Банктің құрылымы


МАЗМҰНЫ
КІРІСПЕ 3
1 жоба алды бөлімі 7
1.1 Техникалық-экономикалық негіздеме 7
1.2 Техникалық тапсырма 11
1.3 Құрылатын жүйеге қойылатын талаптар 12
2. жобалық бөлім 19
2.1 Техникалық жоба 19
2.2 Ақпараттық қамтамасыздандыру 26
2.3 Бағдарламалық қамтамасыздандыру 32
2.4 Лингвистикалық қамтамасыздандыру 34
2.5 Техникалық қамтамасыздандыру 38
3 Эксплуатацияға ендіру бөлімі 43
3.1 Автоматтандырылған жүйені құруға кететін шығындарды есептеу 43
3.2 Бағдарламалық жүзеге асыру 51
3.2.1 Бағдарламаның атқаратын қызметі және орындалу шарттары 51
3.2.2 Бағдарламаның орындалуы 52
ҚОРЫТЫНДЫ 62
ҚОЛДАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ 65
Қосымша А 67
КІРІСПЕ
Қазіргі заманғы талапқа сай банктерде болатын амалдар жалпы ақпараттық
Қазақстан тәжірибесіне негативтік жақтың барлық өз жолы айналып келсе
Банкте компьютерлік есеп өзінің ерекшелігі мен радикалдығын иемденген. Компьютер
Бұл жұмыста құрылған қосымша банк және қандай да болмасын
Ақпараттық жүйенің негізгі мақсаты банк қызметтерін автоматтандыру болып табылады
Ипотекалық несиелендіру жұмысын автоматтандыру тапсырмасында жедел жинақтылық, ақпараттың бүтінділігі
Курстық жұмыстың мақсаты банктерде ипотекалык несиелер бойынша ақпараттық жүйесін
«Kaspi bank» АҚ туралы материалдарды зерттеу;
несиелік амалдарда болатын ақша аударымының дұрыстығын және ипотекалық несие
ипотекалық несиенің есептелу барыстарын қарастыру;
жобада барлық несиелік амалдарға қатысты қамтамасыздандыруларды талдау;
кіріс, тұрақты, аралық және нәтижелік ақпараттарды сипаттау;
таңдалған жоба нұсқасын жүзеге асыру;
ипотекалық несие ақпараттық жүйесін құрастыру;
шығыс есеп берулер мен анықтамаларды жетілдіру;
аппараттық және бағдарламалық құралдарды таңдау және негіздеу;
жобаның экономикалық тиімділігін есептеу және негіздеу.
Банктік жұмысқа талқылаудың тап осы мәселесі орындауы алып жүреді.
1 жоба алды бөлімі
1.1 Техникалық-экономикалық негіздеме
Банктік несиелік амалдарды есепке алу негізгі процесі банк арасындағы
Иоптекалық несиеге байланысты амалдар түсінігінің мазмұны мен мәнін толық
Банктер өзінің активті амалдарын жүргізу үшін пассивтi амалдарды өткізу
банк қорын қалыптастыру және ұлғайту үшін банктердің пайдасы есебiнен
басқа заңды тұлғалардан алынған несиелер;
несиелік операциялар.
Несиелік операциялар – бұл заңды және жеке тұлғалардың тартылған
Несиелік операцияларды жүргізу кезiнде кез келген банк өздері дайындаған
несиелік амалдар банктің пайда табуына немесе болашақта пайда табуға
несиелік амалдарды ұйымдастыру үдерiсiнде несиелік амалдар субъектiсiнiң әр түрлiлiгiне
несиелік амалдарды жүзеге асыру барысында осы және несиелiк салымдардың
несиелік амалдарды ұйымдастыру үдерiсiнде банк балансының өтiмдiлiгiн жоғары деңгейде
несиелік амалдарды ұйымдастыра отырып, банк несиелік шоттардағы бос қаржы
несиелерге тартуға әсер ететiн банктiк қызметтерді дамыту және қызмет
Көптеген ұсақ және шағын банктер үшін несиелер ақша қаржыларының
«Kaspi bank» Қазақстан Республикасындағы бұрыннан жұмыс істеуші банктер қатарына
Сурет 1-де көрініп тұрғандай, банк құрылымы өте күрделі болып
Банк құрылымына жеке тоқталып кетсек:
Директорлар кеңесі – негізгі акцияларды ұстаушы, жалпы банк жұмысын
Ішкі аудит тобы – жалпы банк жұмыстарын тәуелсіз деңгейде
Сурет 1. – Банктің құрылымы
Басқарма – банк жұмыстарын қадағалап отырады. Басқарма өкілі көмекші
Клиенттерге қызмет етуді басқару бөлімі – жалпы клиенттермен келісім-шарттарды,
Жинақ бөлімі – жалпы кіріс және шығыстарды ретке келтіріп
Төлем карталарына қызмет ету бөлімі – тұлғалардың төлем карталарын
Есептеу бөлімі – шетел валютасындағы, ұлттық валютадағы, төлем карталарды
Құжаттық операция бөлімі – бэк офис деп аталады. Бухгалтерге
Кассалық операция бөлімі – кассада төлім қабылдау немесе шоттағы
Несиелік басқару – несиені беру кезіндегі ұтылыс пен ұтысты
Жобалық талдау бөлімі – қабылданған несиелік шешімді жалпы негізде
Автоматизация бөлімі – амалдарды жалпы автоматандыру жұмыстарын ұйымдастырады.
Бағдарламалық қамтамасыз ету бөлімі – банктік қызметтегі жалпы бағдарламалардың
Банктік амалдарды қадағалау бөлімі – амалдардың дұрыс жұмыс жасауын
Банктік технология және әдістеме бөлімі – банктік жалпы амалдардың
Қаржылық есеп беру бөлімі – жалпы банктегі қаржы капиталының
Ішкі банктік есеп – жалпы банк ішілік қаржылық талдау,
Ашық нарықтағы операция бөлімі – банктің жалпы бағалы қағаздарды,
Тәуекел бөлімі – банктік қаржы салымындағы есептеулер деңгейлерін алдын-ала
Жарнама бөлімі – банк жұмыс жақсарту мақсатында негізгі банк
Қызметкерлерді басқару бөлімі – кадр тарту немесе қызметкерлердің жалпы
Мұрағат – жалпы банктік құжаттамаларды сақтайды.
Операциялардың құрылымына қатысты себептерге байланысы өздерінің бағалық немесе банк
Олар өздерінің тіркелуінде арнайы базаға тіркеліп отырады. Осы тіркеліп
Валюталық бөлімнің негізгі мақсаттары мыналар:
физикалық және заңгерлік тұлғалардан шетел валюта сатып алу (резиденттік
шетел валютасының сатылуы физикалық тұлғалар мен заңды тұлғаларға (резиденттік
жол ақы төлеу және нарықта (банкіліктердің) чектердің және шетел
«American Express» жол чектерінің сатылуы;
несие карточкалармен есеп-қисаптардың басқарылуы;
ақша аудару бөлімдеріне қызметкерді дайындау;
Қазақстан Республикасында ақша айырбастау пунктерімен қамтамасыз ету және олардың
Уәкіл етілген ұйымдардың айырбас бөлімдеріне арналған қызметкерлерді дайындауы (олардың
жеке валюталық шоттарды ашу және жабу, енгізу немесе олардың
шетелден немесе шетелге аударымдар жасау;
ағымдағы шотпен қорларды есепке алу немесе есептен шығару;
шотты иемденушілер тапсырысымен жеке қорларды ауыстыру;
клиенттердің шоттары бойынша амалдардың өткені туралы жазба жасау;
валюталық несие беруді басқару;
қатарға енгізу және шетел валютаға құралдардың көшіріп жазып алуы
жеке құралдардың аудармасы шекараның артынан есептердің иелерінің тапсырмасы.
дайындау және жазып алулардың бағыты амалдардың өткізуімен клиенттердің шоттарымен
Банктің валюталық бөлімінде салыстырмалы дербес валюталық бағыт арқылы маңызды
1.2 Техникалық тапсырма
1. Жалпы мәліметтер
1.1. Жүйенің толық атауы және оның шартты тағайындалуы
«Kaspi bank» АҚ-ның банк бөлімшесінің жұмысын автоматтандыруға арналған «Ипотекалық
1.2. Жүйені құрастырушы мен бұл жүйеге тапсырыс берушінің атаулары.
АЖО-ға тапсырыс беруші – «Kaspi bank» АҚ-ның Қарағандыдағы филиалы.
РНН 301920473560
БИН 190501722
КБЕ 17
ИИН KZ16722S000000649939
БИК CASPKZKA
«Ипотекалық несиелендіру» ақпараттық жүйесінің құрастырушысы – Алибекова Асем ЖК,
1.3. АЖ құрылатын құжаттар тізімі:
«Ипотекалық несиелендіру» ақпараттық жүйесін құрастыру туралы келісім-шарты (15.10.2012 ж.);
«Kaspi bank» АҚ ипотекалық несиемен айналысатын бөлімді зерттеу материалдары;
Автоматтандырылған жүйенің концепциясын құрастыру.
1.4. Жүйені құрастыру бойынша жоспарлық жұмыс мерзімінің басы мен
«Ипотекалық несиелендіру» ақпараттық жүйесін құру бойынша жұмыс мерзімінің басы
«Ипотекалық несиелендіру» ақпараттық жүйесін құру бойынша жұмыс мерзімінің соңы
1.5. АЖ құрастыру бойынша жұмысты қаржыландыру көзі.
«Kaspi bank» АҚ; қаржыландыру реті – келісімді.
1.6. АЖ-ны құрастыру бойынша жұмысты рәсімдеу мен оның нәтижелерін
2. Автоматтандыру объектісінің эксплуатациялау шарттары туралы мәліметтер.
Аталған жүйе «Kaspi bank» АҚ ипотекалық несиемен айналысатын бөлімнің
1.3 Құрылатын жүйеге қойылатын талаптар
1. Жүйеге тұтасымен қойылатын талаптар
1.1. Жүйенің құрылымына және оның функционалдануын қойылатын талаптар.
Жүйе бірыңғай ақпараттық кеңістікте функционалдау қажет, деректерді өңдеу мен
«Ипотекалық несиелендіру» ақпараттық жүйесі келесідей ішкі жүйелерден тұрады:
ақпараттық қамтамасыздандырудың ішкі жүйесі;
бағдарламалық қамтамасыздандырудың ішкі жүйесі;
лингвистикалық қамтамасыздандырудың ішкі жүйесі;
математикалық қамтамасыздандырудың ішкі жүйесі;
құқықтық қамтамасыздандырудың ішкі жүйесі;
әдістемелік қамтамасыздандырудың ішкі жүйесі;
ұйымдастырушылық қамтамасыздандырудың ішкі жүйесі;
техникалық қамтамасыздандырудың ішкі жүйесі;
технологиялық қамтамасыздандырудың ішкі жүйесі.
1.2. Жүйе компоненттері арасында ақпараттық алмасуға арналған байланыс құралдары
Жүйе компоненттері арасында ақпараттық алмасу үшін «клиент-сервер» архитектурасы бар
1.3. Құрылатын жүйенің өзара байланыс сипаттамаларына қойылатын талаптар, оның
«Ипотекалық несиелендіру» ақпараттық жүйесінің деректері ипотекалық несиемен айналысатын бөлімде
1.4. Жүйенің функционалдау режиміне қойылатын талаптар.
«Ипотекалық несиелендіру» ақпараттық жүйесін қолдану банктің жұмыс уақытысы кезінде
1.5. Жүйенің диагностикасына қойылатын талаптар.
Техникалық құралдардың диагностикасы мен профилактикасы айына бір бір жүргізілуі
1.6. Жүйенің перспективасы, жүйенің модернизациясы.
