Қазақстанда лизингтік операциялардың мәселелері
Жоспар
Кіріспе
бөлім. Лизинг туралы жалпы түсінік .
1.1. Лизинг мәні мен маңызы.
1.2. Лизинг беруші мен алушының құқықтары мен
1.3. Коммерциялық банктердің лизинг операциясын жүргізу
- бөлім. Қазақстан Республикасының лизинг компаниясының дамуы.
2.1. АҚ “Вираж – Лизинг” компаниясының құрылымы
2.2. АҚ “Вираж–Лизинг”компаниясының Қазақстанда лизингті дамыту ерекшелігі және
3 – бөлім. Қазақстанда лизингтік операциялардың мәселелері
3.1. Лизингтік операциялардың жетілдіру жолдары.
Қорытынды:
Пайдаланған әдебиеттер :
Кіріспе
Бүгінгі таңда банк қызметтерін жетілдіру,
Сондықтан, коммерциялық банктер қазіргі банктік несиелік
Бәрімізде белгілі Қазақстанда нарықтық қатынастарды қалыптастыру кезеңі
Міне, осы жағдайларда Қазақстан экономикасындағы негізгі құрал-жабдықтардың
Осы жағдайларда негізгі құрал жабдықтарды жаңартудың тиімді
3
1–бөлім. Лизинг туралы жалпы түсінік.
1.1. Лизинг мәні және маңызы.
Лизинг сөзі “to lease” ағылшын етістігінен
Лизинг - бұл лизинг берушінің (жалға берушінің)
Банктердің лизингтік операциялары несиелік операциялармен ұқсас
Тарихта лизингке ұқсас операцияның б.э. 2000
Лизингтік мәмілелердің бірнеше түрлері бар. Барлық лизингтік операциялар
1. Шұғыл лизинг – бұл мүліктің қызмет ету
2. Қаржы лизингі – бұл уақытша пайдалануға
Осы лизингтердің отандық және халықаралық тәжірибеде қолданылатын
Ішкі лизинг – бұл оның қатынасушыларының бір
Халықаралық лизинг – бір тарап немесе ьарлық
Сыртқы лизинг экспорттық және импорттық болып бөлінеді.
4
Лизинг операцияларының техникасы 11-12 суреттерде
4
Жабдықтаушы
(Өндіруші)
2
Лизинг беруші
(лизинг компаниясы)
4
1 3
Лизинг алушы
(өндірістік кәсіпорын)
1 - құрал –жабдыққа тапсырыс беру; 2 – құрал-жабдық
Кейде лизингтік компанияның лизинг операцияларын жүзеге асыру
Тәжірибе көрсеткендей, лизинг бойынша жасалатын мәмілелердің
Банк
7
1
2
Жабдықтаушы
3 4 6
Лизинг компаниясы
(лизинг беруші)
5
Өндірістік кәсіпорын
(лизинг алушы)
2 – сурет.
1 – банк мен лизинг компаниясы арасында несиелік келісімшарт
5
Мұндағы лизингтік төлемдердің жалпы сомасының есебі мынадай формуламен есептеледі:
ЛТ=АА+ НТ+ КТ+ ҚТ+ ҚҚС
Мұндағы:
ЛТ – лизингтік төлемдердің жалпы сомасы;
АА – ағымдағы жылдағы амортизациялық аударымдар сомасы;
НТ – лизинг берушінің несиелік ресурсты пайдаланғаны үшін төлемі;
КТ – лизингтік келісімшарт бойынша мүлікті бергені үшін лизинг
ҚТ - көрсеткен қызметі үшін қосымша
ҚҚС – лизинг берушінің көрсеткен қызметі үшін лизингті алушы
Амортизациялық аударымдар (АА) сомасының формуласы:
АА= БҚ * На
100
Мұндағы:
БҚ – мүліктің баланстық құны;
На – амортизациялау нормасы (%)
Несиелік ресурс үшін төлем (НТ) формуласы:
НТ= НР * НС
100
Мұндағы:
НР – лизинг берушінің пайдаланған несиелік ресурсының шамасы;
НС – несие үшін сыйақы мөлшері.
Несиелік ресурс (НР) шамасының анықталуы формуласы:
НР= Қб - Қа
2
Мұндағы:
Қб - мүліктің жыл басындағы құны;
Қа – мүліктің жыл аяғындағы құны.
