Банктердің бәсекеге қабілеттілігін жоғарылатудың кезеңдері

МАЗМҰНЫ
КІРІСПЕ.............................................................................................................
1. Дүниежүзілік Сауда Ұйымына ену жағдайында банктердің бәсекеге қабілеттілігін
1.1. Қазақстан Республикасының Дүниежүзілік Сауда Ұйымына енудің банктердің бәсекеге
1.2. Банктердің бәсекеге қабілеттілігін бағалау және жоғарылату негізгі формалары
1.3.Банк сферасындағы бәсекелік қатынастардың ұйымдастырудағы халықаралық тәжірибе және Базель
2 «КАЗКОММЕРЦБАНК» АҚ ҚАРЖЫЛЫҚ-ШАРУАШЫЛЫҚ ҚЫЗМЕТІНЕ ЖӘНЕ НЕСИЕ ҚОРЖЫНЫНЫҢ
2.1«Казкоммерцбанк» АҚ балансын және несие қоржынының құрылымын
2.2.Қаржыландыру базасын бағалау және «Казкоммерцбанк» АҚ қаржылық қызметтері............................................................................
2.3 Капитализация дәрежесіне және қызмет ету тиімділігін бағалау.
2.4. Несиелеу тәжірибесіне талдау........................................................
3.БАНКТЕРДІҢ БӘСЕКЕГЕ ҚАБІЛЕТТІЛІГІН БАҒАЛАУ ЖӘНЕ ЖОҒАРЫЛАТУДЫ ЖЕТІЛДІРУ ЖОЛДАРЫ
3.1.Сарапшылық бағалау әдісін қолдану арқылы екінші деңгейлі банктердің бәсекеге
3.2. Бәсекеге қабілеттілікті ұсынылатын альтернативті көрсеткіштерді есептеу негізінде банктің
ҚОРЫТЫНДЫ...........................................................................................................
ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ...............................................................................................
КІРІСПЕ
қазіргі ғаламдану және ұлттық экономикалардың интеграциялануы заманында Қазақстанға бәсекеге
1. Дүниежүзілік Сауда Ұйымына ену жағдайында банктердің бәсекеге қабілеттілігін
1.1. Қазақстан Республикасының Дүниежүзілік Сауда Ұйымына енудің банктердің бәсекеге
Дүниежүзілік сауда ұйымы (ДСҰ) 1995 жылы құрылған. Ол Екінші
1998 жылы Женевада ГАТТ-тың алтын мерейтойы атап өтілді. Ол
Жүйе ГАТТ шеңберінде сауда келіссөздердің (кезеңдердің) өткізілу барысында қалыптасты.
Дүниежүзілік сауда ұйымы: негізгі ережелер мен нормалар
ДСҰ халықаралық сауда жүйесінің ұйымды-құқықтық негізін құрайды. ДСҰ көп
ДСҰ-ның ГАТТ-тан айырмашылығы мемлекеттердің ұлғайтылған қатарында (146 ел
ДСҰ-ның құқықтық жүйесі Мараккеш келісімі, немесе ДСҰ-ны құру жөніндегі
ГАТТ пен ДСҰ екі басты принципте негізделген, осының нәтижесінде,
Екі басты принциптер – бұл кемсітуден бас тарту және
Төрт негізгі элемент:
ұлттың ең қолайлы жағдай туғызу режимі (РНБ);
ұлттық режим;
тарифтерді шекарадағы қорғаудың жалғыз немесе қалаулы құралы ретінде қолдану;
транспоренттік пен ашықтық.
Ұлттың ең қолайлы жағдай туғызу режимі (РНБ) ДСҰ мүшелері
Ұлттық режим дегеніміз кез келген шекералық режимнің талаптарына сәйкес
ДСҰ-ның жоғарғы органы болып ұйымның барлық қатысушыларының өкілдерін біріктіретін
ДСҰ Министрлік конференциясы Сауда және даму жөніндегі комитетті, төлем
Министрлік конференция ДСҰ-ның Бас директорын тағайындайды. Қазіргі уақытта ДСҰ-ның
Қажет болағнда, сессиялар арасында (жылына 8-10 рет) күнделікті және
Шешімдерді қабылдау. ДСҰ-да шешімдер консенсус негізінде жиі қабылданады. Ол
ДСҰ-дағы мүшелік беретін артықшылықтар
ДСҰ мүшелігінен алынатын жалпы болашақ артықшылықтар төмендегідей сипаттауға болады:
- ДСҰ мүшелерімен сауда қарым-қатынастарды дамудағы сенімділік пен алдын
- ДСҰ мүшелері иеленетін құқықтарды пайдалану;
- сауда қарым-қатынастарды қауіпсіздік қамтамасыз ететін сауда саясаты мен
- сауда серіктер кемсітілген жағдайда, сауда мүдделерінің қорғалуын қамтамасыз
- ДСҰ шеңберінде өткізілетін көп жақты сауда келіссөздерге қатысу
ДСҰ келісімдері мүше елдері үшін сыртқы сауданы, ең алдымен,
Тоқыма және киім жөніндегі келісім – қатыспайтын елдер осы
Ауыл шаруашылық жөніндегі келісімдер – қатыспайтын елдер нарыққа қол
Атдимепинг, субсидиялар мен өтемдік шаралар жөніндегі келісімдер – осы
Қорғау шаралары жөніндегі келісім – осы келісімнің басты ережелері
Қызметтер саудасы жөніндегі бас келісім қызметтер саудасын ашықтық пен
Саудадағы техникалық кедергілер жөніндегі келісім (ТКК) міндетті стандарттардың бар
ДСҰ-ға кіру процессі өзара байланысқан үш сатыдан тұрады:
1.Қосылуға жоспарлайтын елдің сыртқы сауда режимін және оның ДСҰ
Бұл төмендегідей жолмен жүзеге асырылады: қосылуға жоспарлайтын ел сауалнамалар
Қазақстанның қосылуы жөніндегі келіссөздер барысында төмендегідей салаларда сауалнамалар туындады:
бағаны түзеуді реттеу ережелері мен тәжірибесі;
салықтандыру жүйесі;
жекелеген экономикалық, ең алдымен ауыл шаруашылық салалардағы субсидиялар;
шетел инвестициялардың режимі;
төлем балансы;
импорттың кедендік тариф, сонымен қатар кез келеген тарифтік преференциялар,
қорғау шаралары мен ұлттық өндірушілерді қорғау шаралары (антидемпинг және
импорттық лицензиялау;
экспортты реттеу;
мемлекеттік сауда кәсіпорындары;
импорт тауарларын стандартизациялау және сертификациялау жүйесі, санитарлық және фитосанитарлық
валюта айырбастау;
сыртқы сауда жөніндегі статистика мен басылымдар;
зияткерлік меншік құқықтарын қорғау жүйесі.
