Сабаққа дайындық
Курстық жұмыста балабақшадағы дене тәрбиесі пәнінің құжаттары туралы
Курстық жұмыстың көлемі 35 беттен тұрады. Жұмыс кіріспеден,
Кестелер саны 3.
Пайдаланған әдебиет тізімі 24.
Мазмұны
Кіріспе.......................................................................................................................5
Балабақшадағы дене тәрбиесі пәнінің құжаттары..........................................
Жылдық жоспар графигін құру ережесі..........................................................6
Оқу жылының тақырыптық жоспарын таңдау.............................................11
Дене тәрбиесінің сабақ жоспарының мәні
Балабақшада оқу жұмысына талдау жасаудың рөлі....................................17
Сабақтың тиімділігін хронометриялық әдіспен
анықтаудың жолдары......................................................................................23
Балабақшадағы бұқаралық дене шынықтыру-сауықтыру және
спорттық шаралардың тиімділігі пайдалану..............................................26
2.4 Балабақшадағы «Денсаулық» білім беру саласының базалық
мазмұнының ерекшеліктері.................................................................................29
Қорытынды...........................................................................................................35
Пайдаланылған әдебиеттер......
Кіріспе
Зерттеудің өзектілігі: Қазақстан Республикасының Президенті Нұрсұлтан Әбішұлы
Біріншіден, Үкімет әрбір жоғары оқу орнындағы білім беру
Екіншіден, ғылымды құрылымдық реформалау шеңберінде бірқатар академиялық ғылыми
Үшіншіден, үкімет оқытудың мамандандырылған бағдарламалары мен нақтылы және
Төртіншіден, Білім және ғылым министірлігі мен Үкіметтің өзге
Бесіншіден, біздің шетелдердің мемлекеттік даму институттарын белсендірек тартып,
Алтыншыдан, біз үшін барынша мүдделілік туғызып отырған білім
Зерттеудің мақсаттары: Балабақшадағы дене тәрбиесі пәнінің құжаттарын анықтау.
Зерттеудің міндеттері: Балабақшадағы дене тәрбиесі пәнінің құжаттарын қарастыру.
- Жылдық жоспар графигін құру ережесімен таныстыру;
- Оқу жылының тақырыптық жоспары таңдау;
- Дене тәрбиесінің сабақ жоспарының мәнін ашу;
- Балабақшада оқу жұмысына талдау жасау;
- Сабақтың тиімділігін хронометриялық әдіспен анықтау;
- Балабақшадағы бұқаралық дене шынықтыру-сауықтыру және спорттық шаралардың
- Балабақшадағы «Денсаулық» білім беру саласының базалық мазмұнының
Зерттеудің пәні: Мектеп жасына дейінгі балаларға дене тәрбиесі
Зерттеудің обьектісі: Балабақшадағы дене тәрбиесі пәнінің құжаттарын жоспарлауды
...........................................................................
1 Балабақшадағы дене тәрбиесі пәнінің құжаттары
1.1 Жылдық жоспар графигін құру ережесі
Бала туылғаннан бастап, мектепке барғанға дейінгі алғашқы жылдар
Баланы алғашқы жылдары жан-жақты тәрбиелеудің негізгісі дене
Әсіресе қол саусақтарының қимылы зор мәнге ие, болады.
Мектепке дейінгі мекемелерде 2 айдан 7 жасқа дейінгі
Қимылды дамыту ерекшеліктері. Бала үшін өмірінің алғашқы үш
Өмірінің екінші кезеңінде баланы жүруге үйретуге баулу керек.
Бала өмірінің үшінші-төртінші жылдарында қимыл тәжірибесі кеңейеді. Үш
Бес жасында оның реттегіш үлкен бұлшық еттері қимылды
Алтыншы-жетінші жылдарында қимыл дамытуда мәнділік, дәлдік пайда болады.
Бала тәрбиесінің міндеттері
Бала ағзасының нәзіктігіне, оның бойы мен ағза дамуының
1) Өмірін қорғау, аурумен күрес, шынығу, қоршаған ортаның
2) Барлық ағза жүйесінің уақытылы, жүйклі дамуын, оның
Бала өзгермелі шарттарға, дене жүктемесіне тез икемделеді. Оны
Жеке бас және қоғамдық гигиенаны ұстану.
Өмірге ең қажетті қимылдық қозғалыстарды (жүру, жүгіру,
Атқарылып жатқан дене жаттығулары жайында алғашқы білім беруді
Сонымен тәрбиелеу міндеттерін де естен шығармау керек:
1) Рухани-ерікті сапаларын тәрбиелеу /адалдық, шешімге келу, батылдық,
2) Ақыл-ой, адамгершілік, әсемдік еңбекке тәрбиелеуді қамтамасыз ету.
Дене тәрбиесінің мазмұны
Жасына лайықты қимыл – қозғалыс ерекшеліктермен оған деген
Бала дене тәрбиесінде, әсіресе өте жас кезінде күн
Бала даму үшін санитарлық тазалық құрылымының да зор
Бала ағзасын шыңдауда табиғат әсерлері де кеңінен қолданылады,
Дене жаттығулары барлық жастағыларға ортақ. Нәрестелік жастағы балаларды
Екі жастан жеті жасқа дейін әр түрлі жаттығулар
Нәрестелік жастағы бірінші топтағы балаларға жеке ерекшеліктері арқылы
Мектепке дейінгі балалар үшін сабақ түрі әр түрлі
Дене тәрбиесі сабақтары – оқу-тәрбие жұмыстарының ең негізгісі
Таңғы жаттығу – балабақшадағы ең маңызды сауықтыру шараларының
Дене тәрбиесінің мезеті – тіл дамыту, математикалық сабақтарында
Қорғаныс ойындары күнделікті серуен кезінде орындалады. Олар қозғалыс
Дене тәрбиесі демалысы айына 1-2 рет төменгі топтарда
Дене тәрбиесі мерекелері жылына екі рет орта дайындық
Балалардың дербес қимыл қызметі күннің әр түрлі уақытында
Сабақ әдістемесінің ерекшеліктері.
