Жүрек аурулары
Мазмұны
Кіріспе........................................................................................................... 6
Негізгі бөлім
Жүрек қан тамырлар жүйесінің аурулары.......................................... 7
Жүрек пен қан тамырлар жүйесі ауруларының бөлінуі.................... 9
Жүрек қабыну аурулары....................................................................... 10
Жүрек етінің аурулары......................................................................... 16
Жүрек етінің зат алмасуының бұзылуы аурулары............................. 20
Жүректің ішкі қабыну аурулары.......................................................... 27
2. Қорытынды.............................................................................................. 29
Пайдаланылған әдебиеттер......................................................................... 30
Анықтамалар
Иньекция – арнайы сұйықты организмге диагноздық немесе емдік
Перикардит – жүрек қабының қабынуы
Гидроперикард – шемендену
Миокардит –жүрек бұлшық етінің қабынуы
Миокардоз – жүрек бұлшық етінің зат алмасуының бұзылуы
Миокардиофиброз – жүрек бұлшық етінің фиброзданып, өзгеруі
Эндокардит – жүрек ішкі қабының қабынуы
Тромбоз – қан түтігінің қан ұюынан бекітілуі
Невроз – жүйке қажуы
Қысқартылған сөздер мен белгілер
мл – миллилитр
см – сантиметр
% – пайыз
мин. – минут
м – метр
г – грамм
Нормативтік сілтемелер
Бұл курстық жұмыста пайдаланылған сілтемелер төмендегі құжаттарға негізделген:
ГОСТ 2.102-68 ЕСКД. Конструкторлық құжаттардың толықтығы мен түрі.
ГОСТ 2.104-68 ЕСКД. Негізгі жазулар.
ГОСТ 2.201-80 ЕСКД. Конструкторлық құжаттар мен жасалған бұйымдардың
ГОСТ 2.601-95 ЕСКД. Пайдалану құжаттары.
ГОСТ 2.304-81 ЕСКД. Сызба шрифттері.
ФС ЮКГУ 4.6-002-2004 СМК. Оқу құжаттарын толтыру қағидалары.
Графикалық талаптарға қойылатын жалпы талаптар.
Аннотация
Бұл курстық жұмыс мына бөлімдерден тұрады: кіріспе, негізгі
Кіріспе бөлімінде осы пән оқытатын дәріс барысы туралы
Негізгі бөлімінде жүрек қан тамырлары жүйесі ауруларының бөлінуі,
Техникалық қауіпсіздік бөлімінде малды емедеген кезде техник шараларды
Қорытынды бөлімінде өз ойымды тұжырымдап, малды емдеу жолын
Кіріспе
Ветеринария ғылымының малдың жұқпалы емес ішкі аурулар бөлімі
Арнайы бағыттандырылған ауылшаруашылық кәсіпорындарының мал шаруашылығы өнімдерін (сүт,
Кей аурулардың, әсіресе зат алмасуының бұзылуынан сақтау, топтан
Сапасыз азықтарды дайындаған, азықты дайындау технологиясын бұзған және
Бұл жалпы биологиялық аурутану зооинженериялық, агрономиялық және қоғамдық-экономикалық
Жүрек қан тамырлар жүйесінің аурулары
Жүрек пен қан тамырлар жүйесі – мал организміндегі
Малда жүрек пен қантамырлар аурулары көбінесе індетті немесе
Жүрек пен қан тамырлары қызметінің бәсеңдеуі көбінесе жүрек
Жүрек пен қан тамырлары қызметінің бәсеңдеуі мынадай негізгі
Өкпелерде қан іркілдегендіктен әдеттегіден көбірек жиналған көмір қышқылы
Сонан соң дерттің ауыр өтуінің дәлелі ретінде дене
Дененің көгілдір тартылуымен қатар не біраз кешеуілдетіп барып
Жүрек пен қан тамырлар жүйесі ауруларының бөлінуі
Малдың жүрек пен қан тамырлары жүйесінің ауруларын жіктеуде
Жүрек етінің аурулары да осы принципке негізделіп бөлінеді
Малдарда қан тамырлары ауруларының тобынан жиі кездесетіндері –
Жүрек қабыну аурулары
Жүрек қабының қабынуы (Pericarditis – перикардит). Қабыну жарақаттан
Себептері. Мал арасында өздігінен болатын перикардит негізінен сирек
Жарақаттанған перикардиттің пайда болуына тақия қарын арқылы жем-шөппен
Жарақаттанған перикардиттің басалқы түрде дамуы өте сирек кездеседі.
