Құқық қорғау органдары
ЖОСПАР
КІРІСПЕ
1 МЕМЛЕКЕТТІК БАСҚАРУДЫҢ МӘНІ МЕН ҚАЖЕТТІЛІГІ
Мемлекеттің пайда болуы, мәні және жіктелуі
Мемлекет теориясының құрылуы және мемлекеттің атқаратын қызметтері
Мемлекеттік билік және мемлекеттік басқару.
2 ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНДАҒЫ МЕМЛЕКЕТТІК БАСҚАРУ
2.1 Қазақстан Республикасының тәуелсіз мемлекет ретінде құрылу тарихы
2.2 Мемлекеттік басқарудың нысандары
2.3 Мемлекеттік басқару органдарының жүйесі.
3 МЕМЛЕКЕТТІК БАСҚАРУДЫ ЖЕТІЛДІРУ БАҒЫТТАРЫ
3.1 Мемлекеттік басқаруды жетілдіру жолдары
3.2 Мемлекеттік басқаруды ақпараттық технология арқылы жетілдіру
ҚОРЫТЫНДЫ
ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР
КІРІСПЕ
Бұл курстық жұмыстың тақырыбының маңыздылығы бүгінде дамыған демократиялық
Курстық жұмыс мемлекет теориясына, құқық теориясына негізделген. Курстық
Курстық жұмыстың мақсаты мемлекеттік басқаруды жетілдіру жолдарын іздеу
Курстық жұмысының ғылыми жаңалығы:
- мемлекеттік басқаруды 3 деңгейде қарастырады. Ол мемлекеттік
- қазіргі кезде мемлекеттік басқаруды ақпараттық технология арқылы
1 МЕМЛЕКЕТТІК БАСҚАРУДЫҢ МӘНІ МЕН ҚАЖЕТТІЛІГІ
Мемлекеттің пайда болуы, мәні және жіктелуі
Адамдардың пайда болып, жер жүзінде өмір сүре бастағанына
Алғашқы қауымдық қоғамның экономикалық, әлеуметтік дамуы екі кезеңге
Алғашқы қауымдық қоғамның экономикасы мен құрылымы – экономиканың
Алғашқы қауымдық қоғамның экономикалық, әлеуметтік, құрылымдық басқарушылық салаларындағы
Сонымен құқық пен мемлекеттің өмірге келуінің, қалыптасуының негізгі
қосымша өнімнің пайда болуы;
жеке меншіктің қалыптасуы;
таптар мен топтардың арасында күрестің басталуы;
қайшылықтарды реттеп, қоғамды басқару үшін құқық пен мемлекеттің
Мемлекеттің дамуы – мемлекет қоғамдық еңбек бөлінісінің, жеке
Мемлекеттің пайда болу, даму себептері:
Қоғамды басқаруды жақсарту, дамыту: қоғамның жұмысының көлемі де,
Қалың бұқараның, қаналушы таптың үстемдік тапқа, топқа қарсы
Қоғамды, экономиканы дамыту үшін, әлеуметтік жағдайды жақсарту үшін
Қоғамның қорғанысын күшейту үшін, заңдылықты, құқықтық тәртіпті қатаң
Мемлекет – бұл елдің барлық территориясына және оның
Аристотель мемлекетті ерекшелеудің келесі критерийлерін ұсынды:
1 Мемлекеттегі билік етушілер саны
2 Мемлекеттің алға қойған мақсаты
Бірінші белгі бойынша:
1 Бір адамның басқаруы
2 Мұрагерлік басқару
3 Бірнеше адамның басқаруы
Екінші белгі бойынша:
1 Дұрыс мемлекет, яғни қоғамның жалпы игілігін жақсартуға
2 Дұрыс емес мемлекет жеке мақсатқа жету үшін
Мемлекеттерді типтерге бөлу нысандармен тығыз байланысты. Мемлекеттің нысандары
1 Басқару нысаны
2 Мемлекеттік құрылым нысаны
3 Мемлекеттік тәртіп нысаны.
Басқару нысаны жоғарғы мемлекеттік билік органдардың құрылымын көрсетеді
1 Монархиялық
2 Республикалық
Монархия-бұл жоғарғы мемлекеттік билік жеке түрде мұрагерлікке берілетін
1 Өмір бойы билік жүргізетін жеке дара мемлекет
2 Жоғарғы билік мұрагерлікке тәртіп бойынша беріледі.
