КОММЕРЦИЯЛЫҚ БАНКТЕРДЕ НЕСИЕЛІК ҚОРЖЫНДЫ БАСҚАРУДЫҢ НЕСИЕЛІК МОНИТОРИНГІН
МАЗМҰНЫ
КІРІСПЕ.................................................................................................................. 6
1 КОММЕРЦИЯЛЫҚ БАНКТЕРДЕ НЕСИЕЛІК ҚОРЖЫНДЫ БАСҚАРУДЫҢ НЕСИЕЛІК МОНИТОРИНГІН
9
1.1 Банктердің несиелік қоржынын қалыптастырудың теориялық аспектілері .............................................................................................................
9
1.2 Несиелік мониторингті ұйымдастырудың мәні және оның сыныпталуы............................................................................................................
17
1.3 Коммерциялық банктердің инвестициялық жобаларының несиелік мониторингі элементтерінің
23
2 «БТА БАНК» АКЦИОНЕРЛІК ҚОҒАМЫНЫҢ ҚАРЖЫЛЫҚ НӘТИЖЕЛЕРІ МЕН
27
2.1 Банктің қызмет ету негіздері және қаржылық нәтижелерін
2.2 Банктің несиелік қоржынының қаржылық көрсеткіштерін талдау ...........
3 КОММЕРЦИЯЛЫҚ БАНКТЕРДЕ НЕСИЕЛІК МОНИТОРИНГТІ ҰЙЫМДАСТЫРУДЫ ОҢТАЙЛАНДЫРУ БАҒЫТТАРЫ
44
3.1 Несие тәуекелдерінің мониторингінің механизімін жетілдіру жолдары..................................................................................................................
44
3.2 Коммерциялық банктердегі инвестициялық жобалардың несиелік мониторингін ұйымдастыруды
52
ҚОРЫТЫНДЫ ...................................................................................................... 58
ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ .................................................... 60
А ҚОСЫМШАСЫ - «БТА Банк» акционерлік қоғамының 2009
62
Ә ҚОСЫМШАСЫ - «БТА Банк» акционерлік қоғамының 2008
63
Б ҚОСЫМШАСЫ - «БТА Банк» АҚ-ның 2009 жылғы
64
В ҚОСЫМШАСЫ - «БТА Банк» АҚ-ның 2008 жылғы
69
Г ҚОСЫМШАСЫ - «БТА Банк» акционерлік қоғамының 2010
73
КІРІСПЕ
Зерттеу тақырыбының өзектілігі. Қазіргі Қазақстан банк жүйесі оңтайлы
Алайда, барлық банк жүйесінде өндіріс көлемін дамыту үшін
Бұл арада коммерциялық банктерде инвестициялық жобалар мониторингі бойынша
Бұл өз кезеңінде, елдің банк жүйесінің тұрақты жұмыс
Несиелік мониторинг теориялық негізін оқудың маңыздылығы және оның
Мәселенің зерттелу дәрежесі. Инвестициялық несиелендіруде несиелік мониторингтің өзіндік
Зерттеу жұмысының негізі несиелік тәуекелдерді басқару және бақылау
Қорытындыны жоғары бағалай отырып, несиелендіруде мәселенің көп бөлігі
Қазіргі кезде қарызгердің сапасына қатаң бақылау арқылы және
Несиелік мониторинг проблемасын инвестициялық несиелендіру арқылы дамыту және
Мониторингтің анықталуы, коммерциялық банктерде несиелік мониторинг дәрежесінің бағалануы,
Зерттеу мақсаты – коммерциялық банктердің несиелік қоржынын басқарудағы
Қойылған мақсатқа жету үшін зерттеу құрылымын анықтау арқылы
- несиелік қоржын түсінігінің теориялық негіздерін зерттеу;
несиелік мониторингтің инвестициялық несиелендіру бөлімінде мониторингтің теориялық негізін
- коммерциялық банктердегі несиелік мониторингтің деңгейіне баға беру;
- несиелік мониторинг жүргізу және банктің несиелік қоржынын
- инвестициялық несиелендіру және қаржылық жоспарлау арқылы несиелік
- инвестициялық жобалардағы несиелік мониторинг жүргізілу нәтижелері механизмі;
- инвестициялық жобалар несиелік мониторингтің коммерциялық банктердегі жүзеге
Зерттеу пәні болып карызгерлер арасындағы тығыз қарым-қатынас, коммерциялық
Зерттеу объектісі болып «БТА Банкі» акционерлік қоғамы және
Зерттеудің теориялық және әдістемелік негізі. Зерттеу барысында әлемдік
Жұмысты жазу барысында несие нарығы қызметін реттейтін ҚР
Дипломдық жұмыстың құрылымы мен көлемі зерттеудің мақсаттары және
1 КОММЕРЦИЯЛЫҚ БАНКТЕРДЕ НЕСИЕЛІК ҚОРЖЫНДЫ БАСҚАРУДЫҢ НЕСИЕЛІК МОНИТОРИНГІН
1.1 Банктердің несиелік қоржынын қалыптастырудың теориялық аспектілері
Несие операциялары коммерциялық банктердің активті қызметінің негізін құрайды,
Екіншіден, банктер елдің экономикасын дамытуға бағытталған инвестицияларға несие
Үішншіден, бұл қызметті табысты жүзеге асырған кезде оның
Несие операциялары – бұл несие берушінің қарыз алушыға
Қайтарушылық түрінде қарыз алушының несие берушіге келісімде көрсетілген
Банк несиесінің ақылы болуы несие беру кезінде банктің
Несие берушіден жедел несие беру жағдайында алынған қаржыларды
Банк несиесін берудің жоғарыда атап өткен қағидаларына (жағдайларына)
Қамтамасыз ету – бұл кепілге беру, банк кепілдері,
Банк несиелері келесі белгілер бойынша жіктеледі:
мақсатты белгіленуі бойынша (тұтыну, сауда, ауылшаруашылық, инвестициялық және
қайтару мерзімдері бойынша (қысқа мерзімді, орта мерзімді және
қамтамасыз етушілік деңгейі бойынша (қамтамасыз етілген және қамтамасыз
пайыздық ставкалар түрлері бойынша (пайыздық ставкасы белгіленген және
Банктің несие берудегі делдалдық қызметі толық көрінген кезде
Нарықтық экономика кезінде коммерциялық (іскерлік) банктер несиелік қатынасын
Несие беру – сауда, кәсіпкерлік қызмет пен пайда
Несие беру теориясы мен тәжірибесінде банктің қарыз алушылармен
Банк қарыз алушылармен несие қатынастарын орнату үшін клиенттің
Коммерциялық банктер қарыз алушыларға несиелер бере отырып, тәуекелге
Нарықтық ортада несие беру бизнесі тұрғысынан отандық банктер
Банк клиенттің қаржылық орнықтылығы мен экономикалық тұрақтылығын зерттеп,
Банк қарыз алушыға несие беру процесі басталмай тұрып
Әлеуетті қарыз алушының несие төлеу қабілеті туралы дұрыс
Нарықтық экономика жағдайында ссуда беруші мен қарыз алушы
Дамушы елдердің банк жүйесіндегі несие беру бизнесі несиені
- банктің несие қабілеті (несие беру қабілеті) капиталдың
- қарыз алушының бизнестегі бағытын, клиенттің өндірістік мүмкіндіктерін
- несие беру өкілеттігі банктің несие саясатын жүргізу
Қызметкерлердің өз өкілеттіктері мен міндеттерін білуі маңызды болып
- банктердің тиісті комитеттеріне, өзінің міндеттері шеңберінде клиенттермен
- келіссөздер жүргізу кезінде банктің шешім қабылдауына мүмкіндік
- бекіту (процедура) қарыз алушыға несие беру тәртібін
Банктің қарыз алушылармен несие қатынасы әлемдік тәжірибеде өзіне
Коммерциялық банктердің несие саясатын жүргізу мақсатында қарыз алушыға
