Судың ластану мәселесі
Қазақстан Республикасының білім және ғылым министрлігі
Тақырыбы:
«Табиғаттағы судың ластануы»
Мазмұны
Судың қасиеттері.....................................................
Жердегі су қоры........................................................
Судың сандық мөлшерінің сарқылуы....................
Судың ластану мәселесі..........................................
Суды ластаушы заттар............................................
Пайдаланған әдебиеттер............................................
Судың қасиеттері.
Жердегі барлық су біртұтас. Олар атмосферамен,
Табиғат ресурсы және зат ретіндегі сарқылмайтыны.
Суға қату кезінде көлемінің артуы және
Ең жоғарғы тығыздығы +4С – да
Жылу сыйымдылығының және жылу өткізгіштігінің жоғары
Тек оң ғана емес, теріс температурада
Булану мен еру кезінде жылу сіңіріледі
Дисперсті ортада, мысалы, ұсақ саңылауы топырақтар
Әмбебап еріткіш. Сондықтан, табиғатта абсолютті таза
Cу – атмосфераның оттегімен толығуының бірден
Қазіргі түсінік бойынша тіршілік суда пайда
Қазіргі күнге дейін денесіндегі судың мөлшері
Судың көптеген биологиялық маңызды қасиеттері нашар
Оттексіз су тірі ағзалардың өліміне әкеледі.
Байланысқан күйге өткен су өзінің төменгі
Жылу сыйымдылығының жоғары болуы және булану
Табиғи экожүйелердің тіршілігіндегі судың маңызы туралы
Бидайдың бір тоннасын алуға 2500 т
Су адам үшін тек биологиялық қана
Мәліметтерге қарағанда ертедегі өркениеттер су шаруашылығын
Су барлық дерлік технологиялық процесстердің бөлінбес
Қазір дүние жүзінде орташа шамамен алғанда
Судың негізгі бөлігі өнеркәсіптік және ауыл
Жылдан-жылға судың бағасы артып барады.
Кларктың (АҚШ) мәліметтері бойынша соңғы 50
Қазірдің өзінде су халықаралық қатынастардың шиеленісу
Жердегі су қоры
Жердегі судың әлемдік қоры орасан зор.
Жердегі судың басым көп бөлігі тұзды
Әлемдік мұхиттың деңгейінің өзгермелі жағдпйында Жердің
Қазіргі кезде әлемдік су балансы мұхит
Құрлықтағы жауын – шашынның толық буланбауы
Судың сандық мөлшерінің сарқылуы.
Қазір адам әр түрлі су көздерін
35 млн км тұщы судың шамамен
Табиғи су көздерін пайдаланғанда су ресурстарының
Көл сулары орташа шамамен 17 жылда,
Техникалық және экологиялық жағынан ең тиімдісі
Қазіргі дүние жүзі бойынша пайдалылатын судың
Қайтымсыз суды қолдану негізінен суармалы егістікке
Судың жетіспеуі өзен ағыстарының біртекті болмауы
Ағыстың уақытында әртектілігі нейтралдау үшін су
Судың ластану мәселесі.
Ластануға судың барлық категориялары: мұхит, континенттік,
Судың, әсіресе ауыз судың сапасы халықтың
Барлық сулардың құрамында еріген заттар болады.
Судағы химиялық элементтердің жиынтығы жануарлар мен
Судың тұздылығы әдетте онда еріген химиялық
Тұщы су – 1 г/л дейін
Тұздылау – 1 – 3 г/л
Аз тұзды – 3 – 10
Тұзды және өте тұзды – 10
Рапа – 50 г/л артық
Теңіз суында шамамен 35 г/л тұз
Адам суды оны пайдалану мақсатына байланысты
Судың сапасын бағалау үшін шекті рұқсат
Ауыз судың сапасын бағалауда химиялық критерийлермен
Судың бактериялық жағдайы төмендегідей анықталады: 1)
Органолептикалық көрсеткіштерге судың иісі, түсі, дәмі,
Судың сапасының маңызды көрсеткіші – ондағы
Судың оттегімен қамтамасыз етілуі оттегі биологиялық
Суларда биологиялық ыдырауға төзімді заттар көбейіп
Әдетте, шайынды суларды ОХПК 100 мг/л
ОБПК мен ОХПК көрсеткіштерінің қатынасы судың
Суды ластаушы заттар.
Сулардың ластануы ең бірінші рет су
Ластаушы заттардың басым бөлігін атмосфералық жауын
Су жүйелеріне жылулық ластану айтарлықтай зиян
Қазір бүкіл планетада іс жүзінде қандай
Атақты француздың мұхит зерттеушісі Жак Кусто
Мұнайыл қабықша су бетінің шағылыстыру қабілетін
Егіншілікпен айналысатын аудандарда ауыл шаруашылығы судың
Мал шаруашылық кешендері кейбір аймақтарда негізгі
Судың жылулық ластануын да атап өтпеуге
Сулардың негізгі ластануы көбінесе олардың су
Суды пайдалануға оны қалдықтар мен қоқыстардан,
Орманды тасыалдауда пайдаланылатын өзендер, әсіресе солтүстік,
Айтарлықтай теріс экологиялық нәтижелер су қоймаларына
Мұнан да ауқымды мәселелер су қоймасын
Су экожүйелеріне екінші ретті ластану да
Пайдаланған әдебиеттер:
1. Г.С.Оспанова, Г.Т.Бозшатаева «Экология» -Алматы Экономика
2. Дәрібаев Ж.Е. Баешов Ә.Б. Сермаңызов
3. А.Ж. Ақбасова, Е.Ұ.Жамалбеков, Т.Қалыбеков, А.Т.
4. А.Ж.Ақбасова, Г.Ә.Саинова «Экология» -Алматы 2003
5. Ә.С.Бейсенова, Ж.Б.шілдебеков, Г.З.Сауытбекова –Алматы «Ғылым»
2
Судың ластану мәселесі
Табиғи суларды ластаудың негізгі көздері
Ластаушы заттардың миграциясы
Қоршаған ортаның ластану мәселесінің салдары
Судың ластануы
Судың ластану көздері
Арал теңізінің экологиялық проблемалары
Суды ластайтын заттар мен эфтрофикациясы
Су ресурстарының экологиялық проблемалары
Табиғаттағы судың ластануы