Компьютерлік технологиялардың бағыттары
ЖОСПАР
КІРІСПЕ
1 тарау.Білім берудегі компьютерлік технология ерекшеліктері
1.1 . Компьютерлік технологияның бағыттары...............7
1.2. "Біріктірілген сабақтарды өткізу кезінде компьютерлік
технологияны қолдану әдістемесі............18
2 тарау. Орта мектепте біріктірілген сабактарда компьютерлік
технологияларды пайдалану
2.1. Электрондық кестені оқыту әдістемесі........26
2.2. Интерактивті құралдар ды пайдалану ерекшеліктері..........27
ҚОРЫТЫНДЫ
ПАЙДАЛАНҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ
Кіріспе
Қазақстан Республикасындағы оқу мен тәрбие жүйесін техникаландыру мен автоматтандыру
Зерттеу нысаны – мектепте қазақ тілі мәтіндерін компьютермен оқыту
Зерттеу жұмысының мақсаты – қазақ тілінде еркін сөйлеу мүмкіндігін
Зерттеу жұмысынын міндеттері:
- қазақ тілі мәтіндерін компьютер арқылы меңгерту әдістемесінің әлеуметтік-философиялық,
- қазақ тілін оқыту үрдісін компьютерлік технология арқылы жаңашаландыру;
- оқушылардың даму деңгейіне сәйкес мәтіндер жүйесін дидактикалық
Зерттеу жұмысында анализ, синтез, салыстыру, салғастыру,
Зерттеудің ғылыми жаңалығы.
- оқушылардың жас ерекшеліктеріне сай елтанымдық, дүниетанымдық, білімдік мақсатқа
Зерттеудің теориялық маңызы.
Қазақ тілін оқыту үрдісін компьютерлендіру бағдарында анықталған әлеуметтік-философиялық, дидактикалық
Зерттеудің практикалық манызы.
Мектепте қазақ тілін оқытуды компьютерлендіру жолдары мен оларды ұйымдастыру
Мемлекеттік тілді оқытудың тиімді нысаны деп танылған мәтін және
Зерттеу жұмысының құрылымы.
Зерттеу жұмысы кіріспеден, негізгі, қорытындыдан, пайдаланылған әдебиеттер тізімінен тұрады.
1. Компьтерлік оқыту техналогияның оқушыларға маңыздылығы
Мемлекеттік тілді оқытуда мемлекеттік тіл кафедрасының оқытушылары пәнге деген
• оқушылардың жеке басының есте сақтау қорлары мен интеллектуалдық
• психологиялық кедергілерді меңгеру;
• практикалық сабақ кезінде оқытушы мен оқушылардың белсенділігі мен
Жаңа ақпараттық технологияларды пайдаланатын әдістер мен Интернет секілді қазіргі
Компьютермен жұмыс істеу өте қызықты. Үлгерімі нашар оқушылардың өзі
І тарау. Білім берудегі компьютерлік технология
1.1. Компьютелік технологияның бағыты
«Компьютерлік технология» жиырмасыншы ғасырдың соңында, ғылым мен техниканың
Компьютерлік технологияның тарихи даму жолына жасаған талдау, оның мынадай
Компьютерлік технологияны былайша топтастыруға болады: көркем компьютерлік технология; инженерлік-компьютерлік
1-сурет – Компьютерлік технологияның бағыттары
2-сурет - Компьютерлік технологияның қолданылуы және бағытталуы
Солардың ішінде «Компьютерлік технологияны көркем өнерде қолдану» дегенді –
Көркем-компьютерлік технология негізінен кескіндеме, сурет, сәндік-қолданбалы өнер, көркем және
Иллюстративті-компьютерлік технология белгілі бір ақпаратты (текст, аудио жазбалар және
Іс-құжаттық компьютерлік технология офистік тапсырмаларды шешуде: графиктер мен диаграммалар
Когнитивті-компьютерлік технология болса, бағдарламалық қамсыздандыру мен бағдарламаның интерфейстерін жасауға,
