Экскурсия маршрутын құрастыру
Мазмұны
Кіріспе
Экскурсиятанудың теориялық негіздері
1.1 Экскурсия маршрутын құрастыру
2 «Алматы-әсем қала» экскурсияның технологиялық
құжаттары
2.1 «Алматы-әсем қала» экскурсиясының титульді парағы
2.2 «Алматы-әсем қала» экскурсиясының маршрутының
схемасы
2.3 «Алматы-әсем қала» экскурсиясына кіріспе
2.4 «Алматы-әсем қала» экскурсиясының технологиялық
картасы
2.5 «Алматы-әсем қала» экскурсиясының қорытындысы
2.6 «Алматы-әсем қала» экскурсиясының бақылау мәтіні
Қорытынды
Пайдаланылған әдебиеттер тізімі
Қосымша А
Қосымша Ә
Қосымша Б
Кіріспе
Экскурсиялық іс-халық арасындағы мәдени-танымдық жұмыстың маңызды бөлігі. Экскурсиондық
Қазақстанға деген қызығушылық шетелде де артып келеді. Кіріс
Әлемнің көптеген елдерінде туризм берілген елдің тарихымен, мәдениетімен,
Әрбір туристік кәсіпорын арсеналында экскурсияның бірнеше түрі болу
Мен жазып шыққан «Экскурсиятану» бойынша курстық жұмыс Достық
Бұл экскурсияның мақсаты – Алматы қаласына келген туристтерге,студенттерге,оқушыларға
Алматы қаласы дамыған мәдени инфрақұрылымға , мамандандырылған кадр
Мегаполистің аумағы 7 ауданға бөлінген. Республика алаңындағы қалалық
Қазақ ССР астанасы Алматы, Іле бойы жазығы оңтүстігін
Алматыда 179 жылжымайтын ескерткіш – 99 сәулеттік ,
Қалада технопарк, бизнес-инкубаторлар бар, 2006 жылдан бастап аймақтық
Қазақстан Азия мен Еуропаның ірі елдерін қосып жатқан
Соңғы жылдары туристік бағыттардағы Қазақстанға деген қызығушылық бүкіл
Бүгінгі күндері Қазақстан туризмнің барлық түрін – танымдық,
Қала басшылығы мен халқы Алматының жаңа болашағын сырттан
1 Экскурсиятанудың теориялық негіздері
1.1 Экскурсия маршрутын құрастыру
Экскурсия дегеніміз латын тілінен аударғанда серуендеу деген мағынаны
Экскурсияның уақыт бойынша ұзақтығы. Экскурсия 1 сағаттан
Экскурсанттардың болуы. Экскурсанттардың саны
Экскурсант – бір жерге, елді мекенге немесе аймаққа,
Экскурсия маршруты тақырыпты толығымен ашатын және экскурсиондық
Маршрут құрастырушы маршрутты құрастыру барысында
Экскурсияда көрсету тәсілдері
Көрсету тәсілдері 7 түрге бөлінеді:
- Экскурсиондық объектті алдын
- Панарама тәсілі. Бұл тәсілде экскурсанттар объекттерді биіктіктен
- Реконстукция тәсілі. Экскурсиялық объектілер экскурсовод алғашқы
Бұл тәсіл ескерткіштерді, ғимараттарды және мекемелерді көрсетке кезде
- Монтаж тәсілі. Бұл тәсіл реканструкция тәсіліне
- Локализация тәсілі. Бұл тәсілдің көмегімен
- Обстрагирование тәсілі. Обстрагирование тәсілдерін қолданып экскурсовод объектінің
- Салыстыру тәсілі. Салыстыру тәсілінде экскурсовод бір
Жаңа экскурсияның мақсаты мен міндеттері анықталады. Экскурсияның
Экскурсияның тақырыбы
Потенциялдық сұраныс;
Нақты экскурсия;
Тақырып бірнеше тақырыпшаларға
Экскурсиондық объектілерді таңдау.
