Банкаралық несие нарығындағы келісімдер
МАЗМҰНЫ
КІРІСПЕ 3
1. ҚАЗАҚСТАН БАНКАРАЛЫҚ НЕСИЕ НАРЫҒЫН ҚҰРУ 5
1.1 Нарықтағы банкаралық несие ұғымы және маңызы 5
1.2 Банкаралық несие нарығының даму тарихы 9
2 ҚАЗІРГІ КЕЗЕҢДЕГІ БАНКАРАЛЫҚ НЕСИЕ НАРЫҒЫНЫҢ ҚЫЗМЕТІН ТАЛДАУ
2.1 Банкаралық несие нарығындағы келісімдер 20
2.2 Банк қызметіндегі ұйымдастырылған банкаралық несие нарығының рөлі
3. БАНКАРАЛЫҚ НЕСИЕЛЕУДІ ЖЕТІЛДІРУ 32
3.1 Банкаралық несиелеудің шетелдік тәжірбиесі 32
ҚОРЫТЫНДЫ 34
ҚОЛДАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ 35
КІРІСПЕ
Өзектілігі. Қазақстанға өзінің нарықтық қаржы жүйесін жоқтан құруға
Ең алдымен, несиенің дамыған банкаралық нарығы банктік инвестицияларды,
Банкаралық нарықтың келісілген жұмысы кез-келген қазіргі заманғы банк
Банкаралық нарық монетарлық саясатты жүргізу барысында жетекші роль
Тиімді жұмыс істейтін банкаралық нарық баға механизмдерін және
Өтпелі экономикасы бар елдер үшін, соның ішінде ҚР,
Дамушы нарықтардың мәселелерінің бірі болып қол жетерлік ақпараттың
Қаржылық нарықтың сегментациясы дамушы экономикаларға тән тағы бір
1. ҚАЗАҚСТАН БАНКАРАЛЫҚ НЕСИЕ НАРЫҒЫН ҚҰРУ
1.1 Нарықтағы банкаралық несие ұғымы және маңызы
Қаржы нарықтары іс-жүзінде тауарлық-шикізаттық нарықтарға ұқсас функцияларды орындайды
Ақша нарықтары валюталық нарықтарға және несие нарықтарына бөлінеді.
Банкаралық несие ретінде бір банктің басқа банкке береген
Банктердің өздері қысқа мерзімді капиталды банкаралық несие нарығында
Сәйкес қойылымдар: EURIBOR – 50 ірі еуропалық банктердің
Қазақстандық банктер несиені шет елдерден тартқан жағдайда, олар
Банкаралық нарық (Interbank market) – қарыз капиталдар нарығының
Банкаралық несие нарығын экономисттер құрамына теңгелік және валюталық
Банкаралық нарықтағы несиелік операциялар – банкілік бизнестің аса
Бүгінгі күнде қолданылып жүрген қаржы құралдарының ішінде банкаралық
Ивасенко А.Г. пікірінше, банкаралық несие - несие ресурстарының
Қазақстан Республикасында қалыптасқан қаржы-экономикалық жағдайында, банкаралық несие нарығын
Осылай, банкаралық несиені бір банктің басқа банкке жеделдік,
Банкаралық несие нарығы несие ресурстары банкаралық несие және
Несие ресурстарының нарығы қаржы нарығының басқа сегменттерінен өзінің
Банкаралық несиемен қаржы нарығының 1 -ден 7 күнге
Бұл несиелердің тартымдылығы олардың ұзақ уақыт бойы арзан
Банкаралық несиенің қалыптық сипаттамасын қарастырғанда, оның жеке жағдайына,
Екінші деңгейдегі банктерде осындай несиені қамтамасыз ету үшін
Банкаралық несиелеу кезіндегі қолданылатын санаттар, кейбір ерекшеліктерді ескермегенде,
Мысалы, халықаралық тәжірибеде рrice drawing credit – банкаралық
Әдетте, нарықтағы негізгі неселеушісі елдің Орталық Банкісі (Қазақстан
Банкаралық несие нарығы жұмысының бүкіл тарихындағы мәселелер домино
Әлемдік қаржы жүйесінде банкаралық несие нарығының қойылымдарын ажыратады.
