Психология социальной работы
Мазмұны
Кіріспе………………………………………………………..................3
І Әлеуметтік жұмыскер маман ретінде...............................................7
1.1 Әлеуметтік жұмыстың профессионалдық ерекшеліктері.............................5
1.2 Әлеуметтік жұмыскердің коммуникативтілік қасиеттері.............................6
1.3 Әлеуметтік жұмыскердің кәсіби қарым-қатынасының этикалық стандарттары...........................................................................................................9
1.4 Әлеуметтік жұмыскердің әріптестерімен қарым-қатынасындағы этикалық нормалар.................................................................................................................10
II Әлеуметтік жұмыскердің тұлғалық ерекшеліктері....................................11
2.1 Әлеуметтік жұмыскердің адамгершлік қасиеттері ....................................11
2.2 Әлеуметтік жұмыскердің профессионалдық «Мен-концепциясы»............16
2.3 Әлеуметтік жұмыскердің психограммасы...................................................20
ІІІ Әлеуметтік жұмыс мамандығына кандидаттың мінсіз бейнесі
Қорытынды............................................................................................................24
Әдебиеттер тізімі..................................................................................................26
Кіріспе
Әлеуметтік жұмыс мамандығы ресми түрде ХХ ғасырда пайда
Ерекше лауазымға ие, қоғамның әлеуметтік денсаулығын қамтамасыз ететін
Ең басты әлеуметтік жұмыскер бауырмалдық пен аяушылық
Оқу барысында профессионалдық қасиеттер қалыптасады. Оларға әлеуметтік жұмыстың
Тұлғалық және профессионалдық қасиеттері қосылып әлеуметтік жұмыскердін профессионалдық
Зерттеудің өзектілігі: Қазақстандағы әлеуметтік жұмыс мамандығыны бой көтеруде,
Зерттеудің объектісі: әлеуметтік жұмыскердің сана-сезімін қалфптастырушы факторлар.
Зерттеудің пәні: әлеуметтік жұмыскердің сана-сезімі көмекті іс-әрекетті жүзеге
Зерттеудің мақсаты: әлеуметтік жұмыскердің сана-сезімінің мағыздылығын зеттеу.
Зерттеудің міндеттері:
Әлеуметтік жұмыскердің профессионалдық сана сезіміне түрлі уақыт аралығында
Әлеуметтік жұмыскердің атқаратын іс-әрекетіне байланысты сана-сезімінің өзгерістерін анықтау
Теориялық маңызы: зерттеу барысында алынған мәліметтерге сүйеніп профессионалдық
Тәжірибелік маңызы: әлеуметтік жұмыскердің сана сезімін қалыптастыра отырып,
Зерттеу құралы: салыстырмалы талдам, дедукция, индукция.
І Әлеуметтік жұмыскердің кәсіби ерекшеліктері
Әлеуметтік жұмыстың профессионалдық ерекшеліктері (Н.С.Данакин)
Әлеуметтік жұмыстың профессионалдық ерекшелігі – оның шекаралық сипаттамасы.
Әлеуметтік жқмыстың тағы да бір ерекшелігі оның делдалдық
Делдалдықтың негізгі бағыттары:
Клиент және өзге же әлеуметтік институттар арасында.
Клиент және де өзге де мамандар арасында
Клиенттің мәселесін шешуге ат салысатын өзге мамандар арасында
Клиеттердің арасында
Әлеуметтік жұмыскердің әлеуметтік қызмет көрсету мекемелеріндегі рольдері. Рольдердің
Профессионалдық рольдің әлеуметтік рөл ретінде қарастырылуы, индивидтің әлеуметтік
Ең алдымен әлеуметтік жұмыскер клиент және қоғам арасында
- Әлеуметтік жұмыскер, мұқтаж адамдардың (кризистік
Брокер (Broker ) – адамдарды қызмет көсету жүйесін
Делдал, буфер (Mediator) — екі адам, адам және
Қорғаушы (Advocate) — адам құқықтарын қорғайтын әлеусеттік жұмыскер.
