Жобаның жоспары
Инвестициялық жобаларды жоспарлау
МАЗМҰНЫ
Кіріспе 2
1. Инвестициялық жобаларды жоспарлаудың теориялық аспектілері. 7
1.1 Жоспарлардың мақсаттары, тағайындау және түрлері. 7
1.2 Инвестициялық цикл, оның құрылымы, мазмұны. Жобаларды әзірлеу кезеңдері.
1.3 Жоспарлаудың деңгейлері және жоспарлаудың түрлері. 28
2. Қазақстан Республикасындағы инвестициялық жобалардың жоспарлауын талдау. 39
2.1. Қазақстан Республикасындағы инвестициялық жобаларды жоспарлау ролі. 39
2.2. ЖШС “BIRD” жалпы сипаттамасы. Қаржылық жағдайы 47
3. Инвестициялық жобаны қаржыландыру жоспары (ЖШС BIRD мысалында) 54
3.1 Негізгі көрсеткіштерді есептеу және бағалау. Қаржылық жағдайы 54
3.2. Жетілдіру жолдары. 87
Қорытынды 93
Инвестициялық жобаны қаржыландыру жоспары (ЖШС BIRD мысалында)
Негізгі көрсеткіштерді есептеу және бағалау.
Жетілдіру жолдары
Қортынды.
Кіріспе
Мәселенің көкейтестігі және зерттелу дәрежесі. Ұлттық экономиканың тұрақты дамуының
Жобаны басқаруда, өзіне жобаны жүзеге асыру процесінің барлығының ұйымдастырушылық
Жоспарлаудың негізгі мақсатты- жобаның соңғы нәтижесіне жетуді қамтамасыз ететін,
Дәстүр бойынша келесі жоспар жұйесі құрылған.
Жобаларды басқару методологиясында келесі жоспар жүйесі қалыптасқан. Жобаның төрт
Концептуалды
Стратегиялық
Тактикалық өз кезегінде қосады:
Ағымдағы
Оперативті
Әр деңгей үшін сәйкес жоспар әзірленуі керек.
Концептуалды деңгейде жобаның міндеттері, мақсаттары анықталады, әр вариант үшін
Стратегиялық жоспар анықтайды:
Объектіні енгізу мерзімі, өндірістік қуатты, өнім шығару көлемімен сипаттайтын
Жұмыс кешенін бітіру мерзімін (нольдік цикл, каркастық монтаж және
Орындаушылар ұйымының кооперациясы.
Квартал, жыл бойынша үйлестірілген материалдық, техникалық және қаржылық ресурстардағы
Осы деңгейде жоспардың негізгі арнаулығы, жүзеге асырудың арадағы
Жоба-менеджер инвестормен бірге жеке елеулі кезеңдерді жобаның біріңғай стратегиясына
Тактикалық деңгейде:
Ағымдағы жоспар- жұмыс кешенін орындау мерзімі, ресурстардағы қажеттілік айқындалады,
Оперативті жоспар - жұмыс кешені бойынша тәулікке, аптаға, айға
Жоспарлар басқару функциясы бойынша бөлшектенуі мүмкін. Функционалдық жоспар жұмыстың
Жоба жұмысын қамту дәрежесі бойынша жоспарларды бөлу керек:
Жинақтық, кешендік, басты (жобаның барлық жұмыстарына);
Бөлшектік (жеке) қатысушыларды ұйымдастыру бойынша;
Бөлшектік (жеке) жұмыстардың түрлері бойынша.
Календарлық жоспардың типі жоспарлау мақсатына жоба өзгешілік және басқаруды
Жоспарлау процесінің негізгі этаптары:
Жобаның негізгі технико-экономикалық көрсеткіштері және міндеттер мақсаттары, ұзақтығы және
Жобаның құрылымдылығы;
Ұйымдастыру-технологиялық шешімдер;
Жұмыс пакетінің желістік моделі;
Басқа критериялар және ресурстарды колданудың сапалық критериясы және
Ресурстағы қажеттілік;
Жоспар пакеті бойынша құжаттар;
Жоспарды және бюджетті бекіту;
Орындаушыларға дейін жоспарлық тапсырманы жеткізу,
Жоспарды бақылау үшін есептік құжаттаманы дайындау және бекіту. Жоба
Жоспарлау адам санасының ұлы жетістігі өмірде және өндірісте адамдардың
Инвестициялық жобаларды жоспарлау тек мүмкін ғана емес, сонымен қатар
1. Инвестициялық жобаларды жоспарлаудың теориялық аспектілері.
1.1 Жоспарлардың мақсаттары, тағайындау және түрлері.
Инвестициялық жоба жеке міндеттер (қандай да бір мақсатқа жетуге
Өндірістік ресурстарын инвестициялаудың жоғарыда көрсетілген мақсаттарын іске асыру кәсіпорынның
Фирманың инвестициялық қызметы
Кәсіпорының дамуына инвестициялардың қайнар қөзі
Жеке Қарыз
Амортиза-циялық төлемдер Таза табыс Құрылтай-шылардың жарналары Басқада Банктық
циялық заимдар басқада
Қшкі инвестициялар Сырқы инвестициялар
Құрал – жабдық
тарды жаңарту. Жаңа техноло
гиялар Жаңа өнімді игеруды әзірлеу. өндіріс
тік қуатты көбейту Басқалар әлеуметтік инфрақұрылымның дамуы Аралас өндірістің
1ші сурет
Оданда басқа, инвестициялық жобаларды басқару процесін тиімді ұйымдастыру мақсатымен,
-сипатына қарай (мазмұны бойынша). Жобаның негізгі топтарын келесідей топтастыруға
-Масштабы. Кіші, ірі және мегажобалар бар. АҚШ-тағы фирмалардың тәжірибесінде,
-Ұзақтылығы. Қысқамерзімді жобалар (1жылға дейін) әзірлеуі біткен (немесе технология
-Инвестициялық бағдарламаны қаржыландыратын және үйлестіретін басты ұйымның деңгейі. Халыкаралық
Қазақстанның мемлекеттік инвестициялық жобалары (бағдарламалары) елдің аймақтары немесе салалардың
1999-2001 жылдарға мемлекеттік инвестициялар бағдарламасы қайтарымсыз негізінде республикалық бюджет
Әр жоба оның қиындығына және жұмыс көлеміне тәуелсіз идеяның
Жоспарлаудың негізгі мақсатты-жобаның соңғы нәтижелеріне жетуді қамтамасыз ететін жұмыс
Инвестициялық жоспарларды әзірлеу бойынша қызмет жобалық басқарудың барлық қезеңдерін
1 таблица
Инвестициялық жобаның циклының мазмұны
Кезең Этап Этаптың максаттары және мазмұны
1. Прединвестициондық фаза
1.1 Мүмкіншіліктерді зерттеу инвестициялық жобаның идеясын нақтылау және талдау.
Инвестициялық ұсынысты қалыптастыру.
Инвестициялық мүмкіншілікті және мүмкін болатын инвесторларды анықтау.
1.2Жобаның технико-экономикалық дәлелдемесін дайындау 1.2.1 Бастапкы технико-экономикалық дәлелдеме (БТЭД).
1.2.2 Инвестициялық ұсынысты детальдік проработка. Инвестициялық жобаның технико-экономикалық дәлелдемесін
1.3 Бизнес-жоспарды әзірлеу, талдау және бағалау
1.3.1 Бизнес-жоспарды әзірлеу.
1.3.2 Инвесторлармен бизнес-жоспарды талқылау.
1.3.3 Бизнес-жоспарды нақтылау (пысықтау)
1.3.4 Инвестициялау туралы шешім қабылдау.
Оның объективтігі, жеке бөліктерін терең проработка, яғни инвестициялау нәтижелерінің
2. Инвестициялық фаза
2.1 жобаны жүзеге асыруды құқықтық дайындау 2.1.1 Келіссөздер жүргізу
2.1.2 Заңды тұлға құру (қажет болғанда) Инвестициялық жобаны әзірлеу
-несиелік келісімдерге отыру.
-контрагенттік жұмыстар орындауға келісімге отыру.
-құрал-жабдыққа тапсырысты орнату және баскада.
Жобаның басшысын қою, оның мәртебесін анықтау.
2.2 Жобаның ғылыми-техникалық пысықтау* 2.2.1 Өндірісті техникалық дайындау.
2.2.2 Өндірісті ұйымдық дайындау. Жаңа (инвестициялық) өнімге техникалық құжаттама
2.3 ФОССТИС (сұранысты қалыптастыру және өткізуді ынталандыру)** 2.3.1 Тауарөткізетін
2.3.2 Жарнама.
2.3.3 Өткізу стратегиясын қалыптастыру. Өнімді жабдықтауға келісімге отыру.Инвестициялық тауар
2.4 Құрылыс*** 2.4.1 Құрылыс құжаттамасын дайындау.
2.4.2 Құрылыс-орнату жұмыстары.
2.4.3 Қабылдау-өткізу сынақ.
Этаптарды атына сәйкес.
3. Жобаны пайдалану фазасы. Есепке алу, бақылау, талдау. Өнімді
* Жаңа бұйымды өндіру және игеруді қосатын инвестициялық жобалар
** Өткізу нарығындағы өзгерістерді болжамдайтын инвестициялар жобалар үшін.
*** Жаңа құрылысты болжамдайтын инвестициялық жобалар үшін.
Инвестициялық жобаны жоспарлау процессінің негізгі этаптары
2 Сурет
Жоба қағидасының әзірлеу кезеңінде инвестициялық бағдарлама қалыптасады. Бұл үшін
Жеке қезеңдерді әзірлеудің тереңділігі және номенклатурасы инвестициялық жобаның түріне
Соңғы уақытта тұрақты жүргізілетін басты, мақсаттық, стратегиялық және оперативті
Жалпыфирмалық жоспарлау шеңберінде жобаларды
3 сурет
Жоспарлау жүйесінің қағидасы шеңберінде инвестициялық жобалар тұрақты емес қайталанатын
Жобаның спецификалық мәнінің сипатты келесілерді жатқызуға болады:
- Шара құрылымның күрделігі, кешендігі және біреселігі
Қаржы және мағыналы нәтижелердің өзіндік ерекшелігі
Басталу және аяқталу мерзімінің міндеттілігі және уақытша мақсат
Орындалудың тұрақсыздығы.
Бір функционалды жобалар өзгешеленеді, мысалы жарнама науқанын, технологиялық әзірлеу,
Жобаларды стратегиялық және оперативті сипаттағы жобаларға бөлуге болады. Стратегиялық
Біздің қөзқарасымыз бойынша, жобалық жоспарлау жобалар сипатынан тәуелсіз мазмұндық
Жұмыс тізімін немесе олардың кешенін олар арасындағы өзарабайланысты анықтап
Жоба бойынша жұмыстарды жүргізу үшін қажет қуатпен уақыт параметрлерін
Мақсаттар, уақыт, шығын және табыс жобасына жататын бөл-шектік жоспарлау,
Көптеген өнеркәсіп салаларында, әсіресе капиталдық құрылыста жобаның пәні болады
Жобалық жоспаларудың ерекше формалары болатын басты мердігерлік үлгі және
Жобалық жоспарлаудын монетарлық ықпалы жалпыфирмалық нәтижелер жоспарында және қаржылық
Жобаның қаржылық жоспарлау шеңберінде ликвидность мәселесі пайда болған кезде,
Осы жағдайда, кәсіпорын параллелді бірнеше ірі жобаны іске асырып
Қазіргі кезде инвестициялық жобаларды жоспарлаудың синоним ретінде бизнес –
Бизнес- жоспарды құру бойынша сипаттама және отандық пен шетел
Бірінші мәселе “бизнес-жоспар” түсінігінін көптеген анықтамамен байланысты. Кездесетін анықтамаларды
“бизнес-жоспар” түсінігін тікелей анықтауды талаптану өте нақты емес сипатта
Екінші мәселе бизнес-жоспардағы ақпаратты елестету құрулына көп тәсілдемемен байланысты.
