Алаяқтық құрамының негізгі белгілері




Мазмұны
Кіріспе
І Тарау. Меншікке қарсы қылмыстар және талан-тараж
Меншікке қарсы қылмыстар түсінігі, қысқаша сипаттамасы
Талан-тараж түсінігі
ІІ Тарау. Алаяқтық құрамының негізгі белгілері
2.1. Алаяқтық қылмысының объектісі
2.2. Алаяқтықтың объективтік жағы
2.3. Алаяқтықтың субъективтік жағы
2.4. Алаяқтық қылмысының субъектісі
ІІІ Тарау. Алаяқтықтың сараланған құрамдарына сипаттама
3.1. Адамдар тобының алдын-ала сөз байласып жаса-
ған алаяқтығы
3.2. Бірнеше рет жасалынған алаяқтық
3.3. Қызмет бабын пайдаланып жасалынған алаяқтық
3.4. Ұйымдасқан топ жасаған алаяқтық
3.5. Ірі мөлшерде жасалған алаяқтық
3.6. Ұрлау (талан-тараж) немесе қорқытып алушылығы
үшін бұрын екі немесе одан да көп рет сотталған
жасаған алаяқтық
ІV Тарау. Алаяқтықты ұқсас қылмыс құрамдарынан ажырату
4.1. Ұрлық және алаяқтық
4.2. Алаяқтықты алдау немесе сенімге қиянат жасау жолымен мүліктік
4.3. Алаяқтықты жалған кәсіпкерліктен, тұтынушыларды
алдау құрамдарынан ажырату
4.4. Алаяқтықты жалған ақша немесе бағалы қағаздар, жалған төлем
су құжаттарын жасау немесе сатудан ажырату
V Tарау. Алаяқтық және гипноз
Қорытынды
Пайдаланылған әдебиеттер тізімі
Кіріспе
Еліміз тәуелсіздік алғалы бері, осы тәуелсіздіктің алуына куә болған
Қылмыстық құқықта да қылмыстық заң қорғайтын құндылықтардың жаңа иерархиясы
Нарықтық экономикалық қатынастарға өту жағдайларында, меншіктің жаңа түрлері пайда
1997 ж. Қазақстан Республикасында Қылмыстық Кодексті қабылдау - әлеуметтік
Еліміздегі салыстырмалы тұрақсыздық және меншікке қарсы қылмыстардың кең таралуы
Сол сияқты Қазақстан Республикасы Жоғарғы Сотының нормативтік қаулыларын жетілдіру
Заң ғылымының әдебиеттерінде, ғалымдар меншікке қарсы қылмыстардың ішінен “алаяқтық”
Алаяқтықтың қоғамдық қауіптілігі – бұл алдау немесе сенімге қиянат
Алаяқтық қылмысы мүліктік қылмыстар арасындағы салыстырмалы түрде аз тараған,
Алаяқтық әрекеттерді еркек те, әйел де, ересек те, кәмелетке
Бұл қылмысқа Ежелгі Рим заңгерлері нақты анықтама беріп, оны
Алаяқтық деп, бөтен мүлікті алдау жолы арқылы алып қою
Алдаудың түрлі тәсілдері айқындалған. Мысалы, тұлға нысанында алдау –
Алаяқтық қылмыстық ортада “элиталық” болып саналады. Себебі ол әркімнің
Алаяқтық жасау үшін белгілі бір деңгейде ақыл-ой, қабілеттіктер, жеке
Аталған қылмыс тәжірибеде саралау кезінде белгілі бір қиындықтарды туғызады.