Сонымен, жоғарыда айтылғанның бәрі жаңа компьютерлік технологияны күнделікті өмірде
Ғалымдардың пайымдауынша, соңғы жылдары «мәтіндік өркениеттен» «бейнелеу өркениетіне» ауысу
Компьютерлік технологияның даму деңгейі, алдымен, түбегейлі жаңару мен жетілдіру
Компьютерлік технология құрамы үш бағытты қарастырады: жеке техниканы пайдалану
Барлық өндірістік міндеттер, алдымен, функционалдық жүйе бөліктерімен біріктіріледі. Ал,
Компьютерлік технологияны пайдалану, оқытудың мақсаты мен мазмұнын өзгертіп, оқытуды
студенттердің-болашақ өнер мамандарының жеке қабілеттерін ашуға және олардың жеке
студенттердің танымдық қабілеттерінің қалыптасуына және шығармашылығының, өздігімен жетілуіне
оқыту мен тәрбиелеу процесі мазмұнын, формалары мен тәсілдерін үнемі
Студент компьютерлік технологияны толық меңгермей, оның күрделі де қызықты
Жоғары оқу орындарында мамандардың кәсіби даярлығын ұйымдастыруда компьютерлік технологияны
Компьютерлік технологияны оқытуда пайдалану – уақыттың талабы. Бүгінгі күннің
Ғылыми-педагогикалық әдебиеттер мен диссертациялық зерттеулерге талдау жасау арқылы
Осының бәрін ескере отырып және ҚР-ның «Білім беру туралы»
Тұжырымдама студентті қазіргі қоғам сұранысына қарай, өзінің күнделікті
студенттерді ақпараттық орта жағдайында компьютерлік технологияны кәсіби іс-әрекеттерге пайдалануға
ақпараттық қоғам тұлғасының менталитетін қалыптастыру;
ақпараттық қоғамда компьютерлік технологияның теориясы мен практикасын меңгерген тұлғаның
әлеуметтің ақпараттануының тез өзгермелі жағдайында өз-өзінің үздіксіз білімін жетілдіруге
Үздіксіз компьютерлік даярлықты біз, ақпараттық және компьютерлік технологияны кәсіби
Әдетте, студенттерді компьютерлік технологияны кәсіби іс-әрекеттерде пайдалануға даярлау процесі
Тұлғаның қалыптасуы, оның сапалық өзгерісі іс-әрекет барысында жүзеге асады.
міндеттерді қоя білу және мақсатты анықтау;
кәсіби маңызды ақпаратты анықтау және оны зерттеу;
ақпаратты жинау, іздестіру, сақтау, өңдеу және көрсете білу технологиясын
ақпаратты компьютерлік технологияны (электрондық кесте, мәліметтер базасы, мультимедиа, байланыс
Ғалымдардың іс-әрекет даярлығы саласындағы көзқарастарын, оған берген анықтамаларын қолдай
Әдетте, қайсыбір модель болмасын белгілі шарттарды ұстанғанда ғана дұрыс
Біз сонымен бірге студенттердің компьютерлік технологияны кәсіби іс-әрекеттерде пайдалануға
Біздің зерттеп отырған - студенттердің компьютерлік технологияны кәсіби іс-әрекеттерде
Бұл мақсат «Corel Draw», «Corel Photо-Paint», «Adobe Photo Shop»
«Corel Draw» бағдарламасы бағыттық бейнелеудегі, суреттер салудағы үлкен мүмкіндігімен
«Corel Draw» бағдарламасы векторлық сызба жұмысын атқара алатындықтан, қай
«Corel Draw» бағдарламасының көмегімен жылдам әрі жеңіл түрде түсті
Осы кезеңде студенттердің (2-4 курс) компьютерлік технологияны кәсіби іс-әрекеттерде
Қалыптастыру экспериментінің үшінші кезеңінде (даярлықтың кәсіптік кезеңі, 3-4 курс)
Студенттердің білімі - тесттер жүйесі арқылы, іскерлігі - шығармашылық
4-сурет –Компьютерлік технологиялар (3D Studio MAX) арқылы жасалған үйдің