Несие шарты - бұл несиеге қатынасы бойынша әрбір
Несие шартының экономикалық және заңдық жақтары олардың мазмұнында
- ссуданы алу мақсатын, сомасын, аудару туралы жарлықты,
- терминология анықтамасы, қарыз беру күні, жұмыс күні,
- қарызды дәлелдеу – қаралуы қажет құжаттамаларды (мысалы,
- пайыз және коммисиялық мөлшерлеме пайыздық төлемдер бойынша
- алдын ала төлемдер жасау (ерікті және еріксіз),
- ссуданы жабу құқығы, қарыз алушы тарапынан шарттарды
- кепілдер: оның заң ережесі, займдарды реттейтін басқа
Банктік ссуда алушылармен несие қатынастарын жетілдіруіне қатысты несие
- нақты бір күнге арналған мәліметтер, ссуданы бүкіл
- нақты капиталдың немесе меншікті капиталдың белгілі бір
- негізгі коэффициенттер бойынша (ағымдағы өтімдік коэффициенті, борыштың
- ескерілген мерзімдер бойынша көрсетілген шарттардың орындалмау оқиғалары
- қарыз алушының меншігіндегі кітаптарға және инспекцияларға, оның
- барлық қауіптер мен міндеттемелерге қарсы сақтандыруды қолдану;
- салықтарды уақытында төлеу;
- қосылуға қатыспау және өз активтерінің маңызды бөлігін
- шартқа қол қою уақытындағыдан үздік саналатын басқа
Қазақстан Республикасының банк тәжірибесіндегі несие шартын арнайы құжат
Несие шартының бірінші бөлігінде банк несиесінің, сондай-ақ кепілдеме
Одан әрі шарттың заты (предметі) – несие объектісі,
«Тараптардың құқығы мен міндеттері» бөлімінде мыналар қаралады: ссуданы
Банктің (несие берушінің) құқығы мен міндеттеріне мынадай мәселелер
Қарыз алушы ссуда алу үшін негізді жазбаша түрдегі
1. Қарыз алушы төмендегідей құжаттар пакетін тапсырған жағдайда
- өтініш білдірушінің қызметіне және оның өндіретін өніміне
- несие есебінен өндірілетін өнімдердің (қызметтердің) тізімдемесі тізімдемесі,
- экспортқа шығарылады деп болжанған өнімдердің өткізу нарықтарын
- қарыз алушының өнімдер экспортына меншік құқығын бекітетін
- өнімдерді экспортқа шығаратын лицензияның болуы;
- жобаны жүзеге асыру мерзімдері (құрылыс салу және
- импорт төлемдерінің балансы мен экспорттан түсетін түсімдерді
- қажет болған жағдайда жоғарыда келтірілген деректерді бекітетін
2. Барлық қосымшалармен контрактылардың, шарттардың, келісімдердің көшірмелері (сыртқы
3. Бухгалтерлік есеп, пайдалар мен шығындар туралы есеп,
4. Қажетті деңгейде ресімделген, ссуда беруге тапсырыс.
5. Қарыз алушы туралы ақпарат.
6. Тауарлы-материалдық құндылықтардың қозғалысы туралы мәлімет.
7. Шұғыл міндеттемелер.
8. Несие шарты.
9. Қамтамасыз ету туралы ақпарат, сондай-ақ бизнес-жоспар.
Банкпен тұрақты несие қатынасын орнатқан, жақсы беделге ие
Банктің несие бөлімі несие беру мәселелері бойынша құжаттарды
Несие беру кезінде несие бөлімі мамандарының құзырына несие
Несие бөлімінің қызметкерлері заң бөлімінің заңгер мамандарымен бірлесе
Қандай да бір себептермен ссуданы беру мүмкін болмаған
Несие бөлімінің және банктің басқа қызметтерінің қорытындысы несие
Клиенттерге ссудалар беру ссуданың (несие шарты) мақсатты бағытталушылығына
Ссуда, негізінен тауарлы-материалдық құныдылықтар мен көрсетілген қызметтерге төлеуге
Несие шартында қаралған несиені беру және оны қайтарудың
Ссуданы беру кезінде банкке бірінші рет өтініш білдірген
Ссудалар негізінен аудару тәртібі түрінде беріледі. Дегенмен, қажет
Несие берудің қазіргі тәжірибесінде банк несиесін ссудалық есеп
Тұтастай алғанда клиенттің иелігіне түсетін несиенің мөлшері көптеген
Тағайындалуына байланысты (от назначения) төленбеген қарыз лимитіне, берілетін
Қолдану мерзімдері бойынша шығатын және жылішіндегі (тоқсан ішіндегі,
қарыз алушыға берілетін несие көлемінің өзгеру дәрежесі бойынша
Несиені пайдалану (жұмсау) мүмкіндіктері бойынша тұрақты лимит, қосымша
Несие шартынан туындайтын, беруге жататын несие мөлшерін анықтау
Несие мөлшері экономикалық жағдайларға, оның ішінде:
- қарыз алушының төлем айналымындағы айырмашылық көлеміне;
-несиені қамтамасыз етуге түсетін тауарлы-материалдық құндылықтардың нақты жиынына
1.2 Несиелік мониторингті ұйымдастырудың мәні және оның сыныпталуы
Қазақстан банк жүйесінің несиелік қабілеттілігі банктердің экономикалық секторын
Мониторгин ұғымы әр түрлі ғылыми практикалық қызметер сфераларының
А.В. Аникен мониторгингі «қалаған нәтижеге сәйкес оның орындалуы
Мониторинг нарықты зерттеу инструменті бола тұра маркетингтік шешімдер
М.Ю. Варьям пікірі бойынша банктік мониторгин кәсіпорынның қаржылық
А. Гаврилов мониторнгті астарлай отырып баланстар мен сұраныстарға
Хорьев А.И., В.П.Варонин, Т.И. Овчининкова мониторинг ақпараттар жинағын
Субьектілері болып кәсіпорынның ішкі механизміне , даму басымдылығына,
Е. Антесенков, О. Петров мониторингті дтнамикадағы зерттеу обьектісінің
И. Лотова мен Ипполитовтың мониторингтің шұғылдылық қасиетін атап
Мониторинг жүргізу кезінде әр түрлі обьектілер кәсіпорын мен
Мониторинг төңірегіндегі қол жеткізілетін ақпараттың негізгі артықшылығын есепке
Мониторингті практикада қолданудың негізгі сферасы бұл басқарма
нақтырақ айтқанда әр түрлі қызмет облысындағы басқарманы ақпараттық
талдау кәсіпорын мониторингінің жүйесі ұйымдастыруышылық методологиялық және басқарушылық
Мониторинг ұйымы әр түрлі формалар сәйкестігінің ттиімділігін жағдайдың
Алуан түрлі мониторинг жүйелерінің бар болуы олардың айқын
Экология мен биологияда: ауа, су, орман, теңіз жеңгейі
медицинада санитарлы гигиеналық медициналық температура жүрек қызметтері кезінде
экономика мен бизнесте ауыл шаруашылығы өнімдері, баға, құрылыс
саясаттану мен әлеуметтану БАҚ, аймақтық сайлау, азаматтық-қықығы, теледидарлар
өндірістегі металл каррозиясы өндіріс каталитикалық процесстер компьютерлермен байланыс
6. білім саласында оқу оқитындар білімі, білім беру
Г. Гусикованың экологиялық мониторинг табиғи ресрустарды пайдалну арқылы
А.И. Хорев, В.П. Воронин пікірлері бойынша, әлеуметтік-экономикалық жағдайлардың
С.Н. Селена педагогикалық мониторингке үздіксіз ғылымға негізделген диагноситка
Ю. Винслав статистикалық және әлеуметтік мониторгинті әдістемелік база
Л.А. Дробозиннің пікірінше, несиелік мониторинг несиелік ұйымдардың берілген
Мониторинг жүргізу үшін құралдардың қолданылуы мыналарды бөліп қарастырады.
