Бағдарламаны құруға кеткен еңбек шығындарының есебі

Мазмұны
Мазмұны 3
Кіріспе 4
1 Талаптарды анықтау 6
1.1 ЖШС «Алтын диірмен» наубайханасының сипаттамасы 6
1.2 Шикізат сипаттамасы (ұн) 8
1.3 Шикізатқа қойылатын техникалық талаптар 10
1.3.1 Ұнның органолептикалық көрсеткіштері 10
1.3.2 Физикалық-химиялық көрсеткіштер 11
1.3.3 Қауіпсіздік көрсеткіштері 11
1.4 Ақпаратпен жабдықтаудың маңыздылығы және жетілдіру жолдары 14
1.5 Ақпараттық жүйелерді арттыру жолдары 16
1.6 Ақпараттық жүйелердің құрамы 17
1.7 Мәліметтер базаларын ұйымдастыру модельдері 18
1.8 Ақпараттық жүйелердің архитектурасы 19
2 Delphi тілінің интеграцияланған ортасы. Компоненттер палитрасы 22
2.1 Компоненттер палитрасы 24
2.2 Форма және оның сипаттамасы 27
2.3 Мәліметтер базаларын ұйымдастыру модельдері 29
2.3.1 Мәліметтер базаларымен жұмыстағы аспаптық құралдар 29
2. 4 Delphi 7 ортасында мәліметтер базасын жобалау 30
2.4. 1 Delphi жүйесінде жұмыстың МҚБЖ-мен орындауы 30
2.5 Мәліметтер базасында қолданатын қосымшаларды өңдеуге арналған Delphi тілінің
2.6 Мәліметтер базаларын жасау технологиясы 35
2.7 Программаны құру барысы 40
3 Жобаның техникалық-экономикалық сипаттамасы 45
3.1 Бағдарламаның өнімді құрудағы шығындарды анықтау 45
3.2 Бағдарламалық өнімді құрудың еңбек сыйымдылығын есептеу
3.3 Бағдарламаны құруға кеткен еңбек шығындарының есебі 46
3.3.1 Бағдарламалаушының орташа еңбек ақысының есебі 47
3.3.2 Машиналық уақытты төлеуге кеткен шығындар 47
3.3.3 ДЭЕМ жұмыс уақытының жылдық қорының есебі 48
3.3.4 Амортизациялық аударымдар 48
3.3.5 Электр энергиясына кеткен шығындар есебі 49
3.4 Еңбекті қорғау және тіршілік қауіпсіздігі 51
3.4.1 Еңбек қорғаудағы заңнама 51
3.4.2 Компьютермен жұмыс кезіндегі қауіпсіздік техникасы 51
3.4.3 Жұмыс орнына қойылатын эргономикалық талаптар 53
3.4.4 Санитарлы – гигиеналық параметрлердің жұмыс орнындағы талаптары 53
3.4.5 Денсаулық бұзылудың белгілері 54
3.4.6 Жұмыстың қысқаша мінездемесі мен атқаратын қызметі 55
3.4.7 Компьютерде жұмыс жасау кезіндегі қауіпті және зиянды өндірістік
3.4.8 Компьютермен жұмыс кезіндегі физикалық қауіпті 60
және зиянды факторлар 60
Микроклимат анализі 60
Электромагнитті сәуленің жоғары деңгейі 61
3.4.9 Психофизиологилық қауіпті және зиянды факторлар 61
Қорытынды 63
Пайдаланылған әдебиет тізімі 64
Қосымша 66
Кіріспе
Дипломдық жұмыстың мақсаты наубайхана жұмысын автоматтандыру болып табылады. Ол
Дипломдық жұмысты жобалау үшін Delphi 7 программалау тілі мен
Зерттеу объектісі – Орал қаласында орналасқан ірі наубайхана болып
Нан – біздің Отанымыздың байлығы, халықтың негізгі тамақтану өнімі
Нан сапасы егіс шаруашылығымен өте тығыз байланысты. Ал егістіктен
Халқымызды жоғары сапалы тамақ өнімдерімен қамтамасыз ету мәселесін шешудің
Халықты жоғарғы сапалы тағамдармен қамтамасыз ету ең негізгі
Талаптарды анықтау
ЖШС «Алтын диірмен» наубайханасының сипаттамасы
Алтын диірмен Орал қаласындағы акционерлік өнеркәсіптік наубайханасы. Ұн, нан,
Нан комбинатының жобасы әртүрлі формадағы нандарды шығаруға негізделген болатын.
Нан өнімдері 142 т/т
Баранка өнімдері 21т/т
Ал негізгі комбинаттың өнімділігі 133,4 тонна/тәулік. 2001 жылдың орташа
Өндірілетін өнімнің ассортименті:
- «Жай нан» наны
- Шаруашылық нан 14,0 тәулік
- Батон 6,5
- Баранкалық өнімдер 3,64 тәулік
- Нанның басқа түрлері 1,74
- Торт, пирожное, кекстер, рулеттер,
сдобалық өнімдер 0,5 тәулік (0,7%)
- Пряник 0,39
- Булкалық өнімдер 0,36 тәулік
- Сухариктер 0,31 тәулік
- Печенье 96,6
- Соломка 22,7
Өндіргіш корпустың біріншісінде нан өнімдерін өндірудің 4 желісі бар.
Сушкаларды өндірудің үш желісі;
Бөлкелерді өндірудің бір желісі;
Соломкаларды өндірудің бір желісі;
Пряник өндірудің бір желісі;
Пекарня;
Сухариктерді өндіру цехы;
Кондитерлік цех.
Баранкалық цех
Бұл цехта 4 желіде Г-4-ХПС-25М пештері орнатылған, ал 2
Бөлкелік цех баранкалық цехтың бос орындарында жасалған. Онда «Экмасан»
Ұн сепкіш;
Қамыр илегіш иілген;
Төңкеріп аударғыш;
Торт және пирожныйды бөлетін цех;
Цехта өнімнің 68 түрі шығарылады, соның ішінде:
торт – 37 түрі;
пирожныйдың – 24 түрі;
кекс, рулеттің – 3 түрі;
печеньенің – 7 түрі.
Сухарлық цех
Бұл цех 2001 жылы бөлкелік цех негізінде құрылған. Соңынан
Өзі жасаған нан кескіш;
Нан кескіш машина «Дельта»;
ПКЭ-9 ратациялық пеш;
ПКЭ-400 ратациялық пеш;
Сухариктерді өңдеу үшін смесительдер;
Бөлетін-қаптайтын автомат;
Қамыр бөлгіш;
Қамыр домалағыш;
Растойканың камерасы;
«Экмасан» пештері.
Ал 1999 жылы оған қосымша неміс фирмасы «Вернер және
Бөлгіш домалатқыш агрегат;
Батон үшін закаттық машина;
Расстойлық шкаф;
«Рототерм» ротациялық пеш;
«Дельта» нан кескіш машина
Кондитерлік цех 1991 жылы құрылғанм болатын. Ең басында «Эклер»
Шикізатты қабылдайтын және сақтайтын склад;
Тоңазытқыш камера;
Сақтау бөлімі;
Жаңғақ ұнтақтау және қант ұнын алу бөлімі;
Инвентарьды жуатын бөлім;
Қамыр дайындау бөлімі;
Крем дайындау бөлімі;
Шикізат сипаттамасы (ұн)
Ұн – бидайды ұнтақтау нәтижесінде кебекпен немесе кебексіз шығатын
Әр түрлі типті ұн бөлшектерінің үлкендігі, химиялық құрамы, технологиялық
Түр мен типтің деңгейіне қарай ұнды тауарлық сортқа бөледі.
Бидай нанын пісіретін ұнды бес тауарлық сортқа бөледі: майда
Ұнның сапасы келесі параметрлер арқылы бағаланады:
тағамдық және биологиялық құндылығы;
органолептикалық ерекшелігі;
физикалық-химиялық;
қауіпсіздік.
Бірінші және жоғарғы сорттың бидай ұны витаминдерден болуы мүмкін,
Ұн тарту. Шығымы мен мөлшері мемлекеттік мөлшерлеу талаптарына сәйкес
Стандартты сапаға сәйкес келетін ұн өндіру үшін, ұн тарудың
Астықты екі кезеңде дайындайды. Бірінші кезеңде сепараторларда, триерлерде, дуаспираторларда
1.3 Шикізатқа қойылатын техникалық талаптар
Ұнның сапасын бағалау әдісі МЕСТ9404-60 көрсетілген. Онда физико-химиялық көрсеткіштері
Қара бидай ұнының ферментті солодының сапасын оргонолептикалық және физико-химиялық
Өндіріске келіп түсетін шикізаттар МЕСТ талаптарына сәйкес келуі керек.
1.3.1 Ұнның органолептикалық көрсеткіштері
Түс – ұн сортының негізгі көрсеткіші. Ол дән түсіне,
Иісі – қара бидай ұнына тін болып, шіріктің, көктің
Дәмі – қара бидай ұнына тән болып, қышқыл, ашты,
Нанды пісіруге және сатуға арналған ұнда көгерген, қышқыл дәм
Ұнды сақтау тепмературасы 12-180С жоғары болмау керек және ауаның
1.3.2 Физикалық-химиялық көрсеткіштер
Бидай ұнының ылғалдылығы 15% аспау керек. Ұнның ылғалдылығы жоғары
Ұнның күлділігі сорттың қосымша көрсеткіштері болып саналады. Төменгі сорттқа
Ұнның тартылу ірілігі әр сортында өзіндік белгіленген бөлшектің мөлшерімен
Ұнның металомагниттік қоспасы 1кг. 3 мг-нан аспау керек. Металдық
1.3.3 Қауіпсіздік көрсеткіштері
МТБ микробиологиялық норма көрсеткіштері токсинді элементтердің, микотоксиндердің, пестицидтердің, радионуклеидтердің
Кесте 1
Бидай ұны құрамындағы токсинді элементтердің, микотоксиндердің, пестицидтердің, радионуклеидтердің жіберілетін
Көрсеткіштер Жіберілетін деңгейі, мг/кг, көп емес Зерттеу нәтижелер
Токсинді элементтер
Қорғасын
Мышьяк
Кадмий
Сынап
Мыс
Мырыш
Микотоксиндер:
Афлотоксин В1
Дезоксиниваленол 0,5
0,2
0,1
0,03
10
15,0 қарақұмық жармасы
50
0,005
0,7 бидай
1,0 арпа 0,1
-
-
-
-
0,9
11
-
0,1
0,3
Т, токсин 0,1 -
Зераленон 1,0 тары, жүгері, арпа 0,4
Пестицидтер: гексахлорциклогексан (a,b.g изомерлер) 0,5 0,1
ДДТ және оның метаболиттері 0,02 0,001
Гексахлорбензол 0,01бидай -
Сынапты органикалық пестицидтер Жіберілмейді -
2,4-Д қышқылы, оның тұзы мен эфирлері Жіберілмейді -
Радионуклидтер:
Цезий-137
Стронций-90
60 БК/кг
100 БК/кг
30
40
Нан пісіру үшін мынадай түрлері мен сырттары қолданылады: бидайдың
Дрождар. Нан өндіріснде борпылдатқыш, жұмсартқыш ретінде дорждар қолданылады. Олар
Престелген дрождар 171-81 МЕСТ. Түсі ашық, сұр немесе крем
Иісі – дрождардың өзіне тән, көгерген немесе басқа да
Дәмі тұщы, дрождарға тән өзіндік тұщы дәм.
Ылғалдың массалық үлесі, процент бойынша – 75,0. Көтерілу күші
Дрождың сақтану мерзімі – 12 тәулік.