3 Мемлекеттік билік монархтың көзқарасы бойынша өзгереді.
4 Монархты заң алдында жауапкершілікке тарта алмауы.
Республика – бұл халық белгілі бір кезеңге өзі
1 Мемлекеттік билік біржақты және коллектив арқылы жүзеге
2 Мемлекет басшысы мен жоғарғы мемлекеттік билік органдыраның
3 Мемлекеттік билік өз еркімен емес халықтың ұсынысымен
4 Мемлекет басшысының заңда қарастырылған құқықтық жауапкершілігі бар.
5 Олардың шешімдері бәріне міндетті болып табылады және
Мемлекеттік құрылым нысаны – бұл орталық және жергілікті
Мемлекеттік құрылым нысаны бойынша барлық мемлекеттерді 3 негізгі
1 Унитарлы
2 Федеративті
3 Конфедеративті
Унитарлы мемлекет дегеніміз – тұтастай басқарылатын, яғни
1 Унитарлық құрылым барлық ел үшін біртұтас
2 Унитарлы мемлекет территориясында бір Конституция, заңдылықтың
3 Унитарлы мемлекеттің құрам бөліктері мемлекеттік суверенитетке ие
4 Унитарлы мемлекетте мемлекеттік билік пен органдары басшылық
Федерация – бұл бірнеше мемлекеттік құрылымдардың бір одақтық
1 Федерация территориясы оның жеке субьектілерінің жеке территориясынан
2 Одақтық мемлекетте жоғарғы заңдылық атқарушы және соттық
3 Федерация субьектілері өзінің жеке конституциясын қабылдау құқығына
4 Федерациядағы негізгі мемлекеттік сыртқы саяси іс-әрекетті одақтық
Конфедерация – бұл өздерінің жалпы қызығушылықтарын қамтамасыз ету
Мемлекеттік тәртіп нысаны бойынша барлық елдер демократиялық және
Демократиялық тәртіп – құқықтық мемлекеттерде қалыптасады.Ол жеке
1 Экономикалық іс-әрекет саласында тұлғалар еркіндігі.
2 Азаматтардың жеке құқықтары мен еркіне кепілдік беріледі.
3 Жеке тұлғалардың құқықтары әрқашан құқық қорғау органдарымен
4 Тұлға мен қоғамның дамуының обьективті қажеттілігін көрсететін
Антидемократиялық тәртіп келесі жағдайлармен сипатталады:
1 Мемлекет өзінің құрамына кіретін әртүрлі басқару органдарының
2 Барлық қоғамдық өмір саласына мемлекет қатаң бақылау
3 Барлық қоғамдық ұйымдарды мемлекетсіздендіреді.
4 Жеке тұлға өзінің субьективті құқықтарынан айырылады.
5 Мемлекет құқықтарын халыққа кері бағытта қолдана алады.
Мемлекет теориясының құрылуы және мемлекеттің атқаратын қызметтері
Адам қоғамы мыңдаған жылдар өмір сүріп келеді.