қандай да бір өлшемге бармай-ақ нәтижелерді құрылымдау технологиясын
объектінің параметрлерін физикалық өлшеу;
объект парамертлерін олшеу жақсы дайындалған және жалпы қабылдаған
4. өлшеу ғылыми зерттеу технологиясының критерийлары мен көрсеткіштер
Мониторинг түрлері көбінесе ресейлік мониторинг үшін маңызды проблемалар
Салыстыру үшін қолданылуы мүмкін негізге байланысты мониторингтің келесідей
экспертиза үшін негіз ретінде объектінің, құбылыстар мен көрсеткіштердің
бәсекелестік мониторинг экспертиза үшін негіз ретінде басқа жүйелерді
салыстырмалы мониторинг экспертиза үшін негіз ретінде бір немесе
комплексті мониторинг экспертиза үшін бірнеше негіздер қолданылады, оның
ақпараттық мониторинг - құрылымдау, ақпараттарды жинау және тарату.
2. базалық мониторинг - жаңа проблемалар қауіп-қатерді басқарма
3. проблемалы басқарма тұрғысынан қарағанда белгілі проблемаларды, процесстерді,
Осы кезде парраллельді болып жатқан мәселелер саны барынша
Мониторингтік іс-әрекеттің мүмкін болатын оптимизациялық бағыттары оның нақты
Бірінші тобы жалпы адамға қоғамға бағытталған мониторинг түрлерінен
Екінші топ қызмет қызмет саласы мамандарына бағытталған мониторинг
Үшінші топқа тұтынушылар, басқарма органдары, басқарушылар, жекеленген құрылымдар
Талдау принциптері және басқару жүйесін бағалауға басшылық жасай
Мониторинг жүйесін функцияландырылуды тоқтатудың екі себебі бар:
- мониторинг объектінің бар болуын тоқтатуы мүмкін, мысалғы
- мониторинг объектісі қауіп-қатерді көрсетуді тоқтатады.
Егер мүмкін болатын мониторинг объектінің сипаттамасын талдайтын болсақ,
олардың динамикалығы меңгеру немесе зерттеу мониторинг қолдану арқылы
мониторингтің міндеті болып қауіп-қатер кемшіліктерді, кең мағынада айтқанда,
Осылайша жағдайдың құрылымсыз даму мүмкіндіктерін азайту немесе орындау
Объектінің динамикалығы, оны функцияландыру процесінде қауіп-қатердің пайда болуы
экономиканың даму тенденциясы мен жағдайын сипаттайтын макроэкономикалық корсеткіштер
математикалық модельдің идентификация мен варификация үшін қажетті экономикалық
оқиғаны талдау әдістерін қолдану және экономика дамуын талдауға
1.3 Коммерциялық банктердің инвестициялық жобаларының несиелік мониторингі элементтерінің
Қазақстандық банктер несиелік операцияларды жүргізу барысында қарызгер клиенттердің
Алғашында, коммерциялық банктер несиелік тәуекелді несиелік ұйымдық қаржылық
ҚР ҰБ-нің ережесіне сәйкес несиелік тәуекел - банктің
Коммерциялық банктер соқтығысынан несиелік тәуекелдер банктің несиелік саясатымен
қарызгерлер бойынша несиелік қоржынның диверсификациясының деңгейі;
қоржындағы жылдам несиенің үлесі;
бизнестің дәстүрлі емес сферасына несиелер;
бұрын несиелік қарызгер болмаған жаға клиенттердің несиелік қоржындағы
ликвидтелмеген және кіші деңгейдегң өтімді активтерінің кепілі;
банктегі несиелендіру ұйымы.
В.И.Букато мониторингтік келісім деп несиелі дайындау мен несиелік
А.И.Ольшаной несиені қайтаруды бақылау жүйесімен оған қолданылатын амалдар.
Э.Н.Василишен мен Л.Я.Маршавина клиенттң қаржылық-шаруашылық қызметінің жағдайы туралы
В.М.Усоскин қарыздық капиталды қайтаруға бақылау жасау мен ол
Инвестициялық жобалар бойынша несиелік мониторингтің көптеген элементтерді құрап,
Инвестициялық жобалар да несиелік мониторингтің ең басты мақсаты
Несиелік мониторинг жүйесін құрудағы ұсынып отырған принциптер мыналар:
кешенді мониторингтік бақылау, яғни несиелік қатынастарға әсер
үздіксіз мониторингтік қадағалау, яғни коммерциялық банктердің қаржылық жағдайымен
дифференциалды негізде үлкен көлемді несие алған клиенттер үшін
Ең басты мақсатқа сәйкес, біз мынадай инвестициялық жобалардағы
қарызгердің қызметіне жүйелі негізде бақылау жүргізуді;
макроэкономикалық ортаның ішкі және сыртқы факторларының олардың қызметіне
реттеп отыратын құралдарды мақсатын және өзіндік уақытымен қолданып
Коммерциялық банктердегі инвестициялық проектілердің несиелік мониторингіне ақпараттық базаны
Қарызгерлермен бақылауын жүргізуде мынадай көздерден ақпараттар жиналады:
Қарызгердің өзі берген ақпараттары;
Ішкі банкаралық ақпараттардан;
Үшінші бір тұлғадан алынған мәліметтер бойынша, соның ішінде:
бақылау және қадағалау органдары несиелік ұйымдар;
несиелік ұйымдардан;
сот органдары;
ақпараттық және рейтингтік агенттіктер;
БАҚ, Интернет;
несиелік қзметкерлердің қарызгердің жұмыс орнын немесе өндіріс орнына
Бұл ақпараттардың әрдайым жаңартылып отыруы қажет, керісінше жағдайда
Әрбір коммерциялық банктерде несиелік мониторингте басты құрал болып
Бұл несиелік мәліметтің мазмұны банктің өзі анықтап, сақталу
қарыз бойынша құжат;
қаржылық және экономикалық ақпарат;
несиеге қабілеттіліктің сұранысы мен есебі;
құжат алмасу және естелік құжаттар.