Кесте 2
Кептірілген дрождар.(СТ18-193-74) дрождың сүті СТ 18269-81.
Көрсеткіштер Кептірілген Дрождық сүт
жоғары 1 сорт
1 2
Консистенциясы, сыртқы түрі Вермишель формасы Дрожды клеткалар қабықпен,
Түрі
Иісі
Дәмі
Ылғалдылығы пайыз бойынша
Ашық сары немесе ашық қоңыр
Кептірілген дрождарға тән
Кептірілген дрождарға тән
8,0 – 10,0 Ақ-сұр, сарылау өзгешелігімен
дрождардың өзіне тән, көгерген немесе басқа да иіс жіберілмейді.
1л.дрождың сүтттегі концентрациясы
75% дрожға шаққанда 450г.болуы тиіс
Көтерілу күші 70мл\мин
Қышқылдығы 100гдрождың уксустың қышқылды м.г бойынша есептегенде
Сақтау мерзімі 70 - 90
_____
12 ай/5 ай 75
20\72сағат сайын 0-12'с температурада 360мг
3 тәулік,жазда 2 тәулік
Асқа салнатын тағамдық тұз. Нан пісіруде негізінен 1және 2
Ішетін су (МЕСТ 2874-82). Су қамыр дайындауда қолданылады. Ол
Қосымша шикізаттар. Қара бидайдың өлі дәнінің диірменге тартылған ірі
Май, майлы заттар. Күнбағыс майы МЕСТ1129-73, мақта майы (МЕСТ1126-73),
Жұмыртқа өнімдері: нан пісіруде тауық жұмырқасы,жұмырқа ұнтағы (МЕСТ2858),қатырған жұмыртқа
Сүт өнімдері: пастерленген сиыр сүті (МЕСТ13277-79), келесі түрлерге қолданылады
1.4 Ақпаратпен жабдықтаудың маңыздылығы және жетілдіру жолдары
Кез – келген салалық жұмыс тиімділігін жоғарлатуда маңызды
Әртүрлі ақпараттық – техникалық аппараттар, басқару аппаратын біршама қысқартты
Ақпаратпен қамтамасыз етудің біліктілігін арттыруда келесідей оңтайлы көрсеткіштер болуы
Төмендету есебінде мүмкін экономикалық шығындар:
еңбекақы қоры,
коммунальдық қызмет көрсету,
бағдарламамен қамтамасыз етудің құндылығы
почта қызметіне шығын,
келісім – шарттардың рәсімделуіне шығындар,
шикізаттарды қайта бөлу шығындары;
Болашақтағы мүмкін шығындарды жою.
болашақтағы персонал санының өсуінен құтылу,
мәліметтерді өңдеудегі талаптарды төмендету,
қызмет көрсету құнын төмендету,
3. Материалдық емес мүмкін пайдалар.
ақпарат сапасын жақсарту,
өндірісті жоғарлату,
қызмет көрсетуді жақсарту мен жеделдету,
жаңа өндірістік қуаттылық
сенімді шешімдер,
бақылауды жақсарту,
мерзімдік төлемдерді төмендету,
толық бағдарламалық қамтуды пайдалану,
Ақпаратты – мәліметтер жиынтығы, мәлімет материалы, менеджерлік процесс және
Ақпарат құрамы, мазмұны және сапасы жетекшінің басқару іс -
Ақпаратты талдау тек қана экономикалық мәліметтермен шектеліп қоймай, сонымен
Объектіге қатысты зерттеу ақпараты – ішкі және сыртқы болып
Сыртқы түрі бойынша ақпарат жүйесі – бұл статистикалық жинақтар
Тақырыпқа қатысты зерттеу ақпараты керек аймаққа толық анықтама алуға
Белгілі бір процеске қатысты қаралған және қайта қалпына келтіру
Ақпарат беру ірі ұйымдардың қызметі үшін бір қалыпты және
Әрбір нақты ақпарат мазмұны басқару шешімдерін өңдеуде және басқару
қысқалығы, нақтылығы;
басқарманың нақты қажеттілігін қанағаттандыру;
дәлдігі және дәйектілігі, бастапқы мәліметтердің дұрыстығы, мәліметтер өңдеудің, жиын
Ақпаратты пайдалану – оны тіркеу, өңдеу беру, жүйелік сақтау
1.5 Ақпараттық жүйелерді арттыру жолдары
Басқару шешімдердің тимділігін анықтауға қажетті, ақпараттар саны көп болып
Ұйымдарды ақпаратпен қамтамасыз етуді талдау талаптарына: ақпараттың талдануы, объективтілігі,
Бірінші талаптың мәні, барлық экономикалық ақпарат жүйесі түсімдерінің көздеріне
Бұл бүгінгі күнде ұйымдық жоспарлау және статистикалық есеп тәжірибесінде
Экономикалық ақпарат дәйекті болуы қажет, олар керекті құбылыстар мен
Сонымен қатар ақпарат жүйесі рациональды (тиімді) болуы тиіс, яғни
Берілген мәліметтердің талаптарынан ақпараттың пайдалылығын қарастыру және осы негіздегі
Осындай мақсатпен ақпараттық жүйе басқару іс - әрекетінің тиімділігін
Ақпараттық жүйені енгізудегі проблемаларды шешудің негізгі үш варианты бар:
Бірінші жолы – жеке күштермен жүйені өңдеу. Мұндай жолдармен
Екінші жолы – қолданбалы программалар пакеті мен универсалдық жүйені
Үшінші жолы – ішкі ұйымдарға ақпараттық технологияларды енгізу бойынша
басқа ұйымдарда жүйені енгізу табысты өткен, шешімдерді қабылдауға байланысты
атқару профессионализмі;
сервистік қолдау көрсету;
Потенциальдық қауіптердің болуы:
жүйелік даму мүмкіндігінің жоғалуы;
ішкі құрылымдық мәліметтерді білмегендіктен туындайтын ақпараттың жойылу қаупі;
Сатуға шығарылған, профессиональды өндірілген өнім, ішкі ұйымдық қолданушы өңдейтін,
Егерде жүйе өзінің программасымен өңделіп, күрделі себептерден туындайтын қажеттіліктері
1.6 Ақпараттық жүйелердің құрамы
Қазіргі таңдағы ақпараттық жүйе формасы болып мәлімет банкілері табылады.
МБ-сы мәліметтерді сақтауға, мәліметтерге тиімді және тез қолжеткізуді қамтамасыз
МББЖ МБ құруға, енгізуге және қолдаудың тілдік және бағдарламалық
Көпқолданушылық МББЖ «клиентсервер» архитектурасында жұмыс істейтін ақпараттық жүйелерді құруды
Қазіргі таңдағы МББЖ құрамына мәліметті сипаттау, оны басқару, құрылымдық
Қолданбалы программалар (қосымшалар) мәліметті өңдеуге қызмет етіп, МБ-да сақталады.
1.7 Мәліметтер базаларын ұйымдастыру модельдері
Delphi жүйесі МББЖ болып табылады; ол басқа МББЖ кестелерін,
МБ-да анықталған қолданбалы ақпараттық жүйесінің мәліметтері сақталады. Мысалы “Сирена”
Мәліметтерді ұйымдастыру түріне байланысты МБ-да мәліметтерді көрсету модельдерін анықтайды:
Объектілік–бағытталған ұйымдастыруда бөлек жазбалар объектілер түрінде беріледі. Объектілік–бағытталған модельдер
Реляциялық модель өзінің атын ағылшын термині relation сөзінен иеленген.
Delphi–дегі мәліметтер базасы – мәліметтер кестесінің колекциясы.
1.8 Ақпараттық жүйелердің архитектурасы
Қосымшалар мен МБң орналасуна қатысты олар локалды және алыстатылған
Delphiқосымша МБ-на қол жеткізуді BDE арқылы орындайды (BDE–Borland DataBase
Локалды МБ, сонда жұмыс істейтін қосымшалар сол компьютерде орналасады.
Локалды МБ-на қол жеткізу үшін BDE Paradox, dBase, FoxPro
Сурет 1.7.1.Ақпараттық жүйенің локалды архитектурасының схемасы
Локалды МБ қолдануда желіде оған көпқолданушылық қол жеткізуді ұйымдастыруға
Схема түрінде «файлсервер архитектурасы» 1.7.2суретте көрсетілген
Сурет 1.7.2. «Файлсервер» архитектурасының схемасы
«Файл-сервер» архитектурасы көбінесе көп емес қолданушылық желілерде колданылады. Оны
«Файл-сервер» архитектурасының кемшіліктері:
Қолданушы өзінің локалды МБ-ң көшірмесімен жұмыс істейді, мәліметтер қандай
Әрбір компьютерде МБ өз көшірмесі болғандықтан онда бір қолданушының
МБ басқару түрлі компьютерде жүргізіледі. Осымен байланысты бақылауды ұйымдастыру
«Клиент-сервер» архитектурасында алыстатылған МБ желінің компьютер-серверінде орналасып, ал қосымша
Клиент – бұл қолданушы қосымшасы. Клиент мәліметтерді алу үшін
«Клиентсервер архитектурасының» схемасы 1.7.3суретте көрсетілген
Сурет 1.7.3.«Клиентсервер» архитектурасының схемасы
«Клиент-сервер» архитектурасының артықшылығы:
Желіде тек қажет мәліметтер болғандықтан күш түсіру төмендейді.
Мәліметтердің қайыпсыздығын жоғарлату үшін барлық клиенттердің сұранымын өңдеу серверде
Клиенттік қосымшаларда МБ бақылау мен оған қол жеткізу жоқ
«Клиентсервер» архитектурасын іске асыру үшін көбінесе қолданушылық МББЖ колданады.
Жүйелік администратордың негізгі тапсырмалары:
МБ қорғау (қолданушының тыйым салынған әрекеттерінен);
МБ бүтіндігін қолдау (оны бұзылудан қорғау);
қолданушыларды әзірлеу мен оқыту;
мәліметтерді тестілеу мен жүктеу;
МБ-ң қорлық (резервтік) көшірмесін жасау;
Ақпараттық жүйеге өзгерістер еңгізу.
Өндірістік МББЖға Delphi – қосымшалардың қол жеткізуі SQL Links
Локалды МБ үшін қосымшалар бірдеңгейлі, ал «клиент-серверлік» – көрдеңгейлік
Үшдеңгейлі «клиент-сервер» архитектурасының артықшылығы:
серверге ауыстырылған операция бөлігінің жұмысын жүкту;
жүктеу есебінен клиенттік қосымшалар көлемін төмендету;
клиентті келтірудің қарапайымдылығы – сервер кодын өзгерткенде клиент қосымша
2 Delphi тілінің интеграцияланған ортасы. Компоненттер палитрасы
Delphi тіліндегі қолданбалы программалар немесе қосымшалар интеграцияланған IDE (Integrated