2.Тауарлар саудасы саласындағы міндеттіліктер жөніндегі келіссөздер (ең алдымен импорттық
Осы келіссөздер қосыллуға жоспарлайтын елмен екі жақты негізде басты
3. Қосылуға жоспарлайтын елдің қызметтер саудасы саласындағы міндеттіліктерді жетілдіру
ДСҰ-ға қосылуға үміттенетін елдер үшін ең маңызды шарт -
ДСҰ-ның айқын ерекшелігі өзара тиімді шарттар, ашықтық пен ұйым
Еркін сауда саясатының шағын ішкі нарығын иеленетін және кеңейтіліп
Кез келген елдің ДСҰ-ға кіру мақсаты жекелеген басымдылықтарды пайдалану
Қазақстан алдында төмендегідей басымдылықтар қалыптасқан:
Дамуға жағдай жасайтын дүниежүзілік шаруашылық пен дүниежүзілік құрылымдармен біріккен,
Оған қоса, Қазақстан өзінің тауарлары үшін қосымша да, тиімді
Қысқа- мен ортамерзімді жоспарлар шеңберінде Қазақстан үшін ДСҰ-ға кірудің
Қазақстанның экспорттық тауарларына, ең алдымен антидемпинг тексерістері барысында қолданылатын
ДСҰ-ға кірісімен, Қазақстан ұлттық мүдделерді басшылыққа алып, дүниежүзілік сауданы
Сонымен қатар, сыртқыэкономикалық саясат пен үкіметтер, ДСҰ мүше елдерінің
Ішкі нарықтағы озық технологиялар, тауарлар, қызметтер мен ішкі инвестициялардың
Импорт көлемінің ұлғаюы нәтижесінде тұтынушының бағасы төмендеу тауарларының кеңейтілген
Міндеттер – Қазақстанның ДСҰ-дағы мүшелігінен жоспарланатын нәтижелерге жету Қазақстанның
Қазақстанның ДСҰ-ға кіру жөніндегі келіссөздер негізінде ДСҰ-ның Женева
Келіссөздер барысында төрт негізгі бағыт талқыланады:
1.Тауарлар нарығына қол жеткізу жөніндегі келіссөздер ДСҰ мүше елдерімен
Қазақстанның ДСҰ-ға кіруі жөніндегі Жұмыс Топ құрамына кіретін ДСҰ-ның
Қазақстанның тарифтік ұсыныстары төмендегідей негіздерді есепке алу нәтижесінде жетілдірілген:
Бірінші негіз – 2003-2015 жылдарға арналған Қазақстан Республикасының мемлекеттік
Екінші негіз – Қазақстанның ЕурАзЭҚ-дағы мүшелігінің шарттарын мүмкіндігінше есепке
Қазақстанның тарифтік ұсыныстарының негізінде салалық министрліктер мен отандық тауар
2. Шетел қызметтер жабдықтаушыларының қазақстандық нарыққа қол жтекізу
Қазіргі таңда қазақстандық қызметтер нарығына қол жеткізу шарттары жөнінде
Қазіргі уақытта Қазақстан қызметтер нарығына қол жеткізу жөнінде БҰҰ
Қазақстандық экономикасы үшін тиісті қорғау дәрежесін талап ететін сезімтал
3. Ауыл шаруашылық жөніндегі көп жақты арнайы келіссөздер.
Күрделі табиғи-климаттық жағдайлармен, ескірген техника мен технологиялармен, тауарларды
Қажетті тарифтік қорғау деңгейін қамтамасыз ету, ауыл шаруашылығының ішкі
4. Жүйелі мәселелер жөніндегі келіссөздер Қазақстан ДСҰ мүшесі ретінде
Аталған келіссөздер барысында экономикалық саясаттың, атап айтқанда, валюттік
2004 жылы Қазақстан Республикасының келіссөз жүргізген тобы отандық қызметтер
Осының нәтижесінде, 2004 жылдың 1-11 наурыз аралығында Женева қаласында
Тауарлар нарығына қол жеткізу жөніндегі екі жақты келіссөздер.
