Бақылау принциптері
ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ БІЛІМ ЖәНЕ ҒЫЛЫММИНИСТРЛІГІ
Х.ДОСМҰХАМЕДОВ атындағы АТЫРАУ МЕМЛЕКЕТТІК УНИВЕРСИТЕТІ
ЭКОНОМИКА, ҚАРЖЫ ЖӘНЕ БАСҚАРУ ФАКУЛЬТЕТІ
«ҚАРЖЫ, НЕСИЕ ЖәНЕ БУХГАЛТЕРЛІК ЕСЕП» КАФЕДРАСЫ
«Қорғауға жіберілді»
«Қаржы, несие және бухгалтерлік
есеп» кафедрасының меңгерушісі м.а
__________
«_____» _______________2006 ж.
Дипломдық жұмыс
Тақырыбы: «Мемлекеттік мекемелерде қаржылық бақылауды ұйымдастыру»
Орындаған:
Ғылыми жетекші:
Атырау,2006
ЖОСПАР
Кіріспе....................................................................................................................3
1 ТАРАУ ҚАРЖЫЛЫҚ БАҚЫЛАУДЫҢ МӘНІ, МАЗМҰНЫ
1.1 Қаржылық бақылаудың мәні мен маңызы
1.2 Аудиторлық бақылау....................................................................................12
1.3 Қаржылық бақылаудың әдістері.................................................................15
2 ТАРАУ ҚАРЖЫЛЫҚ БАҚЫЛАУДЫҢ ҚЫЗМЕТІ ЖӘНЕ
2.1 Қаржылық бақылау қызметі........................................................................21
2.2 Қаржылық бақылаудың принциптері мен
2.3 Қаржылық бақылаудың атқарымдық жүйесі............................................31
2.4 Мемлекеттік қаржылық бақылау органдары............................................35
3 ТАРАУ МЕМЛЕКЕТТIК ҚАРЖЫЛЫҚ БАҚЫЛАУ
3. 1. Сыртқы бақылауды ұйымдастыру негіздері
3. 2. Iшкі бақылауды ұйымдастыру негіздері
Қорытынды..........................................................................................................38
Пайдаланған әдебиеттер....................................................................................54
Қосымшалар
Кіріспе.
Қаржылық бақылау—белгілі бір сферада қолданылатын
Диплом жұмысын жазудағы негізгі міндетім
Мемлекеттің, ұйымдардың және халықтың алдындағы
Шаруашылық субъектілердің иелігіндегі ақша ресурстарының
Қаржылық операцияларының есеп айырысулардың жүзеге
Өндірістің ішкі резервтерін айқындау.
Қаржы тәртіптің бұзылуын болдырмау және
Диплом жұмысын жазудағы негізгі мақсатым
Қаржылық бақылаудың негізгі атқарымы—оның
атқарымымен сипатталады, қаржы ресурстарын
Диплом жұмысының өзектілігі Аудиторлық бақылау
Диплом жұмысынцың маңыздылығы Республикалық бюджеттің атқарылуын
Қаржылық бақылаудың ұйымдастыру—құрылымдық жүйесінде ең
Диплом жұмысының зерттеу пәні, қаржылық бақылаудың
Диплом жұмысының зерттеу объектісі, қаржылық бақылау және
Диплом жұмысының жұмыстың құрылымы кіріспе, үш
Диплом жұмысынның көлемі 52 беттен
1 ТАРАУ ҚАРЖЫЛЫҚ БАҚЫЛАУДЫҢ МӘНІ, МАЗМҰНЫ
Қаржылық бақылаудың мәні мен маңызы
Мемлекеттік қаржылық бақылау—әкімшілік аппараттың бөліп
Қаржылық бақылаудың объектісі болып мемлекеттік
Мемлекеттік қаржылық бақылаудың негізгі
1. Қаржылық бақылау мемлекеттік өкілеттік
2. Қаржылық бақылау жүргізу қаржылық-өндірістік
3. Қаржылық бақылау барлық қаржы
4. Қаржылық бақылау—экономикалық субъектілердің нормативтік—құқықтық
Қаржылық бақылаудың мәні мен мағынасын
Жақсы ұйымдастырылған және басқарылған, халықтың
Осы уақытта мемлекетке қалыпты
Осы мақсаттар орындалу үшін
Ресей Федерациясының мемлекеттік қаржылық бақылауын
Ресей Федерациясындағы мемлекеттік қаржылық бақылау
2000 жылдың 1 қаңтарынан күшіне
Бюджет кодексін қабылдаумен мемлекеттің қаржылық
Ресей Федерациясындағы мемлекеттік қаржылық бақылау
Басқару жүйесіндегі кез келген бақылау
Қаржылық бақылаудың мақсаты болып:
Қаржы ресурстары мен меншіктіктің тиімді
Нарықтық экономика кезеңінде қаржылық
Күнделікті қолданыста заттық және қаржылық
Қаржы ресурстарын пайдаланудың тиімділігін арттыруға
Мемлекеттік қаржылық бақылаудың міндеттері болып:
-бюджеттің және бюджеттік емес
-мемлекеттік және жергілікті өзін-өзі басқару
-бухгалтерлік есеп жүргізудің дұрыстығы және
-салық салу, валюталық, кедендік, банктік
Бұл айтылған тізбе мемлекеттік қаржылық
Аудиторлық бақылау
Қаржылық бақылаудың сипаттамасы субъектілер
1) Түрлері;
2) Формалы;
3) Жүзеге асыру әдістері.
