Қазақстанда бәсекені дамыту мәселелері
МАЗМҰНЫ
КІРІСПЕ 3
1. Бәсеке және оның түрлері 6
1.1. Бәсекенің нарықтық экономиканың негізгі белгілерінің бірі ретіндегі
1.2 Бәсекенің түрлері 8
2. Елдің шаруашылықтық қызметіндегі бәсекенің ролі 14
2.1. Еліміздегі бәсекенің дамуы мен маңызы 14
2.2. Қазақстанда бәсекені дамыту мәселелері 22
ҚОРЫТЫНДЫ 28
ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ 30
КІРІСПЕ
Нарықтық механизмді ең жалпы түрде экономиканың негізгі мәселелерін
Нарық дегеніміз не? Басында нарық дегенді әр түрлі
Тауар өндірісі жағдайында нарықтық байланыстар экономикалық қатынастардың барлық
Әрбір экономикалық жүйе негізгі үш сұрақты шешу қажеттігіне
Әрбір кәсіпкердің мақсаты пайданы барынша ұлғайту, сондықтан да
Бәсеке нарық механизмінің қажетті элементі, бірақ бәсекенің сипаты
1. Бәсеке және оның түрлері
1.1. Бәсекенің нарықтық экономиканың негізгі белгілерінің бірі ретіндегі
Нарықтық экономиканың негізгі ерекшелігі болып еркін таңдау: өндіруші
Бәсеке - бұл нарықтық экономиканың қатысушыларының арасындағы тауарларды
Тауардың бәсекелік нарығында сұраныс пен ұсыныстың әрекет ету
Нарықтық баға мен оның сұранысқа ие санының арасында
Сұраныстың біртіндеп азаюы заңының барлық тауарларға қатысы бар.
Басқаша айтқанда, әрбір сатушының ұсыныс көлемі бағаға байланысты
Сонымен, бәсеке және сұраныс пен ұсыныстың тербелуі нарықта
Сұраныс пен ұсыныстың өзгеру және тепе-теңдік бағасының құрылу
1.2 Бәсекенің түрлері
Бәсеке - нарықтық қатынастардың негізгі категориясы, әр түрлі
Бағалық бәсеке тауарлар мен қызметтерді бәсекелестің бағасына қарағанда
Бағалық емес бәсеке техникалық артықшылықтардың арқасында жететін тауарлардың
Нарықтық қатынастар қатысушыларының өзара қалай бәсекелесуіне байланысты жетілген
Жеке фирмалардың өнім бағасына (базар нарқына) әсер етуі
Жетілген бәсеке (еркін бәсеке рыногі) дегеніміз нарықта бір-біріне
Жетілген бәсекенің негізгі белгісі: әрбір фирманың үлесі жалпы
Жетілген бәсеке толық түрде болмайды. Оған тек жуық
XIX ғасырдың екінші жартысынан бастап ҒТП-ң әсерінен өндірісті
Монополия жеке өндіруші тауар рыногын бақылап және сол
Монополияның мақсаты - нарықта баға мен өндіріс көлемін
Монополия бірнеше компаниялардың қосылуы арқылы құрылады және мынадай
Картель - шығарылып отырған өнім мен өткізу рыногын
Синдикат - өнімді бірлесіп өткізуді ұйымдастыру мақсатымен бірігу.
