Кестені сақтау терезесі

Жоспар:
Кіріспе....................................................................................................2
Негізгі бөлім
Есептің алгоритмі......................................................................4
Database Desktop……………………………………………….5
BDE Administrator......................................................................15
Компоненттер палитрасы..........................................................17
Программаның баяндалуы........................................................19
Жалпы мағлұматтар..............................................................19
Шақыру және жүктеу.................................................................21
Қажетті техникалық жабдықтар...............................................21
Кіріс мәліметтер.........................................................................21
Шығыс мәліметтер.....................................................................21
Бақылау мысалдарын баяндау.............................................22
3. Қорытынды..........................................................................................23
4. Қолданылған әдебиеттер тізімі..........................................................24
5. Қосымшалар.........................................................................................25
1. Кіріспе
МББЖ – дегеніміз бағдарламалық қамтама. Бұның арқасында қолданушылар
Аппараттық қамтама. МББЖ мен жұмыс істеу үшін кейбір
Бағдарламалық қамтама. Бұл компонент МББЖ-ң өзінің бағдарламалық қамтамасын
МӘЛІМЕТТЕР. МББЖ ортасының ең маңызды компонеттернің бірі –
Процедуралар. Процедураларға нұсқаулар мен тәртіптер қатысты. Олар ДБ
Қолданушылар. Қолданушылар ДБ-ң клиенттері болып келеді. Өйткені ДБ-сы
Әртүрлі ұйымдардың табысты жұмыс жасауы үшін ақпаратты жүйенің
Деректер базасы деп, деректердің электрондық сақтаушысын айтады. Оларға
DELPHI жүйесі деректер базасын басқару жүйесі болып табылмайды,
DELPHI-ді кәдімгі ДББЖ деп айтуға, оның өзінің кестелік
Бұны бірақ та жетіспеушілігі деп те айтуға болмайды,
1) ЕСЕПТІҢ АЛГОРИТМІ
«Абонемент» тақырыбын ашатын «Абонемент» және «Абонемент2» кесте-объектілерін
Таңдалған объектілерге сәйкес мәліметтер жинау;
Объектілерді зерттеп, өрістерінің типтерін анықтау;
Деректер қорымен жұмыс жасауды ыңғайлы ету үшін, формалар
Деректер қорымен тез әрі тиімді жұмыс істеу үшін,
Delphi ортасында зерттелген объектілер бойынша деректер қорымен
Теориялық бөлім
2) Database Desktop
Мәліметтер базасының кестелерін құру үшін Database Desktop
Жұмысшы жалған атын орнату үшін бас менюден
Сурет.1 – Database Desktop утилиті: ДҚ кестесінің құрылымын
Сурет.2 - Өріс алаңын таңдау
"Абонемент" кестесіне кіруші өрістерін анықтаймыз. Field Name бағанына
СУБД Paradox барлық мүмкін типтері 2-суретінде келтірілген.
Paradox пішімінің өрістер типі.
Alpha – кез келген басылатын символдан тұратын, ұзындығы
Number – мағынасы оң және теріс болуы мүмкін,
$ Money – мағынасы оң және теріс болуы
Short – тек қана – 32768-ден 32767-ге дейінгі
Long Integer – 2147483648-ден 2147483648-ге дейінгі диапазоныдағы
# BCD – BCD (Binary Coded Decimal) пішімінің
Date – біздің заманымызға дейінгі 9999-шы жылдың
Time – миллисекундтан түнжарымына дейінгі уақыттан тұратын және
@ Timestamp – уақыт пен даталардан тұратын, ұзындығы
Memo – ұзындықтарының қосындысы 255 байттан аспайтын және
Formatted Memo – бұл Memo-ға өте ұқсас
Binary – кез келген екілік мәліметтерден тұратын өріс.
Bytes – кез келген деректерден тұратын, ұзындығы
dBase пішімінің кестелер өрісі келесідей өрістерді қабылдауы мүмкін:
