Кәсіптік мектептерде оқушылардың контингенті
МАЗМҰНЫ
КІРІСПЕ..................................................................................................................... 2
1 ТАРАУ. БІЛІМ БЕРУ МАЗМҰНЫНА ҚОЙЫЛАТЫН ТАЛАПТАР
1.1. Білім беру жүйесінің жай-күйін талдау
1.2. Қазақстан Республикасының білім беру жүйесінің
педагогикалық қызметі.............................................................................................19
1.3. Білім бағдарламасын іске асыру кезеңдері .....................................................24
2 ТАРАУ. ҚАЗІРГІ ТАҢДАҒЫ ПЕДАГОГ МАМАНДАРҒА ҚОЙЫЛАТЫН ТАЛАПТАР
2.1. Мұғалімнің ақпараттық-коммуникациялық құзырлығы
мен ақпараттық мәдениетін қалыптастыру.............................................................34
2.2. Білім берудегі ақпараттық технологиялар.......................................................50
2.3. Білім беру сапасын бағалаудың ұлттық жүйесі .............................................70
ҚОРЫТЫНДЫ .......................................................................................................77
ПАЙДАЛАНҒАН ӘДЕБИЕТТЕР.........................................................................79
ҚОСЫМША.............................................................................................................81
КІРІСПЕ
Диплом жұмысының көкейтестілігі:
Тәуелсіз Қазақстан мемлекеті дамыған 50 елдің қатарына кіру үшін
Қазақстандық білім беру жүйесі оның әлемдік білім беру кеңістігінде
Әлемнің алдындағы қатарлы елдерінде жоғары және жоғары оқу орныннан
Көптеген педагогика ғылымдары бойынша жүргізіліп жатқан зерттеулердің нәтижесіне сүйенсек
Диплом жұмысының мақсаты: осыған орай біз өз дипломдық жұмысымызда
Зерттеу міндеттері:
- білім беру жүйесінің жай-күйін аңықтау;
- қазақстан Республикасының білім беру жүйесінің педагогикалық қызметін
- мұғалімнің ақпараттық-коммуникациялық құзырлығы мен ақпараттық мәдениетін арттыру;
- білім берудегі ақпараттық технологияларды іске асыру.
Диплом жұмысының объектісі: Қазақстан Республикасының білім беру жүйесінің динамикасы
Зерттеу пәні: Қазақстан Республикасының білім беру стандарттары, білім беру
Дипломды зерттеудің әдіснамалық негіздері:
Білім беру жүйесін зерттеген орыс ғалымдарының еңбектері:
М.В Лебедева, О.Н.Шилова, Д.Ш.Матрос, Д.М. Полев, Н.Н.Мельникова,
А.Л.Зимин, Е.К.Хеннер, В.А.Каймин, А.П.Шестаков т.б.
Қазақстан Республикасының білім жүйесінің реформалауға үлесін тигізген ғалымдардың еңбектері
Зерттеу көздері: Қазақстан Республикасының білім беру технологиясы
Зерттеудің ғылыми педагогикалық әдістері: салыстырмалы, ғылыми-теориялық, аналитикалық, статистикалық, тәжірибелік
Диплом жұмысы: кіріспеден; екі бөлімнен; қорытындыдан; пайдаланған әдебиеттерден;
1 ТАРАУ. БІЛІМ БЕРУ МАЗМҰНЫНА ҚОЙЫЛАТЫН ТАЛАПТАР
Білім беру жүйесінің жай-күйін талдау
Қазақстан Республикасын әлемдік қоғамдастық нарықтық экономикалы мемлекет ретінде
Осы орайда, қоғамдық даму деңгейінің, елдің экономикалық қуаты мен
Жедел өзгеріп тұратын әлем және ақпарат легінің ұлғаюы жағдайында
Мектепке дейінгі тәрбие мен оқыту. Көптеген дамыған елдер мектепке
Қазақстанда 2000 жылмен салыстырғанда мектепке дейінгі ұйымдардың саны
1-кесте
Жылдар Желі Контингент
2000 1144 135287
2001 1167 146375
2002 1162 153965
2003 1156 160708
Мектепке дейінгі тәрбие жүйесінде 16,3 мың педагог қызметкер еңбек
Мектепке дейінгі тәрбиенің нормативтік құқықтық және оқу-әдістемелік базасы құрылуда.
1999 жылы Қазақстанда балалардың міндетті мектепалды дайындығы енгізілді, бұл
Сурет-1
Балаларды мектепалды дайындықпен және мектепке дейінгі оқытумен қамту көрсеткіштері
Сонымен қатар мектепке дейінгі білім беруде де бірқатар проблемалар
МКҚК (мемлекеттік коммуналдық қазыналық кәсіпорындар) мәртебесіне ие мектепке дейінгі
Тұтас алғанда, мектепке дейінгі тәрбие мен оқыту бір жастан
Жалпы орта білім беру. Жалпы білім беретін мектептегі реформалардың
Қазақстанның жалпы орта білімі жалпы білім беретін мектептер
2-кесте
Жалпы білім беретін мектептер саны
Оқу жылы Мектептер саны Оқитындар контингенті
2000/2001 8109 3043,3
2001/2002 8171 3019,5
2002/2003 8164 3095,6
2003/2004 8260 3026,2
Республикада 4272 жалпы білім беретін шағын жинақталған мектеп (бұдан
Қазіргі таңда 3687 (44,6%) қазақ тілінде оқытатын, 2069 (26,1%)
Республиканың жалпы білім
Жалпы білім беретін мектептердің оқу процесіне оқушы-жетім балалар,
“Білім” мемлекеттік бағдарламасын іске асыру нәтижесінде психологиялық-медициналық-педагогикалық консультациялардың саны
Республикада 614 интернат мекемелері жұмыс істейді, оларда мемлекет есебінен
5 отбасы үлгісіндегі балалар ауылы және 17 жасөспірімдер үйлері
2000 жылдан бастап мектептен тыс ұйымдардың саны 25 бірлікке,
3-кесте
Мектептен тыс ұйымдардың саны
Оқу жылы Мектептен тыс ұйымдардың саны Контингент
2000/2001 568 219126
2001/2002 598 251684
2002/2003 617 266547
2003/2004 629 291545
Сонымен қатар жалпы орта білім беруде өз шешімін күткен
Ескіргендерді пайдалану және қазіргі заманғы оқу жиһаздары мен жабдықтарының,
256 мектеп авариялық жағдайда тұр. 2 мыңнан астам
Пәндік көзқарасқа негізделген мемлекеттік жалпыға міндетті білім беру стандарттары
Кешенді тестілеудің нәтижелері талапкерлердің білім деңгейлерінің жоғары еместігін көрсетеді.
120 мыңнан астам мүмкіндігі шектеулі балалардың үштен бір бөлігі
Бастауыш және орта кәсіптік білім беру. Дамыған елдердегі кәсіптік
Қазақстан Республикасының бастауыш және орта кәсіптік білім беру жүйесі
Кәсіптік бастауыш білім беретін оқу орындарында оқитындардың контингенті
4-кесте
Кәсіптік бастауыш білім беретін оқу орындарындағы оқитындардың контингенті
Оқу жылы
КМ (КЛ) саны Оқитындардың контингенті
Мембюджет қаражаты есебінен оқитындардың саны
2000/2001 306 88,3 75,4
2001/2002 312 88,1 72,1
2002/2003 312 89,6 82,3
2003/2004 307 98,7 91,3
2000 жылмен салыстырғанда колледждер
5-кесте
Колледждерде оқитындардың контингенті
Оқу жылы Колледждер саны Оқитындардың контингенті Мембюджет қаражаты есебінен
2000/2001 314 156,1 43,8
2001/2002 349 189,8 45,7
2002/2003 382 207,9 54,8
2003/2004 415 242,6 63,3
Бастауыш және орта кәсіптік білім беретін оқу орындарында 28,1
Сонымен қатар, тез өзгеріп отырған экономикалық жағдайда
Сурет-2
Кәсіптік мектептерде оқушылардың контингенті
Сурет-3
Колледж оқушыларының контингенті
Жұмыс берушілер мен басқа да әлеуметтік серіктестер және қызмет
Өндірістік оқытуды ұйымдастыруға, оқу материалдарын, құралдар мен жабдықтарды сатып
Бөлінген қаржы қаражаты, негізінен, жалақы мен әлеуметтік салық төлеуге
Кәсіптік мектептер мен колледждердегі кадр тапшылығы арнайы пәндердің
Облыстық деңгейде кәсіптік білім беру және кадрларды даярлайтын оқу
Кәсіптік білім беру мен техникалық және қызметтер көрсету еңбегі
Жоғары білім беру. Әлемнің алдыңғы қатарлы елдерінде
Қазақстан Республикасының жоғары білім беру жүйесінде 180 жоғары оқу
ЖОО-ы ашылды \13\.