Дене тәрбиесін оқыту әрбір жастағы топтарға арнайы дайындалған
Жоғарғы дайындық топтарда тәрбиеші жаттығуды әрдайым орындап, көрсете
Музыкамен өткізілген сабақ оқушы ынта – ықыласын арттырады
Дене тәрбиесі құзіреттілігі салауатты өмір салтын ұстану ниеті
Бес жасар баланың эмоцианалдылығы қуану, ренжу, қанағаттану, өкпелеу
Баланың еріктілігі қоғамда қалыптасқан нормалармен, мысалы, бастаған істі
Тәрбиеші алдын ала балалардың білім деңгейі мен тәрбие
Әр топтың жылдық сағат кестесі балабақшаның
жабдықталуына, жергілікті
бағдарламаның өтетін бөліміне, спортты түрлеріне бөлінген сағат
санына байланысты құрастырылады .
Сабақтың жылдық жоспары.
Күнтізбелік жоспар.
Сабақтың мазмұндама жоспары.
Сынақ алу құжаттары.
Жылдық жоспар графигін құру ережесі.
Жылдық жоспар өз кезегімен өтілетін оқу бағдарламасының құжаты
1) білім негіздері
2)дагды
балаларга қойылатын талаптар
4)дагдыны іскерлікті дамыту мақсатында оқу көрсеткіштері (нормативтер).
Білім негіздері төменгідей тақырыптарга топтастырылды:
Дене тәрбие мен спорттың маңызы, дене жаттығуының ағзаға
Кесте - Жылдық жоспар
Бекітемін: Балабақша директоры:
Жылдық жоспар
Топ БАҒДАРЛАМА БӨЛІМІ 1- тоқсан. 2-тоқсан. 3- тоқсан.
І
1-19 1-14 1-20 1-15
Жеңіл атлетика. 1-10
1-10
Гимнастика.
1-14
Қозғал. ойындар. 11-12
1-20
Ұлттық ойындар. 13-19
11-15
ІІ Жеңіл атлетика. 1-11
7-15
Дала жарыеы. 12-15
3-6
Гимнастика.
1-8
Спорттық ойындар.
9-14
Ұлттық ойындар. 16-19
19-20 1-2
Жеңіл атлетика. 1-11
7-15
Дала жарысы. 12-15
3-6
Гимнастика.
1-6
Спорттық ойындар.
7-14
Ұлттық ойындар 16-19
1-2
1.2 Оқу жылының тақырыптық жоспары таңдау
Бағдарламаның тақырыптарын тоқсандарға бөлу кестесін балабақшаның жағдайына, өзінің
Тақырыптың тоқсандық жоспар. (Дайындық топ)
І тоқсан (үлгі).
№ № Сабақтың тақырыбы Мөлшері Күні
1 19 Аңшылармен үйректер 1 9.11.2009
2 20 Жүру және жүгіру жаттығулары 1 12.11.2009
3 21 Доппен орындалатын гимнастикалық жаттығулар 2 16.19.11.2009
4 22 Доппен орындалатын гимнастикалық жаттығулар
5 23 Гимнастикалық қабырғада жаттығу 1 23.11.2009
6 24 Гимнастикалық орындықтарда жаттығу 1 26.11.2009
7 25 Көк жалаушамен жүгіру 1 30.11.2009
8 26 Гимнастикалық жалаушамен жүгіру 2 3.12.2009
9 27 Гимнастикалық жалаушамен жүгіру
10 28 Жүріп келе жатып жасалатын жаттығулар 1
11 29 Кішкене доппен жасалатын жаттығулар 2 10-14.12.2009
12 30 Кішкене доппен жасалатын жаттығулар
13 31 Допты ұста 1 17.12.2009
14 32 Лақтыру жаттығулары 1 21.12.2009
Сабақ жазба жоспары (үлгі)
Дайындық тобы.
Сабақтың тақырыбы: №31 «Допты ұста».
Сабақтың мақсаты: 1) Білім беру: Баланы «Допты ұста»
оқытуда саналылық, белсенділік қағидасына сай білім туралы ой
2) Тәрбие беру: Балаға белсенділік, жеңіске жету
3) Сауықтыру: Балада ойын желісінде жүгірту, секірту мақсаттарында,
Құрал жабдықтар: Ойын үшін екі валейбол добы.
Өтілу күні, орны: Спорт алаңы 17.12.2009ж
Топ: Дайындық тобы. Өткізген:
№ Сабақ мазмұны Мөлшері Әдістемелік нұсқа
К
і
р
і
с
п
е
б
ө
л
і
м
і
Н
е
г
і
з
г
і
Қ
о
р
ы
т
ы
н
д
ы 1. Сапқа тұрғызу. Сәлемдесу.
2. Саптағы жаттығулар; түзел, тік тұр, оңға, солға,
3. Жүру жаттығулары; алаңның сыртқы жиегімен айналып жүру,
4 Жүгіру жаттығулары;
а) қол желкеде аяқты сермей жүгір.
