Шетел валютасы
Мазмұны
Кіріспе..........................................................................................................................
І Валюталық операциялар туралы түсінік..........................................................
1.1 Валюталық операциялардың сипаттамасы.........................................................
Валюталық операциялардың жіктелуі................................................................
ІІ Мерзімді валюталық операцияларды талдау................................................
2.1 Мерзімді валюталық операциялардың сипаттамасы.......................................
2.2 Мерзімді валюталық операциялардың экономикалық негіздері....................
III Валюталық операция түрлерін жүргізетін және реттейтін
органдар....................................................................................................................
3.1 Валютаны реттеу мен бақылау
3.2 ҚР Ұлттық Банктің валюталық операциялары мен реттеу
шаралары................................................................................................................
3.3 Қазақстан Республикасындағы валюталық операциялар және олардың құқықтық
Қорытынды .............................................................................................................
Пайдаланылған әдебиеттер тізімі........................................................................
Кіріспе
Әлемдік валюталық жүйе дүниежүзiлiк шарушылықтың шеңберiндегi сатып алу және
Халықаралық шаруашылық байланыстардың дамуы шамасына байланысты валюталық жүйе құрылды.
Валюталық жүйелердің дамуы өз кезегінде валюта нарықтарының дамуына септігін
Қазіргі уақытта валюта нарығы ең үлкен қаржы нарығы.
Халықаралық валюталық қатынастар материалдық өндіріс саласына, сондай-ақ бөлу, айырбас
Валюталық операциялар жағдайы ұлттық және дүниежүзілік экономиканың дамуына, саяси
Қазақстан Республикасында КASE қор нарығында тек акция, облигациялармен ғана
Валюта нарығы ел экономикасын қан жүйесі секілді. Валюталық операцияларды
Курстық жұмыстың өзектілігі – Қазақстан Республикасындағы валюталық операцияларды және
Валюталық операциялар - валюталық құндылықтарға қатысты жасалатын мәмілелер
Валюталық операциялар экономиканың бір бөлігі ретінде қарастырылады. Оның жағдайы
Курстық жұмыстың мақсаты – мемлекетте жүргізілетін валюталық операцияларға талдау
Осы мақсатты орындау үшін келесі міндеттер қойылады:
- мемлекеттің валютамен жүргізетін операциялары мен оның түрлерінің
ерекшеліктері;
- мерзімді валюталық операциялардың экономикамен байланысын талдау;
- валютаны реттеу мен бақылаудың ерекшеліктері;
- Ұлттық Банктің валюталық операциялары мен реттеу шараларын жетілдіру
Курстық жұмыстың міндеті – валюталық операциялардың жүргізілуін және мерзімді
Курстық жұмыстың құрылымына тоқталсақ, курстық жұмыс кіріспеден, үш тараудан,
I. Валюталық операциялар туралы түсінік
1.1 Валюталық операциялар және оның сипаттамасы
Валюта дегеніміз – мемлекеттердің заңды төлем құралы ретінде қабылданған
Валюта арқылы сыртқы тауарлар мен қызметтерді пайдалануға, туризм және
Валюталық нарық дегеніміз – ұлттық валютаны шетелдік валютаға алып
Валюталық операциялар – валюталық құндылықтарға қатысты жасалатын мәмілелер. Олар
Валюталық операциялар дегеніміз – ол меншік құқығының және өзге
Валюталық операциялар түсінігінің мазмұны мен мәнін ашу мақсатында тақырыптың
1) Меншік құқығы мен басқа да құқықтарының валюталық құндылықтарға
2) Қазақстан Республикасының валюталық құндылықтарды енгізу және шығару операциялары.
3) Халықаралық ақша аударымдарын жүзеге асыру.