- тарихи;
- табиғи;
- археологиялық;
- архитектуралық;
- мәдени;
- құжаттық;
Экскурсиялық объектілердің классификациясы:
Мазмұны бойынша – экскусиондық объектілер
Функциондық қызметі бойынша – экскурсиондық объектілер негізгі,
Сақталу дәрежесі бойынша – экскурсияның объектілері
- толық сақталған;
- өзгерістерге ұшыраған;
- жоғалтылған объектілер;
Экскурсиялық объектілерді таңдап алу
Жол ақпарат дайындаудағы негізгі
- Жол ақпараттың мақсаты мен міндеттерін таңдалуы;
- Тақырыпты анықтау;
- Экскурсияға қажетті әдебиеттерді зерттеу;
- Экскурсия барысында көрсетілетін объектілерді таңдау;
- Экскурсовод портфелін толықтыру;
- Экскурсияны жүргізу техникасы;
- Көрсету және айтыпберу әдістемелерін таңдау;
- Экскурсоводтың индивидуалды текстін дайындау;
- Экскурсиондық ақпаратты қорғау;
- Жол ақпаратты бекіту;
Жол ақпаратты дайындауға қажетті құжаттар:
- Тақырып бойынша әдебиеттер тізімі экскурсия бойынша қолданылатын
- Объектінің құжаты қарастырылып жатқан зерттеу объектіге толық
- Объектінің түрі;
- Атауы;
- Объектке байланысты оқиғалар;
- Қысқаша сипаттамалар;
- Авторы;
- Орналасу уақыты;
-Экскурсияның бақылау тексті экскурсияның тақырыбы, сұрақтары толығымен
- Индивидуалды текст – бақылау текстінен алынады, яғни
- Маршруттың схемасы –
- Экскурсияның портфелі ішінде: экскурсия
- Әдістемелік қабылдаулар көрсету
- Жол ақпаратқа қажетті мәліметтер (газет-журналдар, кестелер, мақалалар).
- Экскурсоводтың тізімі –
Жаңа экскурсияны дайындау.
1. Бизнес-жоспар. Бизнес-жоспар — экскурсиялық жұмыстың негізгі құжаты.
2.Жаңа экскурсияның мақсаты және міндеттері анықталады. Экскурсияның негізгі
3.Экскурсияның тақырыбы мен атын таңдап алу. Қазіргі кезде
1) потенциалдық сұраныс;
2) нақты экскурсия.
Тақырып бірнеше тақырыпшаларға бөлінеді. Экскурсияның аты экскурсияның тақырыбына
4.Экскурсияға қажетті ақпаратты таңдап алу. Экскурсияға қажетті ақпаратар
1)негізгі;
2)қосымша.
Экскурсияға қажетті ақпараттарды кітапханалардан, музейлерден, газет-журналдардан, архивтен, интернеттен
5. Экскурсиондық объектілерлі таңдау. Экскурсиондық объектілер
1)тарихи;
2)табиғи;
3)археологиялық;
4)архитектуралық;
5)мәдени және т.б.
Экскурсиондық объектілер классификациясы:
1)мазмұны бойынша экскурсиондық объектілер бір жоспарлы және көпжоспарлы
2)функциялық қызметі бойынша экскурсиондық объектілер негізгі және қосымша
3)сақталу дәрежесі бойынша экскурсиондық объектілер:толық сақталған, өзгерістерге ұшыраған,жоғалтылған
6. Экскурсиондық объектілерді таңдап алу принциптері. Объект атақты,
7. Маршрутты құрастыру. Экскурсиондық маршрутты құрастырудың үш түрі
1)хронологиялық;
2)тақырыптық;
3)хронологиялық-тақырыптық.
Маршрутты құрастыруда бірнеше бірнеше мәселелер қарастырылады:
1)логикалық;
2)топологиялық;
3)қауіпсіздікті қамтамасыз ету.