Жоғары оқу орындарының саны, студенттер контингенті және мемлекеттік білім
6-кесте
Жоғары оқу орындарында оқитын контингент саны
Оқу жылы Жоғары оқу орындары саны Оқитындардың контингенті Мемлекеттік
2000/2001 181 440715 21970
2001/2002 182 514738 25265
2002/2003 173 590982 25465
2003/2004 180 656561 26465
Жоғары оқу орындарының 41 мың адамды
2000 жылы қабылданған “Білім” мемлекеттік бағдарламасын іске асыру барысында
Кәсіптік жоғары білім алуға тең қол жеткізуді қамтамасыз ету
Кадрларды даярлау жүйесін әлемде жалпы қабылданған бакалавр-магистр моделіне көшірудің
Сонымен қатар жекелеген жоғары оқу орындарының және олардың көптеген
Жоғары оқу орындарындағы бір бейінді мамандықтарға даярлау жоспарлы экономикаға
Қазақстандық және шетелдік білім беру бағдарламаларын, білім туралы құжаттарды
Жоғары оқу орнынан кейінгі білім. Бюджеттік негіздегі аспирантура 48
Соңғы жылдары аспирантураны ғылыми дәреже
Жоғары оқу орнынан кейінгі білім беру бағдарламалары ғылыми
Бірқатар бағыттар, оның ішінде медицина мамандықтары (трансплантология және жасанды
Ғылыми ұйымдардың жоғары оқу орындарының білім беру процесіне қатысуы
Педагогика ғылымдары бойынша жүргізілген көптеген зерттеулердің практикалық мәні төмен.
Педагог кадрларды даярлау, қайта даярлау және біліктілігін арттыру.
Педагог мамандықтары бойынша базалық даярлықты оқитындар контингенті 167
Педагогтерді даярлауға арналған мемлекеттік білім беру тапсырысы: 2001
Қайта даярлау және біліктілігін арттырудан өткен мұғалімдердің саны өсіп
Бейіндік сыныпта оқытуды, 2 сыныптан бастап шетел тілдерін, информатиканы
Жоғары оқу орындарының түлектерін ауылдық жерлерде жұмыс істеуге тарту
Жоғары оқу орындарының мүмкіндіктері педагог кадрлардың біліктілігін арттыруда жан-жақты
1.3. Қазақстан Республикасының білім беру жүйесінің
педагогикалық қызметі. Білім беруді ақпараттандыру
Орта білім беру жүйесін ақпараттандырудың мемлекеттік бағдарламасына сәйкес жалпы
Сонымен қатар, ақпараттық және коммуникациялық технологияларды (бұдан әрі
Қазақстанда бір компьютерге жалпы білім беретін мектептердегі
Қазіргі таңда Интернет
Кәсіптік мектептер (лицейлер) мен колледждерде бір компьютерге тиісінше 31
Сурет-4
Интернет жүйесіне қол жеткізген мектептер саны % облыстар бөлінісінде
Жоғары білім беру деңгейінде ақпараттық жүйемен келісілген интерфейсі жоқ
Жекелеген жоғары оқу орындары ғана қашықтан оқытудың технологиясын енгізген,
Білім беруді қаржыландыру. Еліміздегі экономикалық жағдайдың тұрақтылығы білім беруге
7-кесте
Білім беруді қаржыландыру (млн. теңге)
2000 2001 2002 2003 2004
Мектепке дейінгі тәрбие мен оқыту 2975 3322 3880 4553
Жалпы орта білім беру 60007 67224 81744 98906 124979
Кәсіптік бастауыш білім беру 2693 3018 3910 5299 6540
Кәсіптік орта білім беру 2662 2528 2989 3495 5001
Жоғары және жоғары оқу орнынан кейінгі білім беру 8120
Басқа да бағдарламалар 4959 17640 14671 24505 33547
Жиынтығы 81416 103076 118977 149521 191315
ІЖӨ-ге % 3,1 3,1 3,2 3,4 3,8
Білім беруге арналған мемлекеттің шығыстары абсолютті артып қана
Білім беру сапасын бағалау. Оқу жетістіктерін тәуелсіз сыртқы бағалау
Дегенмен білім берудің барлық деңгейлерінің сапасын бақылаудың және бағалаудың
Білім беру ұйымдары қызметінің сапасын бағалау көрсеткіштері мен өлшемдері
Білім және ғылым министрлігінің қолданыстағы статистика жүйесі қазіргі заман
Білім беру жүйесінде қалыптасқан ахуалдың негізгі себептері:
білім беру сапасын бағалауда объективтілікті қамтамасыз етпейтін рәсімдердің басымдығы;
білім беру жүйесінің жаңадан еніп жатқан жайларға
педагог кадрларды даярлау деңгейінің төмендігі, таңдаулы кадрлардың тұрақтамауы, ұстаз
білім беру ұйымдарының материалдық-техникалық базасын нығайтудың жеткіліксіз қаржыландырылуы;
оқу-зертханалық, дене шынықтыру, ойын жабдықтарының, оқу және әдістемелік әдебиеттердің
білім беру қызметтерінің нарығында сұраныс пен ұсыныстың ғылыми негізделген
сабақтас мемлекеттік жалпыға міндетті білім беру стандарттарын және білім
кәсіптік оқытуды және мамандар даярлауды ұйымдастыру процесіне жұмыс берушілер
білім беру саласындағы құралдардың, әдістердің және бағалау қызметі технологияларының
педагог, ғылыми-педагог кадрлардың және өндірістік оқыту шеберлерін қайта даярлау
білім беруді басқару жүйесін қамтитын бірыңғай ақпараттық білім беру
Жаңа жүзжылдықтың басында елдегі экономикалық ахуалдың жақсаруы, сондай-ақ “Білім”
Келеңсіз құбылыстарды болдырмау, түбегейлі ұйымдық, құрылымдық өзгерістер, білім берудің
Білім бағдарламасын іске асыру кезеңдері
Қазақстан Республикасының білім беру жүйесінің бағдарламасы кезең-кезеңімен іске асырылатын
Бірінші кезең (2005-2007 жылдар). Өңірлік деңгейде білім беруді басқарудың
Мектепке дейінгі тәрбие мен оқыту жүйесінде әйелдерге жұмыс істеуге
Кәсіпорындарға жеңілдікпен салық салу, ауылдық мектептерде
Балабақшалар салу және білім беру ұйымдарының базасында мектепке дейінгі
Арнаулы бiлiм беру жүйесiнде:
мүмкiндiктері шектеулi балаларды қамту кеңейтіледі;
арнаулы түзеу бiлiм беру ұйымдарының желiсi сақталады және
мүмкiндiктері шектеулi балаларды есепке алудың бiрыңғай нысаны жасалатын болады;
мүмкiндiктерi шектеулi балалардың кәсiпке дейінгі және кәсiптiк даярлыққа қол
Қосымша бiлiм беру жүйесiнде:
кәмелеттік жасқа толмағандардың сабақтан бос
оқушылардың қызығушылықтарына қарай бірлестіктерге қатысуы артады;
жат мінез-құлықты балалардың саны азаяды.