Шетелдің тәжрибелердің талдауы бойынша барлық мониторингтік спектрлер шетелдік
Көбінесе Қазақстандық коммерциялық банктердегі несиелік мониторинг ерекше бөлімшелерге
Мониторинг процесі барысында несиелендірушілермен бірге экономикалық қауіпсіздік бөлімі,
Несиелік басқару банктердегі активтермен жұмыстар, кепілдемелік мүліктер сферасына
Банктерде несиелік бөлімшелердің жүйесі көбіне мынадай несиелендірілетін кәсіпорындар
Мониторингте қарыздар бойынша объектінің бағасын жоғарылату мақсатында мынадай
Несие беруші және инвестициялаушы клиент мониторингтік жүйенің қызметінің
Несиелік мониторинг пен инвестициялық жобаларда негізгі түп
Е.В.Королева бақылау процесін былайыша сипаттады: бақылау арқылы
Сонымен қатар, біздің ойымызша негізгі бақылаудың шарттары ретінде
Мониторингті қарау объектінің жағдайы туралы ақпараттардың көлеміне тоқталып
Несиелік мониторинг шығуы барысында инвестициялық жобалар 2 негізгі
Несиелік мониторингтің қызметін несиелік қызметкермен орындалады. Л.П.Кураковтың ойы
Ғылыми зерттеудің сараптамасы көрсеткендей инвестициялық жобалардың неиселік мониторингі
М.К.Беляев былайша қорытындылайды: мониторинг процесіндегі ең басты
ҚР ҰБ маңызды мақсатының бірі – банктік жүйенің
Біздің ғылыми зертеуіміздің қорытындысы бойынша коммерциялық банктердегі инвестициялық
несиелік мониторингтің ақпаратпен қамтылуы;
коммерциялық банктік несиелік мониторингпен айналысатын бөлімшесі;
қарыз алушының сапалылығы туралы ақпараттың талдануы мен айналым
несиелік келісім шарттың орындалмауының ықтималдылығына болжам;
экономикалық жағдайдың макро және микро анализі мен инвестициялық
несиелік мониторингтің талдау кезіндегі қорытындысының механизмі.
2 «БТА БАНК» АКЦИОНЕРЛІК ҚОҒАМЫНЫҢ ҚАРЖЫЛЫҚ НӘТИЖЕЛЕРІ МЕН
2.1 Банктің қызмет ету негіздері және қаржылық нәтижелерін
«БТА Банкі» акционерлік қоғамының қалыптасу тарихы 1925 жылғы
1949 жылдың 11 шілдесінде Министрлер Кеңесінің қаулысымен Алматы
— КСРО Мемлекеттік банкі;
— КСРО Өнеркәсіп-құрылыс банкі;
— КСРО Сыртқы экономика банкі;
— КСРО Агроөнеркәсіп банкі;
— КСРО Тұрғын құрылыс банкі;
— КСРО Жинақ банкі.
1991 жылдың 4 наурызында КСРО Мемлекеттік коммерциялық өнеркәсіп-құрылыс
1992 жылдың 14 ақпанында құрылтайшылар жиналысының №3 шешімімен,
1998 жылдың 1 қазанында «ТұранӘлем Банкі» Жабық Акционерлік
2003 жылдың 26 қыркүйегінде «ТұранӘлем Банкі» ААҚ қайта
2009 жылдың 2 ақпанындағы дағдарысқа қарсы шаралардың аясында
2009 жылы БТА тобы ипотекалық кредиттерді қайта қаржыландыруды
«Астана және Алматы қаласы бойынша құрылыс бастамаларын аяқтауды
— «Гранд Астана» ТК, Астана қ. – 13
— «Сәтті» ТК, «Отандастар» ТК, Астана қ. –
— «Тау Самалы» ТК, Алматы қ. – 4
2009 ж. 23 сәуірінде банк борыштық міндеттерін мезгілінен
2009 жылдың 17 шілдесінде БТА Банкі ХҚЕС-на сәйкес
2009 жылдың 21 қырқүйегінде қаржы берешегін қайта құрылымдалуына
2009 жылдың 25 қыркүйегінде ҚР ҚҚА басқармасы БТА
2009 ж. 18 желтоқсанда БТА-ға байланысты талаптандырылған қайта
2010 ж. 28 мамырында «БТА Банкі» АҚ өзінің
Қайта құрылымдау нәтижесінде Банктің қарыздық міндеттемесінің көлемі 12,2
2009 жылдың 2 ақпанындағы дағдарысқа қарсы шаралардың аясында
Ал енді «БТА Банк» акционерлік қоғамының жиынтықталған бухгалтерлік
Сурет 1. Банк активтерінің жиынтық көлемінің динамикасы, млрд.
