Палестина мемлекетінде еврей сайлаушыларын қосып, сайлау өткізу
МАЗМҰНЫ
Кіріспе
I-тарау. Палестина проблемасы І интифада кезеңінде
1.1. 1917 – 1947 ж.ж Палестина – Израиль қатынастары.
1.2. 1947 – 1987 ж.ж. Палестина – Израиль қатынастары.
1.3. . 1987 – 1993 ж.ж. Палестина – Израиль
II-тарау. 1993 – 2006 ж.ж. халықаралық қатынастардағы Палестина мәселесі
2.1. 1993 – 2000 ж.ж. ІІ интифада кезеңі
2.2. АҚШ-тың Таяу Шығыстағы саясаты
2.3. Қазіргі кездегі Палестина – Израиль қатынастары.
Қорытынды
Кіріспе
Әлем халықтарының бәріне ортақ бір ғана тілек – тыныштық
Дегенмен, соңғы жылдары ”адам сөйлескенше” қағидасы жеңіске жетіп, он
Батыстық кертартпа елдердің, әсіресе АҚШ пен оның одақтастарының ықпалы
Палестина проблемасы 1948 жылдан бері шешілмей келеді, 1947 жылдың
Қазіргі таңда Таяу Шығысты әлемдегі “ең бір ыстық нүкте”
Әлемді алаңдатып отырған бұл шиеленістің шығу тарихы қайда? Араб-израиль
Зерттеу жұмысының мақсаты мен міндеттері: Біз бұл диплом жұмысында
Тақырыптың өзектілігі: Қазір уақыт өткен сайын лаңкестік пен
Зерттеу жұмысының нысаны: Таяу Шығыс аймағындағы, соның ішінде палестин-израиль
Зерттеу жұмысының құрылымы: Зерттеу жұмысы кіріспеден, екі тараудан, қорытындыдан,
Кіріспеде зерттеудің өзектілігі, мақсаты мен міндеттері, мазмұны, тақырыптың нысанасы
Палестина проблемасы І интифада кезеңінде деп аталған бірінші тарауда
Екінші тарауды - 1993 – 2006 ж.ж. халықаралық
Қосымшада – Біріккен Ұлттар Ұйымы Бас Ассамблеясының Таяу Шығыс
Зерттеудің әдістемелік негіздері: Диплом жұмысын жазу барысында тақырыбымызға қатысты
Тағы да бір басшылыққа алған еңбектеріміздің бірі – Е.Д.Пырлиннің
Зерттеу жұмысында сонымен бірге А.И.Осиповтың «США и арабские страны
I-тарау. Палестина проблемасы І интифада кезеңінде
Бұл тарауда 1948, 1956, 1967, 1973, 1982, 1987 жылдардағы
1987 жылы палестина бейбіт тұрғындарының ұйымдастырған «интифада» атты қозғалысының
Сонымен бірге бұл тарауда палестиндіктердің рухани және саяси көсеміне
1.1. 1917 – 1947 ж.ж Палестина – Израиль қатынастары.
Израиль мемлекеті картада тек 1948 жылы пайда болса
Бірақ, ондай мемлекетті құру туралы мәселе бірден шешілмейді. Сионистердің
Сионистер қозғалысының басшылары ірі державалар тарапынан қолдауға ие болу
Сонымен, Палестина территоирясында екі мемлекет (Палестина мен Израиль) құру
1917 жылы 2 қарашада Ұлыбританияның Сыртқы Істер Министрі лорд
Бальфур декларациясын жүзеге асыру барысында маңызды роль атқарған Бүкіләлемдік
Бальфур декларациясын жариялауда Англияның өз мақсат-мүдделері болды. Кейбір авторлар
Бірақ, шын мәнінде, мұнда империалистерді аталған барлық жағдайлар да
Бірақ, бұл жерде Англия Американың қарсылығына кезікті. Яғни, бірінші
1920 жылы Лондонда өткен сионистік конференцияда Керен-ха-Иесод ұйымы құрылады,
“Еврей агенттігі” ретінде танылған Бүкіләлемдік Сионистік Ұйым лидерлерінің бірі
Осыған байланысты әр түрлі шешімдер ұсынылды. Палестина арабтарының көбісі
Бұның барлығы еврей және араб халықтарының арасындағы қатынастардың шиеленісуіне
Жоғарыда айтып кеткен Нордаудың осындай ұсыныстарынан бірінші жылдары Ұлыбритания