Дамуы: Перикардиттің дамуы, әсіресе, жарақаттанған түрі екі кезеңде
Перикардиттің қай түрі болса да әсіресе, жарақаттан болған
Жүрек пен қан тамырлар жүйесі ауруларының бөлінуі
Өлекседегі өзгерістер: Жүрек қабының қуысында әр түрлі көлемде
Белгілері – перикардитті тудырған себептері мен даму кезеңдеріне
Жалқықты перикардитте қан айналысының бұзылуы айқынырақ білініп, аурудың
Жүрек қабының қабынуы қарындардың қозғалыс күштерін әлсіретеді, бауырдың,
Барысы. Жарақатсыз перикардиттің өту барысы оның пайда болу
Анықтау. Құрғақ перикардит, жүрек тұсының ауырғыштығы, үйкеліс шуылының
Ауруды анықтаудағы дұрыстыққа күдік туған жағдайда күмәнданбас үшін
Саралау. Жалқықты перикардитті перикард шеменімен плевраның (көкіректің сірі
Болжамы. Перикардиттің болжамы, шүбәлі, жарақатсыз түрінің барысы, негізгі
Емі. Ем, ең алдымен, перикардитке себепші болған негізгі
Натрийдің кофеин-бензоатын немесе натрийдің кофеин-салицилатын тері астына мынадай
Глюкозаны аузы арқылы беруге де болады, бірақ 30-40%
Перикардиттің жарақаттан болған түрін кей жағдайларда операция жасап,
Сақтандыру шараларының мағынасы басты ауруларды дер кезінде емдеп
Жүрек қабының шемені (Eydropericardium) – гидроперикард жүрек қабының
Себептері. Гидроперикард, ылғи да қосымша ауру ретінде пайда
Дамуы. Көп мезгіл бойы жүрек пен қан тамырларының
Өлекседегі өзгерістер. Жүрек қабының қуысында біраз (ірі қарада
Белгілері. Басты аурудың белгілерінен басқа жабыққандық байқалады, денесінің
Барысы. Ауру көбінесе созылмалы түрде өтеді.
Анықтау – жоғарыдағы келтірілген тән белгілерге негізделінеді. Гидроперикардиттің
Болжамы – шүбәлі, ауыр өткен жағдайда жақсы нәтиже
Емі. Алдымен көңіл басты ауруға бөлінеді. Малға белгілі
Қанға жаймен 10% кальций хлоридтің ерітіндісін мынадай мөлшерде
Сақтандыру шараларының мақсаты – жүрек пен қан тамыры
Жүрек етінің қабыну аурулары
Миокардит (Myocarditis). Миокардит жүрек бұлшық етінің қабынуы. Миокардиттің
Себептері. Жүрек етінің қабынуы – көбінесе басқа індетті
Дамуы. Жүрек етінің қабыну процесі организмде орын алған
Г.В.Домрачевтің мәліметі бойынша жіті миокардит екі кезеңде өтеді.
