Маркетинг тұжырымдамасы
Жоспар.
Кіріспе……………………………………………………………………………..3
I Маркетингтің мәні мен
1.1 Маркетингтің әлеуметтік – экономикалық
1.2 Маркетинг концепциясының дамуы……………………………………...12
1.3 Маркетинг принциптері……………………………………………………15
ІІ Маркетингтің қызметтің теориялық негіздері.
2.1. Қызмет көрсету маркетингінің қысқаша сипаты…....................................21
2.2 Маркетингтік қызмет ерекшеліктері.............................................................26
2.3. Қызмет саласындағы маркетинг стратегиялары.........................................29
III Қазақстан Республикасының маркетингті жетілдіру
Қорытынды……………………………………………………………………..35
Пайдаланылған әдебиеттер тізімі…………………………………………..36
Кіріспе.
Маркетинг деген термин АҚШ экономикалық әдебиеттерінде ХІХ-ХХ ғасырдан
Сондықтанда маркетингтің мәні оның алдына қойылған атқаратын қызметтерімен
I Маркетингтің мәні мен
1.1 Маркетингтің әлеуметтік – экономикалық
Бүгінгі таңда еліміздің экономикалың өмірі мен кәсіпорын жұмысының
"Маркетинг" термині ХІХ-ХХ ғғ. тоғысында АҚШ-та фирмалар мен
Маркетингтің негізін қалаушылар экономиканың үйлесімді дамуына айналым саласы
1. Тауарға бағытталу кезеңі (1860-1930 жж.) (негізгі назар
2. Тауарды өткізуге бағытталу кезеңі (1930-1950 жж.)
3. Нарыққа бағытталу кезеңі (1950-1960 жж.) –
- стратегиялық жоспарлау;
- болжау;
- жаңа тауар өндіру туралы идеяларды (ойларды)
- ассортимент және баға саясаты;
- тауар қозғалысы арналарын таңдау;
- сұранысты қалыптастыру және өткізуді ынталандыру (ФОССТИС);
- нарықтық ақпаратты жинақтау және талдау.
4. Маркетингтік басқару (1960 жылдан бүгінгі күнге дейін),
1926 жылы АҚШ-та ұлттың маркетинг ұйымы, ал 1973
1960-1970 жж, - осы кезде ғылыми-техникалық өрлеу жоғарғы
Маркетинг - айырбас құралдарына мұқтаждық пен талаптарды қанағаттандыруға
Маркетинг - қажетті топқа керек тауар мен қызметтерді
Маркетинг - тұтынушылардың талаптары мен тілектерін болжау мен
Маркетингтің бүгінгі күнгі анықтамасы
Маркетинг - кәсіпорынның тиімділігіне (рентабельділігін) нарықты жан-жақты зерттеу
Маркетингтің маңызы - өндірілетін тауар емес, сатылатын өнімді
Маркетингі кешені — нарыққа мейлінше көп ықпал ету
Маркетингті түсіну үіпін мына терминдердің мазмұнын ашу қажет:
Мұқтаждық - адамның өзіне қандай да бір заттың
Қажеттілік — жеке адамның түлғасы мен мәдени деңгейіне
Сұраным - сатып алу қабілетімен дәлелденген қажеттілік. Ол
Тауар — талап пен мұқтажды қанағаттандыра алатын және
Қанағаттандырудың 3 дәрежесі болады: 1. талап қанағаттандырылған жоқ
2. талап жарым-жартылай қанағаттандырылды;
3, талап толық қанағатандырылды
Айырбас - қажет объектінің орнына басқа бір нәрсені
Келісім - екі жақтың арасындагы құндылықтарға қатысты коммерциялық
Нарық - кез келген өнімнің бүгінгі және ықтимал
Маркетинг - нарық пен айырбасты жүзеге асыру үшін
Маркетингтің функциялары:
Жоспарлау, ұйымдастыру, үйлестіру, есепке алу және бақылау. Осыларды
1) нарықты маркетингтік зерттеу;
2) маркетингті жоспарлау;
3) маркетингтік қызметті ұйымдастыру;
4) өндіріс-тауар өткізу;
5) кәсіпорынның маркетингтік қызметін бақылау Маркетинг кешені -
Маккартни "4-р" жүйесін ұсынған болатын (1952 ж.), яғни
Сұранымның нарықтағы деңгейі маркетингтің міндеттері мен мақсаттарын, деңгейін
Маркетингті басқару - ұйымның пайда табу өткізу көлемін
Басқарушы - сұранымды қалыптастырумен және кеңейтумен қатар оны
Маркетингті басқару міндеті - сұранымның деңгейіне, уақыты мен
Маркетингті басқарушылар маркетингтік жағдайды талдау арқылы қабылданған жоспарларды
Маркетинг тұжырымдамаларының салыстырмалы сипаттамасы
1. Өндірісті жетілдіру тұжырымдамасы тұтынушылар кең тараған
Бағаны төмендету үшін еңбек өнімділігін арттыру қажет.