Ағылшындардың мұндай реакциясы оның еврейлердің Палестинаға бақылаусыз иммиграциясының маңызды
Палестина арабтарының ағылшын үкіметінен Палестинаның 90% халқының мүдделерін ескеруін
Осыған байланысты, арабтардың антиағылшындық қозғалыстары пайда болды. 1920 жылы
1921 жылы мамырда Иерусалимде өткен төртінші араб конгресі ағылшын
Бірақ, палестиналықтар бұл жобамен келіспеді, себебі келешек қабылданатын заңдардың
1920-1930 жылдары Палестина арабтарының ағылшындарға қарсы шығуларында ағылшын мандатын
Оған қарамастан, сионистер де, ағылшындар да арабтардың антисионистік бас
Сонымен, палестинадағы “еврей ұлттыық ошағы” біртіндеп “мемлекет ішіндегі мемлекетке”
Еврей агенттігі Бүкіләлемдік Сиоинистік ұйымның қаржылары мен мүмкіндіктерін барынша
Палестинада 1936 жылы қарашаның аяғы мен 1937 жылдың басында
1939 жылы мамырда Ұлыбританияның колониялар мәселелері бойынша министрі Р.Макдональдтың
Палестина көтерілістері 1939 жылдың ортасына таман аяқталды, араб халқы
Егер 1939 жылы екінші дүниежүзілік соғыс басталып кетпегенде, Палестинаны
Сонымен қатар, сионистер жергілікті арабтардың жерлерін, Палестинаның ірі компанияларын,
Наразылығы күшейген және ұлт-азаттық көтерілістерді жүргізіп отырған арабтар 1935-1937
Ірі державалар тарапынан қолдау тапқан сионистер тіпті басқа шыға
1) Бүкіл Палестина территориясын қамтитын жылдам түрде еврей мемлекетін
2) Палестинаға еврейлердің шексіз қоныс аударуы;
3) Ишув әскерін құру.
Билтмор бағдарламасы 1942 жылдың қарашасында сионистердің Жоғарғы Кеңесі Ішкі
Бірақ, Ұлыбритания еврейлердің қарулы күштерін құруға қарсы болады, себебі
1945 жылы 31 тамызда АҚШ президенті Трумэн ағылшын премьер-министрі
Англия “Палестинадағы жағдайды” сылтаулатып, одан бас тартты, бірақ Палестина
Ағылшын-американ комиссиясының бағыты біржақты еврейлік болған жоқ, себебі олар
1946 жылдың шілдесінде жаңа ағылшын-американ комиссиясы құрылады. Олардың жұмысының
1947 жылы қаңтарда Лондонда арабтар және еврейлер қатысуымен “Моррисон
Палестина мәселесіне Америка да белсенді араласты. 1947 жылы 19
1) Палестинада белгілі бір шекара аумағында еврей мемлекетін құру;
2) Бұл мемлекетті БҰҰ-да тану;
3) Палестина мемлекетінде еврей сайлаушыларын қосып, сайлау өткізу;
4) Сайлау өте салысымен, Палестинаға ағылшын мандатын жою,
5) 5-жылға БҰҰ-ның комисиясын құру, ол территорияның Британ үкіметінен
6) АҚШ Трансиорданияны мойындайды және оның БҰҰ-на кіруіне көмектесу
7) АҚШ Палестинаға 3 млн. көлемінде заем береді және
8) Палестина өз әскерін құрғанға дейін онда халықаралық қарулы
Билтмор жоспарын еврейлер жақсы қарсы алғанмен, арабтар оған наразы
Ұлыбритания мандатарий держава ретінде өз тарапынан бұл мәәселені реттеуге
Палестина мәселесін БҰҰ-ның талқылауына беруге АҚШ та қарсы емес
БҰҰ ол мәселемен айналыса бастаған кезде ондағы жағдай қайнап
Арабтар БҰҰ Бас Ассамблеясының сессиясында бұл территорияда ағылшын мандатын
Сөйтіп, бұл мәселені шешу тығырыққа тіреліп, көптеген ұсыныстардың пайда
Бірақ, Палестинаның мемлекеттік құрылымына келгенде, комиссияның ойлары бөлініп кетті.
