Программалаудың жүйелері
ҚАЗАҚСТАН
Қазақ мемлекеттiк қыздар педагогикалық университеті
Физика-математика факультетi
ИНФОРМАТИКА ЖӘНЕ ҚОЛДАНБАЛЫ МАТЕМАТИКА КАФЕДРАСЫ
Дипломдық жұмыс
Тақырыбы: “ИНФОРМАТИКАДАН 10-11 СЫНЫПТАРҒА АРНАЛҒАН ЖАҢА БУЫН ОҚУЛЫҚТАРЫНЫҢ МАЗМҰНЫ”
Қорғауға жiберiлдi
" "
кафедра меңгерушiсi
тех.ғ.к., доцент
Г.И.Салғараева
__________________ Орындаған:.
3-курс (3-жылдық)
Информатика мамандығы
сырттай бөлiмнiң студентi
Ғылыми жетекшiсі: тех.ғ.к., доцент Г.И.Салғараева_______________
Алматы, 2010ж.
МАЗМҰНЫ
КІРІСПЕ
I. Орта мектепте информатика пәнін оқытудың әдістемесі мен теориялық
Орта мектепте информатика пәнін оқытудың негіздері
Жалпы білім беретін мектептің жаратылыстану-математика бағытындағы 10-11 сыныптарына арналған
Орта мектепте оқытылатын 10-11 сыныпқа арналған информатика пәнінің оқулығына
ІІ. Жалпы білім беретін орта мектепте 10-11 сынып информатика
2.1. Информатикадан 10-сыныпқа арналған практикалық жұмыстар жасау технологиясы
2.2. Информатикадан 11-сыныпқа арналған практикалық жұмыстар жасау технологиясы
ҚОРЫТЫНДЫ
ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ
ҚОСЫМШАЛАР
КІРІСПЕ
Бүгінгі ғаламдану кезеңінде Қазақстан Республикасының білім беру жүйесін әлемдік
Қазақстан Республикасының әлеуметтік-экономикалық дамуының стратегиясының бағыттарына сәйкес, халықаралық білім
Осыған орай, мектепте білім мазмұнын жақсартудың алғы шарттарының бірі
І. ОРТА МЕКТЕПТЕ ИНФОРМАТИКА ПӘНІН ОҚЫТУДЫҢ ӘДІСТЕМЕСІ МЕН ТЕОРИЯЛЫҚ
"Информатика" пәнін оқыту үдерісінде оқытушы "Қазақстан Республикасы орта жалпы
Информатиканы оқып-үйренудің негізгі мақсаты:
Оқушы дүниетанымының ғылыми негіздерін қалыптастыру;
оқушының ойлауын және қабілеттерін дамыту;
оқушының ақпараттандыру кұралдарын, ақпараттық технологияларды меңгеруі;
оқушыны өмірге, еңбекке және білімін жалғастыруға дайындау.
Информатиканы оқып-үйренудін негізгі міндеттері:
• Ғылымның үш негізгі үғымдарының бірі ретінде ақпарат туралы
табиғат аясында, қоғамда, техникада қоршаған болмысты зерттеуге жаңа —
қоғамның дамуында, адам еңбегінің сипаты мен мазмұнының өзгеруінде жаңа
оқушының теориялық, шығармашылық ойлау қабілетін дамыту;
ойлаудың жаңа типін — оңтайлы шешімдерді. Таңдауға бағыттталған операциялық
ақпараттандыру құралдары, ақпараттық технологиялар саласында білімді, дағдыларды және тәжірибелерді
формалдылық, модельдеу, компьютерлік төжірибе және т.б. тәрізді ғылыми танымның
оқушыны еңбекке, кәсіптік өзін-өзі бағдарлауға баулу.
. ОРТА МЕКТЕПТЕ ИНФОРМАТИКА ПӘНІН ОҚЫТУ НЕГІЗДЕРІ
"Информатика" оқу пәнінің базистік оқу жоспарындағы орны. Информатиканы мектепте
Бірінші саты (7—9-сыныптар) - информатика бойынша оқушьшың міндетті жалпы
Екінші саты (10—11-сыныптар) — жоғары сыныптарда профильді оқу ретінде,
"Математика" білім беру саласьшдағы базистік оқу жоспарында "Информатика" пәні
"Информатика" оку пәні бойынша білім беру бағдарламаларының түрлері. "Ақпарат"
Білім беру негізгі бағдарламасы — информатиканың базалық курсы (7—9-сыныптар)
Білім беру профильдік бағдарламасы — қоғамдық-гуманитарлық және жаратылыс-математикалық бағыттар
Білім беру қосымша бағдарламасы — осы мемлекеттік стандарттың аясынан
"Информатика" пәні бойынша оқыту үлесінің көлемі. Жалпы білім беру
жалпы білім беру мектебінің негізгі сатысында (7, 8, 9-сыныптар)-
бағдарға байланысты оқудың жоғары сатыларында:
а) қоғамдық-гуманитарлық бағыт (10-11-сыныптар) — аптасына 1 сағат,
б) жаратылыстану-математика бағыты (10-11-сыныптар) — аптасына 1 сағат, оқу
Өкінішке орай "Информатика" пәніне сағаттарды осылай бөлудің өзі әсіресе
Осы оқу құралында жаратылыстану-математикалық бағытқа арналған мектептің жоғарғы сатысындағы
Жаратылыстану-математикалық бағытқа арналған білім берудің мазмұны бойынша мемлекеттік стаңдарт
Окудың мазмұны. Қазіргі заманғы программалық қамтамасыз ету. Компьютер. Операциялық
Программалаудың әдістері: кұрылымдық, модульдік, объектілік-бағдарлық, визуальдық. Программалардың жүйелері.
Визуальдық прогаммалаудың жуйесі. Пішіндер, басқарушы элементтер, модульдер мен кластар,
Компьютерлік графика. Негізгі графикалық рәсімдер және функциялар, константалар, айнымалылар.
Презентация. Презентацияның құрамдары. Презентацияның құралдары. Бейнелерді сканирлеу және өңдеу.
Үлкен көлемдегі ақпаратты өндеу. Ақпаратты жүйелендіру, сақтау және іздеу.
Ақпараттық жүйелер: мәліметтер банктері, білім базасы, жасанды интеллектінің жүйелері,
Іnternet желісі: Web-бетшелерді құру және қарап шығу, олардың дизайны.
2007—2008 оқу жылында информатиканың профильдік курсың оқыту Қазақстан Республикасы
Еліміздегі өзгерістер, қайта жаңғырулар білім беру жүйесіне де айтулы
Бүгінгі байланыс құралдары қатты жетілді. Жаңа ұрпақты жаңа өмірге
Жаңа ақпараттық технологиялар дегеніміз – білім беру ісінде ақпараттарды
Ақпараттық мәдениет дегеніміз – адамға ақпараттық кеңістіктің қалыптасуына қатысуға
Қазіргі мектепте шығармашылық ізденіс қабілеті дамыған, жаңа педагогикалық технологияларды
Қазіргі кезде жаңа ақпараттық технологияларды пайдалану, адам қоғамының барлық
Бұл аталған пунктерден шығатын қорытынды: пән мұғалімдердің компьютерлік сауаты
Жаңа технологиялар – педагогтің мүмкіндігін күшейтетін құрал, бірақ ол
Жаңа ақпараттық технология құралдарын информатика пәнінің кіріктірілген сабақтарына пайдалану,
2009-2010 оқу жылында Қазақстан Республикасының жалпы білім беретін мектептерінде
Базистiк оқу жоспарында мектептiң негiзгi сатысында (7-9 сыныптарда) информатиканы
7 сыныпта - аптасына 1 сағаттан, оқу жылында 34
8 сыныпта - аптасына 1 сағаттан, оқу жылында 34
9 сыныпта - аптасына 1сағаттан, оқу жылында 34 сағат
Еліміздегі білім беруді жаңарту үрдістерінің басты бағыттарының бірі бәсекелестікке
Базистiк оқу жоспарында 10-11 сыныпта жаратылыстану-математикалық бағытта информатиканы оқытуға
7-9 сыныптарда информатиканы оқытуда 7-сыныпқа арналған «Информатика» бағдарламасы -
ҚР Білім және ғылым министрлігінің 18.10.2005 ж. № 672
Жалпы білім беретін мектептердің жаратылыстану-математикалық бағытта информатиканы
Жалпы білім беретін мектептердің қоғамдық-гуманитарлық бағытта информатиканы
Бағдарламаға ескерту. Бағдарламада техникалық қате жіберілгендіктен, 3-бетте берілген сөйлемді
Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрлігінің 2009 жылдың 3-сәуіріндегі
7 сынып. Информатика. Ермеков Н., Стифутина Н. - Алматы:
8 сынып. Информатика. Е.Шевчук, Н.Кольева - Алматы: Мектеп, 2008
9 сынып. Информатика мен есептеуіш техника негіздерін оқыту.