2. Тауарды жетілдіру тұжырымдамасы Тұтынушылар сапасы ең жоғары,
3. Коммерциялық іс-әрекеттерді интенсивтендіру немесе тауар өткізу
4. Маркетинг тұжырымдамасы. Бұл кәсіпкерлік қызметтегі жаңа көзқарас.
Маркетинг тұжырымдамасы - маркетингтің кешенді іс-әрекеттеріне сүйенетін, ұйымның
Коммерциялық іс-әрекеттерді интенсивтендіру тұжырымдамасы мен маркетинг тұжырымдамасын бір-бірімен
Тауарды өткізу жөніндегі коммерциялық іс-әрекеттер — сатушының мұқтажына
Коммерциялық іс-әрекеттерді интенсивтендіру және маркетинг тұжырымдамаларын салыстыру
1. Әлеуметтік-этикалық маркетинг тұжырымдамасы ұйымның міндеті - мақсатты
• фирма пайдасы;
• сатып алушының талап-тілегі;
• қоғам мүдделері.
Осы тұжырымдаманы қабылдау нәтижесінде кейбір компаниялар тауар сатуды
Маркетингтің тәжірибелік қызметін сатып алушы, сатушы және қатардағы
1.2 Маркетинг концепциясының дамуы
Маркетииг - нарық ауқымындағы кешенді
Маркетинг мақсаты
Маркетинг жүйесін белсенді қорғаушы әйгілі ғалым Ф. Котлердің
тұтынуды мүмкіндігінше ең жоғары деңгейге жеткізу;
тұтынуды қанағаттандырудың деңгейін жоғарылату;
тауар таңдап алуға мол мүмкіндік беру;
жұртшылықтың тұрмыс: жағдайын жақсарта түсу.
Тұтынуды мүмкіндігінше жоғары дәрежеге жеткізу нұсқасын қолдаушылардың
2. Тұтынудан қанағаттандырудың деңгейін жоғарылату. Бұған қол жеткізу
3.Тауар таңдай алуға мол мүмкіндік
4. Адамдардың тұрмыс жағдайын жақсарта түсу.
Әйтсе де адам канағатында шек болмаған жерде олардан
Маркетинг тауар сапасын жетілдіре түсу арқылы тұтынушы
Сонымен маркетинг мақсатының төрт нұсқасы да ең әуелі
Маркетинг әуел баста негізінен өндіру мен тұтыну арасында
Сонда маркетинг кімнің мүддесіне қарай бейімделгені жөн? Тауар
Бұған қоса маркетингтің басты
1.3 Маркетинг принциптері
Маркетингті қағидалы басқару деп қарасақ, оны үрдіс -
Маркетинг үрдісі - тұтынушылардың талабына және нарықтың мүмкіндігіне
Маркетинг үрдісі сатып алушыны зерттеуден және оның сұранымын
Бұл жалпылама қажеттіктер ғылыми-техникалық зерттеулердің және сатып алушыны
Өнімнің тұтынушылық сипаттарын ашу және оның бағасын анықтау
Маркетингтік жоспар - негіз қалаушы құжат. Онда кім,
Маркетинг үрдісі ендірістік бөлімшелермен бірлесе қимыл жасауды талап
Финанс қызметкерлері шығындар мен пайданың мөлшерін есептеп шығарады,
Келесі белес жасалған маркетинг жоспарын іске асырудан түрады.