Бірақ бұл операциялармен ғана валюталық операциялартізімі шектелмейді. Валюталық бақылау
Шетел валютасында орындалатын операциялар заңға сәйкес жүзеге асырылады. Банктер
Қазақстан Республикасының валютасына кіреді:
айналымдағы, сонымен қатар айналымнан шығарылған, бірақ айырбастауға жататын ҚР
Қазақстан Республикасы банктеріндегі мен басқа да несиелік мекемелеіндегі счеттарға
ҚР валютасындағы бағалы қағаздар- теңгеде көрсетілген төлем құжаттары мен
ҚР территориясында тұратын тұлғалар
( белгілі бір мерзімде ҚР территориясынан тыс тұратын тұлғалар
ҚР заңдарына сәйкес және ҚР территориясында орналасқан заңды
тұлғалар;
Заңды тұлға ретінде саналмайтын, бірақ ҚР-ның заңына сәйкес құрылған
ҚР –ң территориясынан тыс орналасқан дипломатиялық және басқа да
ҚР территориясынан тыс жерде орналасқан резиденттердің филиалдары
«Резидент емес» тұлғаларға жатады:
ҚР тыс мемлекеттерінің заңына сәйкес және ҚР да тұрақты
Заңды тұлға болып табылмайтын мекемелер мен организациялар.
ҚР территориясында шетел дипломатиялық және басқа да ресми представительстволары
ҚР-ның территориясында орналасқан резидент еместердің филиалдары.
Валюталық операциялардың жіктелуі
Экономикада банктер жүргізетін валюталық операциялардың өзіндік белгілеріне байланысты жіктелуін
1.Клиентердің шоттарын ашу және жүргізу
Бұл операция мынадай түрлерден тұрады:
- заңды және жеке тұлғаларға валюталық шот ашу
- шоттардағы қалдық бойынша пайыз төлеу
- офердрафт – ерекше клиенттерге несие беру
- операция жасалуына қарай шоттың көшірмелерін беру
- кез келген уақыт аралығына шот архивін рәсімдеу
- клиенттердің тапсырмалары бойынша операцияларды орындау
- экспорттық – импорттық операцияларға бақылау жасау
2. Сауда емес операциялар. Сауда емес операцияларға клиенттерге
Өкілетті банктер сауда емес сипатта мына операциялар жасалады:
қолма-қол шетел валютасын және шетел валютасындағы төлем құжаттарын сату
шетел валютасын және шетел валютасындағы төлем құжаттарын инкассалау.
Шетел банктерінің жол чектерін сатып алу
Ақшалай аккредетивтерді төлеу
Шетел банктерімен корреспонденттік қатынас орнату.
Халықаралық есеп айырысуларды жүзеге асыру үшін банктер шетел банктерінде
Ностро шоты – банк-корреспондентте коммерциялық банктің атына ашылған ағымдық
Лоро шоты – коммерциялық банкте банк-корреспонденттің атына ашылған ағымдық
Конверсиондық операциялар – сол елдің қолма-қол және қолма-қол емес
Халықаралық есеп айырысулар бойынша операциялар
Сыртқы саудада есеп айырысудың мынадай формулалары қолданылады: құжатталған аккредитив,
Құжатталған аккредтитив - аккредитив шарттарында қарастырылған сатушы тарапынан құжаттар
Экспорттаушы (сатушы) үшін аккредитивтердің артықшылықтары:
Аккредитив тұтынушының емес, банк-эмитенттің міндеттелігі болып табылады. Егер импорттаушы
Экспорттаушы аккредитивтің растталғандығы туралы экспорттаушы банк немесе үшінші банктен
Егер экспорттаушы аккредитив шеңберінде (тауарлық несие) импорттаушыға төлемді кейінге
Импорттаушы (сатып алушы) үшін аккредитивтердің артықшылықтары:
Сатып алушы бенефицар төлемді тек, тауар жіберілгеген/қызмет көрсетілгенен кейін
Егер, құжаттар аккредитив шарттарына сәйкес келмесе, банк мұндай құжаттарға
Банк тұтынушы тарапынан қаржылай қамтамасыз ету болмаса да аккредитив
Банк және экспорттаушымен келісе отырып сатып алушы аккредитив бойынша
Сатып алушы төлемі шегерілген аккредитивті пайдаланумен қатар экспорттаушыдан тауарлық
Есеп-айырысудың аккредитивті түрінің сенімділгі болып сатып алушы экспорттаушыдан келісімнің