«Ипотекалық несиелендіру» ақпараттық жүйесінің модернизациясы екі бағытта жүргізілуі мүмкін:
1.7. Қызметкерлер саны мен квалификациясына қойылатын талаптар.
1.7.1. АЖ қолданушылар санына қойылатын талаптар.
«Ипотекалық несиелендіру» ақпараттық жүйесінің қызметкерлер саны штаттық кесте бойынша
1.7.2. Қызметкерлер квалификациясына, оларды дайындау процесіне және олардың білімдері
«Ипотекалық несиелендіру» ақпараттық жүйесі қолданушыларының білімі, атап айтқанда, банк
1.8. Қызметкер жұмысының талап етілетін режимі.
Банк қызметкерлері жұмысының талап етілетін режимі – 900-ден 1800-ге
1.9. Жүйе сенімділігіне қойылатын талаптар.
Аталған жүйе құралдардың істен шығу процесіне, сондай-ақ электр көздеріне
Сенімділіктің құрамдас бөліктерін сипаттау үшін келесідей көрсеткіштер қолданылады:
дайындық коэффициенті
Кг = Т/(Т+Тв),
мұндағы Тв – қалпына келудің орташа уақыты, Т –
техникалық қолдану коэффициенті
Кт.н. = Т/(Т+Тв+Тпр((),
мұндағы, Тпр – бір профилактикалық қызмет көрсету сеансының орташа
Сенімділікке қойылатын талаптар келесідей апатты жағдайлар үшін тағайындалуы қажет:
«Ипотекалық несиелендіру» ақпараттық жүйесінің техникалық құралдарының істен шығуы;
электр көзінің жоқ болуы;
«Ипотекалық несиелендіру» ақпараттық жүйесінің бағдарламалық құралдарының істен шығуы;
«Ипотекалық несиелендіру» ақпараттық жүйесі қолданушыларының қате әрекеттері;
өрт, жарылыс және т.с.с.
«Ипотекалық несиелендіру» ақпараттық жүйесінің техникалық және бағдарламалық қамтамасыздандыруларының сенімділігі
«Ипотекалық несиелендіру» ақпараттық жүйесін құрастырудың әр түрлі кезеңдерінде сенімділік
көп функционалдылық;
АЖО компоненттерінің өзара байланысының күрделі формалары;
АЖО жеке компоненттерінің істен шығуының уақытша арақатынас рөлі;
бас тартуынсыз және қалпына келу жұмысының орташа уақытты үлестіру
1.10. Жүйенің қауіпсіздігі бойынша қойылатын талаптар.
Жүйенің техникалық құралдарын монтаждау, қызмет көрсету, ремонттау және эксплуатациялау
СаНПиН 2.2.4/2.8056-96 «Радиожиілікті диапазонның электромагниттік сәулеленуі»;
МемСТ Р 50377-92 (МЭК 950-86) «Ақпараттық технология құралдарының қауіпсіздігі,
МемСТ 27954-88 «Дербес есептеу машиналарының бейнемониторлары. Типтері, негізгі параметрлері,
МемСТ 27201-87 «Есептеуіш электрондық дербес машиналар. Типтері, негізгі параметрлері,
1.11. Жүйе компоненттерін эксплуатациялауға, техникалық қызмет көрсетуге, ремонтқа және
Жүйенің техникалық құралдарына қызмет көрсетуге уақыт бөлу қажет (айына
Ақпараттық жүйенің қызметкерлері мен техникалық құралдарын орналастыру үшін жұмыс
Энергия жабдықтау желісі келесідей параметрлерге ие болу қажет:
кернеу – 220 В, жиілік – 50 Гц.
Ақпараттық жүйенің техникалық құралдарына қызмет көрсету үшін инженер-электронщик керек.
Жоғары білімі бар инженер-бағдарламалаушы «Ипотекалық несиелендіру» ақпараттық жүйесінің бағдарламалық
Ақпараттық жүйенің ремонтқа жарамдылығын қамтамасыздандыру үшін техникалық құралдардың қосымша
1.12. Рұқсатсыз қатынаудан ақпаратты қорғауға қойылатын талаптар.
Ақпаратты қорғау мынадай болуы қажет:
бағдарламалық (құжаттарды тек оқу үшін ғана ашу және т.с.с.);
техникалық (электрондық кілттер);
ұйымдастырушылық (парольдер, құлыптар, мекемелердегі сигнализациялар).
1.13. Ақпаратты сақтауға қойылатын талаптар.
Ақпаратты сақтау процесі келесідей жағдайларда қамтамасыз етілуі қажет:
АЖО техникалық құралдарының істен шығуы;
табиғи апаттар (өрт, су тасқыны, жарылыс, жер сілкінісі және
ақпарат тасымалдаушыларын, жүйенің басқа да құралдарын ұрлау;
бағдарламалық құралдардағы қателер;
қолданушылардың қате әрекеттері.
Ақпаратты сақтау үшін электр көзінің өшуі кезінде деректерді бұзылудан
1.14. Сыртқы ықпалдардан қорғайтын қорғаныс құралдарына қойылатын талаптар.
«Ипотекалық несиелендіру» ақпараттық жүйесінде радиоэлектрондық қорғаныс құралдары болуы қажет.
1.15. Стандартизация мен унификация бойынша талаптар.
Ақпараттық жүйені функционалдау процесінде банкте қолданылатын классификаторлары мен формалары
2. Қамтамасыздандыру түрлеріне қойылатын талаптар
2.1. Ақпараттық қамтамасыздандыруға қойылатын талапатар.
деректерді сақтау, өшіру, іздеу мүмкіндіктері, сонымен қатар деректер базасына
барлық функционалдық міндеттердің құрылымдық-бірыңғай ақпараттық базасын ұйымдастыру (әдістемелік нұсқаулар,
деректерді оперативті өңдеу, жеке анықтамалықтарды беру, ақпараттық базаны өзгерту,
Классификаторлардың бар болуы.
2.2. Лингвистикалық қамтамасыздандыруға қойылатын талаптар.
Бағдарламалау тілі – Borland Delphi 7;
MS Access ДББЖ;
Деректерді енгізу-шығару шрифті – кириллица;
Қолданушылық интерфейс келесідей талаптарға жауап беру қажет:
ыңғайлы интерфейс айқын болуы керек және өзінің қолданушысына қадағалау
ыңғайлы интерфейс қолданушыны жүйемен жасалатын ішкі өзара әрекеттермен алаңдатпауы
ыңғайлы қосымшалар неғұрлым көбірек жұмысты орындау қажет, бұл жағдайда
2.3. Бағдарламалық қамтамасыздандыруға қойылатын талаптар.
Сатып алынатын бағдарламалық құралдар:
Windows 7 амалдық жүйесі;
Дискілерді және тұтасымен амалдық жүйені тестілеу және оларға қызмет
Windows 7 басқаруымен ZIP немесе RAR архиваторлары;
Microsoft Office қолданбалы бағдарламалар пакеті.
2.4. Техникалық қамтамасыздандыруға қойылатын талаптар.
Келесідей техникалық құралдары пайдалануы қажет: дербес компьютер (жүйелік блок,
2.5. Ұйымдастырушылық қамтамасыздандыруға қойылатын талаптар.
Ұйымдастырушылық құрылым келесідей талаптарға жауап беруі қажет: жеке жауапкершілік
2. жобалық бөлім
2.1 Техникалық жоба
Есептің қойылымы несиелік амалдарды есепке алуда, жедел және статистикалық
Несиені рәсімдеу барысында клиент өтініш толтырады. Банк клиент өтем
Аталған операция нәтижесінде қазіргі аударым жүйесін қолдану барысында ондағы
Есепте кіріс ақпараты төмендегі болып табылады:
несие рәсімдеушінің өтініші;
банк-несие рәсімдеуші жарғысы;
Кіріс ақпараты шартты-тұрақты және жедел-есептік болып табылады. Шартты-тұрақты ақпарат
«Ипотекалық несие» модулі есебінде 2 машинограмма беріледі:
«Операцияны тіркеу журналы»;
«Несиелік аударым»;
Сақталатын ақпарат магниттік дискке жазылады.
Кіріс ақпаратының жазылуы
«Операцияны тіркеу журналы» машинограмма мазмұны кесте 1-де көрсетілген.
Машинограмма мазмұны
Кесте 1
Операцияны тіркеу журналы
Клиент коды Клиенттің
аты-жөні Несие атауы Салым мөлшері Валюта курсы Валюта түрі
сомма Барлық сомма
1 2 3 4 5 6 7 8 9
Кесте 2-де барлық кіріс ақпараттарының реквизиттері және сипаттамасы көрсетілген.
Кесте 2
Кіріс ақпараттарының тізімі
№ Атауы Иденти-
фикатор Танысты- ру қалыбы Беру айналымы Тапсыру мерзімі Алушы
1 2 3 4 5 6 7
1 Операцияны тіркеу журналы ВО01 құжат Барынша керек уақытты
Кесте 3
Кіріс мәліметінің жазылуы және реквизиттері

Реквизит аты Кіріс мәліметінің идентификаторы Шартты белгілері Реквизит
1 2 3 4 5
1 Клиент коды ВО01 ККd 9(5)
2 Клиент аты-жөні ВО01 КА А(20)
3 Валюта курсы ВО02 VKurs 9(5)
4 Валюта түрі ВО02 VTur А(20)
5 Клиент CTН ВО01 KCTN 9(6), 9(2)
6 Есеп айырысу шоты ВО01 EASH 9(5), 9(2)
7 Несие көлемі ВО01 VNKol 9(5), 9(2)
8 Мөлшерлеме көлемі ВО02 VNAKol 9(6), 9(2)
9 Банк ВО02 B А(20)
10 Алғашқы өтемақы пайызы ВО01 AOPz 9(5), 9(2)
11 Алғашқы өтемақы суммасы ВО01 AOPSum 9(5), 9(2)
12 Жылдық қайтарылым ВО01 JKai 9(10)
13 Мерзімі ВО01 M 9(6)
14 Ай сайынғы төлемақы ВО01 AsTol 9(6), 9(2)
15 Айлық пайыздық қойылым ВО01 APzKm 9(6), 9(2)
16 Факт жүзіндегі жылдық пайыз ВО01 FjJPz 9(6), 9(2)
17 Факт жүзінде барлық пайыз ВО01 FjBpPz 9(5), 9(2)
18 Жіберуші ВО02 JB А(20)
19 Бенефициар коды ВО02 BenKd 9(6)
Кесте 3-тің жалғасы
20 Рәсімдеу күні ВО02 VKun 9(6)
21 Қабылдаушы ВО02 KSH А(20)
22 Құжат нөмірі ВО02 KNom 9(6)
Шығыс ақпаратының сипаттамасы
Банктерде ақпараттық қамтамасыздандыруда шығыс ақпараттары тез және сенімді түрде
Шығыс ақпараты керекті бөлшектермен қамтылып, белгілі адрестелуі шарт. Оның
Шығыс ақпараты сақталып отырады және басқа ортағы жіберілуіне қарай
Кесте 4
Шығыс мәліметтерінің жазылуы мен тізімі
№ Атауы Идентификаторы Таныстыру қалыбы Түсу жиілігі
1 2 3 4 5
1 Клиентке несиені рәсімделуіне шешім KVNS құжат күн сайын
2 Клиенттік несие аударымы KVA құжат күн сайын
Кесте 5
Шығыс мәліметтерінің реквезиттер тізімі және жазылуы

Реквизит аты Кіріс мәліметінің идентификаторы Шартты белгілері Реквизит ұзындығы
1 2 3 4 5
1 Клиент коды ВО01 ККd 9(5)
2 Клиент аты ВО01 КА А(20)
3 Валюта курсы ВО02 VKurs 9(5)
4 Валюта түрі ВО02 VTur А(20)
5 Есеп айырысу шоты ВО01 EASH 9(5), 9(2)
6 Несие көлемі ВО01 VNKol 9(5), 9(2)
7 Мөлшерлеме көлемі ВО02 VNAKol 9(6), 9(2)
8 Ай сайынғы төлемақы ВО01 AsTol 9(6), 9(2)
9 ИИК ВО02 IIK 9(5)
10 ТСН ВО02 TCN 9(5)
11 Жіберуші ВО02 JB А(20)
12 Бенефициар коды ВО02 BenKd 9(6)
13 Валюталау күні ВО02 VKun 9(6)
Кесте 5-тің жалғасы
14 Қабылдаушы ВО02 KSH А(20)
15 Құжат номері ВО02 KNom 9(6)
16 Қор атауы ВО01 КAT А(20)
17 Банк ВО01 B А(20)
18 Мерзімі ВО01 M Х(20)
Ипотекалық несие модулі есебінде сақталатын ақпараттың кіріс мәліметінен 2
VNA – несие рәсімдеуші туралы массив;
VA – несие аударым туралы массив.
