
- физикалық тұлғалар – 368.
6690,1 млн тг. болжамы кезінде қосылған құнға салыққа 9563,8
«Қосылған құнға салынған салық бойынша тематикалық тексеру жүргізу туралы»
ҚҚСС бойынша тексерулерді жүргізу үшін салық төлеушілерді таңдау бойынша
Тексеруге таңдалған салық төлеушілердің жалпы санының 11,8% немесе 87
ҚҚСС бойынша теріс сальдо – 19818,27%;
«бос» декларацияларды ұсыну – 17417,2%;
шот-фактура – реестрлерін ұсынбау – 2811,2%
Нөлдік қойлымы бойынша өтеуге ағымдағы жыл басындағы ҚҚСС сальдосы
Қазіргі кезде бюджеттен 59,9 млн. теңге қайтарылған, оның ішінде
Ағымдағы 2003 жылғы тамыз айнда ЖШС «Комстрейд» бойынша 7,0
Салық кодексінде ең бастыға – халық шаруашылығының әр түрлі
Сонымен бір мезгілде Кодексте ертеректе қызмет еткен жеңілдіктерді ауыстыру,
Қосылған құнға салынатын салықбойынша 20%-дан 16%-ға, әлеуметтік салық бойынша
16% көлеміндегі қосылған құнға салынған салық және 21% көлемде
Салық кодексіне сәйкес ҚҚСС бойынша төлеуші өткізу бойынша
ҚҚСС бойынша төлеуші сандарын азайту есебімен ағымдағы жылдың 9
ҚР шағын бизнесті дамытуда мемлекеттік қолдау мақсатында мәні
6235 жеке кәсіпкерліктер қарапайымдандырылған декларация негізінде арнайы салықтық режимге
2003 ж. 1 қарашадағы жағдай бойынша салық жиынтығы және
Ірі салық төлеуші ААҚ «Филлип Моррис Казахстан» облысында жылдың
Ай сайынғы талдауда ақпан айында 10,4%-дан қыркүйек
Өткен жылғымен салыстырғанда әлеуметтік салық түсімі 313340 мың теңге,
2003 ж. кедендік төлемдер 24,5%-дан 2002 ж. 36,6%-ға өскен,
Барлық осы өзгерістер бірінші кезекте салық заңдарының өзгерісімен байланысты.
Акциздер
Акциздер ҚР-ның территориясында өндірілген және ҚР-ның территориясында импортталған тауарлардан,
ҚР-ның кеден аумағына акцизделетін тауарларды өндіретін;
ҚР-ның кеден аумағына акцизделетін тауарларды импорттайтын;
ҚР-ның аумағында авиабензиннен басқа бензин және дизель отындарының бөлшек
кәмпескеленген, иесі жоқ акциз тауарларын өткізуді жүзеге асыратын, сондай-ақ
ҚР-ның аумағында акцизделетін қызмет түрлерімен айналысатын.
2. Осы баптың 1-ші бөлім жағдайы есебімен акциз төлеушілері
акцизделетін тауарлардың тізбесі
спирттің барлық түрі;
алкогольді өнімдер;
темекі өнімдері;
құрамында темекі бар басқа да өнімдер;
бекіре мен қызыл балық уылдырығы;
алтын, пластина, күмістен жасалған зергерлік бұйымдар;
бензин (авиадан басқа), дизель отаны;
атыс және газ қаруы;
жеңіл автомобиль
Ішкі мұнай, газ сатып қоса алғанда акцизделетін қызмет түрлеріне
Отын бизнесі;
Лотереяны ұйымдастыру мен өткізу.
Акциз ставкаларын тауар құнына немесе заттай күйіндегі нақты көлеміне
3.Алкогольды өнімдерге акциз қойылымы осы баптың бөлімшесіне сәйкес нақтыланады.
4.Барлық спирт түрлеріне акциз қойылымы спиртті арықарай қолдану мысалына
5. Ойын бизнесінің объектілеріне ҚР-ның Үкіметімен бір жылғы есептеу
Қазақстан Республикасы Үкіметі ойын бизнесіне бір жылға арысы ең
1.Акциздік салық салу объектісі:
1) Өндірілген және табылған және құйылған акциздік тауарлармен акциздер
акциз тауарларын өткізу;
давальдық негізде акцизделетін тауарларды қайта өңдеуге жіберу;
шикізаттар мен материалдардың қайта өңделген өнімі болып табылатын акцизделетін
жарғылық капитал жармасы;
заттай ақы төлеген кезде акцизделетін тауарларды пайдалану;
акцизделетін тауарларды өзінің құрылымдық бөлімшелеріне тиеп жөнелтуі;
жеке өндірістік қажеттіліктер үшін өндірілген және табылған акцизделетін
2) авиа бензиннен басқа бензин мен дизель отынын көтерме
3) авиа бензиннен басқа бензин мен дизель отынын бөлшек
4) мемлекет меншігіне мұрагерлік жолмен өткен, иесіз қалған,
5) ойын бизнесі саласындағы қызметті жүзеге асыру;
6) лотерея ұйымдастыру және өткізу;
акцизделетін тауарлардың акциздік алым маркаларының бүлінуі, жоғалуы.