б) қол белде аяқты артқа тастай жүгір.
в) қол белде оң иықпен жүгір.
г) қол белде сол иықпен жүгір.
д) қолды алға созып тізені алақанға тигізіп жүгір.
5. Ж.Ж.Ж.-ы:
1) Б.қ. аяқ алшақ, қол белде. 1-2 басты
2) Б.қ. қол белде 1-2 белді оңға 3-4
1. Арнайы жаттығулар.
2. Ойын: «Допты ұста» ойыны.
Ойнаушылар екі командаға бөлініп, эстафеталық сапқа тұрады. Әр
1. Топты сапқа тұрғызу.
2. Тыныс алу жаттығуларын орындату.
3. Бағалау
2 рет
1 айналым
1 рет
1 рет
4 рет
1 рет
4-5 рет Киіміне назар аудару
Қатарды бұзба
Кеудені тік ұста басты жоғары көтер
Кеудені тік ұстау
басты жоғары көтер
Толық иіл
Жылдам жүгір, сызыққа дейін ұста, белгіден бұрын шықпа,
Толық тыныс алу.
Сабақ жазба жоспары (үлгі)
Дайындық тобы.
Сабақтың тақырыбы: №12 «Мысық -тышқан» .
Сабақтың мақсаты: 1) Білім беру: Баланы «Мысық -
оқытуда саналылық, белсенділік қағидасына сай білім туралы ой
2) Тәрбие беру: Балаға белсенділік, жеңіске жету
3) Сауықтыру: Балада ойын желісінде жүгірту, секірту мақсаттарында,
Құрал жабдықтар: Кішкен доп және секіруге арналған көпірше
Өтілу күні, орны: Спорт алаңы 25.09.2009ж
Топ: Дайындық тобы. Өткізген:
№ Сабақ мазмұны Мөлшері Әдістемелік нұсқа
К
і
р
і
с
п
е
б
ө
л
і
м
і
Н
е
г
і
з
г
і
Қ
о
р
ы
т
ы
н
д
ы 1. Сапқа тұрғызу. Сәлемдесу.
2. Саптағы жаттығулар; түзел, тік тұр, оңға, солға,
3. Жүру жаттығулары; алаңның сыртқы жиегімен айналып жүру,
4 Жүгіру жаттығулары;
а) қол желкеде аяқты сермей жүгір.
б) қол белде аяқты артқа тастай жүгір.
в) қол белде оң иықпен жүгір.
г) қол белде сол иықпен жүгір.
д) қолды алға созып тізені алақанға тигізіп жүгір.
5. Ж.Ж.Ж.-ы:
1) Б.қ. аяқ алшақ, қол белде. 1-2 басты
2) Б.қ. қол белде 1-2 белді оңға 3-4
1. Арнайы жаттығулар.
2. Ойын: «Мысық-тышқан» ойыны.
Балалар шеңбер бойымен қол ұстасып тұрады. Балалар арасынан
Ойын барысы: Мысық тышқанды шеңбер сыртын айнала қуалайды.
1. Топты сапқа тұрғызу.
2. Тыныс алу жаттығуларын орындату.
3. Бағалау
2 рет
1 айналым
1 рет
1 рет
4 рет
1 рет
4-5 рет Киіміне назар аудару
Қатарды бұзба
Кеудені тік ұста басты жоғары көтер
Кеудені тік ұстау
басты жоғары көтер
Толық иіл
Жылдам жүгір, сызыққа дейін ұста, белгіден бұрын шықпа,
Толық тыныс алу.
Жүрек соғысын зерттеу әдісі.
Сабақ тақырыбы: «Арқан тартыс»
Күні:
Уақыты:
Орын:
ж.с ═10/15*100%=66,7
ж.с =11/15*100%=73,3
ж.с=12/15*100%=80
ж.с=15/15*100%=100
ж.с=19/15*100%=126,7
№
Сабақ мазмұны Өлшеу
уақыты Жүрек
Тіркелуі
10 сек 1 мин
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15 Сапқа тұрғызу. Түгелдеу.
Сабақтың мақсатын тусіндіру.
Саптағы жаттығулар.
Жүру жаттығулары.
Жүгіру жаттығулары.
Жалпы жетілдіру жаттығулары.
Арнайы жаттығулары.
Ойын
//-//-//-//-//-//-//
//-//-//-//-//-//-//
//-//-//-//-//-//-//
Тыныс алу жаттығулары.
Жүру жаттығулары.
Бағалау.
Қоштасу.
12:00
12:02
12:05
12:07
12:09
12:11
12:13
12:15
12:20
12:25
12:30
12:32
12:34
12:35
10
11
12
15
19
18
16
20
21
23
25
20
17
14
60
66
72
90
114
108
96
120
126
150
138
120
102
84
66,7
73,3
80
100
126,7
120
106
133,6
140
166
153
133,3
113,3
93,3
Қорытынды
35
253
1518
1685,2
ж.с=18/15*100%=120
ж.с=16/15*100%=106
ж.с=20/15*100%=133,3
ж.с=21/15*100%.=140
ж.с=25/15*100%=166
ж.с=23/15*100%=153
ж.с=20/15*100%=133,3
ж.с= 17/15*100%=113,3
14) ж.с=14/15*100%=93,3
Орта ж.с =253/15=16,9 (10 сек)
Орта ж.с=16,9*6=101,4 (1 мин)
2 Дене тәрбиесінің сабақ жоспарының мәні
2.1 Балабақшада оқу жұмысына талдау жасаудың рөлі
Сабақты күнделікті жоспарлау тәрбиешінің міндеті.