8. Маршрутты айналып өту. Экскурсияны құрастырған кезде хронометраж
9. Контрольді текстте экскурсия бойынша жиналған мәліметтер
10. Экскурсоводтың портфелі. Портфель ішінде суреттер, көшелердің схемеалары,
11. Технологиялық карта. Оның бірінші парағында экскурсияны дайындаған
2 «Көркем Алматы» экскурсияның технологиялық құжаттары
2.1 «Көркем Алматы» экскурсиясының титулдық парағы
Бекітемін
«travel in world» ЖШС Директоры
Уалиева Н.Б.
29.04.2011 ж.
Экскурсия: «Көркем Алматы»
Түрі: жаяу,автобуспен
Ұзақтығы: 52 мин
Маршрут созымдылығы: 4,5 км
Экскурсанттар құрамы: студенттер,оқушылар,шет елдіктер
Экскурсия мақсаты:экскурсанттардың мәдени және тарихи дүниетанымын кеңейту
Экскурсия мәселесі:қаланың мақтанышты орындарымен танысу, архитектурасын және мәдени-тарихи
Экскурсия маршруты: 28 панфиловшы паркі – Қазыбек би
Экскурсияны құрастырушы:
«travel in world» туристік фирмасының менеджері
Бииков Е.Е.
Құрастырылған уақыты:
24.04.2011ж.
2.2 «Көркем Алматы» экскурсиясының маршрут схемасы
СХЕМА
2.3 «Көркем Алматы» экскурсиясына кіріспе
Сәлеметсіздер ме, құрметті студенттер! Сіздердің алдарыңызда Интурист туристік
Қазақстан Республикасының
Алматы әлемдегі ең тамаша қалалардың бірі екеніне келіссеңіз
Алматы Еуразиялық континетте маңызды және қолайлы орынға ие,
Туризм саласын дамыту мен жетілдіруде қолданып отырған шаралар
Бұрынғы Верный, содан кейін Алма-Ата, ал тәуелсіз мемлекетіміздің
Алматы Іле Алатауының солтүстік баурайында теңіз деңгейінен 650-1200
Қазіргі таңда Алматы қаласы Қазақстандағы жалғыз мегаполис екенін
Алматы қаласының ең ұзаққа созылған көшелерінің бірі Достық
Біздің маршрутымыз 2 астрономиялық сағаттан тұрады. Экскурсиямыз барысында
Белгіленген маршрут бойынша топтың орын ауыстырудағы тәртіп
2.4 «Алматы-әсем қала» экскурсиясының технологиялық картасы
Маршрут Аялдама Көрсету объектісі Уақыт (мин) Экскурсия
28 панфиловшы паркіне кіре берісте Сол жерде
4 Кіріспе Топты жинау, түгелдеу, өзін-өзі таныстыру, қауіпсіздік
28 панфилов паркіне Қазбек би көшесінен кіре
1. Монумент құрылысының датасы, авторы 2. И.В. Панфилов
Бегалина атындағы Республикалық кітапхана қарсысында Сол жерде
1.Верный гимназиясын сипаттау
Жамбыл ескерткіші алдында Сол жерде Жамбыл ескерткіші, археологиялық
1. «Три богатыря» тұрғын үйі;
Т. Шевченко ескерткішінің алдыңғы бөлігінде Сол жерде
2. Кобзарь Т. Шевченко Ескерткішті көруге уақыт беру
"Қазақстан" қонақ үйінің бас есігінің алдында Сол
2. Геологиялық музей Топты бас есікке алып келу,
Абай даңғылында Абай ескерткішінің алдында Абай ескерткіші, Республика
2. Ұлы Абай
Т-а. Республика Сарайы
1.Мәдениет Сарайы;
2. Эффект парения
Т-а. Қала құстар биіктігінен
1. Алматы «тұздығы» ;
2. Жас жұбайлар дәстүрі Постаменттегі жазу көрінетіндей етіп
Республикалық оқушылар Сарайының территориясындағы сквер Г.Муратбаев