Орта білім беруде:
12 жылдық оқытуға көшудің нормативтік құқықтық және ұйымдастырушылық жағдайлары
“Оқулық” ғылыми-әдістемелік орталығы құрылады;
сыртқы ағымдағы және қорытынды бағалау жүйесі құрылады;
оқытуды ұйымдастыру қағидаттары мен оқушының білім-білікті және дағдыны енжар
мектептегі оқытудың күтілетін нәтижелерін және мониторинг деректерінің негізінде оларға
аудандық білім бөлімдері жанындағы әдістемелік кабинеттерді қалпына келтіру арқылы
оқытудың жаңа педагогикалық, ақпараттық және денсаулық сақтайтын технологиялары енгізілетін
Жыл сайын 54 мың педагог, оның ішінде 31
Ауылдық аумақтарды дамыту мемлекеттік бағдарламасының шеңберінде ауыл мектептерін салу
Көру қабілетінде ақауы бар балаларға арналып 2005-2007
2005 жылы - 780, 2006 жылы - 880, 2007
2010 жылға дейін 6238 білім беру ұйымы лингафон және
Түзеу білім беру ұйымдары мүгедек балаларды оқыту үшін арнайы
Мектептен тыс ұйымдардың желісін ұлғайту балаларды қосымша бағдарламалармен қамтуды
Кәсіптік білім беруде:
кәсіби кадрларды даярлауды ұйымдастыруға экономиканың нақты секторын тартудың нормативтік
еңбек нарығы мен қоғамның қажеттіктерін қанағаттандыру үшін кәсіптік білім
техникалық және кәсіптік білім беру жүйесінің жұмыс берушілермен әрі
жұмыс берушiлер мен МЖБС-ның қазiргi талаптарына сәйкес келетiн жаңа
кредиттік оқыту жүйесі енгізіледі, техникалық және орта білімнен кейінгі
бiлiм беру процесiнде АКТ-ны қолдану кеңейеді;
техникалық және кәсіптік білім беретін оқу орындарында компьютерлер
жас мамандарды жұмысқа орналастыруға жәрдемдесу, оларды қайта даярлау (мақсатты
техникалық және кәсіптік білім беретін мемлекеттік оқу орындарының материалдық-техникалық
жұмысшы кадрлар мен техникалық және қызмет көрсету еңбегі
Жоғары және жоғары оқу орнынан кейiнгi бiлiм беру жүйесiнде
Жоғары оқу орындарының кадрлық және материалдық-техникалық қамтамасыз етілуіне қойылатын
Жыл сайын жоғары оқу орындары үшін саны 100-ге жететін
Аспирантураны, дәстүрлі докторантураны Ph.D докторантурасына кезең-кезеңімен өзгерту және кадрларды
Мыналар:
жоғары және жоғары оқу орнынан кейінгі білім беру бағдарламалары
студенттердің белсенді өзіндік жұмысы, оқыту бағытын жеке таңдауы, оқитындардың,
сапа менеджменті жүйесі енгізіледі, жоғары оқу орындарының кәсіптік білім
жұмыс берушілердің және басқа да әлеуметтік серіктестердің жоғары білім
неғұрлым дайындалған жастарды іріктеу мақсатында студенттер контингентін қалыптастыру тетігі
білім беру гранттарының санын ұлғайту және студенттерді оқытуды
сабақтастықты күшейту, үздіксіздікті қамтамасыз ету, сондай-ақ білім беру
жоғары оқу орындары мен ғылыми ұйымдарға қойылатын лицензиялау, аттестаттау,
Ғылыми ұйымдардың басшылары, мамандары және басқа қызметшiлері лауазымдарының бiлiктiлiк
ғылым кандидаттары мен докторларының дәстүрлi дипломдарының және Ph.D дипломдарының
таңдаулы (элита) жоғары оқу орындарын дамыту үшін
Жетекші университеттердің базасында жоғары оқу орнының оқытушыларын қайта
Бағдарламаның орындалуы нәтижесiнде бiлiм берудiң бiрыңғай ақпараттық ортасының негiздерi
бiлiм берудi дамытуды ақпараттық және ғылыми-әдiстемелiк қамтамасыз етудiң бiрыңғай
бiрыңғай көлік ортасы негiзiнде бiлiм беру объектiлері мен процестерiн
ауыл мектептерiн қоса алғанда, бiлiм беру ұйымдарында аталған мекемелердің
2005 жылдың соңына дейін республика мектептерiнің 75%-ын Интернетке қосуға;
2007 жылы мектептердегi компьютерлер санын 35 оқушыға 1
қазiргi заманғы электрондық оқулық басылымдарын әзiрлеуге және оқу процесiне
республиканың жоғары оқу орындары мен өңірлерінде бiлiм берудiң
барлық деңгейдегi бiлiм беру мекемелерiнiң оқытушыларын әдiстемелiк қолдау жүйесiн
қашықтан оқыту технологиялары мен АКТ-ны қоса алғанда, ашық бiлiм
Бiлiм беру статистикасын жетiлдiру статистикалық деректерге, білім беру сапасы
Бiлiм беру сапасын бағалаудың ұлттық жүйесi бiлiм сапасын кешендi
Бiлiм беру сапасын бағалаудың ұлттық орталығы, Ұлттық аккредиттеу орталығы,
Екiншi кезең (2008-2010 жылдар). Бағдарламаны толық ауқымда iске асыру,
Балаларға үш жастан бастап мiндеттi бiлiм беруге бiртiндеп көшу
23 мың орындық 164 мектепке дейінгі ұйымдардың құрылысы;
білім беру ұйымдарының базасында 20 мың орындық 800 мектепке
мүмкіндіктері шектеулі балаларды мектепке дейінгі білім беру жүйесіне тарту
Бес жастағы балалардың 75 %-ы жақсартылған оқу-әдістемелік, кадрлық және
Атаулы әлеуметтік көмек алатын тұрмысы төмен отбасыларын
Орта білім беру жүйесінде:
12 жылдық орта бiлiм беруге көшу жүзеге асырылады;
нәтижеге бағдарланған мемлекеттік жалпыға бірдей міндетті білім беру стандарттары
кәсіби кадрларды даярлауды ұйымдастыруға экономиканың нақты секторын тартудың заңнамалық
кәсiптiк бiлiм беру бағдарламаларының құрылымы мен мазмұны өзгереді;
техникалық әрі кәсіптік білім беру ұйымдарының жеткілікті желісі құрылады
Дамуында ауытқулар бар балалардың бiлiм алуына, оларды әлеуметтiк, медициналық-педагогикалық
Жоғары және жоғары оқу орнынан кейінгі білім беру жүйесінде
Жоғары оқу орындарында сапа менеджментi жүйесiн, институционалдық бағаны және
Қазақстан PISA, TIMSS, CIVIC, SITES, LES халықаралық зерттеулер шеңберінде
Мониторинг деректерінің, бiлiм берудің жай-күйі туралы ұлттық баяндаманың, бiлiм
Біліктілікті арттыру институттары білім беруді дамыту орталықтарының мәртебесіне өтеді.
