Еңбек рыногы және жалақы теориясы
ЖОСПАР
Кiрiспе 2
1. Еңбек рыногы және жалақы теориясы
1.1. Жалақы: деңгейі, динамикасы. Жалақы ілімі.
1.2. Еңбек - нарық экономикасының ресурсы.
2. Еңбекті ұйымдастыру және басқару мануфактуралық
2.1. Еңбек рыногы: қызметі және жүргізу
2.2. Жұмысбастылық және жұмыссыздық: себептері, негізгі
2.3. Қазақстандағы жұмыссыздықтың статистикалық көрінісі және
Қорытынды 14
Пайдаланылған әдебиеттер тізімі 16
Кiрiспе
Елiмiз нарық экономикасына көшiп, нарық қатынастары
Әкімшілік-командалық социализмге бойы үйренген халық тәуелсіздіктің
Қазақстанда нарықтық экономикаға көшу аяқталып келеді.
Жүргізілген қайта құруларға қарамастан, қазіргі кезде
Еңбек нарығының тұрпайы көрінісі Сейфуллин даңғылынан
Қазақстанда осы мәселелер жөнінде яғни, халықтың
Мен өз жұмысымды осы кісілердің еңбектеріне
Бұл жұмыста Қазақстандағы және әлемдегі еңбек
1. Еңбек рыногы және жалақы теориясы
1.1. Жалақы: деңгейі, динамикасы. Жалақы ілімі
Еңбек басқа өндіріс факторлары сияқты жалақы
Маркстік концепциясы біріншіден, еңбек болашақ құнның
Екіншіден, жалақы ретінде еңбектің барлық өнімі
Жалақы - бұл жұмыс күшінің баға
Неоклассиктер теориясы негізінде басқаша, біріншіден, олар
Еңбекке сұраныс пен ұсыныс теңескен жерде
Еңбекке сұраныстың өсуі жалақыны көтереді. Еңбекке
Еңбекке сұраныс шектік өніммен, яғни жұмыспен
Еңбек ұсынысына әсер ететіндер:
1. Еңбекке қабілетті халықтың елдегі саны;
2. Жұмыс күнінің ұзақтығы;
3. Халықтың мамандық
Жалақы номиналды және нақты жалақы ұғымдары
Номиналды жалақы деп жұмысшыға өзінің еңбегі
Нақты жалақы дегеніміз алынған ақша сомасына
Жалақы екі формада болады - мерзімді
Мерзімді жалақы жұмыс ұзақтығымен анықталады. Оның
Кесімді төлемде жалақы өндірілген өнім көлеміне
Негізгі формалармен байланысты түрлі төлеу жүйесі
Жалақының динамикасына және деңгейіне базар нарқына
1.2. Еңбек - нарық экономикасының ресурсы.
Өндіріс факторын анықтайтынның бірі - еңбек.
Еңбек ресурсына жақын үлкен мағынадағы ұғым
Еңбек потенциалы - бұл еңбек ресурстарын
Басқа өндіріс факторларына қарағанда еңбектің негізгі
Осыдан маңызды қорытыңды шығады: еңбек тауар
2. Еңбекті ұйымдастыру және басқару мануфактуралық
Қолөнерін басқару қол өндірісімен бейнеленеді, еңбек
Технократиялық басқару - қол еңбегінен машинаға
Тейлоризм тәсілдері: жұмысшы орындайтын әрбір операция
Технократиялық басқарудың келесі кезеңі Т.Фордтың есімімен
XX ғ. 30-40 жылдар. Технократиялық басқаруға
50-60 жылдары. Технократиялық басқаруда "адамдық қатынасты"
Сонымен қатар жұмыс ережесін қарастыру, жұмыс
Инновациялық басқару өндірістің жаңа технологиялық тәсілдерге
2.1. Еңбек рыногы: қызметі және жүргізу
Еңбек рыногы - бұл еңбек мөлшері
Еңбек рыногы кез келген жағдай-шартта қызмет
- кәсіпорындар саны көп болуы, керекті
жоғары дәрежелі мамандандырылған қажетті жалданушылардың көптігі;
- еңбек рыногына бірде-бір жұмысшының немесе
Еңбекке жинақталған сұраныс жетілген бәсеке рыногында
Еңбекке сұраныс бағасы шектік еңбек өнімділігінен
Шектік өнімнен түскен табыс, төленетін еңбек
Жалақы мөлшері мен жұмыс күшіне сұраныс
Еңбекке жинақталған ұсыныс халық санымен анықталады,
Еңбек ұсынысы сұраныс сияқты, жалақы мөлшеріне
Еңбек ұсынысы екі құбылыспен сипатталады: "орнын
Себебі: жұмысқа жалданатын адам еңбек пен
Егер жалақы деңгейі төмен және тең
Еңбек рыногында жетілмеген бәсекелестік жағдайында профсоюздар
2.2. Жұмысбастылық және жұмыссыздық: себептері, негізгі
Еңбек рыногының дисбалансы хроникалық сипатты белгілейді.
1. Ағылшын Мальтус халық өсу заңдарын
2. Классикалық саяси экономия, еңбек рыногында
3. Марксистік теорияда капитализмге тән жұмыссыздық
4. Қазіргі кездегі жұмысбастылық теориясының негізін
- еркін бәсеке рыногы өздігінше реттелмейді.
- рыноктың тепе-теңдігі толық жұмысбастылығына кепілдік
5. Қазіргі кезде классикалық ойды қолданушылардың
Жұмысбастылық - макроэкономиканың маңызды сипаты.