Информатика. Ермеков Н., Криворучко В.А., Ноғайбаланова С.Ж. Қазақ тілінде
Информатика. Ермеков Н., Криворучко В.А., Ноғайбаланова С.Ж. Қазақ тілінде
Информатика. Ермеков Н., Криворучко В.А., Ноғайбаланова С.Ж. Қазақ тілінде
Информатика. Ермеков Н., Криворучко В.А., Ноғайбаланова С.Ж. Қазақ тілінде
7-11 сыныптарда мектептерге сәйкес келесі оқу-әдістемелік кешендерін қолданылу ұсынылады:
7-сынып. Информатика. Әдістемелік құрал. Н.Ермеков, С.Давиденко, С.Пилипенко. – Алматы:
7-сынып. Информатикадан практикум. Н.Ермеков, С.Давиденко, С.Пилипенко. – Алматы:
8-сынып. Информатика. Әдістемелік құрал. Е.Шевчук, Н.Кольева, Н.Завертунова. - Алматы:
8-сынып. Информатика. Жұмыс дәптері. Е.Шевчук, Н.Кольева - Алматы: Мектеп,
9-сынып. Информатика мен есептеуіш техника негіздерін оқыту.Әдiстемелiк құрал. Б.Нақысбеков,
9-сынып. Информатика мен есептеуіш техника негіздерін оқыту.Есептер мен жаттығулар
9-сынып. Информатика (Паскаль). - әдістемелік құрал. - Н.Ермеков,
10-сынып. Информатика. әдістемелік құрал (қоғамдық-гуманитарлық бағыт) Ермеков Н., Криворучко
10-сынып. Информатика. Дидактикалық құрал (қоғамдық-гуманитарлық бағыт). Н.Ермеков, В.Криворучко,
10-сынып. Информатика. әдістемелік құрал (жаратылыстану-математикалық бағыт) Н.Ермеков, В.Криворучко, Н.Шпигарь
10-сынып. Информатика. Дидактикалық материал (жаратылыстану-математикалық бағыт) Н.Ермеков, В.Криворучко,
11-сынып. Информатика. (қоғамдық-гуманитарлық бағыт) әдістемелік құрал Н.Ермеков, В. Криворучко,
11-сынып. Информатика. Практикум. Дидактикалық материал (қоғамдық-гуманитарлық бағыт). Н.Ермеков, В.Криворучко,
11-сынып. Информатика. әдістемелік құрал (жаратылыстану-математикалық бағыт) Н.Ермеков, В.Криворучко, С.Ноғгайбаланова
11-сынып. Информатика. Практикум. Дидактикалық материал (жаратылыстану-математикалық бағыт). Н.Ермеков, В.Криворучко,
Информатиканы тереңдетіп оқығысы келетін оқушылардың саны жеткілікті көп болған
Жоғары сыныптарда информатиканы оқыту кезінде мектептің оқу жоспарына
Оқушылардың таңдауы бойынша оқу пәні ретіндегі информатиканы оқыту, сондай-ақ
Жоғарыда аталған оқу бағдарламалары мен оқулықтар информатиканы оқыту үшін
Бағдарлы мектептерде, физика-математикалық және техникалық лицейлерде, физика мен математиканы
Ұйғыр, өзбек тілдерінде оқытылатын жалпы білім беретін мектептерде
Информатиканы оқыту бағдарламаларын арнайы жабдықталған мультимедиялық кабинетте және жалпы
Мектептің кітапхана қорында «Информатика» оқу пәні бойынша тағайындалған нормативтер
Жалпы білім беру ісін зерттеу бір сәтке тоқтап көрген
Білім саласындағы реформаның жаңару мен жаңғырудың куәсі боглып қана
Егеменді елімізді дүние жүзі елдерімен терезесі тең болатын дәрежеде
1.2 Жалпы білім беретін мектептің жаратылыстану-математика бағытындағы 10-11 сыныптарына
Жалпы оқытудың мақсаты – оқушыны дамыту. Осы мақсатқа сәйкес,
«Информатика» оқу пәні ретінде Қазақстан Республикасы жалпы орта білім
Мектептік информатика курсы білім алушыларға осы курсты оқыту
Мектеп информатикасының мазмұнын дамыту келешегі оқушылардың ақпараттық сауаттылығы мен
Информатика пәні оқушыларда әлемдік ақпараттық бейнені қалыптастыру мен
Мектептің білім мазмұнында информатиканы оқытудың жалпы мақсаттарын бөліп алуға
ақпараттық қоғам жағдайында оқушыларды жан-жақты даярлау;
ақпараттық қоғам мен технологиялардың мүмкіндігіне бейімделген оқушыларды ақпараттық
информатиканың ақпаратты беру, түрлендіру және оны қолдану сияқты
әлемдік ғылыми бейнені қалыптастырудағы ақпараттық үдерістердің мәнін ашу және
оқушыларды компьютерді оқу үрдісіне, бағдарлы бағытқа тиімді және
мектептің оқу-тәрбие үдерісіне ақпараттық-коммуникациялық технологияны енгізу үшін жағдай туғызу.
Бұл мақсаттарға жету келесі мiндеттердi шешу арқылы жүзеге
ғылыми-дүниетанымдық көзқарастарын қалыптастыру (ғылыми-әлемдік бейнені құруда және оны тірі
оқушылардың ойлау қабілетін дамыту (жеке жағдайда, алгоритмдік,
оқушыларды практикалық және бағдарлы бағыттарға даярлау (компьютермен жұмыс
Информатиканы оқытудың басты мiндеттерi негiзiнде оқу бағдарламасында нақты дидактикалық
Қазіргі уақытта информатиканың мектеп оқушыларын еңбекке, кәсіптік қызметке, жастардың
Жаратылыстану-математикалық профильге арналған информатиканың ұсынылып отырған курсы информатиканың базалық
Жаратылыстану-математикалық бағытқа арналған білім берудің мазмұны информатиканың төмендегідей бөлімдерін
Курстың міндетіне оқушыда ақпарат үғымын және оны өндеудің тәсілдерін
Материалды үсынудың деңгейі оқушыларды төмендегідей мүмкіндіктермен қамтамасыз етеді:
әртүрлі қолданбалы программалық қамтамасыз етуді белгілеу және пайдалану;
визуальдық программалаудың жүйесіндегі міндеттерді шешу;
презентацияны әзірлеуді жасау;
ақпараттың ауқымды келемін өндеу;
.• ақпараттық жүйелер үғымдарын білу;
Іnternet желісінде ақпаратты іздестіру;
Web -бетшелерді жасау және дизайнды безендіру.
Әр сыныптың бағдарламасыңда оқушылардың жас ерекшеліктері, математикалық аппараттың қалыптасу
Бастапқыда курс әр сыныпта аптасына 2 сағат бойынша, аудиторлық
Курстың ұсынылып отырған тақырыптық жоспарлауы ұсыныс етушілік сипат алады.
Курс компьютерлерді кеңінен қолдануға есептелген және барлық уақыттың жартысын
Оку материалының мазмұны мен құрылымы
Қазіргі заманғы программалық қамтамасыз ету. Компьютер. Операциялық жүйелердің қосымша
Программалаудың әдістері: құрылымдық, модульдік, объектілік-бағдарлық, визуальдық. Программалардың жүйелері.
Визуальдық программалаудың жүйесі. Пішіндер, басқарушы элементтер, модульдер мен кластар,
Компьютерлік графика. Негізгі графикалық рәсімдер және функциялар, константтар, айнымалылар.
Презентация. Презентацияның құрамдары. Презентацияның құралдары. Бейнелерді сканирлеу және өңдеу.
Үлкен көлемдегі ақпаратты өңдеу. Ақпаратты жүйелендіру, сақтау және іздеу.
Ақпараттық жүйелер: мәліметтер банктері, білім базасы, жасанды интеллектінің жүйелері,
Іnternet желісі: ақпаратгы қарап шығу және іздеу. Іздестіру жүйелері.
Web -программалау. Web -бетшелерді құру және дизайн.