1947 жылы қыркүйек-қарашада Палестинадағы жағдай мүлдем шиеленісті. Сионистердің террористік
Сөйтіп, 1947 жылы 29 қарашада БҰҰ-ның Бас Асамблеясы арнайы
Палестинаны бөлуге қарсы дауыс берген мемлекетер ішінде 6 араб
1) Олардың саясаты айқын антиколониалдық сипатта болды;
2) Олардың барлығы еврей мемлекетін құруға қарсы болды;
3) Араб және азиялық елдердің қарсы ұсыныстары олардың өскенігін
Араб және Азия мемлекеттері біртұтас араб халқының автономиясын құруды
Франция болса, Палестина мәселесіне аса араласпады, себебі оның өзінің
Қарар бойынша, араб мемлекетіне 11,1 мың шаршы шақырым территория,
1.2. 1947 – 1987 ж.ж. Палестина – Израиль қатынастары.
1947 жылы қаңтарда Англияның шақыруымен арабтар мен еврейлердің (соңғысы
БҰҰ-на ұсыныс білдірген Англия АҚШ-тың Палестинаға және жалпы Таяу
Бұл БҰҰ –на Палестина мәселесін талқылау кезінде Англияның позициясын
Осы кезде Араб мемлекеттерінің делигациясы өздерінің мандатын тоқтатып, Палестинаның
АҚШ қандай жағдайда да Таяу Шығыста өз мақсатына жетуді
Кеңес Одағы араб және еврей халықтарының мүдделерін басшылыққа ала
БҰҰ-ның 1947 жылы 15 мамырда өткен өзінің шешуші арнайы
Палестина мәселесі бойынша құрылған арнайы комиссия осы жылдың 26
Палестинаның мемлекеттік құрылымына байланысты мәселелерде комиссия ортақ пікірге келген
Бас Ассамблеяның кезекті сессиясында (қыркүйек – қараша 1947 ж)
БҰҰ-ның арнайы комиссиясы елдегі жұмысын бастауына қарсылықтың белгісі ретінде
Еврей иммигранттарын елге заңсыз кіргізуді сионистердің үлкен талпынысы олардың
Қазан айында қауым палатасында Бевин араб мемлекеттерін қаруландыру міндеттерін
1947 жылы 29 қарашасында БҰҰ-ның арнайы комиссиясының “жетеудің жоспарын”
Араб мемлекетін бөлу туралы жоспар бойынша Палестинаның 43% территориясы,
Бұл шешімдер Палестина мәселесін шешудегі басқарушы принцип ретінде айқындайтын
Палестинаны бөлу туралы БҰҰ-ның қарарына қарсы дауыс берген 13
БҰҰ-да Палестина мәселесіне араб және азия мемлекеттерінің позициясы үш
Араб Және Азия мемлекеттері мандаттың ликвидацияға ұшырап, Палестинаның тәуелсіздігін
Палестинада түгелдей еврей мемлекетін құру туралы мәселені сионистер ХІХ
1948 жылғы соғыс. 1948 жылы 11 мамырда Ұлыбритания
15 мамырда Сирия, Египет, Ливан, Ирак және Трансиордания әскерлері
Алғашында әскери қимылдар кезек сәттілікпен өтті, яғни бірде Израиль
Алайда, 1948 жылдың күзінен бастап, соғыс фронтындағы жағдай өзгереді,
Нәтижесінде соғыста арабтар жеңілді, оның бірнеше себептері болды:
1) Бұл соғыс көптеген ғасырлар бойы отар болған, жаңа
2) Англия және Ирак, Египет, Трансиордания қол қойған келісімге
3) Соғыс барысында жасалған бітімдер БҰҰ-ғы ағылшын-американ блогының күшімен
Бұл бітімдер туралы нақтырақ айта кетсек, олар дүниежүзілік қауымдастықтың
Сонымен, соғыс барысында Израиль өзіне қосымша 6,7 мың шаршы
Араб – Израиль қақтығыстарын реттеудегі БҰҰ-ның қызметі қандай болды
АҚШ тарапынан жаңа мемлекетті дипломатиялық мойындау туралы шешім Бас