2.Акциз мыналарға салынбайды:
1) Салық Кодексінің 268 бабында көрсетілген талаптарға сай
2) шығарылатын этил спиртінің өнідірілуі мен айналысын бақылайтын құзыретті
а) Емдік және фармацевтік дәрі-дәрмек әзірлеу үшін Қазақстан Республикасының
б) мемлекеттік медициналық мекемелер;
3) Сиымдылығы 0,1 метрден аспайтын тұтыну ыдысына құйылған. Қазақстан
Операцияның жасалған күні мына уақыт болып табылады:
Егер оны бапта қарастырылмаған жағдайдан басқа барлық жағдайларды
Тауар өндірушінің акциздік тауарлар өзінің құрылымдық бөлімшелері желісі арқылы
Акциздік болып саналатын өңделме тауарларды беруде операцияның жасалған күні
Өңделме тауарлардан акциздік тауарлар даярлауда операцияның жасалған күні болып
Жеке өндірістік қажеттіктерге байланысты пайдаланатын акциздік тауарлардың операцияларының
Лотерея ұйымдастыру және сату жағдайында операцияның жасалған күні болып
Акцизделетін тауарлардың акциздік алым маркалары бүлінген жағдайда операциялардың жасалған
Акцизделетін тауарлардың акциздік алым маркалары жоғалған жағдайда операцияның
Салық ставкалары анықталады:
Тұрлаушы акциз ставкасы белгіленген акцизделетін тауарлар бойынша салық базасы
Адвалорлық акциз ставкалары белгіленген акцизделетін тауарлар бойынша салық базасы
Лотереяларды ұйымдастыру және өткізу жөніндегі қызметті жүзеге асыру кезіндегі
Спиртке салық салудың ерекшеліктері:
Осы Кодекстің 258-бабының 3-тармағына сәйкес спирттің барлық түріне әр
Алкоголь өнімін өндірушілер базалық ставкадан төмен акцизбен сатып алған
Осы баптың 2-тармағының ережелері емдік және фармацевтік дәрі-дермек өндіру
Төтенше оқиғалар салдарынан болған жағдайларды қоспағанда, өндірілген акцизделетін тауарлар
Осы ереже одан әрі өткізу үшін сатып алынған
2.Осы баптың мақсаты үшін акцизделетін өнімнің бүлінуі, жоғалуы болып
Егер осы баптың 2-тармағында өзгеше көзделмесе, акциз алымы маркалары
Осы Кодекстің 549-бабына сәйкес алкоголь таңбалауға арналған акциз алымының
Маркада сауыттың көлемі белгіленбеген жағдайда акциз алымының бүлінген немесе
2.Акциз алымы маркалары бүлінген, жоғалған кезде мынадай жағдайларда:
1) акциз алымы маркалары төтенше жағдайлар салдарынан бүлінсе, жоғалса:
2) акциз алымының бүлінген маркаларын салық органдары жоюға
Егер сатып алу-сату шарты бойынша сатып алушыны аталған акцизделетін
бензин (авиациялық бензинді қоспағанда) мен дизель отынын өндіруші;
бензин (авиациялық бензинді қоспағанда) мен дизель отынын одан әрі
2. Бензин (авиациялық бензинді қоспағанда) мен дизель отынын өткізу
1) бензин (авиациялық бензинді қоспағанда) мен дизель отынын заңды
2) бензин (авиациялық бензинді қоспағанда) мен дизель отынын жеке
3) өндірілген немесе одан әрі өткізу үшін сатып алынған
Отын бензин (авиациялық бензинді қоспағанда) саласындағы қызметті жүзеге асыру
ойын столы,
ақшалай ұтысы бар ойын автоматы;
тотализатор кассасы;
букмекер кеңселерінің кассасы салық салу объектісі болып табылады.
2. Осы бапта белгіленген ұғымдар осы кодекстің 391-бабымен анықталады.
Лотерея бойынша салық салу объектісі болып табылады.