Комиссиондық төлемінің (КТ) мөлшерінің формуласы:
КТ=НР * Кс
100
Мұндағы:
Кс – комиссиондық сыйақы мөлшері.
Банктің қосымша көрсеткен қызметтері үшін төлемдер (ҚТ) есебі:
ҚТ=Шi + Шқ + Шж + Шб
Мұндағы: 6
Шi – банк жұмыскерлерінің іссапар шығыстары;
Шқ – көрсетілген қызмет үшін шығыстар;
Шж – банктің жарнамасына кеткен шығыстар;
Шб – басқа да шығыстар.
Лизингтің артықшылықтары мен кемшіліктері. Лизингтің кеңінен таралуының басты
- Лизинг көмегімен кепілге беретін мүлкі жоқ ұсақ кәсіпорындарды
- Лизинг 100 % -ға дейін несиелеуді
- Кәсіпорынға мүлікті несиеге сатып алғаннан, лизинг
- Құрал-жабдықтың лизинг берушінің меншігінде болатындығына байланысты,
Несие берушінің көзқарасымен қарағанда, несиенің мақсатты пайдалануына ешқандай да
Лизинг операцияларына тән кемшіліктер мыналар:
- жалға алушы құрал-жабдықтың қалдық құнының
- ұйымдастырудың күрделілігі;
- лизинг құны несиеге қарағанда жоғары, бірақ
Лизингтік келісімшарт. Лизинг – бұл ұйымдастырылуы біршама күрделі
Әдетте, мәмілеге келі алдында клиентті толық қаржылық талдаудан өткізеді.
Ол үшін құрал-жабдықтың қалдық құнының сақтандыру жүйесі болуға
7
Іс жүзінде кез келген лизингтік келісімшарт мынадай элементтерден
тиіс:
1.Обьектісі.
2.Жабдықтау мерзімі.
3. Лизингке алу мерзімі.
4. Лизингке берушінің меншіктік құқы.
5.Тәуекелдер,жауапкершілік,техникалық кепілхат.
6. Құрал-жабдықты пайдалану.
7. Күту, жөндеу және жаңарту.
8. Зиян,қолайсыз жағдайлар.
9.Сақтандыру.
10. Лизингтік төлемдер, комиссиялар.
11. Төлемді кешіктіргені үшін төлемақы өсімі.
12. Сатып алу мүмкіндігі.
13. Келісімшартты бұзу шарты.
14. құрал –жабдықты қайтару.
15. салықтар, баждар.
16. Жаңа міндеттемелердің пайда болуы.
17. Тараптардың қосымша құқықтары.
18. Даулар мен арбитраждарды қалыпқа келтіру.
19. Кешіктіру шарты (келісімшарт кепілдеме алуына байланысты күшіне енеді
20. Қажетті ақпаратты беру міндеттемесі (мысалы,баланс).
21. Тараптардың қолдары.
23. Қосымша (материалдардың және т.б. сипаты).
24. Қалдық құнын кепілдеу.
25.Банктердің кепілдемесі.
Қазақстанда лизинг өзінің алғашқы қадамдарын 1989 жылдан бастады. Еліміздегі
1) аймақтық көтерме – делдалдық фирмалардың және “Қаз-контракт” корпорацияларының
2) екінші деңгейдегі бнктердің лизингтік операциялары;
3)жаңадан құрылғвн арнайы лизингтік фирмалар;
4)лизингтік халықаралық формалары – экспорттық, импорттық және басқа да
Келесі қадамы ретінде лизинг қызметіне байланысты қабылданған заңдар, айталық:
Лизинг берушілерге лизингтік төлемдердің қайтатындығына кепілдеме беру, лизинг жобаларына
8
сақтандыру жолымен, кей жағдайларда мемлекеттің кепідемесімен жүзеге
асырылуға тиіс.