‡шінші мәселе бизнес-жоспарды әзірлеу әдістерінің регламенттеуіның жоқтығынан тұрады, бұл
Біздің көзқарасымыз бойынша түсінігін анықтау кезінде бизнес- жоспар жобалау
Сонымен бизнес-жоспар инвестициялық жобалардын бір құралы болады деген қортындыға
Жоғарыдағы анықтамаларды көрсетілгендей, прединвестициялық фазаның бірінші үш стадиысы бизнес-жоспарды
1.2 Инвестициялық цикл, оның құрылымы, мазмұны. Жобаларды әзірлеу кезеңдері.
Инвестициялық жобаны өмірге әкелу және әзірлеу бірінші кезекте өндірістік
Жоспарлы экономикада капиталдық салым объектісінін жұмысты бітіру оның күрылыс
Нарықтық көрсеткіштер көмегімен инвестициялық жобаның тиімділігін бағалау негізінде жүмыстың
Жобаны қаржыландырушы инвесторды оның орындалу процесі қызықтырмайды, оны іске
Жобаны жүзеге асыра бастаумен және оны тарату арасындағы уақыт
Жобаны жүзеге асыру оны өткізу, технико-экономикалық негіздемелік және жұмыс
Осылай инвестициялық кезеңнің үш сатыға (фазаға) бөліп қарастырады, осылардың
Жобаның инвестиция алдындағы сатысында (сурет 1.1) жобалаудың келешек объектісінің
Жағдайдың қалыпты топталы негізінде индустриалды дамыған елдерде жобаның инвестиция
Жобаның бастапқы сатыларында жұмыстың келесі сатысында мүмкін болатын тәуекелді
Жобаны бағалау және оны инвестициялау туралы шешім қабылдау кезінде
Ведомствадан тыс бақылау қорытындысы белгіленген құрылыстың экономикалық орындылығын және
.
Кұжаттарды экономикалық, техникалық, қаржылык және әлеуметтік аспектілерді бағалау қорытындысы
1.1. сурет көрсеткендей, инвестиция алды сатысы бірнеше бөліктерге
Инвестиция туралы қортынды шешім қабылдау техникалық-экономикалық дәлелдеме орындалғаннан кейін
Бастапқы технико-экономикалық дәлелдеме келесі схема бойынша орындалуды ұсынады:
1.Резюме-бастапқы технико-экономикалық дәлелдеме қарастырылады, барлық негізгі сұрақтарға қысқаша шолу.
2.Жобаның тарихы және алғышарттары, демеушілер, орындалған зерттеулердің құны.
3.Нарықты талдау және маркетинг концепциясы: жобаның стратегиясынын және мақсатының,
4.Материалдық ресурстар-шикізат және материалды,басқа ресурстардағы әрбір түрінде жақын қажеттілік,
5.Инвестициялау объектінің орналасқан жері, участігі және қоршаған орта.
6.Жобалық-конструкторлық жұмыстар: жобалық қуаттығын есептеу, оның сатуға сәйкестігі, технология
7.Ұйымдастыру және жүк құжат шығындары: жалпы басқарушылық, өндіріс, сату,
8.Еңбек ресурстары: олардағы қажеттілік және оларды жабу, төлеу.
9.Қаржылық талдау және инвестиция: толықтай инвестициялық шығындар, жобаны қаржыландыру,
Іске асырылып жатқан жобаның орындылығы туралы шешім қабылдау алдында
Жобаның тиімділігін бағалаған кезде оның критериясы бойынша анық анықтау
Жобаның екінші инвестициялық сатысы (1.2 сурет) жобалау ұйымын таңдау,
Жобалау процессін формалды тұрде екі этапқа бөлуге болады: Жоба
Туғызатын ең рационалды технологиялық және техникалық шешімдер таңдау) және
Жобалау процессінде келешектегі объектінің негізгі сұрактары шешіледі оның өзінің
Келешектегі объектінің құрылысы (қайта құру) орнын, оның архитектуралық, жоспарлық
Инвестициялық жобаның үстінде жұмыстар сатыда (әр этапта) оның кұндық
Техникалық-экономикалық дәлелдемемен әзірлеу сатысында жоспарланған шығындар қаржыландыру мүмкіншілігімен салыстыру
Еске сақтау керек, инвестиция алдындағы және инвестициялық кезінде жіберілген
1.3 Жоспарлаудың деңгейлері және жоспарлаудың түрлері.
Жоспарлау процессі жұмыс көлемі бекіткеннен бұрын басталады және жобаны
Жоспарлау өзімен циклдік процесс болады. Ол ең жалпы мақсаттарын
Жобаны жоспарлауды әр түрлі кезеңдерінде және деңгейлерде қолданылатын жоспарлардың
Жұмыстардың календарлық графиктер негізіндегі өнеркәсіптік жобалардың конструкторлық құжаттамасы жатыр,
Жобаны басқару денгейдегі жалпы түрде жоспардың келесі түрлерін бөліп
Концептуалдық жоспар
Жобаны жүзеге асырудың стратегиялық жоспары
Тактикалық (детальдық) жоспарлар.
Атап кеткен жөн, ұйымның әр түрлі басқару деңгейлері осы
Жобаның жоспарын әзірлеу үшін көру мәліметтер болады:
Келісімдік талаптар
Қолайлы ресурстарды суреттеу
Бағалау және құн үлгісі
Ұқсас әзерлеу бойынша құжаттама
Циклдың негізгі қадамдары 5 ші суретте көрсетілген. Байқауға болатын,
Таблица 2
Календарлық жоспарлау кезіндегі қадамдар последовательность
Қадам Қадамның мазмұндық мәні
Жобаның қағидасын және мақсатын әзірлеу Неге?
Жұмысты бөлу құрылымыды құру Не?
Жұмысты бөлу құрылымыды құру. Жауаптыларды бекіту Кім?
Жүзеге асыру стратегиясын әзірлеу. Негізгі вехтарды анықтау Қалай?
Желістік үлгілерді әзірлеу Қалай?
Календарлык жоспарлаудың әдістемесі бойынша календарлык графиктың есептелуі Кашан? Мінсіз
Ресурстарға шектеуді есептеумен календарлық графикті есептеу Қашан? Нақты мерзімдер
Құндық ақпаратты талдау. Қаржылық жоспарды әзірлеу Бұл қанша тұрады?
6 ші сурет. Жобаның календарлық жоспарлау процессі.
Жоспарлау процессінің аталған негізгі қадамдарынан басқа, жобаның жетекшісі жобаны
Жоспарлау бойынша жұмыс және календардық жоспарларды бақылау жоба жоспарын
Жоба бойынша жұмыстың жүрісі бойынша нақты мәлімет түсе бастағаннан
Жұмысты бөлу құрылымы (ЖБҚ) құру жобаны жоспарлаудың бірінші қадамы.
Жоспарлау бойынша жұмыстың басында ЖБҚ құру менеджерге мүмкіншілік үсынады:
Жобадағы әр нақты мақсат қандай жұмыстар есебінен жетуді түсіндіру;
Жобаның жоспарында барлық мақсаттар бейнеленгенін тексеру;
Есептің тиімді құрылымын көру;
Желісте және календарлық жоспарда анық белгіленген болатын негізгі нәтижелерін
Негізгі нәтижелерді жету үшін жауапты менеджерді көрсету және барлық
Жобаны орындау бойынша жалпы жұмыс контекстінде команда мүшелеріне олардің
ЖБҚ әзірлеу кезінде ең маңызды жұмыс графигін, құнын, ресурстардың
Байланысты ұйымдастыру үшін негізі ретінде ЖБҚ тиімді графикалық технология
ЖБҚ құруға бірнеше тәсілдемелер бар. Жобаның бөлу құралымы нақты
Жоба өнімінің компонентері
Қызметінің функционалдық элементтері
Жобаның өмірлік циклдың элементтері
Ұйымдастырушылық құрылымның элементтері
ЖБҚ жоба бойынша қызметтің негізгі элементтерінің өзара тәуелділігі және
Желістік үлгі жұмыстардың және вех календарлық графиктерді әзірлеу негізі
Төменде желістік үлгіні әзірлеудің үш қадамы қарастырылған:
Жобаның жұмыс кешенін анықтау
Жұмыс параметрлерін бағалау
Жұмыстар арасындағы өзарабайланысты анықтау
ҚЖӘ менеджерлерге әр түрлі облыстардан календарлық жоспарды құру және
ҚЖӘ нақты қіру данныйларды талап етеді. Оларды енгізгеннен кейін
ҚЖӘ бойынша календарлық графикті есептеу үшін келесі қіру данныйлар
Міндеттемелер кешені;
Міндеттемелер арасындағы өзара байланыс;
Әр жұмыс ұшін ұзақтығын бағалау;
Жобаның жұмыс уақытының календарь (әр жұмыс үшін жеке календарь
Жобаның бастауының календарлық мерзімі. Қағиданы әзірлеу стадиясында және жобаны
Өзінің орындалуы үшін жоба жұмыстары әр түрлі ресурстарды талап
Қажеттілік және қолдағы ресурстардың функциясы. Қоймаланған ресурстағы жұмыстар қажеттілігі
Қоймаланған ресурстағы жұмыс қажеттілігі фазаға тәуелсіз, жұмысты орындау үшін
Желістік үлгі түрде жобаны елестетудің артықшылығының бірі уақыт
Жобаның ресурстік жоспарлаудің алгоритмі жалпы түрде үш негізгі кезеңді
1)Ресурстарды анықтау(ресурсты бейнелеу және осы ресурстың максималды
2)Міндеттемеге ресурстарды арнау;
3)Қолда бар мөлшерімен және қажет ресурстар қөлемінің арасындағы пайда
Ресурстарды бекіту процессі әр жұмыс үшін қажет ресурстар және
Ресурстарды бекіту туралы есеп барлық жұмыстар бойынша жеке ресурстардың
Ресурстық артық жүкті шешудің екі негізгі жолы бар:
Уақыт бойынша шектелген кезде ресурстық жоспарлау.
Шектелген ресурстар кезінде жоспарлау.
Бірінші тәсілдеме- уақыт бойынша шектелген кезде ресурстық жоспарлау-жобаны бітірудың
Екінші - тәсілдеме шектелген ресурстар кезінде жоспарлау- қолайлы
Осы екі тәсілдемені қолдану негізінде алынған ақпарат, менеджер тапсырыс
Жобаның кестесін оны қаржы құралдармен қамтамасыз ету пәніне талдау
Жобаның қаржылық жоспары(бюджет) жобаның өмірлік циклі бойы жоспарланған барлық
Қаржылық жоспардың екі функциясы бар: бюджет функциясы және уақыт
Жұмысшылар (еңбек ресурстары);
Материалдар;
Құрал-жабдықтар;;
Орындаушылар;
Жұққұжаты шығындар;
Басқа шығындардың қайнар қөзі.
