Қазақстанның ішкі сулары
Жоспар
І.Кіріспе.....................................................................................................................3
ІІ.Негізгі бөлім.
1.Қазақстанның ішкі сулары.................................................................................4
2. Ішкі судың басқа түрлері....................................................................................6
3.Оңтүстік Қазақстанның ішкі сулары.............................................................10
ІІІ.Қорытынды........................................................................................................16
IV.Әдебиеттер..........................................................................................................18
Кіріспе.
Республикамыздың ішкі суларына оның аумағындағы судың
Оңтүстік Қазақстан территориясының климаты тым континенттік;
1.Қазақстанның ішкі сулары.
Қазақстанның барлық өзендері негізінен екі алапқа:
Солтүстік Мұзды мұхит алабы. Солтүстік Мұзды
Ертіс-Солтүстік Мұзды мұхит алабының өзені, ол
Ертіс балықтың кәсіптік маңызы бар түрлеріне
Су шығыны дегеніміз — белгілі уацыт
Есіл мен Тобыл өзендері — Қазақстанның
Есіл өзені Қазақтың ұсақ шоқысының солтүстік-шығыс
Өзен кішігірім кемелердің жүзуіне қолайлы. Шағын
Қазақстан жерінде Тобыл өзенінің тек бас
Бұқтырма өзені — Ертістің оң жақ
Бұқтырма өзені өте әдемі жерлерден ағады.
Үлбі және Оба өзендері де ағаш
2. Ішкі судың басқа түрлері
Қазақстанның кең-байтақ жері көлге өте бай.
Қазақстанның көлдері территория бойынша әркелкі таралған.
Көлдердің қазаншұңқырлары әр түрлі жолдармен пайда
Каспий теқізі — Жер шарындағы ең
Каспий теңізі тұздылығының солтүстік бөлігінде аз
Көлге құятын өзендер қоректік затты мол
Арал теңізі — көлемі жағынан Қазақстанның
Арал теңізі Тұран жазығында орналасқан. Көлдің
Арал теңізі Амудария және Сырдария өзендерінің
Арал теңізінің тартылуына байланысты эколопшл; жағдай
Балқаш — көлемі жағынан Қазақстанның үшінші
Балқаш суының тұздылығы біркелкі емес. Батыс
Балқашта кәсіптік маңызы бар балықтардың 20-дан
Көлдің жағаларына көптеген құстар ұялайды. Көлде
Кейінгі жылдарда Балқаш көлінің халық шаруашылығындағы
(Орталық және Солтүстік Қазақстан көлдері. Орталық
Табиғи су алабы жоқ көптеген аудандарда
Республика территориясында жетшстен аса артезиан алаптары
Қазақақтанда жер астынан ыссы (термальды) су
Минерал суы. Республиканың бірталай өңірінде өте
3.Оңтүстік Қазақстанның ішкі сулары.
Шығыс және Орталық Қазақстанмен салыстырғанда Оңтүстік
Алматы және Оңтүстік Қазақстан облыстарында ірі
Қаратау жотасында фосфориттің, Мойынқүмда (Амангелді) табиғи
Минералдық тұздардың (ас тұзы), әктастың (Састөбе),
Өзендері су энергетикалық қорларына бай, Сырдарияда
Оңтүстік Қазақстанның аумағына Аралдың солтүстік-шығысы мен
Ауданда сумен аз камтамасыз етілген жерлер
Бұл жақта вегетациялық кезең ұзаққа созылады.
Мол жылу мөлшері мен қолдан суару
Көпшілік жері жазың, құмды келеді; оңтүстік-батыс
Территориясындағы жер беті ағын суының мөлшері
Облыстың су қорларын ірілі-ұсақгы 127 өзен
Облыстағы ең ірі және ұзын өзен
Облыстағы ең үлкен суқойма — Шардара
Облыстағы 500 мың гектардан астам суармалы
Облыс аумағындағы көлдер ауыл шаруашылығымен бірге
Облыстағы жерасты суларының қоры ретінде Бадам-Сайрам,
Облыс аумағындағы гидрографиялық желінің жиілігі біркелкі
Сырдария өзені республикадан тыс жердегі Орталық
Бұдан басқа Бөген, Келес, Бадам, Борал-дай,
Облыстың қиыр солтүстігі Бетпақдаланың батысында Шу
Негізінен Сырдария, Шу өзендерінің сағаларында орналасқан.
Қаратау жотасының оңтүстік беткейлерінен бастау алатын
Сырдария өзенінің аңғарында Тұздық, Сарыкөл, Балтакөл,
Облыстағы су желісінің бір ерекшелігі: тақырларда
Сонымен қатар облыстағы 22 жасанды су
Облыста шамамен тәуліктік ресурсы 3000 м3/тәулік
Облыста Арал, Сырдария және Ташкент (солтүстік
Сырдария және Келес ойысы аумақтарының палеоген
Түркістан ауданында (Түркістан минералды сулары) және
Сырдария және Келес ойысы аумақтарындағы жер
Темірлан ауылының оңтүстік бөлігінде (Шымкент минералды
Келес ойысының ортаңғы бөлігінде содалық сулар
Байырқұм — Арыс ойысы аумағында кремний
Шымкент қаласы Бадам — Сайрам және
Бөгендері мен тоғандары. Облыста 27 бөген
Көлемі және халық шаруашылығындағы маңызы жағынан
Қазақстанның өзендер аз жерлеріаде еспе суы
Мойынқұмда 300—500 м тереңдікте 50 мың
Қазақставда жер астынан (термальды) су
Мииерал суы. Республиканың бірталай өңірінде өте
Қорытынды.
Қазақстан өзендерінің негізгі қоректену көздерінің бірі
Осы кездегі мұздықтар Алтай, Сауыр, Жоңғар
Табиғатта, адам өмірінде мұздықтардың маңызы аса
Әдебиеттер.
1.Дүйсенов С. Қ. Географиялық белдеулер –ХБГ,
2.Полярлық координаттар. – Физика және
3.Госпадинов В. Г. Топография
4.Түсіпбекова Г. Географиялық карта туралы
5.География және табиғат –2006,N 2.
6.Коринский В.А. , Щенев В. А.
7.Төкенов Б.Географияны оқыту әдістері –География және
9.Қазақстанның физикалық герграфиясы.-Алматы,1999.
2
Қазақстанның ішкі сулары
Қазақстанның ірі өзендері
Палеозойға дейінгі кезең
Су жүйелері және оның ластану көздері
Су ресурстары туралы
Қазақстан Республикасының ұлттық су құқығы
Жер беті су жамылғысы
Қазақстан Республикасында су ресурстарын интеграциялық басқарудың қазіргі кездегі жағдайы
Қазақстан Республикасында су ресурстарының таралуы және қамтамасыз етілу жағдайларын анықтау және оларды жою шараларынның бағыттарын көрсету
Қазақстанның климаты, биологиялық сулары және рекриациялық аудандар