Сабақ жоспарына қойылатын талаптар:
-жылдық 68 сабақтың жоспары қатар топтар бойынша арнаулы
-жоспарда әр сабақтың нөмері, өтетін орыны , уақыты
Сабақта 2-3 мақсат қойылады; жаңа жаттығуларды үйрету, өткенді
Сабақтың мақсаты анықталған соң, оның өтетін орыны және
Сабақ жоспарының бірінші /дайындық/ бөлімінде оның ұйымдастырылуы, балалардың
Х-ХІ топта кезекші баяндамасының құрылымы :
Жолдас оқытушы ! 9а топ балалары құрамында 30
Медеуов - ауыру, Әбішев-себепсіз, сабақта жоқ.
Кезекші Мақсатаов.
Егер сабақтардың мақсаты бірдей болса, онда жоспарда олардың
Қажет жағдада жоспардың дайындық бөлімінде сапта орындалмайтын жаттығулар
Бұл жаттығуларды жоспарға көрсеткенде олардың құрылымын қысқаша жазу,
Негізгі қозғалыс әдістерін дамытатын дайындық және мақсатын орындалуына
Жоспардың 3-ші /қорытынды/ бөлімінде балалардың организмін бастапқы
Тәжирбелі тәрбиешілер жоспарды қысқаша жазғанымен оның
негізгі мазмұны толық қамтылуы тиіс. Балабақшабасшылары
тәрбиешінен сабақты жоспарлауды талап етеді. Сабақтың барлық
бөлімдерін бірімен-бірін байланыстыра
уақытты толык, пайдалануға
Мысалы: 1-ші бөлім 4-6 мин, 2-ші бөлім 30-35
Үй тапсырмасы: жалпы білім беретін балабақшабалаларының ережесі негізінде
Үй тапсырмалары балалардың шынығуы деңгсйінің
жоғарлауына, жаттығуларды қайталауға яғни сабаққа
дайындалуына мүмкіншілік туғызады. Жаттығулар орындауға
қолайлы, сабақта пысықталған, құрал-жабдықтарсыз
орындалатын, қауіпсіздік сақтануды талап етпейтіндей болуы керек. Үй
сабақтың кез-келген бөлімінде беріледі. Оның мазмұны түсінікті..
үйде орындауға қолайлы қайталау уақыты шектелетін
жаттығулар топтамасынан
1-2 топтарда тепе-теңдік сақтау, секіргіштік, төзімділік, жылдамдық, күш-қуат
2-3 топтарда төменгі топ балаларымен өз бетінше жұмыс
Үй тапсырмалары тәрбиешінің қалауыны байланысты
күнделікті немесе ішінара тексеріледі. Күнделікті тексерілгенде
баға қойылмайды. Бұл тексеру балаларды мақтау, тапсырманы
орындауға қызықтыру мақсатында қолданылады. Алдымен
жаттығуды жақсы игерген
Қорытында баға топтағы барлық балалара белгіленген мерзімде қойылады.
Балалардың дайындық деңгейіне қарай тапсырмалар жеңілдетіліп немесе күрделілендіріп
Үй тапсырмасын тексеру әдістері: Жан-жақты /таңертеңгілік бой жазу
Іріктемелі - сабақ үстінде, оның барысын тоқтатпай, балалардың
Тексерудің түрлері. Жұптардағы әр бала өз әріптестерінін ұй
І-ІІ топтарда бақылау жұмыстарына балабақшатопбасшылары,
Тәжірибе жүзінде үй таасырмасын орындауға арнайы күнделік дәптер
Ата-аналар үй тапсырмасын және кұнделікті әрдайым тексеріп, оған
Тапсырмалардың орындалу мерзімі Тапсырманың негізгі бағыты қозғалыс сапасын
Сабақтың тақырыбы:
Сабақтың мақсаты; Орынды тез өзгертуге үйрету.
Құрал-жабдықтар; доп.
Өткізетін орын және күні
Топ 7°. Өткізген Айтуғанов Ж.Ж.
Оқу жұмысың талдау. Дене тәрбиесі сабағын тексерудің негізгі
Дене тәрбиесі сабағында оқу-тәрбие жұмыстарын тексерудің иегізгі әдісі-
Сабаққа қатысар алдында тексеруші бағдарламаның және жылдық, тақырыптық
Сабаққа қатысып, оны талдауды неден бастау керек ?
1) Тәрбиешінің сабаққа дайындығы, сабақтың жоспары, бағдарламаға
2) Топ журналында өткен сабақтардың жазылуы бағдарламаға, жоспар
3) Тәрбиешінің сабақта алатын орыны оның балалар арасындағы
4) Сабақтың ұйымдастырылуы барысын талдау.
Сабақтың дайындық /кіріспе/ бөлімінде, балалардың сабаққа әзірленген/ спорттық
Жалпы дамыту және арнайы дайындық жаттығуларының сабақтың негізгі
Сабақтың негізгі бөлімі. Сабақтың бұл бөлімінде тәрбиешінің алдына
және өткен жаттығуларды жетілдіру мақсатында : дайындық,
жетекші және арнайы жаттығуларды қолдану, жүктемені
балалардың шынығуы деңгейіне және қабілеттілігіне қарай
қолдану-әісіресе денсаулығына байланысты дайындық тобына
жататын балаларды естен шығармау. Сабақта көрнекті құрал-
жабдықтарды пайдалану, түсіндіру, жаттығуларды іс жүзінде
көрсету, көмектесу, қауіпсіздікті сақтау : спорттық құрал-
жабдықтарды дер кезінде пайдалану және дайындау, үлгісіз
жасалған спорттық
балалардың білімі мен дағдысын тексеру бақылауға алынады.