Осы баптың мақсаттары үшін лотерея ұйымдастырушысы өткізуге әзірлеген лотерея
Лотерея билеттерін сатуға шығарудың әрбір шығарылымы және оның ақша
Лотерея билеттерін сатуға шығаруды тіркеу тәртібін уәкілетті мемлекеттік орган
Акцизделетін тауарларды экспортқа өткізу кезінде осы Кодекстің 259-бабының 2-тармағына
экспортталатын акцизделетін тауарларды беруге шартты (келісім-шарты);
акцизделетін тауарларды экспорт режимінде шығаруды жүзеге асырған кеден органының
Акцизделетін тауарларды экспорт режимінде магистральдық құбыр жүйесімен немесе электр
Қазақстан Республикасының кеден шекарасындағы өткізу пунктінде орналасқан кеден
Акцизделетін тауарларды экспорт режимінде магистральдық құбыр жүйесімен немесе электр
Салық төлеушінің Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкес Қазақстан Республикасында ашылған
2.Қазақстан Республикасы акцизделетін тауарлар экспортын акцизден босатуды көздейтін халықаралық
Акцизделетін тауарларды экспортқа өткізу осы баптың 1 және 2-тармақтарына
Акциз саласын есептеу белгіленген акциз ставкасын салық базасына қолдану
Ойын бизнесі бойынша акциз сомасын есептеу салық кезеңіне
Салық кезеңінде салық салынатын объектілердің саны өзгерсе, енгізілген объектігі
Салық төлеушінің осы кодекстің 269-бабына сәйкес белгіленген салық сомасын
Акцизделетін тауарларды (спирттің барлық түрін және газ конденсатымен бірге
Осы тармаққа сәйкес салық кезеңінде акцизделетін тауарлар дайындауға нақты
Осы баптың ережелері акцизделетін алыс-беріс шикізаты мен материалдарынан дайындалған
Осы кодекстің 257-бабы 2-тармағының 1-4 тармақшаларында көрсетілген тауарларға төленетін
2. Алыс-беріс шикізат мен материалдарынан өндірілген акцизделетін тауарлар бойынша
3. Қазақстан Республикасының аумағында өндірілген газ конденсатын қоса алғанда
4. Осы баптың 1 және 3-тармақтарында көрсетілмеген акцизделетін тауарларға
1) салық кезеңінің алғашқы он күнінде жасалған операциялар бойынша
2) салық кезеңінің екінші он күнінде жасалған операциялар бойынша
3) салық кезеңінің қалған күндерінде жасалған операциялар бойынша есепті
5. Өз өндірісінің акциз салынуға тиісті шикізатынан акцизделетін тауарлар
6. Ойын бизнесі бойынша акциз осы Кодекстің 395-бабында белгіленген
7. Лотерея ұйымдастыру және өткізу жөніндегі қызметті жүзеге асырудан
Акциз төлеу осы баптың 2-тармағында аталған жағдайларды қоспағанда, акциз
2. Құрылымдық бөлімшелері бар акциз төлеушілер, егер, олар:
1) Осы Кодекстің 257-бабы – тармағының 2-2 тармақшаларында көрсетілген
2) бензинді (авиациялық бензинді қоспағанда) және дизель отынын көтерме,
Осы кодекстің 272-бабының 2- тармағында көрсетілген және құрылымдық
2. Құрылымдық бөлімше үшін төленуге тиіс акциз сомасы әр
3. Акциз есебін құрылымдық бөлімшелер бойынша жасаған кезде
4. Акциз төлеушілер құрылымдық бөлімшелері үшін төлеуге тиіс
5. Ағымдағы төлемдерді қоса алғанда, құрылымдық бөлімшелер үшін акциз
6. Осы бапта белгіленген тәртіп осы кодекстің 272-бабының 2-тармағында
Акцизге қатысты күнтізбелік ай салық кезеңі болып табылады.
Әрбір салық кезеңі аяқталған соң, салық кезеңінен кейінгі
2. Осы Кодекстің 272-бабының 2-тармағында аталған акциз
3. Декларация мен құрылымдық бөлімшелер үшін акциз бойынша есеп-қисаптар
4. Тұрлаулы акциз ставкалары белгіленген акцизделетін тауарларды Қазақстан Республикасының
Адвалорлық акциз ставкалары белгіленген акцизделетін тауарларды импорттау кезінде салық
Импортталатын тауарларға акциздер, осы баптың 2-тармағында көзделген жағдайлары қоспағанда,
Осы Кодекстің 549-бабына сәйкес таңбалануға тиісті импортталатын акцизделетін тауарларға
Осы тармақтың бірінші бөлігінде аталған акцизделетін тауарларды іс жүзінде
Жеке тұлғалардың Қазақстан Республикасының Үкіметі бекіткен нормалар бойынша импорттайтын
Жол бойы бағытында және аралық аялдама пункттерінде халықаралық тасымалдарды