1.Оқушылар Сарайы;
2. Жалғасып жатқан қазіргі заманғы биік үйлер
Т-а. Қазақстан тарихындағы аса көрнекті тұлғасы
2. Жастар арасындағы ұйымдардың жетекшісі Топты сквер арқылы
Сатпаев көшесі мен Достық даңғылының қиылысында Сатпаев көшесі
2.5 «Көркем Алматы» бойынша экскурсияның қорытындысы
Сонымен, біздің бүгінгі экскурсиямыздың аяқталуына аз қалды. Менің
Қала 170 шаршы километр аумақты алып жатыр. Үлкен
Оңтүстік астана-Алматының бұдан да өзге ғимараттары қала қонақтарын
Сонымен, біздің серуеніміз осы жерде аяқталады. Мен сіздерге
Менің мақсатым сіздерді қала жүрегімен, берілген жерлердің маржандарымен
Іле Алатауының етегіндегі қаламызға қайта-қайта таңырқаудан шаршамаймыз. Қаламыздың
Жазда Алматыда серуендеп жүріп , тау бөктерінен қала
Сервистің түр – түрі «Алатау», «Ақбұлақ», «Түрксіб», «
Егер осы тақырыпқа байланысты сұрақтарыңыз болса мен оларға
Сіздермен жұмыс істеу мен үшін өте қызықты болды.
Алдағы уақытта кездескенше, сау саламатта болыңыз, достар!
2.6 «Көркем Алматы» бойынша экскурсияның бақылау мәтіні
Алматы қаласы.Бұрынғы Верный, содан кейін Алма-Ата, ал тәуелсіз
Бағдар француз стилінде салынған паркпен қоршалған Алматы қаласы
Ғимараттар қала архитектурасының негізгі даму кезеңдерін көрсетеді. 28
Саябаққа тікелей жақында жатқан учаскедегі кеңес кезеңіндегі ең
Совет өкіметі жылдары Ленин проспекті басты магистральға айналды.
Біздің экскурсиямыз 28 панфиловшылар саябағының оңтүстік кіру есігінен
Авторлары: мүсінші – Б.А. Түлеков, сәулетші– Т.К. Басенов.
Ескерткіш-бюст қоладан жасалған. Биіктігі – 2 метр. Тұғыры
Дәл осы жерден сіз губернатор үйі орналасқан қазіргі
Бұл құрылыс Төле би көшесі мен Достық даңғылының
Ғимарат сыланған, ақталған, тас құрылыс көрінісіне ие. Басты
Бұл жатақханалы оқу орны болған. Интернат 1897
Кеңес кезеңінде мұнда алғашқы қалалық жастар ұйымы, «қызыл
1982 жылдың 26 қаңтарындағы СМ ҚазССР қаулысы бойынша
Ал қазір біздің алдымызда қазақтың ұлы батырларының құрметіне
Бөгенбай батыр — XVIII ғасырдағы ең ғрғ қолбасшылардың
Қабанбай батыр – қазақтар мен жоңғарлар арасындағы ұлт-азаттық
Қабанбай 16 жасында шыққан жекпе-жекте жауыз жоңғар батыры
Қабанбай қазақ жасақтарын басқара отырып, жоңғарлардан Сайрам, Ташкент
Тарихшылар оны ер-тоқымда отырып дүниеден озған деседі. Қабанбай
Қалмақтармен (әдеби тілде оларды жоңғарлар дейді) болған 304
Халық арасында аты аңызға айналған Қарасай кім болған?
Бірте-бірте Достық даңғылында (ол кезде Ленина даңғылы)
Музей экспозициясы , яғни қоры бүкіл Қазақстан территориясы
Оның алдындағы эксплонаданы кейінірек көшенің створында Жамбылдың
Жамбыл Жабаев (1846-1945) Қазақ елінің оңтүстігінде Жамбыл тауының
Т.Шевченконың кеуіт ескерткіші қиылыстың келесі оңтүстігінде, даңғыл мен
Келесі көше ұлы күйші Құрманғазының атымен аталады.
