Құқықтық қатынастар
Жоспар
Кiрiспе
Әлеуметтік құқықтың қағидалары
1.Адамның негізгі құқықтары
1.1.Құқықтық айқындылық, кері күш және бекітілген құқықтар,
1.2.Пропорционалдылық (сәйкестілік), теңдік, тыңдалу құқығы және т.б
2.Құқықтық қатынастардың түсінігі, белгiлерi.
2.1.Құқықтық қатынастар түрлері.
2.2.Құқықтық қатынастар субъектiлерi.
3. Құқықтық қатынас объектiлерi.
Қорытынды
Қолданылған әдебиеттер тізімі
Құқықтық жалпы принциптері
Құқықтың «жалпы принциптері» қандай негізде құқықтың қайнар көзі
Жалпы принциптердің бастауы не болып табылады? Олар әр
Тағы бір мысал, Қоғамдастықтың 36-бабы қарастыратын ақшалай санкциялар
Егер сот шабыт туғызу үшін ұлттық құқыққа сүйенсе,
Құқықтың қайнар көзі ретінде жалпы принциптерге сүйенуді атау
Сонымен, құқықтың жалпы принциптері
Сотпен қабылданған жалпы принциптер қандай?
1.Адамның негізгі құқықтары
Дүниежүзілік мағынасына қарамастан, адамның негізгі құқықтары
Еуропалық қоғамдастық сотының ең маңызды мақсаттарының бірі –
Қоғамдастықтағы негізгі адам құқықтары
Осы күнге дейін қаралған адам
Осыған қатысты үш ереже бар. Бірінші
1.1.Құқықтық айқындылық
Құқықтық айқындылық - кейде “құқықтық қауіпсіздік”
Кері күш және бекітілген
Бекітілген құқықтар тұжырымдамасы - әдетте, кері күштің
Шынай кері күшке қатысты екі
Заңды күту принципі - ағылшын
Заңды күту мәселесін не құрайды?
Егер заңды күту принципі келтірілген
1.2.Пропорционалдылық және теңдік
Пропорционалдылық - герман
Пропорционалдылық принципі бойынша, шараның
Пропорционалдылық принципі алғаш реті
Теңдік принципі - Шарттардың
Мұнымен қоса, тыңдалу құқығы,
Тыңдалу құқығы бәсекелестікті шектейтін келісімдерге
Ал, субсидиарлылық принципті - басқа жалпы
2.Құқықтық қатынастардың түсінігі, белгiлерi.
Құқықтық қатынастар - адамдардың өзара әлеуметтік байланысы, қарым-қатынасы.
Қоғамдық қатынастар әртүрлі болады: саяси, моральдық, экономикалық, әлеуметтік,
Қоғамдағы барлық қатынастар құқықтық нормалармен реттелмейді, тек әлеуметтік,
Құкықтық қатынастар — құқыққа байланысты, кұкық негізіндегі қатынастар.
1) Құқықтық қатынас — бұл қоғамдық қатынас, былайша
— құқықтық қатынастар тек нормативтік актілер арқылы реттеліп
2) Құкықтық қатынас тек қана адамның мінез-құлқына құқықтық
— қатынастың субъектілерінің екі жакты құқықтары мен міндеттерінің
3) Құқықтық қатынас — бұл субъективтік құқықтар мен
— субъектілер өз еріктерімен, өз мүдде-мақсаттарын іске асыру
4) Құқықтық қатынас — ерікті қатынас. Құқықтық қатынас
— егер қатынаста нормативтік актінің мазмұны бұзылса немесе
5) Құқықтық қатынасты мемлекет қорғайды. Құқықтық нормалардың талаптарын
2.1. Құқықтық қатынастар түрлері.
Құқықтық қатынастардың түрлері:
1. Реттейтін құқықтық қатынастар — субъектілердің заңға сәйкес
— Қоғамдағы барлық қатынастар жөне нормативтік актілер құқықтың
2. Қорғайтын құқықтық қатынастар — субъектілердің заңсыз әрекетінің
— Құқықгық норманың атқаратын ісіне карай қатынастар екіге
3. Абсолютті құқықтық қатынастарда тек бір Тарап белгілі
— Құқықтық қатынастар мазмұнына қарай екіге бөлінеді: жалпылық
4. Салыстырмалы құқықтық қатынастарда барлық оған қатысушылар белгілі
— Құқықтық қатынастардың субъектілерінің жағдайларына қарай екіге бөлінеді:
Сонымен, қуқықтық қатынастар дегеніміз — қатысушыларының субъективтік құқықтары
Құқықтық қатынастар қоғамдағы әлеуметтік кұбылыстардың ең күрделісі және
Құқықтық қатынастар құрамының бөлшектерi.
Құқықтық қатынастар - құқыққа байланысты, құқық негізіндегі қоғамдық
Құқықтық қатынастардың құрамы бірнеше бөлшектерден: құқық субъектісінен, субъективтік
Құқық субъектісі — заңи немесе жеке тұлға. Заңи
2.2. Құқықтық қатынастар субъектiлерi.
Құқықтық қатынастың құрылымы төрт элементтен тұрады: субъект, объект,
1. Құқықтық қатынастың субъектісі - жеке адам және
Қатынастың субъектісі болу үшін олардың құқықтық қабілеті және
Құқықтық қабілет - құқыққа бостандықтар мен міндеттерге ие
Әрекеттілік (дееспособность) - адамның өз әрекетімен қүқығын пайдалана
Құқықтық субъектіліктің (әрекеттіліктің) адамның тәртіп бұзғаны үшін заңдылық
Құқықтық субъектіліктің (әрекеттіліктің) шарттар жасап басқа да келісімдер
Құқықтық қабілеттілік пен әрекеттілікке заң актілерінде қарастырылған тәртіп
- кәмелеттік жасқа толмаған адамдардың, үйленуге (жанұя құруға),
- адамдардың денсаулығының нашар болуы;
- туыскандық-қандас болу;
- егерде азамат сотталған болса;
- діни нормаларға шектеу.