Бағалаушы (Evaluator) — мәлімет жинаумен айналысатын, адамдардың, топтардың,
Мобилизатор (Mobilizer) — бұрыннан бар немесе жаңадан құрылған
Мұғалім (Teacher) — адамдарға мәлімет беретін және
Мінез-құлық корректоры (Savior Charger ) — адамдардың
Кеңесші (Consultant ) — басқа әлеуметтік
Қауымдастықтардың жобалаушылары (Community Planner ) —қауымдастықтардың
Мәлімет басқарушысы (Data manager) - әлеуметтік
Администратор (Administrator) — агенттік, мекеме, бағдарлама немесе
Тәжірибеші (Caregwer ) — нақты көмек көрсететін
Әлеуметтік жұмыскердің коммуникативтілік қасиеттері
Кәсіби қарым-қатынас – бұл кәсіби іс-әрекет процесс кезінде
Әлеуметтік жұмыскердің кәсіби іс-әрекеті барысында қарым-қатынастың негізгі 3
1. іскерлік (бұл әлеуметтік жұмыс бойынша маманның ұйымдар,
2. кеңес берушілік (клиентке
3.жекелік (клиент пен әлеуметтік жұмыскер арасындағы достық қарым-қатынастар,
Осы қарым-қатынас түрлерінің барлығы өзара байланысты және вербалдық
Осылайша, әлеуметтік жұмыскердің қарым-қатынасы көп қырлы, көп функциялы
Қарым-қатынас көп қырлы процесс болып табылады және әр
1) «Мен – Мен» (индивидуалды-тұлғалық тип);
2) «Мен – Біз» (индивидуалды-ұжымдық тип);
3) «Біз – Біз» (ұжымдық-қоғамдық тип). Әрбір тип
Мұндай іс-әрекеттің негізінде қарым-қатынастың коммуникативті техникасы жатыр, оны
Әлеуметтік жұмыскер міндетті:
- сөйлеу этикетін білу және қолдана алу;
- іскерлік қарым-қатынастың мақсаттары мен міндеттерін құрылымдай алу;
- қарым-қатынас нысанына анализ жасау, шағымдар мен арыздарды
- қарым-қатынастың дағдыларын, әдіс-тәсілдерін игеру;
- әңгіме, іскерлік әңгіме, пікірталас, дискуссия, дебат, диалог,
- дәлелдеу, негіздеу, көндіру,сын айту және теріске
- сөздің көмегімен психотерапия жүргізуді, қорқыныш пен стрессті
Осылайша, әлеуметтік жұмыскердің міндеті – клиенттің өзін-өзі табуына,
Кәсіби қарым-қатынас техникасының маңызды құраушысы – тыңдай алу
Маманның арнайы өзіне бағытталған үндеулерді (вербалды немесе вербалды
Одан да орынды себеп қабылдаудың интенсивтілігі мен ойлау
Тыңдаудағы тосқауылға серіктестердің субъективті ұстанымдары жатуы мүмкін. Мұндай
Тиімді тыңдау дағдысын иемденудің алғашқы қадамы өзіндік стидьді
Ең кең танымалы «агрессивті тыңдау» - серіктестің ұстанымын
«Іріктемелі» тыңдау реципиент үшін маңызды және қызықты болып
Тыңдауды кәсіби қарым-қатынас техникасы ретінде қарастыра отырып, мақсатты
Ақпаратты қабылдаудың альтернативті тәсілі ретінде белсенді тыңдауды айтуға
Белсенді тыңдау кезінде кері байланысты орнатуды игеру мәселелері
Кеңес. Мәселені шешу жолдарын ұсыну, яғни кеңес беру
Баға. Өмір көп жағдайда бағасыз мүмкін емес. Баға,
Талдау. Талдау естілгенді сұрыптауды білдіреді. Егер талдау дұрыс
Нақтылаушы сұрақтар. Нақтылаушы сұрақтар көп жағдайда кері байланыстың
Әлеуметтік жұмыскердің кәсіби қарым-қатынасының этикалық стандарттары
Әлеуметтік жұмыскер өтірік алдаумен байланысты істерге араласпауы керек.