Осы шығындардың қайнар қөздеріне қосымша бюджет тәуекелділікті басқару үшін
Жобаны жоспарлау қезеңінде нәтижесі құжатталу және бекіту үшін ұсынулы
Жобаның жоспарын әзірлеу, құжаттау және келісу келесі негізгі мақсаттарды
Жоба мақсаттарының және оларға жету құралдарын тұсіну және мақұлдауды
Жоспарсыз жобалық топтардың мүшелері”әр түрлі тілде” сөйлеседі және келісімсіз
Жету үшін, вех және қажет ресурстар (уақыт, ақша, штат)
Жобаның жоспары кепіл береді, басшылық, жобалық команда және тапсырушы
Бағалау және прогресс елестету үшін негіз болады.
Жоспарланған мақсаттарға жетудегі жобалық команданың жетістігі жоспарланған елеулі кезең
Өзгертулер бақылауы үшін негіз болады.
Жобаны орындау процессінде алатын орынды өзгертулер жұмыс мазмұнын, құнын,
Жобаның жоспары келесі негізгі бөлімдерді қосады:
Жобаны қысқаша шолу
Кіріспе
Жобаның мақсаты және күтілген нәтижелер
Стратегия
Жұмыс көлемі
Ұйымдастырушылық байланыс
Сыртқы құжаттарға сілтеме
Жобаның құрылымы
Рольдер және жауапкершіліктер
Жобаны басқару процессі
Шолу және пайымдау
Жұмыс кешені
Жобаның жұмысы, жұмыс көлемін және мамандықты бағалау
Сыртқы міндеттемелер
Мүмкін болатын өзгертулер
Ресурстік қамтамасыз ету
Персонал
Құрал-жабдық
Құралдар
Басқа
Жұмыс графигі
Қезеңдер бойынша жұмыс графигі
Елеулі кезең тізімі
Қаржыландыру
Ұксас жобаларды қаржыландыру тарихы
Бюджет
Шығындар жоспары
Қорлар
Болжамдар
Жобаның шектеулері, тәуекелдер және белгісіздігі
Сыртқы жобалардан, оқиғалардан тәуелділігі
Тәуекелдер және белгісіздік
Мәселенішешу процессі
Жобаның жоспарындағы ақпарат орындаушы ұйымның басшысына қарастыруға қолайлы формада
Жобаның жоспарлы ресми емес тапсырушымен талқылауы мүмкін. Тапсырушымен қарым-қатынаснан
Жобаның менеджері жобаны шолуды бітіреді, ұйым басшылығынан жоспарды мақұлдауды
2. Қазақстан Республикасындағы инвестициялық жобалардың жоспарлауын талдау.
2.1. Қазақстан Республикасындағы инвестициялық жобаларды жоспарлау ролі.
Қазіргі кезде өндірісте инвестициялық жобалардың тапшылығы байқалады.
Нан пісіретін өндірістері, ұсақ сыра зауыттары, шұжық цехтары, қоғамдық
Қазақстандық өнеркәсіптің әлсіз дамуының негізгі мәселесі инвестициялық ресурстарды және
Өнеркәсіптік инвестициялардың белгілері келесі:
Ақша жұмсалынымның салыстырмалы түрде жоғары деңгейі;
Капиталдың тұтынушылық құндылығының уақытша жоғалуымен байланысты айнымаушылық;
Айналымдағы капиталға қысқа мерзімді несиелер тұсында салынған негізгі
Салынған капиталдың қайтарылуының ұзақ мерзімді уақытша деңгейі;
Инвестицияларды бағалауда сандық әдістерді қолдану мүмкіншілігі.
Нақты секторға инвестициялар деп ақшалай капиталдың, кеңейтілген ұдайы өндіріс
мұнай-газдық машина жасау.
ауылшаруашылық және көліктік машина жасауға қажетті қосалқы бөлшектерді мен
химия өнеркәсібіндегі “аралық технологияларң.
Жоғары технологиялық құрылыстық материалдарын өндіру.
Кез келген инвестициялық жоба мультипликативті әсермен сипатталады. Мультипликатордың
Батыс елдерінде еңбек өнімділіктің өсу тарихы ғылыми-техникалық прогресстің соңғы
Өндірістің қарқындылығы тек өндірістің едәуір сапалы құрал-жабдықтар қолдану кезінде
Технологиялық инновацияны басқару жүйесінің прогрессивті жаңару секілді аспектісін ескеру
Батыс елдерде еңбек өнімділігінің өсімнің 50-60 % көбі ұйымдық-басқару
Делдалдық өнім мен басқарудың мықты тобы әрқашан да сұраныста.
70-ші жылдары басқарудың жүйелі бағдарламалық әдістеріне, жалпы жобаларды басқару
Жалпы өнеркәсіптік өндірістің эволюциясын ХХ-шы ғасырдың ҚҚ – ші
Сонымен қатар жаңа индустриалды саясаттың қалыптасуымен бірге негізгі басқару
Ғылым және технологиялар дамуының әлемдік қарқынын және Қазақстандық ғылыми-техникалық
Инновациялық қызметтің тиімділігінің қөбеюуі және экспортқа бағдарланған технологиялардың айырбасы,
маркетинг—қолданбалы зерттеулер, жасау және тәжірибелік-сынақтық сынау—сертификация—ұсақсериялық өндіріс—нарық.
Сондықтан мемлекет қаржыландыратын инновациялық жобалардың жетістік графиктерін қолдану есебінен,
Экономиканың болашағы ғылыми сиымды, инновациялық өндірістерде екенін дәлелдеу үшін,
Жаңа технологиялардың тәжірибелік-өнеркәсіптік сынақтардан өткізуді және бұйымдардың тәжірибелі үлгілерін
Инновациялық жобаларды қаржыландыру үшін мемлекеттік бюджеттің қаражаты ғана емес,
Ұлттық орталыққа технопарк мәртебесін беру, және соған сәйкес салықтық
Ел экономикасының барлық саласында, олардың инновациялық дамуының айрықша айырмашылығын
Тиімді инвестициялық саясатты қамтамасыз етуді жалғастыру және инвесторларға (отандықпен
Бұл заң жобасында қолданыстағы инвестициялар жөніндегі заңның өзін-өзі ақтаған
«Инвестициялар туралы» заң жобасын әзірлеудегі басты мақсаты – инвестицияларды,
Қазақстан Республикасының үкіметінің қаулысы бойынша 1998 жылы мамыр айында
«Казинвест» қаражатты талап ететін, инвестициялық жобалар деректер қорын қалыптастыру,
Мүмкін тау-кен кенішіне барлау және зерттеу жүргізу үшін, шетел
Сұрақтың осылай құрастыру инвесторға да, Қазақстанға да тиімді болар
Төлеу қабілетті бар ірі кәсіпорындарға қызықты технологиялық әзірлемелер мен
Осындай қолдау, жоғарғы дәрежедегі дайындық жобаларын қаржыландыруға коммерциялық банктер
Қазақстан тәуелсіз мемлекет мәртебесін алғаннан бері инвестициялық ахуал
Сонда да мына фактіні айта кеткен жөн. Ел экономикасының
Өндіріс құру кезіндегі күрделі тәуекелдердің бірі болып монополистерден сақтанбаушылық
Бұл мәселе, үкіметте талқылануы және шешілуі тиіс. Мысалға, мемлекеттік
Қазақстан Республикасының өнеркәсібінің дамуына кедергі келтіретін факторлардың бірі:
- жоғары әлеуметтік-экономикалық тиімді жаңа өндірістер салу үшін мемлекеттің
Мұның бағыты ретінде сирек металлдар өндірісін және басқа да
Индустриалды-инновациялық дамудың бағдарламасын жүзеге асыру үшін дамыту институттарының жүйесі
Кәсіпорынның инновациялық қызметінің дамуына негізгі капиталдың тартылған нвестициялар көлемінде
Қазақстанның даму банкі, экономиканың шикізат емес секторында жұмыс
Үкіметке сонымен қатар, халықаралық саудаға байланысты саяси тәуекелдерді сақтандырумен
Мемлекеттік инвестициялар. Индустриялдық-инновациялық бағдарламаның іске асуын қамтамасыз ететін қаржы
2.2. ЖШС “BIRD” жалпы сипаттамасы. Қаржылық жағдайы
№ 2 мен № 3 баланс және қосымшадан тұратын
АКТИВ
1 янв 02 1 июл 02
1. Текущие активы Идентификатор
Денежные средства ДС 3 469,00 5 019,20
Расчеты с дебиторами ДБ 37,378,30 101 184,00
Запасы и затраты ЗЗ 401,041,60 594 240,60
Прочие активы ПА 0,00 0,00
Итого ТА 441 888,90 700 443,80
2. Основные средства и прочие внеоборотные активы
Основные средства и капитальное строительство ОС 5
Долгосрочные финансовые вложения ФВ 19 510,50 7 891,20
Прочие внеоборотные активы ПВ 0,00 0,00
Итого СВ 24 884,90 12 732,60
БАЛАНС
466 773,80 713 176,40
ПАССИВ
1 янв 02 1 июл 02
1. Привлеченный капитал
Текущие (краткоср) обязательства ТО 466 512,40 677 071,90
Долглсрочные обязательства ДО 0,00 33 300,40
Итого ПК 466 512,40 710 372,30
2. Собственный капитал
Фонды собственных средств СС 72,50 72,50
Нераспределенная прибыль НП 188,90 2 731,60
Прочие источники ПИ 0,00 0,00
Итого СК 261,40 2 804,10
БАЛАНС
466 773,80 713 176,40
Қаржылық есеп берудiң салыстырмалы талдау келесiнi көрсетедi:
Динамикада баланс валютасының көбеюi (1,5 есе) жүрiп жатыр. Бұл
Активтер.
Баланстың валютасында ағымдағы активтердiң үлес салмағы 98,21% , соның
Тауарлар мен қорлардың дебиторлық қарыздардың бабының үлкен үлес салмағы
2002 жылдың бiрiншi жарты жылдығында ағымдағы активтерде болып өткен:
Ақша қаражаттарының үлес салмағы кiшкене азайды 0,07%;
Дебиторлық қарыздың үлес салмағы 5,99%-ке көбеюi;
Қорлар мен шығындардың үлес салмағының 5,92%-ке азаюы. Дебиторлық қарыздар
Алынатын шоттар (өнiмдi өткiзушiлердiң қарызы) жалпы сомасы 81 202,70
Дебиторлық фирма аралық қарыз 19 981,30 мың теңге сомасы.
Дебиторлық қарыз, мың теңге
атауы Сомасы құрылған күнi
ТОО Рахат 81 202,70 Июнь 02
ТОО Маяр 7 891,00 май 02
ТОО Комек 12 090,30 Октябрь 00
101 184
Пассив
Тартылған капиталдың құрылымын ұзақ мерзiмдi мiндеттемелер құрайды – 4,69%,
Компанияның жеке қаражаттары келесi шоттардан қалыптасқан.
Жарғылық капитал 72,5 мың теңге (2,59%)
Бөлiнбеген пайда 2 731,60 мың теңге (97,41%).
Ұзақ мерзiмдi және қысқа мерзiмдi мiндеттемелерiн – қарыздар, банкiмен
Компанияның ағымдағы мiндеттерiнiң құрамына кiредi:
Жабдықтаушылар мен мердiгерлермен есеп айырысу 19 008,90 мың теңге
Қысқа мерзiмдi несиелер – 658 063,00 мың теңге.
