Жоғарғы дәрежелі беттермен шектелген теңселмелі тіректің кинематикасы
МАЗМҰНЫ
Кіріспе
I-Тарау. Жоғарғы дәржелі
§1. 1 Жоғарғы дәрежелі
1. 1. 1 Тірек формасы
1. 1. 2. Тірек кинематикасы
§1. 2. Жоғарғы
1. 2. 1. Релаксацияланатын жер қабатының механикалық моделі.
1. 2. 2. Дөңгелеу үйкеліс күші.
§1. 3. Түзетілетін беттермен шектелген
дененің релаксацияланатын жер қабатындағы қозғалыс тевдеуі.
II-Тарау. Жоғарғы дәржелі
§2. 1. Түзетілетін беттермен шектелген теңселмелі тірекке орна-тылған
§2. 2. Теңселмелі тіреккс орнатылған дененің дөңгелеу
§2. 3. Теңселмелі тірекке орнатылған дененің релаксацияланатын жер
Қорытынды.
КІРІСПЕ
Приборлар мен қондырғылардың тербелістен корғау, механикалық жүйелер тербелісін зерттеудегі
Біздің елде сейсмикалық активті аудандарға Алматы, Шымкент, Жамбыл және
Қойылған есепті шешу үшін релаксацияланатын жер қабатының (механикалық) реологиялық
Түзетілетін беттермен шектелген теңселмелі тірекке орнатылған денелердің табандарының горизонтальдық
Жүйенің қозғалыс теңдеуі сызықты емес дифференциалдык теңдеу болады.
Қозғалыс теңдеуінің шешімі салыстыру әдісімен шешілді. Салыстыру әдісі
Жер қабаты гармоникалық қозғалыста болған кездегі теңселмелі тірекке орнатылған
Тербелістен қорғалатын денеге әсер ететін реакция күші, кине-матикалық қоздырудың
Тербелістен қорғау қондырғысының динамикасы бойынша зерттеулерге шолу.
Біздің елде сейсмикалық активті аудандар барлық терриорияның 30-40% бөлігін
Ғимараттарды жер сілкінісінен қорғау проблемесына біздің елде және шет
Сейсмоберіктікті зерттеуді және оны есептеудің инженерлік әдістерін жетілдіруде.
Соңғы кездері құрылыстарды жер сілкінісінен қорғаудың дәстүрлі әдісінен, сенімділігі
Кинематикалық фундаменттерді пайдалану арқылы ғимараттар мен үйлерді жер сілкінісінен
В. В. Назиннің,[65-69] мақалаларында негізгі назарды техникалық сұраныстарға, сонымен
О. Д. Черепинскийдің [74-151] жұмысында, автордың ұсынған конструкциясымен жасалған
Бұл жағдайда, қозғалысты зерттегенде, жүйенің құрылыс сипатына анағұрлым ықпал
Сейсмоқорғау қондырғысын патенттік өңдеуде кинематикалық фундамент класына жататын аспалы
Бұл жұмыстардың барлығында, тербелістен қорғайтын қондырғының негізгі элементі есебінде
Ауыр құрғақ үйкеліс сырғыма тиегі, жоғарғы деңгейдегі қоздыруда, соққы
Жазық бетімен фундаментке тірелетін қатты дененің соққылы тербелісі Р.
Қ. Бисембаевтің жұмысында жоғарғы дәрежелі айналу беттерімен шектелген теңселмелі
I-Тарау. Жоғарғы дәржелі
§1. 1 Жоғарғы дәрежелі беттермен шектелген теңселмелі
тіректің кинематикасы
1. 1. 1 Тірек формасы
Қозғалмалы тіректік элементтері жоғарғы (n) дәрежелі айналу беттерімен шектелген
I дене төменнен және жоғарыдан (1) формуламен өрнектелетін айналу
мүнда Н — теңселмелі тірек биіктігі. Жүйеде тепе-тендік
есебінен пайда болады. Теңселмелі тіректермен жанасатын, тербе-лістен қорғалатын
3-сурет. Жоғарғы дәрежелі беттермен шектелген тең-селмелі тіректің келбеті.
4-сурет. Теңселмелі тірекпен бай-ланысқан координаттар жүйесі
1. 1. 2. Тірек кинематикасы
Теңселмелі тіректің мынандай конструкциясын қарастырайық (2-сурет): теңселетін I дене
Жер қабатының (негіздің) горизонтальдық ығысуын х0(t) деп белгілейік.
