Африканың тектоникасы
Кіріспе...........................................................................................................3
І - тарау. Африканың жер
1.1. Африка тектоникасын геологиялық зерттеу.......................................4
1.2.Африканың геологиялық даму тарихы...................................................6
ІІ - тарау. Африканың тектоникасына жылпы сипаттама
2.1. Африканың тектоникасы.....................................................................10
2.2. Африканың материгіндегі неотектоникалық қозғалыстар...................16
Қорытынды...............................................................................................19
Пайдалынған әдебиеттер тізімі................................................................20
Кіріспе
Африка — Жердiң Евразиядан кейiнгi көлемi жағынан екiншi үлкен
Африка материгi Евразиямен тығыз байланысты: оларды тек қызыл және
Матертериктiң шеткi нүктелерi солтүстiкте — Эль-Абьяд мүйiсi (37"2(У с.
І – тарау. Африканың жер
1.1. Африка территориясын геологиялы зерттеу тарихы
Зоналық құрылым, әсiресе, материктiк барынша сом және рельефi бiрсыдырғы
ХV ғасырда португалдықтар Индияға аплратын жол iздеу барысында Африканың
XIX ғасырдың екiншi жартысында Нiл мен Конго суайрығы облысын
XIX ғасырдың бiрiншi жартысында түгел континенттiң тағтастан және оның
Африка жағаларын Атлант және үндi мұхиттары шайып жатады. Атлант
Ағыстар Африка жағаларындағы жоғарғы қабат сулары температурасының таралуына айтарлықтай
Африканы шығысы мен оңтүстiк шығысынан жнектейтiн үндi мұхитының солтүстiк-батыс
1.2. АфриканыҢ геологиялы даму тарихы
Африка түгелдей дерлiк (оның солтүстiк-батыс және оңтүстiк таулы
Палсозойдың аяғындаТондананың ыдырауы және қазiргi материктердiң пiшiнiнiң қалыптасуы басталды.
Африканың солтүстiк бөлiгiнде теңiздiң барынша кеңiнен жайылуы палеазойдың бiрiншi
Палеозойдың аяғында бүкiл платформа жаппай көтерiлiп, оған мұз басуы
Карру формациясының құрылуы бүкiл триас бойына жалғаса бердi. сонымен
Бүкiл юра бойына және бордың бас кезiнде Африканың көпшiлiк
Бордың екiншi жартысында және эоценде Сахара плитасын қайталап трапегресенгi
Сол кездегi теңiз шөгiндiлерiнiң арасында карбонатты терригендiк тунбалар алып
Бор дәуiрiнiң екiншi жартысында және кайнозойдың бас кезiнде Африка
Эоценнiң аяғы мен олнгоценнiң басында Африканы түгелден Дерлiк. әсiресе
ІІ – тарау. Африканың тектоникасына жылпы сипаттама
2.1. Африканың тектоникасы
Тектоникалық жанданушылық пароксизмдерін біршама жай-батзакат кезеңдері ауыстырды, оиың барысында
Африканың барлық жерінде — Эфиопия, Мадагаскар, Тибести және басқа
Ішкі ірі опыстардың суға толып, мұхит денгейінің төмендеуі өзен
Плойстоценде тектоиикалық және вулкандық жандану азайды. Тек Африка платформасының
Африканың фаунасы палеогеннен бастап өзіндік ерекшелігімен сипатталады. Оның құрамына
Африканың даму ерекшеліктері оның жер беті құрылысының сипатты. ерекшеліктерін
вулкаңдық таулар бар.
Платформаның Камерун-Қызыл теңіздің солтүстік шеті сызығынан оңтүстік-шығысқа қарай жатқан
Платформа солтүстігі мен оңтүстігінде қатпарлық аймақтармен
белдеуленгсн. Оңтүстікте ол — палеозойлық Кап облысы, солтүстікте —
Атлас катпарлы аймағы. \
Африка шегіндсті негізгі жазықтык-платформалық морфокукрылымдардың типтері мыналар:
археозой және протерозой фундаментіндегі тұғырлы жазықтар мен таулы үстірттер.
горизонталь немесе еңкіш және сатылы кабатты жазықтар мен кыраттар,
Беті неогеннің және атропогениің теніздік немесе контнненттік шөгінділерінен тұратын
Таулы рельеф Африка платформасының жанданған учаскелелеріне де, материктің солтүстік
Платформа шөгінде жарылулар мен вулканизммен қоса қабат жүрген мезокайнозойлық
Африка материгінде әр түрлі қазба байлықтары бар, олар негізінен
Платформаның ежелгі ядросында, Шығыс және Оңтустік Африка алабында темір
Әр түрлі аудандарда платформаның қатпарлы фундаментін көктей тесіп жатқан
Ежелгі кристалдық жыныстардың үгілу процесінде және платформа жамылғысының қабаттарында
Оңтустік Африкадағы каррудың лагуналык-континенттік формацисы қабаттарында тас көмірдің ірі
Атлас қатарлық облысының синклиальдық зоналарында мұнай мен фосфор кен
Матернктің негізгі бөлігі тропиктср арасында жатыр және бүкіл жылбойы
2.2. Африканың материгіндегі неотектоникалық қозғалыстар
Материктін горизонталды бөлшектерінің шамлы болуы және шеткі аймақтарының ішкі
Материктің экватор бойы бөлігінде ауа массасъшын бір жарты. шардан
Ауа массалалары циркуляцнясының жағдайы, жауын-шашын мен температураның таралуы скі
Январьда материктің оңтүстік бөлігі көбірек кызады, ал солтүстік бөлігі
Бұл кезде онтүстік жарты шарда ауқымды тоқырау орын тебеді
б сурет
Солтүстік пассат 25° солтүстік ендіктен экваторға қарай кызған ауаның
Қорытынды
Сондықтан январь Гвинея жағалауында ең құрғақ ай болып табыллды.
Пайдланылған әдебиетер
1) Берлянт А.М., Сваткова Т.Г., «Практикум по картографии и
2) Бераевский А.М. «Математическая картография»Москва -1998 г.в.
3) Востокова А.В. «Оформление карт» Москва -1986 г.в.
4) Евтеев О.А. «Проектирование и
5) Зарущеская И.Г., Сваткова Т.К., «Практирование и составление
6) Грюнберг Г.Ю. «Картография с основами топографии» Москва-
7) Самищев К.А. «картография» Высшая школа Москва 1982 г.в.
8) Берлянг А.М., «Картография» Москва-2001 г.в.
9) Салищев К.А. «Картография» Москва 1966 год.
10) Салищев К.А. «Оточности количественных определений
11) Т. Қалыбеков «Геодезия мен топография
2
Тектоникалық карта
а-сурет
«Литосфералық плиталар тектоникасы» туралы теориясы
Жер бетінің тектоникалық белдеулері
Литосфералық тақталар тектоникасы геотектоникалық тұжырымдамасы
Африканың тектоникасына жылпы сипаттама
Африка территориясын геологиялық зертеу тарихы
Африканың субтропикалық климатына сипаттама
Материктер мен мұхиттардың физикалық географиясы
Неотектоникалық қозғалыстарды зерттеу әдістері
Австралияның географиялық орны
Литосфералық тақталар тектоникасы