Кесте 6
«VNA» массивінің сақталатын ақпараттың сипаттамасы мен реквизит

Реквизит аты Шартты белгі Реквизит ұзындығы Ақпарат көзі Ақпарат
1 2 3 4 5 6
1 Клиент коды ККKP 9(5) MD VNA
2 Несие көлемі VNKol 9(5), 9(2) MD VNA
3 Факт жүзінде барлық пайыз FjJPz 9(6), 9(2) MD
4 Есеп айырысу шоты EASH 9(5), 9(2) MD VNA
Кесте 7
«VA» массивінің сақталатын ақпараты сипаттамасы мен реквизиттер

Реквизит аты Шартты белгі Реквизит ұзындығы Ақпарат көзі Ақпарат
1 2 3 4 5 6
1 Құжат номері NT A(20) MD VA
2 Жіберуші JB JB MD VA
3 Бенефициар коды BenKd 9(6) MD VA
4 Валюта күні Sena 9(6),9(2) MD VA
5 Несие көлемі VNAKol 9(6),9(2) MD VA 6
Нормативтік-анықтамалық ақпаратының сипаттамсы
Нормативтік-анықтамалық ақпараты ретінде (НАА) есеп қойылымын шешу үшін мына
клиенттер анықтамасы;
клиенттік аударым анықтамасы.
Кесте 8
Клиент анықтамасының реквезиттер тізімі
Р\қ Массив атауы Массив мәні
1 2 3
1 Клиент анықтамасы KLA
Р\қ Реквизит атауы Жазылуы Ұзындығы
1 2 3 4
1 Клиент аты КА А(20)
2 Мекен-жайы MJ X(20)
3 ИНК IIK 9(5)
4 Есеп-айырысу шоты EASH 9(5), 9(2)
Кесте 9
Клиенттік аударым анықтамасы реквезиттер тізімі
Р\қ Массив атауы Массив мәні
1 2 3
1 Клиенттік аударым анықтамасы KAA
Р\қ Реквизит атауы Жазылуы Ұзындығы
1 2 3 4
1 Клиент аты-жөні КА А(20)
2 Несие аударымының көлемі VNAKol 9(6), 9(2)
3 Есеп айырысу шоты EASH 9(5), 9(2)
4 Қабылдаушы KSH А(20)
Кесте 10
Қолданылған кодтар тізімі
№ Номеклатура есебінің атауы Жүйе Код ұзынды-ғы Код құрылымы
Классифика-циясы Кодталуы
1 2 3 4 5 6
1 Клиент коды Иерархиялық Реттік 5 Клиент шотына байланысты
2 Бенефициар коды Иерархиялық Реттік 5 Банк бекіткен
3 Банк коды Фасеттік Позициялық 5 Халықара-лық келісім
Деректерді сызбада көрсету кезінде сурет 2-де кескінделіп тұрғандай оны
Бірінші деректер блогы тұрақты ақпаратты көрсетеді. Бұл жүйеде екі
Сурет 2. – Деректердің сызба блогы
Кіріс ақпаратының сипаттамасы
Кіріс ақпараты есепті шешу үшін керекті болып табылатын негізгі
Операцияларды тіркеу немесе келісім-шарт қолмен іске асырылуы мүмкін. Бұл
деректерді енгізу кезінде белгілерді тексеруді қамтамасыз ету;
белгілерді енгізу дисплей экранға енгізу кезінде оларды декодтау;
белгілердің мәндерін анықтаумен байланысты ақпараттардың тұрақтылығы;
есеп кешенін шешу кезінде түсініктемелік мәтіннің қалыптасуы.
Нәтижелік ақпараттың сипаттамасы
Кіріс ақпаратының нәтижесінде алынған клиенттік депозиттік рәсімделуі кезінде
Аралық ақпараттың сипаттамасы
Аралық ақпарат кейбір шешімі негізінде ДЭЕМ-де қалыптасады. Ақпараттарды амалдық
Әңгімелесу потенциялы клиентпен. Бірақ оларға оның есепке алуы қызмет
Дайындауы және келісу. Келісім-шарт.
Нәтижесі.
Өңдеу және инкассациялау қызмет графикасы клиент тілектерімен болады.
Қамтамасыздандыру заттық клиент несиесі.
Өткізулері. Клиентке ақшалар.
Қабылдау. Кассаға пломбаланған клиентпен.
Ақшалар.
Тапсыруы үшін шоттар. Ақшалы құралдар.
Жиыншылардың жеткізу шоттары.
Есеп-қисаптар.
Салыстырып тексеру. Кіріс құжаттар.
Дайындау. Клиент шотындағы ақшалар.
Қатарға енгізу. Комиссия.
Көшіріп жазып алуы клиент банк табысына инкассациялау қызметіне арналған.
Төлеу жүйесі туралы да кіріс құжаттарына кірістіріледі. Хабар бірлігімен
2.2 Ақпараттық қамтамасыздандыру
«Ипотекалық несие» модулі ДБ архивін жүргізу есебін шешу барысында
Экономикалық жағынан берілген бағдарламалық өнімнің құрылу мәні деректерді бақылау
Деректер базасының жұмыс істеуі, анықтамалар мен есептердің берілу мерзімі
ДБ жобалау процесі пәндік аймақ объектілерінің жіктелуін, объектілер мен
Пәндік аймақтың инфологиялық моделі (ИЛМ) құрастыруға арналған бастапқы деректер
Пәндік аймақты зерттегеннен кейін сурет 3-те көрсетіліп тұрғандай, деректер
Инфологиялық түрлерді құрастырғанда ER диаграммасы тілін қолдануға болады (ағылшынша
«Ипотекалық несие» модулі ДБ-ның ER модельдерінің бірнеше нұсқаларын қарастырайық.
Сурет 3. – ER-экземплярлы диаграмма
ДБ-сының физикалық құруына дейін даталогиялық жобалауды жүргізу керек, яғни
Даталогиялық моделдін негізгі жұмысы барлық ақпарат ДББЖ байланыс болуы
кестені анықтау;
кестенің өрісін анықтау;
ДББЖ таңдалған деректердің типтерін анықтау;
кестенің әр өрісінің ұзындығын анықтау;
әр кестенің қажеттілігін анықтау;
әр кестенің индексінің анықтау.
Даталогиялық моделін құру алдында келесіні анықтау керек:
ДББЖ-нің негізін толық меңгеру;
жобалау шешемін таңдауында факторларды анықтау;
жобалау әдістемесімен танысу;
автоматтандырылған жобалау құралдарына талдау өткізу.
Пәндік аймақты сипаттауда келтірілген талдау негізінде пәндік облыстың
Функционалдық тәуелділіктерін анықтау. Мысал ретінде «Клиент» құжатының реквизиттерінің функционалдық
Кесте 11
«Клиент» құжатының функционалдық тәуелділіктері
Құжат Реквизиттер атауы Реквизит аты Функционалдық тәуелділіктер
Клиент Клиент_коды Code
ТАЖ TAZh
Куәлік KUA
СТН RNN
ӘЖК SIK
Еңбекақы EnbA
Кесте 12
«Несие» құжатының функционалдық тәуелділіктері
Құжат Реквизиттер атауы Реквизит аты Функционалдық тәуелділіктер
Несие Несие_коды Code
Несие_атауы NesA
Жылдық_мөлшерлеме ZhM
Бастапқы_жарна BZh
Кесте 13
«Аннуитивтік төлемдер» құжатының функционалдық тәуелділіктері
Құжат Реквизиттер атауы Реквизит аты Функционалдық тәуелділіктер
Аннуитивтік төлемдер Төлем_коды Code
Несие_атауы NesA
Несие_көлемі NesK
Мерзім_ай Merz
Жылдық_мөлшерлеме ZhM
Бастапқы_жарна BZh
Ай_аралық_сомма1 AS1
Ай_аралық_сомма2 AS2
Ай_аралық_сомма3 AS3
Ай_аралық_төлем АТol
Барлық_сомма BSum
Несие_сомма NSum
Төленген_сомма TSum
Күн Data
Валюта_түрі VTur
Клиент_коды TAZh
Кесте 14
«Валюта» құжатының функционалдық тәуелділіктері
Құжат Реквизиттер атауы Реквизит аты Функционалдық тәуелділіктер
Валюта Валюта_коды Code
Евро Evr
Доллар Dl
Рубль RR
Кесте 15
«Дифференциалданған төлемдер» құжатының функционалдық тәуелділіктері
Құжат Реквизиттер атауы Реквизит аты Функционалдық тәуелділіктер
Дифференциал-данған төлемдер Төлем_коды Code
Несие_атауы NesA
Несие_көлемі NesK
Мерзім_ай Merz
Жылдық_мөлшерлеме ZhM
Бастапқы_жарна BZh
Ай_аралық_сомма1 AS1
Ай_аралық_сомма2 AS2
Ай_аралық_сомма3 AS3
Ай_аралық_төлем АТol
Барлық_сомма BSum
Несие_сомма NSum
Төленген_сомма TSum
Күн Data
Валюта_түрі VTur
Клиент_коды TAZh
Кесте 16
Ақпараттық объектілердің байланысы
Байланыс нөмірі Объектілер Байланыс типі
1 Несие Аннуитивтік төлемдер 1:∞
2 Клиент Аннуитивтік төлемдер 1:∞
3 Валюта Аннуитивтік төлемдер 1:1
4 Несие Дифференциалданған төлемдер 1:∞
5 Клиент Дифференциалданған төлемдер 1:∞
6 Валюта Дифференциалданған төлемдер 1:1
Пәндік аймақта жүретін және деректер базасында есепке алынуы қажет
объектілер кластар иерархиясының айнымалы саны;
иерархияға кіретін объектілер кластарындағы бірдей қасиеттер;
объектілердің мұндай кластар арасындағы бірдей байланыстар.
ДБ логикалық құрылымын жобалау кезінде барлық ақпараттық бірліктерді және
Сурет 4. – Деректер базасының даталогиялық моделі
АЖ-нің маңызды аспектісі – ДББЖ қолдайтын және ұйымдастыратын деректерді
Беттердегі жазбаларды ұйымдастыратын тәсіл деректердің физикалық құрылымын құрайды. Физикалық
Сыртқы жадыдағы жазбаларға енуді көбінесе ДББЖ сәйкес жазбалардан тұратын,
Қолданушы нұсқаулықты жіберу арқылы ДБ-мен қатынаста болады.
