Қазақстан Республикасында құқықтық мемлекеттің құрылуы

Мазмұны
КІРІСПЕ 3
І. ҚҰҚЫҚТЫҚ МЕМЛЕКЕТТІҢ ЖАЛПЫ СИПАТТАРЫ 7
1.1. Құқықтық мемлекеттің пайда болуы және дамуы туралы
1.2. Мемлекеттердің құқыққа қатысты жіктелуі 17
1.3. Құқықтық мемлекеттің ерекшеліктері 19
ІІ. Құқықтық мемлекеттің белгілері 25
ІІІ. Қазақстан Республикасында құқықтық мемлекеттің құрылуы 27
Қорытынды 31
Пайдаланылған әдебиеттер тізімі. 32
КІРІСПЕ
Мемлекеттік өз жұмысын заң негізінде іске асыратын ұйым
Ертедегі ғалымдардың ойынша құқықты мойындайтын, сонымен қатар құқықпен
Феодализм ыдырауының алғашқы кезеңдеріндегі құқықтық мемлекеттілік идеяларын сол
Буржуазиялық революциялардың кезеңінде құқықтық мемлекет тұжырымдасының дайындалуына прогрессивті
Гроций табиғи-құқықтық мектептің алғашқы теорияның маманы болды. Оның
Спиноза заңдар мен байланысуы салдарынан азаматтардың шынайы құқықтары
Гоббс қоғамдық өмірдегі құқықтық үстемдігі туралы бірқатар прогрессивті
Локк та табиғи, бөлінбейтін құқықтық меншікті, жеке бостандықты
Монтескье құқықтық мемлекеттің құрылуын азаматтың қоғамдағы саяси бостандықтың
Осы кезеңде құқықтық мемлекеттің негізгі элементтерінің дайындалуына маңызды
Кант құқықтық мемлекет теориясының философияның негізін жан-жақты зерттеген
Батыс Еуропаның саяси-құқықтық ой иелері құқықтық мемлекет теориясының
Құқықтық мемлекет идеялары қазақ саяси-құқықтық ойда да кең
Кейінгі жылдары реформалық процестердің нәтижелерінде мемлекет пен құқыққа
Құқықтық мемлекет туралы Қазақстан Республикасының Конституциясында да айтылған:
І. ҚҰҚЫҚТЫҚ МЕМЛЕКЕТТІҢ ЖАЛПЫ СИПАТТАРЫ
1.1. Құқықтық мемлекеттің пайда болуы және дамуы туралы
Мемлекеттік өз жұмысын заң негізінде іске асыратын ұйым
Қазіргі құқықтық мемлекеттің ерекше теориялық тұжырымдама және тиісті
«Құқықтық мемлекет» терминінің өзі XIX ғ. басында неміс
Мазмұнды мағынада құқықтық мемлекеттіліктің бірқатар идеяларды ежелгі дүниеде
Құқықтық мемлекеттің теориялық тұжырымдамалары (Дж. Локк, Ш.Л. Монтескье,
Ежелгі дәуірдің кейінгі құқықтық мемлекет теориясына ықпалының түрлі
Көне дәуірдің өзінде-ақ билік әрекетінің әділдік талаптарына сәйкес
Көптеген ежелгі грек мифтарында адамдардың полистік өмірінің әділ
«Құқық (әділдік) – күштеу (зорлық)» антитезасы тұрғысында Гесиодтың
Полистік істердегі заңдар үстемдігінің негіз құраушы мәнін Ежелгі
«Заңға бағын», - деп шақырды спартандық Хилон, «Өзіңді
Солонның өзіндік болмысы жағынан конституциясы заңдары күресуші тараптардың
Құқықтық заң және құқықтық мемлекет идеялары тұрғысында Солон
Әділдік, құқық, заң ежелгі гректердің ойынша дәстүрлі түрде
Саналы заңдардың басқару тұжырымдамасын табиғи-құқықтық тұрғыда Аристотель де
Аристотельдің түсіндіруінде саяси (мемлекеттік) құрылымының түрлі нысандар әділдік
Жалпы алғанда Аристотель мен әзірленген саяси ғылым полистік
Мемлекетке деген құқықтық көзқарас рим авторларының шығармашылығында елеулі
Бұл тұрғыда мемлекетті адамдардың келісімді құқықтық араласуы және
Цицеронның тұжырымдамасынан мемлекет заңдарының табиғи құқық талаптарына сәйкес
Цицерон ойынша азаматтардың құқықтық теңдігіне патшалық басқару, аристократия
Цицерон мемлекеттің аралас нысанының бір бағытына қарай ауытқудың
Мемлекеттің халық ісі және жалпы құқықтық тәртіп ретінде
Себебі азаматтың бостандығы – оның құқықтары, яғни жалпы
Мемлекетке деген құқықтық көзқарастың дамуы мен оның құқықтық
Құқықтық мемлекеттік идеяларының тарихы тұрғысынан орта ғасыр бос,
Бұл ретте ортағасырлық теологияның беделді өкілі Фома Аквинскийдің
Жаңа жағдайларда ол ежелгі авторлардың ең алдымен Аристотельдің