Сабақтың қорытынды бөлімі. Тәрбиешінің балалардың келесі сабаққа қалай
Сабақты талдау.
Сабаққа қатынасқанда оның оқу мен қозғалыс тығыздығына көңіл
Сабақтың қозғалыс тығыздығын анықтау үшін бір /немесе бір
II. Сабаққа дайындық.
1) Сабақтың мазмұндама жоспарының
2) Тәрбиешінің балалардың спорттық
3) Сабақтың өтетін орыны, спорттық
дайындау, оның тазалық-гигиеналық жағдайын бақылау.
4) Денешынықтыруды
5) Сабақтың міндеті
/таныстыру, үйрету, қайталау,
журналына өтілген сабақтың тақырыбын жазу.
III. Сабақтагы оқу- тәрбие жұмыстары .
Балалардың оқу жұмысын меңгеру деңгейі
Оқудың дидактикалық негіздерін жүзеге асыру.
Сабақта қолданылатын оқыту әдістері /түсіндіру, көрсету,
көрнекті құралдарды пайдалану, қауіпсіздікті сақтау т.б. /.
Арнайы жаттығуларды қолдану.
Талдауды, қателікті түзетуді және бағалауды жетік білу.
Қауіпсіздікті сақтау және
қауіпсіздік сақтауға жұмылдыру.
Сабақтың тығыздығын бағалау.
Тығыздық қисығының
деңгейде тұрып сабақтың соңында төмендеуі .
Тәрбиешінің жүктемені реттеу әдістері.
Тыныс алу және
Сабақтағы тәрбие жұмыстары /балалардың жағымды және
Балалардың сабаққа деген ынтасы және тәртібі.
Балалар арсында тәрбиешінің беделі.
IV Сабақты ұйымдастыру.
Сабақтың дер кезінде басталуы және аяқталуы, уақытты сабақтың
Балаларды сабаққа ұйымдастырудың
Сабақ өтетін орындарды,
пайдалану және балаларды дұрыс орналастыру.
Белсенді балалардың сабақтағы іс-шаралары /топтарды
басқару, қауіпсіздік сақтау, жаттығуларды көрсету, бірін
бірі үйрету, бір біріне көмектесу, сабақ өтетін орындарды
дайындау және құрал-жабдықтарды жинау т.б./.
V. Ой-пікір қорытындысы
Жоспарды орындау /бағдарламаның бөлімдерін/, қойылған мақсатқа жету, балалардың
Оқытушының теориялық және әдістемелік деңгейі, оқу жұмысын білуі,
Мектеп директорының жауапкершілігі:
- мектептегі дене шынықтыру сабағын оқытуды дұрыс жолға
- мектеп оқушыларымен арнайы дірігерлік топтар жұмысын ұйымдастыруу,
- Дене шынықтыруды оқуға және сыныптан тыс жұмыс
- дене шынықтыруға арналған жұмыстың жүйелі түрде орындалуына
- дене шынықтыруға арналған оқу және сыныптан тыс
- мектептегі жалпы педагогикалық қауымның, арнайы мұғалімдердің білімдерін
- денен шынықтыру жөніндегі жұмыстарды мектептің педагогикалық кеңесінің
Дене шынықтыру жөніндегі жұмыс түрлерін
Бастауыш мектеп мұғалімдері:
- жас ерекшеліктеріне қарай дене тәрбиесі жөнінен оқу
- дәрігерлермен бірігіп оқушыларды дәрігерлік бақылаудан өткізуге;
сабақ өткізілетін орындағы санитарлық-гигиеналық жағдайлардың дұрыс болуын қадағалауға;
- дене шынықтыру жаттығуларымен айналасу барысында оқушылардан арнайы
- дене тәрбиесі жөнінен сыныптан тыс жұмыс түрлерін
- дене шынықтыру жөнінен үнемі өз білімін жетілдіріп
өз білімін жетілдіріп отыру үшін мұғалім үнемі озық
2.2 Сабақты тиімділігін хронометриялың әдіспен анықтау.
Сабақтың жалпы және моторлық тығыздығын анықтау мақсатында
Сабақты хронометриялауға қажетті материалдар :
- хронометриялаудың мә жіліс хаты;
- жалпы және моторлық тығыздықты анықтау есебі /процент
-сабақ тығыздығының тақырыптық талдауы.
Сабақтық алдында ол жайында мәлімет береді. Мәжіліс хатта
Сабақты хронометриялау екі графаға жазылады: бірінші графада сабақтың
Дене тәрбиесі сабағының хронометрияландыруының мәжілісхаты.
Сабақтың N топ балабақшаның
уақыты өтетін
тәрбиешінің аты, жөні _ _______
Сабақтың мақсаты:
бала, қатысып отырғаны
бақылауға алынған
балалардың аты, жөні.