Стратегиялық селектр қолданушылар командасын қолдануға тиімді формаға өзгертеді. Өзгертілген
ДБ жобалауының кезеңдерінің компонентеріне деректерді ұйымдастыру мен ену тәсілдерінен
бос жадыны басқару;
тасымалдауыш типін таңдау;
сыртқы тасымалдауышта деректерді орналастыруды басқару;
физикалық блогтің көлемін анықтау;
деректерді сығылуының пайдалылығын және қолданылатын сығу тәсілдерін анықтау және
Бағдарламаны орындау үшін мәліметтер керек. Олар сыртқы есте сақтау
Жедел жад кәсіпорынның барлық деректер базасын сақтау үшін аз
файл аты;
файл типі (мысалы, кеңтарауы немесе басқа да сипаттамалары);
жазба көлемі;
бос емес физикалық блогтардың саны;
базалық бастапқы мекен-жай;
кеңтарау сегментіне сілтеме;
ену тәсілі (қорғаныс коды).
Сыртқы есте сақтау құрылғысы ретінде ДБ жүйелік басқаруда диск
Дискте сақтау – бұл тікелей қатынайтын деректерді сақтаудың негізгі
2.3 Бағдарламалық қамтамасыздандыру
Бұл күнде қазіргі кәсіпорындарды компьютерлерсіз елестете алмайсын, ал компьютерлердің
Бағдарламалық қамтамасыздандыру жалпы және қолданбалы сипаты бар әр түрлі
Құжаттарды (есептерді) функциялау қойылған техникалық тапсырмаға сәйкес болатын. Бағдарламалық
өндірушілердің қазіргі заман принтерлерін MS-DOS режимінде басып шығарудан бас
Windows ХР амалдық жүйесіне сатылы көшуі бұл қосымшаның көп
қазақ тілінде енгізудің шектелген мүмкіндіктері бағдарламалық қамтамасыз етуін көтерді,
Жоспарланған АЖ жүйелік көп адам қолдануға мүмкіндігі бар жүйе
Орталықтандырылған ақпараттық базаны ұйымдастыру кезінде барлық қолданылатын ақпараттың сақталуы
Жүйелік бағдарламалық қамтамасыз ету өзіне келесілерді енгізеді:
Амалдық жүйе (АЖ). Windows XP — бұл графикалық қолданушы
FAR manager серверлік жүйесін кеңейтілген АЖ мүмкіндіктерін және АЖ-мен
бағдарламалау жүйелері бағдарлама құру процедураларын автоматтандыратын жүйе. Оған тілдер,
серверлік БҚ – өзіне компьютердің, антивирустың, архивацияның жүйеге қызмет
Қосалқы бағдарламалық қамтамасыз ету осындай класты немесе қолданушының қиын
Қосалқы бағдарламалық қамтамасыз ету өз құрамына белгілі жайсыз аумақта
Басты қосымшалар:
Word – мәтіндік процессор. Microsoft Word – бұл мықты
Excel – кестелік процессор. Microsoft Excel – ең мықты
Access – деректер базасын басқару жүйесі; Microsoft Access бүгінгі
2.4 Лингвистикалық қамтамасыздандыру
Базалық бағдарламалық қамтамасыздандыру үшін келесіні таңдадық:
Object Pascal бағдарламалау тілі бар Borland Delphi құру ортасы
MS Access деректер базасын басқару жүйесі;
Word мәтіндік процессор – құжаттарды рәсімдеу үшін, PowerPoint –
Қолданбалы бағдарламалық қамтамасыздандыруды құру үшін Object Pascal тілінде негізделген
Құрылған жүйе деректер базасымен жұмыс істеуге арналған графикалық интерфейсі
басқа тілдерге қарағанда қосымшаларды жазудың биік жылдамдығы;
көптеген мәселелерді шешуге мүмкіндік беретін компоненттер жиынтықтардың барлығы;
қолдануда ыңғайлы анықтама;
қарапайым түсінікті интерфейс;
құрылған қосымшалардың жұмыс істеудің биік жылдамдығы;
деректер базасымен жұмыс істеу құралдарымен интеграция.
Қолданбалы бағдарламалық қамсыздандыруды жазу барысында келесі стандартты кітапханалар қолданылады:
System кітапханасы Object Pascal-дің негізгісі болып табылады. Енгізу/шығару,
Windows кітапханасы амалдық жүйенің процедураларын файлдармен, қайталау объектілерімен, графикамен,
Classes кітапханасында тізімдермен, коллекциялармен, мәліметтер ағымдарымен және т.б. жұмыс
Controls кітапханасында басқару элементтері үшін базалық болатын VCL (Visual
Forms кітапханасында терезелік формалар мен қосымшалармен жұмыс істейтін VCL
SysUtils кітапханасында типтерді өзгертуге, жолдармен амалдар үшін және кейбір
Dialogs кітапханада Windows-тың стандартты сұхбат терезелерімен жұмыс істеуге арналған
Messages кітапханасында атталған түріндегі константалары түрінде Windows-тың негізгі терезелік
StdCtrls кітапханасында Windows-тын басқарудағы стандартты элементтерімен жұмыс істеуге арналған
ComCtrls кітапханасында Win32 басқару элементтерімен жұмыс істеуге арналған VCL
CommCtrl кітапханасында құрылымдар анықтамалары, хабарламалар кодтары бар және Win32
ExtCtrls кітапханасында стандартты емес басқару элементтерімен жұмыс істеуге арналған
Menus кітапханасында терезелі мәзірмен VCL кластардың анықтамалары бар;
AppEvnts кітапханасында қосымшалар оқиғаларымен жұмыс істеуге арналған VCL
Buttons кітапханасында мәтін ғана емес, графика бар пернелермен жұмыс
ActnList кітапханасында командалар тізімімен жұмыс істеуге арналған VCL кластардың
Math кітапханасында математикалық амалдарды орындау үшін әрекеттерді іске асырады;
Variants кітапханасында әр түрлі мәні болатын айнымалылармен жұмыс істеуге
DBCtrls кітапханасында деректер базасында бар ақпаратты өзгертуге және көрсетуге
DBGrids кітапханасында деректер базасында кесте түрінде бар ақпаратты өзгертуге
DB кітапханасында деректер базаның құрылымымен жұмыс істеуге арналған кластардың
DBTables кітапханасында BDE құрылымын басқаруға, деректер базасына тұрақты қосылуын
QuickRpt кітапханасында есептерді құру жүйесімен жұмыс істеуге арналған кластардың
Жүйенің негізгі мәселердің бірі жинау, сақтау және мәліметтер массивтеріне
қою мен диагностиканың қарапайымдылығы;
желі бойынша және деректер базалардың үлкен көлемі болғанда жұмыс
мәліметерді жоғалтудың, жұмыс істемеудің мүмкіншілігі төмен;
түсінуге қиын емес процедураларды жазу тілдің баршылығы;
барлық сұрақтар бойынша үлкен анықтамалық құжаттаманың баршылығы.
Windows ортасында қолданбалы бағдарламаларды құрудың көптеген құралдары баршылық. Бірақ
Қосымшаларды құру кезінде бағдарламалаудың қолайлы ортасы DELPHI болып табылады.
Delphi-де компоненттер моделін қолданудың негізгі тағайындалуы компоненттерді көп ретті
Есептеуіш техникасы мен бағдарламалау технологиясының дамуы Borland фирмасының жаңа
Берілген есептер кешенін шешу үшін Borland Delphi 7.0. объектілі-бағытталған
Delphi ортасында бағдарламалаудың негізінде Borland құрастырған Object Pascal
TComponent класы барлық компоненттер үшін маңызды болып табылады.Осының көмегімен
TControl класы – TСomponent классынан пайда болады.Оның негізгі тағайындалуы
TWinControl класы – басқару элементтерін құруда өңдеу мүмкіндігін кеңейтеді.
Delphi – бұл Pascal тілінің компилятордың тек қарапайым нұсқасы
Сонымен бірге, Delphi қатарына пайдалануға дайын эксперттер кіреді, бағдарламалаудың
Delphi жобасы бағдарламалық бірліктер құрамы - модульдерден тұрады. Ауқымды
Delphi қосымшасының терезесі өзінің мүмкіндіктерінің арқасында тек қолданушының интерфейсін
Қосымша терезесі көптеген маңызды операцияларды орындауы қажет. Ол өзін
Delphi стандартты жобасы формалардан тұрады. Форма - өңдеу кезеңіндегі
Көбінесе қосымшалар деректерді өңдеу үшін құрылады. Қосымшада файлдарды қолдану
2.5 Техникалық қамтамасыздандыру
Банктерде операциялардың тұрақты жұмысы үшін қазіргі заманға сай банкілік
жүйені функциялау сенімділігі.
функцияналдық тығыз жүйе.
тез әрекет ету.
шығын бағасын төмендету: аппараттық құрылғы, жүйені жүргізу, жүйені дамыту.
Оның ішінде техникалық қамтамасыздандыруға компьютерлердің қазіргі уақытта минималды қамтамасыз
Байланысты қамтамасыз ету үшін төмендігі техникалық қажеттіліктер керек болып
бұл әдіс 1001 порттын ашу қажет еместігін көрсетеді. Бірақта,
Банкте операциялардың қызметі байланыста негізгі топологиясы жұлдызша тополгиясымен
Кесте 17
Банктерде жеке серверлердің қолданылуы
Сервер аты Бұл атау DNS немесе IP адрес қолданылуында
TCP/IP порт ТӘБ онлаин – платформасы нарықтық серверге қосылуы
НТТР ТӘБ ақпараттық онлаин – платформасымен байланыстыру үшін нарықтық
Банктегі прокси – сервердің жабдықталуы
Прокси – сервер арқылы байланыс Банк прокси – сервер
DNS немеcе IP адрес Банктік серверде DNS атымен немесе
Порт Банктегі негізгі қолданылатын прокси–порт:
HTTP прокси: 80 немесе 8080
SOCKs прокси: 1080
Байланыс параметрі
Банкте орнатылған байланыстар Байланыс қамтамасыз етілуі «Банк Тұран Әлем»
Мысалы: Belden фирмасы кабельдің 2000 атауын ұсынады. Оларды 3
Экранды бөлу үшін қолданылады (STP).
Коаксальды кабель.
Үлкенді толқын.
Банктік топологияларда негізінен кабель екі бөліктен тұрады. Экрандау кабелі
1 категория – телефон кабель.
2 категория – 1 МГц жиілікте беріледі. Ол сирек
3 категория – 16 МГц жиілікте беріледі. Жергілікті желіде
4 категория. 20 МГц.
5 категория. 100 МГц. 27 бөліктен тұрады. 8 фут.
6 категория. 200 МГц.
7 категория. 600 МГц.
Коаксальды кабель металл қоршауларынан тұрады. Банктік байланыстарын айналдыруға тиімді
Байланыс негіздері байланыс негізінде банктік аударымдарда 300 Мбит
Байланыс операторы артықшылықтары айқын, дәл осылай абаненттердің жетіспеушіліктерін жоғарылатады.
Бағдарламалардың магистральдерді станция аралық байланыста қызмет етуі болып табылады.
Банктердегі желісін қорғауда Cisco маршруттарымен жабдықталуы шарт. Дербес компьютер:
Банктік хабарлармен алмасу жүйесі өзіне келесі функцияларды қосады:
Хабарлама ағымын қабылдау, бақылау, өндеу және бөлу.