Delphi-дің интеграцияланған ортасы көптерезелі жүйе болып саналады. Ол
Негізгі терезе (Delphi 7- Project1.dpr)
Объектілер ағашын шолу терезесi (Object Tree View)
Объектілер бақылаушысының терезесі (Object Inspector)
Форма құрастырушыcының терезесі (Form1. dfm)
Код редакторының терезесі (Unit1. pas)
Код сілтеушісінің терезесі (Exploring Unit.pas)
Дельфиде дайындалатын программа жоба деп аталады. Жоба форма терезінде
Жоба құру үшін формаға Компоненттер палитрасынан түрлі компоненттер орналастырылады.
Программадан объект қасиеті мен әдістеріне қатынау қалай жүзеге асыратынын
Объект қасиетін көрсету келесі форматта жүзеге асырылады:
.
Объект атауынан кейін бос орынсыз нүкте белгісі қойылады да,
Кейде объект қасиетінің өзі объект болуы мүмкін. Онда бұл
Delphi ортасында жасалған қосымша бір жобаға біріктірілген бірнеше элементтен
жоба файлы (.dpr)
форманы сипаттау файлы (.dfm)
форма фодулінің файлы (.pas)
модульдер (.pas)
жоба параметрлері (.dof)
ресурсты сипаттау (.res)
Жоба файлы
Дельфиді іске қосқан кезде автоматты түрде Project1.dpr атты
program Project1;
Unit1 in 'Unit1.pas' {Form1};
begin
Application.Initialize;
Application.CreateForm(TForm1, Form1);
Application.Run;
end.
Бұл файл мазмұнын экранға шығару үшін келесі командалар тізбегі
Форма файлдары
Жоба құрамындағы әрбір форма үшін автоматты түрде форманы сипаттау
Форманы сипаттау файлы форманы және оның компоненттерін сипаттаудан тұрады.
2.1 Компоненттер палитрасы
Компоненттер палитрасы негізгі терезеде негізгі мәзірдің оң жақ төменгі
Компонент палитрасы келесі парақтардан тұрады:
Standard – стандарт компоненттер
Additional- қосымша компоненттер
Win32- Windows-тың 32 разрядты инсерфейсі
System- жүйелік функцияларды қосу
Data Access- деректер қоймасындағы ақпаратпен жұмыс
Data Сontrols- деректерді басқару элементін жасау т.с.с.
Дельфидің Standard парағында программа құруға ең қажетті Windows-ке арналған
Сурет 2.1.1. Standard парағы
STANDARD парағының құрамына келесі компоненттер кіреді:
Frame –Жиектері бар форма тәрізді аумақ, басқа компоненттердің
контейнері ретінде қолданылады.
MainMenu - негізгі меню жүйесі.
PopurMenu – жанама немесе контекстік меню.
Label - жазба. Ол компонентке шағын мәтін шығару
қолданылады.
Edit – 1 жолды мәтіндік өріс
Memo – көпжолды мәтіндік өріс.
Button – қарапайым батырма.
CheckBox – тәуелсіз ауыстырып- қосқыш.
RadioButton – тәуелді ауыстырып- қосқыш.
ListBox – тізім.
ComboBox – тізімдік өріс.
ScrollBar – айналдыру жолағы
GroupBox – элементтер тобы.
RadioGroup – тәуелді ауыстырып- қосқыштар тобы.
Panel – Тақташа.
ActionList - әрекеттер тізімі.
Бір жолды мәтіндік ақпараттарды енгізу, шығару және редакциялау үшін
Қолданушы программаның орындалу барысында өзгертуге болмайтын мәтіндік ақпаратты
Additional парағының құрамына сұхбаттасу терезелерін орнату үшін қолданылатын келесі
Сурет 2.1.2. Additional парағы
BitBtn – Бетінде суреті және жазуы бар нұсқаулық батырма.
SpeedButton – пиктограммалық батырма.
MaskEdit – арнайы мәтіндік редактор. Енгізілетін мәтінді сүзгілеуге мүмкіндік
StringGrid – жолдар кестесі. Бұл компонент мәтіндік ақпаратты
кесте түрінде шығаруға мүмкіндік береді.
DrawGrid – кез- келген түрдегі мәліметтерден тұратын еркін
Image – сурет. Бұл компоненттің көмегімен суреттерді,
пиктограммалар мен метафайлдарды шығаруға болады.
Shape – фигура. Бұл компоненттің көмегімен әр түрлі
фигураларды (төртбұрыш, эллипс, шеңбер т.с.с.) формаға орналастыруға болады.
Bevel – жиек. Терезенің аумағын үш өлшемді қоршаумен
немесе белдеулермен жиектеу үшін арналған.
ScrollBox – орағыш жолақтар тақтасы. Егер тақташадағы орналыстырылған
CheckListBox – ұсынылған тізімнен бірнеше опцияларды таңдауға
мүмкіндік туғызады (әр опция CheckBox ауыстырғышымен
қамтылған).
Srlitter – шекара. Бұл компонент формадағы екі көрінетін
компоненттер аралығында орналасады және бағдарламаның
орындалу барысында компоненттерді арасындағы шекарасын
жылжытуға мүмкіндік туғызады.
StaticText – статикалық мәтін, Label -ден айырмашылығы –
өзіндік Windows терезесімен қамтылған. Сондықтан бұл терезедегі
мәтінді жиектеуге болады.
Application-Events – Егер бұл компонент формаға орналыстырылса,
онда Windows-тің бағдарламаға арналған хабарлары сол терезеге
шығарылады.
Chart – диаграмма. Бұл компонент мәліметтерді графикалық жолмен беруге
Standard парағында орналасқан Button батырмасы стандарт батырма болып табылады
Bitbtn батырмасының Kind қасиеті батырма түрін анықтайды. Бұл қасиеттің
Батырма бетіне сурет Glyph қасиеті арқылы қойылады. Объект
Кез- келген батырманың негізгі оқиғасы- OnClick. Ол батырманы шеркен
Сурет 2.1.3. Батырмалар
2.2 Форма және оның сипаттамасы
Форманы көрсету, жасырудың Show, Hide әдістері. Форманы жасаудың OnCreat
Font қасиеті. Оның ішкі қасиеттері: Name
Style қасиетінің мәндері.
Компоненттердің қасиеттері: Cursor, Hint, Top,Left, Width,Height.
Delphi-де кездейсоқ бүтін сандармен жұмыс істеуге болады. Ол үшін
Берілген [a,b] аралығындағы кездейсоқ бүтін санды шығару үшін функция
Форма модальды деп аталады, егер ол берілген қосымшаның кез-
Модальды формада Show және ShowModal әдісі қолданылады.
Қосымша туралы ақпарат бейнелеудің AboutBox ақпараттық терезеcі қолданылады. AboutBox
Shape компонентін шартты түрде графиктік ақпаратты шығару құрылғысына жатқызуға
StCircle- шеңбер
StEllipse- эллипс
StRectangle-тіктөртбұрыш
StRoundRectangle- бұрыштары дөңгеленген тіктөртбұрыш
StSquare- квадрат
StRoundSquare - бұрыштары дөңгеленген квадрат
Мысалы: Shape1.Shape:=StEllipse; Shape2.Shape:=StRectangle;
Екінші қасиеті-Pen (қалам). Ол сызық және геометриялық фигура шекарасын
Color- сурет салынатын қалам түсі.
Width- сызылатын сызықтың пикселмен өлшенген қалыңдығы.
Style- сызықтың стилі. Ол төмендегідей мәндер қабылдайды.
psSolid- тұтас сызық
psDash- штрихталған сызық
psDot- пунктир сызық
psDashDot- штрих- пунктир сызық
psDashDotDot- штрих және екі пунктир сызық
psClear- сызық жоқ.
Shape компонентінің келесі қасиеті- Brush (қылқалам). Ол геометриялық фигураның
Style- бояу стилін анықтайды. Оның мәндері:
bsSolid- тұтас бояу
bsHorizontal- горизонталь сызықпен бояу
bsVertical- вертикаль сызықпен бояу
bsFDiagonal, bsBDiagonal- диагонал сызықпен бояу
bsCross- тік торлы бояу
bsDiagCross- көлденең торлы бояу
bsClear- боялмаған.
Image компоненті форма бетіне графиктік бейне қою үшін қолданылады.
AutoSize қасиетінің мәні ақиқат болса Image компонентінің өлшемі қойылған
Stretch қасиетінің мәні ақиқат болса компонент өлшемі емес, керісінше
Center-қасиетінің мәні ақиқат болса, онда бейне центрі Image компонентінің
Picture қасиеті компонентке графиктік бейне қоюды жүзеге асырады. Бұл
procedure LoadFromFile(const FileName: string);
procedure SaveToFile(const FileName: string).
2.3 Мәліметтер базаларын ұйымдастыру модельдері
МБ-да анықталған қолданбалы ақпараттық жүйесінің мәліметтері сақталады. Мысалы “Сирена”
Объектілік–бағытталған ұйымдастыруда бөлек жазбалар объектілер түрінде беріледі. Объектілік–бағытталған модельдер
Реляциялық модель өзінің атын ағылшын термині relation сөзінен иеленген.
2.3.1 Мәліметтер базаларымен жұмыстағы аспаптық құралдар
МБ-мен жұмыс жасаудың Delphi құралдарын 2 түрге бөлуге болады:
Delphiде МБ-мен жұмыс үшін келесідей инструменталды құралдар бар:
BDE – МБ-ң процессоры; ал қосымшалардың МБ-на қол жеткізуді
BDE Administrator – BDE параметрлерін ұйымдастыру утилиті.
Database Desktop – кесте құру мен редакторлеу, SQLсұрау мен
SQL Explorer – МБ сілтеушісі; МБ мен мәлімет сөздігін
SQL Builder - SQL – сұранымды визуалды құру бағдарламасы.
SQL Monitor – алыстатылғанн МБ-на SQL – сұранымның орындалу
Кейбір құралдарды локалды және алыстатылған МБ-мен жұмыс жасау үшін
2. 4 Delphi 7 ортасында мәліметтер базасын жобалау
Мәліметтер қоймасы – бұл айқасқан сілтемелердің, әртүрлі жазу үлгілерінің
