Бұқаралық ақпарат құралдарының тілі
Мазмұны
I. КІРІСПЕ ...........................................................................................3 бет
II. НЕГІЗГІ БӨЛІМ
2.1. Газет – қоғам айнасы................................................................. 4бет
2.2. Қоғамдық пікірдің маңыздылығы жайында пікірлер...............7бет
2.3 БАҚ-тың қоғамдық пікір қалыптастырудағы рөлі....................15бет
III.ҚОРЫТЫНДЫ...............................................................................17бет
ПАЙДАЛАНҒАН ӘДЕБИЕТТЕР.....................................................20бет
КІРІСПЕ
Курстық жұмыстың өзектілігі: Қоғамдық пікір қалыптастыруда БАҚ-тың
Курстық жұмыстың нысаны: Жаһандағы БАҚ рөлі мен
Курстық жұмыстық мақсаты: Қоғамдық өмірдің өзгерістері жайлы,
Курстық жұмыстың міндеті: Қазақстан халқының өмірінде және саяси
Курстық жұмыстың дереккөздері: курстық жумысты жазу барысында
Т.Бекниязов. Журналистің шығармашылық шеберлігі. Алматы, 2004-180.,З.Тайшыбай. Журналистің
Тақырыпты зерттеу әдістері: зерттеу барысында баяндау, сипаттау, салыстыру,
Курстық жұмыстың құрылымы: бұл жұмыс үш бөлімнен, яғни
Курстық жұмыстың практикалық және теориялық маңызы: бұл
Журналистиканы ақпарат өндіру мен таратуға қатысты алсақ, қазақ
Кез келген айтыс үдерісінде туылған туынды әдеби өнім
Журналистиканы бүкіл ұлтқа теңегеннен гөрі «Қазақы журналистика» атап,
II. НЕГІЗГІ БӨЛІМ
2.1. Газет-қоғам айнасы.
Әлбетте, әлемдік тәжірибе айғақтап отырғандай, демократияландыру үдерісінің өзегі
Әсіресе, 2006 жылдың 25 шілдесінде ел Президентінің Жарлығымен
Осы жылдың 20 қазанында қабылданған “Қазақстан халқы Ассамблеясы
Мемлекет пен мемлекеттік емес ұйымдардың біріккен іс-қимылын үйлестіруде
Сенат отырысын ақпараттық жағынан қамтамассыз етуге келген
Одан әрі Е.Ертісбаев өзгерістердің негізгі туу себептерін баяндады.
Сонымен, үшінші шақырылған Парламенттің екінші сессиясы өз жұмысын
- Бұл сессия біз үшін де, әсіресе Сенат
Осы сессия барысында 100 заң қабылданды, соның
Парламенттің қолданыстағы заңдарға осы сессияда енгізген өзгерістері мен
Төраға халықаралық келісім-шарттар мен келісімдер арқылы шешілетін
Бүгінгі таңда, БАҚ өкілдері барлық қоғамдық өмірдің ортасында
2.2. Қоғамдық пікірдің маңыздылығы жайында пікірлер
Алматыда өткен төртінші Еуразиялық медиа-форумда “Баспасөздің еркіндігі мен
Олай болса, ұлттық журналистиканың қоғамдық жауапкершілігі аясында басшылыққа
Біріншіден. Қоғамдық құндылықтарды сақтау. Бұл ұғымға Отанның тәуелсіздігі
Екіншіден. Баспасөз бен ақпарат құралдарының есігі әр азамат
Үшіншіден. БАҚ үкіметтің іс әрекетіне бақылау жасаумен қатар
Төртіншіден. Телерадио бағдарламаларында оқиғалық хабарлар мен пікір, көзқарас
БАҚ арқылы елге тарайтын жаңалық хабарлар оқиғаның ізі
Бесіншіден. Журналистер тек түпкілікті қайнар көзі (источник) бойынша
“Дұрыс жазу” деген ұғымның аясында журналистің ішкі бақылауы,
Алтыншыдан. Өзекті жаңалықтарды жасырып қалмау, деректің өңін айналдырмау