Сонымен қатар, алаяқтықтың жаңа түрлерін саралау проблема деңгейіне жеткен
Алаяқтық қол сұғушылықтың заты – бөтен мүлік немесе мүлікке
Алаяқтықты саралаудың осы сұрақтарын қарастыру – осы бітіру жұмысының
І Тарау. Меншікке қарсы қылмыстар және талан-тараж
Меншікке қарсы қылмыстар түсінігі, қысқаша сипаттамасы
Меншікке қарсы қылмыстар – бұл меншік қатынастарына қол сұғатын
Меншік қатынастары мемлекет экономикасының негізін құрайды. Меншік – бұл
Ел тарихымыздың әр түрлі кезеңінде меншік қатынастарын құқықтық реттеу
Бүгінгі күні меншікке қатысты көзқарас өзгешелеу. ҚР Конституциясының 6
Меншікке қарсы қылмыстардың тектік объектісі – меншік иесінің өз
Меншікке қарсы қылмыстардың тікелей объектісі – қылмыстық әрекет нәтижесінде
Г.А.Кригер дұрыс айтқандай: “Талан-тараж кезінде қол сұғушылық объкетісі жеке
Біз қылмысты қоғамға қауіпті әрекет деп түсінеміз. Демек, мұндай
Меншікке қарсы қылмыстардың объектісінен бұл қылмыстардың затын ажырата білу
Меншікке қарсы қылмыстардың заты ретінде біз мүлікті, мүлікті алуға
Мүлік дегеніміз, бұл қылмыстың бағытталатын нәрсесі, яғни мүлікке байланысты
Жоғарыда атап өткендей, меншікке қарсы қылмыстар пәні (заты) ретінде
Мүлік жылжитын және жылжымайтын болып бөлінеді (ҚР Азаматтық кодексінің
Талан-тараж түсінігі
Талан-тараж (орысша – “хищение”, А.Ж.) терминіне анықтама ҚР ҚК-нің
Айта кететін жайт - талан-тараж анықтамасы Қазақстан Республикасының қылмыстық
Талан-тараждың объективтік жағы белгілері ретінде бөтен мүлікті өз пайдасына
Алып қоюға келетін болсақ, бұл белгіні анықтау үшін, бірнеше
Екіншіден, мүлік меншік иесінің қорларынан алынуы керек. Бүгінгі күні
Физикалық алыну кезінде, заттар меншік иесінің заңды иеленуі мен
Құқықтық алыну кезінде мүлікке меншік құқығы өтеді, меншік субъектісі
Сонымен қатар, құқықтық пен физикалық әдістің аралас нысаны кездесуі
Тағы да бір белгі ретінде талан-тараждың құқыққа қайшылығын айтамыз.
Болжаулы құқық, алуды іске асырған тұлға, заңның ережелерін дұрыс
Заңсыздық белгісін құқыққа қайшылықтың туындысы ретінде қарастыруға болады,
Талан-тараждың объективтік жағы белгілеріне, сонымен қатар, ақысыздық жатады. Бұл
Талан-тараждың субъективтік белгілеріне келсек, алдымен кінә нысанын айтқан жөн.
Сонымен қатар, талан-тараждың субъективтік жағының міндетті элементі ретінде –
ІІ Тарау. Алаяқтық құрамының негізгі белгілері
2.1. Алаяқтықтың объектісі
Қылмыстың объектісі мен затын дұрыс анықтау – кінәлі әрекеттерінің
Қылмыстық құқық теориясында, объект ретінде әдетте қылмыстық заңнамамен қорғалатын
Алаяқтықтың объектісі ретінде, қолданыстағы заңнамаға сүйенсек, меншік қатынастары болады.
Әдебиетте меншік 3 нысанда қарастырылады: меншік – экономикалық категория
Экономикалық әдебиеттерде қабылданған көзқарас бойынша, меншікке материалдық игіліктерді өндіру,
Өмірлік күнделікті жағдайларда қылмыс объектісін анықтау қиынға соғуы мүмкін.
Қылмыс объектісін зерттей келе, біз, тікелей объект түсінігіне тап
Өзге авторлар ойынша, біз қарастырып отырған қылмыстардың тікелей объектісі
Менің ойымша, тікелей объектіні түсіндіруде И.И.Рогов пен М.А.Сарсембаевтың көзқарастары
Ал тікелей объектіге келер болсақ, оны анықтағанда жеке белгілерге
Қылмыстық құқықтағы қылмыс заты ретінде – қоғамдық қатынас белгіленетін
ҚР ҚК 177-бабы 1-бөлігінің диспозициясына көз жүгіртсек, алаяқтық бұл:
а) алдау немесе сенімге қиянат жасау арқылы бөтен мүлікті
ә) алдау немесе сенімге қиянат жасау арқылы бөтен мүлікке
Өзге талан-тараж нысандарынан алаяқтықтың тағы да бір айырмашылығы –
Мүлік, алаяқтықтың заты ретінде, белгілі бір белгілерге ие болу
Сонымен қатар, талан-тараждың заты ретінде әр түрлі мүліктік сипаттағы
Мүлік дегеніміз – бұл зат. Оны жасауға еңбек жұмсалып,
Зерттеліп отырған қылмыстың заты ретінде – еркін айналыстағы мүлік
2.2. Алаяқтықтың объективтік жағы
Кез келген қылмыстың объективтік жағы қылмыстық әрекеттің сыртқы белгілерімен
Алаяқтықтың объективтік жағына алдау немесе сенімге қиянат жасау жолымен,
Кінәлінің жоғарыда аталған іс-әрекеті немесе әрекетсіздігі алаяқтық ретінде саралануы
Алаяқтықтағы алдаудың өзге алдаудардан айырмашылығы – оның нәтижесі мүлікті
Жәбірленуші алдаған кезде кінәлі одан жауапты әрекетті күтеді. Яғни,
Алаяқтықтағы алдау жәбірленушінің жүріс-тұрысына әсер етудің тәсілі болып табылады,
Сонымен бірге, алдау немесе сенімге қиянат жасау әрекет қабілеттігі
Алдау – фактілік немесе заңды деректерді бұрмалау болып табылады.