Қазақстанның тарифтік ұсыныстары жөніндегі екі жақты келіссөздер Жұмыс Тобының
Қызметтер нарығына қол жеткізу жөніндегі екі жақты келіссөздер.
Қазақстанның қызметтер бойынша міндеттіліктерін талқылау Жұмыс Тобының 5 мүше
2004 жылдың 3 наурызында Женева қаласында Қазақстанның ДСҰ-ға кіруі
Аталған отырысқа жұмыс Тобының 10 мүше елі, атап айтқанда
2004 жылдың 4 наурызында Женева қаласында ДСҰ-ға кіруі жөніндегі
Осы отырыстың негізгі нәтижесі Жұмыс Тобының мүше елдерінің Фактологиялық
ДСҰ-ға кіру барысында ЕурАзЭҚ пен ЕЭП мүше мемлекеттері арасындағы
Аймақтық бірігу бастамалары жөнінде кіру процесін реттеу Қазақстанның ДСҰ-ға
ДСҰ-ға кіру жөніндегі келіссөздердің белсенді кезеңіне көшу барысында Белоруссия,
2003 жылдың 13 маусымында ЕурАзЭҚ Мемлекетаралық кеңесінің отырысында ЕурАзЭҚ
Тауарлар нарығына қол жеткізу жөніндегі келіссөздерді реттеуден басқа, ЕЭП
Қазақстанның ДСҰ-ға кіру мәселесін талқылауға мүдделі ұйымдардың қатысуы.
Қазақстан Республикасының ДСҰ-ға кіруі жөніндегі келісілген да, үйлестірілген, ұлттық
Қазақстан Республикасының Индустрия және сауда министрлігі кәсіпкерлер атынан реттеу
Жұмыс берушілер конфедерациясы мүшелері қатарынан ДСҰ-ға кіру барысында тауарлар
ДСҰ-ға кіру барысында тауарлар нарығына қол жеткізу жөніндегі тарифтік
ДСҰ-ға кіру барысында ішкі нарықты тиімді қорғау деңгейін анықтау
1.2. Банктердің бәсекеге қабілеттілігін бағалау және жоғарылату негізгі формалары
Бәсекеге қабілеттілігі түсінігі әр түрлі көздерде әртүрлі түсіндіріледі және
Әдебиеттерге талдау қазірге кезде қаржылық ұйымның (банктің) бәсекеге қабілеттілігін
Ұйымның бәсекеге қабілеттілігі – ұйымның бәсекелік күрес жағдайында өмір
Бәсекеге қабілеттілікті зерттеудің үш деңгейін бөліп көрсетуге болады:
жекелеген өнімдердің; маркетингтің (маркетинг қызметінің тиімділігін) және жалпы өндіруші
Банктің бәсекеге қабілеттілігін анықтау мәселесін қозғағанда банк қызметінің бәсекеге
Банк қызметінің бәсекеге қабілеттілігі - банк қызметінің нарық жағдайына
Бәсекеге қабілеттілігі үшін банк қызметінің сапасы және банктің белгілілігі
Осылайша, бәсеке және бәсекеге қабілеттілік банктің тек қана қызмет
Банк қызметтерінің бәсекеге қабілеттілігін анықтау әдістемелерінің ішінде ерекше назар
Pr = f (Im,Tr,D),
Мұндағы:
Pr – қызметтің тартымдылық шарасы;
Im - имидж шарасы;
Tr – қолайлы тарифтік саясат шарасы;
D – қол жетімділік шарасы.
Өз кезегінде бұл параметрлердің әрқайсысы сол немесе басқа банктің
- имидж – нарықтағы қайшылықсыз ұзақ мерзімді болуын, жағымды
- қол жетімділік. Қол жетімділік шарасын анықтауда қызмет ететін
- тарифтік саясаттың қолайлылығы жұмыс істеп тұрған тарифтің нарықта
Tr = (tr - t min) / (tmax -
мұндағы:
tr – қазіргі тариф;
tmax, t min - тұтынушы үшін ең тиімді және
Тарифтерді қарастыруда банк бұл қызметті көрсетуге мүдделілігін растайтын тарифтерді
Банк қызметтерінің бәсекеге қабілеттілігін сапалы бағалау және салыстыру үшін
Рг = к1Іm + к2 tr + к3 D,
Мұндағы:
к1- к3 – сатып алушылық мотивацияларда аталған параметрлердің мәнділігін
Нәтижесінде соңғы тәуелділік келесі түрде болады:
Рг = 0,5Іm + 0,2 tr + 0,3 D
Енді банктердің қызметтерінің бәсекеге қабілеттілігінің интегралды көрсеткіштерін есептеуге болады.
Кесте 1 – Жеке тұлғалардың мерзімді рубльдік салымдар қызметінің
Позиция Банк атауы Іm Tr D Рг
1 СПБ сбербанк 1,00 0,53 (50%) 1,000 0,9060
2 ПСБ СПБ 1,00 0,53 (50%) 0,802 0,8466
3 «Петровский» 0,80 0,00 (30%) 1,0* 0,7000
4 Банк «Санкт – Петербург» 0,90 0,53 (50%) 0,515
5 Балтийский банк 0,60 1,00 (68%) 0,515 0,6545
6 Инкомбанк 0,90 0,79 (60%) 0,150 0,5030
7 Моссбизнесбанк 0,40 0,53 (50%) 0,075 0,3285
8 Империал 0,40 0,53 (50%) 0,025 0,3135
9 Энергомашбанк 0,20 0,87 (50%) 0,125 0,3115
10 Мост - банк 0,40 0,26 (40%) 0,050 0,2670
Бәсекеге қабілеттілік – көрсетілетін қызметтердің нарық жағдайына, клиенттердің нақты
Кәсіпорын, сала деңгейінде бәсекеге қабілеттілікті бағалауда келесі көрсеткіштерді пайдалану
Қызметтердің бәсекеге қабілеттілігін бағалау үшін факторлардың салмақтылығын ескере отыра
n
Кт =
i=1 n
5
мұндағы,
Кт – тауардың бәсекеге қабілеттілігі (мәні 2 ден 10
n – сарапшылар саны;
Б – тауардың бәсекеге қабілеттілігі j факторын i сарапшымен
а - j фактордың салмақтылығы (4 тен 1
5 – фактордың ең жоғарғы бағасы.