Қаржы лизингі үлкен күрделі қаржы жұмсалымын талап
Лизинг беруші лизинг лизинг келісіміне тұру жөнінде оңды шешім
1.2. Лизинг беруші мен алушының құқықтары мен
Лизинг беруші лизинг мәміле обьектісінің меншік иесі болып
Лизинг берушінің негізгі міндеттемесі болып лизинг мәмілісіндегі обьектінің
Лизинг алушы, егер шартта көзделген жағдайда, өзінің заңмен куәландырған
Лизинг алушы, жабдықтаушының берген техникалық нұсқауларға және рекомендацияға
9
тек қана лизинг берушіге жазбаша келісімі
информацияларды және лизинг келісімінің мазмұнын беруге құқы
Лизинг алушының лизинг келісімінің мерзімінің бітуіне
лизинг берушіге қайтару;
сол шартқа сәйкес лизинг келісімін жаңарту;
басқа шартқа сәйкес лизинг келісіміне
жабдықттаушының өз меншігіне алу.
Өзінің жасаған таңдауы туралы лизинг
Лизинг беруші құқылы
Өзіне тиесілі төленбеген лизинг төлемдерін, сондай-ақ шығынның
лизинг шартына сәйкес лизинг шартының талаптарын орындалуына
илзинг алушы лизинг нысанасын қайтару жөніндегі
осы Заңда көзделген жағдайларда лизинг алушыдан
Лизинг беруші міндетті:
лизинг алушымен келісілген лизинг нысанасын лизинг
сатып алу сату шартын жасаған
лизинг нысанасын лизинг алушыға лизинг
лизинг берушінің лизинг шартында және
Лизинг алушы құқылы
лизинг нысанасын лизинг шартының талаптарымен иеленуге
лизинг нысанасының сапасына және жиынтықтылығына оны
лизинг беруші лизинг шартының талаптарын
10
лизинг тлемдерін тоқтата тұруға.
лизинг беруші лизинг шартын біржақты
талап етуге.
лизинг нысанасын жеткізілмеген, едәуір кешіктіріліп жеткізілген
лизинг беруші лизинг шартының талаптарын орындамаса
Лизинг алушының міндеттері
1. лизинг нысанасын лизинг шартында көзделген
2. лизинг төлемдерін дер кезінде төлеп тұруға;
3. лизинг нысанасын лизинг шартына сәйкес
лизинг нысанасындағы қалыпты тозуды және тараптар
егер шартта және Қазақстан Республикасының заңдарында
лизинг алушы лизинг шартында және Қазақстан Республикасының заң
Коммерциялық банктердің лизинг операцияларын жүргізу іс әркеті.
Лизингік мәміленің жасалынуы негізгі 3 кезеңнен
Ең 1- кезеңде алдын-ала дайындау жұмыстары жүргізіледі, яғни
Осы кезеңде келешектегі лизинг алушының мәлімдемесі тіркеледі және клиенттің
Лизингті басқару ұйымында екінші еекінші кезең басты рөльді атқарады.
лизингтік обьектіні сату және сатып алу
лизингтік обьектіні эксплуатациялаудағы қабылдау актісі;
лизингтік келісім;
лизингтік мүлікке берілетін техникалық қызмет көрсету
11
Лизингтік обьектіні сақтандыру туралы кеілісімшарт.
Лизингтік процестің үшінші кезеңі – обьектіні өз меншігіндегі қолдану
бухгалтерлік есеп және есеп берумен бірге қатар
Бұл кезеңде лизинг берушіге лизингтік төлемдер жүргізіледі
лизингтік мерзім біткен кезде, әрі қарай лизингтік обьектіні қолдану
Жалпы ұзақтығы 180-күннен 360 күнге дейін. Бұл жоғарыда
Лизингтік процессте ең басты орын алатын лизингтік
Жалпы алғанда шетелде лизингтік роцессті жүргізу барысында нақтылық
Осы Заң қаржы лизингі процесінде туындайтын
1. Қаржы лизингі туралы заңдар Қазақстан
2. Егер Қазақстан Республикасы бекіткен
2-бап. Негізгі ұғымдар
Осы заңда мынадай негізгі ұғымдар пайдаланған:
Қаржы лизинг (бұдан әрі- лизинг) инвестициялық қызметтің
1) лизинг беруші сатушыдан лизинг шартын
2)лизинг алушы лизинг шартын жасау күйіндегі баға
12
көзделген толық соманы төлеген жағдайда,
Лизинг беруші - тартылған ақша және (немесе
нысанасын өз меншігіне сатып алатын және оны лизинг шартының
Лизинг алушы – лизинг шартының талаптарына орай
Лизинг мәмілесі – лизингке қатысушылардың азаматтық құқықтар
Лизинг қызметі – лизинг берушінің лизинг шартының
Тұтынылмайтын заттар - пайдаланылған кезде тоқтататын, бірақ
Сатушы – лизинг нысанасын сатып алу
Сублизинг - шарттық қатынастар, оларға сәйкес
Лизинг мәмілесіне қатысушылар – лизинг беруші,
- бап. Лизинг нысандары мен түрлері.