Субъектілеріне байланысты қаржылық бақылаудың
-Мемлекеттік қаржылық бақылау;
-Ведомствалық қаржылық бақылау;
-Шаруашылық ішіндегі бақылау.
Уақытына байланысты қаржылық бақылаудың келесі
-Алдын ала
-Ағымдағы
-Кезекті.
Алдын ала қаржылық бақылау ақша
Ағымдағы қаржылық бақылау ақша операцияларын
Кезектегі қаржылық бақылау—қаржылық операцияларды жүзеге
Мемлекеттік қаржылық бақылау—заңдылықпен анықталған билікке
Ведомствалық қаржылық бақылау—министрліктер мен ведомствалардың
Шаруашылық ішіндегі бақылау—мекемелер мен кәсіпорынның
Бағынышсыз қаржылық бақылау—аудитпен жүргізетін бақылау.
Аудиторлық бақылау келісім-шарттың негізінде
Аудитор мен аудиторлық фирмалар өз
Аудит келесі сабақтаса жүргізілетін атылармен
1. Жоспарлау;
2. Аудит объектісі жөнінде ақпаратты
3. Аудит процедурасына белгілі бір
4. Тексеру және бақылау жүйесінің
5. Аудит процедурасын жүргізу;
6. Аудиторлық түйін жасау:
Аудиторлық қызметтің нәтижесі аудиторлық түйін
Аудиторлық фирмалар жалғыз тексеру ғана
Ақпараттарды қолдануға қатысы бойынша аудиттің
1) ішкі аудит;
2) сыртқы аудит:
Ішкі аудит дегеніміз—мекеменің меншік иелерінің
Сыртқы аудит дегеніміз—тәуелсіз аудиторлық
Заң талабына қытысы бойынша
Объектісі бойынша аудит төмендегідей бөлінеді:
-банктік;
-Сақтандыру ұйымдардың аудиті;
-Биржа инвестициялық аудит;
-Жалпы аудит;
-Мемлекеттік аудит.
Белгілеуі бойынша аудит жеті түрге
Қаржылық есеп аудару;
Салықтық аудиті;
Талапқа сай аудиті,
Бағалық аудиті;
Басқару аудиті;
Шаруашылық қызметінің аудиті;
Арнаулы аудит.
1.3 Қаржылық бақылаудың әдістері
Қаржылық бақылау алуан түрлі әдістермен
Қаржылық бақылаудың төмендегідей әдістері қолданылады:
Ревизиялар;
Тексерулер;
Қаржылық жоспарлар жобасы;
Арыздар;
Қаржылық шаруашылық қызмет туралы есептерді
Лауазымды тұлғалардың баяндамаларын, ақпараттарын таңдау.
Құжаттың ревизия жүргізуде қарама-қарсы тексеріс
мен материалдық құндылықтарды түгендеу, сандық
Кәсіпорынның, ұйымның, мекеменің өткен белгілі
Тексеру объектісіне байланысты ревизияның келесі
Құжаттық;
Факторлық;
Толық;
Іріктеме;
Ұйымдастыру белгісі бойынша 3 түрі
Жоспарлы;
Жоспардан тыс;
Кешенді:
Құжаттық ревизияны—жүргізуде құжаттар және бастапқы
Факторлық ревизия—тек құжаттарды ғана емес
Толық ревизия—кәсіпорынның, ұйымның, мекеменің, белгілі
Іріктеме ревизия қаржы шаруашылық қызметтің
Ревизия амалдары төмендегідей:
Материалдық құндылықтарын түгендеу,
Кассадағы ақша қаражаттарының болуын тексеру;
Тексеріліп отырған объекті қызметінің есепті
Ревизияны жүргізу үшін бағдарлама жасалады.