Character (Alpha) – кез келген баспалық символдардан тұратын,
Float (Numeric) – мәндері оң және теріс болуы
Number (BCD) – BCD пішіміндегі деректерден тұратын өлшемі
Date – ұзындығы 8 байттық даталар өрісі. Келісім
Memo – ұзындықтарының жалпы қосындысы 255 байттан аспайтын
OLE – өзінің өңделуі кезінде өзін құраған қолданбаларды
Binary – кез келген екілік мәліметтерден тұратын өріс.
InterBase пішімінің кестелер өрісі төмендегідей типтерді қабылдауы мүмкін:
Short – тек қана – 32768-ден 32767-ге дейінгі
Long – 2147483648-ден 2147483648-ге дейінгі диапазонындағы бүтін сандардан
Float – мәндері оң және теріс болуы мүмкін,
Double – мәндері оң және теріс болуы мүмкін,
Array – деректер жиымдарынан тұратын өріс. InterBase 16-лық
TextBlob – тек қана мәтіндік мәліметтерден тұратын Blob
Abon_nomer өрісінің типін анықтау үшін, Number таңдаймыз.
Кесте-мастері алғашқы кілтпен индекстеледі.
«Аbon» және «Аbon2» кестесінің басқа бағаналарына
Сурет 3 - Abon кестесінің құрылымын анықтау
Сурет 4 - Аbon2 кестесінің құрылымын анықтау
Есеп шарттарына сәйкес берілген кестенің барлық өрістері
Minimum value - өрістің ең аз мәнін анықтайды;
Maximum value - өрістің барынша үлкен мәнін анықтайды;
Default value – өріс мәнін келісім бойынша анықтайды
Picture – өрістің бейнелеу шаблонын анықтайды . Шаблон
Кестелерді толтыру және есте сақтау.Кесте құрлымын конструкциялағаннан кейін
Содан соң С:\Abonoment каталогында құрылған кесте ( Abon.db
Сурет 5 - Кестені сақтау терезесі
Құрылған кесте реструктурлануы. Егер ДҚ бар кестелерге
Келесі қадамда индекс құрамыз. Ол үшін біз қиылысатын
Сурет 6 - Терезенің оң жағына Secondary
Жаңа индексті анықтау үшін, Define батырмасын басамыз. Көрінген
Сурет.7 - Индекс құрамына кіретін өрістерді анықтау
Көрінген терезеде индекс аты сұралады (сурет.8). Атын енгізіп,
Сурет.8 - Индексті сақтау терезесі
Индекс атын өріс атымен қою рұқсат етілмейді.
9-суретте көрсетілген, жаңа индексті қосқанан кейін оның
Сурет 9 – Kala-«1» кестесі үшін анықталған индекстер
Индекс аты бойынша шертіп , біз оны
Құрылған кестені “Index_abon” атымен сақтаймыз.
Мәліметтер базасының конструкциялау. Енді МБ-н кестеден тұтас
Paradox–те сілтемелік бүтінділік, біріншіден кесте арасындағы байланысты екіншіден
Abon2.db кестесін (элемент File менюі/Table/Open) ашып
Сурет 10 - Сілтемелік бүтіндікті құруға арналған терезе
Tables тізімінде Abon кестесін таңдаймыз және сол жақ
Update rules айырып қосқыштар Abon кестесінде жазбаларды
Cascade – Abon кестесіндe бағынышты жазуларды жою немесе
Prohibit - 1 кестесінде жазбаны жою немесе байланыс
Сурет 11 - Сілтемелік бүтіндік шартын анықтау
Paradox –те атау сұралып – сілтегішті бүтіндік аталынады.
Abon2 (Save кнопкасын) кестесіндегі өзгерістерді сақтап, 1
Сурет 12 - Сілтемелік бүтіндікті құрғанан кейінгі 1
Осымен ДҚ процесін құруы аяқталады, реструктуризациялау режимінен жылжыуымызға
3) BDE Administrator
Құрылатын мәліметтер базасы компьютердің директориясында болуы керек.
1) C :\ Constant;
2) C :\ \ \…..\ Constant.
Paradox, dBase және FoxPro форматында құрылған ДҚ-ы
МББЖ технологиясында ДҚ атауына жалған аты беріледі, сонда
BDE Administrator утилиті Delphi – мен
ДҚ – құруда алғашқы қадам компьютердің С:\ немесе
Delphi–де ДҚ тіркеуі BDE Administrator утилитінің көмегімен
BDE Administrator екі нұсқасының қолдауында жүреді:
Windows жұмысшы столына тікелей:
Пуск / Программы / Borland Delphi 7 /
2. Алдымен Delphі-дің негізгі модулі жіберіледі, ол
DateBase менюін ашамыз және одан Explorer командасын таңдаймыз.
Негізгі менюден Object/New элементі таңдаймыз. Көрінген терезеде (Сурет.13)
Сурет – 13 Мәліметтер базасының драйвер типін таңдау