Осы заңмен лизингтің мынадай негізгі нысандары
Лизингтікң нысандары:
1)Ішкі лизингті жүзеге асыруда лизинг беруші, лизинг
2) Халықаралық лизинг . Халықаралық лизингті жүзеге асырған
Лизингтің түрлері:
Қайтару лизингі – лизингтің бір түрі, ол бойынша
Банк лизингі - лизингтің бір түрі , ол
Толық лизинг - лизингтің бүл түрі, ол бойынша
13
беруші жүзеге асырады;
Таза лизинг - лизингтің бұл түрі, ол бойынша
4-бап. Лизинг нысанасы
1. Үйлер, ғиммараттар, машиналар, жабдықтар, құрал-саймандар, көлік құралдары, жер
2. Бағалы қағаздар мен табиғи ресурстар лизинг нысанасы бола
3. Заң актілерінде заттар мен жер учаскелерінің жекелеген санаттарын
Лизинг шарты
1. Лизинг беруші лизинг шарты бойынша лизинг
2. Лизинг шартының мынадай елеулі талаптары болуы тиіс:
шарттың нысанасы;
сатушыны кімнің таңдап алғаны көрсетілген лизинг нысанасын сатушының
лизинг нысанасын лизинг алушыға берудің шарттары мен мерзімі;
лизинг төлемдерінің мөлшері мен кезеңділігі;
лизинг нысанасының құны;
шарттың қолданылу мерзімі;
егер лизинг нысанасының лизинг алушының меншігіне ауысуы шартта
лизинг нысанасының сипаттамасы;
лизинг нысанасын күтіп ұстау мен жөндеу тәртібі;
лизинг нысанасын сақтандыру;
лизинг берушінің атына лизинг нысанасын мемлекеттік тіркеу
лизинг алушының лизинг шарты бойынша міндеттемелерді орындауына
тараптардың жауапкершілігі.
Осы талаптар болмаған жағдайда лизинг шарты жасалмаған
1. Тараптардың келісімі бойынша лизинг шартына өзге
2.Лизинг шарты жазбаша түрде жасалуға тиіс. Лизинг
16-бап. Лизинг шартының қолданылуы
1.Қазақстан Республикасның заңдарында белгіленген жағдайларды қоспағанда, лизинг шарты
немесе елеулі бөлігі амортизациясының мерзімінен кем болмауы
14
2. Егер заңдарда немесе лизинг шартында өзгеше көзделмеген
3. Лизинг шарты тараптар өздерінің барлық міндеттемелерін орындап болған
кезден бастап. Сондай-ақ заң актілерінде көзделген өзге де жағдайларда
25-бап. Лизинг қызметін жүзеге асыру режимы.
1. Осы Заңға сәйкес жүзеге асырылатын лизинг қызметіне
Қазақстан Республикасның кеден заңдарында белгіленген тауарларды уақытша
26- бап.Осы заңның қолданысқа енуі.
Осы Заң жарияланған күннен бастап қолданысқа енеді.
15
2- бөлім. Қазақстан Республикасының лизинг компаниясының дамуы.
2.1. АҚ «Вираж – Лизинг» компаниясының құрылымы және атқаратын
ТОО «Вираж – Лизинг» компаниясы 2003 жылдың 28
Компанияның бас диреторы болып Артемов Артем Борисович болып табылады.
Тоо «Вираж - Лизинг» кәсіпкерлік мақсатқа
Құрал жабдықты сату және сатып алу келісімінде яғни ТОО
Лизинг құрал жабдықты жеткізілуінің негізгі шарттары.
марапаттау сыйақысы
лизинг мерзімі / жалға 1-3,5 жылға
авнстық төлем 20 – 30 %
барлық жағдайдан сақтандыру (лизинг алушының есебінен)
Кепілдемелі қызмет 1 жыл немесе 25000 км жүгерімі.
Келісім мерзімі уақытында меншік иелігі лизинг компаниясының құрамында қалады.