Палестинадағы жағдайға орай, Израильдің тәуелсіздігін жариялауы нәтижесінде елде алғашқы
Араб мемлекеттерінің үкіметтері қақтығысты тоқтату шешімінің бірауыздылығына күдіктене, ұрыс
1948 жылы маусымда Ф.Бернадотт №181 (ІІ) қарарына сәйкес емес
1948 жылы 7 шілдеде Қауіпсіздік Кеңесі қақтығысты тоқтатуға қол
Бернадоттың Палестинаны реттеу туралы екінші жоспары төмендегідей мазмұндалған: яғни,
1948 жылы қыркүйекте БҰҰ-ның байланыстырушысы өзі халықаралық бақылауды алуды
Жалпы алғанда, сионисттік террор үдей түсті, яғни, “Штерн”, “Иргун”
Израиль премьер-министрі Д.Бен-Гурион әскери түрде былай деп жариялады: “Палестина
Араб-израиль мәселесін шешуге бағытталған бітімгершілік келіссөздер 1949 жылы 12
Құқықтық түрдегі мәселелер арасындағы бітімгершілік жүйесі дәрежесіне байланысты келіспеушіліктерді
Араб территориясының көп бөлігінің аннексияға ұшырауы Израильдің БҰҰ шешімін
“Палестина” деп аталатын соғыстың аяқталуы Таяу Шығыста жаңа асудың
Бас Ассамблеяның №181 (ІІ) қарарында көрсетілген араб мемлекетін орнатуға
1967 жылғы “алты күндік соғыс”. 1967 жылы 1
1973 жылғы араб – израиль соғысы. Күннен-күнге шиеленіскен
Сирия майданының алғашқы күні израильдіктер үшін табысты бола қойған
Америкалықтардан алынған ақпараттар бойынша, египеттіктер ІІ және ІІІ майданының
Израильге АҚШ-та қысым көрсетті. 11 қарашада Каир – Суэц
1977 жылдың аяғына таман АҚШ пен КСРО арасында Таяу
Дж.Картер әкімшілігі Таяу Шығыс шиеленісін реттестіруде Киссинджердің араб елдерімен
1977 жылы 19 қараша күні болған ЕАР-дың Халық Жиналысында
Бұл мәлімдемеге Израиль үкіметі бірден қолдау көрсетті. Келесі күні
1977 жылы 17 қараша күні болған ЕАР президентінің ресми
Бірақ, бұл аталған талап-тілектер Израиль тарапынан еш қолдау таппады.
А.Садаттың Иерусалимге сапары тек АҚШ және Еуропадағы Израиль саясатын
А.Садаттың Иерусалимге сапарынан кейін-ақ 1977 жылдың желтоқсан айында Триполи
Бұдан кейінгі Бегиннің Египетке сапарынде да күтілген шешімдер оң
1978 жылы 3 қыркүйек күні АҚШ президентінің жазғы резиденциясы
Кэмп-Дэвид құжаттарында әр елдің егемендігін, территориялық қауіпсіздігін, әр мемлекеттің
Кэмп-Дэвид келісімінен кім не ұтты? Египет пен Израиль арасындағы
1978 жылы 20-23 қыркүйек аралығында Дамаскіде араб елдері басшыларының
1979 жылы 26 наурызда Египет – Израиль бейбіт бітіміне
Египет басшысын айыптаған Ясир Арафат біраз уақыт өткесін кемеңгер
1982 жылғы соғыс. 1982 жылы маусымда Израиль Палестинаны
1.3. 1987 – 1993 ж.ж. Палестина – Израиль қатынастары.
80-ші жылдар палестина проблемасын шешуге бағытталған көптеген жоспарларымен белгілі.
90-шы жылдары палестин-израиль қақтығыстарын шешуге бағытталған, жемісін берген
1. Мадрид бейбіт конференциясы – бейбіт келіссөздердің басы. Парсы
2. Вашингтон конференциясы – бейбітшілік жолындағы келіссөздер. Мадридтегі кездесуді
3. Осло конференциясы – араб-израиль қатынастарындағы жаңа қадамдардың басталуы.