Бәсекеге қабілеттілікті талдаудың және бағалаудың басты мақсаты зерттелетін өнімдер
Банктердің бәсекеге қабілеттілігін жоғарылату мәселесі бойынша отандық көздердің ішінде
Автордың пікірі бойынша ірі банктің бәсекеге қабілеттілігін жоғарылату үрдісін
Кесте 2 – Банктердің бәсекеге қабілеттілігін жоғарылатудың негізгі кезеңдері.
Банктердің бәсекеге қабілеттілігін жоғарылатудың кезеңдері.
Бәсекеге қабілеттілікті жоғарылату формалары Бәсекеге қабілеттілікті жоғарылату формаларының күшті
Бірінші Дәстүрлі Жоғары сенімділік; ұзақ мерзімді бейімділік ; көптеген
Екінші Инновациялық Жаңа бәсекелік артықшылықтар құрады; жоғары тиімділікке ие.
Үшінші Интеграциялық әртүрлі қызметтерді синхронизациялаудан синергиялық тиімділік алу
Бәсекеге қабілеттілікті жоғарылату нарықтық шаруашылық жағдайында қызмет ететін кез
Бәсекеге қабілеттілікті жоғарылату әдістері, формалар және құралдары қызмет ету
Көп аспектілі және көп векторлы категория ретінде бәсеке ұғымына
1) Банк қызметінің даму деңгейі бойынша
а) жекелеген жергілікті нарықтардағы банктің бәсекеге қабілеттілігі;
б) ұлттық нарықтағы банктің бәсекеге қабілеттілігі;
в) ТМД нарығындағы банктің бәсекеге қабілеттілігі;
г) ғаламдық нарықтағы банктің бәсекеге қабілеттілігі.
2) Нарықтағы жағдайы бойынша
а) қаржылық нарықтағы банк өнімін тарту және жүзеге асыру
б) олигополияға кіретін банктердің бәсекеге қабілеттілігі;
в) бәсекелі ортада қызмет ететін банктердің бәсекеге қабілеттілігі.
3) Меншік капиталының көлемі бойынша
а) орта нарықтықтан меншік капиталы көлемі төмен шағын банктердің
б) капитал көлемі орта нарықтыққа сәйкес орташа банктердің бәсекеге
в) капитал көлемі орта нарықтықтан жоғары
4. Бәсекеге қабілеттілік позициясын сақтау мерзімдері бойынша
а) қысқа мерзімді форма;
б) орта мерзімді форма;
в) стратегиялық.
5.Қаржылық тәуекелділік деңгейі бойынша
а) консервативті (аз тәуекелді) бәсекеге қабілеттілік формасы;
б) адаптациялық (орта тәуекелді) бәсекеге қабілеттілік формасы;
в) инновациялық, мұнда тәуекелділік деңгейі орта нарықтықтан жоғары;
г) венчурлық форма, жоғары тәуекелді.
6.Басқарудың ұйымдық құрылымы түрлері бойынша
а) интеграцияланған;
б) әмбебап;
в) көп қызметті;
г) институционалды – желілік;
д) ғаламдық.
Ұсынылған типология ең мәнді белгілерді бейнелеп, банктердің бәсекеге қабілеттілігін
Бәсекеге қабілеттілікті жоғарылату үрдісінің бірінші кезеңінде бәсекеге қабілеттілікті жоғарылату
Трансформация үрдісінде банктердің бәсекеге қабілеттілігін жоғарылату үшін стратегиялық жоспарлау
Бәсекелік артықшылықтарды пайдалану және дамыту жолдары стратегиялық жоспарлау кезінде
Өндірістік – қаржылық, коммерциялық, инновациялық және әлеуметтік факторлардың жиынтығы
Тұрақты бәсекелік артықшылық әртүрлі әдістермен жүзеге асады:
білікті кадрларды пайдалану, банк өндірісінің ерекшеліктерін білу, жоғары банктік
Бар артықшылықтардың негізінде банк өзінің дамуының бәсекелік стратегиясын жасайды,
1.3.Банк сферасындағы бәсекелік қатынастардың ұйымдастырудағы халықаралық тәжірибе және Базель
Әлемдік бәсекенің күшеюі банктердің бәсекеге қабілеттілігін тұрақты түрде жоғарылатуын
Әлемдік қаржы-валюталық жүйенің тұрақтылығын қамтамасыз етуде және реформалауда басты
Базель қаласында орналасқан Халықаралық есептесулер банкі 1988 жылы директива
Қазақстан Республикасының Ұлттық банкімен меншік қаражаттардың (меншік капиталдың коэффициенттер
Бірінші деңгейлі капиталдың банк активтері сомасына қатынасы 0,05-тен кем
Базель келісімінің жаңалығы капитал жеткіліктілігінің дәстүрлі шарасының жетілген
Банк қарыз алушылары топтарға бөлінді: банктер, мемлекеттік ұйымдар, қаржылық
Жаңалықтың табыстылығы күткеннен жоғары болды: жаңа норманы Базель келісімінің
Қазіргі кезде қаржылық сектордағы болып жатқан ғаламдық өзгерістер несиелік
Бұл құжатта тәуекелділіктің екі түрі ғана емес, үшіншісі туралы
Капитал жеткіліктілігі коэффициенті формуласы келесі формада болады:
К= МК/ НТ + ОТ + НарТ
Мұндағы К - Капитал жеткіліктілігі коэффициенті;
МК – меншік капитал;
НТ - несиелік тәуекелділік(6%);
ОТ - операциялық тәуекелділік(1,6%);
НарТ – нарықтық тәуекелділік(0,4%).