Мәліметтер қоймасының ішіндегі бір типтегі жазулар кестеде сақталады. Кестелердің
Файл – бұл айқасқан сілтемелері жоқ бір типтегі жазулар
Мәліметтер қоймасынан жазулар тобын әмбебап тәсілмен шығару, оларды өңдеу,
2.4. 1 Delphi жүйесінде жұмыстың МҚБЖ-мен орындауы
Мәліметтерге қатынасқа арналған BDE технологиясы
Мәліметтер қоймасымен жұмыс істейтін бағдарлама жасаған кезде, Delphi жүйесінде
Мәліметтер қоймасының драйверлері
BDE механизмі клиенттік бағдарлама мен мәліметтер қоймасы (немесе МҚБЖ)
Мәліметтер қоймасын жасау
Қолданылатын мәліметтер қоймасы бірнеше кестелерден тұрады. Рамкада олардың әрқайсысы
Келесі қадам – нақты МҚБЖ және мәліметтер қоймасы архитектурасын
Мәліметтер қоймасы үшін өзінің бумасын жасау керек. Alias «жалған
2.5 Мәліметтер базасында қолданатын қосымшаларды өңдеуге арналған Delphi тілінің
Ақпаратты жүйені құру кезіндегі негізгі саты МБ мен қосымшаларды
МБ бүркеншік атын құру;
МБ кестесін құру;
МБ қолданылуы үшін қосымша құру табылады.
Егер кесте мен бүркеншік ат болса, онда 1 және
МБ-сы логикалық – бүркеншік аттармен идентификацияланады. Бүркеншік ат –
Бүркеншік ат (alias) МБ орнын, МБ-ң файлдары орналасқан каталог
Database Desktop арқылы псевдонимдерді құру және қарау
DD бағдарламасы кестені құруға және редакторлеуге, SQLсұрауын құруға және
Бүркеншік аттар мен жұмыс үшін бүркеншік ат менеджері қолданылады.
Бүркеншік ат құру үшін төмендегі батырмаларды басу қажет:
New – Database alias терезесі бүркеншік ат енгізу үшін
Browse – МБ жолын дискіде таңдау арқылы анықту үшін;
Keep New – МБ-на жолды сақтау;
Save As – idapi32.cfg – конфигурация файлын сақтау үшін;
ОК – бүркеншік ат менеджерімен жұмысты аяқтау.
Сурет 2.5.1. Бүркеншік ат менджерінің терезесінің түрі
BDE Administrator арқылы бүркенші аттарды құру және қарау
BDE Administrator бағдарламасы МБ-ң процессорларының администраторын білдіреді. Администраторды шақыру
BDE администраторы МБ және оперативті жүйе параметрін, соның ішінде
Сурет 2.5.2. Әкімгер терезесінің түрі
МБ бүркеншік атын құру үшін Database парағының сол жақ
Сурет 2.5.3. Драйвер типін таңдау терезесінің түрі
Локалды кестелер үшін Standard типін таңдайды. ОКды басу керек.
оның типі (STANDARD);
драйвер типі (кесте форматы = Paradox);
ENABLE BCD – есептеу дәлдігін жоғарлату үшін сандарды BCD
PATH – МБ каталогының жолы.
Бүркеншік ат парметрлерін өзгертуге болады (мысалы, аты мен жолын).
Сурет 2.5.4. Бүркеншік ат параметрін орнату үшін әкімгер терезесінің
Керек немесе бүркеншік атты Delete көмегімен жоюға немесе Object\Delete
МБ-н басқа каталогқа орын ауыстыру негізінде РАТН параметріндегі жаңа
2.6 Мәліметтер базаларын жасау технологиясы
Ақпараттық жүйені жасау процесі
Delphi ортасында ақпараттық жүйе құру үшін МБ құрып және
Мәліметтер базаларының кестелерін жасау
Кесте мен оның жазбаларының құрлымын құру үшін Database Desktop
Жаңа кесте құру процесі DD ортасында File\New\Table командасы арқылы
Сурет 2.6.1. Create Table терезесінің түрі
Онда кесте форматын беруге болады. Үнсіздік байынша Paradox форматы
Онда:
кесте жазбаларының сипаттамасын;
кілт (негізгі, басты, алғашқы индекс);
индекстер (екілік (вторичные));
жазба өрісінің мәндеріне шектеуді;
пароль;
тілдік драйвер;
мән таңдау үшін кестелер;
сұрау бүтіндігі шарттарын беруге болады.
Сурет 2.6.2. Кесте жазбасының құрылымын беру терезесінің түрі
Міндетті болып тек бірінші әрекет – жазба өрістерін сипаттау
Сурет 2.6.3. Кесте құрылымын иемдену терезесінің түрі
Бұл терезеде кестені (db кеңейтілімімен негізгісін) таңдау қажет. Открыть
Кесте жазбасының құрылымын құру
Кесте жазбасының құрылымы ‘Field Roster’ (өріс тізімі) тақырыбымен кесте
Жазба элементі нөмірі – автоматты түрде қойылады;
Field Name – жазба элементі аты – идентификатор;
Туре – жазба элементі типінің аты; элемент типін қол
Size – жолдық мәліметтер үшін – символдардың max көлемі;
Кеу – негізгі кілт белгісі - жұлдызша түрінде; оны
Негізгі кілт жазбаның бірінші ‘Field Roster’ кестесінің элентінде болуы
Құрылып жатырған кестенің келесі бетіне көшу ‘Ввод’ пернесі басу
Индекстерді беру
Кесте құрылымының параметрлері параметр мәнін Table Properties тақырыбымен берілген
Validity Checks – өріс мәнін еңгудің дұрыстығын тексеру;
Table Lookup – өріс мәнін таңдау кестесі;
Secondary Indexes – екілік (вторичные) индекстер;
Referential Integrity – сұраудық бүтіндік;
Password Security – паролдер;
Table Language – кесте тілі (тілдік драйвер):
Сурет 2.6.4. Кесте қасиеттерінің ашылған тізімі терезесінің түрі
Кесте қасиеті тізімінен қандай да бір параметрді таңдағаннан кейін,
Индекстер жазбалардың өсу немесе кему реті бойынша, бағаналар мәнін
Жаңа индекс құру үшін Define батырмасын басу қажет. Define
Сурет 2.6.5. Жаңа индекс құру терезесінің түрі
Fields терезесінің тізімінде кестенің жазбасының барлық өрісі шығады. Indexed
Жазбалармен жұмыс кезінде индекстік өрістер индекстік өрістер тізімінде орналасу
Жаңа индексті анықтап, ОК батырмасын басқаннан кейін (Save Index
ОК батырмасын басқаннан кейін құрылған индекс кестеге қосылады, оның
Құрылған индексті өзгертуге болады. Ол үшін индекс тізімінен индексті
Индексті жою үшін индекс тізімінен индексті белгілеп Erase батырмасын
Индекстерді қолданған қосымша мысалы 2.1бөлімінде берілген
Тілдік драйверді қою
Тілдік драйверді (русификаторды) беру үшін кесте қасиеті тізімінен (Table
Сурет 2.6.6. Тілдік драйверді таңдау терезесінің түрі
Тілдік драйвер «үнсіздік бойынша» оны BDE – МБ процессорінде
Русификаторды (тілдік драйверді) қою үшін бағдарламалардың менюі арқылы BDE
Кесте құрылымын өзгерту
Ол үшін онымен қосымшалар жұмыс жасамауы керек не оны
Database Desktop көмегімен бұрын құрылғанға ұқсас, бірақ басқа атпен
Кесте құрылымын қарау және өзгерту терезесін басқа да әдіспен
2.7 Программаны құру барысы
Программаны жобалау үшін Дельфи программалау тілі таңдалды. Себебі Дельфи
Сурет 2.7.1. Негізгі форма
2.7.1-суреттен көріп отырғандай негізгі терезеде ешқандай ақпарат көрінбейді, алайда
Сурет 2.7.2. Программа іске қосылған күйі
Программаға алдағы уақытта, қазіргі уақытқа қажетті шикізат атын енгізе,
Сурет 2.7.3. Шикізатты енгізу терезесі
Сондай-ақ программаға мереке күндерін енгізуімізге болады. Мереке күндерін енгізу
Сурет 2.7.4. Мереке күндерін енгізу терезесі
Келесі суреттен шикізаттың, күндерге байланысты шығындалу нормасын көруімізге болады:
Сурет 2.7.5. Шикізаттың шығындалу нормасы
Наубайхана қоймасына қанша шикізат сақтауға болатыны жайлы ақпаратты көрсететін
Сурет 2.7.6. Қойма сыйымдылығы терезесі
Қойма менюінде келесідей операцияларды орындауға болады: Кіріс, Тізімнен жою
Сурет 2.7.7. Қойма меню командалары
Программа жайлы менюінде автор командасы орналасқан. Бұл команданы шақыру
Сурет 2.7.8. Автор терезесі
3 Жобаның техникалық-экономикалық сипаттамасы
3.1 Бағдарламаның өнімді құрудағы шығындарды анықтау
Бағдарламаның өнімді құрудағы кеткен шығындар бағдарламаны құрушылардың еңбек ақысын
Шбөқ=Шбқбөқ+Шмубөқ+Шж
мұнда
Шбөқш– бағдарламалық өнімді құруға кеткен шығындар
Шбшеатш–бағдарламаны құрушының еңбек ақысын төлеуге кеткен шығындар
Шму бөқ – машиналық уақыт төлеміне кеткен шығындар
Шж– жалпы шығындар.
Бағдарламаны құрушының еңбек ақысын төлеуге кеткен шығындар
Бағдарламалық өнімді құрудың еңбек сыйымдылығын бағдарламашы орташа сағаттың төлеміне
Шбшбөқ = t*T сағ
Мұндағы,
T – бағдарламалық жоба құрудағы еңбек сыйымдылық
T сағ – бағдарламалаушының орташа сағаттық ақысы
3.2 Бағдарламалық өнімді құрудың еңбек сыйымдылығын есептеу
Бағдарламалық өнімді құрудың еңбек сыйымдылығын келесідей түрде анықтауға болады:
Т=tб+ta+tб+tб+tқ+tк
мұнда
tб – есептерді бейнелеу дайындығына кеткен еңбек шығындары;
ta – есептер шешімінің алгоритмін жасауға кеткен еңбек шығындары;
tб – есептер шешімінің алгоритмінің блок-сызбасын жасауға кеткен еңбек
tб – дайын блок-сызба бойынша бағдарламаны құруға кеткен еңбек
tқ – есептер құжаттарын дайындауға кеткен еңбек шығындары;