Палестиндіктердің заңды талап-тілектері, өздерінің туған жеріндегі кіріптарлық күйлері олардың
1987 жылы желтоқсанда басталған интифада – жаңа типтегі
Тас лақтырған кезде сондай мықты стресске шыдай алмаған жас
Мұндай жазалау әдісін сол кездегі Оборона министрі Ицхақ Рабин
Газада басталған Израиль оккупациясына қарсы бағытталған “интифада” жалпы халықтық
1987 жылы Палестина интифадасының толқынымен исламдық “Хамас” деп аталатын
Ахмед Ясин – “әрбір еврейді әскери адам деп түсінеміз
Қозғалыс еврейлерді Палестина жерінен толығымен азат етуге, оларға ешқандай
“Хамас” қозғалысы алғашында басқа палестиналық ұйымдардың мәселені шешудегі әрекеттерімен,
90-шы жылдары “Хамас” өздерінің бұл жоспарынан бас тартты. Бұған
1988 жылы 15 қарашада өткен Палестина Халықтық Кеңесінің 19-шы
1989 жылға дейін Израиль және оның одақтасы АҚШ Палестинаны
Неге соңғы жылдары ғана сионистер Палестинаны Азат ету Ұйымымен
1988 жылы қарашада бірнеше көтерілістердің нәтижесінде, Палестина мемлекетінің тәуелсіздігі
90-шы жылдары БҰҰ, КСРО, АҚШ және араб пен израиль
1992 жылы мамырдағы сайлау нәтижесінде Израильдің билік басына
Израиль тез арада Палестинаны Азат ету Ұйымының Вашингтондағы екі
1993 жылы қыркүйекте Ослода өткен израильдіктер мен палестиндіктердің ұзаққа
1993 жылы Ақ Үй алдында Ицхақ Рабин, Ясир Арафат
1993 жылы Израиль Палестина автономиясының статусына келісім берсе, өз
Ослодан кейін халық бостандық пен бейбітшіліктің орнайтындығына сенді, бірақ
Палестина проблемасын қозғай отырып, азаттық жолындағы күресте палестиндіктердің рухани
1969 жылы Ясир Арафат Палестинаны Азат ету Ұйымының Атқару
Ослода өткен келіссөздер нәтижесінде Ясир Арафат пен израиль премьер-министрі
Арафатқа әркім әртүрлі баға береді, әртүрлі сыни пікірлер айтады,
Арафаттың ең үлкен жеңілісі 1990 жылы болған Ирак-Кувейт соғысында
Әрине, біз Арафат өз ортасында, палестиндіктердің барлығынан мықты абыройды
Палестин-израиль бейбіт келісімінен кейін Арафат пен ФАТХ-тың рейтингтік көрсеткіші
Бірінші премьер Махмуд Аббас негізінен өзінің саясатын жүргізуге тырысатын,
Израильдің премьер-министрі Эхуд Барак болып тұрған кездегі Ясир Арафатпен
2002 жылы 29 наурызда Натанияда болған терактіден 2 күн
2002 жылы 5 сәуірде Шарон Израиль Кнессетінде “Арафат өзінің
Қоршауға алынған палестина көсемі өз территориясындағы жағдайларды толық бақылауда
Алайда, террорлық әрекеттермен сипат алған қаруланған күрес халықаралық қоғамның
Еуроодақ пен Ресей Арафаттың соңғы күндеріне дейін әртүрлі деңгейде
2002 жылдың шілде айында АҚШ-тың мемлекеттік хатшысы Колин Пауэль
“Fox News” телеарнасында берген сұхбатында ол “Арафаттың билігімен ешқандай
2002 жылы маусымда АҚШ президенті Дж.Буш бір территорияда екі
ПҰА басшысы қайтыс болған күні палестина сыртқы істер министрі
Ариэль Шарон “егер жаңа басшылық террорды тоқтататын болса, онда
Мұндай жағдайда палестина басшылығына израильмен келіссөздер жүргізу қиынған соғатынын
ПҰА басшысын сайлауда Махмуд Аббас жеңіске жетті, бірақ ол
2004 жыл 30 мамырда Израиль үкіметі “Израильді Палестиндік автономиядан
Алайда, Палестина үкіметі де, палестин халқы да бұл құжатпен
Белгілі израиль саясаткері Адов Конторенің айтуы бойынша мұндай бір
А,Шаронның мұндай бөлу жоспарына Палестина Автономиясы премьер-министрі Ахмад Крэа
Палестина премьерінің күдігін жоққа шығаруға болмайды, себебі 2004 жылдың
2004 жылы 11 қарашада Палестина Автономиясының басшысы Ясир Арафаттың
Ақш президенті Дж.Буш өз кезегінде аймақта мәселені шешуде жаңа
II-тарау. 1993 – 2006 ж.ж. халықаралық қатынастардағы Палестина мәселесі
Осы кезеңге дейінгі уақытта тарих парақтарына көз жүгіртіп отырсақ,
Біраз айға созылған дипломатиялық жұмыстардың нәтижесінде кейінірек Египетке Ливан,
Израильдің басқару үкіметі де арабтармен келісім жасауға ықылас таныта
1993 жылғы кездесу нәтижесінде палестина-израиль қатынастарының шешуде бір келісімге
1994 жылы 4 мамырда Каирде Израиль мен Палестинаны Азат
Келіссөздер өте қиын жағдайда өтті деп айтуымызға болады, екі
2.1. 1993 – 2001 ж.ж. ІІ интифада кезеңі
1993 жылы болған Осло конференциясында қабылданған Декларациядағы негізгі принциптердің
“Осло – ІІ” келісімі Батыс жағалауды үш зонаға бөлді:
1. Зона – А: 7% палестиндіктердің толық бақылауына өтті
2. Зона – В: 21% израиль-палестинаның бірлескен бақылауында;
3. Зона – С: израильдіктердің қолында болды. Израиль сонымен
“Осло ІІ” келісімі Израильдің діни ұйымдарын қатты ашуға әкелді.