Несиелiк қарыз, мың теңге
атауы Сомасы құрылған күнi
Interex (Германия) 19 008,9 Январь 02
Итого 19 008,9
Компанияның қаржылық-шаруашылық қызмет нәтижесi төменде келтiрiлген.
1. ҚАРЖЫ НӘТИЖЕЛЕРI
Наименование показателя Код стр.
1 янв 02 1 июл 02
Выручка (валовой доход) от реализации продукции (работ и услуг)
Себестоимость реализованной продукции (работ услуг) 020 601 905,30
Валовый доход (010-020) 030 21 122,40 14 062,30
Расходы периода – Всего: 040 20 733,30 10 109,70
в т.ч.
Х Х
Общие административные расходы 041 487,60 237,76
Расходы по реализации 042 9 733,00 4 745,88
Расходы по процентам 043 10 512,70 5 126,06
Доход (убыток) от основной деятельности (03-стр.04) 050 389,10 3
Доход от неосновной деятельности (70-84) 060 -173,50 -320,20
Доход от обычной деятельности до налогообложения (стр.08 + стр.09)
Расходы по подоходному налогу (85) 080 64,70 1 089,70
Доход от обычной деятельности после налогообложения (стр.10-стр.11) 090 150,90
Убыток от чрезвычайных ситуаций (86) 100
Чистый доход (убыток) (стр.12+-13) 110 150,90 2 542,70
Азық-түлiк, тауық окорогi, сары май, сыр сатуда маманданған компанияның
Компанияның қаржылық есебiнде мыналар ескерiледi: бiрiншi жарты жылдықтың сату
Анализ оновных показателей финансовой устойчивости Компании
Рейтинговые параметры* 1 янв 02 1 июл 02 норма
К реаль.стоимости ОС 0,01 0,01 >0,1 5
К мобильности активов 0,95 0,98 >0,7 0
К износа ОС 0,00 0,10 0,2 0
К независимости 0,00 0,00 >0,4 5
К фин.устойчивости 0,00 0,05 0,5 3
К общей оборачиваемости капитала 1,34 0,72 0,85 1
Ср.срок оборота Дт-задолж. 11дн. 37дн. 60дн. 1
Оборачиваемость функц.капитала 1,33 0,72 1,8 3
Кредитная история
0
Ликвидность залога
1
Платежная дисциплина
0
*Итоговый результат
19
*убытки, причины их возникновения, их динамика,
0
*Ссуды и займы не погашенные в срок
(подтверждение информацией Нац.Банка, службы
безопасности), 1
*просроченная дебеторская, кредиторская задолженности
ВСЕГО:
21
Совокупный рейтинг =21
Қарыз алушының қаржылық жағдайының рейтiнгi 21 тең, бұл жалпы
Қаржылық жағдайының тәуекелдiгi
Тартылған қаражаттардан тәуелдiлiгi
Компанияның негiзгi бизнесiнiң барлық бағыттарының қысқаша сипаттамасы.
ЖШС “BIRD” тауық еттін, сары майға бағдарланған Қазақстан нарығына
Азық-түлiктi жеткiзу серiктестерiмен контракт жасасқанына сәйкес жүргiзiледi: “Greenhart Investments”
Өнiмдi сақтау әртүрлi сыйымдылықты хладокомбинаттарда 9 000 м(-тан
Несие алушы 1993 жылдан берi сауда операцияларымен (азық-түлiк тауарлары)
2000 жылдан берi компания импорттық өнiм жабдықтаушы бағытынан азық-түлiктi
Шаруашылықтың меншiк кешенi ЖШС “BIRD” меншiк құқығында. Кешен орналасқан
Барлық ғимараттар мен құрылыстар 1975 жылы салынған.
Компания өз күшiмен көлемi 192 кв.м. бройлерное жай салған.
Екi артезиандық скважинадан орталық сумен қамтамасыз ету бар. Қріктеу
Технологиялық картаға сәйкес өнiм шығару көлемiн көтеру үшiн 47
Қызмет көрсетушi персонал
Кез келген кәсiпорынның тиiмдi жұмысының маңызды шарты, соның iшiнде
Жоспарланып жатыр, фабрикада 200 адамға дейiн жұмыс iстейдi, соның
Қаржыландырылып жатқан жобаны сипаттау (сауда сделкасы)
Қазiргi кезде американ өндiрушiлерiмен құсты тамақтандырғанда антибиотиктер және туш
Қазақстан үкiметi американдық өндiрушiлерiнiң құс етiн әкелуге тиым салу
Сонымен Қазақстанға құс етiн әкелуге тиым салынған жағдайда американдық
Соған сәйкес қазiргi кезде қарыз алушы өндiрiс көлемiн 200
USD
Құсханалар құрылысы 1 414 000
Яйцо для родительского стада 165 600
Құрал-жабдықтар 3 202 420
Арнайы техника 1 000 000
Айналым қаражаттары 4 221 980
Итого (барлығы) 10 000 000
Құстар шаруашылығының өнiмiн өндiру технологиясы
Еттi шығарудың өндiрiстiк процесi бiрнеше кезеңнен тұрады: тұқымдық жұмыртқа
Құс өнiмiн өндiру үшiн зауыт – жобаны iске асыру
- Бройлерлер бордақылау үшiн кешендік құрал-жабдық (“Big Dutchman” –
- Қоспа жем өндiру үшiн кешендік құрал-жабдық (“K.H/Witte GmbH&Co.KG”
- Құсты қайта өңдеу бойынша жартылай автоматтық жүйе (“Meyn
- Инкубациондық жүйе (“Jamesway Incubator Company” – Канада).
Барлық учаскелер технологияның бiр-бiрiмен байланысты және кезектесiп қызмет атқарады.
Наименование Мощность Количество Стоимость
Технологическое оборудование с напольным содержанием птицы 1800,0 тыс.голов 21
Убойная линия с полуавтоматическим процессом убоя птицы
1500 г/час
1 комплект
67 000
Завод по производству комбикорма 4 т/час 2 комплекта 280
Инкубатор 1500тыс.шт 2 коплекта 106 60
Ремонтный молодняк
7 зданий 25 00
Родительское стадо
6 зданий 15 00
Шефмонтаж
50 00
Транспортные расходы
72 00
ИТОГО
3 202 42
Құс өнiмiн өндiру үшiн негiзгi шикiзат инкубациялық жұмыртқа әрекеттегi
Күнделiктi үздiксiз ет өндiрудi қамтамасыз ету үшiн 23 000
Осыған байланысты, ата-аналық табын өндiру үшiн құрал-жабдықты компания сатып
Инкубациялық жұмыртқа сатып алу және ұстап тұру үшiн ата-аналық
Статьи затрат Вариант приобретения инкубационного яйца Вариант содержания родительского
Приобретение яиц 23.000 яиц*360 дн.
*0,35$=2.898.000,0$ 180.000$*2 раза в год*0,46$=165.600,0 $
Приобретение оборудования - 323 046 долларов США
Строительство птичников - 7 птичников *31000$=217.000$
Затраты на корма
360.000*1,5 тенге в день*360 дн.=38.880 млн.тенге (841 558.45$)
ИТОГО 2.898.000,0$ 1.547.204.45$
Жобаға сәйкес қарыз алушы 100* алдын ала төлем жасағаннан
3. Инвестициялық жобаны қаржыландыру жоспары (ЖШС BIRD мысалында)
3.1 Негізгі көрсеткіштерді есептеу және бағалау. Қаржылық жағдайы
№2 мен №3 баланс және қосымшадан тұратын 2001 жыл
АКТИВ
1 янв 02 1 июл 02
1. Текущие активы идентификатор
Денежные средства ДС 3 469,00 5 019,20
Расчеты с дебиторами ДБ 37,378,30 101 184,00
Запасы и затраты ЗЗ 401,041,60 594 240,60
Прочие активы ПА 0,00 0,00
Итого ТА 441 888,90 700 443,80
2. Основные средства и прочие внеоборотные активы
Основные средства и капитальное строительство ОС 5
Долгосрочные финансовые вложения ФВ 19 510,50 7 891,20
Прочие внеоборотные активы ПВ 0,00 0,00
Итого СВ 24 884,90 12 732,60
БАЛАНС
466 773,80 713 176,40
ПАССИВ
1 янв 02 1 июл 02
1. Привлеченный капитал
Текущие (краткоср) обязательства ТО 466 512,40 677 071,90
Долгосрочные обязательства ДО 0,00 33 300,40
Итого ПК 466 512,40 710 372,30
2. Собственный капитал
Фонды собственных средств СС 72,50 72,50
Нераспределенная прибыль НП 188,90 2 731,60
Прочие источники ПИ 0,00 0,00
Итого СК 261,40 2 804,10
БАЛАНС
466 773,80 713 176,40
Қаржылық есеп берудiң салыстырмалы талдау келесiнi көрсетедi:
Динамикада баланс валютасының көбеюi (1,5 есе) жүрiп жатыр. Бұл
Активтер.
Баланстың валютасында ағымдағы активтердiң үлес салмағы 98,21% , соның
Тауарлар мен қорлардың дебиторлық қарыздардың бабының үлкен үлес салмағы
2002 жылдың бiрiншi жарты жылдығында ағымдағы активтерде болып өткен:
Ақша қаражаттарының үлес салмағы кiшкене азайды 0,07%;
Дебиторлық қарыздың үлес салмағы 5,99%-ке көбеюi;
Қорлар мен шығындардың үлес салмағының 5,92%-ке азаюы. Дебиторлық қарыздар
Алынатын шоттар (өнiмдi өткiзушiлердiң қарызы) жалпы сомасы 81 202,70
Дебиторлық фирма аралық қарыз 19 981,30 мың теңге сомасы.
Дебиторлық қарыз, мың теңге
Атауы Сомасы құрылған күнi
ТОО Рахат 81 202,70 Июнь 02
ТОО Маяр 7 891,00 май 02
ТОО Комек 12 090,30 Октябрь 00
101 184
Тартылған капиталдың құрылымын ұзақ мерзiмдi мiндеттемелер құрайды – 4,69%,
Компанияның жеке қаражаттары келесi шоттардан қалыптасқан.
Жарғылық капитал 72,5 мың теңге (2,59%)
Бөлiнбеген пайда 2 731,60 мың теңге (97,41%).
Ұзақ мерзiмдi және қысқа мерзiмдi мiндеттемелерiн – қарыздар, банкiмен
Компанияның ағымдағы мiндеттерiнiң құрамына кiредi:
Жабдықтаушылар мен мердiгерлермен есеп айырысу 19 008,90 мың теңге
Қысқа мерзiмдi несиелер – 658 063,00 мың теңге.
Несиелiк қарыз, мың теңге
атауы сомасы құрылған күнi
Interex (Германия) 19 008,9 Январь 02
Итого 19 008,9
Компанияның қаржылық-шаруашылық қызмет нәтижесi төменде келтiрiлген.
1. ҚАРЖЫ НӘТИЖЕЛЕРI
Наименование показателя Код стр.
1 янв 02 1 июл 02
Выручка (валовой доход) от реализации продукции (работ и услуг)
Себестоимость реализованной продукции (работ услуг) 020 601 905,30
Валовый доход (010-020) 030 21 122,40 14 062,30
Расходы периода – Всего: 040 20 733,30 10 109,70
в т.ч.