Шет елдің азаматтары толық құқықты, тек олар сайлауға
Заңды тұлғалар: мемлекет, мемлекеттік аппарат-мекемелер, лауазымды тұлғалар, қоғамдық
3. Құқықтық қатынас объектiлерi.
Құқыктық қатынастың объектісі - қоғамдағы көп түрлі, көп
Құқық қатынастың объектісі - тек қоғамдық және жеке
Құқықтық қатынастардың объектiсi (заты) – табиғат құбылыстары, мүлiктiк,
Құқықтың қатынастың мазмұны.
1. Субъективтік құқық - құқықтық қатынастардағы субъектілердің екі
2. Субъективтік құкық—тұлғалардың мүдделерін қанағаттаңдыру үшін оларға белгілі
Субъективтік құқықтың алдындағы негізгі мүдде-мақсаттар: бірінші - қатынастың
Заңи міндет — заң белгілеген әрекетгі істеу немесе
Құқықтық қатынастың объектісі (заты) — табиғат құбылыстары, мүліктік,
Субъективтік құқық — субъектілердің ықтимал мінез-құлықтарының түрі және
Субъективтік заңи міндет — субъектілердің тиісті мінез-құлықтарының түрі
Құқықтық қатынас объектісі — табиғат құбылыстары, мүліктік, өзіндік
Заңды міндеттер. Субъективтік құқық бар жерде сонымен бірге
Құқықтық қатынастың заңды міндеттерінің орындалуының екі түрі болады:
Қорытынды
Қоғамдагы толып жатқан неше түрлі, неше салалы құқықтық
Заңды айғақтар (фактілер) — нақтылы өмірлік мән-жайлар. Сол
Оқиғалы себептер — табиғаттың объективтік даму процесінен пайда
Оқиға кұқықта - азаматтық құқықтар мен міндеттің пайда
Заңды айғақтар бірнеше негіздермен жіктеледі. Нәтижесінің сипатына қарай
Құқық құратын (еңбек шартын жасауға байланысты жалдаушы мен
Құқық тоқтататын (үй-жайды сату нәтижесінде үй-жайға меншік иесі
Құқық өзгертетін (үй айырбастау нәтижесінде құқықтық қатынастың объектісі
Заңды айғақтар ерік белгісіне байланысты да жіктеледі. Оған
'"Әрине, мұндай мән-жайлар тек заңда белгіленген
Қолданылған әдебиеттер тізімі
1.Жарикова.А.Ж. Әлеуметтік қорғау құқығы. Қарағанды, 2001
2.Тұрғынбаев Ә.Х. Социология. Алматы «Білім», 2001
3.Хартли Т.С. Еуропа Қоғамдастығы құқығының негіздері
4.Сарсембаев М.А. Международное право. Алматы, 1999 г.
5.Права человека в международных документах. “Ғылым”, 98.
Құқықтық қатынастар
Б Е Л Г I Л Е Р
ТҮ Р Л Е Р I
Реттеушi
Қорғаушы
Абсолюттi
Салыстырмалы
қоғамдық қатынас
құқықтық норма әсер ету негiзiнде
субъективтік құқықтар мен міндетгер аркылы
ерікті қатынас
мемлекет қорғайды
Құқықтық қатынастардын бөлшектері
Құқықтық қатынастардың субъектілері
Құқықтық қатынастардың мазмұны
Құқықтық қатынастардың объектісі
Құқықтық қатынастардың субъектілерi
Жеке тұлғалар
Заңи тұлғалар
- Азаматтар
- Шетел азаматтары
- Азаматтығы жоқтар
Мемлекет
ұйымдар –ұжымдар
комерциялық
комерциялық емес
Құқықтық қатынастың мазмұны
Субъективтік құқық
Заңи міндет
ықтимал мiнез құқық
құқықтық өкiлеттiлiк
құқықтық талап қойылатын мiндет
құқыққа талаптану.
тиiстi мiнез құлық
мiнез-құлық мөлшерi
құқыққа өкiлеттiгi бар адамныңмүддесiн қанағаттандыру
жауапкершiлiктің басталуы.
Құқықтық қатынастар
Құқықтық қатынастардың субъектілері. ҚҰҚЫҚТЫҚ ҚАТЫНАСТАРДЫҢ ҚҰРЫЛЫМЫ
Құқықтық қатынастарға қатысушылардың құқықтары мен міндеттері
Құқықтық қатынастар құрылымы
ҚҰҚЫҚТЫҚ ҚАТЫНАСТАРДЫҢ ТЕОРИЯЛЫҚ СИПАТТАМАСЫ МЕН АСПЕКТІЛЕРІ
ҚҰҚЫҚТЫҚ ҚАТЫНАСТАР ТҮСІНІГІ
Әкімшілік құқықтық қатынастар туралы ақпарат
Банктік қызмет аясындағы банктік құқықтық қатынастар: жалпы сипаттамасы, теориялық мәселелері
Әкімшілік құқықтық қатынастары
Банктік қызмет аясындағы банктік қүқықтық қатынастардың кейбр теориялық проблемалары