Өлекседегі өзгерістер. Миокардиттің даму түрлері, көпшілігінде негізгі аурулардың
Белгілері – аурудың даму кезеңдерінде, басты аурулардың өту
Жіті миокардиттің дамуының бірінші кезеңінде жүрек соғуы жиілейді,
Клиницистердің көпшілігінің мәліметтері бойынша жіті миокардиттің дамуының алдыңғы
Аурудың екінші кезеңінде, жүрек етінің қоректенуі бұзылып –
Миокардиттің дамуының екінші кезеңінде, көбінесе, жүректің ішкі, астар
Жіті миокардиттің дамуының екінші кезеңінде электрокардиограммада кертештердің QPs
Еске сақтайтын бір жайт, миокардпен ауырғанда әр түрлі
Қанды тексергенде, ядросының ығысуы регенеративті немесе дегенеративті түрде
Барысы. Жіті миокардиттің барысы көп жағдайда негізгі аурудың
Анықтау. Аурудың өту кезеңдерінің тән белгілеріне негізделінеді. Ауруды
Миокардитті анықтау үшін оның атқаратын қызметін сынайтын (функциональная
Саралау. Миокардитті перикардиттен, эндокардиттен және миокарцоздан ажырата білу
Аурудың болжамы. Миокардитте болжам, көбінесе аурудың смпаты мен
Емі. Ауру малға толық тыныштық жағдай жасалады. Аурудың
Коразолды тері астына, ірі қара мен жылқыларға 0,5-2
Кордиаминді қан тамырына, ірі қара мен жылқыларға 10-15
Артерия қысымы күрт төмендегенде қан тамырына 1:1000 қатынасында
Миокардитті нәтижелі емдеу үшін әсіресе, аурудың бастапқы кезінде
Кейбір аса бағалы малдарды (асыл тұқымды, спорт бағытындағы
Миокардитті емдеуде ауруларға дәрі-дәрмектерден басқа азықты ретпен (диета),
Сақтандыру шараларының мақсаты – аллергияға қарсы қолданатын дәрі-дәрмектерді
Жүрек етінің зат алмасуының бұзылуы
Жүрек етінің зат алмасуының бұзылуы (Myocardosis – миокардоз)
Себептері әр түрлі, өйткені миокардоз, көбінесе, түрлі негізгі
Дамуы. Аурудың дамуы жүрек еттеріндегі қан айналымының бұзылуының
Өлекседегі өзгерістер. Аурудың бастапқы кезеңінде, жүрек еттерінде өзгерістер
Белгілері әр түрлі болады, клиникалық түрлері мен ауру
Құрылымы бұзылмаған кездегі жүрек еті дистрофиясына тән белгілер
Жүрек еті дистрофиясының бастапқы кезінде Т кертешінің табаны
Құрылымы байқаларлықтай бұзылған кездегі жүрек еті дистрофиясына тән
Барысы миокардтың ұзақ өтуіне, әсер еткен себептердің күштілігіне
Анықтау миокардоздың әр түрлі клиникалық түрде өту барысында
Саралау. Миокардит пен миокардиофиброзды (миокардиосклероз) айыра білу қажет.
Болжамы шүбәлі, себебі ол аурудың клиникалық түріне байланысты
Емі – ең алдымен, ауруды тудырған себептерді жоюға
Дәрі-дәрмектерден қолданылатыны – глюкоза, кофеин, аскорбин қышқылы, камфора
Артериядағы қысым күрт төмендегенде, адреналинді қолданады. Оқтын-оқтын наперстянка,
Жалынгүл препараты – адонозид: аузы арқылы ірі қара
Строфант тұнбасын қан тамырына 10% глюкоза ерітіндісіне араластырып
Миокардозда, зат алмасу процестерін жақсартатын (аноболические средства), жүрек
Басқа да ағзалардың қызметтері бұзылғанда, аурулардың белгілерін жоюға
Сақтандыру шаралары. Сақтандыру үшін организмді уландыруға жол бермеу,
Зат алмасуының бұзылуын және жүрек пен қан тамыры
Миокардиофиброз (Myocardiofibrosis) – жүек бұлшық етінің араларына дәнекер
Миокардиосклероз (Myocardiosclerosis) – жүрек етінің фиброзданып өзгеруінен айырмашылығы,
Себептері. Бұл аурулар көбінесе миокардиттің, миокардоздың салдарынан пайда
Көп жағдайларда бұл аурулар организмнің жалпы қартаюының нәтижесінде
Дамуы. Дәнекер ұлпаның, соның ішінде, фиброзды ұлпаның жүрек
Өлекседегі өзгерістер. Миокардиофиброз және миокардиосклерозда жүрек бұлшық етінің
Белгілері. Аурудың жеңіл түрінде, тыныштықта тұрған ауру малдың
Ауру ылғида өкпенің, бауырдың, бүйректердің, ас қорыту және
Барысы. Ауру созылмалы түрде өтетін болғандықтан айлар, жылдар
Анықтауда тән белгілеріне негізделіп, жүректің қызметін дұрыс атқаруын
Ауруды саралау. Ауруды саралауда миокардоз бен миокардитті шатастырмауды
Болжамы. Көбінесе шүбәлі, ал ауыр өткен жағдайда тиімсіз.