Оқу материалының үлгі тақырыптық жоспарлануы
№ Тақырып Сағаттар саны
10-сынып
1. Қазіргі заманғы программалық қамтамасыз ету. Компьютер. Операциялық жүйелердің
2. Программалаудың әдістері: құрылымдық, модульдік, объектілік-бағдарлық, визуальдық. Программалаудың жүйелері.
3. Визуальдық программалаудың жүйесі. Пішіндер, басқарушы элементтер, модульдер мен
4. Компьютерлік графика. Негізгі графикалық рәсімдер және функциялар, константтар,
5. Презентация. Презентацияның құрамдары. Презентацияның құралдары. Бейнелерді сканирлеу және
Барлығы
11-сынып
1. Үлкен көлемдегі ақпаратты өндеу. Ақпаратты жүйелендіру, сақтау және
2. Ақпараттық жүйелер: мәліметтер банктері, білім базасы, жасанды интеллектінің
3. Іnternet желісі: ақпаратты қарап шығу және іздеу. Іздестіру
4. Web -программалау. Web -бетшелерді құру және дизайн. 9
Барлығы
10-11 сыныптарда барлық сағаттар 68
Оқушыны даярлау деңгейіне қойылатын талаптар.
Оқушылар білуі тиіс:
программалау жүйесінің ерекшеліктері;
құрылымдық, модульдік, объектілік-бағдарлық программалау ұғымы;
анимация мен мультипликацияны үйымдастырудың негіздері;
окып-үйрететін, бақылайтын, ойын программаларын әзірлеудің принциптері;
компьютерде программалық қамтамасыз етуді орнатудың тәртібі мен ережесі;
растрлық және векторлық графиканы өңдеу құралдары;
компьютерлік презентация үғымы;
презентацияны кұрудың ережесі;
үлкен көлемдегі ақпаратты өңдеуді ұйымдастыру;
ақпараттық-логикалык, модельдерді өңдеудің технологиясы;
реляциялык модельдерді тағайындау;
ақпараттық жүйелер туралы ұғым;
Іnternet-тегі іздестіру жүйелерінің үғымы;
Web -бетшелер құрудың тұжырымдамасы.
Оқушылар меңгеруі тиіс:
машиналық графиканың объектілерін және дыбыстық файлдарды жасау;
графикалық объектілерді программалау және олардың қозғалысы;
оқып-үйрететін, бақылайтын, ойындық программаларды жасау;
компьютерде қолданбалы программалық қамтамасыз етуді орнату;
мамандандырылған программалық күралдардың көмегімен презентацияны құру;
берілген пәндік салада ақпараттық-логикалық модельді жасау;
ақпараты түзетуді жүргізу, шаблон бойынша ақпарат Іздеу, мәлімсттер базасында
берілген пәндік салада мәліметтер базасын құру;
ақпараттық жүйелермеи жұмыс;
Іnternet -те ақпаратты іздестіруді және қарап шығуды жүзеге асыру;
Іnternet желісінде және электронды поштамен (е-таіі) жұмыс;
Web -бетшелерді құру, Web -бетшелердің дизайнын безендіру.
Профильдік курстың тақырыптарын оқып-үйрену бойынша
әдістемелік нұсқаулар
(11-сынып)
1-БӨЛІМ. АҚПАРАТТЫҚ ЖҮЙЕЛЕР (3 сағ). Оқытушыға сабақтар бойынша такырыптың
1-сабақ. Объектілерді топтастыру. Әртүрлі белгілер бойынша ақпаратты топтастыру.
2-сабақ. Ақпараттық жүйенің үғымы. Жасанды интеллектінің (ЖИ) жүйелері.
3-сабақ. Сараптама жүйелері- Мәліметтер банктері, білім базалары.
Негізгі мақсат. Оқушыда ақпараттық жүйелерді пайдаланудың негізгі үғымдары мен
Білім мен шеберлікке қойылатын талаптар: оқушылар ақпаратық жүйелердің пайдалану
Әдістемелік нұсқаулар. Аталған тақырып біздің " 11-сыныпқа арналған информатика.
2-БӨЛІМ. МӘЛМЕТТЕР БАЗАЛАРЫ (17 сағ). Аталған тақырыптың негізгі міндеті
Оқытушыға тақырыптың материалын төмендегідей сабақтар бойынша бөлу ұсынылады:
1-сабақ. Мәліметтер базалары. Мәліметтер модельдері. Реляциялык модель.
2-сабақ. МББЖ М8 Ассеss-пен жұмыс.
3-сабақ. Мәліметтер базаларын құрудың тәсілдері.
4-сабақ. Мәліметтер базаларының кестелерін жасау.
5-сабак. Кестенің қүрылымын модификациялау.
6-сабак. Өз бетінше жұмыс.
7-сабак. Көпкестелі базаларды жобалау.
8-сабақ. Көпкестелі базаларды жобалау.
9-сабақ. Кесте режимінде мәліметгерді енгізу және өндеу.
10-сабақ. Пішіндерді құру.
11-сабақ. Мәліметтерді іздеу және ауыстыру.
12-сабақ. Мәліметтерді іздеу және ауыстыру.
13-сабақ. Сауалдар көмегімен кестелерден мәліметтерді таңдау.
14-сабақ. Сауалдар көмегімен кестелерден мәліметтерді таңдау.
15-сабақ. Есептерді әзірлеу.
16-сабақ. Мәліметтердің оқу базасын құру бойынша жобалау қызметі.
17-сабак- Мәліметтердің оқу базасын құру бойынша жобалау қызметі.
Негізгі мақсаты: оқушының мәліметтер базаларының негізгі үғымын және
Білім мен шеберлікке қойылатын талаптар: оқушылар үлкен көлемдегі ақпаратты
Әдістемелік нұсқаулар. Аталған тақырып біздің "Жаратылыстану-математика бағытындағы 11-сыныпқа арналған
3-БӨЛІМ. ИНТЕРНЕТ (5 сағ). Аталған бөлімнің негізгі міндеті
1-сабақ. Интернет желісінің принципі және оны ұйымдастыру. Интернет кызметі.
2-сабақ: МS Іnternet Ехрlоrеr браузермен жұмыс.
3-сабақ: Іздестіру жүйелері. Интернетте ақпаратты іздеу.
4-сабақ. Электронды пошта
5-сабақ. 3-бөлім бойынша қорытынды бақылау. Өз бетінше жұмыс.
Негізгі мақсат: ақпаратты қайта өңдеу құралы, адамдар арасындағы байланыс
Білімге және шеберлікке қойылатын талаптар: Оқушылар Интернеттің қазіргі заманғы
Әдістемелік нұсқаулар. Жаһандық желі әлемдік ақпарат ресурстарын ортақ пайдалану
ОРТА МЕКТЕПТЕ ОҚЫТЫЛАТЫН 10-11 СЫНЫПҚА АРНАЛҒАН ИНФОРМАТИКА ПӘНІНІҢ ОҚУЛЫҒЫНА
10-сынып.
1. Ермеков Н., Криворучко В.А., Ноғайбаланова С.Ж. Информатика. Жалпы
2. Оқулықтың жеке пунктарының мазмұны:
1-тарау. Программалық жабдықтама. Операциялық жүйе.
Компьютердің программалық жабдықтамасы. Әртүрлі қолданбалы программалық қамтамасыз етуді белгілеу
2-тарау. VISUAL BASIC визуальды бағдарламасының жүйесі.
Даярламаның жинақталған ортасы. Пішін және басқару элементтері. Басқару элементтері.
а) оқу материалының «Информатика бойынша білім беру мазмұнының міндетті
б) Әрбір тақырыптың соңында тақырыпқа байланысты сұрақтар қойылған. Мысалы,
1.1-тақырып. Компьютердің программалық жабдықтамасы.
1. Жүйелік программалық жабдықтамаға не жатады?
2. ОЖ қызметтері қандай?
3. Желілік программалық жабдықтамаға не жатады?
2.1-тақырып. Даярламаның жинақталған ортасы.
1. Объект, қасиет, оқиға, пішін түсініктеріне анықтама беріңдер.
2. Визуальды программалаудың мәні неде?
3. Жиі пайдаланылатын пішін оқиғаларын атаңыз?