Қазақстан Республикасының кеден шекарасы арқылы өткізгенге дейін бүлінуі салдарынан
Шетелдік дипломатиялық және оларға теңестірілген өкілдіктердің ресми пайдалануы үшін,
Қазақстан Республикасының кеден шекарасы арқылы өткізілетін, «Еркін айналыс үшін
Сиымдылығы 0,1 метрден аспайтын тұтынушы ыдысына құйылған және Қазақстан
Алматы облысы бойынша акциздер түсу анализі 2004 жыл
Алкогольды өнімдерді өндіру және оларды өткізу мемлекеттік бюджетке акциздердің
Өткен 2004 жылды қорыта келгенде, алкоголь саласының дамуындағы жетістіктерді
Қазіргі кеңейіп жатқан этил спирті және алкоголь өнімін өндіру
Қолданылатын шараларға қарамастан ең күшті мәселе болып алкогольды өнімнің
Өткен жылы этил спирті және алкогольді өнім өндірісі және
«2003 жылы 25 қарашадан №6 Қазақстан Республикасының Қаржы
Қазіргі күнде Алматы облысында 133 лицензиясы бар этил спирті
Облыста кіші және орта бизнестің дамуына алкоголь саласының
Алкоголь өнімдерін өндіру және өткізуде қатаң бәсекелестік, ол әсіресе
Сонымен қатар, басшылық мемлекеттік және атқарушы органдардың орындарында
Алкоголь өнімін өткізу және акциз салығын төлеу бойынша өндіріс
Алматы облысында алкогольді өнімдердің нарықта сәтті қозғалысы үшін, алкоголь
2004 жылы желтоқсанға акциздер төлемі, өткізуі және өндірісі мынадай:
БК коды Алкогольді өнім аты Өндіріс мың дал Өткізу
105201 Этил спирті 56,61 32,51 9994,92 10143
105202 Арақтар және ерекше арақтар 25,76 1,59 1239,93 25494
105203 Арақ, ликер өнімдері 0,18 1,59 1239,93 1524
105204 Шараптар 170,69 191,08 13732,32 4972
105205 Коньяк 8,14 9,85 1807,54 79
105206 Шампан шараптары 8,66 12,38 1739,19 2388
105207 Сыра 1,53 1,57 94,23 59
105208 Беріктелген ішімдіктер және бальзамдар
47,02 37,71 11503,92 19665
105218 Шарап материалдары 215,52 156,57 3414,75 3593
Барлығы 534,11 465,05 65242,82 69517
2004 жылды 2003 жылмен салыстырғанда алкоголь өнімдерінің түрлері бойынша
Өнім аты Өндіріс, мың дал Өткізу, мың дал
01.01.03 жылға 01.01.04 жылға өсу қарқыны, % 01.01.03 жылға
Этил спирті
439,0 393,94 9,7 427,7 349,57 81,7 141864,0 103064,1 72,6
Арақтар және ерекше арақтар 79,09 344,47 435,5 116,19 361,13
Арақ, ликер өнімдері 8,41 13,23 5 3,4 16,62 488
Шараптар
1496,73 2152,43 149,8 1487,95 2006,6 135 135787,7 183479,0 135
Коньяк 10,49 12,23 116,6 7,62 11,32 188 800,23 2521,0
Беріктелген ішімдіктер және бальзамдар 1177,89 975,98 83 1169,43 9812
Шарап материалдары
46,3 35,97 77,7 38,96 44,41 114 4864,78 5380,0 110,6
Сыра
25,61 16,6 4,8 26,09 16,65 63,8 1319,56 1018,0 77
Барлығы
5072,1 5516,12 108,7 1961,82 5940,57 119,7 56101,92 681550,0 121
Алматы облысы бойынша алкоголь өнімдері мен спирттің барлық түріне
Кодтар Табыс аты Жылдық болжам 2004 ж дерегі Ауытқу
105201 Спирттің барлық түрі 92900 102231 9334 110
105202 Арақ 167897 205503 37606 122,4
105203 Арақ, ликер өнімдері 3800 5669 1869 149,2
105204 Шараптар 179285 183479 4194 102,3
105205 Коньяк 1600 2521 921 157,6
105206 Шампан шараптары 1362 5380 4018 395
105207 Сыра
858 1018 160 118,7
105208 Беріктелген ішімдіктер және бальзамдар 70014 97702 27688 139,5
105218 Шарап материалдары 65798 78044 12246 118,6
Барлығы 583511 681550 98036 116,8
2004 жылдың нәтижесі бойынша анализ мынаны көрсетеді:
Біздің облыс бойынша алкоголь саласында өз басымдылығын шарап, арақ
Этил спирті және алкоголь өнімі – 5516,1 мың дал
Басшылықпен алкоголь өнімін өндіру және айналым саласындағы заңдылықтарды
2004 жыл нәтижесінде 2003 жылмен салыстырғанда алкоголь саласындағы өндірістің
- Шараптар:
- өндірілген – 2152,42 мың дал;
- өткізілген – 2006,6 мың дал,
- төленген акциз - 18479,0 мың теңге;
- Шампан шараптары:
- өндірілген – 35,97 мың дал,
- өткізілген – 44,41 мың дал
- төленген акциз – 5380 мың теңге;
Шарапқа акциз төлеу бойынша жылдық болжам – жоспар 179285