Жалпы алғанда жеткіліктілік коэффициентінің ең аз мөлшері және есептеу
Стандартталған әдіс несиелік тәуекелділіктерді белгілі рейтинг агенттіктері, орталық банктермен,
Бұл әдістің мәнді кемшіліктернің бірі сарапшылардың ойынша әртүрлі
Жекелеген елдердің рейтинг агенттіктері жергілікті билік органдарының займына ең
Алайда стандартталған әдістің негізгі кемшілігі көптеген елдерде тек біраз
Негізгі ІРН әдісі нұсқасы банктердің өздерімен анықталатын инвестициялық қоржынның
Франция банкінің өкілдерінің пікірі бойынша негізгі ІРН әдісі капитал
Базель комитетінің онжылдық еңбегінің нәтижесі болған жаңа механизмнің
«Базель-2» нормативтер жиынының бұрынға келісімнен негізгі айырмашылығы несиелік
«Базель-2» негізінде заңдық сипаттағы ЕО директивасы құрылған, оның әсері
ЕОБ сарапшылары пікірлері бойынша, жаңа Базель келісімі банк
Халықаралық есептесулер банкі сарапшылары ойынша 1999 жылы маусымда басталған
Көлемі бұрынғы деңгейі - 8% көлемінде қалғанына қарамастан, қана
Реформа авторларының айтуынша капитал жеткіліктілігінің коэффициенті бақылаушы тарапынан және
Сингапурде қаржы министрлері және Оңтүстік-Шығыс Азия банкирлері Базельге
Әрине, мұндай құрылымдық экономикалық реформалар шығындарды талап етеді, тіпті
Филиппиннің бас банкирі Рафаэль Буенавентураның ойынша есептік стандарттарды жоғарылату
Сол уақытта дамыған елдердің несие институттары соларға арналып жасалған
Азия мамандары пікірінше мұның бәрі Әлемдік банк пен Халықаралық
«Рус-рейтинг» агенттігінің бас директоры Ричард Хейнсворт пікірінше «Базель-2» құрамына
Credit Suisse First Boston банкінің есептеуі бойынша ішкі коэффициенттері
Сонымен қатар маңызды нәрсе, егер бүкіл әлем бойынша барлық
Сондықтан егер ірі банк белгілі бір елде өз басқарушылары
Мұндай жағдайда табысты бөлімшелер негізгі банктен бөлінуге тырысуы мүмкін
Осылайша «Базель-2» алыс болашақта болсын оқиғалардың осылай даму алғышарттарын
Жартылай болса да Қазақстанда «Базель-2» стандарттарын қолдану біздің банктерге
Мұның барлығы Қазақстан банктерінің бәсекеге қабілеттілігін шетелдік бәсекелес банктер
2.«КАЗКОММЕРЦБАНК» АҚ ҚАРЖЫЛЫҚ-ШАРУАШЫЛЫҚ ҚЫЗМЕТІНЕ ЖӘНЕ НЕСИЕ ҚОРЖЫНЫНЫҢ САПАСЫНА ТАЛДАУ
2.1 «Казкоммерцбанк» АҚ балансын және несие қоржынының құрылымын талдау
1990 жылы құрылған Қазкоммерцбанк қазіргі уақытта активі, несие қоржыны
2.1-сурет Активтердің өсуі
2007 жылғы 31 желтоқсандағы қаржылық есеп-қисаптың халықаралық стандарттары бойынша
2007 жылдың барысында активтер көлемі 56,7%-ға немесе 70,3 млрд.
Өтімділік көрсеткіші(өтімді активтердің өтеу мерзімі 1 айға дейінгі міндеттемелерге
2007 жылы банк қолма-қол валюта нарығында операцияларын белсендірді,
Ассоцияланған компаниялар акцияларына инвестициялар көлемінің азаюы 2007 жылғы дивиденд
Жыл барысында банк ірі қазақстандық компаниялардың KASE тізіміне
2.3 кесте Құнды қағаздардың сауда қоржыны (орташа шамалар).