3. Оқулық тапсырмалары мен жаттығуларына талдау:
а) теориялық материалдарды бекітуге және өзіндік жұмыстарға арналған
б) теориялық материалдарды бекітуге және өзіндік жұмыстарға арналған
в) берілген тапсырманың мазмұны білім алушылардың тәрбиелеу мақсатына сәйкес
г) ауызша есептеуге арналаған тапсырмалар аз. Тапсырмалардың күрделілігі осы
д) Бірақ оқулықта қызықты ттапсырмалар аз келтірілген, тарихи тапсырмалар
4. Оқулық мәтінін талдау:
а) оқу материалының мазмұны, оның түсіндірілуі, көрнекілігі, қарапайымдылығы түсінікті
б) дидактика принциптерінің қамтылуы: анықтылығы, жүйелілігі, бірізділігі, көрнекілігі, практикамен
в) Білім алушының жасына байланысты оқу материалы түсінікті, оқулықты
г)Оқулық шрифтерінің безендендірілуі және басылымның сапалылығы эргономикалық талаптарға сәйкес
5. Оқулықта сызбалардың, суреттердің, графиктердің орналасуы дұрыс, сапасы жақсы.
6. Сабақтан тыс жұмыстарды орындайтын материалдары жоқ.
7. Оқулықта информатика курсының матиматикамен, сызумен, т.б. пәндермен пәнаралық
8. Оқулық басқа авторлардың оқулықтарынан ерекшеліктері: Әрбір жеке тараудың
10. Менің ойымша оқулық Мемлекеттік стандартқа сай етіп жасалынған.
11-сыныпқа арналған информатика оқулығына талдау жасау.
1. Ермеков Н., Криворучко В.А., Шпигарь Н.Н. Информатика. Жалпы
2. Оқулықтың жеке пунктарының мазмұны:
1-тарау. Ақпараттық жүйелер.
Үлкен көлемдегі ақпаратты өндеу. Ақпаратты жүйелендіру, сақтау және іздеу.
2-тарау.Мәліметтер базасы.
Мәліметтер базалары. Мәліметтер модельдері. Реляциялык модель. МББЖ М8 Ассеss-пен
3-тарау.Интернет
Интернет желісінің принципі және оны ұйымдастыру. Интернет кызметі. МS
а) оқу материалының «Информатика бойынша білім беру мазмұнының міндетті
б) Әрбір тақырыптың соңында тақырыпқа байланысты сұрақтар қойылған. Мысалы,
Мәліметтер базаларының негізгі мүмкіндіктері қандай?
«Бөтен кілт» деген не?
Базаға сауал деген не?
Кестелер арасында қандай «қатынастар» болады?
Есептелетін өріс дегеніміз не?
Онда қакндай операциялар орындауға болады?ъ
Пішін не үшін қолданылады?
Жазба деген не?
Өріс деген не?
Конструктор режимі неге арналған?
3. Оқулық тапсырмалары мен жаттығуларына талдау:
а) теориялық материалдарды бекітуге және өзіндік жұмыстарға арналған
б) теориялық материалдарды бекітуге және өзіндік жұмыстарға арналған
в) берілген тапсырманың мазмұны білім алушылардың тәрбиелеу мақсатына сәйкес
г) ауызша есептеуге арналаған тапсырмалар жеткілікті. Тапсырмалардың күрделілігі осы
д) Бірақ оқулықта қызықты тапсырмалар жеткілікті келтірілген, тарихи тапсырмалар
4. Оқулық мәтінін талдау:
а) оқу материалының мазмұны, оның түсіндірілуі, көрнекілігі, қарапайымдылығы түсінікті
б) дидактика принциптерінің қамтылуы: анықтылығы, жүйелілігі, бірізділігі, көрнекілігі, практикамен
в) Білім алушының жасына байланысты оқу материалы түсінікті, оқулықты
г)Оқулық шрифтерінің безендендірілуі және басылымның сапалылығы эргономикалық талаптарға сәйкес
5. Оқулықта сызбалардың, суреттердің, графиктердің орналасуы дұрыс, сапасы жақсы.
6. Сабақтан тыс жұмыстарды орындайтын материалдары жеткілікті.
7. Оқулықта информатика курсының матиматикамен, қазақ тілімен, т.б. пәндермен
8. Оқулық басқа авторлардың оқулықтарынан ерекшеліктері: Әрбір жеке тараудың
9. Берілген информатика курсын орындауда Windows ОЖ, Micrisoft
10. Менің ойымша оқулық Мемлекеттік стандартқа сай етіп жасалынған.
ІІ. Жалпы білім беретін орта мектепте 10-11 сынып информатика
Мектепте оқыту технологиясы оқыту процесіне қажетті психологиялық -
Жалпы білім беретін мектептер үшін информатиканы оқыту технологиясын мынадай
а) оқытудағы педагогикалық экспромттарды жоюы қажет;
ә) оқушының оқу танымдық қызметінің құрылымы мен мазмұнын анықтайтын
б) оқу мақсатын диагностикалық зерттеу жолымен анықтап, оның меңгерілу
в) практикада оқу процесінің толықтығын қамтамасыз етуі тиіс.
Қазіргі таңда білім беру ісін реформалау “ізгілендіру парадигмасы” негізінде
Білім беру жүйесін жаңартуда және жетілдіруде алдымен жаңа негізде
Қазіргі таңда Қазақстан Республикасының Конституциясын негізге ала отырып, білім
Білім беруді демократияландыру проблемасы білім беру жүйесінің әртүрлі деңгейлерінде
Өктемшіл қоғамнан ерекшелігі - демократия қоғамдық өмірге еркін тәуелсіз
Республикамыздың және шет елдердің білім беру ісін реформалаудың тұжырымдамалық
оқушы (немесе оның ата-анасы) мектеп типін, білім мазмұнын, оның
оқушы оқу іс-әрекетінің субъектісі ретінде қарастырылады, яғни ол-оқу процесіне
оқушыға дамудың жеке траекториясы, қарқыны, оқыту ортасы беріледі. Шәкірт
оқу процесінде оқушының белсенділігі, өз бетімен танымдық қызмет жасауы,
оқу процесін,мектеп өмірін басқаруға оқушының қатысуы мақұлданады, ұйымдастырылады;
Қазіргі мектептегі реформалау контекстінде ізгілендіру ұғымы білім процесіне оқушының
Білім беруді ізгілендіру келесі шарттармен сипатталады:
оқыту мақсаты өз бетімен жүзеге асыратын, өзін-өзі бағдарлайтын тұлғаның
-оқыту процесі сыртқы мотивациямен оңтайлы үйлестірілген ішкі мотивацияға,
тұлғаның дамуы біртұтас, тән, эстетикалық даму бірлігінде, яғни, сана,
оқыту оқушылардың өзіндік іс-әрекеті мен тәжірибесі сүйене отырып өткізіледі,
оқыту ұлттық және жалпы адамзат құндылықтарына, оқушылардың психологиялық -
Оқу процесіне жаңа педагогикалық технологияны енгізу қажеттілігін негіздей отырып,
Жаңа тақырыпты өткенде мұғалім әрбір оқушыны тексере алмайды, оның
Тіпті мұғалімнің әрбір оқушыны тексеріп шығуға мүмкіндігі бар, кері
Орта мектептің негізгі міндеті-оқушыларға білім беру арқылы белгілі бір
Қазіргі кезде оқушылардың шығармашылығын дамыту жөнінде олардың белгілі бір
Дәстүрлі оқытуда мұғалімдердің көпшілігі репродуктивті ойлау мен репродуктивті оқыту
5.Дәстүрлі оқытуда пән мұғалімдері еңбек тәртібі мен сабақ үлгерімін
Информатиканы оқыту технологиясы бұл екі процестің жұбын үзбей қарастырады.
Біріншіден, мұғалім әрбір оқушыны жеке зерделенетін тақырыптар бойынша тексере
Екіншіден, тіпті мұғалімнің әрбір оқушыны әрбір өтілген тақырып
Үшіншіден, мұғалім барлық өзінің оқушыларын өздігінен оқулықпен жұмыс істеуге,
Төртіншіден, мұғалім өз сабақтарында өзінің пәні бойынша оқушылардың қызығушылығын
Бесіншіден, дәстүрлі оқытуда мұғалімнің тәрбиелеу мүмкіндіктері де шектеулі.
Алтыншыдан, ең бастысы, мұғалім оқушылардың берілген материалды түгелдей (100%)
Осының бәрі білім жүйесіне жаңа педагогикалық технологияларды қарқынды ендіруді
Егер дәстүрлі оқытуда басты рөл мұғалімге берілсе, енді оқу
Біз жоғарда оқытудың педагогикалық жүйесін
Педагогикалық жүйе деп, жеке адамды
Педагогикалық жүйенің құрамды бөлігіне оқытудың
Әдістемелік жүйенің құрамды бөлігі оқыту
Қәзіргі кездегі білім берудің мақсаты
Білім беруді ізгілендіру, демократияландыру принциптері білім
2.1. Информатикадан 10-сыныпқа арналған практикалық жұмыстар жасау технологиясы
«WINDOWS 2000» ОПЕРАЦИЯЛЫҚ ЖУЙЕСІН БАПТАУ
1-практикалық жұмыс.