Жетіншіден. Журналист өз басының қызығушылығымен немесе өзгелердің итермелеуімен
Сегізіншіден. Қылмыстық оқиғаларды тәптіштеп көрсету, көпке жағымсыз ықпалы
Тоғызыншыдан. Редакция басшылары, журналистер саяси партиялар, бизнес топтарының
“Азат баспасөздің он қағидасы” деп аталатын англо-саксон баспасөзі
Оныншыдан. Мақала, бағдарламалардың мазмұнына сай келмейтін жалған тақырыптар
Он біріншіден. БАҚ жүйесінде жасалып жатқан істердің бәрі
Он екіншіден. Баспасөз, ақпарат құралдарын қаржыландыруға кедергі
Тағы бір айта кететін мәселе, ақпарат құралдары мен
Біздіңше, жалпы қоғамды, өскелең ұрпақты Отаныд сүюге, мемлекеттің
Тағы бір атап өтерлігі, Қазасқтанда тұрып жатқан әрбір
Бұл күнде бір нәрсе айқын: қазақ тілінсіз Қазақстанның
«Қазақ» газетінің 1913 жылғы нөмірлерінің бірінде, ұлт ұстазы
Осы шағын ғана тұжырымнан ұлт үшін тілдің маңыздылығы,
Ахмет Батұрсынов: «Газет халықтың көзі, құлағы һәм тілі»
1-бап. Осы Заңда пайдаланылатын негізгі ұғымдар
Осы Заңда мынадай ұғымдар пайдаланылады:
1) бұқаралық ақпарат - тұлғалардың шектеусiз топтарына арналған
2) бұқаралық ақпарат құралы - мерзiмдi баспасөз басылымы,
3) мерзiмдi баспасөз басылымы - тұрақты атауы, ағымдағы
4) теледидар, радио, бейне, кино хроникалық бағдарламасы -
5) эфирге шығу - ұқсас және цифрлық электромагнитті
6) бұқаралық ақпарат құралдарының өнiмi - мерзiмдi баспасөз
7) ресми хабар - бұқаралық ақпарат құралдары арқылы
8) бұқаралық ақпарат құралының өнiмiн тарату - мерзiмдi
9) бұқаралық ақпарат құралының редакциясы - жеке тұлға
10) бас редактор (редактор) - бұқаралық ақпарат құралының
11) журналист (бұқаралық ақпарат құралының өкiлi) - еңбек
12) таратушы - меншiк иесiмен, баспагермен шарт бойынша
13) цензура - бұқаралық ақпарат құралдарының хабарларын және
14) эротикалық сипаттағы өнiм - тұтас алғанда және
15) WЕВ-сайт - Қазақстан Республикасының жеке немесе заңды
16) ретрансляция - техникалық құралдарды пайдалануға қарамастан, басқа
17) кешен - бір бірімен ортақ мақсаттарымен байланысты
18) аккредитация - журналисттi тағайындау рәсiмi және оның
19) бұқаралық ақпарат құралдары саласындағы уәкілетті орган -
Ескерту. 1-бапқа өзгерту енгізілді - Қазақстан Республикасының 2001.05.03.
2-бап. Сөз, ақпаратты алу және тарату бостандығы
1. Сөз, шығармашылық бостандығына, өз көзқарастары мен сенiмдерiн
Цензураға тыйым салынады.
2. Мемлекеттiк органдар, қоғамдық бiрлестiктер, лауазымды адамдар мен
3. Мемлекеттiк құпияны немесе заңмен қорғалатын өзге де
Ескерту. 2-бапқа өзгерту енгізілді - Қазақстан Республикасының 2005
3-бап. Бұқаралық ақпарат құралдарының тілі
1. Бұқаралық ақпарат құралдары мемлекеттiк тiлде және басқа
2. Мемлекет Қазақстан Республикасының тiлдер туралы заңдарына сәйкес
3. Мемлекеттiк тiлдегi бұқаралық ақпарат құралдарының телевизиялық және
Мемлекеттiк тiлдегi хабарларды хабар таратудың тәулiктiк кестесiне орналастыру
Бұл талап кабельдiк, эфирлi-кабельдiк телевизия желiлерiне қолданылмайды.