tк – есептердің кешендік кейінге қалдыру кезінде ЭЕМ-да бағдарламаны
Өзінің кезегінде құрушы шығындары операторлардың шартты сандары арқылы есептеу
Есептерді сипаттауға кеткен еңбек шығындарының есебі
Есептерді сипаттауды дайындауға кеткен еңбек шығындарын бағалау
мүмкін емес, себебі ол жұмыстың шығармашылық сипатына байланысты, оның
Tз=Q * B/(75…85*К)
мұнда В – есептерді бейнелеудің жетіспеуі нәтижесінде еңбек шығынын
К=2 жылға дейін жұмыс жасайтындар үшін құрушының кәсіби коэфициенті,
Осы есепті бейнелеуді зерттеу кезінде В коэфициентін бейнелеуде көптеген
Сөйтіп, мынаны аламыз:
Tз= 1900 * 4/(81*0.9) = 104,2 (адам / сағ)=13,025
Алгоритмді жасауға кеткен еңбек шығындарының есебі
Есептерді шығару алгоритмін жасауға кеткен еңбек шығындары:
ta = Q/(60…75*К)=1900/(61*0.9)=34,6 (Адам/сағ)=4,32 күн.
Блок сызбаны жасауға кеткен еңбек шығындарының есебі:
Есептерді шығару алгоритмінің блок-сызбасын жасауға кеткен еңбек шығындары, оны
Tб = Q/(60…75*K)=1900/(72*0,9)=29,3 (адам/сағ)=3,66 күн.
3.3 Бағдарламаны құруға кеткен еңбек шығындарының есебі
Дайын блок-сызба бойынша бағдарламаны құруға кеткен еңбек шығындары төмендей
Tб = Q/(60…75*K)=1900/(61*0.9)=34,6 (адам/сағ)=4,325 күн.
Кейінге қалдырғанда кеткен бағдарламаның еңбек шығындарының есебі
Есепті кешенді кейінге қалдыру кезінде ЭЕМ-де бағдарламаны кейінге қалдыруға
Тк=1.5* tак
мұнда
tак – бір есепті автономиялық кейінге қалдыру кезіндегі ЭЕМ-да
tак =Q/(40…50*K)=1900/(46*0.9)=45,8(Адам/сағ)=5,72 күн.
Осыдан
Tк=1.5*45,8=68,7 (Адам/сағ)=8,58 күн.
Құжаттарды дайындауға кеткен еңбек шығындарының есебі
Есеп бойынша құжаттарды дайындауға кеткен шығындары былай анықталады:
Tқ= tқж + tр
мұнда:
tқж – жазбаша материалдарды дайындауға кеткен шығындар;
tр – құжаттарды редакциялау, басу және безендіруге кеткен шығындар;
tқж=Q/(150…200*K)=1900/(185*0.9)=11,4 (адам/сағ)=1,425 күн;
tқб=0.75* tқж=0.75* 11,4=8,55 (адам/сағ) =1,068 күн
осыдан
Tқ =11,4+8,5=19,9 (Адам/сағ) =2,48күн.
Осылай бағдарламалық өнімнің жалпы еңбек сиымдылығын былай есептеуге болады:
t=104,2+34,6+29,3+34,6+68,7+19,9=291,3 (Адам/сағ)=36,41 күн.
3.3.1 Бағдарламалаушының орташа еңбек ақысының есебі
Қазіргі нарықтық жағдайларда бағдарламалаушының орташа еңбек ақысы кең көлемде
Бағдарламалаушы еңбек ақысын төлеуге кеткен шығындар бағдарламалаушының еңбек ақысынан
Зейнетақы қоры (10%),
Әлеуметтік жұмыстан босату (18.5%),
Әлеуметтік сақтандыру (1.5%),
Әлеуметтік салық (8%),
Әлеуметтік кешен аударымның барлығы 16% құрайды.
Осыдан бағдарламалаушының еңбек ақысын төлеуге кеткен шығындар мынаны құрайды:
ШбшБӨҚ= 291,3*100*1.20=34956 теңге
3.3.2 Машиналық уақытты төлеуге кеткен шығындар
Бағдарламаны кейінге қалдыру кезінде машиналық уақытты төлеуге кеткен шығындар
ШмуБӨҚ= C сағ+ t ЭЕМ
Мұнда:
C сағ – жалға алу уақытының машина – сағатының
t ЭЕМ – ЭЕМ-да бағдарламаны кейінге қалдырудың фактілік уақыты.
Кейінге қалдырудың фактілік уақытының есебі
Фактілікті төмендегідей формула бойынша есептеп шығарамыз:
t ЭЕМ = tб + tқб + tк;
t ЭЕМ = 34,6 + 8,5 + 68,7 =
Машина – сағат бағасының есебі
Машина-сағат бағасын төмендегідей формула бойынша есептейміз:
C сағ =3ЭЕМ / ТЭЕМ
Мұндағы,
ШЭЕМ – жыл ішінде ЭЕМ-ді пайдалануға кеткен толық (барлық)
ТЭЕМ – ЭЕМ уақытының жылдық қоры, сағ/жыл.
3.3.3 ДЭЕМ жұмыс уақытының жылдық қорының есебі
Жылдағы күннің жалпы саны – 365.
Демалыс күндер мен мейрамдар саны – 119.
Жұмысқа шықпағандағы саны – 52.
Сақтандыру жұмыстарының тоқтау уақыты 4 сағат бойынша апта сайынғы
ДЭЕМ жұмыс уақытының жылдық қорының барлығы келесіні құрайды:
ТЭЕМ = 8*(365-119) - 52*4 = 1760 сағ.
ЭЕМ-ді пайдалануға кеткен толық шығындарының есебі
ЭЕМ-ді пайдалануға кеткен толық шығындарды төмендегідей формула бойынша анықтауға
ШЭЕМ = (Шбш + Шам + Шэл + Шқм
Мұндағы,
Шбш– қызмет көрсетуші персоналдық еңбек ақысын төлеуге кеткен жылдық
Шам – амортизацияға кеткен жылдық шығындар, тг/жыл;
Шэл – ЭЕМ тұтынылатын электр энергиясына кететін жылдық шығындар,
Шқм– қосымша материалдарға кететін жылдық шығындар, тг/жыл;
Шжер – компьютерді жөндеуге кеткен ремонт шығындар, тг/жыл;
Шбш – басқа да жылдық шығындар және қосымша шығындар,
3.3.4 Амортизациялық аударымдар
Жылдық амортизациялық аударымдарының сомасы төмендегідей формула бойынша анықталады:
Шам=Қбал * Нам
Мұндағы,
Қбал – компьютердің баланстық құны, тг/дана;
Нам – амортизация нормасы 33% құрайды.
ДЭЕМ баланстың құны сатылатын бағаны, құрал-жабдықты тасымалдауға, монтаждауға
Қбал = Қбаз + Шорн
Мұндағы, Қбаз – компьютердің базарлық құны, тг/дана;
Шорн – компьютерді жеткізуге және құруға кеткен шығындар.
Жұмыс жүргізілген компьютер Срын=130000 тг бағасы бойынша сатып
Шорн=10%*Срын=0.1*130000=13000 тг.
Осыдан
Шбал=130000+13000=143000 тг/дана
Ал,
Шам = 143000*0.33 = 47190 тг/жыл.
3.3.5 Электр энергиясына кеткен шығындар есебі
Бір жыл ішінде тұтынылатын электр энергиясының құны төмендегідей формула
Шэл=Рэем* Тэем * Қэл* А
Мұндағы,
Рэем – ЭЕМ-нің қуаттылығы;
Қэл – 1 кВТ сағ электр энергиясының құны;
А – машина қуаттылығын интенсивті пайдалану коэффициенті.
ЭЕМ-нің техникалық куәлігіне сәйкес Рэем = 0,22 кВТ, кәсіпорындар
Онда электр энергиясына кеткен шығындардың есептемелік бағытталуы:
Шэл = 0,22 * 1760 * 6 * 0,98
Ағымдағы жөндеуге кеткен шығындардың есебі
Ағымдағы және сақтандыру жөндеуге кеткен шығындар ЭЕМ құнынан 5%
Шжкр = 0,05 * Қбал = 0,05 * 143000
Қосымша материалдарға кеткен шығындардың есебі
ДЭЕМ-ң қалыпты жұмысын қамтамасыз ету үшін қажетті материалдарға
Ш қм = 0,01 * Қбал =0,01*143000 = 1430
ДЭЕМ пайдаланумен байланысты басқа да жанама шығындар ғимараттарға кеткен
Шпр = 0.05 * Сбал = 0,05*143000 =
Қызмет көрсетуші персоналдың еңбек ақысына кеткен жылдық шығындар
Қызмет көрсетуші персоналдың еңбек ақысына кеткен шығындар негізгі
еңбек ақы төлеуден, қосымшадан және еңбек ақы төлеуге кеткен
Шзп = Шнегбш + Шқосбш + Шесепбш
Онда қызмет көрсетуші персоналдың еңбек ақысына кеткен жылдық шығындар:
Шбш =420000 +252000+134400= 806400 тг.
Негізгі еңбекақының сомасы жалпы штатта жұмыс жасаушылар санынан шығады:
Шнегбш = 12*(Зiокл ,
Мұндағы,
Шокл – бір айдағы і-ші жұмысшының тарифтік ставкасы (тенге).
Қызмет көрсету персоналдың штатына 35000 тг айлық еңбек ақы
Шнегбш = 12*35000 = 420000 тг.
Қосымша еңбек ақының сомасы негізгі еңбекақыдан 60% құрайды.
Шқосбш = Шнегбш* 0.6 = 0,6*420000 = 252000 тг.
Әлеуметтік қажеттіліктерге аударымның сомасы қанша және негізгі еңбек ақы
Шесепбш = (Шнегбш+ Шқосбш)*0,20 =(420000 +252000)*0,20 =134400 тг.
Бір жыл ішінде ЭЕМ-ді пайдалануға кеткен толық шығындар мынаны
Шэем =806400+47190+2276,7+1430+7150+7150= 871596,7 тг.
Онда жалға алынған уақыттың машина сағат бағасы мынаны құрайды:
Ссағ = 871596,7 / 1760 = 495,2
Машина уақытының шығынын төлеу:
Шмубөқ = 495,2 * 111,8 = 55363,36 тг.
Жалпы шығындар:
Ш ж =( Шбшбөқ + Шмубөқ)*30%
Ш ж =( 34956+ 55363,36)*0,3% = 117415,168 тг.
Бағдарламалық өнімді құруға кеткен шығындар:
Шбөқ =34956+ 55363,36+27095,808 =2799900,16 тг.
3.4 Еңбекті қорғау және тіршілік қауіпсіздігі
3.4.1 Еңбек қорғаудағы заңнама
Қазақстандағы еңбек қорғау – құқықтықғһ, техникалық, ұйымдық және санитарлы
Техникалық мінездеме шараларда жұмысшылардың түрлі өндірістік жарақаттардан, оқыс жағдайлардан,
Санитарлы – гигиеналық мінездеменің шараларында өндірістік санитария жұмыс орнындағы
3.4.2 Компьютермен жұмыс кезіндегі қауіпсіздік техникасы
Есептеуіш техника лабораториясында (ЕТЛ) күрделі, мұқият әрі таза қарым
Сондықтан:
Бұл техниканы ұқыпты ұстаңыз;
Лабораторияға сыртқы киіммен кірмеңіз;
Қосылған ажыратпа сымдарды тимеңіз;
Мұғалімнің рұқсатыңсыз аппаратураны қосып айыруға болмайды.
Мониторға және пернетақтаға дискетаны, кітапты, дәптерді қоюға болмайды;
Дымқыл қолмен, киіммен жұмыс жасауға болмайды;
ЕТЛ-де тіркелмеген дискетаны жұмыс кезінде қолдануға болмайды.
Күйік иісі шыққан кезде тез арада жұмысты тоқтатыңыз, аппаратураны