Оң жақ терезеде ДҚ параметрлері келтірілген. Оларды өзгеріссіз
Сонымен BDE Administrator утилитінен шығуымыз керек. Содан
Сурет.14 - Мәліметтер базасының жалған аты параметрлерінің терезесі
4) Компоненттер палитрасы
Delphi-де программа дайындау үшін компоненттік тәсіл пайдаланылған: пайдаланушы
Компоненттер кітапханасын визуальды компоненттер кітапханасы ( Visual Component
Standard – жиі қолданылатын құраушылардан тұратын стандартты парақ.
MainMenu – Программа мәзірін құру;
PopupMenu – Тышқанның оң түймесін шерткен кезде экранға
Edit – Жолдық мәнді енгізу, редакциялау (мәтіндік редактор);
Label – Бір жолдық мәтінді (жазбаны) шығару;
Button – Командалық түйме. Оның OnClick оқиғасын өңдеуіш
ScroоlBar – Басқару белдеушесі (Windows терезесіндегі сияқты).
Frame – Туындау мүмкіндіктері бар панель. Жеке терезе
Memo – Көп жолдық мәтіндерді бейнелеу және енгізу
Checkbox – Қолданушыға әртүрлі операцияларды қосу және өшіруге
Additional (Қосымша) бетіне енгізілген компоненттер сұхбаттық терезелердің көрінісін
BitBtn - өзінде сурет ұстай алатын батырманы жасайды;
SpeedButton – (тез шақыру батырмасы) тек қана сурет
StringEdit – таблицаны құрады. Бұл таблицаның жолдары мен
Image – суреттер файлдарын, пиктограммалар немесе метафайлдарды шығару
Bevel – үш өлшемді эффектісімен жасалған сызықты немесе
Data Access – мәліметтерге қатынас.
Qreport – есеп берулерді жедел дайындау:
QuickRep – есеп беру;
QRSubDetail – кестелік есеп беру;
QRStringsBand – қатарлы есеп беру;
QRBand – есеп беру жолағы;
QRChildBand – қыздық есеп беру жолағы;
QRGroup – топ;
QRLabel – жазба;
QRDBText – деректер жиынтығының текстік өрісі;
QRExpr – мәтін;
QRSysData – ақпараттық жүйе;
QRMemo – көпқатарлы текст;
QRExprMemo – көпқатарлы мәтін;
QRRichText – форматталған текст;
QRDBRichText – деректер жиынтығының форматталған текст өрісі;
QRShape – геометриялық фигура;
QRImage – графиктік көрініс;
QRDBImage – деректер жиынтығының графиктік көрініс өрісі;
QRCompositeReport – құрамдық есеп беру;
QRPreview – есеп беруді көру терезесі;
QRTextFilter – текстік фильтр;
QRCSVFilter – SCV–фильтрі;
QRHTMLFilter – HTNL – фильтрі;
QRChart – диаграмма ;
Data Controls – Мәліметтерді редакциялау және бейнелеу компоненттері:
DBGrid – тор ( кесте );
DBNavigator – навигациялы интерфейс;
DBText – мәтінді жазу;
DBEdit – бір жолдық редактор;
DBImage – графикалық бейне;
DBListBox – қарапайым тізім;
DBComboBox – қиыстырылған тізім;
DBCheckBox – тәуелсіз ауыстырып- қосқыш;
BDE (Borland DataBase Engine) мәліметтерге қатынас:
DataSourse – мәліметтер көзі ;
Table – МБ кестесіне негізделген мәліметтер жиыны
Query – SQL сұрауына негізделген мәліметтер жиыны ;
StoredProc – серверде сақталған процедураға негізі мәліметтер
DataBase – МБ - мен байланысуы;
Session – МБ - да ағымдағы жұмыстар
Timer (Таймер) – нақты уақыт аралықтарын есептеу;
System (Жүйе) бетіне OLE (байланыстыру және орнату) течнологиясы
PaintBox (Сурет қорабы) – графикалық кескіндер енгізілген төртбұрышты
OLEContainer (OLE контейнер) – байланыстыратын және орнатылатын объектілерді
MediaPlayer – Мультимедиалық құрылғылармен жұмысты басқару;
Win32-бетіне – 32-разрядты операциялық жүйелермен жұмыс жасауға арналған
Animate (жандандыру, қозғалыс әсерін ұйымдастыру)-қозғалыс әсерін ұйымдастырады. Компонент
Samples (Модель) бетіне енгізілген компоненттер:
ColorGrid (Түстер торы) – түстер кестесі. Ол 16
Calendar (Календарь) – ағымдық күн белгіленген ай календарын
Interfase – Borland Database Engine (BDE) және Active
Midas – паралель ағымдармен деректер базасының қосымшасын тұрғызу;
Internet Express – Internet Express қосымшаларын құру;