Аккредитив сатушының төлеу қабілеттілігін растауға мүмкіндік береді, бұл жаңа
Құжатталған инкассо ұғымына сатушының құжаттарын сатып алушыға беруге
Құжатталған инкассо тікелей банктік аударымдармен салыстырғанда сенімді кепілдік
Құжатталған инкассоны пайдалану төмендегі жағдаяттарда тиімді болып келеді:
Сатушы (экспорттаушы) және сатып алушы (импорттаушы) бір-біріне сенімді болады;
Сатып алушының төлемді жүргізуде еш күмәні болмайды;
Импорттаушының еліндегі саяси, экономикалық және құқықтық жағдайлар тұрақтылықпен ерекшеленеді;
Импорттаушының елінде сыртқы сауда бойынша есеп айырысуда ол валюталық
Аккредитивтен құжатталған инкассоның ерекшелігі: сатушы алдын-ала өзінің келісім-шарттық міндетін
Артықшылықтары:
Құжатталған инкассо – бұл қарайым әрі қымбат емес банктік
Инкассоны пайдалану кезінде төлем ашық есеп шот бойынша есеп
Сатып алушыға тиесілі сомманы төлеуге қарамастан немесе акцептке қарамастан
Банктік аударым – банктік аударым жасаушының жасаған тапсырмасы негізінде
Валюталық қаражаттарды тарту және орналастыру операциялары.
Оған жатады: депозиттерді тарту: жеке тұлғалардан, заңды тұлғалардан, соның
Несиелер беру: жеке тұлғаларға, заңды тұлғаларға.
Банкаралық нарықта несиелерді орналастыру.
ІІ Мерзімді валюталық операцияларды талдау
2.1 Мерзімді валюталық операциялардың сипаттамасы
Қазақстан Республикасының заңдылықтарына сәйкес, “валюта деп мемлекеттердiң заңды төлем
Кассалық келісімдер немесе дереу орындалатын келісімдер спот (spot) ережелеріне
Спот валюталық операциясының мәні келісім жасалған сәттегі курсы бойынша
тардың өз міндеттемелерін толығымен орындайтын күн деп те айтуға
Валюталық операциялардың екінші түріне мерзімдік келісім-шарттар жатады. Соңғы жылдары
Форвардтық келісімдер мерзімдік контрактылардың ең алғашқы қолданыла бастаған түріне
Форвардтық келісім-шарт тек қана валюта төңірегінде емес, сондай-ақ басқа
Валютаны сату, сатып алу жөніндегі форвардтық келісім мынадай ережелерге
Келісім-шарт жасаған мезеттегі валютаның курсы белгіленіп, бекітіледі;
Валютаны екінші жаққа тапсыру тұрақты кезеңдер ішінде, ең көп
Мерзiмдiк операцияда есеп мәмiледе көрсетiлген мезгiлде жүргiзiледi: ол айдың
Мерзімдік мәміле бойынша есеп айырысу, жоғарыда айтылғандай, белгілі бір
сурет. Биржаның валюталық операциялары
Фьючерстік келісімдердің негізінде нақты пайыздық ставка мен валюталық бағамдардан
Бүгінгі таңда саудаланатын 10 фьючерстік контрактының алтауы қаржылық тетіктердің
Қазіргі кезде дүниежүзілік фьючерстік сауда көлемінің 30%-ға дейінгісі АҚШ
Опциондар мерзімдік келісім-шарттардың біріне саналады. Опцион дегеніміз белгілі активті
Валюталық опциондар рыногы үстіміздегі ғасырдың 70-ші жылдары көптеген елдерде
Валюталық опцион дегеніміз - мәмілеге қатысушылардың біреуіне белгіленген баға
Своп - өте кең тараған қаржылық тетіктердің бірі. Осы
Ағылшын тілінен аударғанда «swap» «айырбас» деген ұғымды білдіреді және
Своп дегеніміз (пайыздық және валюталық своп түрлеріне бірдей) бір
Своп мәмілелері валюталық немесе пайыздық тәуелділікті болдырмау мақсатында сондай-ақ
Пайыздық своп барлық валюталарда жүзеге асырылады, дегенмен ең
Валюталық своп дегеніміз - спот және форвард ережелеріне
Валюталық арбитраж - банктер арасындағы валюталық операция, ол валютаны
2.2 Мерзімді валюталық операциялардың экономикалық негіздері
Банктер жедел валюталық операцияларды жүзеге асырады, ол бойынша шетел
Мерзімді валюталық жалпы түрлерін атап өтсек: «форвард», «фьючерс», «опцион»,
HSBC-дің қаржылық нарықтарда жұмыс істеуде көп жылдық тәжірибесі бар.