WINDOWS жүйесіндегі дыбыстардың тағайындалуы.
Компьютерде жұмыс істеу барысында WINDOWS жүйесін өзіңе ыңғайлы етіп
Дыбысты баптау
1. Басты мәзірдсн "Настройка"бағанынан "Панель управления" командасын аламыз.
2. "Панель управления" капшығының терезесінен "Звук" белгісінің ерезесінен
"Свойства: Звук"терезесі шығады (1.1-сурет).
Онын, шгіндегі "События" болімінде кажетті дыбысты керек ететін
"Звук" бөлімінде қажетті дыбыстардың жиынтығынан керекті атауды таңдап алады
"Применить" батырмасын шертеді.
"Ок" батырмасын шертеді.
" События" бөліміңдегі тізімде дыбыстық куаттауды қажет ететін қалыпты
Ал енді әрекеттерді дыбыстық қуаттауды алып тастау үшін Файл
1.1-сурет. Дыбыстық диалогтық терезе.
1.2-сурет. Дыбысты іздеу диалогтық терезесі.
2-практикалық жұмыс.
Көркем қыстырманы орнату
Көркем қыстырма — арнайы программалар, ол арқылы монитордың жұмысын
Бірінші тәсіл:
Басты мәзірден "Настройка"бағанынан "Панель управления" командасын аламыз.
"Панель управления" қапшығының терезесінен "Экран" белгісінің терезесін ашындар.
"Свойства: Экран" терезесі шығады.
Оның ішіндегі "Заставка" бөлімін ашады (1.3-сурет).
''Заставка" бөліміндегі тізімді карай отырып, қажетті көркем қыстырманы тандап
6. Үзілістік уақыт аралығын көркем қыстырма арқылы белгілі бір
Екінші тәсіл:
1. Жұмысшы үстел кеңістігіндегі бос жердің бірінде тышқанның оң
Динамикалық меню ішінен "Свойства" командасын тандап аламыз. Диалогтық терезеде
Оның ішіндегі "Заставка" бөлімін ашады. "Заставка" бөліміндегі тізімді қарай
Көркем қыстырмалардың көп таралған түрлеріне "Бегущая строка", "Объемный текст"
1.3-сурет. Экранның диалогтык терезесі: заставка айналмалы жиынтығы
"Объемный текст" көркем қыстырмасын орнату
1. Жұмысшы үстел кеңістігіндегі бос жердің бірінде тышқанның оң
Динамикалық меню ішінен "Свойства " командасын таңдап аламыз. Диалогтық
Оның ішіндегі "Заставка" бөлімін ашады. "Заставка" бөліміндегі тізімді қарай
Оның ішіндегі "Объемный текст" бөлімін ашады.
"Настройка" батырмасын шертеміз.
Диалогтық Параметры заставки "Объемный текст" терезедегі "Текст "дөңгелекшесін алып,
Енгізілген көркем қыстырманы "Экран" бөліміне қайта
оралу арқылы көре аласың (1.5-сурет). Соңдағы "Просмотр"
батырмасын шертіп, көркем қыстырманы қозғалтуға, яғни
анимациялық қимылға келтіруге болады. Тышқанмен
шерту арқылы алдыңғы әрекеттерге, яғни "Экран" тере-
зесіне қайта ораламыз.
1.4-сурет. "Объемный текст" орнатудың диалогтық терезесі.
1.5-сурет. Экран қасиеттерінің диалогтық терезесіндегі "Объемный текст"
"Бегущая строка" көркем қыстырмасын орнату.
Жоғарыдағы тәсілдің 1-3 пункттерін орындау керек.
Оның ішіндегі " Бегущая строка" бөлімін ашады.
"Настройка" батырмасын шертеміз.
Диалогтық "Параметры застовки "Бегущая строка" терездегі "Текст "дөңгелекшесін алып,
1.6-сурет. "Бегущая строка" орнатудың диалогтық терезесі.
Енгізілген көркем қыстырманы "Экран" бөліміне қайта оралу арқылы көре
1.7-сурет. Экран қасиеттерінің диалогтық терезесіндегі "Бегущая строка"
"VІSUАL ВАSІС " ВИЗУАЛДЫ ПРОГРАММАЛАУ ЖҮЙЕСІНІҢ СИПАТТАМАСЫ
1-практикалық жумыс.
Ваsіс" визуалды проғраммалау ортасы
" Visual Ваsіс " визуалды программалау ортасын іске қосу
Visual Ваsіс (қысқаша жазылуы бойынша бұдан кейін VB болады)
1. WINDOWS жүйесінің басты менюінен Visual Ваsіс тікелей
іске қосылады:
Пуск\Программы\Місrоsоft Visual Studio\ Місrоsоft Visual Ваsіс 6.0.
Егер жұмысшы үстелінде VB таңбашасы болса (1.8-сурет), онда оны
Егер олай болмаса, онда VB таңбасын табу үшін басты
менюден "Найти все файлы" терезесін ашасың (Пуск/Найти/Файлы и
VB программалау ортасын іске қосу. Ол үшін мына
басты меню Пуск (Start) батырмасынан
Місrоsоft Visual Ваsіс 6.0. программасының белгісін шертеміз
1.8-сурет. VВ 6.0 таңбашасы
Егер жаңа жобаның диалогтық терезесі (New Project) шығатын болса,
1.9-сурет. Жаңа жобаның терезесі
1.10-сурет. Visual Ваsіс терезесіндегі негізгі компоненттер
VВ программалау ортасының кейбір құрамды бөліктеріне тоқталып өтелік:
• Строка меню (меню жолы) — VB программалау ортасын
• Панелъ инструментов (құралдар панелі) — пиктограммалы батырмасы бар,
•Окно управляющих элементов (басқару элементтері тсрезесі)— программалау элементтері ретінде
•Форма (пішін) — жобалау кезінде құрылатын программаның орындалуы не
Окно конструктора форм (пішін құрастырғыш терезе)- программалау барысындағы түрлі
Окно проекта (жобалау терезесі) — жобалау программасына енетін модульдердің
Окно свойств (қасиеттерді өзгерту терезесі) — программадағы элементтердің қасиеттерін
Окно макета формы (пішін үлгісі терезесі) — жобалау қосымшасы
2-практикалық жұмыс.
"Visual Ваsіс" визуалды программалау жүйесінен шығу. VB программалау жүйесінен
File, Exit командаларын таңдап алу керек.
Экранда сұрақ туындауы мүмкін, егер программадағы жобаның өзгерістерін сақтағыңыз
3-практикалық жұмыс.
Программалау VB жүйесі.
VB белгісін іске косыңдар.
VB негізгі құрамды бөліктерімен танысыңдар.
VB программалау ортасынан шығындар.
ПІШІМДЕУ ӘДІСТЕРІ
Программалау ортасымен танысу пішін құрастыру әдістерінен басталады. Сондықтан пішіндеудің
1-практикалық жұмыс.
Пішіндеудегі мәтіндер
Бастапқы жұмыс пішіндеуден басталады. Ол үшіні тышқанмен "Мое первое
1. File =» New Project командасын орындаймыз. Егер VB
2 Егер экранда пішіндеу үлгісі жоқ болса, онда оны
2.1. File =» New Project командасын орындаймыз. Егер VB
Егер экранда пішіндеу үлгісі жоқ болса, онда оны View→Ғоrт
Тышқанның оң жақ батырмасын бір рет шерту арқылы экранда
Пішіндеу үлгісінің өлшемін өзгертуге болады. Ол үшін "Окно
өзгертуге болады.