2006 жыл 2007 жыл
млн. теңге Кірістілік % млн. теңге Кірістілік, %
МЕККАМ және МЕКАВМ 1,115 6,9 3,319 10,0
МЕОКАМ және МЕАКАМ 329 9,2 22 7,9
ҚР ҰБ ноталары 1,720 6,5 1,790 8,7
НСО 119 7,1 108 12,7
Корпоративті облигациялар 1,881 11,1 209 11,3
ҚР ҚМ евроноталары 1,751 7,3 111 10,7
Жергілікті атқарушы органдардың облигациялары 73 8,7 1,095 14,7
РФ ҚМ евроноталары 2,722 12,9
Түркия евроноталары 14 12,8
Франция евроноталары 37 4,7
Банк евроноталары (сатып алынған) 2,937 13,5 8,002 13,7
Барлығы 12,698 10,4 14,656 12,2
Саудалық құнды қағаздардың орташа жылдық көлемінің 2006 жылмен
2.2-сурет Ссудалық қоржынның құрылымы
Басқа банктерде орналастырылған ссудалар мен қаражаттар 2007 жылдың соңында
2.2. Қаржыландыру базасын бағалау және «Казкоммерцбанк» АҚ қаржылық
2007 жылы өнеркәсіп және құрылыс индустриясын дамыту бағдарламасы бойынша
Казкоммерцбанк Қазақстанда жұмыс істейтін банкте еркін және тұрақты қаражаттары
Қорландыру базасының құрылымында 2007 жылы 1 жылға дейінгі міндеттемелер
Банктің негізгі қызметі дәстүрлі депозиттер қабылдау, теңге мен шетел
Сондай-ақ, Банктің Қырғызстанда («Казкоммерцбанк Қырғызстан») және Ресейде («Москоммерцбанк») еншілес
Банктік депозиттер қаражат тартудың елеулі көзі болып қала береді.
2005 жылғы 31 желтоқсандағы жай-күйі бойынша банкте ипотеканы қосқанда,
Банк VISA және Europay/MasterCard (Cirrus/Maestro карточкаларын қосқанда) халықаралық жүйенің
Сонымен қатар, Банктің тармақталған банкоматтар торабы бар. 2006 жылдың
Банк орташа және ірі қазақстандық және Қазақстанда өз қызметін
Банктік қызметтен басқа, Банк өзге де қаржылық қызметтер көрсетеді.
2.3 Капитализация дәрежесіне және қызмет ету тиімділігін бағалау
2007 жылы Казкоммерцбанк Қазақстан банктері арасында меншік капиталдың ең
2.3-сурет Ссудалық қоржынның валюта бойынша құрылымы
Валюталық тәуекелділікті шектеу бойынша банк саясатына сәйкес негізгі үлес
Несиелер сапасы
Банктің несиелік тәуекелі ссудалар қоржыны, аккредитивтер және клиенттерге кепілдемелерде
2.4 кесте Несиелердің қамтамасыз етілу белгісі бойынша құрылымы
31 желтоқсанға
2007 жыл млн.теңге Үлес салмағы
% 2006 жыл млн.теңге Үлес салмағы
%
Қамтамасыз етілген 133,725 90,9 69,933 95,0
Қамтамасыз етілмеген 13,441 9,1 3,713 5,0
Барлығы: 147,166 100,0 73,646 100,0
Клинттерге несиелер қозғалыссыз мүлік, кепілдемелер, тауар қорлары, құрал-жабдық, мемлекеттік
Банк тұрақты түрде ссудалық қоржынның сапалық құрылымын жақсартып отырады.
2.5 сурет Провизиялар / ссудалық қоржын(%)
Резервтеу деңгейі
Қазақстан экономикасының тұрақты дамуы жағдайында қарыз алушылардың қаржылық жағдайының
2.6-сурет Ссудалар шоғырлануы (20 ірі қарыз алушы)
Несиелік тәуекелдің клиенттер бойынша шоғырлануы 2006 жылмен салыстырғанда төмендеген,
Соңғы жылдардың беталысы клиенттерді несиелеу мерзімдерінің ұзаруы болып табылады.
2006 жылмен салыстырғандағы 2007 жылғы банк қызметінің нәтижелері.
Банктің таза пайдасының өсу беталысы есеп жылында 2006 жылмен
Активтер және капиталға қайтарымдылық 3,7% және 28,2%-ға сәйкесінше
2007 жылдың соңына пайыздық міндеттемелер құрылымында 2006 жылдың сол
Клиенттердің депозиттерінің өсуі жеке тұлғалар депозиттерінің қарқынды өсуімен сипатталады
2.8-сурет Клиенттер депозиттері
Жоғарыда аталғандай 2007 жылдың соңына банктің 20 ірі
2.9-сурет Депозиттер шоғырландырылуы (20 ірі депозиторлар)
2007 жылы орта есеппен алғанда тартылған қаражаттың 50,7%-ы
2.5-кесте Несиелердің валюталық құрылымы
31 желтоқсан
2007 жыл көлемі, млн.теңге Депозиттердің пайызбен үлес салмағы
үлес салмағыуд. вес процент от депозитов 2006 жыл көлемі,
Теңгедегі депозиттер
Талап етуге дейінгі шоттар 19,866 18,2 13,077 24,2
Мерзімді депозиттер 5,307 4,9 2,032 3,8
Валютадағы депозиттер
Талап етуге дейінгі шоттар 14,921 13,7 12,082 22,3
Мерзімді депозиттер 68,881 63,2 26,948 49,7
83,802 76,9 39,030 72,0
2.10-сурет Орта клиенттік база құрылымы 2007 жыл
Банктің қарыз қаражаттары
Банктердің қаражаттары және несиелері, басқа да тартылымдардан тұратын банктің
2.6- кесте Банктің қарыз қаражаттарының құрылымы
31.12.2007 ж. 31.12.2006 ж.