HSBC - әлемдік валюта нарығының негізгі қатысушысы, ол
Спот келісім-шарты - нақты бір шетелдік валюта мөлшерін ағымдағы
Негізгі ерекшеліктері мен артықшылықтары:
Кез-келген өтімді валюта жұбы бойынша конверсиондық операцияларды жүргізу
Ашық баға белгілеу
Конверсиондық операцияларды жүргізу бойынша шығындарды минималдау
Өтініш бойынша мәмілелерді өткізу уақытының ұзақтығы
Барлық мәмілелер жазбасы сақталатын телефон желісі немесе HSBC FXnet
Конверсиондық операцияларды жүргізу үшін HSBC-де ағымдағы шотты ашу қажет
Форвард – валюталық тәуекелді азайту әдістерінің ең қарапайымы. Бұл
Форвардты валюта алмастыру келісім-шарты - нақты бір шетелдік валюта
Форвардтық мәміленің бағасы ағымдағы валюта курсына негізделеді, бұнда мәміле
Негізгі ерекшеліктері мен пайдалары:
Айырбас бағамында жағымсыз өзгерістің болуына қарсы қорғаныс
Болашақтағы мәміле үшін нақты бағамды бекіту мүмкіндігі қосымша комиссиясыз
Конверсиондық операцияларды жүргізу үшін HSBC-де ағымдағы шотты ашу қажет
«Қазақстанның Даму Банкі» АҚ төлемдерді негізгі әлемдік валюталарда жүргізеді
«Қазақстанның Даму Банкі» АҚ SWIFT (Sosiety for Worldwide Interbank
«Қазақстанның Даму Банкі» АҚ шетел валютасымен теңгеге қарсы және
3.1 Валютаны реттеу мен бақылау
2007 жылғы 1 қаңтардан бастап капитал қозғалысының валюталық операцияларын
Бүгінгі күні валюталық реттеу режимдеріне валюталық құндылықтарды пайдалануға байланысты
деректерімен салыстыруда капитал ағындарында ел үшін теріс үрдістерді уақтылы
Қазақстандық экономика үшін тауарлар экспорты елге шетел валютасы түсуінің
«Валюталық реттеу жəне валюталық бақылау туралы» Қазақстан Республикасы Заңының
Қаржы нарықтарында дағдарысты құбылыстардың дамуы жүйелік тəуекелдерге
барабар ықпал ету шараларын тиімді қабылдауға арналған дамушы құралдарға
рұқсат режимін енгізу талаптары дағдарыс шешілгеннен кейін осы тетікті
Қазақстан қабылдаған валюталық режимді ырықтандыру жəне құрылған валюталық реттеу
– елге сыртқы сауда операциялары нəтижесінде алынған қаражатты қайтару
«Валюталық реттеу жəне валюталық бақылау туралы» Қазақстан Республикасы Заңының
Қаржы нарықтарында дағдарысты құбылыстардың дамуы жүйелік тəуекелдерге
барабар ықпал ету шараларын тиімді қабылдауға арналған дамушы құралдарға
рұқсат режимін енгізу талаптары дағдарыс шешілгеннен кейін осы тетікті
жүрген валюталық заңнама шеңберінде жұмыс практикасы, бір жағынан, валюталық
бойынша толықтырулар мен өзгерістер енгізу туралы» заң жобасы əзірленді.