1.2. "Біріктірілген сабақтарды өткізу кезінде компьютерлік технологияны қолдану
Бүгінгі күні педагогикалық процестің бір маңызды бөлігі болып педагогтің
Соңғы кезде жас өспірімдер сабақта жай ғана тыңдаушы рөлінде
«Ешбір адамға білім алу мен жетілу беріле салмайды немесе
Сондықтан жас ұрпақты оқыту мен тәрбиелеуге жаңа көзқарас,
Бүгінгі күні жалпы білім беретін орта мектептерде Информатика мен
Бұған қоса орта білім беру жүйесін ақпараттандыру оқушылардың информатикдан
І кезең (7-9 сыныптар)- негізгі курс, ол информатика пәні
Базалық курсты оқытуда басқару ісіндегі ақпараттық мәні, ақпараттық процестердің
Информатика- ЭЕМ арқылы информатиканы жинау, сақтау, түрлендіру, жеткізу және
Қазіргі кезде жаңа ЭЕМ- дер күнбе- күн пайда болып,
«Информация» термині латынның түсіндіру, баяндау, білу деген ұғымынан туындаған
Информацияны біз ауызша және жазбаша түрде, қимыл н қозғалыс
Кез- келген керекті иныформацияның мағынасын түсініп, сонын негізінде белгілі
Бұл кезде ЭЕМ информация өндеудіңең негізгі құралы болып
ІІ кезең (10-11сыныптар) – бағдарлыкурс, мұнда оқушылар кәсіптік бағдар
Сонымен қатар «Дербес компьютерді пайдаланушы», «Компьютер және іс-қағаздарын жүргізуші»
Жалпы, негізгі мектепте бұл курсты оқытуға 68 сағат бөлінсе,
Информатиканың базалық курсының негізгі бөлімдері
Информатиканың базалық курсының негізгі бөлімдері төмендегі мәселелер:
«Ақпарат.Ақпараттық процестер» бөлімінде
Ақпараттың, информатиканың ақпараттық процестер және басқару процестеріндегі ақпартық негіздер
Ақпаратты өңдеу, сақтау және беру терминін қамтитын мағлұматтармен байланысты
«Алгоритмдеу және программалау» бөлімінде:
Алгоритм пәні, оны бейнелеу тәсілдері және атқарушының әрекетін қалыптастырудың
Есептерді шығаруға атқарушы таңдау және оның қасиеттерін талдау;
Компьютерде есептер шығару кезеңдері;
Проргаммалау тілдерінің құрылымы, бұйрықтарды және операторларына байланысты мәселелер;
«Логика және логикалық функциялар» бөлімінде:
Логика және сөйлем түсінігі;
ЭЕМ-ның логикалық негіздері және логикалық операцияларымен байланысты мәселелер;
«Ақпарттық технология» бөлімінде:
Операциялық жүйе түсінігі;
әр түрлі редакторлердің (текстік, музыкалық және графиктік) жұмыс жасау
электрондық кесте мәліметтер қорын басқару жүйесі қызметтерімен байланысты мәселелер;
«Модельдеу» бөлімінде:
формальдау әдісі;
нақтылы объектілер мен құбылыстарды зерттеу үшін арнайы ЭЕМ-ны пайдалану
«ЭЕМ-ды пайдаланушылар» бөлімінде:
Windows операциялық жүйесінің жалпы түсінігі;
әр түрлі редакторлермен (мәтіндік редактор Word) музыкалық және графиктік
«Әлемдік ақпараттық қоғам» бөлімінде:
жаңа типті ақпараттық технология, ақпараттық қоғам, глобальды ақпараттты желі,
7 сынып информтаикалық бағдарламасы (68 сағат, аптасына 2 сағат)
8-9 сыныптарға (136 сағат, әр сыныпта аптасына 2 сағат)
10-11 сыныптарда информатиканы оқытуды міндеті түрде жалғастыру оқушыларды қоғамдық
дүниетанымдық;
қолданушылық;
алгоритмдік;
модельдеу;
информатикалық мәдениет дағдыларын қалптасыруға мүмкіндік береді.