Фома Аквинскийдің ойы бойынша, табиғи заң өзін-өзі сақтауға
Аристотельдің және басқа да ежелгі ойшылдардың қағидаларын пайдалана
Феодализмнен капитализмге көшу кезеңінде өңдіріс күшінің өсуі қоғамдағы
Феодализм ыдырауының алғашқы кезеңдеріндегі құқықтық мемлекеттілік идеяларын тарихи
Буржуазиялық революциялардың кезеңінде құқықтық мемлекет тұжырымдамасының дайындалуына прогрессивті
Спиноза демократиялық мемлекеттің теориялық негіздемесін алғашқылардың бірі болып
Құқықтық мемлекеттің жағдайындағы адам бостандығы Локктың сөзімен: «заңды
Монтескье құқықтық мемлекеттің құрылуын азаматтық қоғамдағы саяси бостандықтың
Джефферсон АҚШ-тың тәуелсіздік декларациясының авторы, іс жүзінде Америка
Кант құқықтық мемлекет теориясының философиялық негізін жан-жақты зерттеген
Құқықтық мемлекетте заңды бұлжытпай орындау жолында күштеуге де
Гегель мемлекетті өзінің философиялық дүниетанымындағы жалпы жүйенің контексінде
Маркс мемлекет пен құқықты ашық түрде қоғам дамуының
Маркстың құқықтық мемлекет туралы айтқанына көңіл аударсақ: «Бостандық
Батыс Еуропадағы прогрессивті саяси-құқықтық ойлардың иелері Иеринг, Еллинек,
Құқықтық мемлекеттің көп ғасырлық тәжірибесін, теориясы мен
1.2. Мемлекеттердің құқыққа қатысты жіктелуі
Бұрын болған және қазіргі көптеген мемлекеттерді тану үшін
Этатикалық мемлекеттер өздерінің қызметтеріндегі міндетті түрде орындауға есептелген
Құқықтық мемлекеттердің пайда болуы мемлекеттік–құқықтық процестердің ұзақ дамуының
1.3. Құқықтық мемлекеттің ерекшеліктері
Құқықтық мемлекет – көп өлшемді даму үстіндегі құбылыс.
Құқықтық мемлекет – бұл мемлекеттік билік қызметінің ұйымдасу
Құқықтық мемлекеттің экономикалық негізіне әр түрлі меншік формаларына,
Құқықтық мемлекеттің әлеуметтік негізін құраушы – өзін-өзі реттейтін
Құқықтық мемлекет – бұл тәуелсіз мемлекет, ол өз
Енді құқықтық мемлекеттің негізгі белгілеріне көшейік:
1. Барлық қоғам өмірінің аясындағы заң деңгейінің жоғарылығы.
Құқықтық мемлекеттің негізі – конституция. Онда мемлекеттік және
2. Жеке адамның құқығының шындығы, оның еркін дамуын
3. Мемлекет пен жеке адамның арасындағы жауапкершілік. Саяси
Құқықтық мемлекеттің құрылуы мен қызметінің негізгі принциптеріне биліктің
Атқарушы үкімет өзінің органдары арқылы құқық нормаларын іске
Сот билігі, құқықтық мемлекеттің құқықтық негізін, қоғамдық өмірді
Құқықтық мемлекет – саяси ұйымның билігі, адамның, азаматтың
Құқықтық мемлекеттің негізгі екі принципі бар:
Адамның және азаматтың құқығын, бостандығын толық түрде қамтамасыз
Құқықтың көмегімен, мемлекеттік билікті біртіндеп байланыстыру, мемлекеттік бөлімдер
Бірінші принцип – Қазақстан Республикасы Конституциясының 1-баптың 2-тармағында
Басқа негізгі принциптің жүзеге асырылуы мынадай жолдарды
биліктің заң шығару, атқару және сот органдарына бөлу
Федерализм көлденең бөлінген билікті, тағы да жоғарыдан төмен
Заңның үстемдігі (барлық конституциялық талаптарды қатаң сақтау арқылы
Мемлекет пен жеке адамның екі жаққа бірдей жауапкершілігі;
Жоғарыдағы көрсетілгеннен басқа, әр түрлі деңгейде оларға жағдайлар
ІІ. Құқықтық мемлекеттің белгілері
Азаматтық қоғамның негізгі бағалылығы, айтылып өткендей – адам
Мемлекет пен құқықтың келіскен әрекеттестігін іздеу моделі, құқықты
Континенталдық Еуропада құқықтық мемлекет тұжырымдамасы элементтерінің алғашқы
Бірінші белгінің мәні, құқық пен заңды айырып көрсеткенінде.
Адамның құқығы туралы түсінік ХVІІ-ХVІІІ ғасырларда құрылды. Бірінші
Жалпы биліктің ұйымдастыру – құқықтық құрамы, құқықтық талаптарға
Билікті бөлу қағидасы, теориялық және күнделіктілік жағынан барлық