Қаржылық бақылау тиімді жүргізілу үшін
Республика бюджетінің орындалуы бойынша заңдар
Мемлекет басшысының Республикалық бюджетті орындалуымен
Республика бюджетіне қаражаттардың түсуін және
Республика парламентіне қарауға Республика бюджетінің
Қаржы министрлігінде қаржылық бақылау комитеті
Қаржы операцияларымен байланысты қылмыс пен
Қаржылық бақылау әдістері--әр түрлі болады,
Тексеру—тексеріс кезіндегі шаруашылық және
Жай тексеріс—бірен-саран бақылау немесе
Талдау—нәтижелілігіне және тиімділігіне жалпы баға
Зерттеу—тексеру объектісінің шаруашылық қызметінің белгілі
Бақылау шараларын ұйымдастыру процестерін төмендегідей
Бақылау шараларын жоспарлау;
Тексерістің тақырыбын сәйкес құқықтық-нормативтік
Бағдарлама жасақтау; бақылау объектісіндегі бақылау
Сұрастырылған материалдарды құжаттармен және
Бақылау шараларының материалдарын жүйеге келтіру;
Ант жасау;
Бақылау шараларының материалдарынжәне ұсыныстарыншешісу және
Бақылау шаралаының материалдарына байланысты ұсыныстардың
Бақылаудың нәтижесіне әсер ететін бақылау
Бақылау шараларын өткізу, оны құжаттау
Қаржылық бақылау жүйесінің негізгі элементі
Бақылау нәтижесіне айрықша әсер ететін
Бақылау жүргізуші мамандардың білім деңгейі;
Бақылау жүргізуге негіз болатын, бақылау
Бақылау іс-шараларын орындауға құқық беретін
2 ТАРАУ ҚАРЖЫЛЫҚ БАҚЫЛАУДЫҢ ҚЫЗМЕТІ ЖӘНЕ
2.1 Қаржылық бақылау қызметі
Қаржылық бақылаудың мақсаттары мен міндеттері
Қаржылық бақылаудың күнделікті қолданыстағы мәні
Қаржылық бақылау органдарының бақылау қызметін
Қаржылық бақылау экономиканы өз алдына
Қаржылық бақылаудың негізгі атқарымы, оның
Дүниежүзілік күнделікті қолданылымда қабылданған мемлекеттік
Бюджеттік қаражаттардың түсу көздерін бақылау;
Бюджеттік қаражаттың шығындарын бақылау;
Мемлекеттік және муниципалдық меншіктің қолданылуының
Мемлекеттік және муниципалдық бюджеттен тыс
Бюджеттік қаражаттардың, банктердегі және басқа
Дотация алудың және салық төлемдеріндегі
Қаржыны артық пайдаланудың жолын кесу.
Қаржылық бақылаудың қызметі қолданудың мөлшері
Қаржының екі қызметі бар:
бөлу;
бақылау.
Бөлу қызметінің көмегімен жалпы немес
Қаржының бақылау қызметі қаржы көрсеткіштердің
Ішкі бақылау қызметі Қазақстан Республикасының
Ішкі бақылау қызметі: .[1]
бақылау жоспарын жасайды;
орталық мемлекеттік органның басшысына ішкі
Ішкі бақылау қызметі бар мемлекеттік
Ішкі бақылау жүргізу жоспарлар туралы
Ішкі бақылау қызметі—мемлекеттік органда және
Қаржылық бақылаудың принциптері мен стандарттар
Қаржылық бақылауды жүргізу құпиялылық режимін
Тәуелсіздік принципі—мемлекеттік қаржылық бақылау органдарының,
Бақылаудың объективтілік принципі—бақылауды Қазақстан Республикасының
Бақылау нәтижелерінің анықтық принципі—бақылау нәтижелерін
Бақылаудың ашықтық принципі—бақылау нәтижелерін баяндаудың
Жариялылық принципі—құпиялық режимін,қызметтік, коммерциялық немесе
Құзіреттілік принципі—мемлекеттік қаржылық бақылау органдары,
Қаржылық бақылауға қойылатын бірыңғай талаптар
Қаржылық бақылау стандарттарын Республикалық бюджеттің
Қаржылық бақылау стандарттарын мемлекеттік қаржылық
Қаржылық бақылау мынадай үлгілерге