Жұмысбастылық ұғымымен еңбекке жарамды халықтан (есейген
Екіншіден, өндірістегі технологиялық өзгерістер жұмысшы күшінің
Құрылымдық жұмыссыздық - бұл жұмыс күші
Фрикциондық және құрылымдық жұмыссыздық түрлері болмай
Толық жұмысбастылық халықты экономикадағы фрикциондық және
Жұмыссыздықтың айқындалған бір түрі, рыноктық шаруашылықтағы
Циклдық жұмыссыздық деп экономикалық тоқырау, дағдарыста
Жұмысбастылық толық болғанда жұмыссыздық деңгейі "жұмыссыздықтың
Әлемдік тәжірибеде Оукен заңы қолданылады: жұмыссыздықтың
Жұмыссыздық деңгейінің мөлшері, жалпы жұмыссыз санының
Жұмыссыздық мөлшері =
Жұмыссыздықтың экономикалық және әлеуметтік салдары:
1. Қоғамда бар болатын потенциалды мүмкіндіктер
2. Халықтың әр түрлі әлеуметтік топтарында
3. Жоғары дәрежелі маман жұмысшылар жоғалады.
1. Бос халықты еңбекпен қамту және
2. Икемді еңбек рыногын білімге ынталандыру,
3. Жұмыссыздықтан зардап шеккен адамдарды әлеуметтік
Сонымен рыноктық жүйеде бір деңгейде "толық
"Табиғи жұмыссыздық деңгейінде" толық жұмысбастылық тиімділігі
2.3. Қазақстандағы жұмыссыздықтың статистикалық көрінісі және
Осы уақытқа дейін біздің елімізде еңбек
Оның есебіне жұмыскерлерге, белгілі бір жұмыс
Кадрларды тұрақтандыруға «жас маман» институты белгілі
Қазір де жұмыспен қамту саласында, өндіріске
Бұл жағдайлар қазір де нарықтық экономикаға
Қазіргі таңда Қазақстанда жұмыспен қамтамасыз ету
Енді еңбек нарығына байланысты кейбір мәліметтерді
1996 жылдың аяғында қарай Қазақстанда тіркелген
Қазақстан Республикасының «Халықты жұмыспен қамту туралы»
Нарық қатынастары дамыған көп елдерде жұмыссыз
Ал енді Қазақстандағы жұмыссыздар көрсеткішін нағыз
1999 – 2000 жылдар бойынша әр
1 кесте.
Қаңтар
Ақпан
Наурыз
Сәуір
Мамыр
Маусым Жұмыссыздар саны Олардың ішінде мат-қ
Мың адам Ауылды жердегі тұрғындар Мың
1999 жыл
247,9
246,0
241,5
238,4
236,9
236,1 90,2
90,7
90,4
88,2
87,9
87,2 132,6
111,9
91,7
67,8
54,3
30,2 44,0
37,7
32,5
25,8
21,2
9,0 3,9
3,9
3,8
3,7
3,7
3,7
2000 жыл
Қаңтар
Ақпан
Наурыз
Сәуір
Мамыр
Маусым 279,0
292,8
288,1
288,0
280,1
267,4 98,6
100,8
96,8
98,0
96,7
94,4 22,8
13,4
17,3
21,0
22,8
24,8 9,6
4,8
5,7
6,3
7,2
7,0 4,4
4,6
4,5
4,5
4,4
4,2
Біз бұл мәліметтерді Қазақстан Республикасының статистикалық
Қазақстанның еңбек нарығында бүгінгі күнгі ең
Құрылыс саласында жұмыс істейтіндердің саны 1997
Елімізде осы 2003 жылдың қаңтар айында
Ресми түрде тіркелмеген жұмыссыздардың саны мен
Жұмыссыздарды есепке алу кезінде жұмыспен қамту
Қорытынды
Нарықтық экономикада әр қашан да жұмыссыздық
Қазақстандағы еңбекпен қамтамасыз ету мекемелеріндегі тіркелген
Біз тәуелсіздігімізді алғаннан кейін өз бетімізше
Францияда жұмыссыздар саны олардың шағын және
Бұл жерде тағы бір айта кететін
Қоғам үшін жұмыссыздық қолайсыз, өйткені оның
Жұмыссыздықты қысқартқаннан потенциалды пайда табатынымыз белгілі.
Осы жерде айта кететін – егер
Ал бұл жағдайда Европалықтар үшін мүлдем
Жұмысы бар жұмысшы – аз адамы
Ал біздің еліміздегі жұмыссыздар санының көбеюінің
Ал бірақ осылардан басқа барлығымыз білетін
Пайдаланылған әдебиеттер тізімі
1. Әубәкіров Я.А. „Экономикалық теория”. А
2. Борисов Е.Ф. „Экономическая теория”. М
3. Базылева Н.И. „Экономическая теория”. М
4. Садықбекова А.И. „Жұмыспен қамту”. //
1
Еңбек рыногы және жалақы теориясы
Жалақы теориясы, мәні, түрлері, дифференциялық ерекшеліктері
Еңбек рыногы теориясы және қызмет мехзанизмі
Жұмысшылар санының Жұмысшылар саны максималды пайдасы
Еңбек нарығы және жұмыссыздық туралы
Енбекти жане жалакыны жоспарлау
Жалақы теориясы:мәні, түрлері, жіктелу ерекшеліктері
Еңбек рыногы жайлы
Күту теориясы
Маслоу бойынша қажеттілік теориясы