РЕСУРСТАРДЫҢ ШЕКТЕУЛІГІ
АБАЙ АТЫНДАҒЫ ҚАЗАҚ ҰЛТТЫҚ ПЕДАГОГИКАЛЫҚ УНИВЕРСИТЕТІ
ТАҚЫРЫБЫ:
РЕСУРСТАРДЫҢ ШЕКТЕУЛІГІ. ӨНДІРІСТІК МҮМКІНДІКТЕРДІҢ ҚИСЫҚ СЫЗЫҒЫ
ТЕКСЕРГЕН: ШАДИЕВ Қ.Х.
ОРЫНДАҒАН: БАЛМАНОВА А.С.
13-топ, 4-поток, 1-курс,
есеп және аудит
факультетінің студенті
АЛМАТЫ-2006
ЖОСПАРЫ:
КІРІСПЕ............................................................................................3
1. РЕСУРСТАРДЫҢ ШЕКТЕУЛІГІ.
1.1. Экономикалық ресурстар және олардың классификациясы....................................................................................5
1.2 Ресурстардың абсолюттік және қатынастық шектеулігі
Өндіріс мүмкіндіктерінің қисық сызығы . . . .
2. РЕСУРСТАРДЫҢ ШЕКТЕУЛІГІНІҢ ПРОБЛЕМАЛАРЫ
2.1. Қазіргі таңдағы ресурстардың бейрационлады қолданудың проблемалары........................................................................................13
2.2. Өмірге аса қажетті су ресурстары проблемалары.
3. РЕСУРСТАРДЫҢ ШЕКТЕУЛІГІН ШЕШУДІҢ МҮМКІН ЖОЛДАРЫ............................................................................................20
ҚОРЫТЫНДЫ...............................................................................23
ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ...................................................................25
КІРІСПЕ
Ресурстардың шектеулігі проблемасы қазіргі таңда ең актуалды мәселелердің
Соңғы кездері бұл мәселе көп қозғалып жүр, себебі
Менің курстық жұмысымның тақырыбы – ресурстардың шектеулігі, объектісі
Жұмысымның мақсаты – ресурстардың абсолюттік және қатынастық шектеулігінің
1. РЕСУРСТАРДЫҢ ШЕКТЕУЛІГІ.
1.1. Экономикалық ресурстар және олардың классификациясы.
Өндіріс үшін ең қажетті нәрсе – ресурс. Өндірісте
Ресурстар төмендегідей топтарға бөлінеді:
- экономикалық (функционалды);
- потенциалды
Экономикалық ресурстардың қатарына:
- табиғи ресурстар;
- еңбек (жұмысқа қабілетті кездегі халық)
- материалдық (өндіріс нәтижесі болып саналатын адам қолынан
- қаржылық (өндірістің ұйымдастырылуына халықтың бөлген қаражаты);
- ақпараттық (экономикалық өнім шығаруға керекті ғылыми, ғылыми-техникалық,
Табиғи ресурстар – адам қолымен жасалынбаған, адам өмір
Табиғи ресурстар қолданылуына байланысты төмендегідей бөлінеді:
- шынайы (өндірістік процеске тікелей қатысты);
- потенциалды (қазіргі таңда қолданылмайтын);
Табиғи ресурстар өз кезегінде:
- сарқылатын (таусылатын);
- сарқылмайтын (таусылмайтын);
- ауыстырылатын (заменимые)
- ауыстырылмайтын (незаменимые) болып бөлінеді.
Сарқылатын ресурстар - өндірістік қызметтің белгілі кезеңінде толық
Сарқылатын ресурстар:
- қайта қалпына келмейтін (жер қойнауында кездесетін, ауа,
- қатынастық түрде қайта қалпына келтірілетін.
Сарқылмайтын ресурстар үш топтан тұрады:
- ғаламдық (космические) - (күн радиациясы, теңіздік
- климаттық (атмосфералық ауа, жел, су энергиясы);
- су ресурстары.