Әлеуметтік жұмыскер өзінің кәсіби біліктілігін жетілдіріп, кәсіби парызды
Әріптестермен қарым-қатынас кезінде шыншыл, әділ болу;
Әріптестермен кіәсіби қызығушылықтарды тиімді жүзеге асыру үшін бірігіп
Ғылыми немесе зерттеу жұмыстарымен айналысып жүрген әлеуметтік жұмыскер
Әлеуметтік жұмыскер жеке мақсаттарына жету үшін кәсіби қарым-қатынасты
Зерттеу жұмысымен айналысып жүрген әлеуметтік жұмыскер өзінің қол
Түрлі жағдайларды сараптаушы әлеуметтік жұмыскер оларды тек кәсіби
Зерттеу жұмысының барысында алынған ақпарат құпия сақталуы керек.
Клиенттің қызығушылықтары әрқашан бірінші орында болу керек.
Ешқашан нәсілдік, жыныстық, жастық, діни, ұлттық, отбасы жағдайына,
Клиентке пайдасы тиетін болса, әріптестермен, жетекшілермен ақылдасу.
Әлеуметтік жұмыскер клиентпен қарым-қатынасын ерекше жағдайларда ғана тоқтата
Әлеуметтік жұмыскер клиенттің атынан оның азаматтық және заңдық
1.4 Әлеуметтік жұмыскердің әріптестерімен қарым-қатынасындағы этикалық нормалар
Әлеуметтік жұмыскер әріптестеріне құрметпен, әдептілікпен, әділдікпен, сеніммен қарауы
1) әлеуметтік жұмыскер әріптестерімен кәсіби қызығушылықтар негізінде араласуы
2) әлеуметтік жұмыскер кәсіби қарым-қатынас барысында әріптестерінің сенімін
3) әлеуметтік жұмыскер әріптестерінің этикалық, кәсіби құзіретті
4) клиентпен жұмыс жасау кезінде әлеуметтік жұмыскер әріптестерінің
5) әріптесінің орнында жүрген әлеуметтік жұмыскер ауыстырып отырған
6) әлеуметтік жұмыскер әріптесі мен жетекшісі арасындағы келіспеушілікті
7) әлеуметтік жұмыскер өзінің жұмыс саласына байланысы жоқ
8) сарапшының, жетекшінің, инспектопрдың, тәрбиешінің функцияларын атқарушы
9) өзге әлеуметтік жұмыскерлердің бағасына жауапты әлеуметтік жұмыскер
10) жұмысқа қабылдау және өзге әлеуметтік жұмыскерлердің іс-әрекетінің
II Әлеуметтік жұмыскердің тұлғалық
ерекшеліктері
2.1 Әлеуметтік жұмыскердің адамгершлік қасиеттері
Әлеуметтік жұмыс адамның тұлғалық қасиеттері профессионалдық қасиеттерінен басым
Әлеуметтік жұмыскер мен клиент клиенттің өміріндегі ең ауыр
Әлеуметтік жұмыскердің адамгершілігін - адамның ішкі рухани қасиеті,
Әлеуметтік жұмыскердің адамгершілік санасы 3 негізгі копмоненттен тұрады:
Адамгершілік білімдер:
Әлеуметтік жұмыскер этика, мораль туралы түсініктерді орта, жоғары
Әлеуметтік жұмыскердің моральдық нормаларды білуі, оның мінез-құлқы абсолютті