Белсенді алдау – бұл тұлғаларға белгілі бір фактілерді, жайдайларды
Алдаудың мазмұнын, кінәлі жәбірленушіні белгілі бір нәрселерге байланысты алдауға
Бұл жағдайлар әртүрлі болуы мүмкін. Алдау заттар, тұлғалар, әрекеттер,
Алдауға түсетін оқиғалар - өткен шақ, қазіргі шақ және
Әдебиетте, алаяқтық алдауды мазмұнына қарай топтарға топтастыру әрекеттері жасалынған.
Тұлғаға байланысты алдаулар арасында: құқықтық сапаға байланысты алдауларды, яғни
Тұлғаға байланысты алдау бойынша қателік кетпес үшін Қазақстан Республикасы
Және де, егер тұлға лауазымды немесе өзге де басқарушы
Аталған нормативтік қаулыға қарсы, әдебиетте бір көзқарас бар. Ол
Бұл көзқарас доктриналды екенін атап өткен жөн. Ал Жоғарғы
Алаяқтықтағы алдаулар арасында кеңінен тарағандардың бірі – затқа қатысты
Мөлшер немесе көлем бойынша алдау кезінде, кінәлі жәбірленушіге белгілі
Сапаға байланысты алдау кезінде, әдетте, мүліктің құнын, қызметін едәуір
Затқа байланысты алдауға мысалдар көп. Оларға жатқызатынымыз: жалған тауар
Аталғандардың ішінде жалған құжат көрсетуге байланысты саралау қиындығы тууы
Сонымен бірге, әртүрлі әрекеттер мен оқиғалар алаяқтық алдаудың мазмұнын
Алаяқтық қол сұғушылықта болашақта істеуі мүмкін әрекеттерге байланысты алдаулар
Алдаумен қоса, ҚР ҚК-нің 177-бап диспозициясында өзге де алаяқтық
Сенімге қиянат жасау кезінде, кінәлі оның мүлік меншік иесі
Сенміге қиянат жасаудың көп тараған нысандарына төмендегілер жатады:
- өз міндеттемелерін орандау ниетінсіз, белгілі бір тауарларды сатып
- қарызды қайтару ниетінсіз, қарыз алу шартын жасасу;
- мердігерлік немесе еңбектік шарттар бойынша, міндеттемелерін орындау ниетінсіз
- қайтару ниетінсіз банкілер мен өзге қаржы ұйымдарынан несие
- сақтандыру, қаржы, құнды қағаздар бойынша алаяқтық және т.б.