Теологиялық теория – мемлекет пен құқық Алланың
Патриархалдық теория – мемлекет адамдардың отбасы тәжірибесінен қалыптасқан
Органикалық теоия – бұл пікірді Платон көне дәуірде
Табиғи құқықтық теория – XVII-XVIII ғ.ғ. қалыптасты.Өкілдері:Г.Гроцкий, Т.Гоббс,
Психологиялық теория – XIX ғ. қалыптасты. Өкілдері: Л.Гумплович,
Материалистік теория – мемлекет пен құқықтың пайда болуын
Қазіргі кезде мемлекеттердің көпшілігінде функцияны ішкі және сыртқы
Экономикалық функция – мемлекеттің экономикалық дамуының негізгі стратегиялық
Әлеуметтік функция – мемлекеттің негізгі міндеттерінің бірі –
Қаржы реттеу функциясы – қоғамдағы барлық азаматтардың, бірлестіктердің,
Мәдениет бағытындағы функция – адамдардың денсаулығы, рухани сана
Экологиялық функция – бұл дүниежүзілік көлемдегі проблема. Сонымен
Құқықтық тәртіпті қорғау функциясы – қоғамда мемлекеттің, бірлестіктердің,
Қоғамдағы тәртіпті қоғау функциясы – бұл мемлекеттің органдары
Ғылыми-техникалық прогресті дамыту функциясы. Қазіргі заманда қоғамның жақсы
Мемлекеттің сыртқы функциялары:
Екі жақты пайдалы қарым-қатынас қалыптастыру. Қазіргі заманда мемлекетаралық
Мемлекетаралық саяси ынтымақтастықты дамытып, жақсарту. Барлық мәселені бейбітшілік
Мәдени және ғылыми-техникалық ынтымақтастықты қалыптастыру. Ғылыми-техникалық, мәдени жетістіктерді
Дүниежүзілік, ғаламдық мәселелерді реттеп, іске асыру. Бұл мәселені
Мемлекеттің қорғанысын, қауіпсіздігін қамтамасыз ету. Бұл мәселені жаңаша,
Мемлекеттік билік және мемлекеттік басқару.
Басқару – бізді қоршаған ортаның универсалды (әмбебап) және
Мемлекеттік басқару әлеуметтік іс-әрекеттің анықталған түрі ретінде кең
Басқару әрқашан билікті пайдаланумен байланысты. Биліктің келесі түрлері
Қоғамда биліктің әртүрлі түрлері болуы бірден қабылданды.
Мемлекеттік билік қоғамдық билік ретінде, біріншіден, әлеуметтік сипаттағы
Жалпы ереже бойынша қоғамдық биліктің әр түрлі көрініс
Осылайша, мемлекеттік билік - әлеуметтік – саяси негіз
Мемлекеттік билік – тек әлеуметтік – саяси көрініс
Мемлекеттік биліктің оның сипаты, іс-әрекет шегі, тапсырмалары, іске
Жоғарыда айтылғандай, «мемлекетті басқару» түсінігі әртүрлі мағынада қолданылады.
Басқару, яғни обьектінің (тұлға, ұжым, бөлімше және т.б.)
Тиімділік – мақсатқа қысқа уақыт аралығында төмен шығынды
Мемлекеттік басқарудың да қатысушылары, яғни субьектілері мен обьектілері
Мемлекеттік басқару обьектілері – бұл басқарылатын салалар, ұйымдар
2 ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНДАҒЫ МЕМЛЕКЕТТІК БАСҚАРУ
2.1 Қазақстан Республикасының тәуелсіз мемлекет ретінде құрылу тарихы
Қазақстан мемлекеттік тәуелсіздік алғаннан бері 15 жыл өтті.
Қазақстан Конституциясы (30.08.1995ж) мемлекеттілігіміздің беріктігін нығайта түсті,билік салалары
Экономика да өзгеріп жатыр.Жыл өткен сайын ұлттық нарық
Қазақстан егеменді тәуелсіз мемлекет ретінде қалыптасты және әлемдік
Бұл кезең еліміз үшін мемлекеттік құрылыс мәселелерінің бірінші
Қазақстан Республикасының азаматтарына нәсіліне, ұлтына, жынысына,тіліне, әлеуметтік, мүліктік
Адамдарды патриотизмге, азаматтылыққа тәрбиелеу мемлекеттің, барлық қоғамдық ұйымдардың,
Бүгінде Қазақстан Республикасы, қазақтың тәуелсіз мемлекеті деген атауымыз
Республикамыздың он бес жылдық тәуелсіздігі халқымыздың тарихына жаңаша,
Қазақстан Республикасының Конституциясы бойынша мемлекеттік биліктің бірден-бір қайнар
Қазақстан Республикасының Конституциясы бойынша адам және оның өмірі,
2.2 Мемлекеттік басқарудың нысандары
Қазақстан Республикасы өзін адам және оның өмірі, құқықтары
Демократиялық мемлекет – Қазақстан, ең алдымен, Конституция қабылдап,
Зайырлы мемлекет – Қазақстан Республикасында діни мекемелер мен
Құқықтық мемлекет – жеке адам мен қоғам мүддесін
Әлеуметтік мемлекет – жекелеген топтарға немесе ұлыстарға емес
Қазақстан өз мемлекетінің әлеуметтік сипатын Конституциясында кепілдік берілген
Конституциямызда жазылғандай, Қазақстан біртұтас, Президенттік басқару жүйесіне негізделген
Қазақстандағы президенттік басқару нысанының ерекшелігі сол билік бөлісу
Қазақстанның біртұтастығы оның әкімшілік аумақтық бөлшектерден құрылатындығы (облыс,
2.3 Мемлекеттік басқару органдарының жүйесі.