Name қасиетіне сәйкес frmFirst мәнін беру керек. Олар арқылы
VB қосымшасында Сарtіоп қасиетіне сәйкес Мое первое приложение мәнін
Осы пішіндеу үлгісін екі рет шерту арқылы программа
терезесі ашылады. Программа терезесінің жоғарғы бөлігінде
екі ашық тізім болады: объектілер тізімі мен оның белгілі
бір қалыпты тізімі. Белгілі қалып тізімінен Сlіск қоршамасын
шертіңдер, яғни басасыңдар. Рrivate Sub және Епd Sub жолдарының
Print "Мое первое приложение" Осы команданы тышқанды шерту арқылы
"Окно проекта" терезесінен "Просмотр программы" батырмасын (2.4-суретті қара) басып,
Объектілер тізімі Қалып тізімдері
1.12-сурет. Программа терезесіндегі FrmFirst объектісіндегі Сlіск тізімінің процедурасы
2.9. "Окно свойств" батырмасында мәтіннің келесі қасиеттері беріледі:
Қасиеті Мәні
FontName Агіаі
FonSize 14
CurrentX 100
CurrentY 100
2.10. File =» Save Project командасын орындаймыз. FrmFirst, Frm
Мынаған көңіл бөліңдер: біздің пішіндеу үлгіміз үш атрибуттармен сипатталады:
Ruп =» Start командасын орындаймыз. Экранда бос пішіндеу үлгісі
Осы қосымшаны жабу үшін тышқанның бағыттауышы аркылы терезенің бір
Алғашқы бірінші қосымшаны жасадық. Оны өздерің ары қарай қарпін
1.13-сурет. Біздің бірінші қосымшамыз
2.2. Информатикадан 11-сыныпқа арналған практикалық жұмыстар жасау технологиясы
1 -практикалық жұмыс. Анықтамалық ішкі жүйені пайдалану
Тапсырма.
Анықтамалық ішкі жүйеге кіру тәсілдерімен танысу үшін төмендегілерді орындау
1. Басты менюдегі -?- опциясын пайдаланып, мазмұндық бөлімнен мына
Microsoft Access 2000 программасына кіріспе
Анықтама алу
Басты менюдегі -?- опциясын пайдаланып мазмұңдық бөлімнен құралдар панеліндегі
Басты менюдегі -?- опциясын пайдаланып, басты менюдің бөлімдері туралы
"Файл" бөлімі: берілгендер базасын құрады, ашады, сақтайды, экспорттау арқылы
"Правка" бөлімі: көшіру, қиып алу, енгізу командаларын құрайды.
"Вставка" бөлімі: кесте, сұрау салу, пішін, есеп беруді іске
"Окно" бөлімі: қажет ақпараттарды көрсетеді.
"Сервис" бөлімі: орфография, параметрлерді ұсынады.
2-практикалық жұмыс. Кесте құрылымын қалыптастыру
Тапсырма. Мектепте оқитын оқушылар туралы анықтамалық мағлұматтарды сақтауға арналған
Жұмыс технологиясы.
1. Жаңа ББ құру:
• WINDOWS құралдарын пайдаланып, С:\
Access 2000 программасында мына команданы басты менюден орындандар: Файл
"Файл новой БД" диалоггық терезеде өз қапшықтарыңды тандаңдар және
ББ кестесін құру: "Базаданных" терезесінде Таблица -Создатъ — Конструктор
Кесте алаңшаларын төмендегі ақпараттармен толтырындар:
Поле Тип поля Размер поля
Номер Текстовое 7
Фамилия Текстовое 15
Имя Текстовое 10
Отчество Тскстовое 15
Пол Текстовое 1
Дата рождения Дата Краткий формат
Класс Текстовое 5
Барлық берілгендер енгізілген соң, экран мынадай түрге көшеді:
4. Кестені сақтау:
Менюден: Файл - Сохранить командасын таңдаңдар.
"Сохранение" терезесінде файлға "УЧЕНИК" атауын беріңдер. "ОК" батырмасын шертіндер.
Негізгі алаңды енгізуді болдырмаңдар.
5. Берілгендер базасын жабыңдар, ол үшін Файл —Закрыть командасын
3-практикалық жұмыс. Кесте режімінде берілгендерді енгізу және редакторлау
Құрылған кестеге берілгендер СУБД Access ортасында үнсіздік жағдайында кестелік
Кесте режімінде берілгендерді енгізу бірден бірнеше жазбаларды көруге мүмкіндік
Кестедегі берілгендер көп болған жағдайда, кестедегі жазбалар бойымен орын
• Бірінші жазба: "Первая запись" батырмасын шертіндер.
• Соңғы жазба: "Последняя запись" батырмасын шертіндер.
Кестенің алғашқы бағаны: "Ноmе" пернесін басындар.
Кестенің соңғы бағаны: "Еnd пернесін басындар.
Бір жолға жоғары: "Uр" пернесін басындар.
Бір жолға төмен: "Down" пернесін басыңдар.
Экранға жоғары: "Раgе Uр" пернесін басындар.
Экранға төмен: " Раgе Down" пернесін басындар.
Кестенің жоғарғы сол жақ бұрышы: "Ctrl+Home" пернелерін басыңдар.
Кестенің оң жақ төменгі бұрышы: "Ctrl+End" пернелерін басыңдар.
Жазбаны өшіру үшін оны ерекшелеп алып, "Del" пернесін басындар
Тапсырма.
1. Алдыңғы тапсырма бойынша кестедегі "УЧЕНИК" тобына оқушылардың аты-жөнін
2. Анықтамалық көмектен жазбаны түзету жайлы, негізгі түзеу операциялары
Жұмыс технологиясы.
1. Дайын құрылған " 11 сынып" атты ББ ашыңдар:
Басты менюден: Файл - Открыть
11 сынып сақталған файлды тауып, оны тышқан арқылы ашындар.
"УЧЕНИК" кестесін ашыңдар: "11 кл.: база данных" терезесінде Таблица
Өз топтарың (және басқа да топтар) бойынша берілгендерді кестеге
Сонда экранда төмендегідей ақпараттар шығады:
Кестедегі берілгендерді өзгертіндер: алаңшалардың қоршауын өзгертіп, ескі жазбаларды өшіріндер,
Кесте құрылымын өзгертіндер, нақты түрде — кесте жинақтауышын (Таблица
Ай, күндер, жылы берілген бағанның бейнелеуін өзгертіп, оның кестені
*Ескертулер: 4 және 5 пункттер бойынша анықтамалық акпаратқа сүйеніңдер.
6. ББ жабыңдар, ол үшін Файл — Закрыть командасын
4-практикалық жұмыс. Тұтынушылық біркестелік пішінді кұру.
Осындай кестеге, егер экранды дайын үлгі және пішінді қолдансақ,
Ассеss 2000 программасында төмендегі пішіндерді құрастыратын арнайы шебер бар:
бір баған — экранға алаңшалар жол тізбегі ретінде шығады;
кестелік пішін - алаңшалар жол және баған түрінде шығады;
диаграмма — кестедегі сандық берілгендерді диаграммалар түрінде көрсетеді;
құрама пішін — бірнеше кестелердің берілгендерін біріктіреді;
Қалыпталған пішін ББ өзгертуге, өшіруге, жаңа берілгендерді енгізуге мүмкіндік
Тапсырма:
Тұтынушылық біркестелік пішінді "УЧЕНИК" кестесіндегі берілгендерді енгізу және түзеу
Тұтынушылық біркестелік пішінді құру мүмкіндіктерімен толық танысыңдар.
Жұмыс технологиясы.
1. Дайын құрылған "11 сынып" атты ББ ашындар:
Басты менюден: Файл — Открыть командасын орындаңдар.
11 сынып сақталған файлды тауып, оны тышқан арқылы ашыңдар.
2. ФОРМА - СОЗДАТЬ командасын орындандар.
3. НОВАЯ ФОРМА терезесіңде МАСТЕР ФОРМ командасын тандандар. Берілгендер
МАСТЕР ФОРМ берген нұсқауларды орындаңдар. Пішінге "ФОРМА 1" деген
Құрылған пішінді ашып, ББ жаңа берілгендер енгізіңдер.
Пішін түріндегі кесте бойымен орын ауыстыру мүмкіндіктерімен танысыңдар. Қажет
7. ББ сақтаңдар.
5-практикалық жұмыс. Есеп беруді ұйымдастыру.
Ассеss 2000 программасы ББ-дан ақпаратарды есеп түрінде (ББ мазмұнын
ББ мазмұнын тікелей басып шығару;
бөліктері бойынша есеп беру - тұтынушыға ыңғайлы түрде дайындалған
арнайы есеп беру — хат және пошталық жапсырмаларды дайындайды;
Есеп беру берілгендерді ықшамды орналастыру үшін жұмыс жасауды жеңілдетуге
Тапсырма.
Шебер көмегімен "УЧЕНИК" кестесінің берілгендерін шығаруға арналған бөліктер бойынша
УЧЕНИК
Фамилия Имя Отчество Класс
Есеп берудің негізгі принциптерімен танысыңдар.
Жұмыс технологиясы.
1. Дайын құрылған " 11 сынып" атты ББ ашыңдар:
Басты менюден: Файл — Открытъ командасын орындаңдар.