Егер келісімде көрсетілген лизинг төлемін төлемеген жағжайда лизингт
Кепілдік қамсыздандыру
Кепілдік қамсыздандыруларға мыналарды жатқызамыз:
Көліктерді меншікке тіркегеннен кейін лизингке беріледі;
ТОО «Вираждың» толық кепілдемесі.
Компанияның несиелік тарихы АО «Казкоммерцбанкпен» құрылған ТОО «Вираж
16
нсие линиясы 17.11.2003 жылы 1800 000,000 АҚШ доллары
несие линиясының ұлғаюы 16.01.2004 жылы 26000 000, 00
доллары көлемінде.
Несие линиясының ұлғаюы 11.03.2004 жылы 9000 000,00 АҚШ
Бүгінгі таңда компанияның заим бюойынша марапаттау 197069 АҚШ доллары
АО “Казкоммерцбанктің қайта қаржыландыруда көрсетілген шарттары
несие линиясының мерзімі 1 қыркүйек 2009 жылы.
Жету кезеңі 01 наурыз 2005 жылы
Марапаттау сыақысы 14 % жылдық валютада 18 %
Құжат операцияларының валюта бойынша тәуекел комиссиясы 3 –5 %
Жеке графикке сәйкес негізгі қарыз бен прценттерді жабу.
Бүгінде компанияда 16 адам жұмыс істейді:
Директор
Бухгалтерия (3 адам)
Қаржы бөлімі (7 адам)
Заңгер
ГАИ жұмысы бойынша менеджер
Пайдалану бойынша менеджер
Жарнама бойынша менеджер
Қауіпсіздік бөлімі
Компанияның мақсаты:
басқа банктердің несие түріндегі қосымша қаржыларды тарту;
Ең ірі үштік лизингтік компанияның қатарына кіру;
2005 жылы жоспарланған келісімдерді жүзеге асыру;
көлік, құрылыс сауда саттық, өндіріс арасындағы автокөлік лизингтерінің диверсификациялануын
Қазақстан нарықтарында компанияның қатысуы;
Қазақстан Республикасының администрациялық орталықтарды және өндірістің ірі филиалдық
Қазақстанның басқа қалаларында лизингтік қызметті жедел дамыту
Компанияның ұйымдық құрылымын жңарту яғни лизингтік қызметті тиімді және
Компанияның стратегиясы – ұйымның лизингтік қызмтеі комплекстік көзқарас
Компанияның миссиясы - Қазақстан Республикасының әлеуметтік – экономикалық
Сонымен компанияның 01.04.2005 жылы автокөлік мөлшерінің соммасы 1840 бірлікті
17
Лизингтің қызметін ұйымдастырудыың 3 негізгі формасы бар; Ірі банктермен
Республикасында ірі банктердің қатысуымен лизингтік компаниялар көбейеді. Қазақстанда
Осы 2005 жылы ТОО “Вираж – Лизинг” Алмтаыда ашылайын
Қазақстан ірі лизинг қызметті атқаратын ұйымдар бар: Олар
1) Лизингтік компаниялық ұйымдар бантік негізінде.
2) өндірістік
3) бағынышты емес лизинг компаниялары бар.
Қазақстан Республикасы кең тараған түрі “лизингтік компаниялық ұйымдар банктік
Олар БТА лизинг АТФ лизинг, Темір лизинг және
арыз ол қанағаттандырса 2 апта қарастырылып лизинг беріледі.
ТОО “Вираж – Лизинг” келісім шарт былай жүзеге асырылады.
5 – 20 жылға дейін автомабиль ала алады. Вираж
ТОО “Вираж – лизингтің” негізгі артықшылықтары:
Арызды оның толық қарап шығуы;
Проблемаларды кешенді түрде шешу;
Клиентті түсіну және мәселелерін шешу;
Терең (кең) мамандық.