Х Х
Общие административные расходы 041 487,60 237,76
Расходы по реализации 042 9 733,00 4 745,88
Расходы по процентам 043 10 512,70 5 126,06
Доход (убыток) от основной деятельности (03-стр.04) 050 389,10 3
Доход от неосновной деятельности (70-84) 060 -173,50 -320,20
Доход от обычной деятельности до налогообложения (стр.08 + стр.09)
Расходы по подоходному налогу (85) 080 64,70 1 089,70
Доход от обычной деятельности после налогообложения (стр.10-стр.11) 090 150,90
Убыток от чрезвычайных ситуаций (86) 100
Чистый доход (убыток) (стр.12+-13) 110 150,90 2 542,70
Азық-түлiк, тауық етті, сары май, сыр сатуда маманданған компанияның
Компанияның қаржылық есебiнде мыналар ескерiледi: бiрiншi жарты жылдықтың сату
Анализ соновных показателей финансовой устойчивости Компании
Рейтинговые параметры* 1 янв 02 1 июл 02 норма
К реаль.стоимости ОС 0,01 0,01 >0,1 5
К мобильности активов 0,95 0,98 >0,7 0
К износа ОС 0,00 0,10 0,2 0
К независимости 0,00 0,00 >0,4 5
К фин.устойчивости 0,00 0,05 0,5 3
К общей оборачиваемости капитала 1,34 0,72 0,85 1
Ср.срок оборота Дт-задолж. 11дн. 37дн. 60дн. 1
Оборачиваемость функц.капитала 1,33 0,72 1,8 3
Кредитная история
0
Ликвидность залога
1
Платежная дисциплина
0
*Итоговый результат
19
*убытки, причины их возникновения, их динамика,
0
*Ссуды и займы не погашенные в срок
(подтверждение информацией Нац.Банка, службы
безопасности), 1
*просроченная дебеторская, кредиторская задолженности
ВСЕГО:
21
Совокупный рейтинг =21
Қарыз алушының қаржылық жағдайының рейтiнгi 21 теңге, бұл жалпы
Қаржылық жағдайының тәуекелдiгi
Тартылған қаражаттардан тәуелдiлiгi
Период Обороты
Тенге
дебет кредит
2001 год 829 242 532,90 833 761 727,30
Среднемесячные 69 103 544 69 480 144
2002 год
Январь 77 861 486,8 78 422 827,6
Февраль 82 806 817,8 77 730 906,9
Март 30 693 559,8 31 064 100,0
Апрель 138 854 191,5 138 834 683,4
Май 82 288 719,7 82 176 754,1
Июнь 130 129 189,9 129 885 508,0
Июль 106 770 898,0 106 770 900,0
Август 89 261 823,9 89 261 860,0
Сентябрь (по 20.09) 30 788 646,6 30 788 600,0
Итого: 769 455 334 764 936 140,0
Среднемесячные 88 443 142 87 923 694
Всего: 1 598 697 867 1 598 697 867
Доходы от операционной работы
Тенге
2001 год
Среднемесячные
2002 год 2 933 103,59
244 425
Январь 454 504,2
Февраль 204 497,7
Март 252 678,0
Апрель 274 276,0
Май 183 418,0
Июнь 261 367,8
Июль 229 553,9
Август 1 888 662,6
Сентябрь (по 20.09) 36 935,6
Итого: 3 785 894
Среднемесячные 435 160
Всего: 6 718 998
Компанияның негiзгi бизнесiнiң барлық бағыттарының қысқаша сипаттамасы.
ЖШС «BIRD» тауық окорочкасы, сары майға бағдарланған Қазақстан нарығына
Азық-түлiктi жеткiзу серiктестерiмен контракт жасасқанына сәйкес жүргiзiледi: «Greenhart Investments»
Өнiмдi сақтау ғртүрлi сыйымдылықты тоңазытқыштар 9 000 м(-тан
Несие алушы 1993 жылдан берi сауда операцияларымен (азық-түлiк тауарлары)
2000 жылдан берi компания импорттық өнiм жабдықтаушы бағытынан азық-түлiктi
Шаруашылықтың меншiк кешенi ЖШС «BIRD» меншiк құқығында. Кешен орналасқан
Барлық ғимараттар мен құрылыстар 1975 жылы салынған.
Компания өз күшiмен көлемi 192 кв.м. бройлерное помещение салған.
Екi артезиандық скважинадан орталық сумен қамту бар. Фильтрация алаңына
Технологиялық картаға сәйкес өнiм шығару көлемiн көтеру үшiн 47
Қызмет көрсетушi персонал
Кез келген кәсiпорынның тиiмдi жұмысының маңызды шарты, соның iшiнде
Жоспарланып жатыр, фабрикада 200 адамға дейiн жұмыс iстейдi, соның
Қаржыландырылып жатқан жобаны сипаттау (сауда сделкасы)
Қазiргi кезде американ өндiрушiлерiмен құсты тамақтандырғанда антибиотиктер және туш
Қазақстан үкiметi американ өндiрушiлерiнiң құс етiн әкелуге тиым салу
Сонымен қазақстанға құс етiн әкелуге тиым салынған жағдайда американ
Соған сәйкес қазiргi кезде қарыз алушы өндiрiс көлемiн 200
USD
Құсханалар құрылысы 1 414 000
Ата-аналық стадо үшін жұмыртқа 165 600
Құрал-жабдықтар 3 202 420
Арнайы техника 1 000 000
Айналым қаражаттары 4 221 980
Итого (барлығы) 10 000 000
Құстар шаруашылығының өнiмiн өндiру технологиясы
Еттi шығарудың өндiрiстiк процесi бiрнеше этаптан тұрады: племенной жұмыртқа
Құс өнiмiн өндiру үшiн зауыт – жобаны iске асыру
- Бройлерлер жем үшiн кешендік құрал-жабдық («Big Dutchman» –
- Комбикорм өндiру үшiн кешендік құрал-жабдық («K.H/Witte GmbH&Co.KG» –
- Құсты қайта өндіру бойынша жартылай автоматтық жүйе («Meyn
- Инкубациондық жүйе («Jamesway Incubator Company» – Канада).
Барлық учаскелер технологияның бiр-бiрiмен байланысты және кезектесiп қызмет атқарады.
Наименование Мощность Количество Стоимость
Технологическое оборудование с напольным содержанием птицы 1800,0 тыс.голов 21
Убойная линия с полуавтоматическим процессом убоя птицы
1500 г/час
1 комплект
67 000
Завод по производству комбикорма 4 т/час 2 комплекта 280
Инкубатор 1500тыс.шт 2 коплекта 106 60
Ремонтный молодняк
7 зданий 25 00
Родительское стадо
6 зданий 15 00
Шефмонтаж
50 00
Транспортные расходы
72 00
ИТОГО
3 202 42
Құс өнiмiн өндiру үшiн негiзгi шикiзат инкубациялық жұмыртқа әрекеттегi
Күнделiктi үздiксiз ет өндiрудi қамтамасыз ету үшiн 23 000
Осыған байланысты, ата-аналық стада өндiру үшiн құрал-жабдықты компания сатып
Инкубациялық жұмыртқа сатып алу және ата-аналық стаданы ұстап тұру
Статьи затрат Вариант приобретения инкубационного яйца Вариант содержания родительского
Приобретение яиц 23.000 яиц*360 дн.
*0,35$=2.898.000,0$ 180.000$*2 раза в год*0,46$=165.600,0 $
Приобретение оборудования - 323 046 долларов США
Строительство птичников - 7 птичников *31000$=217.000$
Затраты на корма
360.000*1,5 тенге в день*360 дн.=38.880 млн.тенге (841 558.45$)
ИТОГО 2.898.000,0$ 1.547.204.45$
Жобаға сәйкес қарыз алушы 100* алдын ала төлем жасағаннан
Инкубация. Шөжелердi жасанды түрде көптеп шығару мақсатында қарыз алушы
Бройлердi өсiру үшiн барлық өндiрiстiк циклдiң старттық кезеңiнде инкубаторға
«Гидро» кросс жұмыртқаларының негiзгi орталықтары: тез пiскiш, азыққа қатыстылық
Тұқымдылық жұмыртқаны «Van Der Ploug International» компаниясынан сатып алады
Шөжелер пайда болғаннан кейiн оларды бройлердi тамақтандыру үшiн жабдықталған
Бройлердi тамақтандыруға арналған құрал-жабдық
Жем таратқыш жүйесi. Ет бағыттағы құсты өсiру кезiнде жем
Ғлемде тасымалдау келесiдей ұйымдастырылуы керек, оның консистенция тәуелсiз –
Осы құрал-жабдық жоғары мобильдi болып саналады. Құрал-жабдық автоматты түрде
Сумен қамтамасыз ету. Құстың жоғарғы өндiрiс қуаттылығына жету үшiн
Суару жүйесi. Ұсынылған суарудың ниппельдiк жүйесi ниппельдiк құбырмен сәйкес
Вентиляция. Жабық жайда тиiмдi және сенiмдi түрде жұмыс атқаратын
Ылғалдандыру және суыту. Шөжелердiң қалыпты өсуi үшiн оларды бағудың
Бройлердi откорм үшiн құрал-жабдық төлем жасалғаннан кейiн 8-10 апта
Dutchman фирмасы құрал-жабдықтарының артықшылықтары.
қолдануда жеңiл (1 адам бiр құсхананы қарайды).
2. баланстал?ан жем компьютерлiк берумен қолдану құсты ?алыпты тамақтандыру,
3. суды берудiң ниппельдiк жүйесi шөжелер үшiн кормушкаға су
4. Жемдi берудiң шнектiк жүйесi бункерден конустық сияқты оттықтарға
5. Құсханаға бөтен адамдарға қолайлықты жабу жайға инфекция кiргiзудi
Шөжелер үшiн жарық режимiнiң де мғнi ерекше. Жарық зат
Жемдi жақсы көру және бағу жағдайына бейiмделу үшiн, сонымен
Сою цех үшiн құрал-жабдық
Өсiру мерзiмi бiткеннен кейiн бройлердi союға тапсыруға дайындайды. Сою
Құсты потрошениеден кейiн автоматтық кесу машинасына орналастырылады, бұл жерде
Бөлiнген еттi вакуумдық упаковочный машина көмегiмен полиэтилен қаптарға салынады,
Убойный цех үшiн осы құрал-жабдық қаржыландыру бастап 12-14 апта
Комбикормды зауыт
Комбикорм өндiру үшiн кешендi құрал-жабдық «K.H. Wihe GmbH&Co.KG» (Германия)
Өндiрiс технологиясына сәйкес қуатты өнiмдiлiгiн қажет деңгейде ұстап тұру
астық (ячмень, жүгерi, бидай) – 70%
астық ұнтақтары - 11%
күнбағыс шроты - 1%
етте-с?йек ұн - 5%
балық ұны - 4%
витаминдер - 1%
шөп ұны, бор, ас тұзы, кормовой майы - 3%
Осы мiндеттi шешу үшiн қарыз алушы 4 т/сағ ұнтақталған
Жүгерi, ячмень, бидай, шрот соевый және күнбағыстыкi сияқты компоненттер,
918 000 құсқа күнiне комбикормның құрамдас қажеттiлiгi төмендегi кестеде
Вид сырья Ед.изм Кол-во Цена, $ Стоимость, $
Кукуруза Тонн 6,43 136,05 875,40
Пшеница Тонн 3,22 81,60 262,52
Ячмень Тонн 1,61 68,00 109,38
Шрот соевый Тонн 0,80 272,10 218,85
Шрот подсолнечный Тонн 0,80 136,10 109,47
Жир технический Тонн 0,50 150,00 74,69
Рыбья мука Тонн 0,80 700,00 563,01
Премиксы Тонн 0,15 773,17 118,45
Мясокостная мука Тонн 1,26 408,00 515,67
ИТОГО:
2 847,44
Технология бойынша кәсiпорын кормның айлық көлемдегi азаймайтын қорын қоймада
Жылыту жүйесi. Шөжелердiң дұрыс өсуi үшiн жоғарыда көрсетiлген содержание
Құсханалар жайынан 500 шақырым орналасқан убой цехын және басқа
Жарықпен қамтамасыз ету және су
Осы өндiрiс жылу сыйымды болуы, электр жылуын тұтыну жемнен
Жылына цехтар бойынша жарыққа шығындар кестеде көрсетiлген.