LIBOR – Лондондық банкаралық депозит нарығының ұсыныс қойылымы
FIBOR – Майндағы Франфуркттегі қор биржасының қойылымы;
PIBOR – Париждік банкаралық нарықтың қойылымы және т.б.
Мәскеудегі банкаралық нарықта келесі қойылымдар қолданыста:
МИБОР – қысқа мерзімді қарыздар орналастыру;
МИБИД, ИНСТАР – несиелік ресурстарды тарту.
Пайыздық қойылымдардың өзгеруі туралы ақпарат үнемі баспаға шығып
Несие бойынша пайыздық қойылымды анықтау. Төленетін сомманың көлемін
А. Z = K + V = K
мұндағы Z – несиенің өсірілген соммасы,
K – берілген қарыздың көлемі,
V – m жылға төленген пайыздық ақшаның соммасы,
y(%) – пайыздың жылдық қойылымы,
m – пайыздыр төленетін мерзім.
ЛИБОР негіздік қойылымы – бұл банкаралық нарықтағы депозиттер
Банк қарыз алушыны, пайыз есептеудің әрбір кезеңі үшін
ЛИБОР" жиынтық спрэды – пайыздарды есептеудің әрбір кезеңі
Қысқа мерзімді ресурстардың банкаралық нарығындағы тұрақтылық пайыздық қойылымдар
Банкаралық несие нарығының қатысушыларының құрамына қаржылық жағдайдың өзгеруіне
Банкаралық несие нарығы – коммерциялық банктердің несие ресурстарын
Коммерциялық банк басқа банктің несиесін тікелей немесе делдал
MIBOR (Moscow Interbank Offered Rate) – сату бойынша
MIACR (Moscow Interbank Actual Credit Rate) – банкаралық
1.2 Банкаралық несие нарығының даму тарихы
Банкаралық несие нарығының пайда болу тарихын қарастырғанда банкаралық
«Төлемдік механизм» – нарықтық экономика мен банкаралық несие
Көбінесе банктермен жүргізілетін ақшалық операцияларда қоғамдағы экономикалық қатынастардың
Жоғарыда айтылған төлемдік механизм Қазақстан Республикасында да осы
КСРО кезінде есептік бөлімшелер маманданған банктердің құрылуына 1922
1930 – 1932 жылдарда жүргізілген несие реформасы нәтижесінде
1933 жылы КСРО Мемлекеттік банк жүйесінде филиаларалық айналымының
Елде іс жүзінде бірегей мемлекеттік банк болғандықтан, бұл
Бұл есептеулер жүйесі банкішілік өзгеше клиринг ретінде болып
Филиаларалық айналымдар типті шоттарды қолдануы бар мұндай схема
Филиаларалық айналымдар арқылы есеп айырысулардың жақсы жағы –
Болашақта, банктердің экономикалық дербестігін қамтамасыз ету, қызмет нәтижесіне
Берілген есеп айырысулар жағдайында маманданған банктер мекемелері іс
Сондықтан сол уақытта банк жүйесінің, халық шаруашылығын ақша-несиелі
Көптеген коммерциялық банктердің құрылуымен, КСРО ыдырауымен, Қазақстан Республикасының
Қазіргі уақытта қазақстандық банктер несие бойынша, басқа банктерде
Екі немесе бірнеше несиелік мекемелер арасындағы төлемдерді жүзеге
Бұл қатынастар ел ішінде және басқа елдерде орналасқан
Бұл тектес қатынастар банктер мен клирингтік палата типті
Бүгінгі күнгі банкаралық есеп айырысудың механизмі жағдайында банктер
Әдетте, ұсақ банктер өзінің корреспонденттік шоттарын ірілеу банк
Корреспонденттік қатынастарды, әсіресе шетелдік банктермен орнату шегінде екі
Қазақстан Республикасының банкілік жүйесіндегі банкаралық несиелер банктер арасындағы
Банкаралық несиелер бойынша есеп айырысудың төмен сапасының негізгі
Банкаралық несиелер тәжірибесіндегі есеп айырысу механизмін реформалауды өзгерткеннен
Бір себебі болып шаруашылықтар арасындағы есеп айырысулардың ескішіл
Осындай есеп айырысулардың жоғары еңбек сыйымдылығымен қатар оларды
Банкаралық несиелердегі жоғарыда аталған бұзушылықтар негізінен Ұлттық Банктің
Банкаралық қарыз бен құжат айналымын ұйымдастыруды жақсарту мақсатында
Қолданылып жүрген банкаралық несиелер жүйесінің сипаттамасына қысқаша резюме
Банктің осы аймақтың банктерімен орналасу аймағындағы тікелей есеп
Бас банк арқылы оның филиалдарын бас банктің өзімен
а) жақын шетелде;
б) алыс шетелде.