АҚ“Вираж – Лизинг” компаниясының Қазақстанда лизингті дамыту ерекшелігі және
Қазақстан Республикасында өндірістің дамуы Қазақстан Республикасының экономикалық проблемаларын
Лизинг дамушы және дамыған елдерде өндірісті қысқа немесе ұзақ
Лизингтің дамуына біріншіден мемлекеттің қолдауы керек. Егерде мемлекет
18
тарапынан лизингке салық салынбаса, шомаждық ұсынулар аз болса және
Оңтүстік Корея 1975 жылы лизинг нарығын қалыптастыра бастады. Лизинг
нарығы 1994 жылы бүкіл әлемде 5-ші болуғажеткізді. Оңтүстңк Кореяның
Дамушы елдерде лизинг капиталы 20 – 30 % -ды
Лизингтің дамуына макроэеономикалық және нормативтік даму керек. Бұл екеуіде
2000 жылы Қазақстан Республикасында 5 лизингтік компания жұмыс істесе,
12-сі Қазақстан қаржы ассоциациясының мүшелері болып табылады. Бұның ішіне
Лизинг өте қарқынды дамуда 2003 жылы лизинг көлемі 4
Қазақстан Республикасының ең үлкен рөлді ауыл шаруашылығы ойнайды 80млн
Коммерциялық лизингтік компания транспорттық отррслерде және құрылыста жұмыс
3 –сурет көрсетілген.
Қазақстанды Азиямен салыстырғанда жоғары көрінеді.
Қазақстанның лизингтік даму проблемалары. Барлығымызға белгілі, лизинг туралы ж
1) Қазақстан лизинг даму құрылымында тұрғандықтан лизинг комапнияның басты
6 – сурет.
Қазақстан Республикасының Ұлттық банк лизинг компаниясының тәуекелдерін шешу үшін
Қазақстан Республикасының лизингтік дамуы немесе проблемалары.
Болашақта дамыту үшін лизингтің мынадай проблемалары бар.
1) Қосылған құн салығы босату импорты
2)Лизнг компанияларын несиелеу барысында (К3) коефицентін қарастыру.
3) Өзгертулер енгізу “транспортты мемлекеттік тіркеу деп өткізу)
лизинг алушыға – амортизацияны алып топтау.
19
2004 жылы лизингті қаржыландыру 257 млн доллар құраса 2-3
600 млн болады деген болжам бар.
Қазақстан Республикасында лизинг туралы заң 1995 жылы 23 желтоқсанда
Лизинг қызметті банктермен компанияларда және операцияларды Қазақстан Республикасы уәкілетті
Заңды және жеке тұлғалар лизингтік қызмтеі лицензиясы ала
Қаржылық жоспар.
1) 4 жылдық қаржылық жоспар;
2) кредит алу;
3) кредиттік ставка қолайлы болу керек;
4) Қазақстан Республикасының заңына сәйкес 228 қаржылық лизинг ҚҚС
20
3 – бөлім. Қазақстанда лизингтік операциялардың
Бүгінгі таңда қазақстандық өндірушілердің өнімдерін бәсекелестік
Мұндай жағдайлардың қалыптасуының негізгі себебі өндіріске
Қазіргі кезде біздің еліміздің өндірушілері
Лизингтік компаниялардың және банктік мекемелердің
Сонымен бірге, қазіргі кезде көптеген
Еліміздегі коммерциялық банктердің несиелік портфеліндегі
Жеткілікті деңгейде бөлінбей отырғандығын көрсетеді.
21
жобаларды жартылай қаржыландыру үшін де өзіндік қаражаттарды
жинақтаудың мүмкіндіктері жоқ. Міне, осындай мәселелерге
Жабдықтың бұзылуымен немесе жоғалту ,
Лизинг алушы, лизинг берушіден шығындарды жабуға немесе
Егер мүліктің жолын жоғалту жағдайында
Салық салу саласындағы несие қатынастар және басқа
Егер жәбірленуші жақ лизинг алушы болса,
Лзинг келісімде лизинг обьектісін
Лизинг келісімнің тоқтатылуы.
Лизинг келісімінің мерзімі өткен
Лизинг алушы құралдарды қабылдап оларды олардың
Лизинг беруші келісімнің тоқтатылуы туралы
22
хабар етуге құқы бар:
1. Белгілі бір себеп – салдарға байланысты
2. Белгілі бір себептерге байланысты жеткізілетін
3. Лзинг беруші келісімде көрсетілген белгілі
4. Лизинг алушы төлем талабының
5. Лизинг алушы, лизинг берушінің 4
6. Жабдықтаушы құралды тұтынушыға жеткізгеннен кейін ,
7. Келісімнің жүзеге асуы уақытысында
Мәміленің тоқтатылуы туралы хабар
Егер мәміленің тоқтатылу сомасын немесе төлемдер төленбеген
3.1. Лизингтік операциялардың жетілдіру жолдары.