11 сынып сақталған файлды тауып, оны тышқан аркылы ашыңдар.
ОТЧЕТ - СОЗДАТЬ командасын орындаңдар.
НОВЫЙ ОТЧЕТ терезесінде МАСТЕР ОТЧЕТОВ командасын таңдаңдар. Берілгендер көзі
МАСТЕР ОТЧЕТОВ берген нұсқауларды орындаңдар. Есеп беруге "УЧЕНИК" деген
өзгертіп көріндер. Қажет жағдайда анықтамалык ақпаратқа сүйеніңдер.
ББ сақтаңдар.
6-практикалық жұмыс. Іздеу, сүзгіден өткізу, сұрыптау командалары.
Ассеss ортасы іздеу, сузгіден өткізу, сұрыптау командаларының қолданылу аясын
Тапсырма.
Пішін режімінде барлық алаңшалар бойынша іздестіру жүргізу.
Кестелік режімінде ББ берілгендерді сұрыптау.
ББ жазбаларын сүзгіден өткізу.
Жүмыс технологиясы.
1. Дайын құрылған "11 сынып" атты ББ ашыңдар:
Басты менюден: Файл — Открытъ командасын орындандар.
11 сынып сақталған файлды тауып, оны тышқан арқылы ашындар.
ФОРМАТ терезесін ашыңдар.
ФОРМАТ терезесінде ФАМИЛИЯ алаңшасының мазмұнын шығарындар.
Басты менюден ПРАВКА - НАЙТИ командасын орындандар.
Түрлі алаңшалар бойынша қилы критерийлермен іздеуді іске асырыңдар. Қажет
Кестелік режімдегі ББ ашыңдар және пішін терезесін жабыңдар.
Берілгендер сұрыпталатын алаңшаларды анықтандар. Басты менюден ЗАПИСИ - СОРТИРОВКА
Әрбір алаңша бойынша сұрыптауды қайталаңдар. Қажет жағдайда анықтамалық ақпаратқа
Берілгендерді шығаруды сүзгіден өткізіндер. Ол үшін басты менюден ЗАПИСИ
сүзгінің пішімін (берілгендерді басып шығару шартын) беріңдер. Содан соң
Барлық аланшалар бойынша берілгендерді сұрыптаудың түрлі шарттары бар тапсырмалармен
Бақылау сұрақтары
Ассеss берілгендер базасын құрудың қандай тәсілдері болады?
Алаңшаға мәтіндік өрнекті енгізу үшін қандай типтерді пайдаланасыңдар?
Алаңшалар мәндеріне (сұрау бойынша ББ-нан жазбаларды сұрыптау үшін) қандай
Негізгі алаң қалай орнатылады?
ББ-ндағы кестелер арасындағы байланыстар қалай орнатылады?
Ассеss кестесінде 255 алаңша болуы мүмкін бе?
Іріктеуге сұрау салу деген не?
Қандай режімде сұранысқа арналған шарттарды бекітеді?
Ассеss-тің сұранысқа ұқсас қандай мүмкіндіктері сәйкес белгілі шартпен берілгендерді
Автоматты түрде шарттарды қанағаттандыратын жазбалардың көбін бірден қалай өшіруге
Пішіндер көмегімен берілгендерді енгізу, редакторлау және іздеу мүмкін бе?
12. Ассеss-тің қандай мүмкіндіктері қайталанатын амалдарды автоматтандырады?
13. Автоматты түрде бұрынғы бір немесе бірнеше кестелердегі берілгендерден
14. Берілгендер базасын қорғаудың қандай тәсілдерін білесіңдер?
Өзіндік жүмыс тапсырмалары
Кондитерлік тауарлар туралы берілгендер базасын кұрыңдар, олардың ішінде тауардың
жауаптарымен мысалдар келтіріңцер.
Туыстарың туралы берілгендер базасын құрыңдар: әкеңнің, анаңның, әпкеңнің, ағаңның,
3. Өздеріңнің достарың туралы берілгендер базасын құрыңдар: онда олардың
Мұғалімдерің туралы берілгендер базасын құрыңдар: олардың аты-жөні толық, жасы
Әдебиет, дене тәрбиесі, математика, физика және информатика пәндері бойынша
Жыл бойына үздік болған спортсмендер туралы берілгендер базасын құрыңдар:
Журнал бойынша: а) математика; б) информатика; в) физика; г)
Мынадай оқушыларға сұрау салыңдар:
а) бірде-бір екі алмаған;
б) бірді-бір төрт алмаған; г)
8. "Телефон анықтамасының" берілгендер базасын құрындар:
онда достар мен туыстардың аты-жөні, телефон нөмірі көрсетілсін. Берілгендер
7-практикалық жұмыс. Браузер шолушысын баптау
Internet Explorer программасын іске қосу.
Мәзір жолдарын, басқару панелін тыңғылықты қараңдар. Мәзір пункnгерінің және
бейнесін салыңдар.
Шолушының іске қосылуын бос бет арқылы және содан соң
1. Сервис> Свойства обозревателя окне алаңшасын таңдаңдар.
2. Общие ішпегінен Домашняя страница алаңшасын, С пустой батырмасын,
3. Домой батырмасын шертіндер.
Сервис> Свойства обозревателя командасын орындаңдар.
Общие ішпегінен Домашняя страница алаңшасын басыңдар, төмендегі адресті енгізіңдер:
Домой батырмасын шертіндер.
4. Адресті жазу кезіндегі қателерді түзетуте, браузерді
/. Сервис> Свойства обозревателя окне алаңшасын таңдандар.
2. Дополнительно ішпегінен Поиск тобындағы Не выполнятъ поиск из
Автоматически проверять оглавление және Задействовать профиль жолақтарындағы құс белгілерін
Применитъ және ОК батырмаларын басыңдар.
8-практикалық жұмыс. Web-беттердің объектілерімен жұмыс жасау
Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрлігі сайтының Web -беттерін
бетке оралындар.
Домашняя страница бетін НТМL-код күйінде көрсетіндер: Вид>Просмотр НТМЬ-кода. Блокнот
Графикалық объектілердің шығуын болдырмаңдар. Ол үшін :
1. Сервис> Свойства обозревателя окне алаңшасын тандандар.
Дополнительно ішпегінен Мультимедиа тобы ішіндегі Отображать рисунки жолағынан құс
Применить және ОК батырмаларын шертіңдер.
Интернеттен шығып, оған қайта кіру.
Тышқаңды графикалық объектілердің белгісіне апарып, оның оң жақ батырмасын
Шолушы жағдайыңда шығатын жолдардағы суреттердің URL-адресіне көп көңіл бөліндер.
7. Показатърисунок параметрін қайта шығарыңдар.
9-практикалық жұмыс. WWW-дегі бағдар
• Гиперсілтеме бойынша бағдар.
1. Ағымдағы немесе жаңа терезелі Веб-беттердің іске қосылуын баптау.
гиперсілтемеге тышқанды апарып, оң жағын шертіңдер;
Содан соң Открыть в новом окне алаңшасын
басқа гиперсілтемеге апарып тышқанның оң жағын шертіңдер;
Открыть алаңшасын таңдандар;
Нәтижені салыстырыңдар.
• Бағыт беретін батырмалар бойынша бағдар.
1. Назад жөне Вперед (алға және артқа ) батырмалары
• Журнал бойынша бағдар.
Басқару панеліндегі Журнал батырмасьш шертіңдер.
Жазбаларды Вид батырмасы жәрдемімен күні, түйіндері, каралуы, қызықтыруы бойынша
Сілтеменің сақталу мерзімін белгілендер. Ол үшін:
1. Сервис> Свойства обозревателя алаңшасын таңдандар,
2. Общие ішпегінен Журнал алаңшасын тандандар. Сілтеменің сақталу мерзімін
4. Журнал алаңшасьш тазаландар.
1. Сереис> Свойства обозревателя алаңшасын таңдаңдар.
2. Общие ішпегінен Журнал алаңшасын таңдап, Очиститъ
5. Остановка загрузки және Обновитъ батырмаларын тауып,
10-Практикалық жұмыс. Интернеттегі беттерді сақтау.
• Енгізілген адрестерді сақтау.
1. Бұрыннан енгізілген адрестерді олар жазылатын жолдың оң жақ
• Орын белгілеу.
1. Ағымдағы Веб-бегтердің бастапқы орнын белгілеу. Ол үшін:
Избранное>Добавитъ в избранное алаңшаларын тандап, ОК батырмасын басындар.