Сурет мәліметтеріне сүйенетін болсақ, 2007 жылы Банктің жиынтық
Ал 2010 жылдың 3 тоқсаны бойынша Банктің жиынтық
Келесі кестеде Банк активтерінің құрылымы бойынша талдау жасалынған
Кесте 1
«БТА Банк» АҚ-ның активтер құрылымы
млрд. теңге
Атауы 2007 жыл 2008 жыл 2009 жыл Өзгерісі
%-бен
Сомасы Үлесі,
% Сомасы Үлесі,
% Сомасы Үлесі
%
Ақша қаражаттары мен олардың эквиваленттері 99,7 3,25 87,9
Міндетті резервтер 168,2 5,49 64,0 2,92 0,1 0,01
Пайда жәнее залал арқылы шынайы құны бойынша бағаланатын
Несиелік мекемелердегі қаражаттар 107,6 3,51 85,2 3,88 31,4
Туынды қаржылық активтер 31,4 1,02 21,7 0,99 26,0
Сату үшін қолда бар инвестициялық бағалы қағаздар 26,4
Клиенттерге берілген несиелер 2 379,8 77,65 1 617,1
«Самұрық-Қазына» ӘАҚ облигациялары - - - - 512,2
Ассоциацияланған ұйымдарға инвестициялар 67,8 2,21 72,4 3,30 85,1
Негізгі құралдар 13,4 0,43 13,7 0,62 9,9 0,50
Гудвилл 37,5 1,22 37,4 1,70 1,8 0,09
Ағымдағы табыс салығы бойынша активтер 0,1 0,00 5,5
Кейінге қалдырылған салық бойынша активтер 0,7 0,02 5,0
Өзге де активтер 19,7 0,64 35,7 1,63 37,2
Активтер жиынтығы: 3 064,6 100,00 2 194,2 100,00
Е С К Е Р Т У -
1-кесте бойынша талдау жасайтын болсақ, Банктің жиынтық активтерінің
2009 жылы өткен кезеңмен салыстырғанда актив құрылымының барлық
Келесі суретте Банктің міндеттемелері бойынша 2007-2008 жылдар аралығындағы
Сурет 2. Банктің міндеттемелері бойынша динамикасы, млрд. теңге
2-суретте көрініс тауып отырғандай, Банктің міндеттемелерінің жиынтық көлемі
Келесі кестеде Банк міндеттемелерінің құрылымы бойынша қаржылық нәтижелер
Кесте 2
«БТА Банк» АҚ-ның міндеттемелер құрылымы
млрд. теңге
Атауы 2007 жыл 2008 жыл 2009 жыл Өзгерісі
%-бен
Сомасы Үлесі,
% Сомасы Үлесі,
% Сомасы Үлесі
%
ҚР Үкіметі мен Орталық банк қаражаттары 0,9 0,03
Несиелік мекемелер қаражаттары 835,3 31,97 803,4 27,35 836,4
Клиенттер қаражаттары 652,5 23,94 886,1 30,17 656,0 17,93
Туынды қаржылық міндеттемелер 5,5 0,21 18,8 0,64 4,0
Шығарылған қарыздық бағалы қағаздар 1 084,4 41,51 1
Резервтер 10,6 0,41 104,9 3,57 59,1 1,62
Өзге де міндеттемелер 23,3 0,89 34,4 1,17 27,8
Міндеттемелер жиынтығы: 2 612,6 100,00 2 937,0 100,00
Е С К Е Р Т У -
Келесі суретте «БТА Банк» АҚ-ның капиталы бойынша қаржылық
Сурет 3. «БТА Банк» АҚ-ның капитал көлемі бойынша
3-сурет мәліметтері негізінде Банктің капиталында талданып отырған соңғы
Банктің бухгалтерлік баланс көрсеткіштерін талдау нәтижесінде, Банктің қаржылық
2.2 Банктің несиелік қоржынының қаржылық көрсеткіштерін талдау
Банктің белгілі бір кезең ішінде берген барлық несиелерінің
Коммерциялық банктердің несиелік қоржынының көлемінің артуы несие нарығындағы
Коммерциялық банктер үшін несиелік портфельдің сапасын бағалаудың маңызы
Коммерциялық банктер несиелік портфельдің сапасын бағалауда көптеген тәсілді
Несиелік портфельдің сапасын анықтау және бағалау 2002 жылы
«БТА Банк» акционерлік қоғамының клиенттерге берген несиелерінің брутто
4-суретте көрініс тауып отырғандай, Банктің клиенттерге берілген несиелерінің
Сурет 4. «БТА Банк» АҚ-ның клиенттерге берілген несиелерінің
Сәйкесінше несиелер бойынша құнсыздануға резервтер көлемі де 2009
Келесі суретте клиенттерге берілген несиелердің жалпы көлемінен құнсыздануға
Сурет 5. «БТА Банк» АҚ-ның құнсыздануға резервтерді алып
Банктің құсыздануға резервтерді алып тастағаннан кейінгі несиелерінің көлемі
Кесте 3
«БТА Банк» АҚ-ның клиенттер сыныптары бойынша несиелерінің көлемі
млрд. теңге
Атауы 2007 жыл 2008 жыл 2009 жыл Өзгерісі,
Көлемі Үлесі % Көлемі Үлесі % Көлемі Үлесі
2007 2009/ 2008
Коммерциялық несиелеу 1 669,6 66,33 2 072 73,10
Шағын және орта бизнес кәсіпорындарын несиелеу 300,3 11,93
Жеке тұлғаларды несиелеу 546,9 21,74 505,5 17,84 471,5
Барлығы: 2 516,8 100,00 2 834,3 100,00 3
Е С К Е Р Т У -
3-кесте мәліметтеріне сүйенетін болсақ, 2008 жылы өткен жылмен
Жоғарыда айтылып өтілгендей 2008 жылдың 4 тоқсаны мен
2009 жылы Банктің несие қоржынының сапасы Банк акцияларының
- Бірқатар ірі несие алушылар, негізінен Қазақстаннан тыс
- 2009 жылдың басында Банкпен байланысын ұстап тұрған
- 2008 жылдың 31 желтоқсанындағы жағдай бойынша резервтерді
Осы орайда, Банк бұл қарыздар бойынша залалдардың 2009
оффшорлық компаниялар арқылы несиелеу тәжірибесі бұл қарыз алушыларға
2009 жылдың басында бейрезиденттер үшін берілген кейбір несиелер
2009 жылы Банк 2008 жылдың 31 желтоқсанындағы
Сонымен қатар жалғасын тауып отырған қаржылық дағдарыс, сондай-ақ
Жоғарыда көрсетілгендердің нәтижесінде Банк 2009 жылы қарыздардың құнсыздануынан
Жеке негізде құнсыздану резервтері жасалған несиелер бойынша есептелген
2009 жылдың 31 желтоқсанындағы жағдай бойынша он ірі
Қарыз мерзімінің соңында пайыздары мен негізгі сомасы төленетен
Келесі суретте Банктің 2010 жылдың 30 маусымындағы жағдай
Сурет 6. Банктің 2010 жылдың 30 маусымындағы жағдай
6-суретте бейнеленгендей, Банктің 2010 жылдың 30 маусымындағы жағдайы
Экономика секторлары бойынша несиелер келесі кестеде кескінделген (4-кесте).