Наименование Ед.изм Потребляемая мощность Цена за Квт/час, $
Кормоцех Квт 375 890 0,029 10 901
Освещение Квт 187 945 0,029 5 450
Инкубатор Квт 359 414 0,029 10 423
Убойный цех Квт 939 726 0,029 27 252
Котельная Квт 550 826 0,029 15 974
Итого
2 413 801
70 000
Екi котельнимен жайларды жылыту үшiн көмiрге шығындар жылына 15
Температураның режимiн тұрақты ұстап тұру қажеттiлiгi, бройлерный цехтiң жұмыс
Автокөлiк және арнайы техника
Құсты содержать технологиясы және санитарлық нормальды сақтау бойынша, инкубатор
КАМАЗ с прицепом для транспортировки кормов 10 31 000
ДУК (дезинфекционное устройство комарова) 3 15 000 45 000
Яйцевоз 3 15 000 45 000
Кормовоз 4 25 000 100 000
Транспорт для транспортировки опилок 4 12 000 48
Трактора 8 12 000 96 000
Рефрежираторные машины 4 80 000 320 000
Грейферные погрузчики 2 18 000 36 000
Итого
1 000 000
Өндiрiстiң негiзгi тәуекелдерi
- тауық етiнiң өндiрiсiн ұйымдастыру үшiн құрал-жабдыққа баға соңғы
Толық емес рацион жем құстардың өлуiне әкелуi мүмкiн.
- қарыз алушымен автокөлiк сатып алуға контрактiлер немесе басқа
Сбыт нарығын талдау
Әлем бойынша құсөнiмдерiн тұтыну үлесi өсiп жатыр. Дамыған елдерде
Бүкiл ресейлiк ет өнеркәсiбiнiң ҒЗИ болжамы бойынша, 2010 жылы
Осы тенденциясынан Қазақстанда да болжауға болады. Бұо адамдар қызыл
Мына бiр фактiнi ескеру қажет. Қазақстанда қызыл ет өндiрiсiнiң
Бүгiнгi күнi Алматы және Алматы облысының базарларында 6 құс
Сонымен Алматы облысына құс етiмен қамтамасыз етудiң жалпы көлемi
Республикада қазiргi кезде құс етiнiң нарығы американдық қатқан окорчкасымен
Осы жоба бойынша тауыз етiн өндiру Алматы қаласы және
Сбыт рыногы
Компания Қазақстан нарығында тауық окороктерiн 10 жылдай сатып келе
Көп емес надбавка (20%) ескерiп сату бағасының бғсекелестiк қабiлеттi
Жобаның қаржылық бағалануы
Құрылыс-монтаждық жұмыстар құс фабрикасына құрал-жабдықты жабдықтаудан бұрын стелу қажет,
Шөжелер организмiн ұстап тұру және жайда өңдеу үшiн ветеринарлық
ЖШС “Бирдң бизнес-жоспарына сәйкес тауық етiн өндiрудiң болжамдалған көлемi
Қаржыландыру басталғаннан бiрiншi 3 ай кешен территориясындағы құрылыс және
Құсханада шөжелердi отырғызу кезiне дейiн, пеш жұмысы үшiн жанар
Инкубаторға жұмыртқаны апталық отырғызу жүргiзiлген сәйкес технологиялық картада есептелген,
Компания 3 ай iшiнде (құс фабрикасының кешенiнiң бiрiншi кезегiн
Тәуекел және жобаның оң аспектiлерi
Жобаның оң аспектiлерi: да солярка берi
1. Операциондық жұмыс бойынша корпоративтi клинет: банктiк шоттар бойынша
Оң несие тарихы (5 жыл).
3. Жоғарғы төлеу тәртiбi (сыйақы өз уақытында төленген, дефолтсаз).
4. Осы бизнес түрiнде топ-менеджменттiң жұмыс тәжірибесi (10 жыл).
5. Жабдықтаушылар мен өткiзушiлермен тұрақты серiктестiк қатынастар. Тұрақты қалыптасқан
6. Бiрiншi жарты жылдықтың қаржылық-шаруашылық қызметiнiң нәтижесi бойынша компания
2 Қарыз алушының өтiп жатқан қаржылық жағдайларын сипаттайтын көрсеткiштер
Карыз алушының қаржылық жағдайын бағалауды жүзеге асыру үшiн оның
1 Қарыз алушының экономикалық потенциал бағасы
Негiзгi құралдардың нақты құнының сомасы
1.2. Қарыз алушының активiнiң мобилдiлiк коэффицентi (айналым капиталы үшiн)
1.3. Айналым құралдарының мобилдiлiгiнiң коэффицентi (сауда делдалдық және коммерциялық
1.4. Негiзгi құралдардың тозу коэффицентi (инвестициялық проектор үшiн)
1.5. Негiзгi құралдарды жаңарту коэффицентi (инвестициялық құрылыстар үшiн)
2 Қарыз алушының қаржылық жағдайы
Тәуелсiздiк коэффицентi
2.2. Өтiп жатқан жоюлық коэффицентi (айналым капиталы үшiн)
2.3. Жабық запастан өзiндiк айналым құралдарының бөлiгi (айналым капиталы
2.4. Назар аударылған және өзiндiк құралдарының қатынас коэффицентi (сауда-делдалдық
2.5. Қаржылық тұрақтылықтың коэффицентi (инвестициялық құрылыстар үшiн)
Iстiң беделдiлiк бағасы
Капиталдың жалпы айналымдық коэффицентi
3.2. Дебитор берешегiнiң бөлек салмағы және оның айналымдылығы
3.3. Функционалданған капиталдың айналымдық коэффицентi (инвестициялық құрылыстар үшiн)
3.4. Инвестициондық капиталдың айналымдық коэффицентi (инвестициялық құрылыстар үшiн)
2 ҚАРЫЗ АЛУШЫНЫҢ ҚАРЫЗЫНЫҢ ЭКОНОМИКАЛЫҚ ПОТЕНЦИАЛЫНЫҢ БАҒАСЫ
Кәсiпорынның функцияландыруы негiзiнде актив мөлшерi, оның құрылымы және бiлiмiнiң
Негiзгi құралдардың
шын құндылығының = _______НҚ
ФОРМУЛА
Жалпы қорытынды бойынша негiзгi құралдардың шын бағасы коэффицентiнiң мағынасы
Сала атауы Негiзгi құралдардың шын құндылығының коэффицентi (негiзгi капитал)
Өндiрiс
Ауыл шаруашылық I класс II класс III класс
Сауда Параметр бағасының шкала
бойынша белгiсi
Көлiк және жол шаруашылығы
Құрылыс
Байланыс
Қызмет аясы
«Бухгалтер бюллетенi» Көрсетiлген бухгалтерлiк баланс схемасы үлгiсiнiң формасы бойынша
Градация бағасы келесi түрде жүзеге асырылады:
0 …. өндiрiлген потенциалдың жоғарғы деңгейi.
1 және 2 …. Кәсiпорын қарыз алушының мүлiктiк жағдайының
3 және 4 .…. негiзгi капитал деңгейi қарыз алушының
5.….. өндiрiс потенциалының деңгейi жоғарғы тәуекелдi мiнездеме ұстайды.
Өтiп жатқан мiндеттемелердi өшiру үшiн дайындалған құралдардың бөлiгiн шығаруда
ФОРМУЛА 5-б.
2) Кәсiпорын активiнiң
Бұл қарыздарды өшiру үшiн құралдар бөлiгiн немесе кәсіпорынның барлық
3) айналым құралдарының
ФОРМУЛА 5-б.
Мобильдiк құралдардың көптеген сомасының азаюы және айналым құралдарының мобилдiк
Жоғарыда көрсетiлген коэффиценттердiң градация балы келесi кестеде көрсетiлген.
- тек айналым капиталы үшiн
– тек саудалық мғмiлелер үшiн
Коэффицент атауы
I класс II класс III класс IV класс
Кәсіпорын активiнiң мобилдiк коэффицентi Параметр бағасының шкала бойынша
Айналым құралдарының мобилдiк коэффицентi
Инвестициялық ғимараттар анализiнде ең басты назар негiзгi құралдардың қозғалысына
4) Жаңару
ФОРМУЛА 6-б.
Бұл есептiк периодтың қандай бөлiгi негiзгi құралдарды жаңа негiзгi
Негiзгi құралдардың техникалық жағдайын мiндеттейтiн маңызды көрсеткiш қазiргi уақытқа
5) Негiзгi құралдардың
ФОРМУЛА 6-б.
Жоғарыда көрсеткiш негiзгi құралдарды босатудағы интенсивтiлiктi мiнездейдi.
(Жоғарыдағы негiзгi құралдардың жағдайы бағасының критерилерiнiң есептеу периодының басы
0 ……… ОС-ның жақсы жағдайы, несиелеу периоды iшiнде олардың
1 ……….. ОС-ның жақсы жағдайы, өз уақытысында босату
2…………..ОС жағдайының мағынасыз нашарлауы, ол нарықтық жағдайдың қолайсыздығымен немесе
3………….. Негiзгi капитал керектi сатыда жойылған, оның нақты құнының
Осындай жағдаймен “Қарыз алушы қарызының экономикалық потенциалының бағасың бөлiмi
IV ҚАРЫЗ АЛУШЫНЫҢ ҚАРЖЫЛЫҚ ЖАҒДАЙЫ
Қарыз алушының қаржылық тұрақтылығы
Қарыз алушының қаржылық жағдайының бағасы көбiне клиенттi несиелеу шешiмi
Кәсіпорынның қаржылық тұрақтылығы дегенде кәсіпорынның клиенттермен өз уақытында есептесу
Қарыз алушының қаржылық тұрақтылығының ең маңызды шарты оның өзiнiң
тәуелсiздiк
ФОРМУЛА 8-б.
Тәуелсiздiк коэффицентi (өзiндiк капиталдың концентрациясы, автономиялар) кәсіпорын активiндегi жалпы
Сала атауы Тәуелсiздiк коэффицентi
Өндiрiс Параметр бағасының шкала бойынша белгiсi
Сауда
Көлiк және жол шаруашылығы
Құрылыс
Байланыс
Қызмет аясы
Тәуелсiздiк коэффицентi бойынша баға градациясы келесi түрде жүзеге асырылады.
