Атмосфераны ластанудан қорғау жолдары
ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ БІЛІМ ЖӘНЕ
ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ
БАЯНДАМА
Тақырыбы: Атмосфераға антропогенді әсердің ықпалы
Орындаған:
Тексерген:
ЖОСПАР
Атмосфераға антропогенді әсердің ықпалы
1. Атмосфераның құрылысы мен газдық құрамы
2. Атмосфераны ластайтын заттектерді топтастыру
3. Атмосфералық ауаны ластаушы көздер мен
4. Атмосфераны ластанудан қорғау жолдары
Атмосфераға антропогенді әсердің ықпалы
1. Атмосфераның құрылысы мен газдық құрамы
Атмосфера деген атау гректің екі сөзінен:
биіктік (км) 0
қысым (мм) 760 671 593 524
°С кезіндегі биіктігі 760 мм сынап
Атмосфераның құрылысы мен құрамы. Атмосфера Жер
Жер бетіне ең жақын орналасқан қабатты
Атмосфералық ауа Жер бетіндегі тіршілікті ашық
Атмосферадағы бөлшектер өздері таралған кеңістікте толассыз
Жер бетінен 20-50 км биіктікте орналасқан
Атмосфераның 55-80 км биіктігінде орналасқан қабат
Жоғарыда қаралған қабаттардың үстіндегі атмосфера қабатында
Атмосфера қабатының нақты шекарасы анықталмаған. Жер
Атмосфераның химиялық құрамы 90 км биіктікке
Космонавтар (Сагдеев, Зайцев, 1975 ж.) жүргізген
Ауаны көп компоненттен тұратын газды ерітінді
Атмосфераның озон мен иондардан тұратын қабаттары
Атмосфера арқылы біз әртүрлі дыбыстарды естиміз.
Атмосферадан алынып жұмсалған оттектің мөлшері фотосинтез
Оттек түзетін планктондардың орнына ластанған суларда
Атмосферадағы оттектің мөлшері азайған сайын көмір
Атмосферадағы көмір қышкыл газының біршама көбеюі
Ауада көміртек диоксиді негізінен қазба отынды
Атмосферадағы оттектің белгілі бір мөлшері күннің
1980 жылдың басында Антарктидадағы ғылыми жұмыстарға
2. Атмосфераны ластайтын заттектерді топтастыру
Қоршаған ортаға енген немесе шектен тыс
Ластағыш заттектердің қоршаған ортаға әсері физикалық,
• әлемдік көлемде ластайтындар
• аймақтық (региоңцых;) көлемде
• жергілікті көлемде
Әр түрлі көздерден шығарындының шығу ұзақтығына
3. Атмосфералық ауаны ластаушы көздер мен
Атмосфера табиғи жолмен және адамның іс-әрекеті
Атмосфераны табиғи жолмен ластайтындарға аэропланктон-дар, яғни
Табиғи шаң бөлшектерінің тегі органикалық және
тау-кен жыныстарының және топырақтьщ бұзылуы мен
жанартаудың атқылауы;
орман, дала және шымтезек өрттері;
теңіз бетінен судың булануы.
Атмосфераның төменгі қабаттарын шаңмен ластайтын көздердің
Атмосферадағы шаң буды суға айналдырумен қатар,
Заттектердің биологиялық жолмен ыдырауы көп мөлшерде
Атмосфералық ластануға табиғаттың алапатты құбы-лыстарының қосатын
Атмосфералық ластанудың антропогендік (жасанды) көздеріне өнеркәсіптік
Атмосфераға тасталатын 52 Гт әлемдік антропогендік
Атмосфераның ең көп ластанатын жері өнеркәсіпті
4. Атмосфераны ластанудан қорғау жолдары
Атмосфера маңызды сарқылмайтын экологиялык ресурс екені
Зиянды заттектердің ауадағы мөлшерін азайтудың ең
Аэрозолдарды (шаң мен түман) ұстайтын жүйелердің
Құрғақ, шаң ұстағыш аппараттарында калқыма бөлшектерді
Экологиялық тұрғыдан қарайтын болсақ, тазалайтын құралдардың
бұл жерде Ск және Сш —
Тазалау аппараттарының ең маңызды сипаттамасы болып
Газды шаңнан тазалағанда есепке алынатын шаңның
Шаңдар дисперсиялылығына қарай бес топқа бөлінеді:
1) өте ірі дисперсті, диаметрі d50>
Шаңның жабысқақтығы дымқылданған сайын өсіп отырады
Шанды құрғақ әдіспен үстау үшін шаңтұндырғыш
Пайдаланған әдебиеттер:
Ж.Ж. Жатқанбаев «Экология негіздері». Алматы 2003
В.И. Вернадский «Биосфера», М. 1967 ж
А.А. Горелов «Концепции современного естествознания» М.
М.С. Панин «Химическая экология» М. 2002
Ауаны ластайтын ластағыш заттар
ЭКОЛОГИЯ ЖƏНЕ ҚОРШАҒАН ОРТАНЫ ҚОРҒАУ. Оқу құралы
Атмосфераға антропогенді әсердің ықпалы
Төменгі жанақорған учаскесіндегі доломитті ашық әдіспен өндірудің қоршаған ортаға әсерін бағалау
Атмосфералық ауаның ластануының зардаптары және экологиялары
Қоршаған ортаны қорғау экономикасы және табиғи ресурстарды тиімді қолдану
АТМОСФЕРА - БИОСФЕРАНЫҢ НЕГІЗГІ ҚҰРАМ БӨЛІГІ
Атмосфераның құрылысы
Қышқылдық жаңбыр
Атмосфералық ауаны ластанудан сақтау және қорғау жолдары