сәйкестігіне бақылау жасау—мемлекеттік қаржылық бақылау
қаржылық есептілікті бағалау—қаржылық бақылау объектісінің
тиімділікті бақылау—мемлекеттік қаржылық бақылау
Қаржылық бақылау төмендегідей түрлердегідей жүзеге
Кешенді бақылау—мемлекеттік қаржылық бақылау объектісінің
Тақырыптық бағалау—мемлекеттік қаржылық бақылау объектісінің
Үстеме бақылау—мемлекеттік қаржылық бақылау объектісіне
Мемлекеттік қаржылық бақылау—мемлекеттік қаржылық бақылау
Сыртқы бақылау—Республикалық бюджеттің атқарылуын бақылау
Ішкі бақылау—ішкі бақылау жөніндегі орталық
Бюджет қаражатын нысансыз пайдалану бюджеттік
Негізсіз пайдалану—бюджеттік қаражатты, гранттарды, мемлекет кепілдік
Бюджет қаражатын тиімді пайдаланбау—республикалық және
Мемлекеттік қаржылық бақылау объектілері—Қазақстан
Мемлекеттік қаржылық бақылау органдары—Республикалық бюджеттің
Ішкі бақылау қызметі—мемлекеттік органның ,
Қаржылық есептілік—есеп Қазақстан Республикасының заң
Республикалық бюджеттің атқарылуын бақылау жөніндегі
Қорытынды—Республикалық бюджеттің атқарылуын бақылау
Бақылау жүргізу туралы есеп—белгілі бір
Қаржылық бақылаудың атқарымдық жүйесі
Қаржылық бақылау жүйесі бақылаудағы
Қаржылық бақылаудың ұйымдастыру—құрылымдық жүйесінде ең
Қаржылық бақылаудың негізгі элементтері болып:
Бақылау субъектісі;
Бақылау объектісі;
Бақылау нәрсесі;
Бақылау принциптері;
Бақылау әдісі (әдістемесі)
Бақылау техникасы және технологиясы;
Бақылау процесі;
Бақылау жүргізуге керекті деректерді жинау
Бақылау нәтижесі және оған кететін
Бақылау қорытындысы бойынша шешім қабылдайтын
Бақылау қорытындысы бойынша шешім қабылдау:
«Шынайы нәтижелерін анықтау процесінде бақылаудың барлық
Бақылау субъктісі (кім бақылайды) –бақылау
Бақылау субъектісінің міндеттері бақылау органдарын
Бақылау объектісі (кімді бақылайды) бақылау
Мысалы: Ел аумағындағы мемлекеттік қаржылық
Қаржылық бақылау нені тексереді—бақылау объектісінң
Қаржылық бақылаудың принциптері—бақылауды ұйымдастырудың ғылыми
Қазіргі заманғы өркениетті әрбір мемлекет
Объективтілік пен біліктілік деп тексеру
Ашық айту деп бүкіл халықтық
Мемлекеттік қаржылық бақылау органдары
Мемлекеттік қаржылық бақылау органдарының
Мемлекеттік қаржылық бақылау органдарының құқықтық
Мемлекеттік қаржылық бақылаудың жәйі салықтық
Одан басқа мемлекеттік және муниципалдық
Ресей Федерациясының федералдық деңгейінде мемлекеттік
Басқа сөзбен айтқанда қазіргі кезеңдегі
Мемлекеттік қаржылық бақылау объектінің басшысы:
бақылаудың мақсатын, уақытын және ұзақтығын, оның
Тиісінше Респудликалық бюджеттің атқарылуын бақылау
Бақылау нәтижелерімен келіспеген жағдайда он
Бақылау жүзеге асырған мемлекеттік қаржылық
Мемлекеттік қаржылық бақылау органының қызметкерлерін,
3 ТАРАУ МЕМЛЕКЕТТIК ҚАРЖЫЛЫҚ БАҚЫЛАУ
3. 1. Сыртқы бақылауды ұйымдастыру негіздері
Мемлекеттiк қаржылық бақылау (сыртқы және iшкi) - мемлекеттiк қаржылық
Мемлекеттiк қаржылық бақылаудың үлгiлерi,түрлері, принциптері мен стандарттарын анықтау үшін
сыртқы бақылау - Республикалық бюджеттiң атқарылуын бақылау жөнiндегi есеп
iшкi бақылау - iшкi бақылау жөнiндегi орталық уәкiлеттi орган
бюджет қаражатын нысанасыз пайдалану - бюджеттiк қаражаттарды бюджеттiк бағдарламаның