млн.теңге % млн.теңге %
Банктерден қаражаттар және несиелер 42,900 89,1 23,362 84,1
Корреспонденттік шоттар 1,263 2,6 745 2,7
Банктерден және қаржы институттарынан несиелер 40,601 84,4 20,695
ҚР Ұлттық банкінен алынған несиелер 1,036 2,1 1,922
Басқа да тартылған қаражат 5,222 10,9 4,402 15,9
ҚР Қаржы министрлігінен қаржыландыру 2,049 4,3 2,224 8,0
Шағын кәсіпкерлікті қолдау қорынан қаржыландыру 3,173 6,6 2,178
Барлығы: қарыз қаражат 48,122 100,0 27,764 100,0
Активтердің едәір өсуіне қарамастан ( 56,7%), банк меншік капиталының
2.11-сурет Провизия есептелуге дейінгі таза пайданың
2007 жылдың барысында жыл ішінде орта есеппен 2,1есе өсімді
2.7-кесте Банк өнімдерінің құрылымы
31 желтоқсан
2007 жыл 2007 жыл
млн. теңге
Клиенттерге ссудалар 147,166 73,646
Ссудалар бойынша резервтер (9,505) (6,566)
Резервтер шегерілгеннен кейінгі клиенттерге ссудалар 137,661 67,080
Шартты міндеттемелер
Кепілдіктер 6,336 4,237
Аккредитивтер 10,390 5,659
Резервтер (667) (287)
Барлығы: шартты міндеттемелер 16,059 9,609
Барлығы: ссудалар, кепілдіктер, аккредитивтер 153,720 76,689
Банк қазақстандық ірі және орта өнеркәсіптік кәсіпорындарға және Қазақстанда
2.4. Несиелеу тәжірибесіне талдау
2007 жылы ЕҚҚДБ желісі бойынша шағын бизнесті дамыту
Казкоммерцбанк 2007 жылы ауыл шаруашылығы, энергетика, құрылыс материалдарын өндіру,
сәйкесінше).
2.12-сурет Экономика салалары бойынша несиелік қоржын құрылымы
2007 жылы банк жеке тұлғаларды несиелеуді жыл басындағы
Несиелік қоржындағы жарамсыз ссудалар көлемі (оларға пайыздар аудару
Есептен шығарылған және жыл барысында қайтарылмаған ссудаларды ескерумен жарамсыз
2.8 кесте Капитализация көлемі
31 желтоқсан
2004 жыл 2005 жыл 2006 жыл 2007жыл
мың. АҚШ доллары млн. теңге
Ұзақмерзімді қарыздар 268,104 106,230 40,269 15,352
Субординациялы қарыз 19,586 19,518 2,942 2,820
Меншік капиталы
Жарғы капиталы 23,287 20,290 3,498 2,932
Акциялар бойынша сыйақылар 36,383 19,335 5,465 2,794
НҚ қайта бағалау қоры 54 72 8 10
Пайда есебінен құрылған қорлар 102,880 80,387 15,452 11,616
Барлығы: меншік капиталы 162,604 120,084 24,423 17,352
Барлығы: капитализация 450,294 245,832 67,634 35,524
2.9 кесте 2007 және 2006 жылдардағы баланс (орташа көрсеткіштер)
2007 жыл 2006 жыл
АКТИВТЕР Орташа көлемі (млн.теңге) Пайыздық ставка, % Орташа көлемі
Ссудалар және қаржылық мекемелердегі депозиттер 11,343 5,6 6,534 6,1
теңгемен 254 7,5 428 6,3
валютамен 11,236 5,5 6,120 6,1
Ссудалар бойынша резервтер (147)
(14)
теңгемен -
-
валютамен (147)
(14)
Ұлттық банктегі кор. шот 1,945
1,492
теңгемен 1,945
1,492
Құнды қағаздар 12,698 10,4 14,656 12,2
теңгемен 3,216 6,9 3,677 10,0
валютамен 9,482 11,5 10,980 13,0
Клиенттерге ссудалар, нетто 98,452 15,8 50,114 20,0
Кірістік ссудалар 103,628 15,0 51,828 19,4
теңгемен 25,326 13,0 11,610 11,3
валютамен 78,302 15,6 40,218 21,7
Күмәнді және шығынды 2,949
4,266
теңгемен 633
170
валютамен 2,316
4,095
Ссудалар бойынша резервтер (8,126)
(5,979)
теңгемен (3,801)
(1,476)
валютамен (4,325)
(4,503)
Қолма-қол ақша 4,642
2,900
теңгемен 1,864
1,257
валютамен 2,778
1,644
НОСТРО шоттары 1,875 3,9 2,313 5,9
теңгемен 13 - 346 3,4
валютамен 1,863 3,9 1,967 6,3
Негізгі құралдар және материалдық емес активтер, нетто 2,899
2,440
Инвестициялар 3,451
3,128
Басқа да активтер 5,526
4,534
теңгемен 3,113
2,311
валютамен 2,413
2,223
БАРЛЫҒЫ 142,831 12,3 88,111 14,0
теңгемен 38,912 9,1 25,382 6,8
валютамен 103,919 13,5 62,729 17,0
Міндеттемелер және акционерлік капитал
Талап етуге дейінгі клиенттер депозиттері 27,930 1,6
теңгемен 13,378 1,5 8,515 1,9
валютамен 14,553 1,6 9,548 1,6
Клиенттердің мерзімді депозиттері 47,934 8,5 14,704 8,8
теңгемен 3,966 11,7 2,238 13,4
валютамен 43,967 8,2 12,466 8,0