Жұмыс орнындағы қосылған сымдардың және аппаратураның көрінген ақаулардың жоқтығына
Көзқарасыңыз монитор экранының ортасында болатындай етіп отырыңыз, бұл берілген
Жұмыс кезінде қолданатын қондырғылардың ерекшеліктерін жақсы білуіңіз керек;
Қажет жағдайда мұғалімге немесе лаборантқа жолығыңыз;
ДЭЕМ - нің жұмысының басталғаны және аяқталғандығы туралы
Мүсініңізді қадағалаңыз, омыртқаңыздың қисаюына жол бермеңіз.
Жұмыс кезінде:
Жоғарыда көрсетілген ережелерді, сондай-ақ мұғалімдердің күнделікті тапсырмаларын қатаң түрде
Аппаратураңыздың жұмыс істеп тұруын қадағалаңыз және ерекше дыбыс шықса
Пернелерді жай басып, қатты соққыларды болдырмаңыз.
Пернетақтада таза қолыңызбен жұмыс жасаңыз.
Ешқашанда аппаратурадағы ақауды өздігіңізден жоюға тырыспаңыз.
Жұмыс соңында:
Компьютерді сөндіруге дайындаңыз (барлық жұмыс жасап тұрған программаларды аяқтаңыз,
«Желі» тумблерін сөндіріңіз;
Тіркеу журналына жұмыстың аяқталғандығын жазыңыз.
ДЭЕМ – ді қолданудағы еңбекті қорғау туралы кейбір
1. Компьютермен жұмыс жасағанда қызметкерлерге, көз, тері ауруларына шалдыққандарға,
2. Экранның өлшеміне ыңғайлы және жоғарғы мүмкіндіктермен шешілетін дисплей
3.Жоғарғы мүмкіндіктер мен видеоадаптерлерді таңдап, және мүмкіндігінше экранды жаңарту
4.Дисплейге міндетті түрде экранды, соның ішінде поляризациялы фильтрлерді қою
5. Егер мүмкіндік болса, экраннан 70 см қашықтықта отырған
6. Дисплей экраны жарық көздері түсетін жаққа орналаспаған жөн.
7.Жұмыс орнын орналастырғанда дисплей экраны мен терезе жазықтығының бұрышы
8. Экранды жарық көзіне тікелей немесе оларға жақын орналастырмаған
9.Оператордың жұмыс орнының жарықтылығы бөлменің әдеттегі жарығынан 2/3 артпаған
10. Дисплей артындағы қабырға оның экраны сияқты жарықтандырылған болуы
11. Бірнеше компьютерді бір бөлмеде орналастырғанда, жұмыс орнындағы әрбір
12. Жұмыс орны дененің статистикалық күшін ұзақ және ыңғайсыз
13. Дисплей мен жұмыстың жалпы уақыты қолданушының барлық
14. Перненің жұмыс шапшаңдығы сағатына 1000-нан аспауы керек.
15. Компьютермен жұмыс кезінде әр екі сағат сайын 15
3.4.3 Жұмыс орнына қойылатын эргономикалық талаптар
Конструкторлық жұмыс орны және барлық элементтердің өзара орналасуы (орындық,
Берілген жұмыс конструкциясы еңбек операцияларын, шектеулі мотор жиегінің қызметін
Сурет 3.4.3.1. Қолданушының компьютерде дұрыс отыру ережесі
Мәлімет көрсетілім құралының орналасуы, осы жағдайда ЭЕМ дисплейі СНиП
3.4.4 Санитарлы – гигиеналық параметрлердің жұмыс орнындағы талаптары
1. ДЭЕМ орын ауыстырғандағы мекеме орнына деген талаптар
Орынға негізінен табиғи немесе жасанды күн сәулесі түсуі қажет.
ДЭЕМ жұмыс орнының аумағына қолданушыларға 6,0 кв.м., ал аумақ
Мекеме орнының интерьерінің ішкі жұмысы үшін үстіңгі қабатқа
0,7 – 0,8; жарға 0,5 – 0,6; ал еденге
Еденнің жоғарғы бөлігі көшіретін ғимараттарда ДЭЕМ тең, сырғанақ емес,
2. Ғимарат пен жұмыс орындарында жарықтың талап етулері
Ғимаратта жанынан келіп түскен жарық қолданылады. Шынайы жарықтың жеткілікті
Қосымша жасанды жарықтандыру тек қараңғы емес жарықта да қолданылады.
Орындағы бояудың түсі адамның нерв жүйесіне , оның көңіл
3.4.5 Денсаулық бұзылудың белгілері
ДК – мен жұмыс жасаушылардың жұмысының аяғында олада: бас
Уақыт өте келе олар көздің кетуіне (сколиоз), саусақтардың дірілдеуіне
ДК – мен қауіпсіздік ережелерін қадағаламау, сонымен қатар, беттегі
Біздің сіздерге ұсынатын келесі жаттығуларымыз сізге компьютермен жұмыс кезінде
Көзді жаттықтыру . Оны отырып немесе тұрып, экраннан
Миыныздағы қан айналысын реттеу. Еңкейіп және бұрылып, басыңызды желкеңіздің
Дене мен аяқ шаршауын жою. Аяғымыз бен арқамызға жаттығу
Компьютерден көз көрмеушіліктің және көзді сақтаудың белгілері
Кандай да маман болмасын ауру түрлері болады. Офисте жұмыс
Көзге арналған монитор
Дәрігерлер жидкокристаллдық мониторларды қолдануды ұсынады,ол ауруды онша асқындырмайды. Әрине,
Окулист – дәрігерлер күңгірт фонды қоймаған жөн деп санайды.
Емдеу мен профилактика
Жұмыста ең қарапайым тәсіл – көзге демалыс беру қажет.
Келесі вариант – арнайы қорғанышты әйнек көзілдірік. Арнайы көзілдіріктердің
3.4.6 Жұмыстың қысқаша мінездемесі мен атқаратын қызметі
Берілген жоба программаны орындауға, компьютерлік желінің мәселелерін шешуді жүзеге
Жасаған программаңыздың нәтижесінде мәліметті жіберудегі сапа мен жылдамдықта,сонымен қатар,
Мекемеге кадрлық есептің автоматтандырылған жүйесін енгізу үшін кадрлар бөлімімен
Кесте 10
Автоматтандырылған жүйені енгізу жоспары
Жұмыс түрі Хабарлануы Мерзімі
Персоналды үйрету Кей түсінбей қалған жерлерді түсіндіріп, міндеттерді
Константалар мәнін енгізу Мекеме атауы, басшының аты – жөні
Нормативті – анықтамалық ақпаратты енгізу Жүйе анықтамалары: Категориялар, Қызметі,
Штаттық кестені енгізу Бөлімшелер бойынша ставкалар саны мен қызметтерді
Күнтізбелерді толтыру Сенбі күнін және демалыс күндерін есепке
Мекеме персоналын енгізу Әр қызметкер үшін жұмысқа қабылдау бұйрығын
немесе 1 апта
(2 қызметкер + программистердің көмегі)
3.4.7 Компьютерде жұмыс жасау кезіндегі қауіпті және зиянды өндірістік
Өндірістік ортаның факторлары қолданушының жұмыс қабілеттілігіне және функционалды жағдайына
Негізгі факторлардың болу орны мен нормалары ГОСТ 12.1.003-74/80 көрсетілген
Кесте 11
Негізгі қауіпті және зиянды факторлар.
Фактор атауы Пайда болған орны ПДУ, ПДК Мүмкін болатын
Электр сымының қысымының жоғарғы мәні Қолданушының жұмыс орны, кеңсе
Электрлік доға Бөліп тұратын қалқан ГОСТ 12.2.007.3-75
ГОСТ 12.2.007.4-75
ГОСТ 12.1.004-85 Күйіктер, өрт
Электромагниттік сәулеленудің және электр өрісінің қысымының жоғарылауы Электрқұрылғылар: 220В.,
кеңсе ГОСТ 12.1.002-84
ГОСТ 12.1.006-84
Әсер ету уақыты:
5 КВ/м-8 сағат, 20..25 КВ/м-10 мин., ПДУ 60 КГц-3МГц
Кәсіптік аурулар, электрозақымдар, өрттер
Статикалық электрліктің жоғары деңгейі Жұмыс орны, электрқұрылғылар ГОСТ 12.1.004-85
ГОСТ 12.1.010-76
ГОСТ 12.1.018-86
ГОСТ 12.4.124-83
ГОСТ 12.1.045-84
ПДУ 60КВ/м/сағ. Өрт, жарылыс, элетрлік соққы
Ауа, ылғалдылық жұмыс орнының ауа қозғалысы температурасының жоғарылауы немесе
Т=20..24(С, ылғалдылық 40..60%, ауаның жылдамдығы 0.1 м/с кем емес
СанПиН 2.2.4.548-96 Организмнің салқындауы немесе қызуы
Кесте 11 жалғасы
Жұмыс аймағында жарықтың жетіспеуі Кеңсе СНиП 23-05-95, Е=300 Лк
Шудың жоғарғы деңгейі Жұмыс орны ГОСТ 12.1.003-88
Жиілік жолақтары бойынша деңгейі: 75 Дб кем. Жүйке және
Еңбектің бірқалыптылығы Жұмыс орны ГОСТ 12.1.003-80
Жүйке және психикалық аурулар
Қауіпті және зиянды өндірістік факторлар іс – әрекеттері бойынша
физикалық;
химиялық;
биологиялық;
психофизиологиялық.
Алғашқы үш топ өндірістік техника мен жұмыс ортасының әсерінен
Физикалық қауіпті және зиянды өндірістік факторлар келесі топтарға бөлінеді:
қозғалыстағы машиналар мен механизмдер;
жұмыс орнындағы шуылдың жоғарғы деңгейі;
ылғалдылықтың жоғарылауы немесе төмендеуі;
электр тізбегінің қысымының жоғары мәні;
электромагниттік сәулеленудің жоғары деңгейі;
табиғи жарықтың болмауы немесе жетіспеушілігі;
жұмыс аймағына жарықтың жетіспеушілігі;
жарық жарықтығының жоғарылығы;
қарама-қарсылықтың төмендеуі;
жарық ағымының пульсациясының жоғарылауы;
жұмыс аймағының жоғарыда орналасуы;
ауа қозғалысының жоғарылауы немесе төмендеуі;
жұмыс аймағындағы иондалушы сәулеленудің жоғары деңгейі;
жұмыс аймағының шаңдалуы мен газдануының жоғары деңгейі;
жұмыс аймағындағы барометриялық қысымның жоғарылауы немесе төмендеуі;
статикалық электрленудің жоғары деңгейі;
электр өрісінің жоғары қысымы;
магнит өрісінің жоғары қысымы;
ультракүлгін радиацияның жоғары деңгейі;
инфрақызыл радиацияның жоғары деңгейі.
Химиялық қауіпті және зиянды өндірістік факторлар мыналарға бөлінеді:
адам организміне әсері бойынша:
улағыштар;
тітіркендіргіштер;
сенсибилизациялық;
канцерогендер;
мутагенділер;
дауыс зорайтқышты функцияға әсер еткіштер;
адам организміне өту жолдары, олар:
дем алу мүшесі;
асқазан – ішек арқылы;