Құрманғазы Сағырбай (1806 -1879 ) — қазақ халқының
Ерте жастан домбырада ойнауды үйреніп машықтанатын болған.
Исатай Тайманұлы мен Махамбет Өтемісұлы бастаған Бөкей ордасы
Құрманғазы шығармашылығының ең жоғарғы жаратылысы «Сарыарқа» күйі.
Қазіргі уақытқа дейін Құрманғазының 60 күйі сақталған.
Орал журналисті Н.Ф.Савичев «Уральские войсковые ведомости » газетінде
1965 жылы Құрманғазы атындағы Қазақ ССР Мемлекеттік премиясы
Көшенің сол жағындағы конструкциялық үйлесімі тұрғын үйлермен
Басты қала құрушылық жиынтық Абай алаңының ерекше ғимараттарын
Ары қарай жүргенде басты назарды өзіне «Қазақстан»
«Қазақстан» қонақ үйі солтүстіктен Республика Сарайына жалғасып жатқан
Биік аттикті техникалық қабаты бар, алтын тәж түрінде
Кіре берістегі козырек ғимараттың төменгі дәреже бөлігін ерекше
Қонақ үйдің басты кіретін есігінің алдындағы қонақ үйдің
Фасадқа қараған бұрыштың астында қойылған номерлерді ғимараттың тек
Қонақ үйдің төменгі дәрежесі периметрі бойынша толығымен шишаландырылған.
Ағаштың және сәндулік тастардың, алюминийдің, әртүрлі
Екінші қабаттағы артиумның парапеті және жоспар бойынша шеңбер
Тағы да бір атап өтетін қызық жәйт құрылысты
Ғимараттың төбесіне орнатылған ерекше машина өзінің теңселуімен
«Қазақстан» қонақ үйінің архитектурасы
Қонақ үйдің тігінен көлемі мен
Экскурсияның берілген музейдегі мақсаты: жартылай
Қазақстанның қазба байлығы, жартылай бағалы тастардың экспозициясы: опал,
Ұсталардың жартылай бағалы тастардан жасаған жұмыстары
Сонымен қатар сіз бұл
Қонақ үй маңында Республика Сарайы
Республика Сарайының маңындағы алаң гүлдермен және фонтандармен
Республика Сарайы 1970 жылы
Абай (Ибрагим) Құнанбаев (1845 29 шілде
Шын есімі — Ибрагим, бірақ
Семей облысының Шыңғыс тауларында , ірі ауқатты
Семейдегі Ахмет-Риза медресесінде оқып жүріп орыс мектебінің сабағына
Абайдың дүниетанымдық көзқарасының қалыптасуына гуманистік идеяны ұстанатын
Абай Құнанбаев қазақтар арасында
Абай Құнанбаев біраз уақыт
Абай рулық ауылдың кейбір
Мұхтар Әуезовтың «Абай Жолы»
Қазақ әдебиеті тарихында елеулі
1983 жылы «Қазақфильм» киностудиясы
Оның атымен аталатын даңғыл створында ескеркіш
Ғимаратта жер бедерінің түсіміне
Республика Сарайы – үш қабатты , тіктөртбұрышты
Ғимаратқа ең әсем көріністі басты фасадтың
Жанындағы фасадтар асиметриялық бөлшектермен тігінен және көлденеңінен
Визуалды-кеңістіктік элементтердің эмоционалды әсер етуі –
Қала ішіндегі кеңістік ғимараттың формалды ішкі тұтастық сипатының
Ғимараттың жоғарғы дәрежесі фоэнің түсімен және жарығымен төмендетілген,
Барлық құраушы интерьерлерде эмоционалды-дифференцияланған зоналардың варианттары жаратылған.