2010 жылдың соңына қарай мектептердегi компьютерлердiң саны
Білім беруді қаржыландырудың жаңа тетіктері
Қазақстан Республикасында бiлiм берудi дамытудың 2010 жылға дейiнгі мемлекеттiк
2 ТАРАУ. ҚАЗІРГІ ТАҢДАҒЫ ПЕДАГОГ МАМАНДАРҒА
ҚОЙЫЛАТЫН ТАЛАПТАР
2.1. Мұғалімнің ақпараттық – коммуникациялық құзырлылығы мен ақпараттық мәдениетін
Мұғалiмнің ақпараттық - коммуникациялық құзырлылығы мен ақпараттық мәдениетiн қалыпастыру
Жаңа ақпараттық технологиялар дегенiмiз - бiлiм
Қазiргi уақытта құзырлылықтың бiрнеше түpi бар, соның бiрi -
Авторлар мақалада ақпараттық коммуникациялық құзырлылықты қалыптастырудың базалық,
Компьютeрлiк технологиялардың даму жағдайындағы ақпараттық сауаттылыққа К.А. Каймин
Компьютeрлiк бiлiмдарлықтың белгiлерiне компьютерлер мен танымал бағдарламалардың кеңтүрлiлiгiн бағдарлай
Сонымен, мұғалiмнің ақпараттық – коммуникациялық құзырлылығын қалыптастырудың негiзгi тәсiлдерiне
· Ақпараттарды өңдеудiң компьютерлiк технологияларын
• Әр түрлi қолданыстағы бағарламалық қамтамасыздандыруды оқып - үйрену
·Ақпараттық және коммуниациялық технологияларды жеке пәндердi оқытуда қолданудың
Ақпараттық мәдениет дегенiмiз - адамға ақпараттық кеңістіктің қалыптасуына қатыcyғa
Педагог ақпараттық мәдениетiн қалыптастырy және дамыту – ұзаққа
Ғалымдар мен мамандардың пiкiрiнше, педагогтың ақпараттық мәдениетiн дамытудың негiзгi
Жалпы, педагог – кадрлардың ақпараттық мәдениетiн қалыптастыруда факторлардың екі
Бiрiншiсi - педагогикалық бiлiм беретiн орта кәсiптiк және жоғары
Педагогикалық оқу орындары студенттерінің ақпараттық мәдениетін қалыптастыру
Факторлардрдың бұл тобындағы негiзгi фaктор ретiнде педагогикалық бiлiм беретiн
Факторлардың екiншi тобына бiлiм беру ұйымдарындағы педагог-кадрлардың ақпараттық мәдениетiн
Бұл факторлар жүйесiнде негiзгi үш факторды жеке атап көpcетy
Бірінші – педагогтардың ақпараттық – коммуникациялық технологияларды қолдану
Екiншiсi - бiлiм беру ұйымдарындағы педагог - кадрлapға әкiмшiлiк
Үшінші – білім беру ұйымдарында, оқу кабинеттерінде компьютерлік базаның
Сонымен, aқпараттық - коммуникациялық технологияларды оқыту процесiнде қолдануға байланысты
Педагогикалық бiлiм берудiң нормативmiк базасы (бiлiм берудiң мемлекеттік стандаpттары
Стандарттағы бiтiрушiлерге қойылатын бiрыңғай талаптар жүйесiн болашақ педагог-мамандардың aқараттық
Ұйымдастырушылық тұрғыдан қарастырғанда:
- орта және жoғары кәсiптiк оқу орындарында педагогикалық бiлiм
- бiлiм беру ұйымдарындағы педагог - қызметкерлердің қазiргi заманғы
Мәселенің ғылыми-әдістемелік жағы педагогтардың ақпараттық-коммуникациялық құзырлылғының қажеттi деңгейiн анықгаумен
Мұнан басқа, бiлiктiлiктi көтеруге, мұғалiмдердiң өз бiлiмiн көтepyiне, оларды
Зерттеулерде мұғалiмдердің ақпараттық-коммуникациялық біліктіліктерін көтеруге байланысты жұмыстардың 3 кезеңi
1) Компьютермен, түрлi коммуникациялық жүйелермен алғашқы танысу;
2) Ақпараттық - коммуникациялық технологиялардың жеке түрлерiн терең,
3) Ақпараттық - коммуникациялық технологияларды мұғалiм қызметiнде, жеке пәндердi
Әрине, отандық бiлiм беруде ақпараттық - коммуникациялық технологияларды жеке
Компьютердің жүйелік блогында iшкi, сыртқы құрылымдарымен байланыс жасауға
Компьютерлік желі дегенiмiз - ресурстарды (дискi, принтер, коммуникациялық құрылғылар)
Күнделiктi өмipдe кездесетiн компьютерлiк желiге мысал реде өздерің оқитын
Компьютерлiк желiлер масштабы мен мүмкiндiгi бойынша ерекшеленедi. Ең шағын
Компьютер желiге желiлiк тақташа, модем немесе жоғары жылдамдқты сандық
Жергiлiктi есептеуiш желiлер - саны шектеулi (әдетте 100 дейiн)
Жергiлікті желіге қосылған компьютерлер бір-бірімен қысқа жиілік байланыс желісімен
Телекоммуникациялық есептеуіш желілер үлкен қашықтықты және пайдаланушыларды молынан қамтитын
Телекоммуникациялық желiлердiң аппараттық қамтамасыз eтiлуі әр түрлi типтегi компьютер,
Телекоммуникациялық желiлердiң ақпараттық қамтамасыз етiлуi - желi шешетiн меселеге
Интернет желiсi әр түрлi масштабтағы желiлердің өзара бiрiктiрiлyi мүмкiн.
Әр түрлi желiлердi түйiстiру шлюз деп аталатын apнaйы компьютерлер
Интернет - (aғылшынша Internet - желiаралқ байланыс) бүкіл Жер
Мысалы: жергiлiктi желi арқылы жiберiлген хабар, басқа континентте пайдаланушығa
Интернетке байланыстың кең мүмкiндiгiн қолдану мақсатында қосылады. Бұл жағдайда
Интернет - компьютерлiк желiлердің iшiнде жаппай қолданылатыны болып табылады;
Жергілікті желі - компьютерлердi бiрiктiру үшiн қолданылады. Компьютерлiк желiлер
Ақпарат - желiлер арқылы берiлетiн сигналдарғa түрлендiрiледi (кодтау процесi),
Компьютерлер, жергiлiктi желiге желiлiк тақша деп аталатын интерфейстiк блок
Желiлiк адаптер – компьютердің байланыс желiсiмен сәйкестендірiлуiн қамтамасыз ететін
Кең таралған адаптерлерге: Ethernet, Token Ring жене ArcNett типтерi
Ақпарат байланыс тораптары арқылы сандық түрде берiледi.
Байланыс желiсiнiң сымды жене сымсыз түрлерi бар.
Желiлік құрылғыларға - концентратор мен коммутаторлар жатады. Олар дерек
Кабельді тікелей жалғау екі компьютердi желiгe қосудың Direct СаЫе
Тiкелей жалғауда компьютерлердiң бiрi - жетекшi, екiншici жетекте болады.
Тiкелей кабельдік жалғаудың кемшiлiгi - дерек тасымалдау жылдамдығьның баяулығы.
Eкiдeн көп бiрнеше компьютердi бiр-бiрiмен байланыстыру үшін тiкелей жалғау
Жергiлiктi желiнiң eкіi түpi бар: клиент-сервер жене бiр деңгейлі
Сервер - opтақ пайдалануға арналған барлық pecypcтapды қамтитын компьютер.
Мұндай желiде барлық ресурстар - дерек жинақтаушы дискiлер (накопители),
Бiр деңгейлi желiде барлық жұмыс станциясы қайсы бір мғрынасында
Деңгейлерi бiрдей жергiлiктi желiлерде әрбiр жұмыс станциясы басқалары үшiн
Windows 2000 операциялық жүйесi оpтақ пайдалануға арналған дepeктepдi кез
Жергiлiктi желi топологиясы жергiлiктi желiдегi компьютерлердiң бiр-бiрiмен геометриялык байланысу
1. Ең қарапайым топология түpi - шина . Мұндай
2. Caқинa топологиясы деп аталатын желi байланысында барлық компьютерлер
3. Файлдық серверлерге негiзделген желiде компьютерлер бiр-бiрiмен жұлдыз схемасы
4. Құрылғандардың құрамы мен программалық жабдығы топологияға байланысты анықталады.
Жергiлiктi желi атқаратын қызметі мекемеде Windows 9х, Windows 2000
Жергілікті желінің қамтамасыз ету мүмкіндіктері:
- Ақпараттың арнайы серверлерде сақталуы, бірнеше пайдаланушылардың қандай да
- Бірнеше пайдаланушылар қолданатын программалық жабдықтарды файлдық дискілердің серверлерінде
- Электрондық пошта мен топтық жоспарлауды пайдаланатын пайдаланушылардың ұжымдық
- Желілік принтерлерді бірлесіп пайдалау;
- Интернетке қосылу мүмкіндіктері;
- Ақпараттың резервтік көшірмесіналу және орталықтандырылған
Бiр рангiлi желi құру үшiн жоғарыда aйтылған операциялық жүйелерi
Бiр-бiрiне жақын орналасқан бiр рангiлi желiге қосылған бiрнеше компьютер
Желiдегi компьютерлер санының артуына (10 apтық) қарай мәлiметтердi тасымалдау
Ортақ деректер базасының каталогi, желiлiк ресурстар мен бiрыңғай қорғаныс
Әрбiр дoмeнгe жеке ат берiледi. Доменнің деректер базасы каталогi
Windows 2000 Professional операциялық жүйесi әр түрлi қызмет көpceтeтін
Желiдегi компьютерлер жұмысын программа басқарады, барлық компьютерлердiң бiр-бiрiне жiберетiн
Windows 2000 Professional операциялық жүйесi aқпарат тасымалдау жылдамдығы жоғары
Windows 2000 - корпоративтiк жеке меншiк ұйымдастыpуға арналған бірқaтар
Active Dirесtoгу - үлкен жергiлiктi желi әкімнің (администратор) жұмысын
Қала, облыс, ел iшiнде орналасқан желiлер аймақтық деп аталады.