Зерттеліп отырған алаяқтықтың екі тәсілі арасындағы байланысты атап өткен
Барлық жағдайларда, сенімге қиянат жасауда да, алдауда да алаяқтық
Алаяқтық объективтік жағының ерекшелігі – жәбірленушінің мүлікті немесе мүлікке
Бұл жерде жасырын, ашық, қауіпті күш көрсету арқылы талан-тараж
Объективтік жағының тағы бір белгісі – нақты материалдық шығынның
Алаяқтық объективтік жағынан материалдық құрам болып табылады және қылмыстың
Аталған қылмыстың аяқталу сәтін анықтау аса қажет. Себебі, қылмыстың
2.3. Алаяқтықтың субъективтік жағы
Қылмыстық-құқықтық әдебиетте қылмыстың субъективтік жағы ретінде тұлғаның психикалық қызметі
Ғылымда кінә (ҚР ҚК 19-бабы) – қасақаналық немесе абайсыздық
Талан-тараж кезінде кінә тек тікелей қасақаналық нысанында болады (ҚР
Кінәнің мазмұны интеллектуалдық және еріктілік моменттерінен құралады. Алаяқтық жасау
Алаяқтық қол сұғушылықтағы қасақаналықтың еріктілік моменті мынадан тұрады: кінәлі
Жоғарыда айтқанымыздай, талан-тараждау тек тікелей қасақаналықпен жасалуы мүмкін. Оның
Сонымен бірге, алаяқтық қол сұғушылықты кінәлі алдын ала ойластырған
Көбінесе, жасалатын алаяқтықтың шамамен 91% - ында, қылмыс алдын
Енді пайдакүнемдік мәселесіне келейік. Пайдакүнемдік түсінігі өте кең. Оған
ҚР ҚК 175-бап ескертуіне көз жүгіртсек, біз, талан-таражда белгі
Сонымен, алаяқтық үшін қылмыстық жауапкершілікке тарту үшін, тікелей қасақаналықты
2.4. Алаяқтықтың субъектісі
Қылмыстық құқық бойынша қылмыс субъектісі ретінде, есі дұрыс, қылмыстық
Есі дұрыстық бойынша айтсақ, тұлға алаяқтық жасап отырған кезде,
Алаяқтық қол сұғушылықтың субъектісі өзіндік ерекшеліктерге ие. Оның белгілері
ҚР ҚК 15-бабына сәйкес, алаяқтық қол сұғушылық үшін қылмыстық
Жалпы, қылмыстық-құқықтық әдебиетте талан-таражды іс-жүзінде тек кәмелетке толғандар, яғни
Бірақ бұл оймен дауласуға болады. Ұрлық, тонау сияқты талан-тараждарды
Қолданыстағы қылмыстық заңнамаға сәйкес, алаяқтық субъектісі – жалпы, және
Осы қылмысты лауазымды немесе өзге тұлға (арнайы субъектілердің толық
Криминологиялық аспектке келетін болсақ, аталған қылмысты көбіне ер адамдар
Алаяқтықтың 85 %-на шамаласы қалаларда, әсіресе ірі қалаларда жасалады.
Жалпы алаяқтық қылмысының жартысына жуық топпен жасалады. Мұндай топта
Алаяқтар арасында өздерінің “мамандықтары” болады. Олар: “шулерлар”, “оймақшылар”, “қуыршақшылар”,
ІІІ Тарау. Алаяқтықтың сараланған құрамдарына сипаттама
3.1.Адамдар тобының алдын ала сөз байласып жасаған алаяқтығы
Аталған жағдайдың сараланған құрамға жатқызылғанының себебі бар. Бірігіп қылмыстық
“Алдын ала сөз байласқан адамдар тобы” – сараланған құрамның
Топпен бірігіп алаяқтық жасау – “қарапайым” алаяқтықтық объективтік және
Тәжірибеде алаяқтық қол сұғушылықтардың елеулі бөлігі жалғаспалы қылмыстар. Олар
Қылмыстық топ қатысушылары бойынша теорияда әртүрлі ойлар айтылады. Криминалистердің
Адамдар тобы алдын ала сөз байласып жасаған алаяқтықта, әр
Талан-тараж кезінде қоса орындаушылықтың екі нысаны да бола алады.
Кезекті қоса орындаушылықта, объективтік жақ белгілі бір кезеңдерге бөлінеді
Сөз байласуды алдын ала деп, ол объективтік жақ орындалуға
Осы сараланған белгі бойынша жауапқа тарту үшін, алдын-ала сөз
Алдын ала сөз байласқан топты тек қылмыстық жауапкершілікке тартыла
Азғырушы, көмектесуші, ұйымдастырушы ретіндегі қатысушы тікелей өзі орындауға қатыспаса
3.2. Бірнеше рет жасалған алаяқтық
ҚР ҚК 11-бабына сәйкес, ҚК Ерекше бөлімінің белгілі бір
Бұл жерде бірнеше маңызды жағдай бар. Біріншіден, субъектінің бірлігі,
Әдетте, бірнеше рет жасалатын қылмыстарда бірдей қылмыстар құрайды (екі
Сонымен қатар, ҚР ҚК 11-бабының 2-бөлігіне сәйкес, “ҚК Ерекше
Талан-тараж міне осындай арнайы көрсетілген жағдайға жатады. ҚР ҚК
Талан-тараждың бірнеше реттілігі болу үшін, жоғарыда аталған 175-бап ескертуіндегі
Жоғарыда аталғандармен қоса, бірнеше реттілік белгісі төмендегі жағдайларда жоқ
- алаяқтыққа дейінгі талан-тараж үшін тұлға заңға сәйкес қылмыстық
- кінәлінің әрекеттерінде бір жалғаспалы талан-тараж белгілері болса .
