ТЕКТОНИКАЛЫҚ ҚОЗҒАЛЫСТАР
ЖОСПАР
КІРІСПЕ 2
1.ЖЕР СІЛКІНУДІ ЗЕРТТЕУ ӘДІСТЕРІ 3
2.ЖЕР СІЛКІНУІНІҢ ЖЕР БЕТІНДЕГІ ТАРАҒАН АЙМАҚТАРЫ
3.ЖЕР СІЛКІНУІН БОЛЖАУ МЕН ОҒАН ҚАРСЫ
4.ТЕХНОГЕНДІК ЖЕР СІЛКІНУ 9
5.ТЕКТОНИКАЛЫҚ ҚОЗҒАЛЫСТАР 10
ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ 13
КІРІСПЕ
Жер сілкінісі деп жер қойнауындағы жыныстардың
Жер сілкінуі - табиғаттың өте бір
Әлемде жыл сайын мыңдаған жер сілкінуі
Мұхит жағалауы сілкінген шақта мұхиттарда жойқын
Сонымен, жер сілкіну дегеніміз не? Жер
Жер сілкіну тек жарық бойындағы қозғалыстан
Тектоникалық ығысуға қарағанда жер сілкінудің күші
1.ЖЕР СІЛКІНУДІ ЗЕРТТЕУ ӘДІСТЕРІ
Сейсмологияда алдымен қолданылатын түсініктер мынадай: гипоцентр
Эпицентрдегі сілкіну күші оның ошағының тереңдігіне
Жер сілкінуін сейсмограф деген аспаппен өлшеп,
Рихтер шкаласы:
1 балл - топырақ дірілдегенін тек
2 балл - тек тып-тыныш жатқан
3 балл - кейбір адамдар ғана
4 балл - көптеген адамдар байқайды,
5 балл - асулы тұрған бұйымдар
6 балл - қабырға сылақтарында жарықшақтар
7 балл - кейбір үй-жайлар бұзылады,
8 балл - үй-ғимараттардың қабырғалары жарылып,
9 балл - қабырғалар, төбелер құлайды,
10 балл - ғимараттар құлайды, беткейлер
11 балл - үй-құрылыстар түгелдей қирайды.
12 балл - өлкенің жер бедері
2.ЖЕР СІЛКІНУІНІҢ ЖЕР БЕТІНДЕГІ ТАРАҒАН АЙМАҚТАРЫ
Жер сілкінулер жер бетіне біркелкі тарамайтыны
Жер сілкінулерінің эпицентрлерін картаға түсіргенде олардың
Тынық мұхит шығыршығында әсіресе құрлық шегіндегі
Жер қабығының керіліп, материктерде рифті жүйелер
3.ЖЕР СІЛКІНУІН БОЛЖАУ МЕН ОҒАН ҚАРСЫ
Жер сілкінуді болжау мақсаты - оның
Алдымен дүмпу бұрын жер сілкіну болған
Қазіргі кезде жер сілкінуден толық сақтана
Дегенмен ғылым алдында күн тәртібінен түспей
Солардың бірі қазіргі тектоникалық қозғалыстарға ұшырауынан
Қуатты жер сілкінудің алдында баяу сілкінулердің-алдыңғы
Жер сілкіну алдында қума толқынның жылдамдығы,
4.ТЕХНОГЕНДІК ЖЕР СІЛКІНУ
Кейінгі кезде қоғамның инженерлік әрекетінен де
Су қоймаларынан басқа жер сілкінуіне оның
Техногендік жерсілкінудің себебі - сұйық (не
5.ТЕКТОНИКАЛЫҚ ҚОЗҒАЛЫСТАР
Біздің мәңгілік тірек-таянышымыз - әншейінде тастай
Жер қабығының үнемі төмен не жоғары
Теңіз деңгейінің көтерілуі мен төмен түсуінің
Теңіз деңгейінің көтерілу-төмендеуін жағаға орнатылған тең
Жер қабығының тербелісін мезгіл-мезгіл қайталап жүргізетін
Жер үстіндегі осындай баяу көтерілу немесе
Жер қабығындағы қозғалыстар әсерінен қазіргі жер
Жер қабығының қозғалыстарын, деформациясын, дислокацияларын геологияның
Тектоникалық қозғалыстар өткен мерзіміне байланысы үшке
Жазық бағыттағы қазіргі қозғалыстарды геодезия аспаптарымен
ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ
Ж.Жатқанбаев. Экология негіздері. Оқулық – Алматы:
Өмір-тіршілік қауіпсіздігі: Оқулық /құрастырушы С.
13
ТЕКТОНИКАЛЫҚ ҚОЗҒАЛЫСТАР
Қазақстанның оңтүстік-шығысындағы дөңесті-жақпарлы ороген алқабының неотектоникасы
Неотектоника
Көлденең қозғалыстар
Тік және көлденең бағыттағы қозғалыстардың арақатынасы
Тектоникалық қозғалыс типтері
Геотектоникалық қозғалыстар және тербелмелі қозғалыстар
Неотектоникалық қозғалыстарды зерттеу әдістері
Литосфералық тақталар тектоникасы
Қазіргі заманғы тектоникалық қозғалыстар