Одан үлкен көлемдегi, бүкiлелдерге, құрлықтарға тapaғaн желiлер ауқымды деп
Компьютерлердi желiге олардың ресурстарын бiрлесiп пайдалану үшiн және ақпаратпен
Компьютердің ресурстары ақпараттық және техникалыққа бөлiнедi. Ақnараттық ресурстарға
Ортақ ресурстар орналасқан компьютер сервер деп аталады. Сервердегi акқаратқа
Желiлiк ОЖ пайдаланушыларға желiнiң бiр компьютерiнен басқасына файлдар көшiруге,
Компьютерлiк желiлердi қолдану мыналарды жүзеге aсыруға мүмкiндiк бередi:
• ақпаратты өңдеу процесiнiң нақты бiр компьютерден тәуелсiздiгi;
• желiнiң бiр ДК -сында сақталу есебiнен бiр ақпаратты
·ақпарат сақталуы сенiмдiлiгiнiң жоғарылауы;
·ақпаратты рұқсат етiлмеген енуден қорғауды жақсарту:
·ұйымның бөлiмшелер және қызметкерлерi мен apacындa жылдам, қағазсыз а
2.2. Білім берудегі ақпараттық технологиялар
Компьютер, телекоммуникациялық және желілік құралдар ақпараттарды қабылдаудағы әдістерді өзгертіп,
-
-
-
-
Дидактикалық бағыт бойынша классификация
Бағдарламалық-аппараттық комплекстің дидактикалық бағыты бойынша классификация белгілерін кейбір әдебиеттерден
Білімнің артикулденетін бөлімі – бұл үйренушілерге ақпараттарды (мәтіндік, графикалық,
Білімнің артикулденбейтін бөлімі – интуиция, өтіл (опыт) негізінде құралған
-
-
-
Бағдарламалық-аппараттық комплекстерді құруда және білімнің артикулденбеген бөлімін меңгеруде қолданылатын
-
-
-
-
-
Ақпараттандыру жағдайында білім ұйымдары басшыларының инновациялық кедергілерден шығуы туралы
Қазіргі заман жылдам әрі терең өзгерістермен ерекшеленеді. Білім беру
Fылыми әдебиеттердегi инновациялық мәселелердiң теориялық негiздерiнiң жеткiлiктi зерттелуiне қарамастан
Олар:
бiлiм беру
мектеп жүйесiне
инновация жағдайында мектептi
басқару қызметiнiң дәстүрлi
Бұл қайшылықтарды тек бiлiм бөлiмдерiнiң арнайы ұйымдастырған жұмысы арқылы
«Инновация» терминi латын тілінен алынған, ол - «жаңару, өзгеру»
Мектеп басшылары бұл берiлген анықтамаларды сараптай келе жаңалықтың барлығы
-
-
-
Әрбip жаңа педагогикалық әдiстiң екі жағы болады: технологиялық-әдісті пайдаланудың
Қазiргi педагогикалық сөздiктер педагогикалық инноватиканы педагогикалық ic-әрекеттiң жаңару үрдiсiн,
Бағдарламаның мақсаты мен міндеттері. Бағдарламаның мақсаты адам ресурстарын даярлау
Бағдарламаның негізгі міндеттері: халықтың барлық жіктері үшін сапалы
білім беруді басқаруды одан әрі демократияландыру негізінде білім берудің
қазақстандық патриотизмге, төзушілікке, биік мәдениетке, адам құқықтары мен бостандықтарына
мемлекеттік тілді басым дамыту;
отандық дәстүрлер, әлемдік тәжірибе және тұрақты даму қағидаттары негізінде
12 жылдық жалпы орта білім беруге көшу;
БХСЖ өлшемдеріне сай кәсіптік білім беру және кадрларды даярлау
оқытудың жинақтаушы кредиттік жүйесіне негізделген кадрларды даярлаудың біртұтас үш
экономиканың барлық салалары үшін жоғары білікті және бәсекеге қабілетті
әлемдік білім беру кеңістігіне ықпалдасу;
білім беру сапасын бағалаудың ұлттық жүйесін құру;
білім берудің бірыңғай ақпараттық ортасын қалыптастыру;
білім беру процесін оқу-әдістемелік және ғылыми қамтамасыз етуді жетілдіру;
білім беру жүйесінің материалдық-техникалық базасын нығайту;
білім беруді, ғылым мен өндірісті ықпалдастыру;
білім берудің сапасын арттыру үшін экономика секторларының ресурстарын тартудың
педагог қызметкерлердің әлеуметтік мәртебесін арттыру, білім беру жүйесін қаржымен,
көп деңгейлі үздіксіз білім беру жүйесінде мемлекеттің, қоғамның және
Бағдарламаны іске асырудың негізгі бағыттары мен тетігі алға қойған
білім берудің мазмұнын білім үстемдігі деңгейінен нәтижеге бағдарланған «құзыретті»
білім беру ұйымдарының материалдық-техникалық базасын, пәндік-кеңістіктегі ортасын және оқу-әдістемелік
оқитындардың тілдік, ақпараттық, экологиялық, экономикалық және құқықтық даярлығын
білім берудің барлық деңгейлеріндегі кадрларды даярлау, қайта даярлау және
білім беру деңгейлерінің мазмұны мен оқудың ұзақтығы жағынан сабақтастығын
Мектепке дейінгі тәрбие мен оқыту. Мектепке дейінгі тәрбие мен
Халықтың мектепке дейінгі тәрбие мен оқыту қызметтеріне деген артып
түрлі бейінді (дене тәрбиесі-сауықтыру, гуманитарлық, спорттық, эстетикалық, лингвистикалық, экологиялық,
отбасылық балабақшаларды;
түзеу және инклюзивті білім беру кабинеттерін;
қысқа мерзімде болу топтары бар жалпы білім беретін мектептер
балалар бөбекжайын, балабақшаларды, бөбекжай бақшаларды;
“мектеп-балабақша” кешендерін;
білім беру ұйымдарының базасында мектепалды топтары мен сыныптарын ашу
Жергілікті жерлерде мектепке дейінгі тәрбие беруді басқару және әдістемелік
Мектепке дейінгі тәрбие мен оқытудың сапасын қоғамның өзекті және
Жұмыс берушілердің мемлекеттік емес мектепке дейінгі ұйымдар желісін дамытуға,
Мектепте оқу үшін тең бастапқы жағдайлар жасау үшін
Орта білім беру. Орта білім берудің мазмұны мынадай білім
Жалпы орта білім беруде үш сатыны көздейтін 12 жылдық
І саты – жалпы бастауыш білім беру, оқыту ұзақтығы
Білім беру мазмұны шетел тілін және информатика негіздерін
І сатыдағы оқыту мен тәрбиелеу оқу қызметінде негізгі мектептің
ІІ саты – негізгі жалпы білім беру, оқыту ұзақтығы
ІІ саты аяқталғаннан кейін орта білім берудің ІІІ сатысында
ІІІ саты – жалпы орта білім беру, бейінді оқыту,
Жалпы орта білім берудің ІІІ сатысының бағдарламалары білім берудің
ІІІ сатының оқушыларына шығармашылық қызметке және жеке қабілетін дамытуға
Жалпы орта білім берудің білім беру бағдарламаларын меңгеру ұлттық
12 жылдық білім беруге көшу кезең-кезеңімен жүзеге асырылатын
Орта білім беруде:
12 жылдық оқытуға көшудің нормативтік құқықтық базасын жасау;
білім беру бағдарламаларының базалық және бейіндік мазмұнын жетілдіру, эксперименттік
оқулықтар мен оқу-әдістемелік әдебиетті әзірлеуді және басып шығаруды әдістемелік
оқытудың жаңа педагогикалық, ақпараттық және денсаулық сақтайтын технологияларын енгізу;
оқитындардың оқу жетістіктерін сыртқы ағымдағы және қорытынды бағалау
оқытуды ұйымдастыру қағидаттарын және оқушының білім-білікті, дағдыны енжар “алушы”
облыстық және аудандық (қалалық) білім басқармалары туралы ережені әзірлеу
мектепте оқытудың күтілетін нәтижелерін және оларға жету жолдарын мониторинг
жалпы білім беретін мектептерді салу қажет \25\.
