Мес қарынның азыққа толып кетуі
мазмұны
Кіріспе................................................................................................................ 6
Негізгі бөлім
1.1 Күйіс қайыратын малдың қарындарының аурулары ............................. 7
1.2 Қарындардың жіті гипотониясы және атониясы ................................... 8
1.3 Қарындардың созылмалы гипотониясы және атониясы....................... 11
1.4 Мес қарынның азыққа толып кетуі ........................................................ 13
1.5 Мес қарынның бүртіктерінің қабыршықтануы .................................... 19
1.6 Жалбаршақ қарынның бітелуі ................................................................. 24
2. Өзіндік зерттеу........................................................................................ 25-28
Техника қауіпсіздігі......................................................................................... 26
Қорытынды....................................................................................................... 27
Пайдаланылған әдебиеттер............................................................................. 28
Анықтамалар
Флюктуация – толқынданған
Остеомаляция – сүйектің жұмсауы
Ацетанемия – ацетонның қанда көбеюі
Паракератоз – түйіншектеніп жалғасып жатуы
Руминид – кілегей қабықтарда өзгерістердің пайда болуы
Қысқартылған сөздер мен белгілер
мл – миллилитр
см – сантиметр
% – пайыз
мин. – минут
м – метр
г – грамм
Нормативтік сілтемелер
Бұл курстық жұмыста пайдаланылған сілтемелер төмендегі құжаттарға негізделген:
ГОСТ 2.102-68 ЕСКД. Конструкторлық құжаттардың толықтығы мен түрі.
ГОСТ 2.104-68 ЕСКД. Негізгі жазулар.
ГОСТ 2.201-80 ЕСКД. Конструкторлық құжаттар мен жасалған бұйымдардың
ГОСТ 2.601-95 ЕСКД. Пайдалану құжаттары.
ГОСТ 2.304-81 ЕСКД. Сызба шрифттері.
ФС ЮКГУ 4.6-002-2004 СМК. Оқу құжаттарын толтыру қағидалары.
Графикалық талаптарға қойылатын жалпы талаптар.
Аннотация
Бұл курстық жұмыс мына бөлімдерден тұрады: кіріспе, негізгі
Кіріспе бөлімінде күйіс қайыратын малдардың қарындары аурулары туралы
Негізгі бөлімде күйіс қайыратын малдардың қарындары аурулары себептері,
Өзіндік зерттеу бөлімінде біздің практикалық дәріс барысында күйіс
Техника қауіпсіздігі бөлімінде малдарға фиксация жасау және оларға
Қорытынды бөлімінде өз ойымды тұжырымдап күйіс қайыратын малдардың
Кіріспе
Ветеринария ғылымының малдың жұқпалы емес ішкі аурулар бөлімі
Арнайы бағыттандырылған ауылшаруашылық кәсіпорындарының мал шаруашылығы өнімдерін (сүт,
Кей аурулардың, әсіресе зат алмасуының бұзылуынан сақтау, топтан
Сапасыз азықтарды дайындаған, азықты дайындау технологиясын бұзған және
Бұл жалпы биологиялық аурутану зооинженериялық, агрономиялық және қоғамдық-экономикалық
Күйіс қайтаратын малдың қарындарының аурулары
Қарындардың аурулары ірі қаралар арасында жсірек, ал ұсақ
Қарындардың жиырылу қызметін бұзатын рефлекстерді қатпаршақтың, ұлтабардың барорецепторларын,
А.А.Фадеев, Л.В.Панышев және В.В.Полякин қарындардың жиырылу процестерінің бұзылуын
Қарындар жиырылуының бұзылуын жай, шартты түр ретінде гипертонияға,
Қарындардың жіті гипертониясы және атониясы (Hypotonia et atonia
Себептері. Қарындардың өз бетімен дамитын гипертониясы және атониясы,
Қарындардың жіті түрде өтетін қосалқы гипотониясы басқа ағзалардың
Дамуы. Жоғарыда келтірілген толып жатқан факторлар қарындардың қозғыштық
Өлекседегі өзгерістер. Іші кебуі мүмкін. Мес қарыны құрғаған
Белгілері. Аурудың бастапқы кезеңіндегі белгілері – азыққа деген
Барысы. Ауру жеңіл өткен жағдайда тудырған себептерін жойып
Анықтау. Жеңіл түрде өтетін гипертонияның себебі тек қарындардың
Сараптау. Клиникалық белгілердің сонымен қатар руменограмма көрсеткіштерін және
Емі. Басалқы гипертонияда емді, іріп-шіру процесін шенеуге, жиырылу-созылу
Қарындардың жиырылу-созылу қызметін қоздыру, уытты заттарды сыртқа шығару
Қарындардың жиырылу-созылу қызметін жақмарту, азыққа тәбетін ашу және
Малдың сол жақ аш бүйірін жоғары қарай сағат
Мес қарындағы азық жынының бейтарап ыдырауын тоқтату үшін
Мес қарын азыққа толып кеткен жағдайда малды 1-2
Зат алмасу процесін жақсарту мақсатымен тері астына 100-200
Сақтандыру шаралары: Бұзылған үсіген азықтарды және тарымын, сұлының
Қарындардың созылмалы гипотониясы және атониясы (Hypotonia et atonia
Себептері. Созылмалы гипотения және атония кейде олардың жіті
Қарындардың созылмалы түде өтетін қосалқы (ілеспелі) гипотониясы және
Дамуы. Қарындардың қимыл қызметтерінің ұзақ уақыт бұзылуына байланысты,
Өлекседегі өзгерістер. Мес және жалбыршақ қарындар кейде керіліп
Белгілері. Малдың азыққа деген зауқы өзгереді, көбнесе төмендейді
Барысы. Ауру 2-3 аптаға, кейде 1-2 айға созылады.