Ауыстырылатын ресурстар деп басқа ресурстармен ауыстыруға келетін, экономикалық
Ауыстырылмайтынға – атмосфералық ауа, су жатады. Экономикалық тұрғыда
1.2 Ресурстардың абсолюттік және қатынастық шектеулігі. Өндіріс мүмкіндіктерінің
Барлық экономикалық ресурстардың, өндіріс факторларының ұқсас қасиеті –
Адам қажеттіліктерінің шексіз көп болуы, ал ресурстардың шектеулі
Адам өндірістің бір саласын таңдай отырып, екінші саласынан
Экономикалық теорияда ресурстардың шектеулігі – олардың альтернативті түрде
Бұл мәселені толыққанды суреттеу үшін американ экономисті П.Самуэльсонның
Мысалы, екі тауарды өндіру қажет – қару (мәселен
Алайда, егер қоғам май өндірісін азайтса, онда өндірісте
Бұл мысал экономиканың альтернативтілігін көрсетеді, кез-келген жағдайда әскери
Қоғамның алдында таңдау тұрады – зеңбіректі немесе майды
Май мен зеңбіректі өндірудің альтернативтік мүмкіншіліктері
Мүмкіндіктер Зеңбіректер, мың дана Май, млн. кг
А 15 0
В 14 1
С 12 2
D 9 3
Е 5 4
F 0 5
Қоғам қолданыстағы ресурстарды тиімді қолданғысы келеді, яғни ол
Өндірістік мүмкіндік ұғымын толыққанды түсіндіру үшін, жоғарыда көрсетілген
Өндіріс мүмкіндіктерінің қисық сызығы
Өндіріс мүмкіндіктерінің қисыз сызығында көрсетілген барлық қатынастар қолданыстағы
2. РЕСУРСТАРДЫҢ ШЕКТЕУЛІГІНІҢ ПРОБЛЕМАЛАРЫ
2.1. Қазіргі таңдағы ресурстардың бейрационлады қолданудың проблемалары
Бәрімізге белгілі, ресурстар шын мәнінде шектеулі, сондықтан оларды
Ресейде мемлекеттік бағдарлама енгізіп, оның нәтижесінде жерді игеру
Орман ресурстары. Ресейдегі орман ресурстары ғаламшардағы орман ресурстарының
Елдің нарықтық экомикаға көшуі орманды пайда көру мақсатында
Биологиялық ресурстардың бір ерекшелігі – олардың өз бетінше
2.2. Өмірге аса қажетті су ресурстары проблемалары.
Су табиғат ресурстары арасында ерекше орынға ие. Бұл
Ресейдегі су ресурстарының негізі ағынды сулар болып табылады.
Қазіргі таңда түрлі елдердегі адамды бір күндік сумен
Адам сусыз өмір сүре алмайды. Су - өндірістік
Заман талабына сай шығарылған соңғы жылу электр станциялары
Бұл мәліметтердің өзі сусыз адам қажеттіліктерінің аз бөлігінің
Суды көп мөлшерде қолданатын өнеркәсіптің бір тармағы –
Су ресурстарын қолдануда ерекше орын алатын бір сала
Суды шаруашылық мақсатта қолдану – табиғи су айналымының
Жер бетіндегі көптеген су ресурстары халықты сумен қамтамасыздандыруға
Соңғы 10 жылда елді сумен қамтамасыздандыру мәселесін қаржыландыру
Жер бетіндегі сулардың ластануына әкелетін факторлар: тұрғын үйлер,
Өз кезегінде Қазақстанды қозғай кетсек, еліміз де су
Біз өмірімізге аса қажетті ресурсты бей-берекет қолданамыз, ластаймыз.
3. РЕСУРСТАРДЫҢ ШЕКТЕУЛІГІН ШЕШУДІҢ МҮМКІН ЖОЛДАРЫ
Халықтың қажеттіліктері әрдайым оны атқаратын жағдайлардан гөрі тез
Шын мәнінде, ресурстардың шектеулігі деген нені білдіреді? Мүмкін,
Бір жағынан қарастырсақ, адам қажеттіліктері мүлдем шексіз емес.