Оқу процесі:
өз бетінше білім алу және оны практикада қолдану қажеттігі
оқушыны жеке тұлға және қызмет субьектісі ретінде дамытуға, өмірлік
ұлттық мәдениетті құрмет тұтуға тәрбиелеуге және басқа да мәдени
нарықтық экономика мен сапаның негізгі түсініктерін және оларды практикада
жалпы негізгі білім беру сатысында бейіналды даярлықты және жалпы
Жалпы орта білім берудің жаңа мемлекеттік жалпыға міндетті стандарты
Қазақстан Республикасының зияткерлік әлеуетін қалыптастыруға бағытталған, дарынды балалармен жұмыс
Ауылдық мектептерді дамытуға ерекше көңіл аударылатын болады. Шағын жинақталған
Арнаулы түзеу білім беру ұйымдарының желісі сақталып, кеңейтілетін
Мүмкіндіктері шектеулі балаларды ерте жастан түзей-дамыта оқытатын бағдарламаларды іске
Қосымша білім беруді дамыту үшін сол ұйымдардың желісін
Арнаулы және қосымша бiлiм берудi дамытуға қатысуға халықаралық, үкiметтiк
Техникалық және кәсіптік білім беру. Кәсіптік бастауыш білім беру
Техникалық және кәсіптік білім беру кадрларды даярлау және кәсіптік
Техникалық және кәсіптік білім беру іске асырылатын кәсіптік білім
1) терең теориялық және кәсіптік даярлықты талап етпейтін техникалық
Бірінші сатының білім беру бағдарламаларының мазмұны жалпы кәсіптік және
2) неғұрлым күрделі (аралас) мамандықтарды және жоғары технологиялармен әрі
Бұл сатының білім беру бағдарламаларының мазмұны жалпы гуманитарлық, экономикалық,
Осы сатының бағдарламаларының мазмұны білім берудің келесі сатыларының
Мәдениет және өнер мамандықтарының білім беру бағдарламаларын іске асыру
Жалпы орта білімі бар адамдар үшін бағдарламалар таңдаған мамандығы
Орта білімнен кейінгі кәсіптік білім беру. Кәсіптік орта білім
Осы сатының білім беру бағдарламаларының мазмұны (кәсіптікпен қатар) жоғары
Оқу аяқталғаннан кейін экономика, құқық, әлеуметтану, психология, медицина және
Техникалық кәсіптік және орта білімнен кейінгі кәсіптік білім беруді
кәсіптік білім беру ұйымдарының желісін құрылыс салу арқылы дамыту
өңірлік деңгейде кәсіптік білім беру мен техникалық және қызмет
жеңілдікпен салық салу жүйесі есебінен техникалық және кәсiптiк, орта
нормативтiк құқықтық базаны жетiлдiру;
арнайы пәндердің оқулықтары мен оқу-әдістемелік кешендерін әзірлеу және енгізу;
техникалық және кәсiптік, орта бiлiмнен кейінгі кәсiптiк білім беру
мемлекеттiк жалпыға бірдей мiндеттi кәсiптiк бiлiм беру стандарттарын Бiлiм
оқытудың кредиттік жүйесін енгізу, жоғары білім
Республикалық және өңірлік біліктілікті беру және қуаттау орталықтарын құру
Жоғары сапалы техникалық және қызмет көрсету
Орта білімнен кейінгі кәсіптік білім беру
Жоғары білім беру. Жоғары білім беруді дамыту үшін:
кадрларды даярлауда бөлшектеуді, бір бейінділікті, теңдестік бұзылуын және артық
оқытудың озық жүйелері мен технологияларын, оның ішінде кредиттік және
магистратураны жоғары оқу орнынан кейінгі деңгейге ауыстыру;
жоғары және жоғары оқу орнынан кейінгі кәсіптік білім беруді
құрылымы және мазмұны жағынан халықаралық бағдарламалармен үйлестірілген бакалавриаттың білім
білім беру гранттарының санын ұлғайту, студенттерге кредит берудің жаңа
кәсіби кадрларды даярлауға мемлекеттік тапсырысты елдің таңдаулы жоғары оқу
әлеуметтік серіктестікті дамыту, жұмыс берушілерді студенттердің кәсіптік практикаларын, тағылымдамаларын
жоғары білімді мамандар даярлау үшін ғылыми ұйымдардың әлеуетін тартудың
жоғары оқу орындарының қаржы-шаруашылық қызметінің ашықтығын қамтамасыз ету;
жоғары оқу орындарының материалдық-техникалық және оқу-зертханалық базасын нығайту мен
жоғары оқу орындары мен филиалдарға кадрмен қамтамасыз ету және
стратегиялық жоспарлауға, сапа менеджменті жүйесіне және дербестікті арттыруға негізделген
жоғары оқу орындарының профессор-оқытушы құрамының дәреже иеленуінің өсуі;
шетелдік жетекші аккредиттеу агенттіктерінің талаптарына сәйкес жоғары оқу орындарының
Қазақстан Республикасының 2003-2015 жылдарға арналған Индустриялық-инновациялық даму
сырттай және қосымша кәсіптік білім берудің
Оқу процесін ұйымдастырудың дәстүрлі жүйесінің орнына оқытудың кредиттік жүйесі
Бакалавриаттың алғашқы екі курсында жалпы білім беру құрамдас бөлігінің
Бакалавриатта оқытудың нормативтік мерзімі, медицина және зооветеринар
Одан кейін бакалаврдың 1-2 жылдық магистратурада білімін жалғастыруға мүмкіндігі
Жоғары оқу орнынан кейінгі білім беру. Магистратурада дайындық екi
бейіндік тереңдетiлген даярлық;
ғылыми-педагогикалық даярлық.
Магистратураның бiлiм беру бағдарламалары іргелі білім беру, әдіснамалық және
Магистратурада мамандар даярлауға бөлінетін қаражаттың көлемін едәуір ұлғайту, сондай-ақ
Магистратураны бiтiрушiлерге “магистр” академиялық дәрежесi берiледi. Магистрлердің докторантурада оқуын
Докторантура жоғары бiлiктi ғылыми және ғылыми-педагогикалық кадрлар даярлаудың аяқтаушы
Докторлық бағдарламалар бойынша оқу мерзімі кемінде 3 жыл.
Докторантура бағдарламасын игерген және докторлық диссертация қорғаған адамдарға философия
Ph.D докторантурасына аспирантура, адъюнктура, iзденушiлiк, шығармашылық демалыстар беру, дәстүрлi
Докторлық бағдарламалар оқу мен зерттеу қызметi арасындағы оңтайлы теңдестікті,
Бiлiм мен ғылымның ықпалдасуы мынадай бағыттарда жалғастырылады:
ресурстарды басым ғылыми бағыттарға шоғырландыру;
жоғары оқу орындарында оқу-ғылыми ұйымдарын, ғылыми зертханаларды және
ғылыми бағдарламалардың әкiмшiлерi болып табылатын жоғары оқу орындары
Педагог кадрларды даярлау, қайта даярлау және олардың біліктілігін арттыру.