Осылай, банктердің қажетті несиелерді артығымен төлеп тастаудың мүмкіндіктері
Жалпы алғанда, жүйе әсіресе есеп айырысуды жүргізудің алғашқы
Қазіргі кезде Қазақстанда банкаралық несие жетерліктей кең қолданылады.
Банкаралық несие нарығы дамуының алғашқы кезеңінде 90 жылдардың
Қысқа банкаралық несиелерінің ұйымдасқан нарығы, орталықтандырылған несиелеу Қазақстандағы
Бірақ та, несиелер нарығы жетерліктей тұрақсыз дамыды. Берілген
Бюджет депозиттерін ескерсек, орталықтанған несилер бойынша қарыздар 26,0
Осыдан басқа, банктердің несиелік операцияларының табыстылығының валюталы-алып сатарлық
Банктердің қаржылық орнықтылығын, ақша-несие жүйесінің тұрақтылығын қамтамасыз ету
2005 жылы істеп тұрған банктерден 31-інің (17%) жарғылық
Мұның бәрі банкаралық несие ұйымдасқан нарығының көлемдері былтырғы
Қазақ ұлттық клирингтік палатасының директоры Марат Ефесов сол
Ұлттық Банктің сол кездегі төрағасы Ораз Жандосов айтқанындай,
Банкаралық несие нарығы ең төменгі нүктеге жетіп, осыдан
Банктер арасындағы сенімді саясатын үлкейту үшін Ұлттық Банк
Мемлекеттік бағалы қағаздардағы қаражаттарды тоқтату, халық салымдарының сыртқа
Сонымен, ҚР Ұлттық Банкісі 90-шы жылдардың соңына қарай
Банк өтімділігінің мәселесі, дәлірек айтқанда, өтімділік пен пайдалылықтың
Әрине, несие беретін банкке одан ақша қаражаттарын алатын
Банк жүйесі Қазақстанда бүгінгі күнде негізінен коммерциялық банктермен
Басқа сөзбен айтқанда, олар ақша қаражаттарын жинау және
Қарыз алушылар (компаниялар, өнеркәсіпті кәсіпорындар, яғни нақты сектор
Банк секторының нақты секторды несиелеу құрылымын қарастырсақ, берілген
Бұл орайда, несиелік жүйеде қаржы-инвестициялық компаниялар, сақтандыру компаниялары,
Қазақстанда аз болсын дамыған сақтандыру компаниялары нақты секторда
Сақтандыру нарығының жоғары шоғырлануы сақталып отыр, Қазақстан Республикасының
Кесте 1 - Сақтандыру түрлері бойынша сақтандыру нарығының
Сақтандыру сыйақыларының келіп түсуі, млрд. теңге 2000
2004/2003
Барлығы: 4,1 5,9 8,2
Міндетті сақтандыру 1,5 1,4 1,2
Еркін жеке сақтандыру 0,7 0,9
Еркін мүліктік сақтандыру 1,9 3,6
Ақпарат көзі: ҚР Ұлттық Банктің ресми сайты. А.,
1.01.2005 жағдайы бойынша, Қазақстан республикасының сақтандыру ұйымдарына қайта
Шетелге берілген қайта сақтандыру сыйақыларының жалпы үлесінде негізгі
2004 жыл ішінде сақтандыру төлемдерінің жиынтық көлемі 7,5%-ға
Кесте 2 - Сақтандыру түрлері бойынша жиынтық сақтандыру
Сақтандыру төлемдері, млрд. теңге 2002 ж.