Хронометрияны өткізген адамның аты, жөні
Әрекет түрлері графасында
Қан қысымын өлшеу арқылы сабақтың тығыздығын, балалардың жүктемесін
Қан қысымын өлшеу арқылы талдау, балалардың жүктемесін және
Жаттығуларды орындау кезінде қан қысымының өзгеруіне қарай балалардың
Сабақтың дұрыс ұйымдастырылу қарқыны және жүктеменің дұрыс бөлінуін
Қан қысымы сабақтың алдында, /10 сек. Соғуы "Х"
Жүктеменің динамикалық көлемін анықтайтын қан тамыр соғуынын графикалық
Даладағы 2-3 мин, жүгірістен кейін жүректің соғу қысымы
Сабақтың негізгі бөлімінде, орташа жылдамдықтағы жүгірісте және қозғалмалы
Сабақтың қорытынды бөлімінде жүректің соғуы 130-120 ретке дейін
Сөйтіп жалпы дамыту жаттығуларын орындаған кезде жүрек соғуы
Сөйтіп сабақта жүректің соғуы орта есеппен 140-160 рет
Жүрек соғуы балалардың жас ерекшелігіне байланысты 5 мин,
Дене тәрбиесі тәрбиешііне қажетті құжаттар : -бұйрықтар журналы;
І-ХІ топ балаларының дене тәрбиесі сабағының бағдарламасы;
- арнайы дәрігерлік топтағы балалардың бағдарламасы;
- балабақшабалалары дене тәрбиесінің ережесі; -әдістемелік оқу құралдары;
- дене тәрбиесі пэніне қажетті күнделікті шығатын баспа
-БЖСМ де спортпен шұғылданатын балалардың тізімі;
-қауіпсіздікті сақтау туралы;
-балаларды қауіпсіздікгі сақтау ережесін өткендігі туралы қол қойған
-балабақшаспартакиадасының ережесі;
-спорт шараларын ұйымдастыратын белсенді балалардын тізімі;
-3 жылға статистикалық есеп баяндамасы ;
-денсаулық күнін өткізудің жоспары .
Дененің даму деңгейін анықтау
Тест ағылшын тілінде "Анықтау, бақылау, зерттеу"- деген
Балалардың даму деңгейін анықтау үшін және дене тәрбиесі
Балабақшада әскерге дейінгі жасөспірімдерге дене шынығу дайындығына, көп
Арнайы дәрілерлік топ.
Балабақшабалалары жылына 2 рет дәрігерлік бақылаудан етеді, жыл
Жыл аяғындағы дәрігерлік бақылаудан кейін, балалар негізгі ,
Арнайы дәрігерлік топқа жататын балалар жыл бойы дәрігерлік
2.3 Балабақшадағы бұқаралық дене шынықтыру-сауықтыру және
спорттық шаралар
Балабақшада өткізілетін дене шынықтыру-сауықтыру және спорт шараларының негізгі
Денсаулық және спорт күндерін өткізу балабақшаның оқу-тәрбие жұмыстарының
Денсаулық және спорт күндері тоқсанына 1 рет сабақтан
Жарысты ойдағыдай
Дене тәрбиесі тәрбиешіі сабағынан уақытша босатылған балалар мерекеге
Денсаулық күнінің негізі оның бұқаралығында, сондықтан мерекелерге барлық
Денсаулық және спорт күндерін өткізудің мазмұны.
І тоқсанда. Ауа райына байланысты бұл айларда денсаулық
II тоқсан - қараша-желтоқсан . Аймақтардағы ауа райы
балабақшадардің мүліктік
эстафеталар жаяу жәве шаңғы жорықтары , бір орында
ұзындыққа, биіктікке секіру, арқанға өрмелеу, кермеде тартылу,
нығыздаған доп
жеңімпаздарды марапаттау, ойын түрлерінің қортындысы шығару
балабақша қауымының міндеті.
III тоқсан - қаңтар - ақпан . Бұл
Жарыстар наурыз айында өткізілсе, ауа райының қолайлығына байланысты
Спорттық жарыстар.
Спорттық жарыстардың негізі жеңіл атлетикалық көп сайыстардан, дала
Төменгі сынын балалары үшін бір күндік жорықтар 3-4
Жорыққа шығар алдында онық бағдарламасын тәрбиешілер кеңесінде, ата-аналардың
Спорт мейрамдары.
Мейрамдар топтар арасында немесе бір мезгілде
Мейрам "Қыз сыны ", "Жігіт сыны " жарыстарына
Пирамидалар орындалып, спорттық қозғалмалы, ұлттық ойындармен жеңіл атлетика
Мейрамдардың негізгі мақсаты : балалардың шынығу дайындығын анықтау,
2.4 Балабақшадағы «Денсаулық» білім беру саласының базалық
Мазмұнының ерекшеліктері
«Денсаулық» білім беру саласының базалық мазмұны
Мақсаты: баланың дене күшінің сапасы мен қозғалыс белсенділігін
«Денсаулық» білім беру саласының базалық мазмұны ұйымдастырылған оқу
- дене шынықтыру;
Дене шынықтыру
Мақсаты: баланың денсаулығын сақтау және нығайту, дене жаттығуларын
Міндеттері:
- жүру, жүгіру, секіру, лақтыру, лақтырып тосып алу,
- ұйымшылдыққа, дербестікке, шығармашылыққа, құрдастарымен өзара достық қарым-қатынаста
- барлығы бірге, бірдей қарқынмен әрекет етуге үйрету;
- денесін дұрыс ұстауға, жеке бас гигиенасын сақтау
- спорттық ойындармен, жаттығулармен таныстыру;
- белсенді қимыл-қозғалыс (қимылдың қосымша түрлерін соның ішінде
- әр халықтың қимылды ойындарына, сабақтағы спорттық құрал-жабдықтарды
- түрлі спорттық құрал-жабдықтармен жабдықталған, әр түрлі қимыл
Мазмұны:
Негізгі қимыл түрлерін дамытуға арналған жаттығулар
Жүру:
- аяқ ұшымен, өкшемен, табанның ішкі жағымен;
- қолды әртүрлі жағдайда қойып адымдап және тыпырлап
- аяқтың ұшын бір-біріне жалғау арқылы (алға, артқа,
- сапта қарқынды өзгертіп шеңбер бойымен, бағытпен;
- басқа қимылдармен алмастырып жүру.