жетекші университеттер базасында жоғары оқу орындарының педагог кадрларын даярлау,
педагог мамандықтарының білім беру бағдарламалары мазмұнын жаңарту, білім берудің
педагог кадрларды даярлау бағдарламаларына оқытудың бүкіл жылдары бойы үздiксiз
екiншi мамандықтың қысқартылған бiлiм беру бағдарламалары бойынша, оның iшiнде
болашақ мұғалімдер үшін олардың даярлық деңгейін тәуелсіз кәсіби бағалаумен
12 жылдық мектепте және мектепке дейінгі, арнаулы,
педагогтерді және басшыларды аттестаттаудың және қайта аттестаттаудың, мұғалiмнiң педагогикалық
педагогтердің еңбегiн ынталандырудың және оларды жергілікті жерлерде тұрақтандырудың тетiктерiн
бiлiм берудiң жаңа мазмұнын, оқыту технологиялары мен сабақ беру
білім беру ұйымдары басшыларын білім берудегі менеджмент
жоғары оқу орындары арасындағы, халықаралық шарттар
Мектепке дейінгі ұйымдар үшін педагог кадрларды даярлау кезінде қосымша
Білім беру бағдарламалары инновациялық педагогикалық технологияларды, ізденушілік, зерттеушілік және
Білім беруді ақпараттандыру. Ақпараттандыру блогын іске асырудың негізгі бағыттары:
АКТ-ны оқу процесіне енгізу жөніндегі нормативтік құқықтық базаны жетілдіру;
компьютер техникасымен қамтамасыз етілудің әлемдік көрсеткіштеріне қол жеткізу
орта білім беру ұйымдарын Интернет желісіне қосу;
білім берудің барлық деңгейлерінде қашықтан оқыту технологияларын әзірлеу және
өңірлерде білім беру ақпараттық ресурстар орталықтарын және министрліктің білім
орта білім беру ұйымдарын білім беру бағдарламаларына сәйкес электрондық
мемлекеттік органдардың бірыңғай көлік ортасы негізінде порталды
білім беру ұйымдарының мониторинг, талдау және басқару ақпараттық жүйесін
Аталған бағыттарды іске асыру оқу процесіне ақпараттық коммуникациялық технологияларды
2.3. Білім беру сапасын бағалаудың ұлттық жүйесі
Бiлiм беру сапасын бағалаудың ұлттық жүйесiнің (бұдан әрi –
білім беру сапасын институционалдық бағалау оның барлық деңгейлері бойынша
бiлiм беру сапасын, оқитындардың оқудағы жетістіктерін
білім беру индикаторларының жүйесі әзірленеді;
оқитындардың оқудағы жетiстiктерінің деңгейiн анықтайтын стандартталған бағалау құралдары мен
бiлiм беру сапасын бағалауды жүзеге асыратын инфрақұрылым құрылады;
білім беру ұйымдарының басшы лауазымдарына қойылатын
Бiлiм беру ұйымдарын сыртқы бағалау үшiн лицензиялау, аттестаттау, аккредиттеу,
Iшкi бағалау өзiн-өзi бағалау (өзiн-өзi аттестаттау), үлгерiмдi ағымдағы бақылау,
Оқитындарды орталықтандырылған тестiлеу бiлiм берудің барлық деңгейлерінің мемлекеттiк жалпыға
Оқитындардың оқудағы жетiстiктерiн орталықтандырылған тестiлеу нысанында мемлекеттiк бақылау жалпы
БСБҰЖ-ның жұмыс істеуіне тиісті инфрақұрылым қолдау көрсететін
Білім беру мен тестілеудің мемлекеттік
Білім беру сапасын бағалаудың ұлттық орталығы (БСБҰО)
Ұлттық аккредиттеу орталығы (ҰАО) жоғары оқу орындарын институционалдық
Сертификаттау, сапа менеджменті және консалтинг орталығы
Республикалық біліктілікті беру және қуаттау орталығы (РББҚО)
Бiлiм беру саласында инновациялық үрдiстi жүзеге асыру мұгалiмдерден өз
Креативтiк компонент икемделу, өзгеру, қайта өзгеру, бар тәжiрибенi қайта
Шартты компонент белгiлi бiр инновациялық жүйенi көптеген нақты зерттеулер
Әдiстемелiк оқудың соңында инновацию, «педогогикалық инновация деген түсініктерді зерделей
-
басымдылықтарды анықтау;
-
-
Әдістемелік семинардың бiр сабағы бiлiм саласындағы инновациялық кедергiлердiң басты
Әрекет ету және оны түciнy кезіндегi қиындықтардың пайда болуы
Біздің пайымдауымызша, әрекет кедергiлерi адамның ақыл-ой қызметінің жандануына
Инновациялық кедергiлердiң анықтауыштары ретiнде мына параметрлердi қарастыруға болады:
Кедергілердің құрамы, яғни қызметкерге кері әсер етyшi нақты факторлар;
Кедергілер дәрежесі, теpic пікірлердің қызметкерлердiң санымен анықталады;
Кедергілердің сипаты, яғни теpic пiкiрдегi қызметкерлердiң қарсылық бiлдiруiнiң формалары;
Жеке топтарда жұмыс iстей отырып басшылар инновациялық кедергiлердiң жaғымды
Ақпараттық мәдениетті оқыту процесінде оқушы бойына қалыптастыру
Адам мәдениетiнiң компонентi қазiргi дүниетанудaғы бастысы екенi түсiнiктi.
Әрбiр мәдениеттi және тәрбиелi адамның өмip сүрiп отырған қоғамда
Адамның жас шaғында жетiлдiрiлмеген ойлау қабiлетi сол қалпында қалып
Осыған орай бастауыш сыныпта "Ақпараттық меәениет негiздерi" пәнiн енгiзу
сезiмдi ынталандыру;
бiлiм, бiлiк дағдыларын дамытуға қызығушылығын арттыру;
жауaпкершiлiгi мен мiндеттерiн қалыптастыру:
есеп пен талдау жасау дaғдыларын үйрету;
логикалық және ақпараттық ойлау қабiлеттерiн дамыту.
Сезiмдi ынталандыру деген бiлiм беруге жағдай жасау, сабақ кезiнде
Ақпараттық технология – қазіргі компьютерліктехника негізінде ақпаратты жинау, сақтау,
Коммуникация – ақпаратты тасымалдап жеткізу әдістері мен механизмдерін және
ҚОРЫТЫНДЫ
Қорыта айтқанда Жаңа коммуникациялық технологияларды пайдаланудың басты мақсаты-
Бүгінде біз орта білім беруді одан әрі ақпараттандырудың екінші
Алайда, білім беру жүйесінде білімдік және ақпараттық технологияларды іс
Компьютер және ақпараттық технологиялар арқылы жасалып жатқан оқыту процесі
Бүгінгі таңдағы ақпараттық қоғам аймағындағы оқушылардың ойлау қабілетін қалыптастыратын
ПАЙДАЛАНҒАН ӘДЕБИЕТТЕР
2. Қазақстан Республикасының Орта білімді дамыту тұжырымдамасы. -
3. Қазақстан Республикасының гуманитарлық білім беру тұжырымдамасы. --А.,
4. Жалпы білім
5. Қазақстан Республикасы 2015 жылға дейінгі білім беруді дамыту
6. Қазақстан Республикасында білім беруді дамытудың 2005 -2010 жылдарға
7. Матрос Д.Ш., Полев Д.М., Мельникова Н.Н.. Управление качеством
8. Лебедева М.В., Шилова О.Н.. Что такое ИКТ-компетентность студентов
9. Каймин В.А.. Курс информатики: состояние, методика и перспективы.
10. Зимин А.Л., Хеннер Е.К.. Повышение квалификаций работников образования
11. Хеннер Е.К., Шестаков А.П.. Информационно-коммуникационная компетентность учителя: структура,
12. 12-жылдық білім. Журнал. № 8 2006-2007, 18-33 бб.
13. Педагогика. Оқулық. Абай атындағы Қазақ Ұлттық Педагогикалық Университеті.
14. Өстеміров К., Шәметов Н. Кәсіптік педагогика Алматы 2006.
15. Өстеміров К. Кәсіптік оқыту әдістемесі. Алматы. 2006.
16. Құтпанбаев Ә. Кәсіпке оқытатын орта мектептер мен
№ 7 – 8. 13 -25 бет.