Экономикадағы жалпы жағдай, еліміздегі лизингтік бизнестің дамуына үлкен әсер
әкеліп соқтырды. Олардың бәрі техника экономикалық қатынастардың үзілуіне, қаржы
Сонымен айтқанда, Қазақстандағы лизингтік бизнестің дамуына жалпы экономиканың мәселесі
Осы факторлардың кейбірі лизингтік бизнестің дамуына кедергі болса, ал
Қазақстандағы лизингтің дамуына жасалған талдау көрсеткендей,1992 – 1994 жылдар
Бірақ та лизингтің тез дамуына, әсіресе коммерциялық лизингтің
23
көптеген шешілмеген мәселелер кедергі жасады және жасауда. Солардың ішінде
Машиналар мен құрылғылардың бағаларының өсуі, және осы өсу нәтижесінде
Машиналар мен құрылғылардың лизингпен қаржыландыруда, ішкі және сыртқы
Лизингтік негізде жіберілетін машиналар мен құрылғыларды іздеу.
Экономикадағы төлем тәртібі. Соңғы жылдардағы несиелер бойынша қайтарымдардың болмауы.
Лизингтік бизнесті реттейтін заңдық – нормативтік базаның төмендігі.
Коммерциялық лизинтің дамуын тежейтін тағы бір мәселе
Қазіргі кезде бізлің еліміздің кәсіпорындары көбінесе моральды және
Мамандардың есептеуі бойынша агроөнеркәсіпке керректі құрал – жабдық алу
Жоғарыда аталған проблемаларды шешпей, еліміздегі лизингтік компанияларды, дәлірек айтсақ,
Қазақстан экономикасының қуатын одан әрі күшейту үшін, елімізде халықаралық
Қазақстанда лизнгтің даму жолы, біздің көзқарасымызша, келесідей
Экономиканың барлық саласындағы моральды және физикалық тозған негізгі
Инфляция деңгейін төмендетумен қоса, инвестициялық белсенділікті арттыру.
мемлекеттік қолдау және ынталандыру арқылы, Ұлттық экономикадағы шағын және
Шарушылық кешендегі инвестицияны жоғарылату – ол лизингтік іс
Сонымен елімізде лизингтің дамуы Қазақстанда инвестицияны белсендірудің және негізгі
24
Қорытынды.
Қорытындылай келетін болсақ экономиканың нақты секторларын дамыту
1. Өнеркәсіптік өнімдер өндірісінің көлемін
2. Экономиканың нақты секторларына, яғни, өндіріске
3. Өндірістің салалық құрылымын жетілдіру. Өнеркәсіптік
Дайын өнімдерді шетелдерден әкелу көлемін азайту.
25
Пайдаланған әдебиеттер.
“Қаржы лизингі туралы” Қазақстан Республикасының заңы, Енгемен Қазақстан 12
“ Коммерциялық банктер” оқулық
Мақыш.С. Алматы 2002 ж.
3. Оралбаева Ж “ Қазақстандағы лизингтік қатынастар механизмін
Валитов Ш.М., Кириченко Е.Г.
“Лизинг как инструмент расширение возможностей реального сектора экономики” 2005
Иссык Т. “Проблемные аспекты развития лизинга в РК”
Оралбаева Ж.З.
“Лизингтік келісімдердегі тәуекелдіктерді ескере отырып лизингтік қатынастарды басқару
Доспамбетов А.Б. “Развитие лизингового рынка в РК” Сборник научных
Иссык Т. “Новое о лизинге” Финансы и кредит
“Банковское дело” Справочное пособие Под ред К.Э.Н. Бабычевой Ю.А.
Интернет.
26
Коммерциялық банктердің лизингтік операцияларына сипаттама
Лизинг беруші және лизинг алушы арасындағы лизинг шарты
Лизингтің негізгі түрлері
Лизинг және әлемдік лизингтік нарықтың қалыптасуы
Коммерциялық банктердің лизингтік операцияларының дамуы
Лизингтік операцияларды ұйымдастыру
Лизингтің мағынасын зерттеу және оның шетел тәжірибесіндегі ерекшеліктері
Қазақстандағы лизингтік бизнестің даму тәжірибесі
Лизингтік операциялар
Лизинг жайлы