Басқа беттерге көшіңдер. Сонда олардың орны белгіленеді.
Беттердің белгіленген орнын пайдаланып, Избранное мәзірін шертіндер.
4. Избранное мәзірінің Упорядочить избранное терезесін зерттеңдер.
• Веб-беттерді сақтау.
1. Өз қапшықтарыңда ағымдағы Веб-бетті сақтандар. Ол үшін:
Файл > Сохранить как... командасын орындаңдар;
Қапшықты таңдаңдар;
Файл атауын беріндер;
Сақтаудың түрін белгілеңдер. Бір файлды әр түрде және әр
5. Файл > Открыть командасын орындау арқылы сақталған
11-практикалық жұмыс. Браузер терезесін баптау. Интернеттегі ізденіс.
• Браузер терезесін баптау
1. Құралдар панелін минимизациялау. Ол үшін:
Құралдар панелінде тышқанның оң жақ батырмасын басыңдар. Ссылки жолағындағы
Настройка батырмасын шертіндер.
Белгінің өлшемін Мелкие значки жолағынан, Без подписей к кнопкам
Бұрынғы баптауды орнына келтіріңдер.
• Интернеттегі ізденіс.
www.yandex.ru , www.rambler.ru , www.aport.ru сияқты іздестіру
Іздестірудің түрлі тәсілдерін пайдаланып, өздеріңе қажетті ақпаратты іздендер.
12-практикалық жүмыс.
Web-Маіl электрондық пошта
1. Яндекс пошта қызметінде пошталық жәшік жасау. Ол үшін:
Браузерді іске қосу.
Яндексті іске қосу.
Зарегистрироваться сілтемесін тандандар.
Тіркелу бетін толтырындар:
/. Логин алаңшасына тіркелудің атын енгізіңдер;
Пароль алаңшасына 4-тен кем емес символ енгізіңдер;
Проверитъ пароль алаңшасында парольді тағы да бекітіндер;
Псевдоним алаңшасына қосымша ат енгізіңдер;
Фамилия және Имя алаңшасын толтырындар;
Тізіммен берілген Кодировка писем алаңшасында кодтау түрін тандаңдар (КОИ8-);
7. Формат писем тобында Текст ажыратып қосқышын таңдандар;
8. Зарегистрироваться, ОК батырмаларын тандаңдар;
9. Бетбелгі ретінде беггі Избранное>Добавитъ в избранное, ОК командалары
10. Internet Explorer терезесін жабындар және оны қайта
2. Яндекс почта пошталық жүйесінің терезесін қарап шығыңдар. Ол
Логин мен парольді енгізіңдер;
Пошталық жүйенің терезесін байқандар:
1. меню жолдарын;
құралдар панелін;
стандартты капшықтарды;
Управленив папками батырмасын қарап шығыңдар.
3.Өздеріңе өзің хабарлама жіберіндер. Ол үшін:
Написать письмо батырмасын басыңдар;
Адресті, тақырыпты, хабарлама мәтінін енгізіңдер;
Хабарламаны жазып болған соң Сохранить копию және Отправитъ батырмаларын
Доставить почту немесе Вернутъся в текущую папку гиперсілтемесін
4.Хатты алыңдар. Ол үшін:
Доставитъ почту батырмасын басындар;
Хабарламаны ашыңдар және оқындар (хабарлама
адресін шертіңдер).
5.Аяқталмаған хабарламаны сақтандар. Ол үшін:
1. Написатъ письмо батырмасын басыңдар;
2. Адресті, тақырыпты, хабарлама мәтінін енгізіңдер;
3. Хабарламаны жазып болған соң Сохранитъ батырмасын басыңдар;
4. Хатты Черновики қапшығына орын ауыстырыңдар.
6. Аяқталмаған хатты жіберіңдер. Ол үшін:
Хатты Отправленные қапшығына ауыстырындар;
Хабарламаны ашындар (аяқталмаған хатқа түзетулер енгізуге болмайды, оны кайта
Отправить батырмасын басындар.
7. Пошталық салымды жіберу. Ол үшін:
Paint қосымшасында жазбасы бар кішкене сурет салыңдар және оны
Написать письмо батырмасын басындар;
Адресті, тақырыпты, хабарлама мәтінін енгізіңдер;
Хатта тұрып, Добавить файл батырмасын басыңдар
және Обзор батырмасының көмегімен дайындалған графикалық файлды тандаңдар;
Отправить батырмасын басыңдар.
8.Адрестік кітапша құрыңдар. Ол үшін:
1.Меню жолынан Адресная книга пунктін таңдандар;
2.Ашылған кітапшада сынып оқушыларының электрондық адресін жазындар;
Сыныптастарыңмен өзара хат алмасындар;
Отеетить батырмасын пайдаланыңдар.
13-практикалық жұмыс. Фреймдері бар беттерді құру.
Фреймдері бар беттер — бұл ерекше түрдегі НТМL-беттер, олар
Front Page программасындағы дайын шаблондардың біреуінің негізінде фреймдері бар
МS Front Page 2000 программасын іске қосыңдар.
Менюден Ғіlе => New => Page (Файл => Создать
Frames Pages (Страницы с фреймами) ішпегін тандаңдар. Осы ішпекте
беттің бастапқы көрінісі Prerview (Предварительный просмотр) алаңшасының оң жағында
Дайын үлгі — шаблондардың бірін, мысалы, Banner and Contents
Басқа режімде болсандар, онда Normal (Обычный вид) ішпегінің таңбашасын
Әрбір фреймдегі New Page (Новая страница) батырмасын басындар. Осы
Жаңа бетті сақтау үшін менюден Ғіlе => Save (Файл
Егер сендер фреймдері бар бетті жасау кезінде Banner and
Қорытынды
Менің “Информатикадан 10-11 сыныптарға арналған жаңа буын оқулықтарының мазмұны”
«Орта мектепте информатика пәнін оқытудың әдістемесі мен теориялық негіздері»
«Жалпы білім беретін орта мектепте 10-11 сынып информатика пәнін
Қарастырылған және талдау жасалынған оқулықтардың барлығы да жалпы білім
Мен өз жұмысымды қорыта келгенде, алдыма қойылған өз мақсатыма
ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР:
Қараев Ж., Қуанбаева Б. Жетілдірілген педагогикалық жүйені жобалаудың дидактикалық
Нағымжанова Қ.М. Инновациялық оқыту жағдайларындағы мұғалім қызметінің психология –
Бұзаубақова К.Ж. Жаңа педагогикалық технология. Тараз, ТарМУ, 2003.
Юсуорбекова Н.Р. Общие основы педагогической инноватики.- М., 1991 г.
Игры и упражнения по развитию умственных способностей у детей
Ахметов С. Бастауыш кластарды білім берудің тиімділігін арттыру жолдары.-Алматы:
Қазақстан Республикасы «Білім туралы» Заңы. – Астана, 2004.
Занков Л.В. Избранные педагогические труды-М: Педагогика, 1990-98-115.
Ќосанов Б.М., Өміртаева Р.Ќ. Математикадан дидактикалыќ ойындар және ќызыќты
Леонтьев А.Н. Деятельность. Сознания. Личность-М: Политиздат, 1975.
К.Бұзаубақова. Жаңа оқыту технологиялары. Тараз 2003.
Беспалько В.П. Слагаемые педагогической технологии. – М.: Педагогика, 1989.
Таубаева Ш.Т. Исследовательская культура учителя: от теории к практике.
Беспалько В.П. Слагаемые педагогической технологий. –М,: Педагогика,1989 г.
Беспалько В.П. Педагогика и прогрессивные технологии обучения.- М., 1995
Давидов В.В. Теория развивающего обучения. –М., 1996 г.
Дьяченко В.К. Новая педагогическая технология учебно-васпитательного процесса. –Усть-Каменагорск, 1992
Монахов В. Проектирование и внедрение новых технологий обучения.-М.:Педагогика, 1990
Жүйелік программалаудың негізгі ұғымдары мен анықтамалары жайлы
Дк программалық жабдықтамасы, оның категориялары, сұлбасы, құрылымы
Жүйелік программалаудың негізгі ұғымдары мен анықтамалары жайлы ақпарат
Жүйелік программалаудың негізгі ұғымдары мен анықтамалары жайлы мәлімет
Информатика 10 сынып
Қасиеттер тізімі
ЭЕМ-нің қызметі,құрамы және жіктелуі
Компьютерлік технология көмегімен оптимизациялау әдістері
Компьютердің программалық жабдықтары
Орта мектепте информатика пәнін оқытудың негіздері