17. Климов Е.А. Психолого – педагогические проблемы профессиональной ориентации
18. Қазақстан Республикасының Білім туралы Заңы. Алматы, 1999.
19. Мүсілімов Ә., Сиымова А. Кәсіптік бағдар беруде мектептен
20. Баймолдаев Т.М. Мектепішілік басқаруду ұйымдастыруды ұйымдастыру құрылымы.
21. Лебедев Н.А. Білім берудегі менеджмент. Алматы, 1998.
22. Баймолдаев Т.М. Менеджмент – басқару тәсілі. Алматы,
23. Вазина К.Я., Петров Ю.Н. Педагогический менеджмент. Москва., 1991.
24. Мектеп басшыларына арналған көмекші құрал. Алматы. 2003.
25. Ақылбекова А. Білім беру мекемелеріндегі тәрбие жұмыстарының мазмұны
26. Симонов В.П. Педагогический менеджмент. Учебное пособие.
27. Хмель Н.Д. Особенности управления педагогическим процессом в общеобразовательной
28.Әбенбаев С. Педагогика. Астана. 2003 ж.
29. Подласый И.П.. Педагогика. 1 том. Москва 2000 г.
30. Харламов И.Ф.. Педагогика. Москва 2000 г.
31.Қазақстан мектебі. Журнал. Алматы № 9
32. Білім. Журнал. Алматы № 3
33. Бастауыш сынып мұғалімі. Журнал. Алматы. № 9
ҚОСЫМША
Педагогикалық қарым – қатынастың маңыздылығын ескере отырып отандық ғалымдар
Өзіңіздің балалармен қарым – қатынасыңыз жайында ойланыңыз, оларды тұрғызыңыз.
Педагогикалық әңгіме жүргізу барысында педагогикалық мақсат пен міндет шеберлігінен
Өзіңіздің сөзіңізді нақты балаға немесе балалар тобына акценттеңіз.
Жеке өзіңіздің ақпаратыңыз бен шектеліп қалмаңыз, балалармен қарым –
Қарым – қатынастың «жоғарыдан – төменге» түрін құрмаңыз. Мынаны
Бала ұйымындағы психологиялық атмосфераны түсінуге тырысыңыз. Бұл сізге балалармен
Балаларды тыңдай біліңіз.
Сізбен әңгімеде балалардың көңіл – күйін сезе біліңіз.
Мынаны ұмытпаңыз, өзіңіздің педагогикалық пікіріңізбен қарсы тұрғанда, балаларда келіспеушілік
Балалардың қателігін түсіндіруде тактикалы болуға тырысады.
Тұйыққа тірелетін күрделі жауаптардан қашу үшін сұрақтарды «не үшін?»,
Әңгімеде инициативті болыңыз.
Әңгіме барысында қыздардың ерекшелігіне назар аударыңыз. Олар эмоционалды, өкпелегіш...
Балалармен жұмыс жасағанда манерадағы жоспардан аулақ болыңыз.
Кейбір балалармен жағымсыз қарым – қатынасты болдырмаңыз.
Құрылымсыз бастамада тек қана сын айту пайдасыз.
Балаларға қарап жиі күлімдеңіз.
Сізді құптаушылар, мақтаушылар, көп болуына тырысыңыз.
Балалар сіздің оларға қандай қарым – қатынас жасап жатқаныңызды
Өзіңіздің әр балаға деген қарым – қатынасыңызды есте ұстаңыз.
Әр әңгіме – дүкенге дайындалған дұрыс, әңгіменің стратегиясын жасаңыз.
Балалардың өсіп, алғашқы мінез – құлықтарын жаңарттып естен шығармаңыз.
Мұғалім мен сынып, тәрбиелеуші мен топ арасында пайда болатын
Ұстаз бен оқушының қарым – қатынас процесіне
- есімділік таныту;
- баланы тыңдай білу;
- өзара түсінікшілкті негізге алу;
- іскерлік қарым – қатынас;
- ықпал еруден бірігіп іске көшу.
Білім берудегі педагогикалық шеберліктің элементтеріне мыналар жатады:
Гуманистік бағыт – адамзатқа деген махаббат, түсінікті, парасаттылық.
Профессионалдық білім – педагогикалық шеберліктің негізгі элементі болып табылады.
Педагогикалық талаптар:
А) коммуникативтік, яғни адамдармен тіл табыса білу, жылы жүзілік
Б) професионалды талаптар – педагогикалық интуиция, яғни ішкі
В) эмоционалды тұрақтылық - өзін - өзі ұстай
Г) оптимистік бағыт – болашаққа деген сенімділік.
Д) креативтік (шығармашылыққа деген талабы).
Е) адамдарды басқару білу – күш – жігермен
Білім берудегі педагог қызметінің деңгейлері:
1. Репродуктивтік (бұл жас маман, ұстаздарға тән) – олар
2. Адаптивтік – ұстаз біреудің тәжірибесін жаңа ситуацияларға
3. Жүйелік – модельдеу деңгейі – педагог жалпы
4. Жүйелік – модельдеу кәсіби – ұстаз бастан –
Кесте 1
Білім берудегі педагогикалық шеберлікке жету кезеңдері
Р/с Кезең Игерулер Көрсеткіштер
1 1 – ші кезең Теориялық игеру Оқу материалдарын
2 2 – ші кезең Зерделеу, талдау Сабақтарды игеру
3 3 – ші кезең Болжам жасау Оқу материалдарын
4 4 – ші кезең Бақылау, байқау, игеру Оқу
5 5 – ші кезең Іс – тәжірибеде пайдалану
Кесте 2
Үлгі - өнеге талаптары
Р/с Үлгі - өнеге Шарттар
1 Өзіңіздің балалармен қарым – қатынасыңыз жайында ойлаңыз. Үлгі
2 Педагогикалық әңгіме жүргізу барысында педагогикалық мақсат пен міндет
3 Өзіңіздің сөзіңізді нақты балаға немесе балалар тобына акценттеңіз
4 Жеке өзіңіздің ақпараттыңызбен шектеліп қалмаңыз, балалармен қарым –
5 Қарым – қатынастың жоғарыда төменге түрін құрасыңыз. Түсініктік
6 Балалар ұйымындағы психологиялық атмосфераны түсінуге тырысыңыз. Еңбек ету
7 Балаларды тыңдай біліңіз Сапа
Кесте 3
Тұлғаның сапасы және ерекшеліктері
Р/с Тұлғаның сапасы және ерекшеліктері Бағалау шарқы
1 Балаларға сүйіспеншілік
2 Ізгіліктік
3 Талап қоюшылық
4 Педагогикалық құралдар
5 Педагогикалық мәселелерді шешудегі
тапқырлық
6 Шығармашылық, ойлау
7 Тәртібі, икемділігі , әдебі
8 Ұстамдылық, салқынқандылығы
9 Біліктілігі
10 Оқытудың жаңа технологияларын игеруі
11 Парасаттылық
12 Озық инновацияларды игеру
13 Білім сапасын арттыру
Педагогикалық шеберлік – кәсіби педагогикалық қызметті өзінің жоғары деңгейде
Ізгіліктік бағыт: мүдде, құндылықтар, үміт.
Кәсіби білім теориялық, практикалық білім және оқыту әдістемесі
Педагогикалық қабілет: қарым – қатынас саясатты, экономика әлеуметтік жағдайды
Педагогикалық техника: оқу – тәрбие қызметін басқару, өзара байланыс,
2
ҚР шағын комплектілі мектеп мәселесі-талдау
Мемлекеттік жалпыға міндетті білім беру
Педагог кадрларды даярлау процесі
Білім беру мазмұнына қойылатын талаптар
Орта білім беретін мектептің оқыту процесінде оқушыларды дифференциалдап оқыту мәні мен түсінігі
Кәсіби білім берудегі әлеуметтік жұмыс
Басшыларды іріктеу жүйесінің тарихы
КОМПЬЮТЕРЛІК ОҚЫТУ ОЙЫНДАРЫ
Қазіргі кездегі білім берудің мазмұны
Мектептегі информатика курсының тәрбиелік мақсаты. Қазақстандағы бейіндік оқытуды ұйымдастыру тәжірибесі