Қысқаша философия тарихы автор
ҒЫЛЫМ МЕН ДІН
ЖОСПАР
КІРІСПЕ
НЕГІЗГІ БӨЛІМ
1 Ғылым мен дін ұғымының мәнді ұғымдары
2 Ғылым мен діннің тууы және даму кезеңдері
3 Қазіргі таңдағы Қазақстандағы діни жағдай
ҚОРЫТЫНДЫ
ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР
Кіріспе
Қазақстан тәуелсіз ел болғанына 16 жылдай уақыт
Егер, 1989 жылдың 1 қаңтарына карай 30 діни
Қазақстандағы үлкен қоғамдық өзгерістер дін еркіндігіне жол
Қазіргі дүниеде діни шыдамсыздық салдарынан күн сайын мыңдаған
1 Ғылым мен дін ұғымының мәнді ұғымдары
Көп мәнді «ғылым» ұғымының мазмұнын анықтау үшін оны
Ғылым дегеніміз ең алдымен білім, білімдер жиынтығы. Екіншіден,
Ғылымның қызмет, іс-әрекет ретіндегі түсінігі қызметтің өзі қай
Сонымен, ғылым дегсніміз білім, бірақ білімнің бәрі бірдей
Демек, ғылым шын мәнінде ақыл-ой еңбегі мен дене
Күнделікті тәжірибелік мәсслслсрді шешуді көздейтін жеке-дара білімдердің жай
Білім ғылыми болу үшін табиғаттан тыс құдіретті күшке
Ғылым ұғымына тән мәнді бслгілердің жалпылама болғандағы гносеологилық
Білімнің қоғам мен адам өміріндегі маңызын түсіну үшін
Ең жалпы мағынада алғанда, білім ұғымы шындық дүние
Ал кейде білім деп, үшіншіден, белгілі бір субъективтік
Білім ұғымы қай мағынада қолданылмасын, ол ұғымды таным
Түрліше білім түрлерін зерттеумсн антик дәуірінің философтары айналыса
2 Ғылым мен діннің тууы және даму кезеңдері
Ғылымның бастамасын анықтаудың оңай емес екендігі белгілі, бірақ
Орыс зерттеушісі В.И.Ильин "Ғылым бастамасы" ұғымының айқынсыздығы мен
Екінші бір орыс зерттеушісі Г.И.Рузавин да ғылымның тууы
Ғылымның шығуының танымдық алғышарты біздің заманымызға дейінгі VII—VI
Ғылымның ішкі және сыртқы бастамаларын қарастыра отырып, біз
Тарихшылардың, археологтар мен этнографтардың және басқа ғылым зерттеушілерінің
Өркениеттің бастапқы сатыларында мұндай салыстыру немесе "санау" амалы
Ертедегі Шығыс елдерінің жеке-дара, бытыраңқы білімдері ұрпақтан ұрпаққа
беріліп отырды. Білімдер сын көзбсн қарамай, стихиялық түрдс
Мысырды зерттеуші орыс ғалымы И.Шмелев көптеген эмпириялық заңдарды
Ертедегі Мысырда мемлекетті басқару фараондық деспотизм формасында іске
Анатомия мен емдеу саласында көптеген білімдер пайда болды:
Қазіргі заманда жер жүзіндегі барлық халықтардың қолданатын санау
Санау системасының негізіне оннан басқа санды да алуға
Әліге дейін тек екілік системаны ғана (мысалы, бір
Сонымен, қорыта айтқанда, ертедегі мысырлықтар жай қарапайым натурал
Екіншіден, ертедегі Шығыс ғылымында түбірлі теориялық тұжырымдар болмады.
Ертедегі Шығыс ғылымы рационалдық болмады. Мұның бір себебі
Жеке практикалық мәселені шешуді көздеу, дәлелділікті талап ететін
3 Қазіргі таңдағы Қазақстандағы діни жағдай
Қазақстан Республикасындағы діни ұйымдардың өсу динамикасы
Діни ұйымдар 1989 1993 1995 1996 1997 1998
Барлығы 661 977 1180 1503 1642 2100
Соның ішінде
Ислам
Русская Православнаая Церковь
Римско-католическая церковь
Лютеране
Адвентисты Седьмого Дня
Свидетели Иеговы
Пятидесятники
Новообразования
Басқалары
46
62
42
168
171
36
27
42
13
81
296
131
66
161
152
36
33
36
21
92
483
165
66
130
117
34
27
19
82
91
679
185
73
140
110
41
45
18
125
96
826
196
74
141
81
45
52
19
131
108
1000
220
77
242
84
64
97
37
166
110
1282
221
68
268
100
жуық
101
117
32
293
139
1633
222
74
281
100
жуық
104
124
42
313
94
1652
241
90
378
100
жуық
104
131
45
342
93
Қазіргі таңда адамдардың діни сенімдеріне қатысты Қазақстан Республикасы
(Қазақстан-2030. Қазақстан Республикасының президентінің халқына жолдауы.) Конституцияның бесінші
1. Мақсаты немесе іс-әрекеті Республиканың Конститутциялық құрылысын күштеп
2. Республика басқа мемлкеттердің саяси партиялары мен кәсіптік
3. Шетелдік діни бірлестіктердің Республика аумағындағы қызметі; сондай-ақ
Он төртінші бабта былай жазылған:
«Тегіне, әлеуметтік, лауазымдық және мүліктік жағдайына, жынысына, нәсіліне,
4. Республиканың конституциялық құрылысын күштеп өзгертуді, оның тұтастығын