Сату торабының өнімді тарату және өткізуінің, көтерме бөлшек
Өнімді сату және тарату істерімен қатарлас жарнама және
Ф.Котлер маркетинг жүйесін - фирманы өз тауарларын өткізетін
Осымен, егер нарықтық және коммуникативтік (ақпаратты бай-ланыс) қатынастар
Маркетинг жоспарын жасаған фирманың іс-қимылының нәтижесі мен әдістеріне
Бұл элементтердің саны көзге түсетіндей көп болуы мүмкін,
1.Негізгі жеткізушілер, фирма, әсекелестер, маркетингтік табыс- тырушылар.
2.Үкіметтік (қаржы органдары,
3.Сыртқы құрылымдық
4. Маркетинг жүйесінің басты субъектілерінің өзара қатынасы.
Фирма рынокпен байланысын орнықтырады, онда тауарларын жеке қызметтерін
Маркетингтік табыстырушылар - бұл фирманың тауарларын және қызметтерін
Маркетинг жүйесі субъектілерінің өзара қатынасы
Табыстырушылар мынадай функциялар атқарады:
1. Өткізу рыноктарын ашу (анықтау).
2.Тауарларды өндірушілерден
3.Байланыс жүйесін
4. Келісім сөздер және тауарларға меншіктілік құқын беру.
Табыстырушылар мыналарды атқара алады: стандарттау, мөлшерлеу, тауарларды
Жеткізушілер (жабдықтаушылар) - фирманы, компанияны керекті ресурстармен қамтамасыз
Бәсекелесте өз іс-қимылдарымен фирманың рынок, жеткізушілер,
Тұтынушылардың ұқсас талабын қанағаттандыра алатын басқа бір тауарлардың
Тауардың өзді-өзімен бәсекелесе алатын әр түрі болған жағдайда
Ұқсас тауарлар өндіру немесе ұқсас қызмет ұсыну негізінде
Қандай да болсын ұйым, фирма, оның маркетинг жүйесі
Сыртқы қоршам күрделі құбылыс. Бұған демографиялық сипаттамалы сатып
Көптеген маркетинг мамандары қоршаған ортаның құрылымына мынандай сипаттамаларды
Макроқоршам орта: заңдар, мәдениет, демография, ғылым және техника,
Микроқоршам орта: жеткізушілер, бәсекелестер, өнімді өткізуші ұйымдар, тұтынушылар.
Маркетинг функциялары - тауар және қызмет маркетингінің үрдісін
Бүгінгі маркетинг теориясы негізгі функцияларды төрт топқа бөледі:
1. Маркетингтік зерттеу және ақпарат жинау. Бұған
- экономика, шаруашылық,
- ақпарат жинау және өңдеу;
- маркетинг операцияларын зерттеу;
- бәсекелестердің қызметін жоспарлау.
2. Өнімнің ассортиментін жоспарлау. Бұл функция фирма
қажеттіктеріне бейімделумен байланысты
3. Өткізу және тарату. Бұл
4. Өткізуді ынталандыру және жарнама қызметтің мынандай
- соңғы және
- сатып алушыларды ынталандыруды ұйымдастыру (бағаны түсіру,
- фирма ішінде жарнама, проспектілер, каталогтар буклеттер
- өткізу қызметкерлерін ынталандыру (материалдық сүйемелдеуді, сөрелерді
2 Маркетингтің қызметтің теориялық негіздері
2.1. Қызмет көрсету маркетингінің қысқаша сипаты
Маркетинг ұғымына қатысты мәселе қозғалғанда, оның екінші бір
Егер қызмет көрсету ортасы тауар қозғалысына қатысты көрсеткіштердің,
Сонымен, тауар өндіруден бастап тауардық тұтыну процесіне енгенге
Ал тауар қозғалысындағы процестерді, сауданы — тауар сатуды
Қызмет көрсету бағытындағы коммерциялық бөлшек сауда кәсіпорындары өздерінің
Қызмет көрсету — материалдық өндіріске жатпайтын, бірақ адам
Маркетингтік көзқараста қызмет көрсетуге қатысты сипаттар: сезілмеушілік, тұтастық,
Қызмет көрсетудің құрамына мемлекеттік іс органдары да енеді.