Жоғары адамгершілікті қалыптастыру мен оның дамуы, оны тұлғаның
Адамгершілік ұстанымдар – әлеуметтік жұмыскердің білімдер мен тәжірибе
Алайда адамгершілік ұстанымдар салыстырмалы дербестікке ие, себебі күнделікті
Адамгершілік қажеттілік – әлеуметтік жұмыскердің саналылығының ең жоғары
Әлеуметтік жұмыскердің адамгершілік дағдыларының, ұстанымдарының, қажеттіліктерінің қалыптасуында профессионалдық
Әлеуметтік жұмыскер абстактілі нұсқамалардың шегінен шығу жағдайы. Осы
Сонымен,әлеуметтік жұмыскердің адамгершілік мінез-құлығы тұлғасының жеткілікті анықталған адамгершілік
Ұждандылық – әлеуметтік жұмыскерге қажетті қасиет. Әлеуметтік жұмыскер
Ар-ұят. Әлеуметтік жұмыскердің ар-ұяты - өз мінез-құлқы үшін
Объективтілік: әлеуметтік жұмыскер адам болғандықтан, әлеуметтік жұмыскер мен
Әділеттілік әлеуметтік жұмыскердің клиенттер, жақындары мен әріптестерімен қарым-қатынастарында
Бипаздық –бұл қасиет әлеуметтік жұмыскердің жұмысының нәтижесін және
Ұқыптылық пен байқампаздық әлеуметтік жұмыскерге клиенттің көңіліндегі оңтайлы
Төзімділік – әлеуметтік жұмыскер мен клиент арақатынасында қажетті
Байсалдылық пен табандылықсыз әлеуметтік жұмыскердің профессионалдық әрекет етуі
Мейірбандылық адамдарға қамқорлыққа алу, өмір сүруі үшін жағымды
Адамсүйгіштіксіз әлеуметтік жұмыскер клиентке ешқашан дос, кеңесші, жетекші
Өзіне сын көзбен қарау - өз
Өзін-өзі бағалаудың түзулігі әлеуметтік жұмыскерге күнделікті тәжіриебеде қажетті.
Шыдамдылық – әлеуметтік жұмыскерге практикада қажет қасиет себебі
Байланыс орнатуға бейімшілдік – әлеуметтік жұмыскердің ең маңызды
Оптимизм – өте ауыр мамандықтардың бірі, себебі ол
Өзің-өзі билеушілік – объективті қажетті қимылдарды орындауға бағытталған,
Эмпатия – әлеуметтік жұмыскердің клиентпен бірге мазасыздану, ниеттестігін
Өзін-өзі жетілдіруге ұмтылу – әлеуметтік жұмыскедің жаңа білімге,
Шығармашылық ойлану. Әлеуметтік жұмыста міселелерді шешуде барлық жағдайларға
Сонымен, әлеуметтік жұмыскердің моральдық қасиеттері жұмыс жемістілігін және
Әлеуметтік жұмыскердің екінші әлеуметтік рөлі бар. Ол тек
Әлеуметтік жұмыскер мамандықтағы, қоғамдағы, әлемдегі өзінің рөлін түсінуі
2.2 Әлеуметтік жұмыскердің профессионалдық «Мен-концепциясы»
Әлеуметтік жұмыс кәсіби қызмет түрі ретінде «Кәсіпкерлер мен
Кәсіби тәрбие және оқытудың мәселелері.