Жүйеде клиенттерге берілген ақпартты шифрлеу және имиталық қорғау,
Frame Relay, хаттамаларды пайдалана отырып, синхронды – асинхронды желілер
Банктік байланыстарда модемдердің қолданылуы жалпы интернет байланыстарын қамтамасыз ету
Сурет 5. – Банктік байланыстарда модемнің қолданылуы
Олардың жалпы банктік аумақта серверік байланыстарды қолдану негізінде болатын
3 Эксплуатацияға ендіру бөлімі
3.1 Автоматтандырылған жүйені құруға кететін шығындарды есептеу
Банктің ақпараттық жүйесінің «Ипотекалық несиелендіру» модулі бойынша шығындарды есептеу
Кесте 19-да көрсетілген алғашқы деректер еңбек шығындарын тәжірибелік бағалау
Кесте 19
Алғашқы деректер
Есептеу кезеңі Еңбек сыйымдылығы, сағ
Қол тәртібінде, Тқ Автоматтандырылған тәртіпте, Тавт
1. Деректерді енгізу 3 1
2. Есептеулер 8 1
3. Есепте беруді құру 12 0,1
4. Құжатты басып шығару – 0,5
Барлығы 23 3,1
Кесте 19-дың деректері негізінде еңбек сыйымдылығын төмендету және еңбек
Еңбек сыйымдылығын төмендету келесі формуламен есептелінеді:
Т = (Т – Та) / Т) х 100
мұндағы, Т – қолмен есептеудегі еңбек сыйымдылығы, сағ, Т
Есептеу жұмыстарының еңбек сыйымдылығын төмендетуі
Т = ((23 – 3.1) / 23) х 100%
Қол тәртібімен салыстырғанда автоматтандырылған есептеудегі еңбек өнімділігін ұлғайту келесідегідей:
Е = (Т х 100%) / (100% - Т)
Есептеулердің нәтижелері еңбек өнімділігі 6,5 есе ұлғайғанын көрсетеді, бұл
Ақпараттық жүйені құрудың өз бағасын есептеу
Ақпараттық жүйені құрудың бағасы келесі формуламен анықталынады:
БАЖ = КЕТ + МШ + БКБК + БМ
мұндағы, КЕТ – бөлінулері бар еңбекті төлеу қоры, тг;
Бөлінулері бар еңбекті төлеу қоры
Бөлінулері бар еңбекті төлеу қоры келесі формуламен анықталынады:
КЕТ = (ЖА + КЖ) х КР х КТ
мұндағы, ЖА – минималды жалақы = 15000 тг; КЖ
КЕТ = (15000 + 2250) х 2,2 х 1,21
Материалды шығындарды есептеу
Материалды шығындарды есептеу келесі формуламен есептелінеді:
МШ = ШК + ШД + ШКР + ШКЗ,
мұндағы, ШК, ШД, ШКР, ШКЗ – қағазға, дискетаға, картриджге,
ШК = СК х БК = 300 х 1
ШД = СД х БД = 10 х 60
ШКР = СКР х БКР = 1 х 255
ШКЗ = 100 тг,
мұндағы, СК, СД, СКР – қағаздың, дискетаның, картридждердің саны;
МШ = 300 + 600 + 255 + 100
Бағдарламалық қамтамасыздандыру
Бағдарламалық қамтамасыздандырудың бағасын төмендегі кесте 20-дан көруге болады.
Кесте 20
Бағдарламалық қамтамасыз етудің бағасы
Бағдарламалық қамтамасыз ету Бағасы, $
Windows 2000 Professional 319,00
Windows 98 Second Edition 209,00
Бағдарламалық өнімдердің бағалары келесі сайттан алынған: http://shop.microsoft.com.
Бағдарламалық қамтамасыз етуді алу бағасы ББК = 528$. Халықтық
Машиналық уақытқа кететін шығындарды есептеу
Машиналық уақытқа кететін шығындарды есептеу келесі формуламен анықталынады:
СМАШ = ФМАШ – ЦМАШ (6)
мұндағы, ФМАШ – ақпараттық жүйені құрудағы машиналық уақытқа кететін
Кесте 21
Машиналық уақытқа кететін шығындар
Жұмыс түрлері Уақыт шығындары, сағ
1. Деректер қорын енгізу 3
2. Бағдарламаны өңдеу 142
3. Түсіндірме қағазын құрастыру 50
4. Құжаттаманы басып шығару 5
Жалпы уақыт 200
ЦМАШ – машиналық уақыттың 1 сағаттық бағасы келесі формула
ЦМАШ = А + ШЭК + ШЖ + ШП
мұндағы, А – амортизациялық бөлінулер; ШЭК – электр қуатына
Амортизациялық бөлінулер келесі формуламен есептелінеді:
А = БКТЖ / ККТЖ, тг/сағ (8)
мұндағы, Бктж – КТЖ (компьютер + принтер) бағасы =
ККТЖ = ККОМ + КПр, сағ (9)
мұндағы, Кком – компьютер жұмысының қоры, КПр – принтер
ККТЖ = 10000 + 5000 = 15000 сағ
А = 120000 / 15000 = 8 тг/сағ
Электр қуатының шығындары:
ШЭК = НП х НЭК (10)
мұндағы, НП – компьютердің және принтердің электр қуатын пайдалану
ШЭК = 0,25 х 5,05 = 1,2625 тг/сағ
Пайдалануға кететін шығындар:
тг/сағ,
тг.
Қойылатын шығындарды есептеу
Қойылатын шығындар өндірісті ұйымдастырумен және өндірістік жабдықтың құрамымен байланысты.
КШ = ККШ х БКТЖ (11)
мұндағы Ккш – коэффициент КТЖ құрамына кететін шығындар және
КШ = 0,05 х 120000 = 6000 тг.
Нәтижесінде келесіні аламыз:
БАЖ = 633689,1 + 1255 + 68640 + 695580,5
Ақпараттық жүйені ендіру нәтижесінде алынатын үнемдеуді анықтау. Қол тәртібінде
БК = КЕТК + МШК + ШЖК, тг (12)
мұндағы, КЕТК – еңбекті төлеу қоры, МШК – материалды
Еңбекті төлеу қоры:
КЕТК = КСаг х ТК (13)
мұндағы, КСаг – сағаттық қор, тг/сағ, ТК – жұмыс
КСаг = КЕТК / КАй = 633689,1 / 6
ТК = ТЖУШ + ТЖКК (14)
мұндағы, ТЖУШ – жұмыс уақытының шығындары, ТЖКК – жеке
ТК = 23 + 5 = 28 сағ
КЕТК = 105614,85 х 8 = 844918,8 тг.
Материалды шығындар:
МШ = ШК + ШКЗ, тг (15)
мұндағы, ШК – қағазға кететін шығындар, ШКЗ – кеңсе
ШК = СК х БК = 100 х 1
мұндағы, СК – қағаздың саны, БК – 1парақтың бағасы.
ШКЗ = 100 тг,
МШ = 100 + 100 = 200 тг.
Автоматтандырылған тәртіпте объектті жобалау бағасын есептеу
СА = КЕТ + МША + ШПА, тг (16)
мұндағы, КЕТ – еңбекті төлеу қоры, МША – материалды
Еңбекті төлеу қоры:
КЕТ = ССаг х ТА, тг (17)
мұндағы, ССаг – сағаттық қор, ТА – жұмыс уақытының
ССаг = КЕТ / КАй = 633689,1 / 6
КЕТ = 105614,85 х 3,1 = 330196,035 тг
Материалды шығындар:
МША = ШК + ШКЗ + ШД + ШКр,
мұндағы, ШК, ШКЗ, ШД, ШКр – қағазға, кеңсе заттарына,
ШК = СК х БК = 25 х 1
ШКЗ = 50 тг
ШД = СД х БД = 10 х 60
ШК = СКр х БКр = 1 х 255
мұндағы СК, СД, СКр – қағаздардың, дискеталардың, картридждердің саны;
МША = 25 + 50 + 600 + 255
Пайдалануға кететін шығындар:
ШПА = ШАМ + ШЖО + ШЭК + ШЖ,
мұндағы, ШАМ – КТЖ амортизациялауға кететін шығындар; ШЖО –
Амортизацияға кететін шығындар:
ШАМ = АКТЖ + АБК, тг (20)
мұндағы, АКТЖ – КТЖ амортизациясы, АБК – бағдарламалық кешеннің
АКТЖ = (БКТЖ / ККТЖ) х ТА = (120000
мұндағы, БКТЖ – КТЖ бағасы; ККТЖ – КТЖ жұмыс
АБК = (ББК / КБК) х ТА, тг (22)
мұндағы, ББК – бағдарламалық кешеннің бағасы; КБК – бағдарламалық
ББК = (ӨБАЖ / СК) + БКҰЖ, тг (23)
мұндағы, ӨБАЖ – ақпараттық жүйенің өз бағасы; СК –
БКҰЖ = ШҚ + ШК, тг (24)
мұндағы, ШҚ, ШК – қағазға және картриджге кететін шығындар.
ШҚ = СК х БК = 1 х 255
БКҰЖ = 500 + 255 = 755 тг
ББК = (1405062,1 / 2) + 755 = 703286,05
АБК = (703286,05 / 10000) х 3,1 = 218,01
ШАМ = 24,8 + 218,01 = 242,81 тг
Жөндеуге кететін шығындар:
ШЖӨ = (БКТЖ / ККТЖ) х 10% = (120000
мұндағы, БКТЖ – КТЖ бағасы; ККТЖ – КТЖ жұмыс
Электр қуатына кететін шығындар:
ШЭл = НП х НЭл = 0,25 х 5,05
мұндағы, НП – компьютердің және принтердің электр қуатын пайдалану
Ақпараттық жүйені ендіру нәтижесінде алынатын жылдық үнемдеу келесі формуламен
С = (БК – БА) х СЕ, тг (27)
мұндағы, БК – қолмен есептеу бағасы, БА – автоматтандырылған
С = (524583,92 – 60488,38) х 4 = 1856382,1
Ақпараттық жүйесі қызмет көрсетуінің тиімділігін анықтау
Жылдық экономикалық тиімділік
ЭТ = С – ЕН х КШ (28)
мұндағы, С – жылдық үнемдеу, ЕН – капиталды салымдар
КШ = БКТЖ + ББК + ӨБАЖ + ШЕН,
мұндағы, БКТЖ – КТЖ бағасы, ББК – бағдарламалық қамтамасыз
ШЕН = ФЖА + ССаг х ШЭК, тг (30)
мұндағы, ФЖА – жобалаушының жалақысы, ССаг – ендіруге және
ФЖА = (ЖАТ + ЖК) х КР х КТ
= 52807,425 тг (31)
мұндағы, ЖАТ – минималды жалақы, ЖК – қосымша жалақы.
ШЭК = 1,15 х ШТ = 1,15 х 15000
мұндағы, КР – районды коэффициент, КТ – тарифты коэффициент,
ШЕН = 52807,425 + 8 х 0,75 = 52813,425
Келесіні аламыз:
КШ = 120000 + 68640 + 1405062,1 + 52813,425
ЭТ = 1856382,1 – 0,4 х 1626515,525 = 1197775,89
Ақпараттық жүйені құруға бағытталған капиталды салымдардың экономикалық тиімділігі келесідей
Е = С / КШ = 1856382,1 / 1646515,525
Е > ЕН болғандықтан, жоба тиімді болады.
Капиталды салымдардың қайту мерзімін есептеу
Т = 0,9 жыл.
Ақпараттық жүйені ендіру нәтижелері кесте 22-де бейнеленген.
Кесте 22 – Ендіру нәтижелері
Көрсеткіштер атауы Өлшем бірлік Көрсеткіштер мәні
1 2 3
1. Ақпараттық жүйенің қызмет көрсетуі кезінде алынатын жылдық үнемі
2. Капиталды салымдардың көлемі тг 1646515,525
3. Жылдық экономикалық әсер тг 1197775,89
4. Капиталды салымдардың салыстырмалы тиімділігінің есепті коэффициенті
1,2
5. Капиталды салымдардың қайту мерзімі жыл 0,9
Сонымен, кесте 22-де көрініп тұрғандай, өңдеуге жұмсалатын қаражат 1124389,3
Осылайша талдау нәтижесі кезінде өңдеуді ендіру ақталғаннан соң және
3.2 Бағдарламалық жүзеге асыру
3.2.1 Бағдарламаның атқаратын қызметі және орындалу шарттары
Қурстық жұмыс тақырыбы банктің ақпараттық жүйесін құру, «Ипотекалық несиелендіру»
банк клиенттері туралы деректер базасында сақтау;
банк ұсынып отырған несие түрлерін беру;
несиеге арналған алғашқы жарнаны есептеу;
айлық пайыздық қойылымды есептеу;
ай аралық төлемді есептеу;
жалпы еңбекақыдан кететін пайызды есептеу;
жалпы төлем соммасы;
факт жүзіндегі пайызды есептеу;
факт жүзіндегі жылдық пайызды есептеу және т.б.