Қазір билікті бөлу қағидасы бізде, Қазақстан Республикасының Конституциясымен
Ондай билік үшеу: заң шығарушы билік (заң шығаратын
Биліктің бөлініп істейтін қызметтерінің белгілі кепілі болатын бағыныштылық
Билікті бөлу қағидасының мемлекеттік құрылымға нақтылы сіңісу деңгейі
ІІІ. Қазақстан Республикасында құқықтық мемлекеттің құрылуы
Кеңестік Социалистік Республикалар одағы ыдырап, жойылуы нәтижесінде Қазақ
Қазақстан мемлекеттік тәуелсіздігін алып, толық мемлекеттік егемендікке ие
Қазақстан мемлекетінің демократиялық сипаты конституциялық қағидаларда анықталады. Мемелекетті
Қазақстан мемлекетінің зайырлы сипаты ресми, мемлекеттік діннің болмауынан
Мемлекеттік органдар діни бірлестіктердің істеріне заңсыз араласуға жол
Діннің мемлекеттен бөлек болуы мемлекеттік оқу орындарында діни
Қазақстан мемлекетінің зайырлы сипаты діни бірлестіктерді мемлекет тарапынан
Дербестік жолға түскен Қазақстан құқықтық мемлекет идеясын
Мемлекет тек дамыған ұлттық құқықтық жүйенің болуымен, оның
Қорытынды
Қорыта келе құқықтық мемлекет деген түсінік анықтамасы мен
Сонымен, құқықтық мемлекет – көпшілік саяси биліктік құқықтың
Құқықтық мемлекеттің айырықша сипаттарына назар аудару керек және
Қоғамымыздың мемлекеттік және саяси өміріндегі көптеген жаңаруларының табысын
Пайдаланылған әдебиеттер тізімі
Нормативті-құқықтық актілер.
Қазақстан Республикасының Конституциясы 1995ж. толықтырулар мен өзгерістер енгізілген
Қазақстан Республикасының Азаматтық Кодексі 01.07.1999ж. А., «Жеті жарғы»
Қазақстан Республикасының Азаматтық Процестік Кодексі 13.07.1999ж. А., «Юрист»
Қазақстан Республикасының Қылмыстық Процестік Кодексі 13.12.97ж. №206-1 (өзгерістер
Қазақстан Республикасының Қылмыстық Кодексі. (Қазақстан Республикасының заңдарына №
Қазақстан Республикасының Қылмыстық Кодексіне түсініктеме. Баспа «Жеті жарғы»
Арнайы әдебиеттер:
Основы государства и права. Под ред. Сапаргалиева Г.А.,
Комаров С.А., Малько А.В. Теория государства и права.
Козлихин И.Ю. Идея правового государства: история и современность.
Малько А.В. Правовое государство. //Правоведение. 1997. № 3
Мартышин О.В. Несколько тезисов о перспективах правового государства
Нерсесянц В.С. Общая теория права и государства. –
Маркс.К., Энгельс Ф. Сочинения.
Локк Д. Избр. Философские произведения. Т.2 М., 1960.
Монтескье Ш. Избр. Произведения М.,. 1955. С.289.
Кант И. ТА. Ч.П. С.233
Гегель. Философия права. М., 1990. С.95.
Аристотель, Политика. М., 1911. -155 бет.
Монтескье Ш. Избранные сочинения. М., 1955. – 289
Кант И. Сочинения. Т4 42-233 бет.
ҚР Конституциясы
Нерсиянц В.С. Общая теория права и государства. Учебник.
Аристотель. Афинская демократия. М., 1996. 41-бет.
Спиноза Б. Избранные сочинения. Т.П. М., 1957. 207-209,
Локк Д. Избранные философские произведения. Т2., 1960 16-17
Маркс К., Энгельс Ф. Сочинения. Т.28. 427 –
Иеринг Р. Цели в праве. Спб., 1881. 47
33

Ұқсас жұмыстар

Қазақстан Республикасындағы тұлғаның құқықтық мәртебесі негізінің түсінігі

Қазақстан Республикасында Үкiметтiк емес құқық қорғау ұйымдарының адам құқығын дамыту мен тиiмдiлiгiн ұлғайту

Халықаралық деңгейде индивидтің құқығын қорғау

Кәсіпкерлік кызметтің түрлері,классификациясы, мемлекеттік реттелуі Қазақстан Республикасында құрылуы

Қaзaқстaн Республикaсындaғы сот реформaсы:теңденциялaры және aлғышaрттaры

Коммерциялық емес заңды тұлға

Егемнді мемлекеттік билікпен құқықтық мемлекеттік мүшемен білдіру, егеменді билікті мемлекетпен қоса бағынуды хабардарлау түрінде себебі

Құқық қорғау органдары

Құқықтық мемлекет идеяларының дамуы