Мемлекеттік кәсіптердің басым көпшілігі өздерінің кәсіби шеңберіндегі міндеттерін
Қызмет көрсету — оны орындаушысымен бірлесе атқаруды талап
Қызмет көрсетуші қажетті аспаптар немесе басқа да құрал
Көрсетілетін қызмет сапасы оны ұсынушыларға және пайдаланылатын жері
2.2 Маркетингтік қызмет ерекшеліктері
Осыған дейін маркетинг теориясындағы тек игілікті тауарлар қарастырылған
Қызмет саласында неше түрлі институттар орын алған. Солардың
♦ мемлекеттік сектор (сот, жұмыспен қамту бөлімдері, емханалар,
♦ жеке меншік бейкоммерциялық сектор (музейлер, шіркеулер, мешіттер,
♦ коммерциялық сектор (әуе жолдары, банктер, қонақ үйлері,
Өндіріс саласындағы көптеген мамандар, мысалы, компьютер операторлары, бухгалтерлер,
Үнемі тұрғындардың өзгерген қажеттерін қанағаттандыруға бағытталған жаңа қызмет
Қызмет дегеніміз бір жақ екінші жаққа ұсынатын әр
Қызметтің игілікті тауарларға қарағанда неше түрлі айрықша айырмашылықтары
1. Қызметтің сезілмейтіндігі, себебі оны тұтынушы сатып алғанға
2. Сапаның тұрақсыздығы. Қызмет сапасы қызмет көрсетушінің ізгілігіне,
3. Қызметтің сақталмайтындығы, яғни орындалған қызметті келесі жолы
4. Қызмет әдетте оны орындайтын адамнан бөлінбейді. Мысалы
5. Қызмет көрсету кезінде меншік құқығы ауыспайды.
6. Қызмет "өндіруші" мен клиент арасында тікелей қатынас
Қызметтің осы тәрізді ерекше сипаттамалары қызмет рыногының ерекшелігін
1) Әртүрлі фирмалардың қызметтерін олардың орындалғанға дейін салыстыру,
2) Белгілі көрсетілетін қызметтердің ерекшеліктері болғандықтан тұтынушылар қызметтер
Қызметтің кептеген түрлері бар. Сондықтан оларды топтастырудың да
Эванс қызметтердің мына түрлерін белгілеген:
1. Рынок сегментіне қарай:
- түпкі тұтынушылар;
- ұйым тұтынушылар;
2. Қызметтің сезінуіне қарай:
- игілікті, мысалы, тауарды жалға беру;
- игілікті емес, мысалы, кеңес беру;
3. Қызмет көрсетушілер мамандығының деңгейіне қарай:
- жоғары мамандандырылған;
- нашар мамандандырылған;
4. Қызмет көрсетудің уәждемесіне қарай:
- коммерциялық қызмет;
- бейкоммерциялық қызмет;
5. Қызмет көрсетушінің еңбек сипатына қарай:
- автоматтандырылған;
- жартылай автоматтандырылған;
- дене еңбегіне;
6. Қызмет көрсетушінің тұтынушымен байланысына қарай:
- тығыз байланыста;
- байланыстың керегі жоқ.
Бұл қызмет түрлерін толықтыру үшін Ф. Котлер белгілеген
- адам атқаратын қызмет, мысалы, аудит;
- машина арқылы атқаратын қызмет, мысалы, такси, ұшақ,
Қызмет көрсету кезінде клиенттің қатысуына қарай:
- клиенттің қатысуы қажет, мысалы, медицина операциясын жасау
- клиенттің қатысуы қажет емес, мысалы, автомобиль жөндеу;
Қызметті сатып алу уәждемесіне қарай:
- жеке қызмет (клиенттің жеке басына);
- іскерлік қызмет (іскерлік қажеттер үшін);
Қызмет көрсетушінің уәждемесіне қарай:
- коммерциялық немесе қайырымдылық қызмет;
- жеке адамға арналған қызмет немесе қоғамдық сипат
2.3 Қызмет саласындағы маркетинг стратегиялары
Қызмет саласында бұрын маркетинг қолданылмаған. Себебі қызметтерге сұраныс
Әдетте маркетинг-микс игілікті ендірісте жемісті нәтиже береді. Ал
Компаниялар өздерінің қызмет көрсету сапасын материалды куәліктермен дәлелдеуі
Компаниялар қызметті ұсынудың әртүрлі тәсілдерін қолдануы мүмкін. Мысалы,
Қызметті таңдауда тұтынушыға көптеген факторлар әсер етеді. Мысалы,