0 ……… қаржылық тәуелсiз қарыз алушы, ол өзiндiк құралдардың
1 және 2……….. қарыз алушы активiнiң көбеюiмен пайда болған
3 және 4…………..қарыз алушы берешегiнiң көбеюiмен, өзiндiк капитал азаюы
5………….. кредиторларға маңызды тәуелдiлiкпен мiнезделетiн қаржылық тәуелсiздiктiң потенциалды нашарлауы.
Өтiп жатқан жоюлылық коэффицентi
Өтiп жатқан жоюлылық коэффицентi (жалпы жойылу коэффицентi) барлық өтiп
Жалпы жабу коэффицентi жою құралдары сомасының көптеген ұзартылған және
Бұл кәсіпорынның айналым құралдарының жалпы қамтамасыз етiлуiн мiнездейдi, шаруашылық
Өтiп жатқан жою
ФОРМУЛА 9-б.
Өтiп жатқан жоюлылық коэффицентi қарыз алушының шаруашылық айналымынан оперативтi
Бiрақ та дебитор мiнездемесiн санау керек. Дебитор шотын есептеу
5 – айналым капиталы үшiн
Сала атауы Өтiп жатқан жоюлылық балансының коэффицентi
Өндiрiс Параметр бағасының шкала бойынша белгiсi
Сауда
Көлiк және жол шаруашылығы
Құрылыс
Байланыс
Қызмет аясы
Жоюлылық бойынша коэффицентiнiң градация бағасы келесi түрде жүзеге асады:
0……………………..қаржы-тұрақшыл қарыз алушы
1 және 2 …………қаржы жағдайының керексiз нашарлауы.
3 және 4 …………….. өндiрiс құлдырауына немесе нарықтық конъюктураның
5 ………………. қаржылық жағдайдың потенциалды нашарлауы (қарыздардың жоғары деңгейi,
Запастар жабуындағы
ФОРМУЛА 10-б.
Бұл айналым құралдарының жағдайын мiнездейдi. Көрсеткiштiң нормативтi мағынасы 0,5-1
Өзiндiк құралдар мен қарыздық қатынастар коэффицентi өзiндiк капиталдың қызықтырылған
4) тартылған және өзiндiк
ФОРМУЛА 10-б.
Бұл коэффицент қанша қарыз құралдары кәсіпорынды өзiндiк құралдың активiне
Инвестициялық құрылыстың бағасында сонымен қатар өзiндiк және ұзақ мерзiмдi
Қаржылық тұрақ
ФОРМУЛА 11бет
Жоғарыдағы үш көрсеткiшке балл бағасы келесi кестеде көрсетiлген:
Коэффицент атауы
I класс II класс III класс IV класс
Запас жабуындағы өзiндiк айналым құралдарының бөлiгi Параметр бағасының шкала
Қызықтырылған және өзiндiк құралдар қатынасының коэффицентi
Қаржылық тұрақтылық коэффицентi
“Қарыз алушының қаржылық жағдайың бөлiмi несие сапасы анықтамасындағы үш
V Iстiң беделдiлiк бағасы
Қаржы аспектiсiндегi кәсіпорынның iс беделi ең алдымен оның құралдарының
8 – инвестициялық құрылыстар үшiн
Кәсіпорынның қаржылық жағдайы ақшаға айналатын, активке қойылған құралдардың қаншалықты
Iстiк беделдiк коэффицентi кәсіпорынның қаржылық жағдайын бағалау үшiн маңызға
Капиталдың жалпы айналымдылығының коэффицентi
Коэффицент өндiрiстiң толық циклi жылына қанша ет өткiзiлетiнiн және
К = мұндағы,
К – капиталдың жалпы айналымдық коэффицентi
Дн - қарызға берiлген өнiм кiрiсi (көмек), (жұмыс, қызмет)
Ак – авансталған капитал (баланс валютасы, жиын капиталы)
Капиталдың жалпы айналымдық коэффицентi кәсіпорынның iс беделдiлiгi туралы айналымдылық
Мысалы, өндiрiстiк қарыздан шығару
ФОРМУЛА 12-б.
Бұл есеп айырысу кәсіпорынның бүкiл қорының тиiмдi қолданудың төмендеуiн
Егер 1996 жылда әрбiр бiрлiк 80 тиын алып келсе,
КЕСТЕ
2) Дебиторлық берешектiң айналымдылық коэффицентi
а) Дебиторлық берешегiнiң көрсетiлуi (айналымдылық)
Әрбiр кәсіпорын үшiн келесi мiнездеме – мүлiктiң мобилдiлiгiнiң өсуiне
Қазiргi жағдайда кәсіпорынның қаржылық жағдайына дебитор берешегiнiң көрсетiлуi емес,
Дебитор берешегiнiң соншалықты өскенiн ескеру керек, сонымен бiрге не
Дебиторлық берешектiң құрамы мен құрылымымен жалпы танысқаннан кейiн нақты
Дебиторлық берешектi оны туындау уақыты бойынша топтастыру
Дебиторлық берешектiң түрлерi Туындау уақыттары
Тауарлар, жұмыс және қызметтер үшiн есеп айырысу
Жабдықтаушылар мен мердiгерлерге бөлiнген аванстар
Барлығы 33 000
Нақты шарттарға байланысты дебиторлық берешектiң басқа да уақыт аралықтары
Дебиторлық берешектiң өтiмдiлiк көрсеткiшi ақшалай қаражатқа айналу жылдамдығын көрсетедi,
КД = мұндағы,
КД – дебиторлық берешектiң айналымдылық коэффицентi
Р - өнiмдi (жұмыс, қызмет) сатудан түскен пайда
ЗД - дебиторлық берешектiң өсiмi кезiндегi орташасы.
Бұл коэффицент қанша рет берешектiң белгiлi уақыт аралығында кәсіпорынға
Дебиторлық берешектiң айналымдылығы (ДБА) күнмен де есептелуi мүмкiн. Бұл
Р
ЗД Д
ОД Д ЗД немесе ОД Р
З – кезең аяғындағы берешек суммасы
Д – кезеңнiң ұзақтылығы
Р - өнiмнен түскен пайда
Дебиторлық берешектiң айналымдылық коэффицентiнiң көрсеткiшiмен қатар ДБ айналымының орташа
Д - дебиторлық қарыздың айналымы орташа мерзiм немесе оны
Бұл көрсеткiштiң төмендеуi оң болып, ал жоғарлауы терiс болып
Дебиторлық берешектiң құрамын қарау нәтижесi бойынша сумманы келесi бағалау
Сала атауы
Өндiрiс
Уақыт
Сумма
Ауыл шаруашылығы
Уақыт
Сумма
Сауда
Уақыт
Сумма
Көлiк және жол шаруашылығы
Уақыт
Сумма
Құрылыс, уақыт, сумма, байланыс, уақыт, сумма
Қызмет аясы, уақыт, сумма
Дебиторлық берешектiң градациясын бағалау келесi түрде жүзеге асады:
0 – аз ғана дебиторлық берешек және оның қысқа
1 - дебиторлық берешектiң және оның орташа мерзiм айналымы
2 – белгiлi дебиторлық берешектiң, белгiлi биiктiгi, сонымен қатар
P.S. а) Дебиторлық берешектердi суммаларға бөлшектегенде, дебиторлық берешектiң суммасын
б) Дебиторлық берешектiң көрсетiлген градациялық көрсеткiшiнiң (сумма және мерзiм)
Мысалы:
2. Өндiрiс.
Уақыт – 45 күннен жоғары емес
Сумма – 35%
Бiрiншi класс бойынша өндiрiс шкаласын анықтау.
2. Өндiрiс.
Мерзiм – 90 күн
Сумма – 25%-тен жоғары емес.
Баға шкаласы бойынша анықтау класс бойынша өткiзiледi.
3 а) Қызмет етушi
айналым
ФОРМУЛА 16-б.
Өндiрiстiк iс-әрекетке тiкелей қатысты капитал айналымдылығын көрсетедi. Бұл тазалау
б) инвестендiрiлген капитал
өнiмнен түскен пайда
айналымдылығы
Айналым коэффицентiмен есептеумен бiрге жүргiзiледi.
Өз дамуының инвестициясын қосқандағы – кәсіпорын заемщиктiң қысқа және
КЕСТЕ
VI. Суда заемщиктiң қаржы жағдайын бағалаудағы қосымша параметрлерi және
1. Несие алушынын несие тарихы
0…………… сенiмдi карыз алушы (қаржы көрсеткiштердiң жоғарғы мғнi ҚР-ның
1…………… белгiлi бiр экономиканың саласы бойынша орташа немесе орташадан
2 …………. қаржы жағдайы тұрақты, бiрақ та оның төмендеу
3…………… қауiп-қатер элементтерi бар, заемщиктiң қаржы-шаруашылық жағдайының төмендеуi, алдыңғы
4 ………….. сенiмдi емес заемщик (төленбеген берешегi бар немесе
2. Кепілдің сенiмдiлiгi мен өтiмдiлiгi
0 ………………. жоғары өтiмдi кепіл (депозит, банктiк есептегi ақша,
1 ………… ликвидалық кепiлдiк (қозғалымсыздық, айналымдағы тауар және
2…………………. ликвидалық кепiлдiк, қауiп-қатер элементiмен (кепiлдiк деңгейiнң нашарлауы);
………………қамтамасыз етiлмеген несие (бланктiк);
5 …………… сенiмдi емес кепiлдiк (қолайсыз жағдайлардың нәтижесiнде қамтамасыз
Төлемдердiң (сыйақы немесе негiзгi қарыз) жоспарлық суммасын өтеу бойынша
0 …………….. қызмет көрсету қарызының жақсы сапасы;
1 ……………….. берешектiк қызмет көрсетудiң бiршама жақсы болуы, төлемдердiң
2…………………. қарызға қызмет етудiң қанағаттанаолық сапасы (30 күнге дейiн
3………………берешектiк қызмет етудегi қанағаттанарлық емес сапа (60 күнге дейiн
4 …………… қарызға қызмет етудiң нашар сапасы (90 күнге
VII. Несие беру мақсатына байланысты ссуда заемщиктiң
тұтас рейтингiн анықтау
Жоғарыда көрсетiлген компоненттерге баға берiлгеннен кейiн несие беру мақсатына
КЕСТЕ
Алынған балда суммасына байланысты карызды карыз алушы төменде көрсетiлген
I класс – карыз алушынын қаржы жағдайы барлық аспектiлер
II класс – берiлген реитингтi алған заемщик толығымен сенiмдi
III класс – осы рейтингтi заемщиктiң төмендетiлген қаржы жағдайын
IV класс – қаржы жағдайының төмендеуi iс-әрекеттерiнде iрi жетiспеушiлiктер
V класс – заемщиктiң қаржы жағдайы шаруашылық iс-әрекетiнде маңызды
Мұндай заемщиктермен қалыптасқан несиелер сенiмсiз деп жiктеледi. Жоғарыда көрсетiлген
– Ұлттық статистикалық агенттiгi, Қазақстан Республикасының экономика және сауда
– Ұлттық статистикалық агенттiгi, Қазақстан Республикасының экономика
- Ұлттық статистикалық агенттiгi, Қазақстан Республикасының 96 жыл үшiн
- Заемщиктiң несие мүмкiндiгiн талдау бойынша методикалық нұсқау. Қазақстан
3.2. Жетілдіру жолдары.