Э.Ф.Зеер бойынша маманның кәсібилікке, шеберлікке ұмтылысы 5 деңгейден
— «оптация» (optatio латынша - ниет, сайлау) индивидуалды
— «кәсiби әзiрлiк» - кәсiби бағыттылық және кәсiби
— «кәсiби бейiмделу - мамандығына кiру, жаңа әлеуметтік
- «профессионализация» - жеке және орнықты кәсiби мағыналы
- «кәсіби шеберлік» - кәсіби іс әрекет аясында
Профессионализм әлеуметтік жұмыстың бір бөлімі ретінде әлеуметтік жұмыскердің
Таңдалған мамандыққа деген тұлғалық қызығушылықтың артуы
Профессионалдық жұмыс туралы алғашқы бейнелердің қалыптасуы
Болашақ мамандыққа профессионалды-мотивациялық ұстанымның қалыптасуы
Профессионалдық тұлғалық «Мен-концепцияның» қалыптасуы
Сонымен, профессионализация дегеніміз – профессионалдық өзіндік анықталу мен
- өзінің мамандығынан нені күтеді
- жетістіктерге жету үшін қандай жұмыс атқару екендігін
- өзінің тұлғалық қасиеттерін және қызығушылықтарын қалай жүзеге
Профессионалдық бой көтерудің мәселелері тек «оқыту процессінің тұлғалық
Әлеуметтік жұмыскердің миссиясы адал, бірақ та оның орындалу
Тұлғалық ересектік әлеуметтік ересектікті меңзейді, адамның индивидуалды
Кең мағынада профессионалдық тәрбие - қоғамдық және
Әлеуметтік жұмыскерлерді даярлауға келесідей талаптар қойылады:
- гуманизм принциптері және адамсүйгіштік көріністері ретінде әлеуметтік
- оқыту процесінің шығармашылық процессін күшейту, оның салдары
- оқушыны профессионалдық «адам-адам» адам қызметіне кірісіп бейімделуіне
- өзіндік реттелу, өзіндік басұару мен өзіндік ұйымдастыру
- әрбір оқушының позитивті тұлғалық «мен-концепциясы» мен
- оқу тобы тұлғаның жан дүниесін қалыптастырушы фактор
Әлеуметтік жұмыскерлердің профессионалдық тәрбиесінің деңгейлері:
профориентация
қойлылған мақсатқа саналы түрде ұмтылу
мамандықты меңгеру
іскерлік жолға тұру
квалификациялық аттестациядан үнемі өту, білімділік деңгейін жоғарлату
тәлімгерлік жұмыс жүргізу
Білім беру мекемесінің мақсаты оқыту процессің (тәрбие беру,
Профессионалдық тәрбие теориясы еңбектің құндылық ретінде дәріптеуіне байланысты,
Профессионалдық оқытудың тұлғалық – бағдарланған бағытын көрсетеді:
болашақ маманның профессионалдық бой көтеруі индивидтің ішкі және
әлеуметтік жұмысқа тәрбиеленушінің басты мәселесі мамандықта өзінің экологиялық
Оқу процессі дәсүрлер мен инновациялардың бірлігінде, оқытудың белсенді
«әлеуметтік жұмыс» мамандығын игеру тұлғаның даму факторы ретінде
Профессионалдық тәрбие принциптері:
1.Тұлғаның өздігінен шығармашылық дамуы:
- логикалық және эвристикалық, радионалды және эмоционалдының үйлесімділігі
- өздігінен дамуды өздігінен өзін жетілдіру арқылы жүзеге
2. Өзін өзі тану принципі:
- рефлексиялық ойлауға бағдар алу
- өзінің күшті және әлсіз қасиеттерін сезіну
- өзінің күшті қасиеттеріне негізделу, әлсіз қасиеттерді мойындау,
- тесттер қолдану, өздiгiнен талдау, өзiнiң өзiмен келiсiм
- өз жетiстiктерi және сәтсiздiктерінің себебтерін талдау
3. Тәжірибе приоритенің принципі:
- жұмыстың критерийі тәжірибе екенін мойындап, теорияны оқып
- теорияны тек ұғыну үшін ғана емес, оны
4. Мұғалім және оқушының шығармашылық тұлғалар ретінде бірлесіп
- сенiмнiң әсер етуi, демократияшылдық, шыдамдылық, адалдық;
- өзегелерге көмектесіп, және олардан көмек алып
5. Тарихилық принцип:
- қоғамнның және әлеуметтік жұмыстың тарихын тәжірибе алу
- әлеуметтік жұмыстың тарихындағы оңтайлы тәжірибиесіне бүгінгі таңда