Қызмет саласында ішкі маркетингі, сыртқы маркетингі және әрекеттестік
Сыртқы маркетинг компанияның қызметін дайындау, бағасын анықтау, тұтынушыға
Әрекеттестік маркетингі персоналдың клиентке қызмет көрсету іскерлігін арттыру
Қызмет сапасы қызмет ақысын төлеп, оны тұтынғаннан кейін
Қызмет саласындағы компаниялар бәсекелестік саралау деңгейін, қызмет сапасы
III Қазақстан Республикасының маркетингті жетілдіру
1990 жылдардың бас кезінде Қазақстан, -сондай-ақ бұрынғы Кеңес
Нарықтық қайта жаңарулардың он бес жылы ішінде Қазақстан
Бұрынғы топтың-басқарушылық экономика жағдайында өндірілген өнімді, әсіресе өндіріс
Нарықтың қатынастардың орнығуы тауарлар өндірісінің қажеттілігін тек қана
Жаңа уақыт сатушылар мен сатып алушылардан менеджмент пен
Маркетинг дегеніміз не? Ол не үшін керек? Ол
Қазіргі кездегі теорияларда "маркетинг" түсінігінің 2000-ға жуық анықтамасы
"Маркетинг негіздері" курсында "тауар", "нарық", "сұраныс", "тауардың өмірлік
Маркетинг тұжырымдамаларының даму тарихына, қазіргі кездегі ақпараттық қоғамның
Жеке сату мен насихаттау техникасын, жарнама техникасын қоса
Маркетинг - бұл басқарушылық қызмет түрлерінің бірі, осыған
Қазақстанда отандық және бірлескен кәсіпорындар топтарының бастамашылығымен тауарлың
ғауға шақырады және мемекеттік органдарды ақпараттандыру арқылы контрабандалық
Қазақстан Республикасы Экономика және бюджеттік жоспарлау министрлігінің Экономикалық
Негізінен мынадай тауар түрлері жасанды болады: балалардың аяқ
Есептелген тауардың заңсыз айналымы нәтижесінде мемлекет алынбаған салықтар
Қауымдастық өкілдері атап өткеніндей, нарықта қалыптасқан жағдайға байланысты
Қорытынды
Қорыта келгенде маркетингтің мәні оның алдына қойылған атқаратын
Пайдаланылған әдебиеттер тізімі
Котлер Ф. Маркетинг негіздері. Алматы 2000 ж.
Қожаназаров Қ. Маркетинг негіздері. Алматы 1995 ж.
Сатыбалдин С. Маркетинг – нарықтану. Алматы 1999 ж.
Нысанбаев С.Н. Маркетинг негіздері. Алматы 2002 ж.
Кейлер В.А. Экономика предприятия. — Москва-Новосибирск, 1999.
Ковалев В.В., Финансовый анализ. — М., Финансы и
Котлер Ф. Основы маркетинга: пер. с англ. —
Рыночная экономика: основы бизнеса, Том 2, часть 2.—
Рыночная экономика: основы бизнеса, Том 2, часть 2.—
Савицкая С.А. Анализ хозяйственной дсятельности предприятий АПК. —
Сельскохозяйственный бизнес-менеджмент — Алматы, ТАСИС-ЦЕНТР, 1998
Шелобаев С.И. Математические методы и модели в экономике,
13. Абрашивили Г. Г. Проблемы международного
14. Исикова К. Японские методы
15. Капустина Н. Е. Теория и
16. Мартыновский С. В. Монополные цены
Аннотация
Курстық жұмыста маркетингтің
Қазақстанның тәуелсіз мемлекет ретіндегі маркетинг мәні жетіліп
Қазақстан Республикасының маркетингінің өсуі және Қазақстанның тәуелсіз мемлекет
Курстық жұмыс 38 бет компьютерлік тексте берілген. 4
37
Маркетингті басқару тұжырымы
Өндірісті жетілдіру тұжырымдамасы
Кәсіпорынның маркетингтік қызметтін жетілдіру
Маркетингті басқару түжырымдамалары
Маркетингтің негізгі принциптері
Маркетингтің тероиясы
Маркетингтің әлеуметтік-экономикалық мәні
Баспа өнімдері саласындағы кәсіпорындағы маркетингтік қызметті ұйымдастырудың теориялық негіздері
Маркетинг түрлері және олардың Қазақстанда даму тенденциялары
Қонақ үйдегі маркетинг және қонақ үй қызметінің сапасы