Қазақстан Республикасында орта және шағын кәсіпкерлік
ЖОСПАР
КІРІСПЕ
Ι-Тарау.Қазақстан Республикасындағы кәсіпкерлік қызметтің даму бағыттары және оларға
Кәсіпкерлікті дамытудың әлеуметтік экономикалық алғы шарттары
1.2. Қазақстан Республикасында орта және шағын кәсіпкерлік
1.3 Кәсіпкерлік қызметті салықтық реттеу мемлекеттік
Қорытынды
Қолданылған әдебиеттер
Кіріспе
Кәсіпкерлікті мемлекеттік қолдау орта және кіші бизнестің дамуына
Мемлекет пен орта және шағын кәсіпкерліктің мақсаттары мен
Дамыған елдер тәжірибесі мен Қазақстандағы қалыптасып жатқан нарықтық
Ι-Тарау.Қазақстан Республикасындағы кәсіпкерлік қызметтің даму бағыттары және оларға
1.1 Кәсіпкерлікті дамытудың әлеуметтік экономикалық алғы шарттары
Кәсіпкерлік қызметке талдау жасау оның жалпы экономикалық категория
Әлеуметтік экономикалық құбылыс ретінде кәсіпкерлік көптеген қоғадық қатынастарды
Кәсіпкерлік субъектісіне экономикалық қызметке қатысушы түрлі мүшелер, алдымен
Мемлекеттік кәсіпорындар туралы ерекше айтқан жөн. Өйткені мемлекетте
Мемлекеттік (жоспарлы кездегіден өзгеше нарықтық экономикадағы роліне байлданысты),
Кәсіпкерліктің потенциалдық мүмкіндіктерінен толық бағалау үшін олардың субъектілерін
Номиналдықа кәсіпкерлік қызметімен айналысу құқығы. Нарықты экономика елдерінде
Кәсіпкерліктің объектісі – адаамның бергілі қызметі. Кәсіпкерліктің соңғы
Сонымен, кәсіпкерлік-жаңа мүмкіндіктерді іздеу, жаңа технологияны пайдалану, капиталды
Демек, нақты өмірде кәсіпкерліктің объектісі-новаторлық, жаңашылдық, ерекше мағынадағы
Кәсіпкерлік әр кезде де белгілі бағытта ұйымдастырылады ,
Барынша көп табыс келтіру – кәсіпкерлік жұмыстың қозгаушы
Кәсіпкерлікке тән тағы бір сипат шаруашылық жүргізудегі тәуекелге
Шаруашылық қауып –қатердің , тәуекелдің негізінде мүмкін болатын
Өндіріс факторларын конбинациялауды тұрақты бақылау кәсіпкерді өне бойы
Кәсіпкерліктің мәнін толық түсіну үшін оны меншік қатынастарын
Демек, кәсіпкер мен меншік иесі арасында айтарлықтай байланыс
Кәсіпкерлік дамуының дәрежесі, немесе жетілдірілмеген болуы мүмкін. Кәсіпкерлік
Нарықтық экономика үшін күрделі «ауруға» бірден қарсы тұра
Қазіргі нарықтық шаруашылық монополияға, инфляцияға қарсы, шараларынсыз,
Егер мемлекет ақшаны нарықтық экономикаға жібергеннен артық
Ерте ме кеш пе экономиканың мемлекетсізденуі, оның мемлекеттің
Бұл жағдайда жекешелендірудің теориялық анықтамасын берудің маңыз
70-80 жылдарда жекешелендіру бүкіләлемдік құбылысқа айналды. 80-жылдың аяғында
Біздің жағдайымызда жекешелендірудің ерекшелігі меншіктің мемлекет қолында жоғары
Национализациялануға қарағанда жекешелендірудің ерекшелігі процесі бір сатылы
Ал тағы да кемінде екі сатыдан тұру керек:
Жекешелендірудің түрі көп, әрбір ел өзінің қайталанбас жекешелендіру
Ешбір елде жекешелендірудің ойдағыдай керемет тәсілі жоқ. Әрбір
Жекешелендеруді кең шеңберде тиімді және кезеңдер мен өткізу
Әр түрлі елдердің тәжірибесі көрсеткендей жоғарыда аталған шарттардың
Мысалы: Қазақстан Республикасында да жекешелендіру процесінде де қиын
Республикада мемлекет иелігінен алу мен жекешелендірудің 2 кезеңі
Жекешелендірудің 1993-1995 жылдарға арналған екі кезеңнің ұлттық бағдарламасында
Бірінші бағыт-шығын салаларды қамтиды. Онда 200 адамға
Екінші бағыт- жаппай иелендіру. Бұл жолы 500 адамға
Үшінші бағыт- аса ірі және бірегей кәсіпорындарды және
1992 жылдың орта кезеңінде Қазақстан Ресбуликасының 35 акционерлік
Сонымен жекешелндіру нарықтық экономикаға өтудің алғышарттарын жасай отырып,
1.2. Қазақстан Республикасында орта және шағын кәсіпкерлік
Қазақстан Республикасында шағын кәсіпкерлікті қолдау мен дамытудың мемлекеттік
Жалпы шағын кәсіпкерлікті дамыту аймақтық экономиканы көтерудегі
Кесте 1
Алматы облысының шағын кәсіпкерлік субъектілерінің саны туралы мәлімет
Жылдар 2000 ж 2001 ж 2002ж 2003ж
Шағын кәсіпкерлік субъектілерінің саны 17587 18317 18808 34568
Оның ішінде, өндірісте 297 430 442 618 785
Алматы облыстық кәсіпкерлік, шағын және орта бизнесті дамыту
Осы кестеде келтірілген мәліметтерден байқалғандай, талдауға алынған 2000-2004
Алматы облысындағы шағын және орта кәсіпкерліктің даму барысын
Алматы облысы бойынша 2000 жылы 17587 шағын кәсіпкерлік
1-кестеде келтірілген мәліметтерден байқалып отырғанындай, облыс бойынша шағын
Өндірістегі шағын және орта бизнестің даму барысында салық,
Кесте 2.
