Мемлекет және құқық теориясы
Қазақстан Республикасының экономикалық және сыбайлас жемқорлық қылмысқа
(Қаржы полиция академиясы)
Мемлекеттік – құқықтық пәндер кафедрасы
Бағамдық жұмыс
Пәні: «Мемлекет және құқық теориясы»
Тақырыбы: «Құқық бұзушылық: түсінігі және белгілері».
Орындаған:ПД - оқу тобының
тыңдаушысы
Тексерген: Мемлекеттік –
қаржы полициясы лейтенанты
Жұманбай М.А.
Мазмұны
Кіріспе…………………………………………………………….………3
1.Құқық бұзушылық: түсінігі, оның заңдық құрамы …….…………5
2. Құқық бұзушылықтың түрлері………………………….…………9
3. Заң жауапкершілігінің түсінігі және түрлері……….…………12
Қортынды……………………………………………………….……...23
Қолданылған әдебиеттер тізімі.......…………………….………....24
Кіріспе
Адам баласы дамуының объективтік заңдары жалпы
Құқық субъектілерінің мінез – құлқы (тәртібі) құқыққа
Демек, кез келген адамның мінез – құлқы (тәртібі)
Құқықбұзушылықтың 4 белгісі бар: құқыққа
Құқық нормаларын бұзу мүмкіндігі адам баласы өмірінің
Бағамдық жұмыстың мақсаты құқықбұзушылықтың
1.Құқық бұзушылық: түсінігі, құрамы және белгілері
Адам баласы дамуының объективтік заңдары жалпы
Заңдар – заң шығарушы билікпен шығарылатын нормалар, (яғни,
Құқық нормаларын бұзу мүмкіндігі адам баласы өмірінің
Құқық бұзу деген не? Құқық бұзу -
Құқықтық тәртіпті бұзу қатаң түрде белгіленген
1.Құқық бұзу - әрекетімен не әрекетсіздігімен көрінетін
2. Құқық бұзу – құқық нормаларының ұйғармына
Құқықпен келісіп, құқықпен рұқсат етілген әрекет құқық
3.Құқық бұзушылыққа құқықтың субъектілерінің кінәлі тәртіптері
Кінә - құқық бұзушының өзінің құқыққа қарсы
Қасақаналық сол уақытта орын алады, егер адам
Абайсыздық – кінәнің нысаны ретінде екі түрге бөлінеді:
- өзіне - өзі сенушілік – адам өзінің
ұқыпсыздық - адам өз тәртібнің нәтижесінде болатын
Мысалы, жүргізуші өзі біле тұра бұзылған
Сонымен, құқыққа қарсы тәртіп құқық бұзушылық
4. Құқық бұзу - қоғамға, мемлекетке,
5. Құқық бұзушылық, құқық бұзушыға мемлекеттік ықпалды,
2. Құқық бұзушылықтың түрлері
Құқықбұзушылықты топқа бөлуді (классификациялау) әр түрлі негізде
қоғамдық қауіптілік дәрежесіне қарай – қылмыс
2) қоғам өмірінің саласына қарай – экономикадағы, саясаттағы,
заң қызмет түрлеріне қарай – құқықшығармашылық, құқық
кінә нысандарына қарай – қасақана жасалған;
шаруашылық салаларына қарай - өнеркәсіптегі, ауыл шаруашылығындағы,
Теріс қылық - қылмыспен салыстырғанда, қоғамдық
Теріс қылықты бөлу, сол қоғамдық қатынастардың
Тәртіптілік – теріс қылық - құқық бұзу,
Әкімшілік – теріс қылық – құқық
Азаматтық теріс қылық – құқық бұзушылық, мүліктік
Ең қауіпті құқық бұзуға қылмыс жасау
Жалпы құқық теориясы бойынша, құқық бұзу құрамы
1.Құқық бұзудың объектісіне құқық нормаларымен реттелетін
2.Құқық бұзудың субъектісіне жоғарыдағы көрсетілгендей, жекелеген
3.Құқық бұзудың объективтік жағына құқыққа қарсылық және
4.Құқық бұзудың субъективтік жағына құқыққа қарсылығы
3.Заң жауапкершілігінің түсінігі және түрлері.