Ескерту. 3-бап жаңа редакцияда - Қазақстан Республикасының 2005
4-бап. Қазақстан Республикасының бұқаралық
ақпарат құралдары туралы заңдары
1. Бұқаралық ақпарат құралдары туралы заңдар Қазақстан Республикасының
2. Егер Қазақстан Республикасы бекiткен халықаралық шартта осы
5-бап. Бұқаралық ақпарат құралын құру құқығы
1. Бұқаралық ақпарат құралын құруға Қазақстан Республикасының заңдарына
Бұқаралық ақпарат құралы заңды тұлға нысанында да, заңды
Бұқаралық ақпарат құралын есепке қою туралы куәлiк бұқаралық
2. Заңды тұлғаның - Қазақстан Республикасындағы бұқаралық ақпарат
13-бап. Бұқаралық ақпарат құралын шығаруды
(эфирге шығаруды) тоқтата тұру және тоқтату
1. Бұқаралық ақпарат құралын шығару (эфирге шығару) меншік
2. Басылымдардың бір немесе бірнеше нөмірінің шығарылуын, сондай-ақ
3. Мемлекеттiк құпияларды құрайтын мәлiметтердi немесе заңмен қорғалатын
4. Қазақстан Республикасының конституциялық құрылысын күштеп өзгертудi, оның
5. Меншік иесінің не соттың шешімі бойынша бұқаралық
Бұқаралық ақпарат құралын шығаруды (эфирге шығаруды) тоқтату оны
2.3.БАҚ-тың қоғамдық пікір қалыптастырудағы рөлі
Иә, дамыған демократиялық елдерде қоғамдық теледидар бар
Әлемдегі алпауыт ел АҚШ-та қоғамдық телеарнаның өмір
Қызыл империяның шекпенінен шыққан, Батысқа терезесін айқара ашқан
Ал Еуропаға ұмтылған Украина елдегі Ұлттық теле-радио корпорациясы
Еліміздің теледидар жүйесі де бүгінде белгілі бір соқпаққа
Елімізде бір кездері көтерілген қоғамдық телеарна туралы мәселе
III. Қорытынды
«Теледидар қандай болса - халық та сондай», «Ел
Мәселе - біздің қоғамның қабілет пен қасиетке деген
Кәзіргі журналистиканың қоғамда сан алуан міндеті мен орны
Журналистикада қандай міндеттер мен мүмкіндіктер бар? Қоғамды насихатпен
Ал, бізде қандай ахуал қалыптасып отыр? Бізде (санаулы
Мемлекет өзінің ақпараттық кеңістігін әркімге талатып қарап отыр,
Әрине, журналистиканың стратегиялық сипаты мен теориясын, меңгеруін, күрделі
Менімше, аталмыш мәселені әуелі Журналистер одағының қолға алғаны
Қаржы мәселесі - қазақы журналистиканың басты дерті. Оған
Біздің ақпаратымыздың 70-80 пайызы аударма, қалғанын әупірімдеп, әдеби
БАҚтарымызда жанр айшықтау мәселесі де бұлыңғыр. Кәзіргі оқырманның
Біздің басылымдарға тән тағы бір кемшілік нақты концепцияның
Қазақтілді басылымдар аз болғандықтан, оларға монополиялық сипат тән.
Әр газеттің өз мінезі, бояуы, оқырманы, әлеуметтік тобы,
Шетелдік басылымдар мен олардың бізден шығып жатқан брендтеріне
ПАЙДАЛАНҒАН ӘДЕБИЕТ:
Қазақстан Ұлттық энциклопедиясы. Алматы, 2004.
\\Егемен Қазақстан газеті\\ 23.10.2007.
Т.Бекниязов. Журналистің шығармашылық шеберлігі. Алматы, 2004.
З.Тайшыбай. Журналистің құқықтық негіздері. Петропавл, 2008.
Интернет www.kalamger.kz 2 бөлім. 2009.
6. Авторы:С.Айтмаханов. Мемлекеттік тіл \\Айқын \\газеті. 2009 №4.
7. Авторы:Д.Дулатов. \\Егемен Қазақстан\\газеті 30.06.2007.
8. Авторы: Д.Маржанқызы. \\Егемен Қазақстан\\ газеті 13.06.2008.
9. Бұқаралық ақпарат құралдары туралы Қазақстан Республикасының
1999 жылғы 23 шілдедегі N 451
10.Авторы: Э.Уахитов. \\Жас Алаш\\ газеті. 23.02.2008.
24
Бұқаралық ақпарат құралдардың классификациясы
Ақпарат құралдарының тәрбиеге ықпалы
Бұқаралық ақпарат - маңызды тәрбие құралы
Қоғамдағы газеттің рөлі
Бұқаралық ақпарат құралдарының рөлі
БАҚ мәтіндерін классификациялау
Электронды ақпарат құралдары
Эвфемизм. Эвфемизмдердің жасалу жолдары
Газет тілінің және ондағы шағын жанрлардың орны
Бұқаралық ақпарат құралдарының негізгі функциялары