Кесте 4
«БТА Банк» АҚ-ның экономика секторлары бойынша берілген несиелері
млрд. теңге
Атауы 2007 жыл 2008 жыл 2009 жыл Өзгерісі,
Көлемі Үлесі % Көлемі Үлесі % Көлемі Үлесі
2007 2009/ 2008
Жылжымайтын мүлікке инвестициялар 365,7 14,5 435,2 15,4 536,2
Тұрғын үй құрылысы 316,2 12,6 415,5 14,7 492,1
Жеке тұлғалар 546,9 21,7 505,5 17,8 471,5 14,9
Мұнайгаз өнеркәсібі 173,9 6,9 315,0 11,1 382,1 12,1
Көтерме сауда 415,8 16,5 298,6 10,5 359,5 11,4
4-кестенің жалғасы
Жолдар мен өнеркәсіп ғимараттарының құрылысы 154,5 6,1 206,1
Ауыл шаруашылығы 139,6 5,6 142,8 5,0 153,4 4,8
Энергетика 8,0 0,3 84,3 3,0 68,9 2,2 10,5
Химия өнеркәсібі 47,9 1,9 62,8 2,2 64,5 2,0
Бөлшек сауда 71,8 2,9 62,1 2,2 49,6 1,6
Тамақ өнеркәсібі 48,4 1,9 40,2 1,4 41,0 1,3
Көлік құралдары 50,6 2,0 51,1 1,8 39,5 1,2
Таукен өнеркәсібі 30,3 1,2 35,6 1,3 39,0 1,2
Телекоммуникация 24,2 1,0 25,2 0,9 33,9 1,1 4,1
Металлургия өнеркәсібі 11,2 0,5 25,4 0,9 28,5 0,9
Қонай үй бизнесі 10,7 0,4 13,9 0,5 16,1
Мақтамата және тері өнеркәсібі 4,1 0,2 11,2 0,4
Машиналар мен жабдықтар өндірісі 16,7 0,7 12,3 0,4
Қаржылық қызмет көрсетулер 8,0 0,3 12,9 0,5 8,9
Резеңке және пластмасса өндірісі 0,7 0,0 0,9 0,0
Баспахана ісі 3,1 0,1 1,1 0,0 0,6 0,0
Ғылыми-зерттеу 0,7 0,0 0,8 0,0 0,6 0,0
өзгелері 67,6 2,7 75,9 2,7 81,2 2,6 12,3
Жиынтығы: 2 516,8 100,0 2 834,3 100,0 3
Е С К Е Р Т У -
Экономика секторлары бойынша талдау жүргізетін болсақ, 2007 жылы
Аталмыш кезеңдерде салыстыру барысында бірқатар салалар бойынша 2008
«БТА Банк» акционерлік қоғамының жеке тұлғаларға берілген несиелерінің
Банк тарапынан жеке тұлғаларға берілген несиелері көлемі жөнінен
Ал 2010 жылдың 30 маусымындағы жағдай бойынша жеке
Сурет 7. «БТА Банк» АҚ-ның жеке тұлғаларға берілген
«БТА Банк» акционерлік қоғамының жеке тұлғаларға берілген несиелері
Сурет 8. Банктің жеке тұлғаларға берілген несиелерінің сыныптамалық
Банктің жеке тұлғаларға берілген тұтынушылық несиелерінің көлемі 2009
Келесі кестеде «БТА Банк» акционерлік қоғамының жеке тұлғаларға
Кесте 5
«БТА Банк» АҚ-ның жеке тұлғаларға берілген несиелері
млрд. теңге
Атауы 2007 жыл 2008 жыл 2009 жыл Өзгерісі,
Көлемі Үлесі % Көлемі Үлесі % Көлемі Үлесі
2007 2009/ 2008
Тұтынушылық несиелер 292,5 53,5 271,4 53,7 241,7 51,3
Ипотекалық несиелер 254,4 46,5 234,1 46,3 229,8 48,7
Барлығы:
546,9 100,0 505,5 100,0 471,5 100,0 -7,6 -6,7
Е С К Е Р Т У -
5-кесте мәліметтеріне сүйенетін болсақ, талданып отырған кезеңдерде жеке
Келесі суретте Банктің 2010 жылдың 30 маусымындағы жағдайы
Сурет 9. Банктің 2010 жылдың 30 маусымындағы жағдай
9-суретте бейнеленгендей, 2010 жылдың 30 маусымындағы жағдай бойынша
Жалпы Банктің несиелік қоржынын талдау барысында 2009 жылы
3 КОММЕРЦИЯЛЫҚ БАНКТЕРДЕ НЕСИЕЛІК МОНИТОРИНГТІ ҰЙЫМДАСТЫРУДЫ ОҢТАЙЛАНДЫРУ БАҒЫТТАРЫ
3.1 Несие тәуекелдерінің мониторингінің механизімін жетілдіру жолдары
Несие алушы кәсіпорынның қызметімен байланысты тәуекелдер жүйесі өте
Несиелік тәуекелдің мониторингі бұл көптеген қаржылық қаржылық шығыстарды
Ғалымдар М.Морсманович, мониторинг –несие құнын қалыптастырған кезде есепке
Біздің ойымызша жоғары маманданған несие мамандары қатаң қадағалаудың
Әлемдік банктік тәжірибеде несие тәуекелін бағалаудың көптеген тәсілдері
Математикалық әдістердің негізінде Credit Value at Risk (VaR)
- Credit metrics/ Credit VaR;
- KMV әдістемесі;
- Credit+Risk+ қолдану арқылы Credit+ Suisse Financial
- Credit metrics/ Credit Var –JP Morgan ұсынған
KMV әдістемесі құрылымдық жолға негізделген және активтер бағасының
Орташа статистикалық дефолттар көрсеткіштерімен несиелік рейтингінің өзгерулеріне сүйенетін
Credit Risk+ қолдану арқылы Credit Financial Products (CSFP)
Осы әдістерді таза күйінде Ресейде қолдану біздің ойымызша
Банктік қадағалаудың Базель комитеті комерциялық банктерде қолдануға, кеңес
- Стандартталған жол (Standarised Approach);
- Негізгі IRB жолы (Foundation IRB (Internal rating
- Дамыған IRB жолы (Advanced IRB Approach).
Стандартталған жол –банктер несиелерінің характеристикаларына қарай несиелік сұранымдарды
IRB жолының стандартталған жолдан негізгі айырмашылығы капитал жеткіліктілігінің
Есептелінген тәуекелдерінің бағалауын анықтау әдістемесі үшін 4 негізгі
- Дефолт мүмкіндігі (PD);
- Дефолт болған жағдайда жоғалтуы мүмкін соманың үлесін,
- Дефолт жағдайында жоғалуы мүмкн ссуда сомасын көрсететін,
- Ссуданы өтеп бітіруге қалған мерзім (M).
Негізгі және дамыған IRB жолдары бірінші кезекте банктердің
Сонымен қатар шет елдік тәжірибеде скорингтік моделдер кең
Скоринг үшін дәстүрлі және кең танымал регрессиялық әдістер
p=w0+w1x1+... +w2x2+…+waxb (1)
Мұнда: p- дефолт мүмкіндігі;
w- салмақ коэффициенттері;
x- клиенттің характеристикалары.
Бұл модельдің кемшілігі:теңдеуінің сол жағында 0 ден 1-ге
Логистикалық регрессия бұл кемшілікті өзгертуге мүмкіндік береді.
Log(p/(1-p))=w0+w1x1++w2x2…wnxa (2)
Логистикалық регрессияны қолдану үшін қиынырақ есептеулер қажет, яғни
Барлық регрессиялық әдістер характеристикалар арасындағы корреляцияға сезімтал, сондықтан
Жоғарыда аталған әдістемелердің барлығы ресей банктерінде тікелей қолданыла
Мұндай әдістемелер көптеген банктердің жұмыс тәжірибесіне негізделіп орындалған,
Несие алушының сапасының әртүрлі аспектілерін қарастыруға және көптеген
Осылайша, несие лаушылардың сапасына мониторинг жасау процесінде, несие
Т.В. Плеханов атындағы Ресейлік экономикалық академиясының «Банк ісі»
Біздің ойымызша несие келісімшартын бақылап отыру үшін жобаның
Әдіснеменің мәні несие алушы несие несиелік міндеттемелердің орындалмау
r *=[(1+r)t(1-p)]-1 (3)
Мұнда, (1-p) несиені қайтару мүмкіндігі, мониторингтік шаралардың интенсивтілігін
r- тәуекелсіз пайыздық ставка;
r*- берілген тәуекелді есепке алғандағы нақты пайыздық ставка.