Өндіріс мүмкіндіктер мен өндірістік қажеттіліктер арасындағы тепе-теңдік, термодинамикалық
Адам – барлық өзінің қажеттіліктерімен (кейбірі тіпті фантастикалық)
ҚОРЫТЫНДЫ
Бұл жұмыста ресурстардың шектеулігінің абсолюттік және қатынастық проблемалары
Ресурстар сарқылады, сондықтан да біз қолданыстағы ресурстарды тиімді
Бұларды шешу жаңа технологияларға әкеліп тіреледі. Олар ресурстарды
Жұмыстың орындалуы барысында төмендегідей қорытынды жасау болады:
проблеманы оптималды түрде шешу ресурстарды тиімді пайдалануға мүмкіндік
жаңа технологиялар ресурстарды рационалды қолдануға мүмкіндік береді.
ресурстарды рационалды түрде қолдану және олардың альтернативтік жолдарын
Ресурстарды бейрационалды түрде қолдану ресурстардың толыққанды жойылуына әкелуіне
ҚОЛДАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР:
Меренков А.П. и др.. Узловые проблемы и направления
Экономика промышленности. Энергетика энергетическая отрасль, топливно-энергетические ресурсы энергетическая
Регион:экономика и социология. 2004.-N 4. с.123-136.
Булыгин В. и др.. О государственной собственности на
Собственность. Государственная собственность природные ресурсы.
Финансы в Сибири. 2004.-N 12. с.24-26.
Клоцвог Ф. и др.. Ресурсный потенциал субъектов Федерации
Региональная экономика. Ресурсы потенциал оценка расчет ресурсного потенциала
Экономист. 2004.-N 5. С.23-25.
Казанцева Л.К. и др.. Социальные последствия загрязнения водных
Экология и экологические проблемы. Экология водные ресурсы атмосферный
ЭКО. 2003.-N 2. С.58-69.
Мирлин Г. и др.. Проблемы минерально-сырьевого комплекса России.
Экономика промышленности. Минерально-сырьевой комплекс минеральные ресурсы.
Экономист. 2003.-N 9. с.64-69.
Пашкус Ю.В.. Политическая экономия и экономикс: сравнительный анализ
Экономическая теория. Политическая экономия экономикс экономическая наука рыночное
Вестник Санкт-Петербургского ун-та.Серия Экономика. 2003.-N 1. с.67-71.
Клоцвог Ф.Н. и др.. Макроэкономическая оценка ресурсного потенциала
Региональная экономика. Макроэкономика ресурсы потенциал регион.
Проблемы прогнозирования. 2004.-N 12. С.96-107.
Нешитой А.. Потребительский рынок:ситуация,проблемы.
Потребительский рынок.Товарный рынок. Потребительский рынок экономическая реформа регион
Экономист. 2004.-N 3. с.21-29.
Мирошникова С.. Природно-сырьевые ресурсы. Классификация видов, уровень мировых
Материально-техническое снабжение. Природно-сырьевые ресурсы воспроизводство ресурсов. РИСК. 2003.-N
25
1 кесте
5
9
12
14
15
0
1 2 3
A
B
C
D
E
F Май, млн кг
Масло, млн. кг
Зеңбі-
рек, мың дана
.S
сур.1
Ресурстардың шектеулігі
Экономикалық ресурстардың мәні мен түрлері
Сұраныс көлемінің өзгеруі
Өндіріс, оның мәні, факторлары
НАРЫҚТЫҚ ШАРУАШЫЛЫҚТЫҢ ЖАЛПЫ СИПАТТАМАСЫ. Нарықтың мәні мен пайда болу жағдайлары
Өндіріс оның мәні және факторлары
Өнідірс оның мәні және факторлары
Өндірістік кәсіпорындар ресурстарының қалыптасуын анықтау және оларды тиімді пайдалану жолдарын қарастыру
Жобаны жоспарлау
Экономикалық өсудің типтері мен факторлары