Анықтау. Қарындардың басалқы түрде өтетін аурулардың анықтауға олар
Емі. Басалқы созылмалы гипотонияда ауруды тудырған себептерді, ауруды
Іш өткзетін дәрілерден бөлшектеп әр 3 сағат сайын
Қосалқы гипотонияда жоғарыда келтірілген симптоматикалық емнен басқа негізг
Мес қарынның азыққа толып кетуі (Paresis rvminis abingestis
Себептері. Малдың, дән-күйіндегі астықты (үқыпсыз сақтағанда) – арпаны,
Даму. Көп желінген азық мес қарынның қабырғасын көргендіктен
Белгілері. Бастапқы белгілері-азыққа зауқы болмайды, аздап тынышсызданады. Мал
Анықтау. Мес қарынның толып кету онда тығызданылған азық
Болжама. Дер кезінде көрсетілген ем-көмек аурудың 2-4 тәулік
Емі. Мес қарынның толуының қай түрі болмасын малды
Ауру жалпы әлсірегенде қан тамырына 240-300 мл 30%
Малдың жалпы күйіп жақсарған кезде оларға жеңіл қорытылатын
Сақтандыру шаралары. Салды дәнді астық және азықтардың басқа
Мес қарынның жіті көбуі. (Tympanie rvinia acntn острая
Себептері. Қанның басалқы көбіне тез ашитын азықтарды көп
Дамуы. Мес қарында азық жынның ашуы физиологиялық процесс.
И.П. Салминің тұжырмы бойынша жіті тимпания даму үшін,
Тимпания, дамуының бастапқы кезінде, рецепторлардың көрілуден тітіркенгендігінен, мес
Өлекседегі өзгерістер. Дене шетіндегі қан тамырлары қанға толып
Белгілері. Аурудың бсында мла мазасызданады: азық жеуін тоқтатады.,
Анықтау. Ауру туралы жиналған мәліметтерге және тән бегілеріне
Саралау. Өңеш бітелгенде және дене қызуы көтерілгенде дамитын
Болжауы. Егерде бір мезгілде және бірден көп малда
Емі. мес қарынның жиналған газдарды сылрқа шығаруға және
Жиналған газдарды өзіне сіңіріп алып, ыдырату үшін аузы
Тұншығу белгілері үдей түскенде мес қарынды троакормен не
Сауығу кезеңінде тимпанияның тудырған қалықтарын жою мақсатымен арнайы
Сақтандыру шаралары. Бақташыларды, малшыларды, чабандарды, бұзаушыларды малы жеңіл
Әлсіреген бұзауларда мес қарынның созылмалы кебу, көбінесе сүтпен
Дамуы. Ауырған жердан (тақия, жалбыршақ қарындар, ұлтабар, ішектер,
Өлекседегі өзгерістер. Негізгі ауруға тән анатомиялық өзгерістерге қабаттаса
Белгілері. Созылмалы тимпанияның тән белгілері – мес қарын
Барысы. Ауру, тудырған себептарін жойғанша апталап, айлап созыла
Анықтау. Азықтанғаннан кейін мес қарын ылғй не жиі-жиі
Емі. Қарындардың қимыл қызметін жақсартуға мес қарынағы азық
Созылмалы түрде ауырған бұзауларға, мес қарындағы азық қорытылуын
Мес қарынның бүртіктерінің қабыршықтануы. (Paraceratobis rvminis - паракератоз
Себептері. Ауру малды қатты ұсақталған не домалақтап қатырған
Дамуы. Гаракератоздың дамуы әлі жете зертелінген. Малды майда
Көп мезгіл бойы мес қарындағы азық жынның өзгерген
Өлекседегі өзгерістер. Аурудың бастапқы меңінде кілегей қабығының бүртіктері
Мес қарындағы азық жынында сүт қышқылы көбейеді, рН
Анықтау. Ауру туралы жиналған мәліметтерге, азықтанған рационның құрамын
Болжамы. Аурудың бастапқы кезінде қолданған іс-әрекетте айықтырады, бірақ
Емі. Аурудың бастапқы кезінде-ақ азық рационының құрамын тәртіпке
Себептері. Қомақты азықтар, пішен, сабан, егін қалдықтары, сусымалы
Дамуы. Азыпен бірге жұтылған түрлі бөгде заттар, көбінесе
Тесіп өткен бөгде зат тақия қарынның қабырғасына, іш
Өлекседегі өзгерістер. Тақия қарынды, сирегірек мес қарында жынның
Белгілері. Жіті түрде өтетін жарақатты ретекулит және ретикулопертонит
Аурудың бастапқы 2-6 тәуліктерінде клиникалық белгілері айқынырақ білінеді.