Бұл оқиға еврей діни экстремистерінің израильдің премьер-министрі Ицхақ Рабинді
1996 жылы шиеленіс қайта басталды. Хамас исламдық экстремистік тобы
29 мамырда өткен сайлауда Перес жеңіліп, билікке Биньямин Нетаньяху
Ислам әлеміндегі қасиетті орын саналатын “әл-Ақса” мешітіне археологиялық тоннель
1998 жылы 23 қазанда “Уайривер меморандумына” қол қойылды, ол
18 мамырдағы сайлауда ол жеңіліп, билік басына Эхуд Барак
1999 жылы маусым айында Израильде өткен парламенттік сайлаудың нәтижесінде
Осы келісімдерді қайта жандандыру, заңды және толық түрде бір
1993 жылғы Ослодағы израиль-палестина бейбіт келісімінің нәтижесі бойынша бұл
2000 жылдың шілде айында Кэмп-Дэвидте өткен саммитте Израиль премьер-министрі
Израиль премьерінің Кэмп-Дэвид -2-де қатысуы елде үлкен саяси дағдарысқа
Бірақ Эхуд Барак маңызды қадамдарға барды, Шығыс Иерусалимнің бірнеше
Арафат өз кезегінде бұл кездесуді Израильдің қатып қалған принциптерін
Кездесу аяқталмай жатып, Ясир Арафат Египет революциясының жеңісіне 48
Осы жылдың қыркүйегіне қалдырылған бұл мәселедегі басты проблема –
Осы жерде екі жақ та аса мүдделі болмаса жалпы
Израиль жағының айтуы бойынша АҚШ-тағы келіссөздерде Палестина көсемі табандылық
Бұдан кейін Ясир Арафат араб әлемінде өзінің позициясын одан
Саммиттің күйреуінен кейін бірнеше ай өткесін палестина шекараларында
Интифада А.Шаронға тиімді болды деп айтсақ да болады, себебі
2001 жылдың 28 қыркүйегінде генерал Ариэль Шаронның басқаруымен ”Ликуд”
2001 жылы ақпанда палестиналықтардың оккупацияланған территориялардағы көтерілістерінің кең етек
Осы уақыттан бастап израильдіктер мен палестиндіктер арасында қаруланған күрестер
Бұл сөзімізге израиль армиясының Автономия территориясына террористерді іздейміз
2002-2003 жылдары “Хамас” пен “Ислам джихады” топтарының ұйымдастырған өзін-өзі
Израиль арнайы қызмет комитетінің мәлімдемесіне сүйенсек, Шаронның басқаруына тұспа-тұс
Палестина мен Израиль арасындағы 2001-2004 жылдардағы қан төгістің қаншалықты
Егер соңғысы Израильдің территориалдық экспансия және араб жерлерін жаулау
Көптеген палестиндіктер, әсіресе босқындарға арналған палестина лагерлеріндегілер сол баяғыша
Палестиндік “Хамас” және “Ислам джихады” топтарының шахид -
Израиль үкіметі мемлекеттік терроризмге қарсы ең ауыр түрдегі әдістерін
Израиль саясаттанушысы Алек д,Эпштейннің көзқарасы бойынша, 2001-2001 жылдардағы палестин-израиль
2.2. АҚШ-тың Таяу Шығыстағы саясаты
Таяу және Орта Шығыс Америка Құрама Штаттарының әскери, саяси,
АҚШ үшін бұл аймақтың маңыздылығы, ондағы саяси белсенділігі бірқатар
-Таяу Шығыстағы араб-израиль қақтығыстарында Израиль әскерінің күшін арттыра отырып,
1967 ж. араб-израиль соғысынан кейін Таяу Шығыстың совет-американ қатынасындағы
Америка Құрама Штаттарының Таяу Шығыс мәселесіне қатысты саясаты 1970-ші
Халықаралық сионизм жүйесін қалыптстырушылардың басында Бүкіләлемдік Сионистер Ұйымы тұрды.