4-суретте дене және жер қабаты бір-біріне қатысты (х-х0) шамаға
Теңселмелі тірекке орналасқан дененің табанының горизонтальдық салыстырмалы ығысуы мен
(2)
мүнда Н және Ө - сәйкесінше, биіктік және бүрылу
жағынан,
немесе
(4)
Табаның вертикальды ығысуы мына түрде өрнектеледі:
Немесе
(5)
Мұнда
Ө бүрышьш аз шама деп ұйғарып және sinӨ=Ө,
(6)
(4) қатысын (6) формулаға қойсақ, мынаны аламыз:
(7)
(2) өрнегін ескеріп, (7) қатысты мына түрде қайтадан жазайық:
(8)
(8) өрнегі түзілетін беттермен шектелген теңселмелі тірекке қойылған дене
Осы өрнек айқын емес функция түрінде былай жазылады:
(9)
§1. 2. Жоғары дәрежелі беттермен шектелген теңселмелі тіректің
Бірінші рет дөңгелеу үйкелісін А. Кулон [2] зерттеді.
мұнда Р-дөңгелектің табанға түсіретін қысым күші, К-дөңгелек радиусы және
Дюшои [4] дөңгелеу коэффициенті λ әр түрлі материалдар үшін
тәуелділігі орындалатынын тағайындады және оның дөңгелеу үйкеліс күші үшін
мұндағы V-дөңгелек жылдамдығы.
Дөңгелектің толық серпімді табанда дөңгелеуі кезінде пайда болатын үйкеліс
Релаксацияланатын және серпімдітұтқыр жер қабатындағы кернеу және деформация бағынатын
А. Ю. Ишлинскийдің цилиндрлік формадағы дөңгелектің релак-сацияланатын жер кабатындағы
(10)
Мүндағы μ-ішкі үйкеліс коэффициенті, k-жер қабатының қатаңдық модулі.
Осы параграфте жоғарғы дәрежелі беттермен шектелгеп тсңселмелі тіректің релаксацияланатын
1. 2. 1. Релаксацияланатын жер қабатының механикалық моделі
Дененің механикалық моделі екі негізгі элементтен, яғни сер-пімділік және
Мүндағы W-кернеу (меншікті кысым), U-салыстырмалы дефор-мация, k-серпімді элементтің қатавдық
Тұтқыр элемент, ішінде поршені бар, сұйық толтырылған цилиндр
Мұндағы μ -тұтқырлық коэффициенті
Деформацияланудың дәлірек зандылықтарын тағайындау үшін материалды (денені), біреуі серпімділік
Мұнда с және Т индексі серпімді және тұтқыр элементтерге
(11) және (12) өрнегін пайдаланып, мына формуланы аламыз:
(14)
Бұл тендеу Гук заңына қарағанда кернеу мен деформация арасындағы
1. 2. 2. Дөңгелеу үйкеліс күші
Табанның горизонтальды ығысуы х0(t), уо(t), ал тербелмелі тірекке қойылған
8-суретте табан және дене бір-біріне қатысты ығысқан кездегі тербелмелі
Релаксацияланатын жер қабатындағы кернеу және деформация бағынатын заң ретінде
Теңселмелі тірекке қойылған дене табанға қатысты х~х0 шамаға
ығысып және горизонталь күштердің әсерінен тепе-тендік күйде
1. Дөңгелекке сырттан түсірілген күштер (ауырлық күшін қоса
2. Тірек және жер қабатының беттері үйкелісінің бірінші
қалатын жер қабаты мен теңселмелі тірек арасындағы Ғ1
3. Теңселмелі тірек және жер кабатының жанасу беттері
Түзетілетін беттермен шектелген теңселмелі тірекке түсірілген күштердің тепе-тендік шарты
(15)
G-дененің ауырлық күші, WТ(s) және Wж(s)-төменгі және жоғарғы табандарының
(16)
Егер теңселмелі тірек үшін (ҒІ+Ғ2)Н=GLg орындалса және (15) теңдеулер
(17)
өрнегі дөңгелеу үйкеліс күші Ғ анықтайды, ал оның Н
Жанасу беттерінің симметриялы болмауы ( |S2> S1) және бұл
ҒН=λР қатысынан λ табуға болады және ол үйкеліс
Тірек дөңгелеу үшін Ғ=Ғ0) шөгу нольге тең емес, бірақ меншікті
Сонымен W(S1)=0,(S1>0). Жанасу басында (S=S2
Дөңгелеу үйкеліс күші
Сұйықтық қозғалысының ламинарлық режимі
Геометриялық параметрлердің ауытқуларын жіктеу
Қабат мұнайының қасиеті
Металды кесу туралы жалпы мәліметтер
Тіректі жүк көтергіш
Физика заңдары
Нюрнберг қайшысы типті төменгі жетекті жүк көтергіш механизмдер жетегін оптималдау
Адамның-қимыл аппаратының биомеханикасы
Манипуляторларды және РТК-ны жобалау