Бірнеше реттілік жалғаспалы қылмыстан ажырата білу қажет. Жалғаспалы талан-тараж
Анықтамадан көретініміз – бірнеше рет жасалатын қылмыста және жалғаспалы
Нақтыланбаған ниетте белгілі бір уақыт аралығында жүйелі түрде талан-тараж
Жалғаспалы қылмыста барлық эпизодтар бір ниетпен қамтылса, бірнеше реттілік
Жалпы алаяқтықты бірнеше рет жасалған алаяқтықтан ажыратудың маңызы зор.
3.3. Қызмет бабын пайдаланып жасалған алаяқтық
Алаяқтықтың бұл сараланған түрінің субъектілері лауазымды тұлғалар да, коммерциялық
ҚР ҚК 228-бап ескертуіне сәйкес, “меншік нысанына қарамастан, коммерциялық
Коммерциялық ұйым – бұл өз қызметінің негізгі мақсаты ретінде
Лауазымды тұлғалар ретінде – тұрақты, уақытша немесе арнаулы өкілеттік
Кейбір авторлардың ойынша, қызмет бабын пайдаланып, жасалатын алаяқтық тағы
3.4. Ұйымдасқан топ жасаған алаяқтық
Ұйымдасқан топтың жалпы түсінігі ҚР ҚК 31-бап 3-бөлігінде беріледі,
ҚР Жоғарғы Сотының 11 шілде 2003 жылғы №8 нормативтік
Тельнов П.Ф. ойынша, ұйымдасқан топқа, әдетте, басқару тән
Ұйымдасқан топ, әдетте қатысушылардың елеулі санын біріктіреді. Қарапайым топқа
Алаяқтықпен айналысатын ұйымдасқан топтар өзге ұйымдасқан топтардан өзінің қылмыстық
Алаяқтардың ұйымдасқан топтарының ішінде пәтерлермен “айналысатын”, көшеде “лоторея”, “оймақ”
3.5. Ірі мөлшерде жасалған алаяқтық
ҚР ҚК 175-бап ескертуінің 2-бөлігінде: “ҚК Ерекше бөлімінің 6
Қазіргі нарықтық экономика заманында мемлекет бекіткен тұрақты – тауар,
Бір мемлекеттің өзінде, әртүрлі аймақтарда бір тауарға баға әртүрлі
Ірі мөлшерде бекіту бойынша мұндай көзқарасты көптеген криминалистер қорғайды.
Талан-тараждың көлемі ірі мөлшер ретінде талан-тараждалған мүліктің ақшалай нысандағы
Алаяқтық алдын ала сөз байласқан адамдар тобымен не ұйымдасқан
Әдетте, ірі мөлшерде талан-тараждағанда, кінәлінің қасақана ниеті нақтыланбаған болады,
Өзге әңгіме кінәлінің қасақана ниеті ірі мөлшерге туындаса. Егер
3.6. Ұрлық (талан-тараж) немесе қорқытып алушылығы үшін бұрын екі
ҚР Қылмыстық Кодексі, алаяқтықты талан-тараж немесе қорқытып алушылығы үшін
Мұндай саралаушы белгіні арнайы қайталанудың (рецидив) түрі ретінде бағалауға
ҚР Қк 175 бап ескертуінің 4 бөлігінде орнатылғандай, ұрлық
Бұл соттылық немесе соттылықтар ҚР Қылмыстық Кодексінің 77 бабына
ІV Тарау. Алаяқтықты ұқсас қылмыс құрамдарынан ажырату
Алаяқтық қылмысы, басқа қылмыстар секілді, өзге қылмыс құрамдарымен бірқатар
Елеулі қиындықты, әдетте, алаяқтықты тұтынушыларды алдау, ұрлық және т.б.