Internet – Internet- пен бірге жұмыс істейтін қосымшалар
FastNet – Internet- ке жетудің әртүрлі хаттамалары;
Decision Cube – мәліметтерді талдау;
Dialogs – « Файлды ашу » типіндегі сұхбаттар,
Win 3.1 – Windows 3.x стиліндегі компоненттер;
Samples – аяқталмаған құжаттық компоненттер үлгілері;
ActiveX – ActiveX- тің активті элементтері;
Servers – кең таралған COM серверлеріне арналған VCL
5) Программаның баяндалуы
5.1) Жалпы мағлұматтар
Delphi ортасы – бағдарламаушының жоғары әрі тиімді жұмысын
Delphi-дің бірінші нұсқасы 1994 жылы жарыққа шығып, кейінгі
Delphi-дің негізгі ерекшелігі – онда қосымша құруда компоненттік
Delphi-де программа дайындау, программа мәзірін құру, анимация, мультимедиа
Әртүрлі бағыттағы аяқталған қосымшаларды Windows үшін құру;
Кез келген тілде кез келген қосымшалар үшін профессионалды
Бағдарламалаудың басқа түрлерінде қолдануға болатын функция, форма, компоненттердің
Кез келген типтегі жергілікті және жойылған мәліметтер
Кестелері, графиктері бар күрделі есеп берулерді құру және
Қосымшалардан Windows арқылы жұмыс істеуге болатын өз қосымшалары
Windows-тың барлық талаптарын және спецификасын ескеретін Windows-тың
Көптеген операторлардың жазылуы Турбо Паскальдағы сияқты. Бірақ, мұнда
Delphi программалау ортасы
Дельфи программалау ортасы
1. Delphi 7-нің негізгі терезесі.
2. Форма (Form1).
3. Объект инспекторы терезесі (Object
4. Модуль терезесі (программалық код терезесі).
5. Негізгі мәзір.
6. Аспаптар панелі.
7. Компоненттер палитрасы.
6) Шақыру және жүктеу
Мәліметтер базасын ұйымдастыру үшін BDE Administrator – ды
Іске қосу – Программалар/Borland Delphi7/ BDE Administrator;
Мәліметтер базасының кестелерін құру үшін DataBase Desktop–ты іске
Іске қосу/Программалар / Borland Delphi7/DataBase Desktop;
Delphi-ді Windows арқылы іске қосу командасы:
Іске қосу – Программалар – Borland Delphi 7–
Құрылған Мәліметтер базасының дұрыстығын тексеру үшін F9 пернесі
7) Қажетті техникалық жабдықтар
Берілген курстық жобамызды Delphi ортасында орындау үшін Pentium
8) Кіріс мәліметтер
«Абонемент» құжатына белгілі Абонемент иесінің атын, тіркелу уақытын,
9) Шығыс мәліметтер
«Абонемент туралы мәдіметті» құжат түрінде шығарамыз.
10) Бақылау мысалдарын баяндау
Бұл курстық жұмыста мен 2 кесте құрдым, олар:
Аbon.db
Abon2.db
(ол кестелерді Қосымшада қарауға болады). Біздің бас
«ДБ-мен жұмыс істеу» менюі, оның ішкі менюлері «1»
«Құжаттар» менюі, оның ішкі менюлері «Абонемент туралы мәлімет».
3. Қорытынды
Қорыта келгенде, мен осы курстық жұмысымды орындау барысында
Delphi - де программа дайындау, мәліметтер базасын басқару
Delphi ортасының осындай мүмкіндіктерін пайдалана отырып, өзіміздің өндірістік
Тоқсан ауыз сөздің тобықтай түйінін айтатын болсам, Delphi
4. ҚОЛДАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ
В.В.Фаронов DELPHI 5 . Руководство программиста.
Издательство «Нолидж», Москва 2001
В.Гофман, А.Хомоненко Работа с базами данных в
Издательство «БХВ – Петербург», Санкт – Петербург 2000
А.Я. Архангельский Програмирование в Delphi 7.
Издательство «Бином», Москва 2004
В. Понамарев Delphi 7 Studio Самоучитель.
Издательство «БХВ-Петербург», Санкт-Петербург 2003
Б. Абдуллина База данных.
Издательство «КазНТУ», Алматы 2003
5. ҚОСЫМША

Ұқсас жұмыстар

Мәліметтер қорының терезесі

БҚЖБ программалық жүйелері

«Кино жұлдыздары» мәліметтер қорын құру.

Автосалон жұмысының деректер қорын жобалау

MS Access деректер қорын басқару жүйесі

Кесте - деректер қорының негізгі объектісі

Кітапхана жұмысын автоматтандыру туралы ақпарат

MS Access анықтамалық жүйесi

Меню командаларын таңдау