Алматы облысы бойынша жеке кәсіпкерлікпен айналысатын тұлғалардың ішіндегі
Саны
Адам Үлесі ө Адам Үлесі ө Адам
А 1 2 3 4 5 6
Барлығы, соның ішінде 12509 100 11943 100 15555
А) патент негізінде 9324 74,5 8934 74,8 11933
В) тіркеу куәлігі бойынша 3185
Алматы облысы бойынша салык, комитетінің мөліметі бойынша.
2-кесте мәліметтерінен байқалғанындай, тіркеу куәлігі негізінде қызмет ететін
Кесте 3
Алматы облысы бойынша шағын және орта кәсіпкерліктегі
өндіріс көлемі
Экономикалық қызмет түрі ондіріс колемі
200 1ж 2002ж
Сома сы үлссіө Сома сы
І
Барлығы Оның ішінде: 2751,7 100
Онеркәсіп ондіріс 606,1 22,ОТ1 1848,9
Ауылшаруашылық онімдерін қайта өңдеу 382,4 ^Г89
құрылыс 203,4 7,39 546.3
Көлік және байланыс 42,6 1,55
Сауда 1095,9 39.82 3109,4
конақ
Тағы басқа
Алматы облысгпық косіпкерлік, шағын және орташі
3-ші кесте мәліметтері негізінде Алматы облысы бойынша шагын
Кесте 4
Алматы облысы кәсіпксрлікпсн айналысатын жскс тлгалардын
ондіріс көлемі *
Экономикалық қызмет түрі өндіріс көлемі (қызмет,жүмыс) млн. тг.
200 1ж 2002ж 2003ж
Сома сы үлесіө Сома сы үлесіө Сома
сы үлесіө
Барлығы 1499,1 100 2701,2 100 5910,4 100
Оның ішінде:
өнеркосіп өндіріс 26,8 1,79 114,5 4,22 232,4 3,93
Ауылшаруашылық өнімдерін қайта өндеу 23,0 1,53 63,6 2,35
қүрылыс 1,5 0,10 5,2 0,19 6,8 0,12
Көлік және байланыс 173,1 11,55 169,8 6,29 232,5
Сауда 1105,0 73,71 1752,6 64,88 3278,2 55,46
қоғамдық тамақтандыру 42,7 2,85 152,6 5,65 297,8 5,04
Туризм од 0,006 0,4 0,01 0,5 0,008
Қызмет көрсету 32,4 2,16 202,8 7,50 527,3 8,92
Тағы басқа қызмет түрлері 96,5 6,44 239,7 8,87
Алматы облысы кәсіпкерлік, шагын және
3-кестеде Алматы облысы бойынша шағын және орта бизнасіндегі
3-ші және 4-ші кестелерге талдау жасау барысында Алматы
Демек, өнеркәсіп өндірісіндегі
Өндірістегі шағын косіпкерліктегі субъектлердің алғашқы қалыптасып дамуында инвестициялық
Өнеркәсіптік қүрал жабдықтарға бағытталған қүрделі қаржы салымына салық
Басқа да ор түрлі салық жеңілдіктеріне байланысты шектеу
Лаффер қисығы
Мұндағы, К- салық ставкасы; У-бюджет кірісі; К.- сальгқ
Салықтың төмендеуінінің нәтижесі болып экономикалық өрлеу мен мемлекет
Осы тұста занды бір сурақ туады салық салудың
1.3 Кәсіпкерлік қызметті салықтык реттеу мемлекеттік реттеудің негізі
Мемлекеттік реттеудің экономикалық қажеттігі туралы моселенің теориялық негізін
Мемлекеттің экономиканы реттеу оның эконмикаға араласуын білдіреді. Нарықтық
Шведтік тәжірибеде дәлелдегендей аралас экономикада нарықтық және мемлекеттік
Мемлекет экономикаға нарықтық механизм ксрі осср берген тұста
Қазіргі танда экономиканың реттеудің накты анық жолы жоқ
Кейнсиандық теорияның негізін қалаушы, корнекті ағылшын экономисті. мемлеке
Кейнсиандық тсория мемлекеттік рсттсудің басты макроэкономикалык. бағыттарына негізделеді.