Ағымдағы кезең бойынша, жүзімді, газдалған шараптар өндірісінің көлемі өсу
Бірақ ЖШС «Винзавод Гигант», ЖАҚ «Винзавод Казахстан», ЖШС «Умаке»
- Шарап материалдары:
- өндірілген – 1571,27 мың дал;
- өткізілген – 2149,07 мың дал,
- төленген акциз – 78044 мың теңге, болжам-жоспар (жоспар65798
- Этил спирті:
Облыста этил спиртін өндіру бойынша 3 ірі кәсіпорын қызмет
2004 жылы бұл спиртзаводтармен 393,94 мың дал спирт өндірілді:
- өткізген – 349,57 мың дал,
- төленген акциз – 102234 мың теңге, жылдық болжам-жоспар
Басшылықпен жүргізілген шаралар нәтижесінде спирт бойынша акциз түсу
ААҚ «Талгарспирт» отандық өндірушілерден алатын, қымбат, жоғары сапалы шикізаттан
Тауар өткізудің жоқтығымен байланысты ЖШС «Шамалган-спирт» толық қарқынмен жұмыс
- Арақтар, ерекше арақтар :
- өндірілген – 344,47 мың дал;
- өткізілген – 362,13 мың дал,
- төленген акциз – 205503 мың теңге, болжам-жоспар (жоспар
Қазіргі уақытта кварталға 50 мың дал өнім өндірілмеген үшін
Облыста арақ өнімдерін өндіретін негізгі өндірушілер болып ЖШС «Амрита»,
Берілген қарқын ең алдымен сапалық жақсаруы мен шығарылатын өнімдерін
- Коньяктар:
- өндірілген – 12,23 мың дал;
- өткізілген – 14,32 мың дал,
- төленген акциз – 2521 мың теңге, болжам-жоспар (жоспар
Коньякты өндірумен ЖШС «Амрита», ЖШС «Азер ЛТД» айналысады. 2003
Ликер өнімдері:
Өндірілгені – 13,23 мың дал;
Өткізілгені – 26,62 мың дал,
Акциз төлемі – 5669 мың теңге, жоспар-болжау (жоспар-3800
Сусындар, бальзамдар:
Өндірілгені – 975,98 мың дал;
Өткізілгені – 981,2 мың дал,
Акциз төлемі – 97702 мың теңге, жоспар-болжау (жоспар-70014
Сыра:
Өндірілгені – 16,6 мың дал;
Өткізілгені – 16,5 мың дал,
Акциз төлемі – 1018 мың теңге, жоспар-болжау (жоспар-858
Алматы облысы бойынша 2004 жылдың 1 қаңтарында тәркіленген және
ЖШС «Амрита»
01.01.04 ж. қалдық
Арақ -
17105б./8430,86 л.
Шарап-
2883б./1515,85 л.
Коньяк-
120 б./63,4 л.
Тұнба -
86 б./27,5 л.
Шампан-
79 б./53 л.
Құрамында спирт бар сұйықтық -
16956 л.
Темекі өнімдері -
20931 п.
Акциздер бойынша болжамды орындау іс-шаралары
ҚР ҚМ салық комитеті төрағасының орынбасары С.С.Елшібековтың хатына сәйкес
Алматы облысының аудандық және қалалық салық комитеттеріне акциздер бойынша
Акциз салығы бойынша берешегі бар кәсіпорындар мен жеке тұлғаларға
Панфилов ауданы бойынша ЖШС «Жібек жолы» (шарап материалы өндіріс),
Текелі қаласы бойынша – ЖШС «Алтын Әскер» (алкоголь өнімдерінің
Еңбекшіқазақ ауданы бойынша ЖАҚ «Голд Продукт» (шарап өндірісі) 1121,1
Қаратал ауданы бойынша ШК «Нефтянник» кәсіпорынының салық бойынша
ЖШС «Лаки и К» бойынша акциздер
Қарасай ауданы бойынша ЖШС «Синтиеси Қазақстан» (темекі өндірісі)
Этил спирті және алкоголь өнімдерін өндіретін кәсіпорындардың төрағаларымен акциздер
2004 ж. 12 қарашадан 31 желтоқсанға дейін басқарма қызметкерлері
Акциздердің бюджетке түсімін бақылау және болжамның іске асуын
01.12.04 ж. жағдайға байланысты Қаратал ауданының кәсіпорындары бойынша акциз
01.12.04 ж. Қаратал ауданының салық комитетінде бензин және дизель
Тіркелген 15 салық төлеушінің 6-уы әрекет етпейді.
Қаратал ауданы бойынша ағымдағы жылдың 12 айы ішінде
Өткен жылдардағы берешек бойынша ағымдағы жыл соңында 1743,4
01.06.04 ж. нақты түскен акциз сомасы – 3692,4 мың
Салық төлеушілердің банктегі шоттарына 185 инкассалық бұйрықтар белгіленген, олар
№ Салық төлеуші РНН Түскен акциз көлемі Әрекет
Заңды тұлға
бензин дизель
1. АҚ Мұнай өнімдері 530700005744 826,4
әрекет етпейді
2. ЖШС «АК» 530700004787 196,4 44,4 әрекет етеді
3. ЖШС «Тамас» 091200000210 16,3
әрекет етеді
4. ЖШС «ТЭК Алматы» 091600210111
578,2 әрекет етеді
5. ЖШС «Лаки и К» 091600000441 45,3
әрекет етпейді
6. ЖШС «Қаратал мұнай» 091600210540 7,6 2,3 әрекет етеді
Барлығы
1092,0 624,9
Жеке тұлға
1. Ж.К.
Исанов У. 530710301769 17,8
әрекет етеді
2. Ж.К.