Жүгіру:
- жұптасып және бір қатармен;
- аяқтың ұшымен, тізені жоғары көтеріп, адымдап, тыпырлап;
- бағытты өзгерте отырып;
- сызық арасы арқылы жіңішке жолмен;
- бір қатарға қойылған заттардың арасынан «жыланша» ирелеңдеп
- ұстап алу арқылы;
- жылдам, тоқтамай баяу қарқынмен (1-1,5 мин);
- орташа жылдамдықпен (арақашықтығы 40-50 метр);
- оралып жүгіру 3 рет 10-20 метрден (жылдың
- жүрумен алмастыра (40-60 метр) жүгіру.
Секіру:
- аяқты бірге, алшақ қойып, біреуін – алға,
- бір орында тұрып оңға, солға бұрылып;
- айналып;
- бір орында тұрып 20 рет, қос аяқтап
- арақашықтығы 2-3 метрге дейін алға қарай жылжып
- 4-6 сызықтан (арақашықтығы 40-50 см) бір орында
- шеңберден шеңберге секіру;
- биіктігі 20-30 см болатын тереңдікке;
- биіктігі 5-10 см болатын 2-3 заттар арқылы
- бір орында оң және сол аяқпен кезектестіріп;
- 70 см-ден кем емес бір орында тұрып
- қысқа секіртпемен.
Лақтыру, қағып алу, домалату:
- допты, шарды бір-біріне таяқшалар, жіптер, сызықтар арасынан
- еркін бағытқа құрсауды домалату;
- допты жоғары лақтырып, қағып алу;
- допты еденге ұрып, қағып алу (қатарынан 3-4
- допты кеудеден қос қолмен бір-біріне лақтыру;
- отырып және тұрып допты төменнен, басынан асыра
- допты қос қолмен еденге ұру;
- допты оң және сол қолмен еденге ұру;
- затты тігінен және көлденеңінен дәлдеп 1,5-2 м
- допты қабырғаға ұрып, қағып алу.
Еңбектеу және өрмелеу:
- 6-8 метр арақашықтыққа төрт тағандап еңбектеу;
- биіктігі 40 см арқанның, доғаның, таяқтың астынан
- заттар арасынан алақан мен табанға сүйене отырып
- тіке және қырынан еңбектеу;
- орындық астынан ішпен еңбектеу;
- көлденең, еңкіш тақтай және орындық үстімен қолымен
- бөрене үстімен еңбектеу;
- көлбеу сатының жиегінен ұстап өрмелеу;
- еденде бір қырымен тұрған сатының тақтайшаларының арасымен
- гимнастикалық қабырға бойымен жоғары өрмелеп, төмен қарай
- аяқтың ұшын бір-біріне жалғау арқылы оңға, солға;
- бір орыннан екінші орынға оңға, солға адымдау.
Тепе-теңдікті сақтау:
- жүгіру барысында тоқтап, бағытты өзгертіп, ары қарай
- тура және шеңбер бойымен, иректеліп қойылған жіптің
- басына қапшық (салмағы 400 грамм) қойып жіптің
- қабырғалы тақтай бойымен жүру;
- гимнастикалық орындық үстіне қойылған кубиктерді аттап, сатының
- көлбеу қойылған тақтайдың үстімен қолды түрлі жағдайда
- көлденең және еңкіш бөрене бойымен тура және
- алдымен бір жаққа, содан соң екінші жаққа
Сапқа тұру, сап құрылымын өзгертіп қайта тұру:
- өз еріктерімен сапқа бір қатармен тұру;
- көп емес топпен, екеуден, үшеуден және барлық
- сап түзеу және шашырау;
-бағытқа қарап түзеліп, тізбектеліп тұру;
- оңға, солға, айнала бұрылу.
Музыкалық-ырғақтық жаттығулар
Музыка әуеніне қарай әртүрлі қимылдарды, түрлі ырғақпен орындау:
Жәй, ырғақты отырып-тұру жаттығуларын жасау.
Ұлттық би элементтерін орындау, аяқтың ұшымен тұру.
Бір аяқпен жеңіл, әдемі қозғалыс жасап секіру.
Жалпы дамыту жаттығулары
Қолға және иыққа арналған жаттығулар
Қолды алға, екі жаққа, жоғары көтеру және бір-бірлеп
Қолды алма-кезек алға — жоғары қарай тез көтеру
Аяққа арналған жаттығулар
Аяқтың ұшымен көтерілу және тұру. Екі аяқты кезекпен
Кеудеге арналған жаттығулар
Екі қол белде, кезекпен екі жаққа бұрылғанда екі
Оңға, солға иілу, еңкею, шалқаю. Тұрған күйі екі
Спорттық жаттығулар
Шанамен сырғанау. Төбешіктен сырғанау, бірін-бірі сырғанату, шанамен төбешікке
Сырғанау. Өз еркімен мұз айдынында сырғанау.