Мемлекеттік аппарат – алдында тұрған ерекше мақсаты бар
1 Мемлекеттік билік органдары: Парламент, Президент және Мәслихаттар;
2 Мемлекеттік атқару органдары: Үкімет, Министрліктер, ведомстволар, жергілікті
Мемлекеттік органдар үш топқа бөлінеді: өкілетті органдар, атқару
Республика Президенті мемлекеттік аппаратқа ерекше орын
Өкілетті органдар. Жоғарғы өкілетті органдарды халық сайлайды. Парламент
Парламенттің әр палатасының бөлек отырысында шешетін құзыреті бар.
Атқару билігі өкіметтің қолында жиналған. Президенттік республикаларда өкімет
Орталық салалық атқару билік министрліктердің, ведомстволардың, мемлекеттік комиссия
Сот билігі. Конституцияның 75-бабына сәйкес Қазақстан Республикасында сот
Жоғарғы Соттың құрамын пленум, төралқа, азаматтық шаруашылық, қылмыстық,
Жаңа Конституция бойынша сотқызметкерлері жаңа әдіспен тағайындалатын болды.
Құқық қорғау органдары.Прокуротура ҚР Конституциясының 83-бабы айтылған. Бұл
Прокуротура органдарының жүйесін Республиканың Бас Прокуроры басқарады, ол
Қазақстан Республикасының Прокуратурасы төменгі прокурорлар жоғарғы тұрған прокурорларға
Жергілікті мемлекеттік басқару органдары. Бұлар мемлекеттің тиісті аумағындағы
3 МЕМЛЕКЕТТІК БАСҚАРУДЫ ЖЕТІЛДІРУ БАҒЫТТАРЫ
3.1 Мемлекеттік басқаруды жетілдіру жолдары
Осы заманғы демократиялық, құқықтық және әлеуметтік мемлекеттің
Көптеген бір ұлтты және көп қоғамдардың құрылуының ,дамуының,гүлденуі
Біріншеден, мемлекет сыртқы аренада ұлттық егемендіктің иесі болып,
Екіншіден, мемлекет ел азаматтарының саяси бірігуінің пошымы ретінде
Үшіншіден, мемлекет қоғамның істерін жария басқарудың субъектілерінің бірі
Төртіншіден, мемлекет қоғамдағы заңдық мекеме қызметін атқарады.
Осы заманғы дүниеде мемлекеттік басқарудың жеті үлгісі бар
Біріншеден, барлық жүйелердің ең қарапайыми – либералдық тұжырымдамаға
Екіншіден, мемлекеттік басқарудың неолибералдық тұжырымдамасының либералдық тұжырымдамадан айырмашылығы,
Үшінші, мемлекеттік басқарудың социалистік тұжырымдамасының ерекшелігі – іс-жүзінде
Мемлекеттік басқарудың бесінші тұжырымдамасы ретінде шетелдік ғылыми ортада
Мемлекет қиын уақытта халықтың басым көпшілігінің мүддесін сенімді
Жаңа мыңжылдықта, жаппай ақпараттандыру, адам мен азаматтың жаратылыстық
Қазіргі кезде әлемде әртүрлі тұжырымдамалар ғана қолданылып қоймайды,
Мемлекеттік аппарат қызметке баға берудегі процестік жол әдетте
Мемлекеттік басқаруға баға берудің жемістілік өлшемі мемлекет салық
Мемлекеттік басқару әлеуметтік басқарудың өзге түрлерінен ерекшеленеді.
