ЖОСПАР
ЖОСПАР
Кіріспе 2
КӨНЕ ҮНДI ФИЛОСОФИЯСЫ 3
УПАНИШАД РӘСIМI 8
ВЕДАНТА ЖҮЙЕСI 12
Қолданылған әдебиеттер 14
Кіріспе
Философия ғылыми көзқарастың бастауы ретiнде б.з.д.
Әр дәуiрдiң, әр заманның өкiлi өз
Философия өзiнiң зерттейтiн объектiсiн ерекше қарастырды,
Шығыс философиясы: Сыни көзқарас ретiнде б.з.д.
Антикалық философия: мифология және жаңадан туындап
Ортағасыр. Дiнге байланысты болды, оны ақыл-оймен
Қайта өрлеу дәуiрi ХIV ғ. ортасы
Жаңа дәуiр философиясы (реформация). Жаратылыстану ғылымына
«Ежелгi Шығыс» деген не? Географиялық жағынан
- Таяу Шығыс -
- Орта Шығыс – Үндi, Иран,
- Қиыр Шығыс – Қытай, Вьетнам,
КӨНЕ ҮНДI ФИЛОСОФИЯСЫ
Ертедегi Шығыс философиясы б.з.д. X ғасырда
Б.з.б. 1-мың жылдықтың басында абыздар мен
Б.з.б. VII( IV ғ-да Үндiстанды мекендеген
Көне Үндi тарихында алты кезеңдi атап
Үндi философиясының ерте классикилық даму кезеңiнде
Орта ғасырда (VIII ( XVII ғ.)
XVIIIғ.(XIX ғ-дың басындағы философияда дiни(идеалистiк дәстүрмен
XIX ғ-дың 2-жартысындағы Үндi философиясының дамуы
XIX ғ-дың соңы XX ғ-дың
Бiздiң жыл санауымыздан үш мыңдай жыл
Самхит ( құдайларға арналған гимндер жинағы.
Брахман ( самхиттi түсiндiретiн әр түрлi
Араньякта (Орман кiтабы) ( брахманға тән
Ведалардың ең соңғы сатысы “упанишадта” дәстүрлi
Миф ( дiни және философиялық дүниетанымның
Мифологиялық толғаныс-тебiренiске символдық, әсiрелеушiлiк, алмастырушылық, синкреттiк,
Десек те, мифология ( тарихи-көркем құбылыс.
ғарыштық (космогониялық) мифтер, зооморфологиялық мифтер, каннибалистiк
Мифтiң түрлерi бiрден қалыптасқан жоқ, олардың
Б.д.д. II-I жылдардың тоғысында ертедегi арийлық
Бiзге Веданың төрт түрi жеткен. Олардың
Самаведа ( веданың екiншi түрi. Самаведа
Үшiншi веда ( Яджурведа. Яджурведа төрт
Атхарваведа веданың соңғы түрi. Бұл самхитке
Веданың төртке бөлiнуi кездейсоқ емес сияқты.
Магиялық және аскезалық салт ведалық дiннiң
Б.д.д. X-VII ғасырларда абыз брахмандардың
абыздың шығу тегi таза брахманнан болу
өзiн-өзi әрдайым ұстай бiлуi лайық;
бiлгiрлiгiмен көзге түсу және бiлгiрлiкке үйренуi
адамдарға жәрдемдесу немесе әлсiздер үшiн құрбандық
Брахман-түсiндiрмеде, бiржағы, ұзақ өмiр мен мәңгi
денелi де, денелi емес те нәрсе
брахман материалдық бастаудан тәуелдi. Мысалы, “су
брахман ( абсолют, субстанция, бар нәрсенiң
Б.д.д. X-VI ғғ брахман-абыз, брахман-текст, брахман-абсолют
Ертедегi Үндi философиясының текстерiн құраушы бастамалар
УПАНИШАД РӘСIМI
“Упанишад” терминi (“қасында отыру”) ұстаздың аяғына
бала веданы ұстазының үйiнде оқиды, отбасында
қартайғанда, тақуалық күйге ұшырағанда араньякимен танысады,
араньяк аскеттер салтынан, ырымынан туындайды;
дүниеден күдер үзген қарттық жаста упанишадтың
Карма үндi философиясындағы өте маңызды қағида.
Упанишадтың түп мақсат-мұраты ( Брахманды тану,
Атман ( таза рухани субстанция ғана
бiрде жеке адамның жанына ұқсас, оның
ендi бiрде бүкiл жан дүниесiне тектес.
Брахман, Атман, Пуруша бiр-бiрiмен үйлесiп, жоғарғы
Брахман үш қыр мен көрiнiстен тұрады.
Б.д.д. бiр мың жылдың шамасында упанишадтың
Бiрақ индуизм қалыптасқанға дейiн үндi дiни-философиялық
Индия философиясы жүйесiнiң екiншi бағытын (
Ескеретiн бiр жай, веда дәстүрiне деген
Веданта жүйесi болса, керiсiнше, веданың спекулятивтi,
Санкхья, йога, ньяя және вайшешик мектептерi
Санкхья жүйесiн б.д.д. VIII-VII ғасырларда ертедегi
Пуруша мен практити өзара аралас, бiр-бiрiмен
екiншi гуны, раджасы ( iс-әрекетке итермелейтiн
үшiншi гуны, тамасы ( жалқаулық пен
Пуруша ( бұл рух, таза сана
ВЕДАНТА ЖҮЙЕСI
Алғашқы кездегi Үндiдегi философиялық ойлау брахманизмге,
Қазiргi кезде бiзге 4 веда белгiлi:
Самхит – құдайларға арналған әнұрандар (гимндер)
Брахман – самхиттi түсiндiретiн әртүрлi мифологиялық
Араньяктар (дүниеден безген диуаналардың орман кiтабы)
Ведалардың ең соңғы сатысы – «Упанишада»
Веданта жүйесi философиялық толғаныс пен талдауға
Веданта идеясы мынандай қағидаға сүйенедi:
тұтас және елестеулi дүниенiң, күллi нәрсенiң
әр адамның рухани «Менi», оның Атманы
Ведантаның тұжырым-түйiндерiн ескi үндi философиясының алты
Б.д.д. бiр мыңыншының ортасында бұрынғы дiндар
Брахман кастасына жатпайтын топтар үшiн дiни-философиялық
Қолданылған әдебиеттер
1. М.С. Әженов. „Философия” (оқулық) Алматы
2002 жыл.
2. Д. Кішібеков. „Философия”. Алматы „Рауан”,
3. Ж. Қабаева „Философия білімінің негіздері”.
4. Қ. Әбішев. „Философия” (қаз. тіл),
1
Қазақстан кәсіпорындарындағы бизнес-жоспарлаудың мәселелері
Кәсіпкерлік қызметті жоспарлау. Кәсіпкерлік қызметті жоспарлаудың мәні
Қазақстан кәсіпорындарындағы бизнес-жоспарлау мәселелері
Жоспарлаудың мазмұны, мақсаттары мен міндеттері. Ұйымның жұмысын стратегиялық жоспарлау
Бизнес-жоспардың теориялық және практикалық аспектілері
Кәсіпорын мінездемесі
Бизнес жоспарды жақсарту жолдары
Бизнес - жоспарды уйымдастыру
ҚЫЗМЕТКЕРЛЕРГЕ ТӨЛЕНЕТІН ҚЫСҚА МЕРЗІМДІ СЫЙАҚЫЛАР
Бизнес-жоспарлардың мазмұны