Бұл көрсеткіштерді есептеу барысында банк клиенттің жалпы алатын соммалық
Бағдарлама ерекшелігі – жалпы банктің базаға өткен несиелік амалдарды
Есептеу аяқталғаннан кейін барлық нәтижелерді есепке алу бөліміне сілтеме
Егер де бұл қосымша басқа да қаржылық ұйымдарда
3.2.2 Бағдарламаның орындалуы
Бағдарламаны іске қосу барысында жүктеу терезесі пайда болады. Бағдарлама
Сурет 5. – «Базаға қосылу» терезесі
Бұл терезеде қолданушы парольді дұрыс енгізген жағдайда бағдарламаның барлық
Сурет 6. –Бағдарламаның 2 негізгі несиелік калькуляторлар тізімі
Аталған пунктте 2 негізгі калькуляторлар тізімі көрсетілген: аннуититтік төлемді
Мысалға, басты форманың мәзір пунктінен аннуитивті төлемдер бойынша несиелік
Сурет 7. – «Анниутивті төлемді несиелік калькулятор» терезесі
Бұл формадағы анниутивті төлемді несиелік калькулятордың көмегімен клиенттің банктен
Дифференциалданған төлемді несиелік төлемді есептеу үшін мәзірдегі несиелік калькулятордың
Бұл формадағы дифференциалданған төлемді несиелік калькулятордың көмегімен клиенттің банктен
Сурет 8. – «Дифференциалданған төлемді несиелік калькулятор» терезесі
Бағдарламаның аталған екі несиелік калькуляторында атты батырмасы
Несиелік калькулятор арқылы есептеу үшін жеңілдік ретінде алдын-ала базада
Аталған формада жаңа несие түрін қосу үшін батырмасын,
Сурет 9. – «Ипотекалық несие түрлері» формасы
Аталған несиелік амалдарды орындау кезінде бағдарламада валюта курстарының бар
Валюта курстары жайлы реквизиттерді көру немесе өзгерту үшін басты
Сурет 10. – «Валюта курстары» атты формасы
Бағдарламада ипотекалық несиеге байланысты амалдарды орындау үшін базада тіркелген
Сурет 11. – «Клиенттер тізімі» атты формасы
Аталған формада банк клиенттері туралы барлық мәліметтерді алуға болады.
Сурет 12. – «Клиент туралы деректерді өзгерту» атты формасы
Аталған формада кескінделген барлық реквизиттерді енгізе отырып, батырмасы
«Клиенттер тізімі» атты формасында (сурет 11) төменгі сол жағында
Сурет 13. – «Несие түрін таңдау» формасы
Несие түрі таңдалғаннан кейін алдында қарастырып кеткен несиелік калькуляторлардың
Базада тіркелген аннуититтік төлемді несиелер амалдарын көру үшін басты
Сурет 14. – «Аннуититтік төлемді несиелер тізімі» формасы
Бұл формада белгілі бір клиенттің аты-жөнін таңдаған кезде клиентпен
Базада тіркелген дифференциалданған төлемді несиелер амалдарын көру үшін басты
Бұл формада белгілі бір клиенттің аты-жөнін таңдаған кезде клиентпен
Сурет 15. – «Дифференциалданған төлемді несиелер тізімі» формасы
Бағдарламаның басты формасының мәзіріндегі «Бағдарлама туралы» пунктінде бұл бағдарламаның
Сурет 16. – «Бағдарлама туралы» диалогтық терезесі
Бағдарламаның басты формасының мәзіріндегі «Автор туралы» пунктінде бұл бағдарламаның
Сурет 17. – «Автор туралы» диалогтық терезесі
Бағдарламаның басты формасының мәзірі көмегімен жиі пайдаланылатын есеп берулерді
барлық клиенттер тізімі;
барлық аннуитивті несиелер тізімі;
барлық дифференциалданған несиелер тізімі;
валюта курстары.
ҚОРЫТЫНДЫ
«Kaspi bank» АҚ ипотекалық несиеге байланысты амалдарды іске асыру
Бірінші бөлімде несиелік амалдардың жалпы құрылымы, мәні, банктік амалдарды
Осының нәтижесі шешілетін есептің дұрыс негізде шешім шығарылуын
Екінші тарауда ипотекалық несиеге байланысты есептің қойылымын қарастырады. Шығыс
Өздік автоматтандырылған жүйені құру керекті қажеттілікті ғана қолдануға мүмкіндік
Үшінші бөлім жобаның экономикалық тиімділік әдістерін таңдау мен оларды
Сонымен қатар үшінші бөлімде жобаға арналған бағдарлама негізі несиелік
Бағдарлама «Kaspi bank» АҚ реквизиттеріне сәйкестендіріліп жасалды. Егер де
Жобаға негізін зерттей келе қазіргі кездегі автоматизациялау кезеңіне сәйкесінше
Бұл бағдарлама қазақ тілінде жазылғандықтан, келешекте іс жүргізу толығымен
ҚОЛДАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ
М.П. Баровская ҚР Заңы «О валютном регулировании и
Банковские услуги предприятиям». Оқу – әдістемелік нұсқау. Диалектика. Киев,
Артемов Н.М. Валюталық шектеу. - М., 2001.
Европейский экономический и валютный союз: предварительные итоги и перспективы
Крахмалев С.В. Практика проведения международных банковских платежей. Грос-Медия. Москва,
www.kisc.kz – Қазақстан Республикасының Банкаралық Есеп Айырысу Орталығы.
www.commnews.ru –ТМД елдерінің телекоммуникация жаналықтары.
Ю.Г. Кузнецов. Автоматизация Межбанковских расчетов. Москва,2002 ж.Авагян Г.Л., Вешкин
Афуксениди В. Роль синдицированных займов как инструмента финансирования экспортно-импортных
Банки и банковское дело. Оқу – әдістемелік нұсқау /ред.
Балабанов И.Т. Банки и банковское дело. СПб: Питер, 2001
Анализ финансовых рынков и торговля финансовыми активами./Ред. А.С. Кияница.
Бурлачков В. Современные проблемы валютного курса. // Вопросы экономики
Кобевник В.Ф. “Охрана труда.” – К.: Вища школа, 1999г.
Компакт–диск-Borland Delphi Install/Delphi программасының компоненттері.
Основы программирования в Delphi 7.0, БХВ-Петербург, 2003 ж.
Ласаева Г.М. «Свифт в банке. Практикум по составлению сообщений»,
www.swift.ru – Ресейлік Ұлттық S.W.I.F.T. Қауымдастығының
www.swift.com –S.W.I.F.T. жүйесінің ресми сайты.
www.finam.ru – словарь межбанковских расчетов Абдикадирова Г.Т. Валютное
Бертаева К.Ж. Валютный рынок и валютные операции. Әдістемелік оқулық.
Бункина М.К., Семенов А.М. Основы валютных отношений. - М.:
Халықова Қ.З. «Программалау тілдерін оқыту: Delphi ортасы, оқу құралы»/
Ви А. Негативные тенденции в экспортно-импортных операциях. //Транзитная экономика,
К.Г. Гусев М.Ф. Бабаков “Oсновы теории надежности учебное пособие”
Бронин Е.И. “Принципы построения и архитектура САПР”
Цветков В.Д. “Системно-структурное моделирование и автоматизация проектирования”;
Гудман С. “Введение в разработку и анализ алгоритмов”. М.:
Джексон Г. “Проектирование реляционных баз данных для использования с
Қосымша А
Бағдарлама листингі
unit Unit1;
interface
uses
Windows, Messages, SysUtils, Variants, Classes, Graphics, Controls, Forms,
Dialogs, ComCtrls, StdCtrls, ExtCtrls, DBCtrls, Mask,
ToolEdit, CurrEdit, kaComboBoxes, Unit3, comobj, Word2000, WordXP,
DBCtrlsEh, XPMan, kaControls, kaExtCtrls;
type
TForm1 = class(TForm)
Button3: TButton;
Button4: TButton;
Edit14: TEdit;
CheckBox1: TCheckBox;
Edit15: TEdit;
DBEdit1: TDBEdit;
CheckBox2: TCheckBox;
XPManifest1: TXPManifest;
Button2: TButton;
Button1: TButton;
kaPanel1: TkaPanel;
TrackBar1: TTrackBar;
Label9: TLabel;
Label8: TLabel;
Label7: TLabel;
Label6: TLabel;
Label5: TLabel;
Label4: TLabel;
Label3: TLabel;
Label26: TLabel;
Label25: TLabel;
Label23: TLabel;
Label22: TLabel;
Label21: TLabel;
Label20: TLabel;
Label2: TLabel;
Label19: TLabel;
Label18: TLabel;
Label17: TLabel;
Label16: TLabel;
Label15: TLabel;
Label14: TLabel;
Label13: TLabel;
Label12: TLabel;
Label11: TLabel;
Label10: TLabel;
Label1: TLabel;
kaComboBox1: TkaComboBox;
Edit9: TCurrencyEdit;
Edit8: TCurrencyEdit;
Edit7: TCurrencyEdit;
Edit6: TCurrencyEdit;
Edit5: TCurrencyEdit;
Edit4: TCurrencyEdit;
Edit3: TCurrencyEdit;
Edit2: TCurrencyEdit;
Edit13: TCurrencyEdit;
Edit12: TCurrencyEdit;
Edit11: TCurrencyEdit;
Edit10: TCurrencyEdit;
Edit1: TCurrencyEdit;
DBLookupComboBox1: TDBLookupComboBox;
DBDateTimeEditEh1: TDBDateTimeEditEh;
Bevel1: TBevel;
procedure Button1Click(Sender: TObject);
procedure FormActivate(Sender: TObject);
procedure Button2Click(Sender: TObject);
procedure DBLookupComboBox1Exit(Sender: TObject);
procedure kaComboBox1Exit(Sender: TObject);
procedure Button3Click(Sender: TObject);
procedure Button4Click(Sender: TObject);
procedure FormClose(Sender: TObject; var Action: TCloseAction);
procedure TrackBar1Change(Sender: TObject);
private
{ Private declarations }
public
{ Public declarations }
end;
var
Form1: TForm1;
implementation
uses Unit7, Unit4;
{$R *.dfm}
procedure TForm1.Button1Click(Sender: TObject);
begin
Form1.Edit1.Clear;
Form1.Edit2.Clear;
Form1.Edit3.Clear;
Form1.Edit13.Clear;
Form1.Edit4.Clear;
Form1.Edit5.Clear;
Form1.Edit6.Clear;
Form1.Edit7.Clear;
Form1.Edit8.Clear;
Form1.Edit9.Clear;
if Form1.CheckBox1.Checked = false then Form1.Edit10.Clear;
Form1.Edit11.Clear;
Form1.Edit7.DisplayFormat:='';
Form1.Edit8.DisplayFormat:='';
Form1.Edit9.DisplayFormat:='';
Form1.Edit11.DisplayFormat:='';
Form1.DBLookupComboBox1.KeyValue:=null;
Form1.Edit3.ReadOnly:=false;
Form1.Edit13.ReadOnly:=false;
Form1.Label12.Visible:=false;
Form1.Label13.Visible:=false;
Form1.TrackBar1.Position:=40;