Демек, дін және діни бірлестіктер туралы құқықтық конституциялық
Қазақстан Республикасы тәуілсіз ел болып жарияланған соң, дін
Мұсылмандар діни басқармасының мәліметтеріне қарағанда қазіргі Қазақстанда 24
Қазақстан мұсылмандарының діни басқармасы 1990 жылдан бастап дербес
Діни басқарма тарпынан «Ислам әлемі» (1997 жылдан) деген
Діни басқарманы араб тілі мен әдебиетінің маманы, дінтанушы
Ислам діні Қазақстанда мемлекеттік дін болмағанымен жұртшылық арасында
Мемлекет аумағы 1,052,540 шаршы милль, ал халық саны
Халықтың жартысын құрайтын этникалық қазақтар мен 10 пайызын
Мемлекеттік статистика агенттігінің мағлұматтарына сүйенсек, протестандық христиандардың конгрегациясы
Елде баптистік екі топ: Евангелиялық христиандар мен баптистер
Басқа айтарлықтай көлемді конгрегацияларға пресвитериандар, лютерандар, йегова куәгерлері,
Халықтың 1 пайызынан кем бөлігін біріктіретін еврейлер қауымдастығының
Мемлекеттік статистика агенттігінің мағлұматына сүйенсек, 2006 жылдың қаңтар
Тәуелсіздік жылдары азаматтық қоғамның және нарықтық экономиканың
Қазақстандағы қазіргі діни ахуал күрделі әрі сан-салалы. Кейбір
Еліміздің негізгі діни қауымы суниттік ислам және христиандықтың
Кейінгі уақытта католик, протестанттық және дәстүрлі емес діни
1999 жылы діни бірлестіктердің құқықтары мен мүдделерін
Сонымен қатар елімізде протестантизмнің жаңа апостолдық шіркеуі, елушілер
Евангелшіл христиан-баптистердің қауымдары 10 мыңнан аса сенушілерді
Шет елдік миссионердің белсенді қызметі арқасында протестанттық ағымдардың
“Кришна санасы” қоғамы елімізде әрекет етіп отырған жаңа
Қазақстанда түрлі дәстүрлі емес культтар саны өсуде.
Елімізде экстремистік бағыттағы “Хизб-ут-тахрир” (“Азат ету партиясы”) ұйымының
Елімізде “әл-Каида”, “Мұсылман бауырлар”, “Талибан”, “Лашкар”, “Таиба”, “Боз-құрт”,
Миссионерлік – діни ұйымдардың ілімдерін таратуға арналған діни
Көптеген миссионерлер жергілікті халық басым елді мекендерде тұрып,
Жұмыссыздар, өмірден өз орнын таппағандар, рухани ізденісте жүргендер,
“Жаңа” культтардың бірі – Бахаи сенімінің бастауында “Баб”
Бахаи сенімінің ең жоғары ұйымы – дүниежүзілік әділдік
Қазақстан қоғамының рухани тұрғыдан жаңаруында дәстүрлі діндер маңызды
Ислам құндылықтары мен ислам философиясын, ислам мәдениеті мен
Қазақстан Республикасының Конституциясында ождан бостандығы мен діни бостандықтың
Қазақстанның зайырлы мемлекет болуына байланысты, ресми идеология дінге
Әлемдік және дәстүрлі діндер басшыларының бірінші съезінде еліміздегі
Дін біріктірудің, интеграциялық үдерістердің күшті факторы бола алады.
Айта кету керек, Қазақстан діни толеранттылық пен конфессияаралық
Қорытынды
Ислам дәстүрінде адамгершілік ахлақтық борыштармен беріледі. Сонымен бірге
Бүгінгі тәуелсіз Қазақстанның өркениеттілік дәрежесіндегі рухани даму мен
Қазіргі кезеңдегі дүниені жаңа қыры мен сырынан бейнелеу
Пайдаланылған әдебиеттер тізімі
Т.И. Юраскина. «Религия в истории мировой культуры»5.4.2. Ислам
Мұхаммад Зариф. Хикматзада. Б.3.2. Біз неге мұсылман болдық?
Құран . Наср сүресі.
Бекташ А. Тілегенова А. Дінтану. Шымкент., 2004.
Ислам энциклопедиясы Бас редактор Р. Нұрғалиев-Алматы Қазақ энциклопедиясы»
Мехмет Соймен. Ислам дінінің негіздері. Анкара, 1999ж. 144-б.
Мұхаммед пағамбарымыздың ғадистері, Алматы., «Жазушы» 1993. 64-б.
Религии мира. В2-хт. М. Аванта 1996.
Хрестоматия по исламу. М., Наука 1994.
Пол Оливер. Мировые религиозные верование. Пер.с англиск. О.
Философия тарихына шолу автор:
Қысқаша философия тарихы автор: Ә. Нысанбаев, Т.
Тарихи философиялық таным автор: А.
Философия тарихы Ж. Алтай, А. Қасабеков, К.
Қысқаша иммануил кант өміріне шолу
Мақаладан алынған осы үзіндіде
Канттың Таза пайымға сын еңбегі
Философия мен мәдениет
Түркі ойшылдары еңбектерінің Қазақстанда зерттелуі
Канттың философиядағы таным мәселесі
Неміс философиясы – неміс халқының философиялық білімдер жүйесі
Адамның шығу тегі туралы концепциялар
Түркиядағы жазба жәдігерліктеріміз
Әл-Фараби- ғалым-энциклопедист