Емі. Ең алдымен малға сапалы азық беріп, күтімін
Сақтандыру шаралары. Малдарды сапалы азықтандыруды, жүйелі серуендетуді, пайдалану
Жүректің кеңеюі (Dilatatio cordis – расширение сердца) –
Себептері. Жүректің кеңеюі көбінесе миокардиттің, миокардоздың, миокардиофиброздың (миокардиосклероздың)
Дамуы. Жүректің кеңеюі, қай уақытта болмасын организмдегі қан
Өлекседегі өзгерістер. Кеңею жедел түрде өтсе жүректің көлемі
Белгілері. Жүрек кеңеюі, көп жағдайда миокардтың басқа ауруларының
Жүректің ішкі қабының қызметтерінің бұзылғандығынан, жиырылған кезінде, желдің
Жүрек кеңеюі жүйке жүйелерінің қызметтерін бұзып, бұлшық еттердің
Жүректің кеңеюі жіті өткен жағдайда тез арада ентігу,
Барысы. Жүректің жіті кеңеюі бірнеше тәуліктерден екі аптаға
Анықтау. Аурудың мынадай тән белгілеріне негізделінеді – жүрек
Болжамы. Шүбәлі, көбінесе қолайсыз, мал аяқ асты, жүректің
Емі. Жүректері кеңейген малдарды емдеу үшін ең алдымен
Сақтандыру шаралары. Негізгі ауруларды жою бағытындағы шараларды дер
Жүректің ішкі қабының аурулары
Жүректің ішкі қабының қабынуы (Endocarditis - эндокардит). Өтуі
Себептері. Эндокаридия – ылғида, індетті-уланудан болатын қосалқы ауру.
Дамуы. Эндокардиттің дамуында қабыну мен қатар шіру (некроз)
Микроорганизмдердің қозғыштық қабілеттеріне байланысты сүйелді не жаралы эндокардит
Жаралы эндокардитте борпылдаған фибрин талшықтарымен бүркемеленген жара арқылы
Жіті қабынудың белгілері басылыңқырап, қоздырушы микроорганизмдер мен уыттар
Қорытынды
Қорыта келгенде, жүрек қан тамырлары ауруы ауыл шаруашылық
Пайдаланылған әдебиеттер
М.Қожабаев, Ш.М.Қаратаев. Жануарлардың ішкі жұқпалы емес аурулары. Шымкент,
Акатов В. А., Париков В. А. Ультразвук и
Институт Биофизики АН СССР. Использование ультрафиолетового излучения в
Медведев И. Д. Физические методы лечения животных. М„
Белоусов В. Е. Математическая электрокардиология. Минск, «Беларусь», 1969.
Гутира Ф. и др. Частная патология и терапия
Домрачев Г. В. Аритмий и болезни миокарда у
Клиническая диагностика внутренних болезней с.-х. животных под редакцией
Семушкин Н. Р. Диагностика заболеваний верблюдов. М., Сельхозгиз,
Червяков Д. К., Евдокимов П. Д., Вишкер А.
3
Жүрек пен қан тамырлар жүйесі аурулары
Жүрек аурулары
Қан тамырлар аурулары
Тамыр түтігінің қан ұюынан бекітілуі (тромбоз)
Қан тамырын әктеніп қатаюы (артериосклероз)
Жүрек қабының ауруларына (перикард)
Жүрек етінің ауруларына (миокард)
Жүректің ішкі қабының ауруларына (эндокард)
Жүрек қабының қабынуына (перикардит)
Жүрек қабының жарақаттанып қабынуына травматический (перикардит)
Жүрек етінің қабынуына (миокардит)
Жүрек қабының қуысына сарысудың жиналуына (гидроперикардит)
Жүректің кеңеюіне (расширение сердца)
Жүрек етінің қоректенуінің бұзылуына (миокардоз)
Жүректің ішкі қабының қабынуына (эндокардит)
Жүректің ақауларына (пороки сердца) бөлінеді
Жүрек етінің қатаюына (кардиофиброз), тамырларының беріштенуіне (кардиосклероз)
ЖҮРЕК АУРУЛАРЫ
Тыныс алу жүйесінің аурулары
Қанайналым жүйесі ауруларының қауіп факторларының маңыздылығы
Қан айналымы
Жұқпалы емес аурулар
Жүрек қабының қабынуы
Жүрек қан-тамыр жүйесі аурулары
Қан тамырлар жүйесінің аурулары
Жүрек қан тамырлар жүйесінің аурулары
Жүрек қан тамырлар жүйесі