Барлығы, соның ішінде: 1,1 2,1
Міндетті сақтандыру 0,5 0,6 0,7
Еркін жеке басын сақтандыру 0,3 0,6
Еркін мүліктік сақтандыру 0,3 1,0
Ақпарат көзі: ҚР Ұлттық Банктің ресми сайты. А.,
Сақтандыру компанияларның кіші жалпы сыйымдылығы сақтандыру кезінде жиналатын
2004 жылда лизинг үшін барлық шектеулер алынып тасталды,
2004 жылдың 9 айында бұл көрсеткіш 2003 жылдың
Cурет 1 - Қазақстан Республикасында лизинг дамуының динамикасы
2004 жылдың 9 айы үшін лизингке берілген негізгі
2004 жылдың 01 қазаны үшін компаниялардың рейтингі келесідей:
Сурет 2 – Қаржыландыру көзіне тәуелді лизинг бойынша
Лизингтік компаниялар жұмыс істейтін экономика салаларына қайшы ауыл
2 ҚАЗІРГІ КЕЗЕҢДЕГІ БАНКАРАЛЫҚ НЕСИЕ НАРЫҒЫНЫҢ ҚЫЗМЕТІН ТАЛДАУ
2.1 Банкаралық несие нарығындағы келісімдер
Банкаралық несие нарығындағы келісімдер көбінесе ұзақ мерзімді болады
Мәмілелер қолма-қолсыз шетел валютасын сату/сатып алу операциялары (конверсиондық
Кредитор банк пен қарыз алушы банктің өкілетті қызметкерлері
Қызметті рәсімдеу мен жүзеге асыру үшін екі жақ
– құрылтай құжаттарының нотариалды кепілдендірілген көшірмесі (құрылтай келісім-шарты,
– банктік операцияларды жүзеге асыру лицензияларының нотариалды кепілдендірілген
– банк өкілетті қызметкерлерінің қолтаңбалары қойылған карточканың нотариалды
– банк өкілетті қызметкерлерінің қолтаңбасы қойылған және мөр
– банктің мемлекеттік тіркеуден өткені туралы куәліктің нотариалды
Әрі қарай, келісімнің жүзеге асырылу мерзімі бойында екі
Екі жақ мәмілелерге қатысты ақпараттарды құпияда ұстауға міндеттеледі
Уақытша бос қаржы ресурстары немесе несие қаражаттарын тарту
– банкаралық несие соммасы және валютасы;
– пайыздық қойылым және пайыздарды өтеу мерзімі;
– қаражатты сәйкес корреспонденттік шоттарға аудару мерзімі (валюталау
– сәйкес төлемдерді жүзеге асыру ережелері;
– бас келісімнің мерзімі мен нөміріне сілтеме.
Офертаны жіберген жақ (оферент) басқа жақтың (акцептант) жауабын
Мәміле жасалғанда дилерлердің келісімі бойынша несиені пайдаланғаны үшін
Бас келісімшарт шегінде банкаралық несие мерзімін ұзарту (пролонгация)
Банкаралық несие мерзімі аяқталған кезде бір сомамен өтеледі.
Егер банкаралық несие қайтару мерзімі жұмыс күніне түспесе,
Банкаралық несие толығымен немесе бір бөлігін мерзімінен бұрын
Банктер әріптес-банктердің қызметін рейтинг бойынша да бағалай алады.
Тәуелсіз рейтингтік агенттіктермен жасалатын рейтингтер баспасөз бетінде жарияланған
Рейтинг құрудың үш негізгі әдісі белгілі:
– нөмерлік әдіс – түрлі бағалық көрсеткіштер бойынша
– балдық әдіс – банк қызметінің бөлек көрсеткіштерін
– индекстік әдіс – банк қызметінің түрлі көрсеткіштерін
Қазақстандық рейтингтерінің көбінде банк қызметінің қаржылық жағдайының бес
1) капиталдың жеткіліктігі;
2) активтердің сапасы;
3) баланстың өтімділігі;
4) қызметінің тиімділігі;
5) банк басқару деңгейі.