және бюджеттiк бағдарламаны iске асыру жүзеге асырылатын нормативтiк құқықтық
негiзсiз пайдалану - бюджеттiк қаражатты, байланысты гранттарды, мемлекет кепiлдiк
бюджет қаражатын тиiмдi пайдаланбау - республикалық және жергілiктi бюджеттердi
мемлекеттiк қаржылық бақылау объектiлерi - Қазақстан Республикасының Yкiметi, жергiлiктi
мемлекеттiк қаржылық бақылау органдары - Республикалық бюджеттiң атқарылуын бақылау
iшкi бақылау қызметi - мемлекеттiк органның, оның аумақтық бөлiмшелерi
қаржылық есептiлiк - егер Қазақстан Республикасының заң актiлерiнде өзгеше
Мемлекеттiк қаржылық бақылаудың үлгiлерi
Мемлекеттiк қаржылық бақылау мынадай үлгiлерге бөлiнедi:
1) сәйкестiкке бақылау жасау - мемлекеттiк қаржылық бақылау объектiсi
2) қаржылық есептiлiктi бақылау - мемлекеттiк қаржылық бақылау объектiсiнiң
тиiмдiлiктi бақылау - мемлекеттiк қаржылық бақылау объектiсiнiң
республикалық немесе жергiлiктi бюджет қаражаттарын, мемлекет активтерiн, мемлекет кепiлдiк
Мемлекеттiк қаржылық бақылаудың түрлерi
Мемлекеттiк қаржылық бақылау мынадай түрлерде жүзеге асырылады:
1) кешендi бақылау - мемлекеттiк қаржылық бақылау объектiсiнiң нақты
2) тақырыптық бақылау - мемлекеттiк қаржылық бақылау объектiсiнiң нақты
3) үстеме бақылау - мемлекеттiк қаржылық бақылау объектісiне қатысты
Мемлекеттiк қаржылық бақылаудың принциптерi мен стандарттары.[15]
Мемлекеттiк қаржылық бақылауды жүргiзу құпиялылық режимiн қамтамасыз ету ескерiле
Тәуелсiздік принципi - мемлекеттiк қаржылық бақылау органдарының, мәслихаттардың тексеру
Бақылаудың объективтiлiк принципi - бақылауды Қазақстан Республикасының заңдарына, мемлекеттiк
Бақылау нәтижелерiнiң анықтық принципi - бақылау нәтижелерiн бухгалтерлiк, банктiк
Бақылаудың ашықтық принципi - бақылау нәтижелерiн баяндаудың айқындығы, мемлекеттік
Қазақстан Республикасының Парламентiне, Қазақстан Республикасының Үкiметiне, мәслихаттарға есеп беретiндiгi.
Құзыреттiлiк принципi - мемлекеттiк қаржылық бақылау органдары, iшкi бақылау
Жариялылық принципi - құпиялылық режимiн, қызметтiк, коммерциялық немесе заңмен
Мемлекеттiк қаржылық бақылауға қойылатын бiрыңғай талаптар мемлекеттiк қаржылық бақылау
Бақылау нәтижелерi бойынша мынадай актiлер қабылданады:
қорытынды - Республикалық бюджеттiң атқарылуын бақылау жөнiндегi есеп комитетiнiң
Республикалық бюджеттiң атқарылуын бақылау жөнiндегi есеп комитетiнiң қаулысы -
Республикалық бюджеттiң атқарылуын бақылау жөнiндегi есеп комитетiнiң қаулысын ол
мәслихаттың тексеру комиссиясының қаулысы - белгiленген тәртiппен қабылданған және
ұсыным - Республикалық бюджеттiң атқарылуын бақылау жөнiндегi есеп комитетiнiң
нұсқама - iшкi бақылау жөнiндегi орталық уәкiлеттi органның басшысы
бұзушылықтар мен жұмыстағы кемшiлiктердi жою туралы мемлекеттiк органдар мен
бақылау актiсi - мемлекеттiк қаржылық бақылау органдары, мәслихаттардың тексеру
бақылау жүргiзу туралы есеп - белгiлi бiр уақыт кезеңi
Сыртқы бақылауды:
республикалық деңгейде - Республикалық бюджеттiң атқарылуын бақылау жөнiндегi есеп
жергiлiктi деңгейде мәслихаттардың тексеру комиссиялары жүзеге асырады.