Шаңғы. Бірінің артынан бірі сырғанап алға жылжу. Қиылысқан
Велосипед. Шеңбер бойымен және тура жолмен екі және
Жүзуге дайындық. Суға түсу және бату, судың ішінде
Ұзақтығы 20 минут болатын дене шынықтыру ойын-сауығын 2
Ұзақтығы 45 минут болатын дене шынықтыру мерекелерін жылына
Ұзақтығы 30 минут болатын денсаулық күнін 2 айда
Мақсаты: балабақшаға дейінгі кіші жастағы балалардың валеологиялық іскерліктері
Міндеттері:
- өзінің денесі мен денсаулығына, ағзасына ұқыпты қарау
- мәдени-гигиеналық дағдылары мен салауатты өмір салты дағдыларын
- қоршаған ортада өзін-өзі ұстау қауіпсіздік ережелерін үйрету.
Мазмұны:
Салауатты өмір салты
Өз-өзіне қарау дағдыларын (ауа райына байланысты киіну, жуыну,
Бала ағзасын шынықтыру мақсатында іс-шаралар өткізу, әр түрлі
Күн тәртібіне байланысты күнделікті балалардың таза ауада болуын
Гимнастика мен сылау (массаж) шараларын (таңертеңгілік, тыныс алу,
Табиғат жағдайында адамдардың әрекеттерімен байланысты (көзге бөгде заттардың
Қиын жағдайларда бір-біріне көмек көрсету тәсілдерімен таныстыру.
Бағдаршаммен, көшедегі жол белгілерімен (жолаушы бөлігі мен жаяу
Мәдени-гигиеналық шаралар
Жеке басының тазалығы мен салауатты өмір салты туралы
Дене тазалығын сақтау (көшеден келгеннен соң, дәретханадан кейін,
Балаларды үстел басында ыңғайлы, дұрыс қалыпты сақтап, асхана
Тамақтанудың мәдени дағдыларын қалыптастыру.
Сабақ өтетін, ойнайтын, серуендейтін жерлердің тазалығын қадағалау, киімдері
дағдыларын жетілдіру.
Өзінің және өзгенің заттарына ұқыпты қарауға тәрбиелеу
Қорытынды
Қорыта айтқанда тәрбиеші алдын ала балалардың білім деңгейі
1) Сабақтың жылдық жоспары.
2) Күнтізбелік жоспар.
3) Сабақтың мазмұндама жоспары.
4) Сынақ алу құжаттары.
Нәрістелік жастағы бірінші топтағы балаларға жеке ерекшеліктері арқылы
Мектепке дейінгі баалалар үшін сабақ түрі әр түрлі
Дене тәрбиесі сабақтары – оқу-тәрбие жұмыстарының ең негізгісі
Таңғы жаттығу – балабақшадағы ең маңызды сауықтыру шараларының
Дене тәрбиесінің мезеті – тіл дамыту, математикалық сабақтарында
Қорғаныс ойындары күнделікті серуен кезінде орындалады. Олар қозғалыс
Пайдаланылған әдебиеттер
1. Аммарин Б. А. «Дене тәрбиесінің ілімі
2. Ашмарин Б.А. Дене тәрбиесіндегі педагогикалық ізденістің
3. Балалар мен жасөспірімдердің салауатты өмір салтын
етудегі дене тәрбиесі Республикалық ғылыми әдістемелік түтас жинақ
бағдарламасы 2001-2005 жыддарға. Алматы 2001.
4. Дене тәрбиесі іліміне кіріспе дене тәрбиесі институттарына
5. Дене тәрбиесі жэне спорт арқылы Қазақстан
сауықтыру бағдарламасы. Алматы 1999.
6. Дене тәрбиесі мүғалімдеріне арналған кітап.
бойынша. -М., ФиС, 1973 Н.Дене тәрбиесінің ілімі мен
8. Ұ.Б. Мұхамеджанова «Дене тәрбиесі пәнінің әдістемесі» Астана
С. Қайжанов «Дене тәрбиесі» 5-6 сынып. Алматы 2001ж
9 Б. Төтенов «Қазақ спорт ойындары»
10. Ж. Қабланов «Спорт теминдерінің сөздігі мен
11. Сағындықов Е. «Қазақтың ұлтттық ойындары» Алматы Рауан
12 Қазақстан Республикасының Дене шынықтыру және спорт
13. Ұ. Ж. Мұхаммеджанова «Дене шынықтыру пәнін
14.Т. Таймбетов «Дене тәрбиесі жаттығулары сабағындағы жалпы дамыту
15. Назарбаев Н.Ә.
16. Тілеулов «Дене тәрбиесі ілімі мен әдістемесі» Шымкент
17. Ә. Ж. Тілеулов «Спорт құрлымдары» Шымкент
18. Осокина Т.И. Бала-бақшадағы дене тәрбиесі. -М.,1973
19. Хухлева Д.В. Мектеп жасына дейІнгі балалардың дене
1976
20. И.Фомин И.А.,Филин В.П. Дене
22.М.,Фис, 1972 12. Дене тәрбиесі іліміне кіріспе.
23. Понамарев Н.И. Дене тәрбиесінің элуметтік қызметі. -М.,
24. 1980,-31-41. 18.Гриченко М.Ф., Саноян Г.Г. Еңбек,
7
Сабақты жоспарлау
Мұғалімнің күнделікті сабаққа дайындалуы
Мұғалімнің сабаққа әзірлігі, жоспарлауы
Мұғалімнің сабаққа дайындалуы туралы
Аспалы төбе технологиясы
Үздіксіз педагогикалық тәжірибе (ҮПТ) міндеттері
Үздіксіз педагогикалық тәжірибе міндеттері
Балабақшадағы дене тәрбиесі пәнінің құжаттары
Мектеп биология курсында дәстүрлі емес сабақтарды қолдану
Сабақты бақылау және сабақ барысын жазу сызбасы