Ыдырысов К. 530710255000 7,3
қызмет етуші
3. Ж.К.
Кушукова Б. 091610048693 76
қызмет етуші
4. Ж.К.
Рақымбаева Е. 530710001834 0
қызмет көрсетпей тұрған
5. Ж.К.
Астанина Н. 530710297743 10,4
қызмет көрсетпей тұрған
6. Ж.К.
Сүлейменов Б. 530710205532
қызмет көрсетпей тұрған
7. Ж.К.
Ахмедиярова А. 530710203470
қызмет көрсетпей тұрған
8. Ж.К.
Шәріпбаева Д.
530710228960 20,1 0,7 қызмет көрсетпей тұрған
9. Ж.К.
Абакова Ч. 091610109533
қызмет көрсетпей тұрған
Жиыны
128,6 0,7
Барлығы
1220,6 625,6
Акциздер түсімі
2004 ж. Қаратал ауданы бойынша салық комитетімен «ҚР-ның
2004 жылға арналған мемлекеттік бюджет 108 пайызға орындалды,
Табыстарды бөлшектер көзіне байланысты жүзеге асырылған болжам заңды тұлғалардан
01.01.2005 жылдың жағдайы бойынша болжанған салықтық түсімдер сомасы 5822,6
Экономиканың түрлі салалары бойынша бюджетке келіп түскен салықтар мен
Бұл мәселе бойынша ҚР салық және кеден мекемелерінің
Осыған байланысты Қазақстан мен Ресейдің кеден шекаралары арқылы тауарлардың
Бір мемлекеттен тауар экспортталғанда осы мемлекеттің кеден органдары мемлекеттің
АЖО мәліметтерді өңдеп, тауар экспортталған мемлекеттің АЖО-на тауар туралы
Тауар экспортталған мемлекеттің кеден органдары тауар мемлекеттің кедендік территориясына
Экспортталған тауарларды қабылдаған мемлекеттің АЖО мәліметтерді өңдеп, тауар экспорттаушы
ҚР ҚМ мен РФ МКҚ арасындағы протокол 01.06.02 ж.
ҚР қатысты бұл іс-қимыл келесідей:
РФ МКК алынатын мәлеметтер негізінде ҚР ТК салық органдарына
Жанама салықтар бюджет табысының негізгі көзі болып табылады. Сонымен
2004 ж. нәтижелері бойынша Алматы облысының Қаржы полициясымен акциздік
Заңсыз айналымнан 701 млн тг сомасы көлемінде акциздік өнім
ЖШС «Ника» кеден складында жүргізілген оперативті шаралар негізінде Грецияда
2004 ж. қазан айында ҚПД қызметкерлері жүргізген оперативті шаралардың
Алтыннан жасалған өнімдерді заңсыз сату бойынша 63 іс
Алматы облысы бойынша ҚПД қызметкерлері жүргізген оперативті шаралар нәтижесінде
Жоғарыда айтылғандарды қорыта келгенде, салық салу жүйесінің негізі болып
Салық заңнамасы мемлекетті салық, ақша алымдары, кеден төлемдері түріндегі
Дегенмен талдау қажет ететін мәселелер бар.
Берілген салық заңнамасы және 2004 ж. қабылданған Салық кодексінің
Мысалы, практикада дұрыс рәсімделмеген құжаттарды салық комитеті қабылдамау негізінде
құжатты қате рәсімдеу;
фискалды чек түрінде тауарлар мен қызметтердің төленгені туралы айғақтың
берілген құжаттардағы адамдардың қол таңбаларының түсініксіз болуы.