Инвестициялық жобалармен жұмыс істеудің негіз қалауының бір проблемасы проектіні
Екінші тарауда жүргізілген ЖШС „Bird”- та инвестициялық жобаларды жоспарлау
инвестицияның динамикасы жобаны жүзеге асыруды уақыттық және қаржы шектеулерге
жобаның қаржылық құралдарының шығыны және тәуекелді төмендету қаржыландырудың сәйкес
Жобаларды қаржыландыру келесі негізгі сатылар қосу керек:
инвестициялық жобаның өмір сүру қабілеттілігін бастапқы зерделеу (шығындар және
жобаны жүзеге асырудың жоспарын әзірлеу (тәуеклді бағалау, ресурстік қамтамасыз
қаржыландыруды ұйымдастыру, соның ішінде: қаржыландырудың мүмкін болатын формаларын бағалау
Жобалық қаржыландыруды жоспарлау сұрағын зерттеуде, бірінші кезекте инвестициялық жобаларды
өзін-өзі қаржыландыру, яғни қаржыландырудың қайнар көзі ретінде инвестордың өз
қарыз және тартылған қаражаттарды қолдану.
Осы қатынаста инвестициялық жобаларды қаржыландыру жүйесі
қайнар көзін және қаржыландырудың ұйымдастырушылық формаларды
Жобаларды қаржыландыру ұйымдастыру сұрақтарын ғрі қарай зерттеу жүргізүде үлкен
Талдау көрсеткендей, қазіргі кезде өндірістік және әлеуметтік инфрақұрылымның дамудың
Инвестициялық жобаларды қаржыландырудың қайнар көзінің құрылымы.
Топ
Типі Топтағы қайнар көзінің ұйымдастырушылық құрылымы.
Мемлекеттік ресурстар Жеке Мемлекеттік бюджет
Бюджеттен тыс қорлар
Тартылған Мемлекеттік несие жүйесі
Мемлекеттік сақтандыру жүйесі
Қарыздық Мемлекеттік қарыз алу( мемлекеттік қарыздар, сыртқы қарыздар, халықаралық
Кғсіпорынның ресурстары Жеке Кәсіпорынның жеке инвестициялық ресурстары
Тартылған Жарналар, қайырымдылық, акцияларды сату, акциялардың қосымша эмиссиясы
Инвестициялық компаниялар-резиденттерінің, соның ішінде үлестік жарна
Резидент-сақтандыру компанияларының инвестициялық ресурстары
Резидент-мемлекеттік емес пенсиондық қорлардың инвестицилық ресурстары
Қарыздық Банктік, коммерциялық, бюджетті, мақсатты несиелер
Коммерциялық банктерді қоса шетел инвестрлердің инвестициялық ресурстары.
Кғсіпорынның институционалдық инвестрлерінің халықаралық қаржылық институттары
үлкен бөлігін өзіне қабылдайды. Есептеулер көрсеткендей, экономикалық жағдайда шұғыл
Осы себептен Қазақстан Республикасының Үкіметімен бекітілген мемлекеттік инвестициялар бағдарламасына
мемлекеттің орта мерзімдік инвестициялық приоритеттерін жүзеге асыру.
Қазақстан Республикасының халқы, халықаралық қаржы ұйымдары, ел-донорлар үшін
приоритетті жобаларды дайындау және жүзеге асыру бойынша шараларды жоспарлау.
Отандық тәжірибеде жобаны қаржыландырудың қиындықтары келесі
пайда және ел ішіндегі қарыздар және валютада қарызды өтеу
жобалық қаржыландыру бойынша елде, қарыздың қаржыландырудың ішкі қайнар көздері
тәуекелді келісімді және үйлестіру және кепіл беру және міндеттемелердің
Қазіргі кезде Отандық практикада жобалық қаржыландырудан мамандар аз. Кейбір
Қаржылық ресурстардың мобилизациясын және олардың инвестициялық қызметтің басымды бағыттарында
техникалық-экономикалық негіздеу және инвестициялық жобалардың экспертизасы;
халықаралық стандартқа сәйкес инвестициялық бағдарламаны әзірлеу және жобалық құжаттаманы
ірі инвестрлерге жекеше бағалы қағаздар портфелінің қалыптасуы және оларды
Банкпен инвестрге берілетін пайыздық қойылым банк өзіне мойнына алатын
Жобалық қаржыландыру тәсілдемесін сәтті қолдану үшін келесі бағыттарды қосу
ірі жобаларды қаржыландыру үшін шетел несиелерін тарту;
өтемақыны мемлекеттік кепілдеме және политикалық тәуекелді қамтамасыздандыратын соңғыларды сақтандыру
Дәстүрлі формаларға қарағанда жобалық қаржыландыру біздің есептеуіміз бойынша мыналарды
қарыз алушының сенімділігі мен төлей алу қабілетін неғұрлым рас
тиімділік, іске асырылу, қамтамасыздандыру, тіршілік қабілеті тәуекелдері тұрғысынан бүкіл
инвестициялық жобаның іске асырылуының нәтижесін бағдарлау.
Инвестициялық қызметті үйлестіру мғндігін есепке ала отырып Қазақстан Республикасында
Қазақстан экономикасының дамуына және жеке тікелей шетел инвестициясының жылжуына
“Қазақстандағы өнімді бөлуі туралы келісімі” заңының жүзеге асырылуы жобалық
Қорытынды
Инвестициялар тиімділігінің экономикалық негізделуі әр жобада жасалған техникалық, технологиялық,
Қаржы нәтижелерін бағалау және негіздеу, оладың тиімділігін талдау жобаны
Инвестициялық қызметпен шұғылданғанда, әр кәсіпорын қаражат (инвестиция) салудан бұрын
Жобаның жақсы бола тұрып, ол қабылданбайды, егер, ол келесілерді
- жобаның өнімін өткізуден түскен табыс арқылы салынған қаражаттардың
- фирма қалайтын (инвестиция рентабельділік) деңгейін төмен емес инвестиция
- фирма тиімді инвестицияның өтелу мерзімі.
Отандық өнеркғсіптің әлсіз дамуының негізгі мәселесі инвестициялық ресурстарды және
Осындай нәтижеге жету мүмкіндігін анықтау қаржы- экономикалық параметрлерді бағалаудың
Инвестициялық жобаларды өткізудің нәтижелерін санмен бағалау ғрқашан бола бермейді.
Қорыта айтатын болсақ инвестициялық жобалау күрделі кешенді тапсырма болып
Жобаның инвестицияға дейінгі әзірленуі ғылыми зерттеуді ұқсатады және оның
Жобалық қаржыландыру тікелей мемлекеттік субсидиялар немесе корпоративті көздерінің қаржылық
Жобалық қаржыландырудың, акционерлік және мемлекеттікке қарағанда негізгі ерекшелігі тәуекелдерді
Жобалық қаржыландырудың үш формасын атап көрсетуге болады:
-- қарыз алушыға толық регресспен қаржыландыру, яғни белгілі кепілдердің
-- қарыз алушыға регресс құқықсыз қаржыландыру, яғни ол кезде
-- регресстің шектеулі құқығы арқылы қаржыландыру. Жобаның мұндай қаржылану
Жобалық қаржыландырудың қиыншылықтары толық көлемде отандық тәжірибеде келесі себептермен
-- борыштық қаржыландырудың ішкі көздері дамыған елдердегідей жақсы дамымаған.
-- елдің ішіндегі табыстар мен қарыздардың және борышқа валютада
- тәжірибеде қазіргі кезде жобалық қаржыландыру бойынша мамандар аз.
Кәсіпорынның бәсекелестік мәртебесі
(инвестицияның нәтижесі)
Кәсіпорындық стратегиясы
(инвестицияның мақсаты)
Жобаның мақсатты
Жобаны іске асырудың іріленген жоспары
Мақсаттық көрсеткіштер
Шектейтін параметрлер
Мақсаттардыњ құрылымы
Техникалық, ±йымдастырушылық-технологиялық шешімдер
Міндеттемелердің параметрлері
Негізгі ТЭП
Міндеттемелер тізімі және шаралар кешені
Жұмыстар пакеті
Өнімділік-тематикалық жоспар
Инвестициялық жобаны іске асырудың жоспары
Жобаны іске асыруын бағалау
Ресурстік жоспар(ТЭП)
Ресурстағы қажеттілікті бағалау
Жиынтық күнтізбелік жоспар
Детальдік көлемдік – күнтізбелік жоспар
Басты мақсаттық жоспарлау
Стратегиялық жоспарлау
Оперативті жоспарлау
Нәтижені жалпыфирмалық жоспарлау және қаржылық жоспарлау
Жобаларды жоспарлау
Инвестиция алдындағы кезењ.
Технико- экономикалық дәлелдеу (ТЭД).
Бар альтернативаларды шолып бастапкы дәлелдеу.
Жобаны (жұмыс құжаты) әзірлеу, келісу және бекіту.
Жобаны дәлелдеудіњ дайындық кезеңі.
Жобаны іске
Инвестициялық потенциалының қайнар қµзін анықтау.
Инвестиция шараларын әзірлеу және мүшелерді көру.
Соңғы шешім фиксациясымен жобаны әлеуметтік-экономикалык бағалау.
Инвестиция туралы шешім қабылдау және жобаны бағалау.
Инвестицияның қажет көлемі және потенциалды инвесторлар.
Макро- жане микро- экономикалык деңгейдегі жобаны іске асырудыњ мүмкіншіліктерін
4 сурет Жобаның инвестиция алды сатысы.
Жобаны іске асырудың ішкі және сыртқы жағдайларын салыстырмалы бағалау.
Қосалқы(функционалды) зерттеулер.
Инвестициялық саты.
Бөлшектік дайындау, келісім- шарт жасасу
Пайдалануѓа енгізу.
Тендер, сауданы ұйымдастыру және ұсыныстарды бағалау.
Пайдалануға тапсыру.
Техника мен технологияны қорытынды таңдау.
Құрылыс үшін алаң дайындау.
Ққрылыс және өндіріс маркетингі
Зањдылық, қаржылық және ұйымдастыру базисын көру.
Жерді сатып алу (жалға алу).
Құрылтайшылар құжатын дайындау.
Құрылыс жұмыстары, құрал-жабдықты орнату жғне к±растыру.
Басқарудың ұйымдастырушылық құрылымын таңдау.
Салу, құрылыс және т.б. мерзімін жоспарлау.
Техника, технология, құрал-жабдықты сатып алу.
өндіріс алдындағы маркетинг.
өндіріс үшін кадрлар жинау және дайындау.
5 сурет Жобаныњ инвестициялық сатысының үлгілік схемасы.
Мақсаттыры, ресурстар
Жобаның жетекшілері
Жұмыс кµлемі
ЖБҚ
¦ҚС
бюджет
Календарлық жоспар
Желістік график
Стратегия вехтар бойынша жоспар
Жобаның жоспары
Жауапкершілік матрицасы
Жобаның мәні
Инвестициялық жобаның бизнес жоспары
Кәсіпкерлік қызметті жоспарлау. Кәсіпкерлік қызметті жоспарлаудың мәні
Жобаны жоспарлау
Энергетикалық кәсіпорын “AYT International Travel” ЖШС бизнес-жоспары мысалында қаржылық-шаруашылықтық қызметін талдау
Қазақстанда инвестициялық жобаларды рәсімдеу тәртібі
Бизнес жоспардың қысқаша құрылымы
Құрылымдық бөлімдердің бизнес - жоспары
Тиянақты шешім стратегиясы
Қызметкерлер тізімі