Банкаралық несие нарығының қатысушылары құрамына операцияларды тұрақты сипатта
Қазақстандық банктердің банкаралық несие нарығындағы белсенділігін 3-ші кесте
Кесте 3 - Несие ұйымдары топтары бойынша банкаралық
2005 ж. 1 желтоқсан (млн. теңге.)
Активтер көлемі бойынша ранжирлік несие ұйымдарының топтары
Жалпы сома Қарызгерлердің барлық категорияларына ұсынылған несие көлеміне
1-5 203951 46180 22,64
6-20 143125 8440 5,89
21-50 68484 10260 14,98
51-200 57276 7143 12,47
201-1000 32253 2879 8,93
1001-1421 1418 65 4,58
ҚР Ұлттық банкі мәліметтері бойынша есептелген:, 2005.
Коммерциялық банк басқа банк несиесін тікелей немесе делдал
Банкаралық несие нарығындағы операциялар Банктің ағымдағы өтімділігін реттеудің
Мұндай шаралар банк секторының өтімділік проблемасын туғызатын дағдарыстан
Кесте 4 - Ұсынылған банкаралық несие көлемі бойынша
Мерзімі Теңгеде Валютада
млн. теңге. Қарызгерлердің барлық категорияларына ұсынылған жалпы несие
1.08.2004 17068 10,45 19805 17,56
1.12.2004 18263 12,63 15870 12,52
1.04.2005 11751 9,72 43587 15,21
1.08.2005 12836 10,42 45321 15,19
1.12.2005 22095 13,12 52872 16,78
Банк статистикасының бюллетені мәліметтері бойынша есептелген, 2005, №
Несиелік ресурстардың бағасы – NIBK нарығындағы несие бойынша
MIBOR (Moscow Interbank Offered Rate) – сатуға ұсыныстар
MIBID (Moscow Interbank Bid) – сатып алуға ұсыныстар
MIACR (Moscow Interbank Actual Credit Rate) – банкаралық
Жоғарыда берілген көрсеткіштер банкаралық несие нарығының қатысушылары -
Банкаралық несие нарығындағы пайыздық қойылымдардың деңгейі несиелендіру мерзіміне
Банкаралық несие нарығында контрагенттерді таңдағанда болашақтағы қарыз алушы-банктің
Коммерциялық банк банкаралық несие нарығында контрагентпен лимитті есептеп
Кесте 5 - Банкпен ұсынылған несиелер бойынша орташа
өтеу мерзімі бойынша пайыздық қойылымдар
Период 30 күнге дейін Соның ішінде 1
2004ж.
Қаңтар 22,7 25,1 25,4 17,1 16,8 29,4
Мамыр 44,5 46,6 45,3 8,7 11,7 10,9 4,5
Тамыз 51,4 50,8 35,5 50,7 28,8 12,5
Желтоқсан 28,3 28,3 20,0 6,2 8,5 28,3
2005ж.
Қаңтар 23,7 24,0 43,9 41,9 30,8 3,0
Сәуір 18,3 18,4 20,6 13,7 3,2 -
Банк статистикасының бюллетені мәліметтері бойынша есептелген:, 2005,
№ 6, 78б.
Банктер әріптес-банктердің қызметін олардың рейтингі бойынша бағалай алады.