Валюталық реттеу режимдерінің талаптарын жеңілдету жəне валюталық бақылау рəсімдерін
1) лицензиялау режимінен қолма-қол шетел валютасымен бөлшек сауданы жүзеге
лицензиялау талабы валюталық реттеу контексінде ең аз тəуекелмен күшін
2) Ұлттық Банктің шетелдік банктерде резидент жеке тұлғалар үшін
3) тіркеуге, хабарлауға жəне мəміле паспортын ресімдеуге тиісті мəмілелер
шараларды жүзеге асыруға құқылы екендігін білдіреді;
4) мерзімдік есептерді ұсыну түрінде хабарлауға тиісті шарттар бойынша
режимінің талаптарын орындауға арналған рəсімдерді жеңілдетеді жəне шығасыларын қысқартады;
5) репатриациялау мерзімін айқындауды нақтылау, оның ішінде сыртқы сауда
келісімшартының тарабы ретінде резидентке сыртқы сауда келісімшарттарының талаптарына қарай
6) Қазақстандық банктерде түсімді шоттарға есептеуді болжамайтын, бірақ қайтару
Валюталық құндылықтарды пайдалануға байланысты қызметті лицензиялау шеңберінде 2008 жылы
2010 жылдың қорытындысы бойынша уəкілетті ұйымдар ерікті түрде 55
Салыстыру үшін, 2009 жылы айырбастау пункттерінің жалпы саны 364-ке
Осылайша, 2009 жылмен салыстырғанда 2010 жылы ашылған айырбастау
пункттерінің саны іс жүзінде сол деңгейде қалды, ал жабылған
Экспорттық-импорттық валюталық бақылау. Резиденттердің экспорттық жəне
импорттық мəмілелер бойынша шетел жəне ұлттық валютаны репатриациялау талаптарын
салыстыру ЭИВБ автоматтандырылған схемасы шеңберінде жүргізіледі.
Валюталық заңнаманы бұзушылықтар саласындағы əкімшілік іс жүргізу. Ұлттық Банк
Сыртқы сектордың статистикасын қалыптастыру үшін валюталық операциялар
бойынша уақтылы, толық жəне шынайы есепке алуды қамтамасыз ету
барысында анықталған) туралы 1568 іс қозғады, оның ішінде əкімшілік
Қазақстан Республикасында валюталық операцияларды жүргізу тәртібін 2001 жылғы 21
Қазақстан Республикасы аумағындағы резиденттер мен резидент еместер жүргізетін валюта
Резидент Ұлттық Банктің лицензиясын және тіркеу куәлігінің болуы талап
Осы аталған валюта операцияларын жүргізу нәтижесінде алынған ақша резиденттің
Валюталық реттеу қызметін жүзеге асыратын негізгі орган – Қазақстан
Қазақстанның Ұлттық Банкi ұлттық валютамен мынадай операциялар жүргiзедi:
осы Заңда көзделген жағдайларды қоспағанда, Қазақстан Ұлттық Банкiнде ашылған
өтеу мерзiмi бiр жылдан аспайтын, саудаға шығарылған бiрiншi сыныпты
мемлекеттiк бағалы қағаздарды сатып алады және сатады;
Қазақстанның Ұлттық Банкi кредиттердi қамтамасыз ету үшiн жарамды деп
депозиттердi қабылдайды, ақша төлемi мен аударымдарын жүзеге асырады, бағалы
туынды қаржы құралдарымен операцияны жүзеге асырады;
қажет болған жағдайда Қазақстан Республикасының аумағындағы және одан тыс
чек жазып бередi және вексельдер бередi;
егер осы Заңда тікелей тыйым салынбаған болса, басқа банк
Валюталық реттеу және валюталық бақылауда Қазақстан Ұлттық Банкi:
Қазақстан Республикасында шет ел валютасының және шет ел валютасындағы
Резиденттердiң және резидент еместердiң Қазақстан Республикасында валюталық құндылықтармен операциялар