Form1.Edit12.Text:=inttostr(40);
Form1.Button3.Enabled:=false;
Form1.Button4.Enabled:=false;
end;
procedure TForm1.FormActivate(Sender: TObject);
begin
if (Form1.CheckBox1.Checked = false) and (Form1.CheckBox2.Checked = false) then
Form1.kaComboBox1.ItemIndex:=0;
Form1.TrackBar1.Position:=40;
Form1.Edit12.Text:=inttostr(40);
Form1.Edit1.Clear;
Form1.Edit2.Clear;
Form1.Edit3.Clear;
Form1.Edit4.Clear;
Form1.Edit5.Clear;
Form1.Edit6.Clear;
Form1.Edit7.Clear;
Form1.Edit8.Clear;
Form1.Edit9.Clear;
Form1.Edit10.Clear;
Form1.Edit11.Clear;
Form1.Edit13.Clear;
Form1.Edit7.DisplayFormat:='';
Form1.Edit8.DisplayFormat:='';
Form1.Edit9.DisplayFormat:='';
Form1.Edit11.DisplayFormat:='';
Form1.DBLookupComboBox1.KeyValue:=null;
Form1.Edit3.ReadOnly:=false;
Form1.Edit13.ReadOnly:=false;
Form1.Label12.Visible:=false;
Form1.Label13.Visible:=false;
end;
if (Form1.CheckBox1.Checked = true) and (Form1.CheckBox2.Checked = true) then
Form1.kaComboBox1.ItemIndex:=0;
Form1.TrackBar1.Position:=40;
Form1.Edit12.Text:=inttostr(40);
Form1.Edit1.Clear;
Form1.Edit2.Clear;
Form1.Edit3.Clear;
Form1.Edit4.Clear;
Form1.Edit5.Clear;
Form1.Edit6.Clear;
Form1.Edit7.Clear;
Form1.Edit8.Clear;
Form1.Edit9.Clear;
Form1.Edit11.Clear;
Form1.Edit13.Clear;
Form1.Edit7.DisplayFormat:='';
Form1.Edit8.DisplayFormat:='';
Form1.Edit9.DisplayFormat:='';
Form1.Edit11.DisplayFormat:='';
Form1.DBLookupComboBox1.KeyValue:=null;
Form1.Edit3.ReadOnly:=false;
Form1.Edit13.ReadOnly:=false;
Form1.Label12.Visible:=false;
Form1.Label13.Visible:=false;
Form1.Edit10.ReadOnly:=true;
Form1.Edit10.Text:=DataModule1.ADOTableKlient.FieldByName('Enbekaki').AsString;
end;
end;
procedure TForm1.Button2Click(Sender: TObject);
var
a, k, s, i, n, ed1, ed2, ed3, b,
begin
begin
if length(Form1.Edit1.Text) = 0 then begin
Application.MessageBox('Банктен кандай соммада акша алу керектігін енгізініз!', 'Деректерді енгізініз!',
Form1.Edit1.SetFocus;
Exit;
end;
end;
begin
if length(Form1.Edit2.Text) = 0 then begin
Application.MessageBox('Канша айга алу керектігін енгізініз!', 'Деректерді енгізініз!', mb_ok +
Form1.Edit2.SetFocus;
Exit;
end;
end;
begin
if length(Form1.Edit3.Text) = 0 then begin
Application.MessageBox('Банктін жылдык молшерлемесін енгізініз!', 'Деректерді енгізініз!', mb_ok + mb_iconwarning);
Form1.Edit3.SetFocus;
Exit;
end;
end;
begin
if length(Form1.Edit10.Text) = 0 then begin
Application.MessageBox('Табыс молшерін енгізініз!', 'Деректерді енгізініз!', mb_ok + mb_iconwarning);
Form1.Edit10.SetFocus;
Exit;
end;
end;
if Form1.kaComboBox1.ItemIndex = 0 then begin
Form1.Edit14.Text:='тг';
Form1.Edit7.DisplayFormat:=',0.00 тг';
Form1.Edit8.DisplayFormat:=',0.00 тг';
Form1.Edit9.DisplayFormat:=',0.00 тг';
Form1.Edit11.DisplayFormat:=',0 тг';
end;
if Form1.kaComboBox1.ItemIndex = 1 then begin
Form1.Edit14.Text:='$';
Form1.Edit7.DisplayFormat:=',0.00 $';
Form1.Edit8.DisplayFormat:=',0.00 $';
Form1.Edit9.DisplayFormat:=',0.00 $';
Form1.Edit11.DisplayFormat:=',0 $';
end;
if Form1.kaComboBox1.ItemIndex = 2 then begin
Form1.Edit14.Text:='евро';
Form1.Edit7.DisplayFormat:=',0.00 евро';
Form1.Edit8.DisplayFormat:=',0.00 евро';
Form1.Edit9.DisplayFormat:=',0.00 евро';
Form1.Edit11.DisplayFormat:=',0 евро';
end;
if Form1.kaComboBox1.ItemIndex = 3 then begin
Form1.Edit14.Text:='р.';
Form1.Edit7.DisplayFormat:=',0.00 р.';
Form1.Edit8.DisplayFormat:=',0.00 р.';
Form1.Edit9.DisplayFormat:=',0.00 р.';
Form1.Edit11.DisplayFormat:=',0 р.';
end;
s:=strtofloat(Form1.Edit1.Text);
n:=strtofloat(Form1.Edit2.Text);
i:=(strtofloat(Form1.Edit3.Text)/1200);
if length(Form1.Edit4.Text) 0 then ed1:=strtofloat(Form1.Edit4.Text)/100;
if length(Form1.Edit5.Text) 0 then ed2:=strtofloat(Form1.Edit5.Text)/100;
if length(Form1.Edit6.Text) 0 then ed3:=strtofloat(Form1.Edit6.Text)/100;
if length(Form1.Edit13.Text) 0 then begin
bj:=strtofloat(Form1.Edit13.Text)/100;
s:=s - s * bj;
end;
k:=(i * exp(ln(i + 1) * n)) / (exp(ln(i
a:=k * s + s * ed1 + s
b:=a * n;
c:=b - s;
Form1.Edit7.Text:=floattostr(a);
Form1.Edit8.Text:=floattostr(b);
Form1.Edit9.Text:=floattostr(c);
tab:=strtofloat(Form1.Edit10.Text);
bbc:=a / (strtofloat(Form1.Edit12.Text)/100);
Form1.Edit11.Text:=floattostr(bbc);
if (bbc < tab) or (bbc = tab) then
Form1.Label13.Visible:=true;
Form1.Label12.Visible:=false;
Form1.Edit15.Text:='Бул сомманы банк Сізге бере алады!!!';
if Form1.CheckBox2.Checked = true then begin
Form1.Button4.Enabled:=true;
Form1.DBDateTimeEditEh1.Visible:=true;
Form1.Label18.Visible:=true;
end;
end;
if bbc > tab then begin
Form1.Label13.Visible:=false;
Form1.Label12.Visible:=true;
Form1.Edit15.Text:='Мундай табыспен банк сізге несие беруден бас тартады!!!';
end;
Form1.Button3.Enabled:=true;
end;
procedure TForm1.DBLookupComboBox1Exit(Sender: TObject);
begin
if Form1.DBLookupComboBox1.KeyValue null then begin
Form1.Edit3.ReadOnly:=true;
Form1.Edit13.ReadOnly:=true;
Form1.Edit3.Text:=DataModule1.ADOTableNesie.FieldbyName('Stavka').AsString;
Form1.Edit13.Text:=DataModule1.ADOTableNesie.FieldbyName('Vznos').AsString;
end;
end;
procedure TForm1.kaComboBox1Exit(Sender: TObject);
begin
if Form1.kaComboBox1.ItemIndex = 0 then begin
Form1.Edit1.DisplayFormat:=',0 тг';
Form1.Edit10.DisplayFormat:=',0 тг';
Form1.Edit14.Text:='тг';
end;
if Form1.kaComboBox1.ItemIndex = 1 then begin
Form1.Edit1.DisplayFormat:=',0 $';
Form1.Edit10.DisplayFormat:=',0 $';
Form1.Edit14.Text:='$';
end;
if Form1.kaComboBox1.ItemIndex = 2 then begin
Form1.Edit1.DisplayFormat:=',0 евро';
Form1.Edit10.DisplayFormat:=',0 евро';
Form1.Edit14.Text:='евро';
end;
if Form1.kaComboBox1.ItemIndex = 3 then begin
Form1.Edit1.DisplayFormat:=',0 р.';
Form1.Edit10.DisplayFormat:=',0 р.';
Form1.Edit14.Text:='р.';
end;
end;
procedure TForm1.Button3Click(Sender: TObject);
var
WordApp: Variant;
begin
WordApp:= CreateOLEObject('Word.Application');
Sleep(300);
WordApp.Documents.Add;
Sleep(300);
with Form1 do begin
WordApp.Selection.Font.Size := 14;
WordApp.Selection.Font.Bold:= true;
WordApp.Selection.ParagraphFormat.Alignment := wdAlignParagraphCenter;
WordApp.Selection.TypeText('Аннуититтік толемді несиелік калькулятор');
WordApp.Selection.TypeParagraph;
if DbLookupCombobox1.KeyValue null then WordApp.Selection.TypeText('Несие атауы "'+DbLookupCombobox1.text+'"')
else WordApp.Selection.TypeText('Несие атауы "'+'______________________"');
WordApp.Selection.TypeParagraph;
WordApp.Selection.TypeParagraph;
WordApp.Selection.TypeParagraph;
WordApp.Selection.ParagraphFormat.Alignment := wdAlignParagraphLeft;
WordApp.Selection.Font.Bold := False;
WordApp.Selection.TypeText('Банктен кандай соммада акша алу керек: '+edit1.text+' '+edit14.text);
WordApp.Selection.TypeParagraph;
WordApp.Selection.TypeText('Канша айга: '+edit2.text+' ай');
WordApp.Selection.TypeParagraph;
WordApp.Selection.TypeText('Банктін жылдык молшерлемесі: '+edit3.text+'%');
WordApp.Selection.TypeParagraph;
if length(Form1.Edit13.Text) 0 then begin
WordApp.Selection.TypeText('Бастапкы жарна: '+edit13.text+'%');
WordApp.Selection.TypeParagraph;
end;
if length(Form1.Edit4.Text) 0 then begin
WordApp.Selection.TypeText('№1 несие соммасынан ай аралык пайыз: '+edit4.text+'%');
WordApp.Selection.TypeParagraph;
end;
if length(Form1.Edit5.Text) 0 then begin
WordApp.Selection.TypeText('№2 несие соммасынан ай аралык пайыз: '+edit5.text+'%');
WordApp.Selection.TypeParagraph;
end;
if length(Form1.Edit6.Text) 0 then begin
WordApp.Selection.TypeText('№3 несие соммасынан ай аралык пайыз: '+edit6.text+'%');
WordApp.Selection.TypeParagraph;
end;
WordApp.Selection.TypeText('Ай аралык толем: '+edit7.text+' '+edit14.Text);
WordApp.Selection.TypeParagraph;
WordApp.Selection.TypeText('Банкке толенетін барлык сомма: '+edit8.text+' '+edit14.Text);
WordApp.Selection.TypeParagraph;
WordApp.Selection.TypeText('Несиені колданганы ушін толенетін барлык сомма: '+edit9.text+' '+edit14.Text);
WordApp.Selection.TypeParagraph;
if Form1.CheckBox2.Checked = true then begin
WordApp.Selection.TypeText('Куні: '+DBDateTimeEditEh1.Text);
WordApp.Selection.TypeParagraph;
end;
WordApp.Selection.TypeParagraph;
WordApp.Selection.Font.Bold:= true;
WordApp.Selection.ParagraphFormat.Alignment := wdAlignParagraphCenter;
WordApp.Selection.TypeText(edit15.Text);
end;
WordApp.Visible := true;
Sleep(300);
end;
procedure TForm1.Button4Click(Sender: TObject);
begin
begin
if Form1.DBDateTimeEditEh1.Text = ' . .