Трест - монополияға енетін фирмалардың меншік өндіріс
Конгломерат - басты фирманың қызмет өрісімен өндірістік және
Жетілмеген бәсеке деп еркін бәсекенің шарттарының кем дегенде
Жетілмеген бәсеке үш типке бөлінеді: монополиялық бәсеке, олигополия,
Монополиялық бәсеке кезінде нарықта сатушылар мен сатып алушылардың
Олигополиялық бәсеке дегеніміз бірнеше фирма үстемдік ететін нарық
Олигополияға қарама-қайшы құбылыс болып олигопсония табылады. Ол нарықта
Таза монополия нарықта ешқандайсыз бәсекелестерсіз бір ғана сатушы
Монополияның ролі экономикада екі жақты. Оның жақсы жағы
Жаман жағы монополия нарықта үстемдік етеді және монопольды
Осыны ескере келе, мемлекет бәсекені қолдай отырып, монополизмге
Антимонополиялық заңдар 1880 ж. АҚШ-та қабылданған. Қазіргі антимонополиялық
Қазақстанда 1996 ж. «Бәсеке және сауда рыногындағы монополиялық
2. Елдің шаруашылықтық қызметіндегі бәсекенің ролі
2.1. Еліміздегі бәсекенің дамуы мен маңызы
Қазіргі таңда барынша монополияланған нарықтарға ірі көлемде капитал
2001 жылы 19 қаңтарда «Бәсеке және монополиялық қызметті
Бәсекенің ел экономикасының қаншалықты дамығандығын көрсететін факторлардың бірі
Осы жағымсыз құбылысты реттеу үшін Қазақстан Республкасында 1998
Қазақстан экономикасы бәсеке пайда болған күннен бастап бірқатар
Ел Президентінің жыл сайынғы халыққа дәстүрлі Жолдауларында нарықтық
2000 жылы шағын бизнес өкілдері 532,6 млрд. теңге
Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкінің деректері бойынша, екінші деңгейдегі
Қазақстанда бәсекелестікті дамыту үшін мынадай басымдықтар бөліп көрсетілуде:
экономикасының ашықтығын күшейте беру;
-индустриалдық-инновациялық даму стратегиясын жүзеге асыру;
- ауылды дамыту бағдарламасын жүзеге асыру;
- инфрақұрылымды дамыту.
Үкiмет ырықтандыру мен табиғи монополиялар салаларын: телекоммуникацияларды, электрэнергетиканы
Бұл салалар бәсеке үшiн айқын әрi ашық болуға
Жекелеген учаскелердiң өзiнде бәсекенi шектеумен келiсуге болмайды. Монополияға
Өсудiң жоғары қарқыны мен бәсекеге қабiлеттiлiк көбiнесе экономиканы
Президент Үкiметке бұл жөнiнде тапсырмаларды 2003 қазан айында
Бұл жерде Қазақстанда бизнесшiлердiң жұмысы үшiн жағдайдың жақсарып
Бiздiң ұлттық экономикамыздың бәсекеге қабiлеттiлiгiне оны әлемдiк экономикаға
Сондықтан да Қазақстанның Бүкiләлемдiк Сауда ұйымына кiруiн жеделдету
Қазақстандық бизнестiң қалыптасу процесi аяқталып келедi. Ол iшкi
Ендiгi жерде ауыл шаруашылығында еңбек ететін шаруаларды да
Индустриалдық-инновациялық даму стратегиясын жүзеге асыру мақсатында даму басымдықтарын
Бiздiң iс жүзiнде барынша тиiмдiлiк беретiн үздiк халықаралық
Инновациялық қызметтiң инфрақұрылымын дамыту үшiн Алатау кентiндегi Ақпараттық
Атап айтқанда, дизелді двигатель шығаратын Қостанайдағы дизелді зауыттың
Елдің сыртқа өнім шығару мүмкіндігіне индустрияның базалық салаларының
“Испат-Кармет” металды алюминий шығаратын құрышты үздіксіз құю жобасын,
Химия және мұнай химиясы өнеркәсібін дамыту басым бағытқа
Қарашығанақ газ конденсаты кен орнында жобалық құны миллиард
Бұл жетістіктер индустриалдық бағдарламаны жүзеге асырудағы оның бірінші
Бұдан басқа, бізге инвестициялық ахуалды одан әрі жақсарту
Жоғарыда аталып өткендей, алдымызда еліміздегі агробизнестің бәсекелестік жүйесін
Ол үшін заң актілерін, біріншіден, Жер, Су және
Дәнді дақылдар нарығын жүйеге келтірудің мемлекеттік саясатының тиімділігін
Ауыл шаруашылығы өнімдерін қайта өңдеу және өнімнің сапасын
Аграрлық ғылымды дамытуды да естен шығармаған абзал.