Егер, Америкадағы израильдік лоббистер мен арабтық лоббистердің саяси күшін
Араб мұнай өндіруші елдерінің Батыс саясатына әсер етуі, әсіресе,
Таяу Шығыс шиеленісін реттестіру саясатында жетекші орынды иеленуде КСРО
Таяу Шығыс шиеленісін реттестірудегі совет-американ пікір алмасулары әртүрлі деңгейлерден
Араб-израиль қақтығыстарында тек Израиль мемлекетін қорғаштау саясатының тиімсіздігін түсінген
1973 ж. 6 қазанда күтпеген жерден жаңа араб-израиль соғысы
1973 ж. 18 желтоқсанда КСРО мен АҚШ-тың БҰҰ-дағы тұрақты
Таяу Шығыс шиеленісіне байланысты өткен Женева конференциясынның жұмысы барысында
Таяу Шығыс аймағы АҚШ пен Кеңес Одағы байланыстарындағы аса
Таяу Шығыстағы АҚШ дипломатиясының белсенділігінің артуында АҚШ-тың бас хатшысы
1976-1977 жж. АҚШ біртіндеп Таяу Шығыс мәселесіне қатысты кезекті
1977 ж. қаңтарда Ақ Үй басшылығына Дж.Картер бастаған демократтардың
Екі ел арасындағы ынтымақтастық іссапарлардың нәтижесі 1978 ж. Кэмп-Дэвид
Ал, Мәскеу үшін Таяу Шығыс шиеленісін реттестіруде АҚШ-пен бір
Қазіргі кездегі Таяу Шығысқа қатысты АҚШ-тың саясатына қандай өзгеріс
Вашингтонның Таяу Шығыс аймағындағы саясаты израильдік және арабтық екі
“Израиль тарапынан” төнген қауіптен құтқару үшін арабтармен тіл табысқан
2.3. Қазіргі кездегі Палестина – Израиль қатынастары.
2003 жылы Таяу Шығыс мәселесін шешуге АҚШ білек сыбана
БҰҰ-ның Бас хатшысы Кофи Аннан Израиль мен Палестина
2003 жылдың қарашасында Кеңес №1515 (2003 ж) қарарды қабылдады,
2003 жылы қарашада Кеңес “жол картасын“ қолдауды күшейте түсті,
2003 жылғы 21 қазанда Бас Ассамблеяның қабылдаған ES.10/13 қарары
2003 жылғы 3 желтоқсанда қабылданған № 58/21 қарар да,
Ассамблеяның №58/21 қарары қабылданғаннан бастап Израиль араб халқына қарсы
Палестина – Израиль шиеленісін екі мемлекеттің өз тараптарынан міндеттерді
Төрттік бірінші кезеңнен бастап екі жақтың ашық келіссөз жүргізулеріне
Израиль Палестина территориясының 2002 жылғы 28 қыркүйектен кейін оккупацияланған
І кезеңнің басталуы. Палестина басшылығы қауіпсіздік пен бейбітшілікте өмір
Дж.Буш айтқандай кез-келген территорияда палестиндіктерге қоқан-лоққы көрсетілмейді. Израильдің ресми
Қауіпсіздігі. Палестиндіктер зорлық-зомбылық пен терроризмді тоқтатуды нақты талап етіп
Израиль үкіметі жер аудару, бейбіт тұрғындарға шабуыл жасау, жаза
Палестиндіктерге қаржылай көмек көрсететін донорлар өздерінің барлық қаржыларын Палестинаның
Қауіпсіздік шараларының аясында 2000 жылы 28 қыркүйекте жаулап алған
Палестиналық институттарды қалпына келтіру. Тез арада Палестина мемлекетінің конституция
Сайлау процесіне қатысатын мемлкеттік емес ұйымдардың қолдауы. Израиль үкіметі
Гуманитарлық қоғам. Израиль гуманитарлық көмекті жақсарту бағытында жұмыс істейді.