Құжатта көрсетілген қателіктер болса, салықтық шегерімдер негізсіз. Бұл жағдайда
Салық органдары кезікпе тексеру сияқты бақылау формасын қолдану арқылы
Өндірістік емес төлемдердің ҚҚСС-ның, акциздердің 2004-2005 жылдардағы түсімі
ІІІ ТАРАУ. ЖАНАМА САЛЫҚТАРДЫ АЛУ МӘСЕЛЕЛЕРІ ЖӘНЕ ОНЫ ЖЕТІЛДІРУ
Жанама салықтарды алу мәселелері
Мезгілінде төлемейтін салық төлеушілер бойынша облыстық Комитетпен жақын байланыста
Байланысқа шықпайтын қарызы бар төлеушілермен жұмыс келісім бойынша
Бірінші рет бізде соттың қатысуынсыз жағдайы келмейтін кәсіпорындар, яғни
Жылдың басынан ҚР «Банкроттық» заңына сәйкес 5 пункттің бабына
Қысқартылған декларациямен байланысты салық жинаудың қысқартылған режимінің енгізілуіне байланысты
Жылдың басынан салық комитетінің мерзімінде орындалмаған салық міндеттемелеріне әрекет
Жасалатын іс-әрекеттер туралы ескертулер тарату нәтижесінде және қолданылатын іздеу
Салық міндеті мәселесі мына мекемелерге тән, шаруашылық формасын өзгерткен,
Қиындықтар іс-әрекет іздеу шаралары шаруа шаруашылықтарында туындайды, оларда да
Дегенмен, ауыл шаруашылық тауар өндірушілерге мемлекеттік қолдау жасалғанымен қарыздарды
ҚҚСС төлетуге көшу «мемлекет тағайындауы» принципі бақылау жасауды күшейту
ҚР заңында 58 бабы «Салық және басқа да бюджетке
1. Экспорт тауарларын келісім-шарт қою
2. Салмақты кедендік декларация (содан кейін КШД) кедендік орган
3. Тауармен бірге жүретін құжат ҚР кедендік органы және
4. Қажет жағдайда ҚР салық органдары қабылданған тауар мемлекетінің
Ал салық және ҚР салық және кедендік қызметтерінің
Тауарды бір елден экспорттау кезінде кедендік органдар аталған
Ақпараттарды жинау орталығы толық ақпараттар мен кедендік
Тауарларды қабылдау кезінде кедендік территорияға тауарларға кедендік толтырулар
Ақпараттарды жинау орталығы оларды талдайды және тауарлар туралы мәліметтерді
ҚР МФ және ГТК РФ арасындағы хаттамаға сәйкес
ҚР кеден қызметі ақпараттар негізінде, яғни Ресейден алынатын,
Барлық көрсеткіштер налогтық қатынастармен кедендік кәсіпорындарды, біздің еліміздегі нақты
Алтыннан жасалған заттардың заңды емес 63 фактісі табылған, 41
Алматы облысы қаржылық полиция департаментінің жұмыскерлерінің оперативті-іздеу тарапынының нәтижесінде
Соған қарамастан аталған сұрақ бойынша бірқатар талдауды қажет
- толтыруға жарамсыздар ;
- тауарларды, қызметтерді төлеу үшін дәлел жоқ болатын болса
- құжаттар бойынша жауапты адамдардың жеке қол қоюлар жоқ
Аталған кемшіліктер салықтық есептеулерде негізсіз деп саналады. Бұл жағдайда
Қазақстанның салық заңында ТМД елдеріне экспорттайтынын растайтын
ҚР ТМД-ның мемлекет-қатысушыларымен халықаралық келісім шартқа отырған. Осы мемлекет-қатысушыларға
ҚР аумағында салық түрінің бұл саясаты көптеген қарама қайшылықтарға
Бұл салық түрі барлық өндіріс орындарында және тауар айналымында
Шет елдерде ҚҚСС-н бекіткеннен кейін көп сатылық жанама салық
Бұл салық түрі перспективті сондықтан да бұл салық түрлерін
Инвестициялық процестерді ғылыми зерттеуі және тәжірибелік – конструкторлық жұмыстарды
Айта кететін жай, қазіргі кезде елімізде бұл салық түрінің
ҚР-сы барлық салалар бойынша бизнесті техникалық модернизация жасау және
3.2 Жанама салықтарды алу кезінде мәселелерді шешу жолдары
Салық төлеушілердің нақты төлеген салық көлемінің жетіспеушілігіне байланысты
Бұл топтардың негізгі міндетті жетіспеген салық сомасына реттеуді
Әрбір бөлімшенің өзінің күнтізбесі бар, мұнда қандай кәсіпорындармен қатынаста,
ҚР-ы тәуелсіздігін алғаннан кейін жаңадан құрылған мемлекет көптеген қиыншылықтарды
Көптеген дәлелдемелер бойынша бұл саланың дамуы үшін әрқашан
Қазіргі таңда республикада этил спиртін және алкоголь өнімдерін өндіретін
Осы сияқты жағдайлар арақ, арақ-шарап, вино және тағы басқа
2001 ж. қаңтар айында өнімді акциздеу айналымын және өндірісін
Салық түсімі бойынша бюджетке түскен ақша қорлары 01.01.2003 жылы
ЗКО. ТУ жалпы 3193,1 мың доллар құрайтын алкоголь өнімін
Алматы қаласы және Алматы облысы бойынша алкоголь өнімдерін өндіретін
Жалпы облыс бойынша 2004 жылы 564,2 млн. доллар алкоголь
Спирт және алкоголь өнімдерін заңсыз айналымға түсірудің жалпы мәселелерін
Халықтың денсаулығын сақтауды қамтамасыз ету;
Отандық өндірушілердің мүддесін қорғау;
Саланы ғылыми-технологиялық жүйе құрып қамтамасыз ету;
Алға қойған мақсаттарға жету үшін перспективті және қазіргі кезде
Алкоголь тұтынушы мәдениетінің пропагандасы;
Көрінбейтін алкоголь нарығының ликвидациясы;
Өнімнің сапасын жақсарту мақсатында техникалық және технологиялық стандарттарды
Алкоголь өнімдерінің айналымын және өндірісін мемлекеттік басқаруды және заңнамаларды
Мемлекет және кәсіпорын үшін қолайлы болатындай салық ставкасын бекіту;
Жасанды өнім шығарумен және контрабандаға қарсы күрес;
Алкоголь өнімін және этил спиртін экспорттау мен импорттауды
Ай сайын қарызсыз салық төлеушілер үшін жеңілдіктер түрі;
Ғылыми база қалыптастыру және менеджерлерді квалификациялау үшін дайындық, квалификациялы
ҚОРЫТЫНДЫ
Қорыта келе «ҚР-н жанама салықтар, оның мәні, түрі және
Салық жүйесінің нәтижесі кез келген ауыл шаруашылық экономикалық формациялық
Салық бұл – бюджет кірісінің көзі және мемлекетті функциялау
Қорытындылай келе бюджетке түсетін барлық салық және басқа да
ҚР-ң Президентінің жолдауында әрбір салық төлеуші өзінің табысына сәйкес
ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ
Нормативті-құқықтық база.