Бұл формула қаржылық қаржылық жағдайы ссуда қайтарылуының жоғары
Яғни , егер өндірістік –шаруашылық қызметте (p=0) проблемалық
(4)
(r*r) айырмашылығы банк алуы ал несие төлеушітөлеуі қажет
r*=(1+r-1+p)/(1-p) (5)
немесе бұл формула былайша болады:
r*-r*xp=r+p (6)
соған сәйкес былай түрленеді:
p=r*-r=px(1+r*) (7)
Яғни, несие қайтарылмау тәуекелі үшін сыйақы және несие
Біздің ойымызша несие жұмыскеріне осы кәсіпорындар ұсынған ақпараттарға
Келесі кестеде тәуекел дәрежесіне байланысты банк тарапынан несие
Кесте 6
Тәуекел дәрежесіне байланысты несие мониторингін жүргізетін кәсіпорындар
Тәуекел рейтинг Қаржылық есепті ұсыну жиілігі Ұсынылған қосымша
Категория тамаша сапа категория жақсы сапа Тоқсан сайын
Категория 3 қанағаттанарлық сапа Тоқсан сайын
Категори 4 сапасы орташадан төмен Тоқсан сайын, ай
Категория нашар сапа Ай сайын Тоқсан немесе айсайын
Е С К Е Р Т У -
1 және 2 категориядағы несие алушылардың жыл сайынғы
4 категориядағы несие алушылардың ссудалыққарызы проблемалық қарыздарға жатқызылуы
Ал 5 категориядағы несие алушылардың ссудалық қарызына қатаң
Несие мониторингін жүзеге асыру барысында несие бөлімшелерінің жұмыскерлері
Несие мониторингі кезінде несиелендірілетін нақты қорына назар аудару
Жағымсыз тенденсиялық қарыз алушы қаржылық жағдайының өзгерісі және
Несиелік міндеттемелерінің қамтылуы келісімшарты және қамтылу жеткіліктілігі сұрағын
Берілген әдістің артықшылығына мыналар жатады:
- кепілге қойылған мүлкінің тұрақтандырылған бағасы мен берілген
- қарыз алушының өз міндеттемелерінің бірін орындамаған жағдайда
К.С.Киселеваның ойы бойынша, ресейлік жағдайда инвестициялық несие тәуекелін
Кейбір жағдайларда басқаруға қатысу мен және жүзеге асыруды
Несиелік мониторингтің инвестициялық несиелендіру мен жобалық қаржыландыру кезіндегі
- инвестициялық жобаны жүзеге асырудың барлық процессіне жүйелік
- жоспарлық және нормативтік көрсеткіштерден қателер
- шыққан кателердің нәтижесін анықтау;
- түзету шаманы қажеттігін түсіндіру.
Кемшіліктер нақты қолдағы көрсеткіштермен жоспардағыны салыстыра отырып белгіленеді,
Ресей практикасында контрагентердің жоғары тәуекелдерне байланысты контрактық қана
Банктің корпоративтік басқару үшін компанияның акция пакетіне немесе
Біздің ойымызша жағымды кезеңдер қатарының болуы жаңа тәсіл
Одан басқа, басқару бақылауы компанияның қаржылық ағымдарын көруге
Бұл қосымша шара қарыз алушы акционерлер құрамының өзгерісімен
Осындай шаралар нәтижесінде, несиелік мониторинг тәуекелдернің ағымдағы механизмі
- шығыстардың бір бөлігі, қарыз алушыға байланысты мониторингтік
- кәсіпорынның қаржылық ағымдарын бақылау мүмкіндігін алу, және
- ссуданың жеткіліксіз қамтамассыз ету тәуекелі азайту;
- қарыз алушы –кәсіпорынды басқаруды белсенді қатысу;
- инвестициялық жобаның орындалуына оперативті бақылау
3.1 Коммерциялық банктердегі инвестициялық жобалардың несиелік мониторингін ұйымдастыруды
Коммерциялық банктердің жүргізетін несиелік мониторингті оңтайландыру – Ресейдің
Біздің ойымызша, коммерциялық банктердегі несиелік мониторингтің нәтижелілігін арттырудың
Тәжірибеде, көптеген коммерциялық банктерде клиенттерге несие беру мен
Көптеген банктердің несиелік бөлімшелерінің басты міндеті – клиенттердің
Несиелік комитет несие беру немесе бермеу жөніндегі шешімін
Шетелдік тәжірибеде несиелік мониторинг бөлімдерін бөлу – тиімді
Шетелдік және кейбір Ресейлік банктердің тәжірибесі коммерциялық банктердің
Негізінен ұйым құрылымының жұмысын келесідей қағидаларға бөліп қарастырамыз:
- несиелік қызметпен байланысты барлық құрылымдармен тығыз байланыс;
- несиелік операцияларға қатысты барлық ақпараттарға толық және
- ішкі жүйелерден ақпарат алу мүмкіндігі (БАҚ, интернет,
- іскерлік жоспар орындауда қаржы шаруашылық қызмет туралы
Мұндай құрылым шеңберіне келесі тапсырмалар кіреді:
- несие алушының мониторинг сапасын және теріс тенденцияларын
- несиемен қамтамасыз ету мониторингі;
- несиелік келісім шарттарының орындалу мониторингі;
- инвестициялық проектілерді несиелендіру кезінде іскерлік жоспардың орындалу
- банктегі мониторигтік іс – шараларды координациялау;
- мониторингтік процесс кезінде несиелік портфель туралы толық,
Несиелік басқарудың ұйымдық құрылымын несиелік операциялардың мониторингтік Департаментінен
Несиелік мониторингтің Департаменті несие алушы кәсіпорынның методологиясының бағалық
Несие мен инвестицияларды беру жөніндегі комитет
Несиені басқару органдары
Заңды тұлғаларды несиелендіру Департаменті
Несиелік операцияларының статистикасы мен талдау жасау Департаменті
Жеке тұлғаларды несиелендіру Департаменті
Несие операциялары-ның мониторингтік Департаменті
Заңды тұлғаларды қысқа мерзімді несиелендіру секторы
Несиелік портфельдерді талдау секторы
Мұқтаждықты және тұтынуды несиелендіру секторы
Несие алушылардың сапа мониторингтік секторы
Сурет 10. Несиені басқарудың ұйымдық құрылымы
Мониторинг жүргізу кезінде несие алушылармен тығыз байланыс және
Сонымен қатар, несиелік операциялардың мониторингтік бөлімшелері несиелік тәуекелдердің
Ұйым құрылымының құрамына несиелік мониторингпен айналысатын, білімін тереңдеткен
Банктің жобалық циклі несие міндеттемесі бойынша несие алушы
Ірі шетелдік коммерциялық банктерде, сонымен қатар, халықаралық қаржылық
Халықаралық қайта құру мен даму банкінде директорлар кеңесі
Басқаша айтқанда, жобалардың уақыт көлемін кеңейту. Мұндай кеңейтулер
Коммерциялық мақсатты ұстанатын және инвестициялық жобаларды жүзеге асыратын
Ұйым құрған несиелік мониторинг бақылау іс – шараларының
Есеп жасаудың ерекшелігі, мұнда бақылау ақпаратының қажет етілген
Біздің ойымызша, коммерциялық банктердегі несиелік мониторинг несиені басқару
Біз ұсынған сызба әмбебап жүйе болып табылмайды. Ол
Несиелендіру бөлімшелерінің бастығы - жұмыс тобының жетекшісі
Несие алушының мониторинг бойынша эксперті
Қамтамасыз ету мониторингі бойынша эксперт
Несие комитетінің хатшысы-несие келісім-шартының орындау мониторингінің эксперті
Сурет 11. Несиелік мониторингтің несиелік бөлімшелерінің құрамындағы жұмысшы
Несиелік мониторингтің несиелік бөлімшелерінің құрамындағы жұмысшы топтың
Бұл құрылымды құру үшін көптеген жағдайлар ескерілуі керек.