Меншікке пайдакүнемдік қолсұғушылықтардың өзге нысандарынан, алаяқтық, тек жасалу тәcілі
4.1. Ұрлық және алаяқтық
Біріншіден, ұрлық кезінде талан-тараж заты ретінде тек мүлік қана
Екіншіден, ұрлық кезінде мүлік жәбірленушіден оның еркінен тыс, жасырын
Үшіншіден, алаяқтық кезінде кінәліге мүлікті әрекет қабілеттігі бар тұлғалар
Төртіншіден, алаяқтық кезінде тұлға кінәліге мүлікті белгілі бір құқықтық
Бесіншіден, алдаудың элементтері тек алаяқтықта ғана емес, ұрлықта да
Алаяқтық құрамында алдау, жәбірленушінің кінәліге мүлікті (мүлікке құқықты) беру
Ұрлық жасаған кезде, кінәлі, қалыптасқан жағдайды пайдаланады. Сонымен бірге
Талан-тараждың жасырындығына қол жеткізу үшін, кінәлілер алдау мен сенімге
Ал енді күрделі жағдайларды қарастырайық. Вокзалдарда “жұмыс істейтін” қылмыскерлер
Алаяқтық кезінде, меншік иесі мүлікті кінәліге құқықтық өкілеттік үшін
4.2. Алдау немесе сенімге қиянат жасау жолымен мүліктік залал
Бұл қылмыс ҚР ҚК 182-бабына сәйкес былай анықталады: алдау
Бұл жағдайда кінәлі, меншік иесіне түсуі тиіс болатын және
Объективтік жағынан бұл қылмыс, алдау немесе сенімге қиянат жасаудан
Сонымен, алаяқтықтың ҚК 182-бабымен көзделген қылмыстан негізгі айырмашылығы қылмыс
Осы қылмыс зардабының ерекшелігі мүліктік залалдың сипаты мен құрамы.
Демек, 182-бап көздейтін қылмыс мүліктік залал тиістіні алмаудан, алынбай
Сот тәжірибесінде 182-бап бойынша, біздің ойлауымызша әділетті, төмендегі әрекет
Ал жәрдемақы мөлшерін ұлғайту мақсатымен, әлеуметтік қамсыздандыру органдарына жалған
4.3. Жалған кәсіпкерліктен, тұтынушыларды алдау құрамдарынан ажырату
Алаяқтық жалған кәсіпкерлік сияқты қылмыспен жанасуы мүмкін. Мұндай жағдай,
Екінші жағдай бойынша, кәсіпорын заң бойынша бар, заңға сәйкес
Тұтынушыларды алдаудан алаяқтықты ажырату
Аталған екі қылмыста объективтік жақ белгілері өте жақын. ҚК
Екі қылмыс сыртқы жағынан қарағанда ұқсас болғанымен, олардың айырмашылықтары
Тұтынушыларды алдау қылмысының субъектісі – арнайы: бұл тауар сататын
4.4. Жалған ақша немесе бағалы қағаздар, жалған төлем карточкалары
Алаяқтықтан ажыратып отырған қылмыстар ҚР ҚК 206, 207 баптарында
Жалған ақша немесе бағалы қағаздар жасау немесе сату үшін
V Тарау. Алаяқтық және гипноз
Қылмыстық құқықтық тәжірибеде кінәлілердің гипнозды қолдану арқылы бөтеннің мүлкін
Жалпы гипноз термині Қазақстан Республикасының қылмыстық заңнамасында қолданылмайды. Осы
Гипноз кезінде адамның ортылық жүйке-жүйесіне, психикасына әсер ету болады.
Сонымен, гипноз бұл орталық жүйке-жүйесіне әсер ету дедік. Орсы
Енді гипноз арқылы талан-таражды қылмыстық заңдағы талан-тараждың ұқсас келетін
Осы әрекетті тәжірибеде көбінесе ұрлық, тонау немесе алаяқтық деп
Гипноз арқылы талан-тараж ұрлыққа жақын келеді. Ұрлықпен ұқсастығын төмендегіден
Жоғарыдағы ұрлықта жәбірленушілер ұрлық фактісін сезінбейді деген оймен кінәлі
Сондай-ақ, бұл әрекеттер тонау болады деген ойлар бар .
Гипноз қолданылғанда кінәлі жәбірленушінің жоғарыдағы нәрселерді түсінбейтінін біледі. Яғни,
Алаяқтыққа келетін болсақ, ол да ұрлық сияқты гипноз бен
Байқағанымыздай, гипноз арқылы талан-тараж ұрлық пен алаяқтық құрамдарына жақын.
Қорытынды
Қорытындылай келе, жан-жақты зерттелген алаяқтық құрамын былай сиппаттауға болады.