Тәуелсіз рейтингтік агенттіктермен жасалатын рейтингтер баспасөз бетінде жарияланған
Банкаралық несиелеу корреспонденттік шоттарды өзара несиелеу түрінде де
ҚР Ұлттық банкі «банктердің банкісі» болып табылады және
Қайта құрылған коммерциялық банк қызметінің алғашқы бір жылы
– біркүндік несиелер;
– мемлекеттік бағалы қағаздарды кепілге қою арқылы несие
Біркүнді есептік несиелер «ҚР ҰБ банктерге біркүнді есептік
Біркүнді есептік несиені пайдаланғаны үшін банктер ай сайын
Біркүнді есептік несие алу үшін коммерциялық банк келесі
– міндетті резервтік талаптарды уақытымен және толық көлемде
– ҚР Ұлттық банкі несиелері мен сыйақы бойынша
– ағымдағы күн соңында төленуі тиіс барлық есеп
– біркүнді есептік несие алу құқығын пайдалану үшін
ҚР Ұлттық банкімен есептік несие бергенін куәландыратын құжаттарға:
Біркүнді есептік несиені пайдаланғаны үшін сыйақы негізгі қарызбен
Бағалы қағаздарды кепілге алу арқылы берілетін несие «Мемлекеттік
Несиені қамтамасыз ету құралына ҚР ҰБ ломбардтық тізіміне
Коммерциялық банк мемлекеттік бағалы қағаздарды кепілге қоя отырып
а) несие бойынша жеткілікті қамтамасыз ету құралының болуы;
ә) міндетті резервтік талаптарды толығымен орындау;
б) ҚР ҰБ ұсынған несие және сыйақы бойынша
ҚР ҰБ мемлекеттік бағалы қағаздарды кепілге ала отырып,
– күнішілік несиелер;
– біркүнді есептік несиелер ( овернайт несиесі);
– ломбардтық несиелер (мерзімі 3-тен 30 қоса дейінгі
ҚР Ұлттық банкі берілетін несие түріне қатысты пайыздық
Егер банк несиені толығымен қамтамасыз ете отырып, барлық
Банк пайдаланатын несие түрлерін таңдайды да, ҚР Ұлттық
Коммерциялық банктің өз депо шотында «ҚР Ұлттық банкімен
ҚР ҰБ несиелері банкке иелік ету құқына байланысты
2.2 Банк қызметіндегі ұйымдастырылған банкаралық несие нарығының рөлі
Банкаралық несие нарығын ұйымдастыру мәселесіне оралсақ, несиелік мәмілелердің
Яғни нарық бар, бірақ ұйымдаспаған түрде, бұл ресурстардың
Банктер арасындағы өздерінің қойылымдары бойынша ашық бағалауда белгілі
Аукцион арқылы сатылатын (78 аукцион өткізіліп, 5,3 млрд.
2006 жылдың қаңтарында 2005 жылдың желтоқсанымен салыстырғанда банкаралық
Желтоқсанмен салыстырғанда қаңтарда орналастырылған банкаралық депозиттердің көлемі 7,4%-ға
Валюталық қарыз алудың банкаралық нарығында банкаралық депозиттерге АҚШ
Орналастырылған долларлық депозиттер бойынша сыйақының орташа қойылымы желтоқсандағы
Бұл орайда, Ұйымдасқан Банкаралық несие нарығы (ҰБНН) технологиясын
Ұйымдасқан Банкаралық несие нарығы желілік архитектурасы үш негізгі
Қарапайым сөзбен айтқанда, банктер өздерінің кеңселерінде отырып, қашықтағы
Бүгінгі күнде екінші деңгейлі бір банктерде өтімділіктің жетіспеушілігіне
Сонда жоғары тәуекелдер (валюталық тәуекел, несиелік тәуекел және
өздерінің шарттарын (қойылымдарын, мерзімдерін және т.б. параметрлерін) жариялау;
электронды жүйеде келіссөздерді жүргізу мен мәмілелер жасасу;
банк шығындарын (ақпаратты жинауға, барлық мәмілелерді және келіссөздерді
өтімділік балансына жету және банк жүйесінің басқарылуын ұлғайту,
жалпы банк жүйесінде табыстылықты ұлғайту;
банктер туралы уақытылы және дұрыс ақпарат (баланстар, нормативтер
нарықтық «ақша бағасын» анықтау;
мәмілелер архивін жүргізу және т.б.