Республикалық бюджеттiң атқарылуын бақылау жөнiндегi есеп комитетi Қазақстан Республикасының
Қазақстан Республикасының Президентiне Республикалық бюджеттiң атқарылуын бақылау жөнiндегi есеп
Қазақстан Республикасы Президентiнiң республикалық бюджеттiң атқарылуын бақылауды талдауға, оның
Қазақстан Республикасының Парламентiне ағымдағы жылдың 1 маусымына дейiн өткен
iшкi бақылау жөнiндегi орталық уәкiлеттi орган табыс еткен республикалық
республикалық бюджет қаражаттарын пайдалану мәселелерi жөнiндегi мемлекеттiк қаржылық бақылау
мемлекеттiк бюджет саясатын iске асыруға қатысады;
емлекеттiк қаржылық бақылау объектiлерiнiң республикалық бюджеттiң түсiмдерi мен шығыстарын
мемлекеттiк қаржы бақылауы стандарттарының орындалуына бақылауды жүзеге асырады; .[7]
сыртқы бақылау саласында кадрлардың бiлiктiлiгiн арттыруды және оларды қайта
мемлекет кепiлдiк берген қарыздардың, республикалық бюджеттен мемлекеттiң мiндеттемелерiн өтеуге
мемлекеттiк органдар мен барлық меншiк нысанындағы ұйымдардың республикалық бюджетке
республикалық бюджет қаражатының пайдаланылу тиiмдiлiгiн бақылауды жүзеге асырады;
республикалық бюджеттiк бағдарламалардың (iшкi бағдарламалардың) атқарылу тиiмдiлiгi мен нәтижелiлiгiне
мемлекеттiк және салалық (секторлық) бағдарламалардың iске асырылуының тиiмділігiне баға
бюджеттiк инвестицияларды бақылауды жүзеге асырады;
республикалық бюджеттiң атқарылуына ықпал ететiн нормативтiк құқықтық актiлердiң қолданылуы
Қазақстан Республикасының Үкiметiнен, мемлекеттiк органдардан, мемлекеттiк қаржылық бақылаудың басқа
республикалық бюджеттiң атқарылу мәселелерi жөнiндегi мемлекеттiк қаржылық бақылау объектiлерi
Қазақстан Республикасының Президентiне мемлекеттiк қаржылық бақылау объектiлерi лауазымды адамдарының
актiлердiң талаптарын сақтамауының анықталған фактiлерi бойынша ұсынымдар енгiзедi;
мемлекеттiк органдар мен мемлекеттiк қаржылық бақылау объектiлерiнен өзi белгiлеген
республикалық бюджет қаражатының нысаналы емес, негiзсiз және тиiмсiз пайдаланылуын
құпиялылық режимiнiң, қызметтiк, коммерциялық және заңмен қорғалатын өзге де
республикалық бюджеттiң атқарылуына бақылау жүргiзуге мемлекеттiк органдардың тиiстi мамандарын
Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкес өзге де өкiлеттiктердi жүзеге асырады.
Мәслихаттың тексеру комиссиясы:
өзiнiң мазмұны жағынан жергiлiктi бюджеттiң атқарылуы туралы жергiлiктi атқарушы
мәслихат пен әкiмдiкке бақылау нәтижелерi бойынша жергiлiктi бюджет қаражаттарының
iшкi бақылау жөнiндегi орталық уәкiлеттi орган табыс еткен жергiлiктi
жергiлiктi атқарушы органдардың жергiлiктi бюджеттiң түсiмдерi мен шығыстарын атқару
мемлекеттiк қаржылық бақылау объектiлерi лауазымды адамдарының жергiлiктi бюджет қаражаттарын
жергiлiктi мемлекеттiк органдардың жергiлiктi бюджетке
түсiмдердiң толық және уақтылы келiп түсуiне қатысты мәселелер жөнiндегi
жергiлiктi бюджеттiң атқарылуына ықпал ететiн нормативтiк құқықтық актiлердiң қолданысы
тиiстi жергiлiктi бюджет қаражаттарын пайдаланудың тиiмдiлiгiн бақылауды жүзеге асырады;
құпиялық режимiнiң, қызметтiк, коммерциялық және заңмен қорғалатын өзге де
жергiлiктi бюджеттен қаржыландырылатын мемлекеттiк қаржылық бақылау объектiлерiнен белгiленген мерзiмде
жергiлiктi бюджеттiң атқарылуына бақылау жүргiзуге жергiлiктi мемлекеттiк органдардың тиiстi
Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкес өзге де өкiлеттiктердi жүзеге асырады.
3. 2. Iшкі бақылауды ұйымдастыру негіздері
Iшкi бақылауды iшкi бақылау жөнiндегi орталық уәкiлеттi орган және
мемлекеттiк қаржылық бақылау объектiлерiнiң республикалық және жергiлiктi бюджеттердiң шығыстарын
iшкi бақылау қызметтерi жүзеге асыратын бақылау тиiмдiлiгiн арттыру жөнiнде
Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкес республикалық және жергiлiктi бюджеттердiң нысаналы
Республикалық бюджеттiң атқарылуын бақылау жөнiндегi есеп комитетiне, мәслихаттардың тексеру
мемлекеттiк қаржылық бақылау объектiлерiне жiберiлген нұсқамалардың және бақылау iс-шараларының
мемлекеттiк қаржылық бақылау объектiлерi лауазымды адамдарының республикалық және жергiлiктi
заңдарын бұзудың өзге де фактiлерi анықталған жағдайда бақылау материалдарын
iшкi бақылау қызметтерiнiң мемлекеттiк қаржы бақылау стандарттарын сақтауын бақылауды
iшкi бақылау саласындағы кадрлардың бiлiктiлiгiн арттыруды және оларды қайта
ішкi бақылау қызметi бар мемлекеттiк органдардың жоспарларды орындау және
мемлекеттiк органдар мен барлық меншiк нысанындағы ұйымдардың республикалық және
республикалық және жергiлiктi бюджеттерден берiлген бюджет қаражатының, сондай-ақ мемлекет
республикалық және жергiлiктi бюджеттiк бағдарламалардың (iшкi бағдарламалардың) атқарылуының тиiмдiлiгiне
мемлекеттiк мекемелердiң тауарларды (жұмыстарды, көрсетiлетiн қызметтердi) сатуынан түскен өздерiнiң
мемлекеттiк қаржылық бақылау объектiлерiнен бақылау жүргiзуге байланысты мәселелер бойынша
төтенше мемлекеттiк бюджеттiң атқарылуын бақылауға қатысады;
iшкi бақылау қызметтерi бар мемлекеттiк органдардан қажеттi ақпарат алады;
бақылау жүргiзуге мемлекеттiк органдардың тиiстi мамандарын және қажет болған
құпиялылық режимiнiң, қызметтiк, коммерциялық немесе заңмен қорғалатын өзге де
iшкi бақылау қызметтерiнiң бақылау актiлерiне талдау жасайды және олардың
нормативтiк құқықтық базаны және iшкi бақылау жүргiзу әдiстемесiн жетiлдiру
Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкес өзге де өкiлеттiктердi жүзеге асырады.