Қарастырылып отырған қылмыстың объектісі – меншік қатынастары. Ол меншікке
Ұқсас құрамдардан алаяқтық, негізінде, объективтік жақ, қылмыстың жасалу тәсілі,
Жалпы алаяқтық меншікке қарсы қылмыстардың арасында ерекше орын алады.
Мысалы, егер меншікке қарсы қылмыстарды біз күш қолданылатын және
Сол сияқты алаяқтықтың тағы да бір ерекшелігі – бұл
Сонымен бірге осы тақырып бойынша зерттеу жұмысы барысында мен
Өз еркімен беру элементін сипаттайтын болсақ, бұл жерде, біріншіден,
Алаяқтық қылмысы үшін қылмыстық жазаға келетін болсақ, ол ұрлықтағыдай
Қорытып айтсақ, алаяқтық үшін қылмыстық жаза мөлшерін арттыру қажеттілігі
“Тоқсан сөздің тобықтай түйіні...” – демекші, ойымызды тәмамдайтын болсақ,
Пайдаланылған әдебиет және нормативтік құқықтық актілер тізімі
Нормативтік құқықтық актілер:
Қазақстан Республикасының Конституциясы, 30 тамыз 1995 ж., өзгертулер мен
Қазақстан Республикасының Қылмыстық кодексі, 16 шілде 1997 ж., өзгертулер
Қазақстан Республикасының Құқықтық саясат концепциясы. Қазақстан Республикасы Президенітінің №949
Қазақ ССР-ның Қылмыстық кодексі, 22 шілде 1959 ж.
Ресей Федерациясының Қылмыстық кодексі.
Қазақстан Республикасының Азаматтық кодексі, 27 желтоқсан 1994 ж., өзгертулер
Қазақстан Республикасы Жоғарғы Сотының 2003 жылдың 11 шілдесіндегі “Ұрлау
Арнайы әдебиеттер:
Ағыбаев А.Н. Қылмыстық құқық. Ерекше бөлім. – Алматы:
Бабаев М.М., Кригер Г.А. На страже социалистической собственности.
Баймурзин Г.И. Ответственность за прикосновенность к преступлению. – Алма-Ата:
Балахов К. Проблемные вопросы квалификации преступлений против собственности? //
Безверхов А.Г. Собственность и имущественные отношения в уголовном праве.
Борзенков Г.Н. Ответственность за мошенничество. – М.: Юридическая литература.,
Владимиров В.А. Квалификация похищений личного имущества. – М.:
Волков Б.С. Мотивы преступлений. – Казань: Издательство Казанского Университета,
Гуров А.И. Мошенничество и его профилактика. – М.: Знание,
Гуров А.И. Профессиональная преступность. Прошлое и современность. – М.:
Жукенов А.Т., под ред. К.А. Мами. Квалификация хищений: Теория
Жұмағали А.К. Гипнозбен арбау: ол туралы қылмыстық заң не
Каиржанов Е.К. Интересы трудящихся и уголовный закон (проблемы объекта
Кладков А.В. Уголовно-правовая охрана права собственности. // Труды московской
Комментарий к Уголовному кодексу Каз ССР. – Алма-Ата: Казахстан,
Комментарий к Уголовному кодексу Республики Казахстан. В двух книгах.
Комментарий к Уголовному кодексу Российской Федерации. – М.: Инфра-М,
Коржанский Н.И. Объект и предмет уголовно-правовой охраны. – М.:
Кочои С.М. Ответственность за корыстные преступления против собственности. –
Кошанов Е.Ж. Квалификация мошенничества совершенного неоднократно. // Заң және
Кригер Г.А. Квалификация хищений социалистического имущества. - М.: Юридическая
Криминология. Учебник для юридических вузов / под ред. проф.
Лимонов В.Н. Уголовно-правовая оценка мошенничества. // Журнал российского
Мальцев А. Мошенничество с помощью гипноза. // Фемида. –
Пинаев А.А. Уголовно-правовая борьба с хищениями. – Харьков, 1975.
Скляров С.В. Понятие хищения в уголовном законодательстве России: теоретический
Уголовное право Казахстана. Особенная часть. Учебник для вузов, под
Уголовное право. Общая часть. – Алматы: Жеті Жарғы, 1998.
Уголовное право. Особенная часть. Учебник для вузов. Отв. ред.
Уголовное право России: Учебник для вузов. В двух томах.