Ұсынылған бағдарламаның құрамына:
оқыту мазмұнының міндетті минимумы;
оқушылардың дайындық деңгейіне қойылатын талаптар;
тақырыптық жоспарлау енгізіледі.
Бағдарламаларда сыныптардағы оқушылврдың жас ерекшеліктері, математикалық аппаратттардың жасақталу деңгейі,
7-сынып курсының міндеті – оқушылардың ақпарат және оны өңдеу
7 сыныпқа арналға информатика бағдарламасы
Ақпрат біздің өмірімізде, Біздің айналамыздағы ақпарат. Ақпараттың (дыбыстық, мәтіндік,
Компьютердің негізгі құрылғылары, олардың атқаратын қызметі мен жұмыс жасау
ЭЕМ-ның қолданбалы бағдарламаларымен қамтамасыздандырылуы туралы мәлімет. ҚБ түрлері. Компьютерді
Информатика – есептеу техникасы құралының көмегімен мәліметтерді қабылдау, құру,
Информатика пәні келесідегідей ұғымдарды қарастырады:
есептеу техникасы құралының аппараттық жасақтамасы;
есептеу техникасы құралының прогрммалық жасақтамасы;
аппараттық және программалық құралдармен адмдардың өзара әсерлесу құралдары.
Аппараттық және программалық құралдармен адамдардың өзара қарым-қатынасының әдістері мен
Информатиканың негізгі мәселесі – Есептеуіш техниканың аппараттық және программалық
Бүгінгі таңда информтиканың негізгі мәселелерінің құрамына келесі бағыттарды жатқызуға
есептеу жүйелрінің архитектурасы (мәліметтерді автоматты түрд өңдеуге арналған жүйелерді
есептеу жүйесінің интерфейсі (аппараттық және проргаммалық жасақтаманы басқару тәсілдері
программалау (компьютерлік проргаммаларды даярлау әдістері);
мәліметтерді түрлендіру;
ақпаратты қорғау;
автоматтандыру;
стандарттау (әр түрлі есептеу техникасы құралдарына сәйкес аппараттық және
2 тарау. Орта мектепте біріктірілген сабактарда компьютерлік
технологияларды пайдалану
2.1. Электрондық кестені оқыту әдістемесі.
Excel электрондық кестесі экономикалық және математикалық күрделі есептеулерді, диаграммаларды
дискідегі дайын файлмен жұмыс, яғни оқушылар кестедегі берілгендердің мәндерін
бұйрықтарды меңгереді, яғни кесте ішінде орын ауыстыру, жылжыту, ұяшықтарға
формуланы түгелдей көруі үшін «формат» сияқты бұрықтармен жұмыс жасайды;
кестедегі бір қатарды жою сияқты, яғни «жою» бұрығымен жұмыс
2.2. Интерактивті құралдар ды пайдалану ерекшеліктері
Ақпараттық – коммуникациялық технология электрондық есептеуіш техникасымен жұмыс істеуге,
Ақпараттық – коммуникациялық технологияның келешек ұрпақтың жан – жақты
ХХІ ғасыр – бұл ақпараттық қоғам дәуірі, технологиялық мәдениет
Заманымызға сай қазіргі қоғамды ақпараттандыруда педагогтардың біліктілігін ақпараттық –
Қазақстан Республикасының Білім туралы заңында : «Білім беру жүйесінің
Ақпараттық қоғамның негізгі талабы – оқушыларға ақпараттық білім негіздерін
Ақпараттық бірлікті қалыптастыру: мектептің материалдық -техникалық базасына; ақпараттық қоғам
Қазіргі уақытта жаратылыстану – ғылыми білім беруде сабақ барысында
Интерактивті тақта – дегеніміз не?
Интерактивті тақта – бұл компьютердің қосымша құрылғыларының бірі және
ACTIVboard(Promethean компаниясы) – ACTIVstudio программасы арқылы іске қосылады. Бұл
Активті қалам – дегеніміз не?