3000 орынды көрермендер залы сахнамен қосқанда бірыңғай амфитеатрмен
Залды екі жақ шетінде әртістік бөлмелер тобына өту
Ғимарата ауа тазартудың ерекше тәсілі қолданылған. Мұнда ауа
Республика Сарайының ғимараты – 1970 жылдардағы тек қана
Қалалықтар жай ғана «канатка» деп атайтын канатты жолдың
Қала туристері 40 жылдан аса уақыт бойы қаланың
Алматының канаткасы – азиялық аймақта өз типіндегі жалғыз
Ал мынау алдыңызда тұрған атақты, екізалды «Арман» кинотеатры.
Кішке алға жүрсеңіз алдыңызда сүйкімді сквер шығады, ал
Біздің қиын, сөзбен түсіндіруге және болжамдарға бағына бермейтін
Қазақ жастары оның орнына ондаған, жүздеген жаңа
Ғанидың қысқа өмірі туралы Мағжан Жұмабаев, Ільяс Жансүгіров,
Оқушылар Сарайында 2200-нан астам балалар бір уақытта демалып
Оқушылар Сарайы (сәулетші В.Ким, А.Зуев, Т.Абильдаев, 1979-83жж.) Достық
Даңғылдың Сатпаев көшесінен жоғарғы бөлігінің кешенді құрылысын Самал
Қорытынды
«Экскурсиятану» курсы бойынша алған білімімді жүйелей отырып, мен
«Көркем Алматы» экскурсиясының маршрутын дайындау барысында мен өзімнің
Біріншіден экскурсияның мақсатын және қызметін анықтау өте маңызды;
Экскурсия тақырыбының ары қарай ашылуы оның атауын
Объектілерді зеріттеп әрқайсысына толықтай сипаттама беруге тырыстым.
Экскурсия маршрутын құрастыру;
Ендігі кезең маршрутты жүріп өту, мұнда алаңдар мен
Экскурсияның тақырыбын толық ашу үшін барлық объектілерді толық
Алматы қаласы қысқы олимпияда ойындарын өткізуде Халықаралық олимпиялық
Ең соңғысы, экскурсия әсерлі болу үшін, құжаттың ідістемелік
Пайдалынған әдебиеттер тізімі
Емельянов Б.В. «Экскурсоведение. Учебное пособие». Мәскеу, 2002;
Нүрпеісов М.М., Малиновская Е.Г., Проскурин В.Н. «Свод памятников
Маляр И. «Их именами улицы назвали», Алматы, 1983
«Памятники истории и культуры Казахстана», Алматы, 1988 ж.;
Алматы Энциклопедиялық анықтама. Алма-Ата, 1996 ж.;
Маляр И., Фельф М. «Алма-Ата: 100 улиц, 1000
Internet – сайттары: http://www.almaty.freenet.kz ;
http://www.almaty.kz ;
http://www.aif.kz .
«Экскурсиятану» пәні бойынша дәрістері (лекциялары).
Қосымша А
Сурет А 1 - Панфилов ескерткіші
Сурет А 3- Балалар кітапханасы
Қосымша Ә
Сурет Ә 1 - «Қазақстан» қонақ үйі
Сурет Ә 2 - Республика Сарайы
Қосымша Б
Сурет Б 1 - Көк Төбенің «канаткасы»
13
22
Бет.
3
5
10
11
12
15
19
20
33
35
36
37
38
Экскурсия маршрутын құрастыру
«әуезов атындағы орындар» бойынша туристік-экскурсиялық маршрутты өңдеу
Абылай хан даңғылы» бойынша туристік-экскурсиялық маршрутты өңдеу
«атакент» бойынша туристік-экскурсиялық маршрутты өңдеу
Экскурсиондық объектілерді таңдау
Алматы қаласына шолу экскурсиясы» бойынша туристік-экскурсиялық маршрутты өңдеу
Жаңа экскурсия дайындау
Экскурсиядағы дайындық технологиясы
Алматы театрлары» бойынша туристік-экскурсиялық маршрутты өңдеу
Экскурсиялық құжатты жобалау (Алматының архетектуралық көрінісінің ерекшелігі)