Application.MessageBox('Несиені беру кунін енгізініз!', 'Деректерді енгізініз!', mb_ok + mb_iconwarning);
Form1.DBDateTimeEditEh1.SetFocus;
Exit;
end;
end;
if Form1.CheckBox2.Checked = true then begin
DataModule1.ADOTableAnnuitit.Insert;
DataModule1.ADOTableAnnuitit.FieldByName('Nesie').AsString:=Form1.Edit1.Text;
DataModule1.ADOTableAnnuitit.FieldByName('Ai').AsString:=Form1.Edit2.Text;
DataModule1.ADOTableAnnuitit.FieldByName('Stavka').AsString:=Form1.Edit3.Text;
if length(Form1.Edit13.Text) 0 then DataModule1.ADOTableAnnuitit.FieldByName('Vznos').AsString:=Form1.Edit13.Text;
if length(Form1.Edit4.Text) 0 then DataModule1.ADOTableAnnuitit.FieldByName('№1').AsString:=Form1.Edit4.Text;
if length(Form1.Edit5.Text) 0 then DataModule1.ADOTableAnnuitit.FieldByName('№2').AsString:=Form1.Edit5.Text;
if length(Form1.Edit6.Text) 0 then DataModule1.ADOTableAnnuitit.FieldByName('№3').AsString:=Form1.Edit6.Text;
DataModule1.ADOTableAnnuitit.FieldByName('Ai_tolem').AsString:=Form1.Edit7.Text;
DataModule1.ADOTableAnnuitit.FieldByName('Barlik_somma').AsString:=Form1.Edit8.Text;
DataModule1.ADOTableAnnuitit.FieldByName('Nesie_somma').AsString:=Form1.Edit9.Text;
DataModule1.ADOTableAnnuitit.FieldByName('Klient').AsString:=Form1.DBEdit1.Text;
DataModule1.ADOTableAnnuitit.FieldByName('Kun').AsString:=Form1.DBDateTimeEditEh1.Text;
DataModule1.ADOTableAnnuitit.Post;
end;
Form1.Button4.Enabled:=False;
end;
procedure TForm1.FormClose(Sender: TObject; var Action: TCloseAction);
begin
if Form1.CheckBox2.Checked = true then Form7.Close;
Form1.CheckBox1.Checked:=false;
Form1.CheckBox2.Checked:=false;
Form1.Edit10.ReadOnly:=false;
Form1.DBDateTimeEditEh1.Visible:=false;
Form1.Label18.Visible:=false;
Action:=caFree;
Form4.CheckBox11.Checked:=false;
end;
procedure TForm1.TrackBar1Change(Sender: TObject);
begin
Form1.Edit12.Text:=floattostr(Form1.TrackBar1.Position);
end;
end.
unit Unit2;
interface
uses
Windows, Messages, SysUtils, Variants, Classes, Graphics, Controls, Forms,
Dialogs, StdCtrls, Mask, ToolEdit, CurrEdit, ExtCtrls,
DBCtrls, kaComboBoxes, Unit3, comobj, Word2000, WordXP, DBCtrlsEh,
ComCtrls, kaControls, kaStdCtrls;
type
TForm2 = class(TForm)
Label14: TLabel;
DBLookupComboBox1: TDBLookupComboBox;
Button3: TButton;
Label67: TLabel;
kaComboBox1: TkaComboBox;
Button4: TButton;
CheckBox2: TCheckBox;
CheckBox1: TCheckBox;
DBEdit1: TDBEdit;
Edit66: TEdit;
Edit64: TEdit;
edIndexRowAdd: TEdit;
Edit65: TEdit;
Edit67: TEdit;
Label68: TLabel;
DBDateTimeEditEh1: TDBDateTimeEditEh;
Button1: TButton;
Button2: TButton;
kaGroupBox1: TkaGroupBox;
Label9: TLabel;
Label8: TLabel;
Label75: TLabel;
Label74: TLabel;
Label73: TLabel;
Label72: TLabel;
Label71: TLabel;
Label70: TLabel;
Label69: TLabel;
Label6: TLabel;
Label5: TLabel;
Label4: TLabel;
Label3: TLabel;
Label2: TLabel;
Label16: TLabel;
Label15: TLabel;
Label13: TLabel;
Label12: TLabel;
Label11: TLabel;
Label10: TLabel;
Label1: TLabel;
Edit9: TCurrencyEdit;
Edit8: TCurrencyEdit;
Edit7: TCurrencyEdit;
Edit6: TCurrencyEdit;
Edit5: TCurrencyEdit;
Edit4: TCurrencyEdit;
Edit3: TCurrencyEdit;
Edit2: TCurrencyEdit;
Edit12: TCurrencyEdit;
Edit11: TCurrencyEdit;
Edit10: TCurrencyEdit;
Edit1: TCurrencyEdit;
Bevel1: TBevel;
AdvSmoothTrackBar1: TTrackBar;
kaGroupBox2: TkaGroupBox;
Label78: TLabel;
Label77: TLabel;
Label76: TLabel;
Label7: TLabel;
Label66: TLabel;
Label65: TLabel;
Label64: TLabel;
Label63: TLabel;
Label62: TLabel;
Label61: TLabel;
Label60: TLabel;
Label59: TLabel;
Label58: TLabel;
Label57: TLabel;
Label56: TLabel;
Label55: TLabel;
Label54: TLabel;
Label53: TLabel;
Label52: TLabel;
Label51: TLabel;
Label50: TLabel;
Label49: TLabel;
Label48: TLabel;
Label47: TLabel;
Label46: TLabel;
Label45: TLabel;
Label44: TLabel;
Label43: TLabel;
Label42: TLabel;
Label41: TLabel;
Label40: TLabel;
Label39: TLabel;
Label38: TLabel;
Label37: TLabel;
Label36: TLabel;
Label35: TLabel;
Label34: TLabel;
Label33: TLabel;
Label32: TLabel;
Label31: TLabel;
Label30: TLabel;
Label29: TLabel;
Label28: TLabel;
Label27: TLabel;
Label26: TLabel;
Label25: TLabel;
Label24: TLabel;
Label23: TLabel;
Label22: TLabel;
Label21: TLabel;
Label20: TLabel;
Label19: TLabel;
Label18: TLabel;
Label17: TLabel;
Edit63: TCurrencyEdit;
Edit62: TCurrencyEdit;
Edit61: TCurrencyEdit;
Edit60: TCurrencyEdit;
Edit59: TCurrencyEdit;
Edit58: TCurrencyEdit;
Edit57: TCurrencyEdit;
Edit56: TCurrencyEdit;
Edit55: TCurrencyEdit;
Edit54: TCurrencyEdit;
Edit53: TCurrencyEdit;
Edit52: TCurrencyEdit;
Edit51: TCurrencyEdit;
Edit50: TCurrencyEdit;
Edit49: TCurrencyEdit;
Edit48: TCurrencyEdit;
Edit47: TCurrencyEdit;
Edit46: TCurrencyEdit;
Edit45: TCurrencyEdit;
Edit44: TCurrencyEdit;
Edit43: TCurrencyEdit;
Edit42: TCurrencyEdit;
Edit41: TCurrencyEdit;
Edit40: TCurrencyEdit;
Edit39: TCurrencyEdit;
Edit38: TCurrencyEdit;
Edit37: TCurrencyEdit;
Edit36: TCurrencyEdit;
Edit35: TCurrencyEdit;
Edit34: TCurrencyEdit;
Edit33: TCurrencyEdit;
Edit32: TCurrencyEdit;
Edit31: TCurrencyEdit;
Edit30: TCurrencyEdit;
Edit29: TCurrencyEdit;
Edit28: TCurrencyEdit;
Edit27: TCurrencyEdit;
Edit26: TCurrencyEdit;
Edit25: TCurrencyEdit;
Edit24: TCurrencyEdit;
Edit23: TCurrencyEdit;
Edit22: TCurrencyEdit;
Edit21: TCurrencyEdit;
Edit20: TCurrencyEdit;
Edit19: TCurrencyEdit;
Edit18: TCurrencyEdit;
Edit17: TCurrencyEdit;
Edit16: TCurrencyEdit;
Edit15: TCurrencyEdit;
Edit14: TCurrencyEdit;
Edit13: TCurrencyEdit;
CurrencyEdit3: TCurrencyEdit;
CurrencyEdit2: TCurrencyEdit;
CurrencyEdit1: TCurrencyEdit;
procedure Button1Click(Sender: TObject);
procedure kaComboBox1Exit(Sender: TObject);
procedure DBLookupComboBox1Exit(Sender: TObject);
procedure Button2Click(Sender: TObject);
procedure FormClose(Sender: TObject; var Action: TCloseAction);
procedure Button3Click(Sender: TObject);
procedure Button4Click(Sender: TObject);
procedure AdvSmoothTrackBar1Change(Sender: TObject);
private
{ Private declarations }
public
{ Public declarations }
wdApp: Variant;
wdDoc: Variant;
wdTable: Variant;
wdRow: Variant;
end;
var
Form2: TForm2;
implementation
uses Unit7, Unit4;
{$R *.dfm}
function WordConnect() : Variant;
begin
TVarData(Result).VDispatch := nil;
Result:= CreateOleObject('Word.Application');
end;
function DocCreate(aWdApp : Variant) : Variant;
begin
TVarData(Result).VDispatch := nil;
if TVarData(aWdApp).VDispatch = nil then begin
Exit;
end;
Result:= aWdApp.Documents.Add();
end;
function TableCreate(aWdDoc : Variant; aRowCount : Longword; aColCount :
var
wdRange: Variant;
EndIndex: Longword;
begin
TVarData(Result).VDispatch:= nil;
if TVarData(aWdDoc).VDispatch = nil then begin
Exit;
end;
wdRange := aWdDoc.Range;
EndIndex := wdRange.Characters.Count - 1;
wdRange := aWdDoc.Range(EndIndex, EndIndex);
Result := aWdDoc.Tables.Add(wdRange, aRowCount, aColCount);
end;
function TableRowAdd(aWdTable : Variant; aRowNum : Integer = -1)
var
RowCount: Longword;
RowNum: Longword;
wdRowBefore: Variant;
begin
TVarData(Result).VDispatch := nil;
if TVarData(aWdTable).VDispatch = nil then begin
Exit;
end;
RowCount := aWdTable.Rows.Count;
if aRowNum < 0 then begin
RowNum := RowCount + 1;
end else if aRowNum = 0 then begin
RowNum := 1;
end else begin
RowNum := aRowNum;
end;
if RowNum < RowCount + 1 then begin
wdRowBefore := aWdTable.Rows.Item(RowNum);
Result := aWdTable.Rows.Add(wdRowBefore);
end else begin
Result := aWdTable.Rows.Add();
end;
end;
end.
3
KVNS,
KVA
ВO01
KVNS,
KVA
VNO, BVNJ
VNA, VA
KVNS,
KVA
KAA, KLA
Шығару
Айналым коды
Есептеу
VNO, BVNJ
VNO, BVNJ
Енгізу
VNO, BVNJ






Ұқсас жұмыстар

Коммерциялық банктердің делдалдық қызметі және олардың дамуы
Коммерциялық банк активтерінің құрылымы
Банктің басқармасы
Банк жүйесі басқарылатын жүйе
Акцирнерлік - коммерциялық банкті басқарудың ұйымдастырушылық құрылымы
Банк саласындағы мемлекеттік басқару, оны жүзеге асырушы мемлекеттік органдардың құқықтық жағдайы
Банк жүйесінің маңызды элементі
Коммерциялық банк операциялары
Коммерциялық банктің активі мен пассивін басқару әдістемесі және тәжірибесі
Банк активтік операцияларын сақтандыру