Валюталық құндылықтарды Қазақстан Республикасына әкелу және Қазақстан Республикасынан әкету
Қазақстан Республикасының валюталық заңдарына сәйкес валюталық операцияларды, валюталық құндылықтарды
Қазақстан Ұлттық Банкiнiң басқармасы айқындайтын тiзбеге сәйкес Қазақстан Республикасы
Алтын-валюта активтерiн құрайды және солармен операциялар жасайды;
Мемлекеттiк органдармен келiсiм бойынша олардың құзыретiне сәйкес Қазақстан Республикасындағы
Банктер мен өзге тұлғалардың Қазақстан Республикасының банктiк және валюталық
3.3 Қазақстан Республикасындағы валюталық операциялар және олардың құқықтық
Қазақстан 1992 жылдың шiлдесiнде Халықаралық валюталық
«Қазақстан Республикасының валюталық реттеу туралы» Заңына сәйкес “валюталық
1) меншiк құқығының және өзге де құқықтардың валюталық құндылықтарға
2) валюталық құндылықтарды кезкелген тәсiлмен Қазақстан Республикасына әкелу
3) ұлттық валютаға, сондай-ақ номиналы мен құны ұлттық валютада
Мұндағы валюталық құндылықтарға мыналар жатады:
Шетел валютасы;
Номиналы шетел валютасында көрсетiлген бағалы қағаздар мен төлем құралдары;
Тазартылған құйма алтын;
Ұлттық валюта, резиденттер мен бейрезидентттер арасында олармен операциялар жасалған
Кейбiр экономикалық әдебиеттерде валюталық құндылықтар қатарына бағалы металдар
Iс жүзінде валюталық операциялар ағымдық операциялар және капитал
Ағымдық операцияларға жататындар:
тауарлар жұмыстар және қызметтер үшiн төлемнiң не аванс
180 күнен аспайтын несиелер беру жәе алу;
салымдар (депозиттер), инвестициялар, заем және өзге де операциялар
осы заңмен капитал қозғалысына байланысты операцияларға жатпайтын
2. Капитал қозғалысына байланысты операцияларға жататындар:
инвестицияларды жүзеге асыру;
интеллектуалдық меншiк объектiлерiне ерекше құқықты толық берудi көздейтiн мәмiлелер
мүлiктiк құқыққа және өзге де жыложымайтын мүлiк құқығына
тауарлар, жұмыстар және қызметтер үшiн төлемiнiң не аванс төлемiнiң
180 күннен асатын несиелер беру жәе алу;
өздерi тiркелген мемлекеттрдiң заңдары бойынша банк операцияларын жүзеге асыруға
зейнетақы активтерiн жинақтауға байланысты мәмiмелер бойынша халықаралық аударымдар,
жинақтау сипатындағы сақтандыру жәе қайта сақтандыру шарттары бойынша
Валюталық операцияларды бiздiң елiмiзде шетел валютасымен банктiк операциялар
Банктрдiң жүзеге асыратын валюталық операциялардың өзiндiк белгiлерiне байланысты
Клиенттердiң шоттарын ашу және жүргiзуге байланысты:
заңды және жеке тұлғаларға (резиденттер мен бейрезиденттерге) валюталық
шоттардағы қалдық бойынша пайыз төлеу;
операция жасауларына қарай шоттың көшiрмелерiн беру;
кез келген аралық уақытта шот архивтерiн рәсiмдеу;
клиенттердiң тапсырмалары бойынша операияларды орындау (клиенттер есебiне шетел валютасын
экспорттық- импорттық операцияларға бақылау жасау.
2. Сауда емес операциялар ( клиенттерге тауарлар мен қызметтер
қолма–қол шетел валютасын және шетел валютасындағы төлем құжаттарын
шетел валютасын жәе шетел валютасындағы төлем құжаттарын инкассациялау;
шетел банктерiнiң жол чектерiн сатып алу ( төлеу);
ақшалай аккредитивтердi төлеу.