Aктивті қалам – бұл меңзерді басқару құрылғысы және компьютер
ACTIVwandуказкасы
Электронды ACTIVwand указкасының ұзындығы 54 см тақтаның жоғарғы бөлігінен
ACTIVpanelpro
ACTIVpanelpro (Активпанель) үлкен аудиторияларда қолдануға өте қолайлы, онда үлкен
ACTIVslate
Радио портты ACTIVslate панель құрылғысы топпен жүргізілетін конференцияға қатысушылардың
ACTIVtablet
ACTIVtablet планшет қарапайым тышқанның қызметін атқара алады, презентация мен
ACTIVote
ACTIVote тестілеу жүйесі конференцияның барлық қатысушыларына сұрақтарға, бірнеше берілген
ACTIVote қолдана отырып:
«Тест дайындау шеберінде» ACTIVstudio бағдарламасында флипчартта мәтіндік немесе графиктік
ACTIVstudio программасы ACTIVstudio PE программасы арнайы презентацияларды өткізуге және
ФлипчартФлипчарт – бұл бірнеше қажетті беттерден тұратын негізгі жұмыс
Бағдарламалық – техникалық кешеннің құрамына кіретін интерактивтік тақтаны оқытушыға
Интерактивті құралдарды сабаққа пайдаланғанда дидактикалық бірнеше мәселелерді шешуге көмектеседі
- Пән бойынша базалық білімді меңгеру ;
- Алған білімді жүйелеу ;
- Өзін – өзі бақылау дағдыларын қалыптастыру;
- Жалпы оқуға деген ынтасын арттыру
- Оқушыларға оқу материалдарымен өздігінен жұмыс істегенде әдістемелік көмек
Қазіргі кезде сабаққа дайындалу барысында мұғалім сабақ мазмұны оқушылар
Ғылым ғасырының табалдырығынан аттағалы тұрған қазіргі таңда компьютер өмірдің
Екінші режим – Office режимі. Бұл режим сабаққа қажетті
Сабақтарды жүргізуде өткен материалды қайталау қажет, сондай жағдайда интерактивті
Прожектор және Шторка құралдары экранның белгілі бір кішігірім аумағын
Ол оқыту мазмұны, әдісі мен ұйымдастыру түрлерінің өзгерісін тездетеді.
Білім беру жүйесін ақпараттандыру білім беру үшін үлкен перспективалар
Ғылым мен техниканың даму қарқыны оқу – ағарту саласының
Мектептердің білім деңгейін көтеру және онда интерактивті құралдарды пайдалану
Мектепті ақпараттандыруға осылай мемлекет тарапынан үлкен экономикалық қолдау көрсетіліп,
«Қазіргі заманда жастарға ақпараттық технологиямен байланысты әлемдік стандартқа сай
Компьютер және интерактивті құралдар арқылы жасалып жатқан оқыту процесі
Интерактивті құралдардың келесі ерекшеліктерін атап өтуге болады:
1.Бормен тақтаға жазылған кескінді интерактивті тақтадағы түрлі – түсті
2. Тақта мен бордың көмегімен әр түрлі қосымшалары бар
3. Слайдтарда, флипчартта қателер жіберілсе, тез арада түзетуге болады
4. Сабақта ACTIVote тестілеу жүйесі арқылы тест алу мүмкіндігін
5. ACTIVwand указкасының көмегімен тақтаның жоғарғы бөлігіне кішкентайларға да
6. Сабақта көрнекілікті қолдану деңгейі артады.
7. Сабақтың өнімділігі артады.