2.3 Әлеуметтік жұмыскердің психограммасы
Психограмма дегеніміз – маманның мотивациялық, эмоционалдық және еріктік
Диагностикалық жанұяның, адамдар тобының, қоғам, тұлға, оларға деген
Прогностикалық үдерістердің, жанұядағы, адамдар тобындағы, қоғамдағы процесстерді болжайды,
Құқық қорғаушылық халыққа көмек беру мен қорғауға арналған
Ұйымдастырушылық қоғамды халыққа қазмет көрсетуге бағыттайды, өнеркәсіпте және
Ескерту-профилактикалық ескерту механизмдерін (заңдық, психолгиялық, медициналық, педагогикалық) іске
Әлеуметтік-медициналық аурулардың профилактикасы бойынша жұмыс жүргізеді, алғашқы көмек
Әлеуметтік-педагогикалық адамдардың әр-түрлі саладағы (мәдени, спорттық, шығармашылық) қызығушылықтары
Әлеуметтік тұрмыстық халықтын әр түрлі топтарына (мүгедектер, қарттар,
Коммуникативтік мәлімет алмасуды қамтамасыз етеді, мұқтаждармен қарым-қатынас орнатады,
ІІІ Әлеуметтік жұмыс мамандығына кандидаттың мінсіз бейнесі
Талаптар «Идеалды кандидат»
1.Жастық, жыныстық параметрлер Көбінесе 25-40 жастағы әйел адамдар
2.Кандидат өзінің функционалдық міндеттерін орындау үшін керек білім
Мемлекеттік ЖОО: Е.А.Букетов атындағы Қарағанды мемлекеттік университеті, Ш.Уалиханов
Жекеменшік ЖОО: «Ақмешіт» гуманитарлық-техникалық институты, Абай Мырзахметов атындағы
3. Кандидат қажетті дағдыларды игеруге мүмкіндік алатын мекеменің
4.Кандидат атқаруы тиіс лауазымды қызметтер тізімі 1.Қызмет көрсету
2.Оларды әлеуметтік қызмет көрсету мекемелері көрсететін қызмет түрлерімен
3.Консультациялық-ақпараттық қызмет алуына көмектеседі.
4.Қызмет көрсетілетін халық категорияларына әлеуметтік патронаж жасайды, сонын
5.Тұрғын жайдың, бақшаның жөндеу жұмыстарын ұйымдастырады, жанармаймен қамтамасыз
6.Дәрігерге дейінгі көмек көрсетеді.
7.Қажетті құжаттаманы жүргізеді.
5.Кандидатқа қажетті білімдер: Профессионалдық даярлық кезінде болашақ әлеуметтік
1.Студент тұлғасының жоғары мәденилік деңгейін қамтамасыз ететін білімдер
2.Жалпы профессионалдық білімдердің жүйесі
3.Система специальных знаний. Арнайы білімдер жүйесі
6.Кандидатқа міндетті түрде қажетті дағдылар Жалпы профессионалдық дығдылар
7.Лауазымды қызметтерді атқаруға көмектесетін психологиялық қасиеттер Әлеуметтік жұмыскер
8.Осы мамандықпен мүлде үлеспейтін психологиялық қасиеттер Әлеуметтік жұмыскер
Тұлғалық ерекшеліктер: қызбалық, пайдакүнемдік, рухани қатыгездік, тәкәппарлық, арамдық,
Қатынасу дағдылары: дөрекілік, әдепсіздік, жеркеншектік, ашулылық, өрескелдік
Жұмысқа деген қатынасы: қоластынадығларға деген енжарлық, үнемі асығыстық,
Қорытынды
Қазақстанда әлеуметтік жұмыстың дамуына көп назар аударылуда, әлеуметтік
Әлеуметтік жұмыскердің адамгершілік қасиеттері абсолютті шыншыл және таза
Әлеуметтік жұмыскердің делдалдыққа деген қабілеттілігін зерттеу барысында делдалдықтын
Әлеуметтік жұмыскер сана-сезімінің негізгі компоненттері анықталды, және әлеуметтік
Әлеуметтік жұмыскердің кәсібилікке табиғи ұмтылысының деңгейлерін анықтадық, профессионалдылықтын
Профессионалдық оқытудың тұлғалық – бағдарланған бағытыттарының көрсетікштерін анықтап,
Зерттеу барысында әлеуметтік жұмыскердің профессионалдық, мотивациялық және психикалық
Алынған мәліметтерге сүйене отырып әлеуметтік жұмыс мамандығына мінсіз
Қорыта келе әлеуметтік жұмыскердің профессионалдық және тұлғалық қасиеттерінің
Әлеуметтік жұмыскердің адамгершілік қасиеттерін ешқашан өзгертуге болмайды.