Iшкi бақылау қызметi Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкес орталық мемлекеттiк
Iшкi бақылау қызметiн құруға рұқсат берiлетiн мемлекеттiк органдардың тiзбесiн
бақылау жоспарын жасайды;
орталық мемлекеттiк органның басшысына iшкi бақылау жүргiзужоспарының орындалуы жөнiнде
Iшкi бақылау қызметi бар мемлекеттiк орган iшкi бақылау жөнiндегi
мемлекеттiк органда және оның аумақтық бөлiмшелерi мен ведомстволық бағыныстағы
iшкi бақылау жөнiндегi орталық уәкiлеттi органнан консультациялар алуға құқылы.
Мемлекеттiк қаржылық бақылау объектiсiнiң басшысы:
бақылаудың мақсатын, уақытын және ұзақтығын, оның нәтижелерiн, тұжырымдары мен
тиiсiнше Республикалық бюджеттiң атқарылуын бақылау жөнiндегi есеп комитетiнiң, мәслихаттың
бақылау нәтижелерiмен келiспеген жағдайда он күн мерзiмде бақылау жүргiзген
бақылауды жүзеге асырған мемлекеттiк қаржылық бақылау органының, мәслихаттың тексеру
Мемлекеттiк қаржылық бақылау объектiсiнiң басшысы:
мемлекеттiк қаржылық бақылау органының қызметкерлерiн, мәслихаттардың тексеру комиссияларының мүшелерiн
мемлекеттiк қаржылық бақылау органының, iшкi бақылау қызметтерiнiң қызметкерлерiн, мәслихаттардың
комиссияларының мүшелерiн бақылау жұмысын жүзеге асыру үшiн сұратылып отырған
мемлекеттiк қаржылық бақылау органы, iшкi бақылау қызметтерi қызметкерлерiнiң, мәслихаттардың
кемшiлiктердi жою жөнiнде қабылданған шаралар туралы уақтылы есеп табыс
жүргiзiлген бақылау нәтижелерi бар актiнi таныстыруға берген күннен бастап
Iшкi бақылау жөнiндегi орталық уәкiлеттi орган Республикалық бюджеттiң атқарылуын
мемлекеттiк қаржылық бақылау объектiсi басшысының, құрылтайшысының немесе қатысушысының жақын
бақылау объектiсiнiң онда жеке мүлiктiк мүдделерi бар қызметкерлерi, қатысушылары,
мемлекеттiк қаржылық бақылау объектiсiнде жұмыс iстеген не тексерiлетiн кезеңде
Мүдделер қақтығысы туындаған жағдайда мемлекеттiк қаржылық бақылау органдарының, iшкi
Қорытынды
Қаржылық бақылау дегеніміз—жалпы қоғамдық өнімді
Қаржылық бақылаудың ерекшелігі оның ақша
Қаржылық бақылаудың негізгі қағидалары:
Жүйелілік;
әмбебептық,
алдын алу сипаты;
әрекеттілігі;
нақтылығы,
жариялылығы;
бақылаушы органдар;
жұмысшылардың тәуелсіздігі.