Іріңді-шірімелі процесс дамып өрбіген сайын қанда логбулиндер мөлшері
Аурудың ары қарайға даму барысында 6-9 тәулігінен бастап
Созылмалы түрде өтетін жарақатты ретикулоперитониттің белгілері жиынтығына ылғи
Мес қарынның жиырылу саны 5 минутте 4-6 ға
Анықтау. Ауруды анықтауда күтпеген жерден, аяқ асты пайда
Саралау. Мес қарынның қимыл қызметін бзып қосарлана жүргізетін
Болжамы. Қарындағы бөгде затты операция жасап алғаннан кейін
Емі. Қарындарда еркін жатқан темірқоспалы заттарды магнит зндтары
Сақтандыру шаралары . Зат алмасуының бұзылуын қақпайлайтындай етіп
Тақия қарынның және басқа да ағзалардың жарақтануына, көдінесе
Жалбыршақ қарынның бітелуі. (Dilatatio omasi, Jbrrvctio omasi –
Себептері. Жалбыршақ қарынның қатпаршақтар аралық қуысы көп мезгіл
Дамуы. Құрғақ, қатты, ұсақталынған азықтар қатпанршақтар аралық қуысына
Өлекседегі өзгерістер. Жалбыршақ қарынның көлемі ұлғаяды, жыны нығыздалынады,
Белгілері. Жалбырақ қарын тола бастасымен, алдынғы сағаттардың ішінде-ақ
Руменограмасы, аурудың бастапқы кезінде толқын биіктігінің кішіреюмен, ырғақтығының
Жалбыршақ қарын жынға қатты толып кетіп, кейбір қатпаршақтары
Анықтау. Жалбыршақ қарынның шамалы және тұрақсыз толуы қарындардың
Болжамы. Ауру жеңіл өткен жағдайда тудырған себептерін жойып,
Емі. Қарындардың қимыл қызметтерін күшейтуге, жынын сүйылтып, оны
Сақтандыру шаралары. Жалбыршақ қарынның толып кетуін сақтандыру мақсатымен
Қорытынды
Қорыта келгенде күйіс қайыратын малдардың қарындары ауруларын болдырмау
Қарындардың жиырылу қызметін бұзатын рефлекстерді қатпаршақтың, ұлтабардың барорецепторларын,
Пайдаланылған әдебиеттер
М.Қожабаев, Ш.М.Қаратаев. Жануарлардың ішкі жұқпалы емес аурулары. Шымкент,
Акатов В. А., Париков В. А. Ультразвук и
Институт Биофизики АН СССР. Использование ультрафиолетового излучения в
Медведев И. Д. Физические методы лечения животных. М„
Белоусов В. Е. Математическая электрокардиология. Минск, «Беларусь», 1969.
Гутира Ф. и др. Частная патология и терапия
Домрачев Г. В. Аритмий и болезни миокарда у
Клиническая диагностика внутренних болезней с.-х. животных под редакцией
Семушкин Н. Р. Диагностика заболеваний верблюдов. М., Сельхозгиз,
Червяков Д. К., Евдокимов П. Д., Вишкер А.
24
Күйіс қайыратын малдың қарындарының аурулары
Күйіс қайтаратын малдың қарындарының аурулары
Ауыл шаруашылық жануарлары төлдерінің ас қорыту жолдары аурларының этиопатогенетикалық үрдістеріне байланысты балау және емдеу түрлері
Жануарлардың ішкі аурулары кезінде көрсетілетін алғашқы ветеринарлық көмек жайлы
Сиырдың тақия қарнына зонд енгізіп емдеу жайлы мәлімет
Ішкі жұқпалы емес аурулар
Ас қорыту жүйесінің потологиясы
Ұлтабаралды қарындардың жіті гтпотониясы және атониясы
Сиырдың тақия қарнына зонд енгізіп емдеу
Жылқының шаншу ауруы