Берілген нарықтың мүмкін қатысушылары ретінде Қазақстанның барлық банктері
ҰБНН жұмысынан болатын мүмкін тікелей және жанама әсерлері
уақытша бос ақша қаражаттарының бір келкі және тиімді
несиелік және басқа тәуекелдерді орташа банктерден ірірек банктерге
капитал жылжымалылығын ұлғайту арқылы банк бизнесінің табыстылығын жоғарлату;
қаржы билік органдарының әрекеттеріне сезімталдығын жоғарлату;
ақшаның, әсіресе теңгелік ресурстарының, нарықтық құнын қалыптастыру;
басқа қаржылық, соның ішінде ұзақ мерзімді құралдардың дамуына
банктердің ірі ақпараттық ашықтылығына ұмтылу;
банктік қызмет көрсетулер санын ұлғайту және шоттардағы қалдықтар
Берілген нарықтың қатысушылары арасындағы ара-қатынасты және тәртіпті реттейтін
Банктер қоғамының ҰБНН жобасы туралы ресми пікірін ҚР
Сонымен қатар, көршілес Ресейде банкаралық несие нарығын ұйымдастырудың
Жүйе бүгін «бір-біріне қарсы» принципі бойынша жұмыс істейді,
3. БАНКАРАЛЫҚ НЕСИЕЛЕУДІ ЖЕТІЛДІРУ
3.1 Банкаралық несиелеудің шетелдік тәжірбиесі
Дүние жүзілік банк пен Халықаралық Валюта Қоры 1944
Евровалютті нарықтың тууымен және өте күрделі коммуникациялық технологиялардың
Евродолларларды сату евровалютті нарықта жетекші ретінде қала берді.
Халықаралық банк қызметтерін енгізу және дамушы мемлекеттерге несие
Америкадық банктердің евровалютті нарықта 1980-ші жылдары берілген көптеген
ҚОРЫТЫНДЫ
Банкаралық несиелеу қаржы нарығының аса ірі сегменттеріне жатады,
Банкаралық несие – банктердің несиелік мекемелердің бос ақша
Банкаралық қарыздар нарығы – коммерциялық банктердің өз несие
Қазіргі уақытта банкаралық несие жетерліктей кең таралған. Ол
Банк өтімділігінің мәселесі, дәлірек айтқанда өтімділік пен табыстылықтың
Несиелік ресурстар нарығы қаржылық нарықтың басқа сегменттерінен коммерциялық
ҚОЛДАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ
Айманова В.К. ҚР банкілік несиелендіру, //«Бухучет в банке»,
Алимбаева Л.Д. «Коммерциялық банктер меншікті қаражаттарының жеткіліктігі»//Финансовый бизнес
Бабичева Ю.А. “Банк ісі” М, 1993 ж.
Қазақстанның он жылғы тәуелсіздік кезеңіндегі банк жүйесі, Абдулина
Қазақстанның он жылғы тәуелсіздік кезеңіндегі банк жүйесі,. Абдулина
Банк ісі / В И Колесников, Л П
Вестник АРБ, Москва, 23.02.2001.
2001ж. 2 наурыз «Банк қызметі жөніндегі Қазақстан Республикасының
2005ж. 5наурыз «Қаржы нарығын реттеуді жүзеге асыратын мемлекеттік
1995ж. 30 наурыз «ҚР Ұлттық банкі туралы» Заңды
07. 2003ж. «ҚР банктер мен банк қызметі туралы»
30.03.1995ж «ҚР Ұлттық банкі туралы» Заң, толықтырулармен 1.03.2004.
2003ж. 4 шілде «Қаржы нарығы мен қаржы ұйымдарын
«Минималды резервті талаптар туралы Ережелерді бекіту туралы» ҚР
«Экономикалық көрсеткіштерді болжам, экономикалық және әлеуметтік саясаттың негізгі
2
Банкаралық несие
Банкралық несие
Банкаралық несиелерді ресімдеу
ҚАЗАҚСТАН БАНКАРАЛЫҚ НЕСИЕ НАРЫҒЫН ҚҰРУ
Валюталық саясат - әлемдік шаруашылықтың маңызды саласы
Халықаралық несиенің формалары
Халықаралық валюта жүйесі: маңызы, даму кезеңдері, түрлері, құрамы
Ақша - несие саясатыі
Аударым берушінің банкісінің делдал банкке тапсырыс беруі
Халықаралық несиенің шарттары