Ауылдық жерлердегі кедейшілікті жою үшін шағын несиелер беру
Осы жылдан бастап ауылдық аумақтарды дамытуға арналған мемлекеттік
Өткен жылы Алматы-Астана және Астана-Бурабай автомобиль жолдары пайдалануға
Қызылорда ауданында Сырдария үстімен өтетін көпірдің, Алматы әуе
Үстіміздегі жылы Астана халықаралық әуе жайының жаңа объектілері
Бұдан басқа, бізге “Екібастұз-Павлодар” темір жол учаскесін электрлендіру,
Автомобиль жолдары құрылыстарында халықаралық маңызы бар транзиттік жолдарға,
Жалпы алғанда, үстіміздегі жылы автожолдарды модернизациялау және құрылысы
Мұнай тасымалдаудың баламалы бағыттарын да іске асырудың жұмыстары
“Ақшабұлақ – Қызылорда” газ құбырының құрылысын аяқтау және
Мұның бәрі де Қазақстанда нарықтық экономиканың ырғақты жұмыс
2.2. Қазақстанда бәсекені дамыту мәселелері
Қазіргі таңда адамзаттың ойлау жүйесінде түбірлі өзгерістер жүріп
Жоғары білім кеңістігі халықаралық байланыстың өзекті желісі болғандықтан
Бұл тақырып қазір еліміздегі зиялы қауымның ең көкейкесті
Өйткені, білім беру саласы мен білімнің негізі барған
Қазір бұрынғы кеңестік кеңістіктің құрсауынан шыққан тәуелсіз мемлекеттерге
Дамыған елдерде табиғи шикізаттар мен жеке адамдардан алынатын
Мұндай білім додасына қатысу мемлекетіміздің деңгейін де, мамандардың
Онда қозғалған әңгіменің жалпы жобасы мынадай: бірінші, жоғары
Бiздiң экономикамыздың бәсекеге қабiлеттiлiгi көбiнесе кәсiпорындарымыздың халықаралық стандарттарға
Қазақстан Батыс елдерiнiң өнiм сапасын басқару жөнiндегi жарты
Президенттің тапсырмасы бойынша, Үкiмет қазiрдiң өзiнде 2006 жылға
Ендiгi жерде әр министр мен әкiмнiң жұмысы олардың
Қысқа мерзiмде қысқа мерзiмде халықаралық iс-тәжiрибеде қабылданған техникалық
ҚОРЫТЫНДЫ
Бәсекелестіктің бұлжымайтын заңы — күш жігеріңді аямай тер
Атап айтқанда, ғылыми зерттеулермен белсенді айналысып жүрген, жаңа
Екіншіден, инвестиция тарту үшін салықтық кедергілерді ұсынудың жөн-жосығын
Үшіншіден, өндірісті модернизациялау мен қайта жарақтандырудың жағдайларын айтарлықтай
Осы аталған мәселелер нарықтық экономиканың негізі бәсекелестікті дамытуға
ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ
1. Әкімбеков С.А., Баймұхамбетов А.С., Жанайдаров У.А.
2. Әубәкіров Я.Ә. және ұжым, Экономикалық теорияның негізі.
3. Әубәкіров Я.Ә. және ұжым, Экономикалық теория. Оқулық.
4. Борисов Е. Ф. Экономическая теория: вопросы -ответы.
5. Грегори Мэнкью Н. Макроэкономика. - М.: МГУ,
6. Долан Э. Дж. Рынок: микроэкономическая модель. С-Пб,
7. Долан Э.Дж. Микроэкономика. - СПб: Санкт-Петербург оркестр,
8. Қошанов А. Экономикалық теория және реформа. /Ақиқат,
9. Саниев М.С. Ақша, несие, банктер. – А.,
10. Костюк В.Н. Макроэкономика, М., 1998.
11. Назарбаев Н.Ә. Қазақстан халқына 2004 жылға арналған
12
12
Жеке кәсіпкерлікті қорғау және қолдау туралы
Бәсеке және оның түрлері
Қазақстан Республикасында кәсіпкерлікті басқару және дамыту
Қазақстандағы кәсіпкерлікті басқару
Қазақстан Республикасының монополияға қарсы саясаты
Қазақстан Республикасындағы кәсіпкерлік
Кәсіпкерліктің даму мәселесі
Қазақстан Республикасының кәсіпкерлік қызметіндегі бәсекені жүргізудегі экономикаға тигізетін әсері
Қазақстан Республикасының монополияға қарсы жүргізілетін мемлекеттік шаралар жүйесіне және оларды жүзеге асыру әдістерінің негізін қалыптастыру ерекшеліктеріне талдау жасау
Бәсекелестік қатынастардың негізгі түрлері