8. Оқушылардың білім деңгейіне оң әсер етеді
Қорытынды
Менің курстық жұмысымның мақсаты – информатиканың әлеуметтік аспектілерін, яғни
Информатика бұл ЭЕМ арқылы ақпаратты жинау, сақтау, түрлендіру, жеткізу
Ғылым ретінде – информатика жалпы ақпараттық процеске тән заңнамаларды
Информатиканың дамуымен оның кибернетикамен байланысы талқыға алынады. Сонымен қатар,
Информатика ғылымының іргеліленген туындайтын маңызды нәрсе – оның оқып-үйрену
Компьютермен жұмыс істеу өте қызықты. Үлгерімі нашар оқушылардың өзі
Біз бейбіт елде, мемлекеттік білімді жетілдіруге аса мән берген
Пайдаланған әдебиеттер:
1. Акулов О. А. Информатика базовый курс: Учебное пособие
2. Балапанов Е.Қ. Жаңа информациялық технологиялар : Информатика 30
3. Брукшир Дж. Информатика и вычислительная техника: 7-е изд.-
4. Велихов А. В. Основы информатики и компьютерной техники:
5. Власов В.К. Элементы информатики / Власов, В.К., Королев,
6. Гончаров А. Компьютер для менеджера. Самоучитель.- СПб: Питер,
7. Ермеков Н. Информатика: Жалпы білім беретін мектептіњ 7-сыныбына
8. Евсеев Г. Эффективная работа;Познай свой компьютер / Евсеев,
9. Информатика базовой курс. / Под. ред. Симоновича С.
10. Информатика: Учебник / Под ред. проф. Н.В.Макаровой.- 3-е
11. Каймин В, А,. Информатика,.- М: Инфра,-М,, 2001,.- 272с,.
12. Информационные технологии управления:учебное пособие/Под ред.Ю.М. Черкасова.- М: ИНФРА-М,
13. Козырев А.А. Информатика: Учебник для вузов.- СПб: Изд-во
3
Космостық жүйе
Үш өлшемдегі графика және анимация
Интернет жүйесі
Компьютерлік технологиялардың бағыттары
Кино индустриясы
Құжаттарды, факстерді безендіру (фирмалық стиль)
Графикаларды және диограммаларды, кестелерді салу және таблицаларды көркемдеу
Бастыруға және басқа да тасымалдау үшін
Компьютердің дисплейінде жариялау үшін
Оқытылатын және тестіленетін программалар
Программаларды жабдықтау үшін интерфейстерді жасау
Іс-құжаттық КТ
КТ бағыты
Когнитивті КТ
КТ жеке жанрларының қалыптасуы
Көркем-графикалық пәндерге компьютерлік қолдау. Сурет, композиция, кескіндеме және т.б.
Компьютерлік моделдеу (машина, ғимарат
және т.б.)
Құрамалы құжаттарды, карталарды құрастыру
Кез-келген процестерді (моделдеу) иллюстрациялау
Мәтіндік, ақпараттық және оқу бағдарламаларын иллюстрациялау
Көркем суретті КТ
Инженерлік КТ
Иллюстративті КТ
Компьютерлік технологияның қолданылуы
1.Бөлменің ішкі көрінісінің үстінен қарағандағы көрініс;
2.Жанынан қарағандағы көрініс;
3.Қырынан қарағандағы көрініс;
4.Перспективадан қарағандағы көрініс;
5.Бағдарламаның құралдар реті;
6.Рең беретін (модуль) қосымша құралдар реті.
Аяқталған үйдің ішкі сызбасы
Толық аяқталған үйдің ішкі көрінісі
Виртуалды жүйе
Жобалауды автоматтандыру жобасы (САПР)
Мультимедия баспасы
Күнделікті баспа жүйесі
Педагогикалық ресурстарды тиімді қолдану мәселелері үшін қолданылатын ақпараттық технологиялар
Оқытудың компьютерлік технологиялары
Математиканы оқыту жүйесін компъютерлендіру мәселелері
Компьютерлік технологияның бағыттары
Ақпараттық технология құрал ретінде бастауыш сыныптарда математиканы оқыту
МАТЕМАТИКА САБАҚТАРЫНДА КОМПЬЮТЕРЛІК ТЕХНОЛОГИЯНЫ ҚОЛДАНУ ӘДІСТЕМЕСІ
Компьютерлік ақпараттық технологиялар
Ақпараттық коммуникативтік технологияны пайдаланудың тиімділігі мен ерекшеліктері
Химия сабақтарында ақпараттық технологияларды қолдану
Болашақ бастауыш сынып мұғалімдерін ақпараттық технологияларды меңгеруге дайындау мәселесі