Сонымен, біріншіден, мемлекеттік басқарудың басты да тұрақты объектісі
Екіншіден, мемлекеттік басқару өз миссиясын іске асыру үшін,
Үшіншіден, мемлекеттік басқару жүйесі жұмысының нәтижелілігі мен тиімділігінің
ел азаматтарының әл-ауқатының ұдайы өсіп отыруы;
елде жеке және заңды тұлғалардың заңдылықты сақтау деңгейі;
ұзақ мерзімге ұлттық қауіпсіздікті қамтамасыз етудің дәрежесі.
Соңғы оңдаған жылдар бойында ұдайы зерттеулер жүргізіліп, мемлекеттік
мемлекеттік басқару (федералдық немесе республикалық деңгейде);
жергілікті мемлекеттік басқару (әкімшілік-аумақтық құрылымның жоғары буындары деңгейінде);
аумақтық өзін-өзі басқару (төменгі әкімшілік-аумақтық бөлініс деңгейінде).
Мемлекеттік басқаруды бұлай жіктеу ғаламдану жағдайында азаматтар мен
Жергілікті мемлекеттік басқару жүйесі – орталық пен әкімшілік
Жергілікті мемлекеттік басқару деңгейінде статистикалық есеп, азаматтардың жекелеген
Азаматтардың жергілікті өзін-өзі басқару 18 ғасырда пайда болды.
Мемлекеттік басқару жөніндегі сарапшылар басқарудың нормативтік жүйесінің басты
3.2 Мемлекеттік басқаруды ақпараттық технология арқылы жетілдіру
Қоғам дамуының аса маңызды стратегиялық міндеттерін орындау үшін
Елімізде қабылданып жүрген елдің, өңірдің және жергілікті органдардың
Әлемдік ақпараттың жүйе деңгейінде ашық ақпараттың жүйеге
Жан-жақты қамтып жатқан жаһандану және ырықтандыруы бар және
Біртұтас ақпараттық кеңістік саласындағы мемлекеттік саясатты қалыптастырудың
Мемлекеттік билік органдарын ақпараттық қамтамасыз ету – басқару
Қорыта айтқанда, мемлекеттік басқару оргндары жұмысының сапасын көтеру
ҚОРЫТЫНДЫ
Қорыта келгенде, қазіргі кезеңде ТМД елдерінде заң ғылымы
Бізде қазір Президенттік және үш деңгейлі,яғни Парламент, Үкімет
ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР
ҚР Конституциясы.
2030 жылғы ҚР даму стратегиясы.
Жоламанов Қ.Д., «Мемлекет және құқық теориясы», Алматы, 2004
Нұрпейсов Е.Қ., Котов А.К., «Қазақстан мемлекеті: хандық
Уваров, «Теория государственного управления», М. 2002 г.
«ҚР мемлекеті мен құқығының негіздері», Оқулық, Алматы, 2003ж.
В.Е .Чиркин, «Государственное управления», Юристь, М. 2002 ж.
И.Мунтьян, В.Поп, «Новые правилы игры в старых
Ә.Қасенова, Мемлекеттік басқарудағы ақпараттық технология, «Ақиқат», 2004ж.
Найманбаев.С., Мемлекеттік басқару, маңызы және ерекшелігі, «Ақиқат», 2000ж.
Нұрғасиев.С., Мемлекеттік басқарудың кәсібилігі бағытында, «Қазақстан жоғары мектебі»,
Мұқышев.Ж., Мемлекеттік басқару органдарын жетілдіру – уақыт
Ә.Тоқтыбеков, Мемлекеттік басқаруды жетілдірудің жолдары:тұжырымдамалар мен әдістер, «Ақиқат»
3
Құқық қорғау органдары
Құқық қорғау қызметінің қағидалары
Құқық қорғау қызметі туралы
Құқық қорғау органдары қызметкерлерінің кәсіби іс-әрекетінің психологиялық құрлымы
Құқық қорғау органдарының жалпы сипаттамасы туралы
Құқық қорғау органдарының жалпы сипаттамасы
Әділет органдары
ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ ҚҰҚЫҚ ҚОРҒАУ ОРГАНДАРЫ ЖҮЙЕСІНДЕ ОРЫН АЛҒАН РЕФОРМАЛАР
Тіршілік қауіпсіздігін қамтамасыз ету бойынша ҚР-ның құқық қорғау органдары
Қазақстан Республикасының кеден органдар қызметкерлерінің құқықтық мәртебесі