Уголовное право. Учебное пособие. Отв. ред. д. ю. н.,
Қазақстан Республикасыныѕ Құқықтық саясат концепциясы. Қазақстан Республикасы Президенітінің №949
Криминология. Уч. для юр. Вузов/под.ред. В.Н.Бурлакова, В.П.Сальникова, С.В.Степанова. –
Уголовное право России. Особенная часть. Под.ред. А.Н.Игнатова, Ю.А.Красикова. –
Кригер Г.А. Борьба с хищением социалистического имущества. М.,1965. С.47.
Уголовное право России. Особенная часть. Под.ред. А.Н.Игнатова, Ю.А.Красикова. –
Кригер Г.А. Борьба с хищением социалистического имущества. М.,1965. С.100.
Скляров С.В. Понятие хищение в уголовном законадательстве России: теоретический
Уголовное право. Особенная часть. Отв.ред.: И.Я.Казаченко., З.А. Незнамова., Г.П.Новоселов.
Уголовное право. Особенная часть. Отв.ред.: И.Я.Козаченко., З.А. Незнамова., Г.П.Новоселов.
Коржанский Н.И. Объект и предмет уголовно-правовй охраны. М.: Юридическая
Владимиров В.А. Квалификация похищений личного имущества. М.,1974, С.14.
И.И.Рогов, М.А.Сарсембаев. Уголовное право. Учебное пособие. – Алматы: Єылым.
Уголовное право России. Особенная часть. Под.ред. А.Н.Игнатова, Ю.А.Красикова. –
Комментарий к Уголовному кодексу Республики Казахстан. Книга2.- Алматы: Нарма-К,
Борзенков Г.Н. Ответственность за мошенничество. М.,1971, с 97.
ҚР Жоғарғы Сот Пленумыныѕ “Ұрлау істері бойынша сот тјжірибесі
Уголовное право России. Особенная часть. Под.ред. А.Н.Игнатова, Ю.А.Красикова. –
Лимонов В.Н. Уголовно-правовая оценка мошенничества//Журнал российского права. – 2002,
Волков Б.С. Мотив преступления. Казань. 1982, С 264.
Телов Э.С. О критериях разграничения отдельных посягательств на социалистическую
Криминология. Учебник для юридических вузов/под.редВ.Н.Бурлакова, В.П.Сальникова. С.В.Степашина, - СПб.:1999,-С
Жукенов А.Т, под ред. К.А.Мами. Квалификация хищений: теория и
Уголовное право. Особенная часть. Отв.ред.: И.Я.Козаченко., З.А. Незнамова., Г.П.Новоселов.
Кошанов Е.Ж. Квалификация мошенничества совершенного неоднакратно// Заң және заман,
Кочои С.Н. Ответственность за корыстное преступление против личной собственности.
Гуров А.И. Профессиональная преступность. Прошлое и современность. М.,Юридическая литература,
ҚР Жоғарғы Сот Пленумыныѕ “Ұрлау істері бойынша сот тәжірибесі
Балахов К. Проблемные вопросы квалификации преступлений против собственности// Заѕгер.-
Безверхов А.Г. Собственность и имущественные отношения в уголовном праве//
Балахов К. Проблемные вопросы квалификации преступлений против собственности// Заѕгер.-
Гуров А.И. Мошенничество и его профилактика. – М.: Знание,
Мальцев А. Мошенничество с помощью гипноза. // Фемида. –
Жұмағали А.К. Гипнозбен арбау: ол туралы қылмыстық заң не
Уголовное право России. Особенная часть. Под.ред. А.Н.Игнатова, Ю.А.Красикова. –
46





Ұқсас жұмыстар

Алаяқтық құрамының негізгі белгілері
Алаяқтық қылмыс
Алаяқтық алдаудың мазмұны - алаяқ жәбірленушіні адастыратын жағдайлар
Алаяқтық жолмен ұрлаудың саралау белгілері
Алаяқтық және онымен күресудің проблемалары мен болашақ мәселелері
Алдау немесе сенімді теріс пайдалану жолымен мүліктік залал келтіру қылмысының өзгеде меншіке қарсы қылмыстық құқық бұзушылықтардан ерекшелігі
Мүлікті қорғаудың қылмыстық құқықтық маңызы
Ұрлықтың жалпы белгілері шеңберінде алаяқтық белгілері
Адамдар тобының алдын-ала сөз байласуы бойынша жасалған алаяқтық
Жалған ақша немесе бағалы қағаздар жасау және өткізу