Неоклассикалық теория еркін босекелестікке, экономикалық түрактылыкха негізделеді бүл
Бірақ бүл скі негізгі ағымның бір біріне қарамақайшы
Неоклассикалық мектептің өкілдері (А.Маршалл, М.Уэйденбаум, А.Лаффер және т.б.)
Өз кезегінде неоклассикалық теориядан екі бағыт: ұсыныс экономикасы
Экономикалық процестердің мемлекет тарапынан реттелуі кез келген қоғамдық
Экономикалық процестердің мемлдекеттік тарапынан ретттелуі кез келген қоғамдық
Жоспарлы экономикалық жағдайларында реттеу жалпылық сипат алып, дамудың
Сөйтіп тауар-ақша қатынастары мен оларға сәйкес экономикалық зандардың
Нарық қатынастары бүл үлгіні жоққа шығарады. Оның орнына
Аталған реттемелер экономиканың белгіленген бағытта дамуын үйлестіріп отыруға
Республика аймақтарының экономикальтқ дамуының әркелкілігі мен ондірістегі орналастыру
қаржы ресурстарының болуы;
аймақтың әлеуметтік инфорқүрылымының даму деңгейі;
аймақтарда орналасқан шаруашылық
Қазақстан экономикасының шикізаттық бағытта болуы жағдайындағы мемлекеттік бюджеттің
Аралас ондірістің дамытудың қажеттігінің тағы бір себебі: экономиканың
Мемлекет тарапынан жоне нарықтың озін-өзі реттеуі экономикадағы ахуалға
Экономика дағдарысына байланысты бізде мемлсксттік қүрылымдардың экономикалық процестерге
Қаржылық реттетуде салық арқылы реттеудің маңызы зор. Нарық
Салықтық реттеу кәсіпорындар мен халықтың белсенділік корсетугс мүдделігін
Салықтық ретеуде салықтар ставкасының молшері сияклы факторлардан басқа
1995-1999 жылдарда салық жүйесін реформалау одан ары қарай
Сондықтанда да 2001 жылдың 12 шілдесінде жаңа салық
Жаңа салық зандылығы бойынша салық саясатының негізгі бағыттары
• салық зандылығын орнықтыру;
• мемлекеттің фискалдық саясатын дамыту
• экономикаға шетел капиталын тарту;
• шағын бизнесті дамыту үшін
Экономиканың мемлекет арқылы реттеуде салықтық реттеудің маңызы зор.
Салықтық реттеу кәсіпорындар мен халықтың экономикалық белсенділігін арттыруға
Салықтық реттеу-осы категорияның атқаратын функциялары арқылы жүргізіледі. Олар
Фискалдық функция мемлекеттік бюджеттің кірісінің қүру ролін салықтар
Реттеушілік фукнциясы салықтың элементтерін реттеу тұтқасы ретінде қолдащ
Қорытынды
Салық салу бойынша жүз пайыздық тиімділікке жету дамыған
Жоғарыда айтылып кеткендерді ескере отырып, шағын және орта
Қолданылған әдебиеттер
1. Қазақстан республикасының Кодексі "салық
2. Закон
3. Закон Республики Казахстан "Об индивидуальном предпринемтельстве", 19.0б.1997г.
4. Қазақстан Республикасы
5. Гражданский кодекс республики Казахстан, 27.12.1994г.
6. Қазақстан Республикасы Президентінің "Өндірістік кооператив туралы"
7. Указ Президента Республик.
8. Қазақстан республикасының "салық және
9. Указ Президента республики Казахстан, имеющий силу Закона
10. Современный экономический словарь. Под.ред.
11. Чипурин М.М., Киселева Е. А. Курс экономической
Қазақстан Республикасында орта және кіші кәсіпорындардың дамуы жайлы
Кәсіпкерлікті қалыптастыру және кәсіпкерді тәрбиелеу нарықтық экономикалық даму негізі
Шағын кәсіпкерлікті дамыту жағдайында Қазақстан Республикасының экономикалық саясаты
Шағын бизнесті қалыптастыру
Қазақстан Республикасында кәсiпкерлiктің даму проблемалары және шешу жолдары
Шағын және орта бизнес дамуы
Өтпелі экономикадағы әлеуметтік-экономикалық қатынастардың қалыптасуы
Кәсіпкерліктің теориясы
Қазақстан Республикасында кәсіпкерлікті дамыту
Шағын бизнестің экономикалық мәні мен маңызы және ерекшеліктері