Мемлекеттің, ұйымдардың және халықтың алдындағы
Шаруашылық субъектілердің иелігіндегі ақша ресурстарының
Қаржылық операцияларының есеп айырысулардың жүзеге
Өндірістің ішкі резервтеоін айқындау;
Қаржы тәртібінің бұзылуын болдырмау және
Қаржы тәрбінің бұзылуы—айқындалған жағдайда
Қаржылық тәртіп дегеніміз—мемлекеттің шаруашылық
Республикалық бюджеттің атқарылуын бақылау
Қаржылық бақылаудың ұйымдастыру—құрылымдық жүйесінде ең
Қатал, әрі тиімді қаржылық бақылаусыз
Осы уақытта мемлекетке қалыпты
Осы мақсаттар орындалу үшін
Ресей Федерациясының мемлекеттік қаржылық бақылауын
Ресей Федерациясындағы мемлекеттік қаржылық бақылау
2000 жылдың 1 қаңтарынан күшіне
Бюджет кодексін қабылдаумен мемлекеттің қаржылық
Ресей Федерациясындағы мемлекеттік қаржылық бақылау
Басқару жүйесіндегі кез келген бақылау
Пайдаланылған әдебиеттер:
«Аудит теориясы» А.А.Сәтмырзаев, Б.Е.Уналиев
«Әлем экономикасы С.С.Сахариев, А.С.Сахариев
«Халықаралық экономикалық қатынастар» М.Байгісиев
«Халықаралық маркетинг» Л.К.Баймағамбетов, Р.А.Қойшыбаев
«Халықаралық экономикалық қатынастар» Қалдыбаева, Мамырова
«Кәсіпорынның қаржылық жағдайын талдау» Х.Ш.Дүйсенбаев
«Халықаралық экономика» Доғалова Алматы
«Қазақстан экономикасының басқару негіздері» Алматы
«Финансы»
«Финансы и денежние обращение и
Егеменді Қазасқстан 6.05.04. №118
«Бухгалтер бюллетені» журнал №48, 2004 жыл; №1 2005
«Государственный бюджет» К.Ильясов.
«Заң және заман» №4, 2000 жыл
Қазақстан Республикасы Парламентінің жаршысы 11-12 Астана-2001
Қазақстан Республикасының азаматтық заңдары
«Қазақстан Республикасының Кодексі (салық кодексі),маусым 2001 жыл.
(1999жылғы №492-1 заңдарына сәйкес енгізілген өзгертулерімен
және толықтыруларымен бірге).
«Қаржы - қаражат» - журналы 1999ж.№5,3-бет; 1999ж. №5, 31-бет;
2001ж. №4, 32-бет
21.«Статистикалық бюллетень» №11 қараша – 2004 жыл
22.Финансы, денежное обращение и кредит// под ред. д.э.н.Н.Ф.Самсонова
Москва-2001
«Нарықтың экономика негіздері» Б.Жүнісов
«Современная экономика». Мамедов О.Ю.1998г. изд. «Феникс». Москва.
«Экономика Казахстана на пути к рынку», Алматы, «Қазахстан»,1994г.
«Результативность предпринимательства в условиях рыночной экономики», Алматы: «Казахстан»
«Стратегия развития предпринимательства теория и практика становления рыночной экономики
«Бюджет переходного периода», Издательство «Қаржы және Қаражат», 1995г. Дербисов
«Финансово-кредитная стратегия рыночной экономики», Алматы 1995г. Зейнельгабдин А.Б.,
Финанссовая система Республики Казахстан. Алматы 1995г.
Зейнельгабдин А.Б.
«Финансово-кредитные проблемы развития экономики», Алматы 1995г. Ильясов К.К.
«Экономическая сущность налогов» «Каржы-Каражат», 1994год. Карагусова Г.
«Налоги в рыночной экономике».М: «Финансы и статистика», 1993г. Киперман
«Государственное финансовое регулирование экономики Республики Казахстан» - «Қаржы-Қаражат» 1995г.
«Методологические и концептуальные основы Кодекса Республики Казахстан о налогах
«Проблемы совершенствования системы управления налогами в РК» Алматы, 1996
«Государственные финансы» М.: «Финансы и статистика» 1996 год. Сумараков
Общая теория финансов – учебник под редакцией профессора Драбозиной
Финансы – учебник. Авт. Радионова В.М. Москва 1995г.
. Экономика и бизнес – учебник под редакцией Камаева
«Экономика и жизнь» журнал
. «Бизнес и право» журнал
«Вопросы экономики» журнал
1
Менеджмент принциптері
Корпоративтік басқарудың жалпы принциптері
Педагогиканың дәрістері
Ғылыми педагогикалық зерттеу және оның әдістемесі мен принциптері
Бақылау жүйесімен үйлесімділік
Пән бойынша бақылаудың негізгі формалары
Фредрик Уинслоу Тейлордың шығармашылығына сипаттама
Студенттің өзіндік жұмысы
Сихологиялық диагностика принциптері мен оның тәжірибе жүзіндегі негізгі мәселелері
Шаруашылық қызметінің аудиті