Құқықбұзушылық кінәлі адамның заң жауапкершілігін
Әдетте, кез келген құқықбұзушыларға мемлекеттің күштеу шараларын
Заң жауапкершілігінің мынадай белгілерін айтуға
1) құқықбұзушыларға мемлекеттік мәжбүрлеу шараларын
2) құқық нормларын оны бұзушыларға
3) мемлекет пен құқықбұзушылардың арасында туындайтын
4)құқықбұзушылықты жасағаны үшін заң жауапкершілігініің қолданылуы;
5)заңдарда көзделген белгілі бір іс
құқықбұзушылықты жасауына байланысты кінәлінің орындамаған
құқықбұзушылар үшін қолайсыз зардаптардың көрініс табуы. Олар
Сөйтіп, заң жауапкершілігі дегеніміз -
Заң жауапкершілігі, әрине, ең маңызды болып табылса
Заң жауапкершіліктің мақсаты: құқықтық тәртіпті қорғау,
заңдылық принципі (жауапкершілікті тағайындау процессі кезінде
әділеттік принципі (жазаның іс -әрекеттің мөлшерімен тең болуы
мақсатқа сәйкес (орындылық) принципі (құқықбұзушыға қолданылатын шаралардың
ізгілік принципі (құқықбұзушыға адамгершілікпен қарау, яғни
заң жауапкершіліктің болмай қоймайтындығы (әрбір құқықбұзушылық міндетті түрде
Жылдамдылық принципі (құқықбұзушылық үшін қолданылатын жауапкершілік дер кезінде,
Еліміздің жауапкершілігінің түрлеріне келетін болсақ, ол
Заң жауапкершілігінің түрлері құқықбұзушылықтың түрлерімен пара –пар.
Қылмыстық жауапкершілік тек қылмыс жасағаны үшін қолданылады,
Қылмыс жасады деп танылған адамдарға
а) айыппұл салу;
б) белгілі бір лауазымды атқару немесе
в) қоғамдық жұмыстарға тарту;
г) түзеу жұмыстары;
д) әскери қызмет бойынша шектеу;
е) бас бостандығынан шектеу;
ж) қамау;
з) тәртіатік әскери бөлімде ұстау;
и) бас бостандығынан айыру;
к) өлім жазсы қолданылуы мүмкін.
Бұдан басқа сотталғандарға мынадай қосымша жазалар:
-арнаулы әскери немесе құрметті атағынан, сыныптық шенінен,
-мүлкін тәркілеу қолданылуы мүмкін.
Бірақ айыппұл салу және белгілі бір лауазымды
Қылмыстық жазны тағайындауды жалғыз мемлекттік орган –
Әкімшілік жауапкершілік - әкімшілік теріс қылық жасағаны
Азаматтық жауапкершілік – шарт бойынша міндеттемелерді
Айып төлеу дегеніміз - борышқор міндеттемесін
Тәртіптік жауапкершілік - бұл еңбек шартын
Материалды жауапкершілік – жұмысшылардың, қызметшілердің өздерінің еңбек
Заң жауапкершілігі ұғымының мазмұны толық болуы үшін
Жауапқа тартылуыды болдыртпайтын мән- жайлардың ішінде
заңда көрсетілген жауаптылық басталатын жас шамасына
есі дұрыс еместік, яғни өзінің іс -
қажетті қорғану, яғни қорғанушының немесе өзге бір
аса қажеттілік - Қылмыстық кдодексте
объективті – құқыққа қарсы іс - әрекет
Қылмыс жасаған адамды ұстау кезінде зиян
Орынды тәуекел ету, яғни қоғамдық пайдалы
күштеу немесе психикалық мәжбүрлеу, яғни адам өзінің іс
бұйрықты немесе өкімді орындау, яғни өзі үшін міндетті
Жауаптылықтан және жазадан босатудың негіздері болып мыналар табылады:
1) шын өкінуіне байланысты, яғни бірінші рет
2) қажетті қорғану шегінен асқан кезде, яғни
3) жәбірленушімен татуласуына байланысты, яғни бірінші рет
4) жағдайдың өзгеруіне байланысты, яғни істі сот
5) ескіру мерзімінің өтуіне байланысты, яғни қылмыс
а) кішігірім қылмыс жасағаннан кейін екі жыл;
6) орташа ауырлықтағы қылмыс жасағаннан кейін бес жыл;
в) ауыр қылмыс жасағаннан кейін он жыл;
г) аса ауыр қылмыс жасағаннан кейін он бес
б) айыптау үкімінің ескіру мерзімі өтуіне байланысты, яғни
а) кішігірім ауырлықтағы кылмысы үшін сотталғанда — үш
б) орташа ауырлықтағы қылмысы үшін сотталғанда — алты
в) ауыр қылмысы үшін сотталғанда — он жыл;
г) аса ауыр қылмысы үшін сотталғанда — он
7) рақымшылық немесе кешірім жасау актісі негізінде.