тері жамылғылар және шырышты қабықтар.
Биологиялық қауіпті және зиянды өндірістік факторларкелесі биологиялық объектілерден құралады:
патогендік микроорганизмдер (бактериялар, вирустар, қарапайым саңырауқұлақтар) және олардың тіршілік
микро және макро организмдердің қауіпті қасиеттері.
Психофизиологиялық қауіпті және зиянды өндірістік факторлар келесілерге бөлінеді:
физикалық ауыртпалық (статистикалық және динамикалық);
жүйке – психикалық ауыртпалық (зерделі қысым, еңбектің бірқалыптылығы, эмоциялық
Бір қауіпті және зиянды өндірістік фактор жоғарыда көрсетілген әр
Бұл дипломдық жобада жоғарыда аталған қауіпті және зиянды өндірістік
3.4.8 Компьютермен жұмыс кезіндегі физикалық қауіпті
және зиянды факторлар
Микроклимат анализі
Маңызды физикалық фактор болып микроклимат, әсіресе температура мен ауа
Жұмыс орнында ауа ылғалдығы үнемі төмен болады. Қыста орталық
Кесте 12
Жарықтандыру анализі
Жыл кезеңі Жұмыс категориясы Температура, С Салыстырмалы ауа ылғалдылығы,
Салқын және өткізуші жеңіл 20-23 60-40 0,2
Жылы жеңіл 22-25 60-40 0,2
Жұмыс орнын жарықтандыру – еңбекпен қамтудың маңызды факторі. Жарықтандыруға
Жарықтандыруды ұйымдастырған кезде оның деңгейінің жоғары болуы дисплейдегі бейне
Жергілікті жарық жұмыс үстеліндегі шырақтар, видеотерминал экрандары арқылы қамтылады.
Жұмысқа әсер ететін тағы бір фактор – кенсе қабырғаларының
Электромагнитті сәуленің жоғары деңгейі
Электромагнитті сәуле деп ортаны ионизациялайтын сәулені айтады. Адамның электромагнитті
3.4.9 Психофизиологилық қауіпті және зиянды факторлар
Психофизиологилық факторлар келесі топтарға бөлінеді:
Физикалық ауыртпалық (статикалық және динамикалық);
Жүйке-психикалық ауыртпалық (мидың шаршауы, жұмыстың бірқалыптылығы, анализатордың жұмыс істемеуі,
Шаршау
Шаршаудың тез және асықпай шаршау деген екі түрі бар.
Созылмалы шаршау келесі белгілерден тұрады:
Шаршауды жұмыс бастамай жатып сезіну;
Ашушаңдық пайда болуы;
Жұмысқа қызығушылықтың төмендеуі;
Тамаққа тәбеті болмауы;
Салмағын жоғалту;
Түстің бұзылуы;
Қорқынышты түстер көре бастау.
Тез шаршау кезінде болуы мүмкін:
Лоқсу;
Созылған қолдар треморы;
Артериялық қысымның төмендеуі.
Осы белгілер пайда болысымен, жұмыс режимін бір қалыпқа келтіріп
3.4.10 Өрт қауіпсіздігі
Объектінің өрт қауіпсіздігі өртті болдырмау жүйелері мен өрттен сақтау
Түтіннің жоқ болуы, өйткені компьютер тұрған бөлмелерде жанғанда улы
Эвакуациялық жолдарды дұрыс ұйымдастыру.
Өрт сөндіргіш құралдары мен өрттік дабыл белгісінің бар болуы.
Жылу жүйелеріне және ауа салқындату жүйелеріне арналған өрт қауіпсіздігі
Кенседе өрт сөндіргіштің көбіне ұнтақ тәрізді түрі (ОП-3), өрт
Өрттің қауіпті факторлары:
Жалын, ұшқындары жылулық ағынның бет бірлігіне санымен
Жоғары температура. Адам 45 С температурадан ауырсыну сезінеді;
СО + жанудың басқа улы заттардың үлкен концентрациясы. 3%
Ауада оттегінің төмен концентрациясы 17% - бас айналуға, 13%-бас
Өрттен сақтану шаралары төменде көрсетілген:
Тез жанбайтын және жанбайтын материалдарды максималды қолдануға тырысу;
Жанатын материалдарды шектеу және оларды дұрыс орналастыру:
Өрттің жану ошағынан шықпауын қадағалау;
Өрт сөндіру құралдарын қолдану;
Адамдарды эвакуациялау;
Жеке және топтық қорғау құрылғыларын пайдалану;
Өрт дабылын қолдану;
Маңызды шаралардың бірі – алдын-ала және оперативті қызмет етуді
Қорытынды
Нан және нан өнімдері тұрғындардың тамақтануында негізгі орын алады.Бұл
Қазіргі таңда Delphi сияқты жаңа ақпаратты көрсету мен өңдеудің
Қазір барлық жұмыс істейтін орындар компьютерлік жүйемен жұмыс жасайды
Жоба үш тараудан тұрады: негізгі бөлім, практикалық және экономикалық
Бұл бағдарлама өзіне ұқсас бағдарламалардан көптеген мүмкіндіктері арқасында ерекшеленеді.
біріншіден программаны компьютерге орнатудың қажеті жоқ, тек көшіріп қойса
екіншіден, жоғары жүйелік талаптарды қажет етпейді;
жаңа ақпарат енгізу тәртібі қарапайым;
қолданшыға қажетті мәліметтердің барлығы экран бетінде диаграмма түрінде көрсетілген.
Бұл дипломдық жобам өзіне қойылған барлық талаптарға толықтай жауап
//////// Бұл жүйе кез-келген басқа да мекеменің сәйкес бөлімінде
Пайдаланылған әдебиет тізімі
Щепетков Н.Г. «Өсімдік шаруашылығы өнімдерін өндіру, сақтау, өңдеу және
Хайтмазова Е.Ф. «Практикум по товароведению зерна и продуктов его
Присвятский Л.А., Лесик Б.В., Кудрина В.Н. «Хранение и технология
Смагулов А.К. «Ауыл шаруашылық өнімдерінің сапасын сараптау және бақылау»
Филатов В.И. «Агробиологические основы производства, хранения и переработки продукции
Ильенкова С.Д. «Управление качеством», Москва 2004г.
Семенова Е.И. «Управление качеством», Москва 2004г.
Гиссин В.В. «Управление качеством продукции», Ростов на Дону «Феникс»
МЕМСТ 28620-90 Тоқаш наны «Алтын диірмендік» бидай ұнының жоғарғы
МЕМСТ 5667-65 «Нан және нан өнімдері»
Бобровский С.И. Delphi 7. Учебный курс. – СПб.: Питер,
Гук М. Аппаратные средства локальных сетей. – СПб.: Питер,
Попов Э.В. Экспертные системы. – М.: Наука, 1990. –
О’Доннел Д, Ледд Э. Microsoft Internet Explorer 5. –
Поляк-Брагинский А.В. – СПб.: BHV, 2005. – 320 с.
И. Г. Захарова – Информационные технологии в образовании
Архангельский А.Я. Программирование в Delphi5-M: Бином, 2000г.-1070б.
Бобровский С. Delphi5: Учебный курс - Санкт-Петербург: Питер, 2000г.
М.Қ.Бажуманов, Л.Қ Жапсарбаева «Информатика» Астана 2004ж 232
О.Ефимов, В.Морозов, Ю. Шафрин «Компьютер технологиясының курсы» М. 1998.
Н.Т. Ермеков. В.А. Криворучко, С.Ж., Ноғайбаланова «Информатика» Алматы 2006ж.
Канзюба С.П., Громов В.Н. Delphi5. Базы данных и приложения.
Культин Н.Б. Delphi6. Программирование на Object Pascal.-СПб.: БХВ -
С. Симонович «Новейший самоучитель работе на компьютере»
Тейксера, Стив, Пачеко, Ксавье.Delphi5, Руководство разработчики, том 2. Разработка
Фаронов В.В., Шумаков П.В. Delphi5. Руководство разработчика, базы данных.
Балапанов Е.К, Бөрібаев Б, Дәулетқұлов А. «Информатикадан 30 сабақ»
М.Қ. Байжұманов, Л.Қл Жапсарбаева “Информатика” Астана-2004
Симонович С.В «Информатика» базовый курс
Н.Ермеков, В.А.Криворучко, Н.Н.Шпигарь «Информатика» әдістемелік құрал, Алматы, «Жазушы» 2007
Бондарев В.М., Рублинейкий В.И., Качко Е.Г: Основы программирование. Харьков.
Каймин В.А., Питеркин В.М., Уртминцев А.Г. Информатика. Учебное пособие,
Информатика: Учеб.пособие для студ.пед.вузов / А.В.Могилев, Н.И.Пак, Е.К.Хеннер; Под
Новейший самоучитель работы на компьютере. Под ред. Симоновича С.В.
Острейковский В.А. Информатика. - Обнинск: ОТАЭ, 2001.
Қосымша
unit Main;
interface
uses
Windows, Messages, SysUtils, Classes, Graphics, Controls, Forms,
Dialogs, Menus, DB, TeEngine, Series, ExtCtrls, TeeProcs, Chart, StdCtrls;
type
TMainForm = class(TForm)
MainMenu: TMainMenu;
MFile: TMenuItem;
MNSI: TMenuItem;
N3: TMenuItem;
MFExit: TMenuItem;
MNFeed: TMenuItem;
MNHolidays: TMenuItem;
MNPassover: TMenuItem;
N5: TMenuItem;
MNRate: TMenuItem;
MNStore: TMenuItem;
MStorage: TMenuItem;
MSIn: TMenuItem;
ChartPanel: TPanel;
Panel2: TPanel;
Splitter1: TSplitter;
MSOut: TMenuItem;
Panel1: TPanel;
Splitter2: TSplitter;
Panel3: TPanel;
N1: TMenuItem;
N2: TMenuItem;
N4: TMenuItem;
N6: TMenuItem;
procedure MFExitClick(Sender: TObject);
procedure MNFeedClick(Sender: TObject);
procedure MNHolidaysClick(Sender: TObject);
procedure MNUnitClick(Sender: TObject);
procedure MNPassoverClick(Sender: TObject);
procedure MNRateClick(Sender: TObject);
procedure MNStoreClick(Sender: TObject);
procedure MSInClick(Sender: TObject);
procedure FormShow(Sender: TObject);
procedure MSOutClick(Sender: TObject);
procedure N2Click(Sender: TObject);
procedure N6Click(Sender: TObject);
private
{ Private declarations }
procedure RefreshInfo;
public
{ Public declarations }
end;
var
MainForm: TMainForm;
implementation
uses FeedUnit, HolidayUnit, UnitUnit, PassoverUnit, RateUnit,
StoreLimitUnit, Feed_InUnit, projectutils, DataModule, StoreInfoFrame,