Мінсіз әлеуметтік жұмыскер тәрбиені қажет етпейді.
Әлеуметтік жұмыскер тумасынан профессионалдық дағдыларға ие, себебі оның
Әлеуметтік жұмыскердің профессионалдық сана сезімі клиенттін жағдайына тәуелді
Әлеуметтік жұмыскердің сана сезіміне ешқандай факторлар әсер етпейді,
Егер де нақты дәлелдеуге көшсек, адам әлеуметтену процессі
Зерттеу барысында алынған мәліметтерге сүйеніп біз мынадай ұсыныстар
Оқу орындарына әлеуметтік жұмыс мамандығына қабылдау барысында талапкерлермен
Жұмысқа қабылдау кезінде әлеуметтік жұмыскердің сана сезіміне салыстырмалы
Әлеуметтік жұмыс туралы мәліметтерді мектеп түлектеріне кеңінен тарату
Әлеуметтік жұмыскерге қойылатын талаптардың дербес жинақтамасын баспадан шығару
Әлеуметтік жұмыс мамандығының студенттерін индивидуалды ерекшеліктеріне байланысты лайықты
Әдебиеттер тізімі:
Медведева Г.П. Этика социальной работы. — М.:
Фирсов М.В., Студенова Е.Г. Теория социальной работы: Учеб.
Зимняя И.Г. Социальная работа как профессиональная деятельность //
Новак Е.С., Лозовская Е.Г., Кузнецова М.А.; Под
Корнюшина Р.В.Зарубежный опыт социальной работы. Владивасток. Изд. Центр
Кузина И.Г.Теория социальной работы. Владивосток. Изд.ДВГТУ. 2006г.
П.Д. Павленок. ОСНОВЫ СОЦИАЛЬНОЙ РАБОТЫ: Учебник / -
Артюхова Т. Ю. Профессионализация как условие раскрытия жизненного
Абульханова К.А., Березина Т.Н. - Время личности и
Попов С.А., Психологические особенности становления профессионального самосознания субъекта
Богомаз С.Л. Самоанализ как условие профессионального определения. Международная
Е.Б.Кулебякин. Психология социальной работы. . Владивосток. Изд. Дальневосточного
Онощенко С.В. Психологические особенности профессионального самоопределения в старшем
Е.И.Холостова. Теория социальной работы. М.: Юристь
Зритнева, Е.И. Подготовка будущих социальных работников к эффективной
Реан А.А. Психология человека от рождения до смерти.
Аверин В.А. Психология личности. СПб.: изд Михайлова В.А.
М.В. Ромм, Е.В. Андриенко, Л.А. Осьмук, И.А. Скалабан
4
Әлеуметтік жұмыстың мақсатты дайындау технологиясы
Әлеуметтік жұмыскер
Шетелдік әлеуметтік жұмыстың теориялық үлгілері
Әлеуметтік жұмыскердің кәсіби ерекшеліктері
Философиялық құндылықтар мен идеалдар
Әлеуметтанудағы әлеуметтік жұмыскерді зерттеудің методологиясы
Жұмыстың объектісі әлеуметтік жұмыскердің кәсіби дамуы
Әлеуметтік жұмыстың қалыпты заңдылықтары
Қарт адамдардың қоғамдағы орнын зерттеу
Шетелдердегі әлеуметтік жұмыс моделі мен әлеуметтік қамсыздандыру жүйесінің дамуы