Осылайша бұл іс-шаралардың барлығын орындау коммерциялық банктердің
ҚОРЫТЫНДЫ
Дипломдық жұмыста зерттеу тақырыбының аясында жүргізілген теориялық зерттеулер
1. Несие беру теориясы мен тәжірибесінде банктің қарыз
Банк қарыз алушылармен несие қатынастарын орнату үшін клиенттің
2. Мониторингті практикада қолданудың негізгі сферасы бұл басқарма
нақтырақ айтқанда әр түрлі қызмет облысындағы басқарманы ақпараттық
талдау кәсіпорын мониторингінің жүйесі ұйымдастыруышылық методологиялық және басқарушылық
Мониторинг жүйесін функцияландырылуды тоқтатудың екі себебі бар:
- мониторинг объектінің бар болуын тоқтатуы мүмкін, мысалғы
- мониторинг объектісі қауіп-қатерді көрсетуді тоқтатады.
3. Инвестициялық жобалар да несиелік мониторингтің ең басты
Несиелік мониторинг жүйесін құрудағы ұсынып отырған принциптер мыналар:
кешенді мониторингтік бақылау, яғни несиелік қатынастарға әсер
үздіксіз мониторингтік қадағалау, яғни коммерциялық банктердің қаржылық жағдайымен
дифференциалды негізде үлкен көлемді несие алған клиенттер үшін
4. Банктің бухгалтерлік баланс көрсеткіштерін талдау нәтижесінде, Банктің
5. Жалпы Банктің несиелік қоржынын талдау барысында 2009
Осы орайда дипломдық жұмыста несиелік мониторинг тәуекелдерінің ағымдағы
- шығыстардың бір бөлігі, қарыз алушыға байланысты мониторингтік
- кәсіпорынның қаржылық ағымдарын бақылау мүмкіндігін алу, және
- ссуданың жеткіліксіз қамтамассыз ету тәуекелін азайту;
- қарыз алушы –кәсіпорынды басқаруға белсенді қатысу;
- инвестициялық жобаның орындалуына оперативті бақылау жасау.
ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ
Деятельность коммерческих банков: учебное пособие/Под ред.проф., д.э.н.А.В.Калтырина.-Ростов на
Лаврушин О. И. Банковское дело: Учебник. – М.:
Мақыш С.Б. Коммерциялық банктер операциялары. Алматы, Издат Маркет,
Балабанова И. Т. Банки и банковская деятельность. –
Жуков Е.Ф. Банки и банковские оперции. – М.:
Лаврушин О.И. Управление деятельностью коммерческого банка (финансовый менеджмент).
Мақыш С.Б. Ақша айналысы және несие. – Алматы,
Мақыш С.Б., Ілиясов А.Ә. Банк ісі. Оқу құралы.
Р.О. Смағұлова және т.б. Қаржы, ақша айналысы және
оаоа
Анисимов С.Н., Малеева А.В. О мониторинге Банка России
Анисимов С.Н. О системе мониторинга кредитного риска //
Букато В.И., Головин Ю.В. Банки и банковские операции
Ә.Д. Шелекбай, Н.А. Әлмереков. Банк ісіндегі тәуекел-менеджмент: теориясы,
Анисимов С.Н. Особенности проведения кредитного мониторинга при инвестиционном
Новикова И.А., Чумаченко Б.П., Шалгинбаева Г.Е. Стратегия управления
Синки Дж. Финансовый менеджмент в коммерческом банке и
«БТА Банк» акционерлік қоғамының ресми сайты// www.btabank.kz
«БТА Банк» акционерлік қоғамының 2009 жылға бухгалтерлік балансы//
«БТА Банк» акционерлік қоғамының 2008 жылға бухгалтерлік балансы//
«БТА Банк» акционерлік қоғамының 2010 жылдың 30 қазанындағы
Синки Джозеф. Управление финансами в коммерческих банках. М.:
«БТА Банк» акционерлік қоғамының 2009 жылға жылдық жиынтық
«БТА Банк» акционерлік қоғамының 2008 жылға жылдық жиынтық
«БТА Банк» акционерлік қоғамының 2010 жылдың 30 маусымындағы
Роглв М.а. Риск-менеджмент. – М.: Финансы и статистика,
Гамза В.А. Метологические основы системной классификации банковских рисков.//Банковское
Короткой П.А. Опыт и проблемы управления рисками в
Анисимов С.Н. К вопросу совершенствования кредитного мониторинга в
Анисимов С.Н. О направлениях повышения эффективности работы кредитного
А ҚОСЫМШАСЫ
Ә ҚОСЫМШАСЫ
Б ҚОСЫМШАСЫ
В ҚОСЫМШАСЫ
Г ҚОСЫМШАСЫ
Е С К Е Р Т У -
Е С К Е Р Т У -
Е С К Е Р Т У -
Е С К Е Р Т У -
Е С К Е Р Т У -
Е С К Е Р Т У -
Е С К Е Р Т У -
Е С К Е Р Т У -
Е С К Е Р Т У -
Е С К Е Р Т У -
Е С К Е Р Т У -
77
Қарыз алушы туралы ақпарат
Коммерциялық банктердің несиелік тәуекелдерді басқару бойынша жұмысын ұйымдарстыру
«Банктердің несиелік тәуекелдерін басқару (Алматы қ. «ЦентрКредит Банкі» АҚ мысалында)»
Коммерциялық банктің активі мен пассивін басқару әдістемесі және тәжірибесі
Несиелік процесті ұйымдастырудың теориялық негіздері
Қазақстан Республикасының екінші деңгейлі банктеріндегі тәуекелді басқару процесін талдау
Банктік операцияларды жүзеге асырумен байланысты банктік тәуекел түрлерін мәнін жәні жәктелімін қарастыра отырып, оларды қазіргі жағдайларға сай басқару әдістері
Инвестициялық нарықта коммерциялық банктің әрекеттерінің түрлері
Несиені қайтаруға ынталандыру
АҚ ұйымдастыру және оның қызметтерінің ерекшеліктерімен танысу