1998 жылдың жағдайы бойынша Қазақстан Республикасының Конституциясы.
2003-2004 ж. Қазақстан Республикасының Салық Кодексі.
«2002 ж. Республикалық бюджет туралы» Қазақстан Республикасының заңы.
Қазақстан Республикасының Азаматтық Кодексі.
2000 ж. 26 қаңтардан №2823 «ҚР арнайы экономикалық зоналары
2000 ж. 23 шілде Қазақстан Республикасы Азаматтық процессуалды Кодексі.
Инвестициялық жобалауды жүзеге асыру үшін бақылауды іске асыру тәртібі
1998-2000 ж. ҚР Үкіметі Бағдарламасының іске асуы (Каз.Правда, 15
Ағымдағы басылым және әдебиет
Идирисова Э. Шағын кәсіпорындарға салық салу. Алматы, 2000 ж.
Мельник В.Д., Ильясов К.К. Кәсіпорын қаржысы кітабы. Алматы, 199
Бужан С.В. Салық жүйесі – Мәскеу аумағы табыстарын реттеуші,
Волкова Н.О. Салық жеңілдіктері туралы. Экономика и жизнь, 2003
Горохов Н., Баконин О. Салық заңдылықтарын реттеу туралы. Салық
Гричанин Н. ҚҚСС туралы. Экономика и жизнь, 2004, №17.
Дамаскин О. Қандай экономикалық заң бұзушылық криминалдық болады. //
Дубов В.В. Қазіргі салық жүйесі және оны жетілдіру жолдары.
Заславская Т.И., Рывкина Г.В. Экономикалық өмір әлеуметі:
Исправников В. Бюджет бақшасындағы салық тастары. // Экономика и
Калмыкова Е.А. 2001-2002 ж. кәсіпорындардың салық төлеуі және есептеу//
Кнзев В.Г. Шағын кәсіпкерлікті ынталандыру механизміндегі салықтар. // Финансы,
Львов Д. Қазақстанда жақсы салықтарды алу және еңбекке капитал
Львов Н.В. Жергілікті қаржылар және муниципиальды бюджеттер құру. //
Налогтар: оқу құралы. Қаржы және статистика. М., 2000 ж.,
Кәсіпорын мүлкіне салық туралы, М., 2000 ж.
ҚҚСС төлеу және есептеу тәртібі туралы: Инструкция №39, ҚР
Салықтарды есептеу тәртібі туралы және басқа да қаржылардың жол
Қазақстан салық кодексінің жалпы бөлімінің жобасы. ҚР Ұлттық салық
Пушкарева В.М. Қаржылық ойлар тарихы және салықтар саясаты. Алматы,
Шуткин А.С. Шағын кәсіпорыннан біртұтас салық: Иллюзия және нақтылық.
Черников Д.Г. Салық кодексі салық реформаларының маңызды сұрақтарын шешу
Ермекбаева Б.Ж. Жалпы салықтар, Алматы, 2000 ж.
Ильясов К.К., Зейнельгабин А.Б. Салықтар, Алматы, 2000 ж.
Карагусова Г. Салық салудың мәні. Алматы, 2000 ж.
Огородов Д.Г. Салық қателігінен қалай қашу керек., 2002 ж.
Петти У. Жинақтар және салықтар туралы трактат. // Антология
Сейдахметов К.А. Қазақстандағы салықтар. Алматы, 2002 ж.
Сержантов К.А. Салықтық жоспарлау, Алматы, 2001 ж.
Смитт А. Халықтар байлығының себептері және табиғаты туралы зерттеу.
Тургенев Н.И. Салықтар теориясының тәжірибесі. М., 2002 ж.
Морозов С.Л. Қазақстандағы салық жүйесінің түзелу сұрағына. Алматы, 2004,
61
Жанама салықтар
Қазақстан Республикасының бюджет қазынасын толтырудағы салық жүйесі мен салық салу
Салықтардың функциялары
Салық жүйесінің экономикалық ролі және салық механизмі
Қазақстандағы салық жүйесiнің жалпы сипаттамасы
Үкімет неге салық жинайды?
Салық саясаты
Қазақстан Республикасы салық жүйесі
Салық жүйесi жайлы
Салықтардың әлеуметтік экономикалық мәні. Салық нысандары