ІІ кезең. Өтпелі. 2003 жылдың маусымы – 2003 жылдың
Екінші кезеңде барлық күш жаңа Конституцияның негізінде тәуелсіз Палестина
Екінші кезең Палестинада сайлау өткізгеннен кейін басталып, уақытша шекараларда
ІІІ кезең. Тұрақты мәртебе бойынша келісімге келу және Палестина
“Төрттіктің” консессустық шешімі негізінде және екі жақтың іс-әрекеті мен
Екінші халықаралық конференция: 2004 жылдың басында екі жақты кеңестен
Конференция мақсаты: уақытша шекарасы бар мемлекет құру туралы келіссөзді
Халықаралық топ дайындаған тұрақты мәртебеге қол жеткізу ісін реформалауды
Екі жақ тұрақты мәртебе бойынша тиянақты, жан-жақты келіссөзге қол
2003 жылы 4 маусымда Иордания Акабада өткен жоғары деңгейдегі
Екі жақтың тұрғындары да халықаралық құқық жөніндегі өз міндеттерін
Палестина тұрғындары Израиль соғысынан, басып кіру мен ескерту жасау
Түйіндеп айтар болсақ, екі жақ та “жол картасының“ ережелерін
Израиль “жол картасына“ байланысты өзінің негізгі міндетін орындамады. 2001
Осы кезең ішінде Израиль Палестина әкімшілігі штаб-пәтерінің Батыс жағалауға
Палестина әкімшілігінің Қауіпсізідк жөнінде қолға алған шаралары нақты емес,
Тағы да бір сын көтермейтін мәселе – сайлау. 2004
2004 жылы 4 мамырда премьер-министр Шарон мынадай ұсынысын хабарлады,
“Төрттік“ бұл қадамды қуаттап, бұл істің бейбітшілік процесінде нақты
Израиль мен Палестина жағы бейбітшілік процесін қалыптастыру үшін өздерінің
Экономикалық сала көлеңкелі қалпымен қалып отыр. Палестина экономикасы толығымен
Қазіргі кезеңде БАПОР мен Әлемдік азық-түлік бағдарламасы тұрақты түрде
Әлемдік банктің өткізген зерттеулеріне сүйенсек, Батыс жағалау мен Газа
Елдің жағдайын көтеру үшін қаржы донорларын табуға болады, бірақ
Мазасыздық туғызып отырған тағы бір мәселе, Израиль палестиналық жұмысшы
Үстіміздегі жылдың 26 қаңтарында Палестина Ұлттық Автономиясы парламентіне сайлау
Сонымен, билік басына қиюы кеткен тірлікті нақты демократиялық жолмен
Партия билік басына келгеннен кейін көп ұзамай өздерінің қызметінің
Қозғалыс басшысы Махмуд аз-Захар бірден-ақ “ешқандай бейбіт келісімге әкелмейтін
Мұндай мәлімдемеден кейін, Еуроодақтың сыртқы байланыс істері комиссары Бенит
Алайда, “Хамас” қозғалысы әлемде террористік ұйым ретінде танылатындығын ұмытпағанымыз
Израиль өз тарапынан Палестинада мұндай партияның билік басына
Қорытынды
Қазіргі таңда таяу Шығыс - әлемге қатер төндіріп тұрған
Палестина – Израиль мәселесінің шешілуіне екі мемлекеттің бейбіт өмір
БҰҰ-ның ол дағдарысты болдырмауға деген талпынысына ұзақ жылдар бойы
Таяу Шығыстағы жағдайды осынша уақытқа созылып, сиырқұйымшықтанып кетуі неліктен
Таяу Шығыс халықтарының тәуелсіздікке қол жеткізіп, ұлт ретінде қалыптасуына
Диплом жұмысының негізгі бөлігінде олар туралы толығырақ айтылған.
Әлемдегі бейбітшілікті сүйгіш елдердің, Таяу Шығыстағы қалыпты, бейбіт өмір
ХХ ғасырдың алғашқы жартысында басталған қасірет ХХІ ғасырға аяқ
Бұл мәселеде тек Израиль үкіметі ғана емес, палестиндіктер де
Израильдіктер айыптайтын терроризмнің бұл жерде ғайыптан пайда бола салмағанын
Біз диплом жұмысында зерттеген Палестина – Израиль шиеленісінің басты
Шындықтың көзіне тура қарайтын уақыт жеткен сияқты, әрине біздің
Зерттеу жұмысымызды қорытындылай келе, адамзатқа жақсылық әкелмейтін, қуаныш сыйламайтын
2
Бүкіл Палестина территориясын қамтитын жылдам түрде еврей мемлекетін құру
«Палестина-Израиль» қақатығыстарына әсер етуші факторлар негізінде қарастырып Араб шығысындағы мемлекеттердің шиеленістегі алған орны мен саяси ұстанымдардың халықаралық қатынастарға ықпалы
Палестинаға еврейлердің шексіз қоныс аударуы
Таяу Шығыстағы Британ Француз үкіметінің отарлық саясатының дағдарысы
Израиль
Араб - Израиль соғысы
ХХ ғасырдың 40 жылдарының соңы мен 70 жылдар арасындағы араб-израиль шиеленісі
Палестина мемлекетінің тарихи кезеңдерде дамуы
Біріккен Ұлттар Ұйымы аймақтық жанжалдарда
Америкадағы еврей лоббиінің АҚШ-Израиль қарым-қатынасына әсері