Feed_OutUnit, FreeLimitsUtit, MonthFeedUnit;
var
sf:TStoreFrame;
flf:TFreeLimitFrame;
mff:TMonthFeedFrame;
procedure TMainForm.MFExitClick(Sender: TObject);
begin
Close;
end;
procedure TMainForm.MNFeedClick(Sender: TObject);
var
ff:TFeedForm;
begin
ff:=TFeedForm.Create(nil);
with ff do
begin
Table.Active:=True;
ShowModal;
if Table.State in [dsEdit,dsInsert] then
Table.Cancel;
Table.Active:=False;
Free;
end;
RefreshInfo;
end;
procedure TMainForm.MNHolidaysClick(Sender: TObject);
var
hf:THolidayForm;
begin
hf:=THolidayForm.Create(nil);
with hf do
begin
Table.Active:=True;
ShowModal;
if Table.State in [dsEdit,dsInsert] then
Table.Cancel;
Table.Active:=False;
Free;
end;
DM.LoadHolidays;
end;
procedure TMainForm.MNUnitClick(Sender: TObject);
var
uf:TUnitForm;
begin
uf:=TUnitForm.Create(nil);
with uf do
begin
Table.Active:=True;
ShowModal;
if Table.State in [dsEdit,dsInsert] then
Table.Cancel;
Table.Active:=False;
Free;
end;
end;
procedure TMainForm.MNPassoverClick(Sender: TObject);
var
pf:TPassoverForm;
begin
pf:=TPassoverForm.Create(nil);
with pf do
begin
Table.Active:=True;
ShowModal;
if Table.State in [dsEdit,dsInsert] then
Table.Cancel;
Table.Active:=False;
Free;
end;
DM.LoadPassovers;
end;
procedure TMainForm.MNRateClick(Sender: TObject);
var
rf:TRateForm;
begin
rf:=TRateForm.Create(nil);
with rf do
begin
FeedTable.Active:=True;
Table.Active:=True;
ShowModal;
if Table.State in [dsEdit,dsInsert] then
Table.Cancel;
Table.Active:=False;
FeedTable.Active:=False;
Free;
end;
DM.LoadRates;
end;
procedure TMainForm.MNStoreClick(Sender: TObject);
var
slf:TStoreLimitForm;
begin
slf:=TStoreLimitForm.Create(nil);
with slf do
begin
FeedTable.Active:=True;
UnitTable.Active:=True;
Table.Active:=True;
ShowModal;
if Table.State in [dsEdit,dsInsert] then
Table.Cancel;
Table.Active:=False;
FeedTable.Active:=False;
UnitTable.Active:=False;
Free;
end;
RefreshInfo;
end;
procedure TMainForm.MSInClick(Sender: TObject);
var
fif:TFeed_InForm;
begin
fif:=TFeed_InForm.Create(nil);
with fif do
begin
FeedTable.Active:=True;
Table.Active:=True;
ShowModal;
if Table.State in [dsEdit,dsInsert] then
Table.Cancel;
Table.Active:=False;
FeedTable.Active:=False;
Free;
end;
RefreshInfo
end;
procedure TMainForm.FormShow(Sender: TObject);
begin
DM.LoadConst;
sf:=TStoreFrame.Create(Self);
sf.Align:=alClient;
sf.Parent:=ChartPanel;
flf:=TFreeLimitFrame.Create(self);
flf.Align:=alClient;
flf.Parent:=Panel1;
mff:=TMonthFeedFrame.Create(self);
mff.Align:=alClient;
mff.Parent:=Panel3;
RefreshInfo;
end;
procedure TMainForm.MSOutClick(Sender: TObject);
var
fof:TFeedOutForm;
begin
fof:=TFeedOutForm.Create(nil);
fof.ShowModal;
fof.Free;
RefreshInfo;
end;
procedure TMainForm.RefreshInfo;
begin
sf.RefreshData(Now);
flf.RefreshData(Now);
mff.RefreshData(Now);
end;
procedure TMainForm.N2Click(Sender: TObject);
begin
ShowMessage(
Format('Оставшихся ресурсов на складе хватит для производства в течении
end;
procedure TMainForm.N6Click(Sender: TObject);
begin
Application.HelpFile:='HELP1.hlp';
Application.HelpCommand(HELP_CONTENTS,0);
end;
end.
unit MonthFeedUnit;
interface
uses
Windows, Messages, SysUtils, Variants, Classes, Graphics, Controls, Forms,
Dialogs, TeEngine, Series, ExtCtrls, TeeProcs, Chart;
type
TMonthFeedFrame = class(TFrame)
Chart: TChart;
Series1: TBarSeries;
private
public
procedure RefreshData(aDate:TDate);
end;
implementation
uses projectutils, DataModule;
procedure TMonthFeedFrame.RefreshData(aDate: TDate);
var
FeedNeed:TFreeFeedsInfo;
i:integer;
begin
DM.NeedFeedsInMonth(FeedNeed,aDate);
Chart.Series[0].Clear;
for i:=Low(FeedNeed) to High(FeedNeed) do
Chart.Series[0].Add(FeedNeed[i].FreeLimit,FeedNeed[i].Name);
end;
end.
unit PassoverUnit;
interface
uses
Windows, Messages, SysUtils, Variants, Classes, Graphics, Controls, Forms,
Dialogs, DataModule, ExtCtrls, Grids, DBGrids, DBCtrls, DB, ADODB;
type
TPassoverForm = class(TForm)
Panel1: TPanel;
Panel2: TPanel;
Table: TADOTable;
Tableid: TAutoIncField;
TableDate: TDateTimeField;
DataSource: TDataSource;
DBNavigator1: TDBNavigator;
DBGrid1: TDBGrid;
private
{ Private declarations }
public
{ Public declarations }
end;
var
PassoverForm: TPassoverForm;
implementation
end.
unit RateUnit;
interface
uses
Windows, Messages, SysUtils, Variants, Classes, Graphics, Controls, Forms,
Dialogs, ExtCtrls, DataModule, Grids, DBGrids, DB, ADODB, DBCtrls;
type
TRateForm = class(TForm)
Panel1: TPanel;
Panel2: TPanel;
Table: TADOTable;
Tableid: TAutoIncField;
Tableid_feed: TIntegerField;
Tableday: TFloatField;
Tableday_off: TFloatField;
Tableholiday: TFloatField;
Tablepassover: TFloatField;
DataSource: TDataSource;
DBGrid1: TDBGrid;
FeedTable: TADOTable;
FeedTableid: TAutoIncField;
FeedTableName: TWideStringField;
TableName: TStringField;
DBNavigator1: TDBNavigator;
private
{ Private declarations }
public
{ Public declarations }
end;
var
RateForm: TRateForm;
implementation
end.
unit StoreInfoFrame;
interface
uses
Windows, Messages, SysUtils, Variants, Classes, Graphics, Controls, Forms,
Dialogs, TeEngine, Series, ExtCtrls, TeeProcs, Chart;
type
TStoreFrame = class(TFrame)
Chart: TChart;
Series1: TBarSeries;
Series2: TBarSeries;
private
{ Private declarations }
public
{ Public declarations }
procedure RefreshData(aDate:TDate);
end;
implementation
uses DataModule, projectutils;
procedure TStoreFrame.RefreshData(aDate:TDate);
var
FeedInfo:TFeedsInfo;
i:integer;
begin
DM.GetFeedsInfo(FeedInfo,aDate);
Chart.Series[0].Clear;
Chart.Series[1].Clear;
for i:=Low(FeedInfo) to High(FeedInfo) do
begin
Chart.Series[0].Add(FeedInfo[i].Limit,FeedInfo[i].Name);
Chart.Series[1].Add(FeedInfo[i].InStorage);
end;
end;
end.
unit Feed_InUnit;
interface
uses
Windows, Messages, SysUtils, Variants, Classes, Graphics, Controls, Forms,
Dialogs, Grids, DBGrids, DBCtrls, ComCtrls, StdCtrls, ExtCtrls, DataModule,
DB, ADODB, Buttons;
type
TFeed_InForm = class(TForm)
Panel1: TPanel;
Panel2: TPanel;
Panel3: TPanel;
Label1: TLabel;
DocNumber: TEdit;
Label2: TLabel;
DocDate: TDateTimePicker;
DBNavigator1: TDBNavigator;
DBGrid1: TDBGrid;
DataSource: TDataSource;
Table: TADOTable;
Tableid_feed: TIntegerField;
Tableamount: TFloatField;
FeedTable: TADOTable;
TableName: TStringField;
OkButton: TSpeedButton;
procedure FormClose(Sender: TObject; var Action: TCloseAction);
procedure OkButtonClick(Sender: TObject);
procedure FormCreate(Sender: TObject);
private
{ Private declarations }
public
{ Public declarations }
end;
var
Feed_InForm: TFeed_InForm;
implementation
procedure TFeed_InForm.FormClose(Sender: TObject;
var Action: TCloseAction);
begin
DM.ClearTmp_Feed_In;
end;
procedure TFeed_InForm.OkButtonClick(Sender: TObject);
begin
if Table.State in [dsEdit,dsInsert] then
Table.Cancel;
if not(DM.ReloadFeeds(DocNumber.Text,DocDate.Date)) then
begin
ShowMessage('Провести документ не удалось :(');
Exit;
end;
ModalResult:=mrOk;
end;
procedure TFeed_InForm.FormCreate(Sender: TObject);
begin
DocDate.Date:=Now;
end;
end.
4
Мәліметтер базасы
МБ локалды копиясы
BDE
Қосымша
МБ локалды копиясы
BDE
Қосымша
(
(
(
Желі сервері
Юзер компьютері
Юзер компьютері
База
BDE
Қосымша
Юзер компьютері
Юзер компьютері
Алыстатылған желі сервері
(
(
(
Қосымша
BDE
SQL-Links
Қосымша
BDE
SQL-Links
Мәліметтер базасы
Мәліметтер базаларының сервері



Ұқсас жұмыстар

---

Бағдарламалау ортасының сипаттамасы

---

Нан өндірісіндегі бидай және қара бидай ұны

---

ЭЛЕКТРОНДЫҚ ОҚУЛЫҚ өңдеу

---

Intranet –қосымшалары

---

Электрондық оқу басылымының оқыту элементтеріне қойылатын талаптар

---

8 сыныптың бағдарламасына сай MS Windows-тың стандартты бағдарламаларын оқыту барысында қолданылатын оқыту бағдарламасын жасау

---

Өндірістік бағдарламаны жасау және негіздеу

---

Директ-костинг әдісі туралы

---

Мәліметтер базасы типі

---

Шығындардың бөлінуі

---