8) Ол адамның құқықбұзушылық жасағаннан кейінгі мүлтіксіз
Қорытынды
Құқық бұзушылықтың себептері, қоғам өмірінің өз қиындықтарына
Солар, әртүрлі жаман қылықтарды теріс пайдалануды,
Құқық бұзу - әрекетімен не әрекетсіздігімен көрінетін
Құқықбұзушылықты топқа бөлуді (классификациялау) әр түрлі негізде
1.қоғамдық қауіптілік дәрежесіне қарай – қылмыс
2. қоғам өмірінің саласына қарай – экономикадағы, саясаттағы,
3.заң қызмет түрлеріне қарай – құқықшығармашылық, құқық
4.кінә нысандарына қарай – қасақана жасалған;
5.шаруашылық салаларына қарай - өнеркәсіптегі, ауыл шаруашылығындағы,
Заң жауапкершілігі дегеніміз - құқықбұзушылықты
Заң жауапкершіліктің мақсаты: құқықтық тәртіпті қорғау,
Қолданылған қайнар көздер тізімі
Нормативтік- құқықтық актілер:
1. Қазақсан Республикасының Конституциясы 1995ж
2. Қазақстан Республикасының Қылмыстық кодексі 1997ж
Әдебиеттер:
1.Ашитов З.О.. Ашитов Б.З.Қазақстан Республикасының құқық негіздері:
Оқу құралы. – Алматы: Жеті жарғы, 2003. –
2.Ағдарбеков Т. Құқық және мемлекет теориясы. –Қарағанды: Болашақ
3. Лазарев В.В Теория государства и права М,1992г.
4.Мемлекет және құқық негіздері:Оқулық. Құраст. Е.Баянов. –Алматы: Жеті
5.Малько В.А Льготы в праве. Общетеоритический аспект. Поощрение
6. Малько В.П. Субъективные основания уголовной ответственности||
7.Теория государства и права. Курс лекции. Под.ред. Матузова
8.Табанов С.А. Құқық теориясы мен сот жүйесінің конституциялық
9.Табанов С.А. Салыстырмалы құқықтану негіздері. Оқулық. – Алматы:Жеті
10.Теория государства и права Под.ред. В.М. Корельского
Лазарев В.В Теория государства и права М,1992г. 239стр
Ағдарбеков Т. Құқық және мемлекет теориясы. –Қарағанды: Болашақ
Малько В.П. Субъективные основания уголовной ответственности|| Государсво
Теория государства и права Под.ред. В.М. Корельского
Табанов С.А. Салыстырмалы құқықтану негіздері. Оқулық. – Алматы:Жеті
1
2
Мемлекет және құқық теориясы
Мемлекет және құқық теориясының түсінігі әдістері
Мемлекет және құқық теориясы пәні
Гуманитарлық ғылымдар жүйесіндегі және оқу пәндеріндегі мемлекет және құқық теориясы
Мемлекет және құқық теориясының пәні
Мемлекет және құқық теориясының пәнінің ерекшеліктері
Жеке құқықтық әдістер
Мемлекет құқық теориясының пайда болуы
Мемлекет және құқық теориясы қоғамдық
Мемлекет пен құқық теориясы пәні және функциясы мен әдісі