3.Шетел банктерiмен корреспонденттiк қатынас орнатуға қарай:
НОСТРО шотын (бiздiң шотымыз сiзде) ашу және оны жүргiзу,
ЛОРО шоты (сiздiң шотыңыз бiзде) коммерциялық банкте корреспондент- банктiң
4.Конверсиондық операциялар сипатына қарай:
СПОТ мәмiлесi – бiр валютаға қарсы екiншi валютаны
ФОРВАРД (мерзiмдi, аутрайт) мәмiлесi бір валютаға қарсы екiншi
3.Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкінің валюталық операциялары мен реттеу шаралары
Қазақстан Республикасы аумағындағы резиденттер мен резидент еместер жүргізетін валюта
Резидент Ұлттық Банктің лицензиясын және тіркеу куәлігінің болуы талап
Осы аталған валюта операцияларын жүргізу нәтижесінде алынған ақша резиденттің
Валюталық реттеу қызметін жүзеге асыратын негізгі орган – Қазақстан
Қазақстанның Ұлттық Банкi ұлттық валютамен мынадай операциялар жүргiзедi:
осы Заңда көзделген жағдайларды қоспағанда, Қазақстан Ұлттық Банкiнде ашылған
өтеу мерзiмi бiр жылдан аспайтын, саудаға шығарылған бiрiншi сыныпты
мемлекеттiк бағалы қағаздарды сатып алады және сатады;
Қазақстанның Ұлттық Банкi кредиттердi қамтамасыз ету үшiн жарамды деп
депозиттердi қабылдайды, ақша төлемi мен аударымдарын жүзеге асырады, бағалы
туынды қаржы құралдарымен операцияны жүзеге асырады;
қажет қажет болған жағдайда Қазақстан Республикасының аумағындағы және одан
чек жазып бередi және вексельдер бередi;
егер осы Заңда тікелей тыйым салынбаған болса, басқа банк
Қорытынды
Сонымен жұмысты аяқтай келе келесідей қорытындыға келуге болады: валюталық
Сондықтан ұлттың дамуына тікелей әсер ететін және шетелдермен қарым-қатынаста
Қорыта келгенде, валюталық операциялардың экономикадағы негізгі түрлеріне келесі операцияларды
Кассалық келісімдер немесе дереу оырндалатын келісімдер спот (spot) ережелеріне
Валюталық операциялардың екінші түріне мерзімдік келісім-шарттар жатады. Соңғы жылдары
Форвардтық келісімдер рыногы;
Фьючерстер рыногы;
Опциондар рыногы.
Осы аталған және басқа да валюталық операцияның түрлеріне жұмыс
Сондай-ақ валюталық операциялардың еліміздегі жай-күйі мен олардың құқықтық қамтамасыз
Жалпы айтқанда Қазақстанның қаржы және банктік жүйелерінің дамуының күннен-күнге
Сонымен қатар елімізде валюталық операцияларды және олармен мәмілелерді дамытудың
ҚОЛДАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ
Заңдар:
“Қ.Р-да ұлттық валютаны енгiзу туралы” Қ.Р. Президентiнiң
“Валюталық реттеу туралы” Қ.Р –ның заңы
Оқулықтар:
Байгесиев Майдан-Әлі / Халықаралық валюта қатынастары және валюталық
Баян Көшенова, Оқу құралы / Ақша, несие,
Роде Э и др. / Банки, биржа валюта современного
www.stud.kz
www.bestreferat.kz
7
Опциондық ақы
Стеллаж
Қайтарылатын сыйлық
Алдын ала келiсiлген сыйлық ақы.
Фьючерстiк (тұрақты)
Шартты
Прологанциялық
Кассалық
Мерзiмдiк
Қор биржасындағы операциялар.
Қолма -қол және жедел валюталық операциялар. Валюталық операциялардың есептелуі
Валюталық шоттарды ашу тәртібі
Валюталық операцияларды жүргізудің мәнімен түрлері
Қазақстан Республикасындағы валюталық операцияларды реттеу
Қазақстан Республикасындағы валюталық операциялар
Банктің шетел валютасы бойынша валюталық ұзақ позициясы
Шетелдік валютамен жүргізілетін операциялардың салдары
Несие бойынша пайыздарды есептеу және алу есебі
Валюталық операцияларды тіркеу
Ағымдағы шоттағы шетел валютадағы ақша қаражаттарының есебі