ЛОРО шоттары 397 2,3 973 4,9
теңгемен 131 2,1 495 3,0
валютамен 265 2,4 478 6,8
Қысқамерзімді банкаралық несиелер 3,758 6,8 1,648 6,0
теңгемен 1,338 12,7 48 6,0
валютамен 2,420 3,6 1,600 6,0
Банктерден және қаржы институттарыынан ұзақмерзімді қарыздар 23,955 8,4
теңгемен
валютамен 23,955 8,4 14,508 11,5
Айналымға шығарылған құнды қағаздар 8,702 8,8 15,166 13,3
валютамен 8,702 8,8 15,166 13,3
Басқа да тартылған қаржылар 4,469 7,5 4,773 6,8
теңгемен 56 0 181 0
валютамен 4,413 7,6 4,592 7,1
Басқа да міндеттемелер 6,906
4,715
теңгемен 1,918
1,228
валютамен 4,987
3,487
БАРЛЫҒЫ міндеттемелер 124,051 6,4 74,550 7,7
теңгемен 20,788 4,0 12,703 3,8
валютамен 103,263 6,8 61,847 8,5
Акционерлік капитал және қорлар 18,780
13,561
БАРЛЫҒЫ 142,831 5,5 88,111 6,5
теңгемен 39,568 2,1 26,264 1,8
валютамен 103,263 6,8 61,847 8,5
Таза пайыздық маржаның көрсеткішінің абсолютті өсімі ссудалар бойынша мүмкін
Пайыздардың төмендеуіне қарамастан 2007 жылы алдыңғы жылдармен салыстырғанда пайыздық
2.10 кесте Пайыздық кірістер және активтер бойынша орташа кірістілік
Кірістер млн.теңге Орташа кірістілік (жылдық пайыздардың)
2007 жыл 2006 жыл
2007 жыл 2006 жыл теңге валюта теңге валюта
Клиенттер ссудалары бойынша пайыздық кірістер 15,509 10,033 13,0
Банк берген ссудалар мен қаражаттар бойынша пайыздық кірістер 711
Құнды қағаздар бойынша пайыздық кірістер 1,316 1,794 6,9
Барлығы: пайыздық кірістер 17,536 12,362
Пайыздық кірістер құрылымында клиенттерді несиелеуден алынған кірістер көбірек.
2.11. кесте Пайыздық шығыстар және міндеттемелердің орташа құны
Шығыстар млн.теңге Орташа құны (жылдық пайыздардың)
2007 жыл 2006 жыл
2007 жыл 2006 жыл теңге валюта теңге валюта
Клиенттер шоттары бойынша пайыздық шығыстар 4,521 1,603 3,8
Ссудалар және банктерден алынған қаражат бойынша пайыздық шығыстар 2,267
Банктің шығарған құнды қағаздары бойынша пайыздық шығыстар 763 2,020
Басқа да тартылған қаражат бойынша пайыздық шығыстар 337
Барлығы: пайыздық шығыстар 7,888 5,863
Несиелер бойынша ықтимал жоғалтулар резервіне қаржы бөлу 90,6%-ке артты,
Несиелер бойынша жоғалудың резервтерін қалыптастыруға кететін шығындарды қоса есептегенде
2.12 кестеде 2007 жəне 2006 жылдары 31 желтоқсанда
31 желтоқсанда аяқталған жылдар
млн. USD
2007 2006
Орташа пайыздық активтер 3,493 2,120
Пайыздық табыс 404 235
Таза пайыздық табыс 211 110
Табыстылық (1) (пайыздар) 11.6 11.1
Маржа(2) (пайыздар) 6.0 5.2
Спрэд(3) (пайыздар) 5.6 4.7
Орташа пайыздық активтерге пайыздық табыс
3) Орташа пайыздық активтердің Орташа пайыздық қойылымы минус Орташа
2007 жылы таза пайызсыз табыс 12,015 млн. теңге құрады,
Комиссиялық табыстар 23.7%-ке артып, 2006 жылғы 8,400 млн. теңгеден
Комиссиялық шығындар 46.3%-ке өсіп, 2006 жылғы 1,334 млн. теңгеден
есебінен 17.4%-ке өсті. Банк-корресподенттерге төленген комиссиялар 22,1% , валюта
Шетелдік валютамен жасалатын операциялар бойынша таза жүзеге асырылған жəне
жасалатын операциялар бойынша таза табыс 2007 жылы 2006 жылмен
ғана өзгерді жəне 1,557 млн. теңге құрады.
Алынған дивиденттер. 2007жылы Банк бағалы қағаздар сауда қоржынының акциялары
Банк клиенттерді қамтамасыз ету жүйесін дамытуды жалғастыруда, бұл орайда
Банктің операциялық шығындары 6%-ке көбейіп, 2006 жылғы 8,969 млн.
Банктің операциялық шығындарының негізгі бөлігі еңбекке ақы төлеу шығындары.
2007 жылы амортизациялық төлемдер 33%-ке артты жəне 2006 жылғы
Негізгі құрал-жабдықтарды күтіп-ұстауға кететін ағымды шығындар, оның ішінде жеке
2007 жылы жарнамаға кететін шығындар жыл бойына банктік өнімдердің
Жалға алу шығындары 2006 жылы 207 млн. теңге болса,
Капитал нарығында операциялардың көбейе түсуі жəне аймақтық даму байланыс
ҚҚС-на кететін шығын аталған кезең ішінде салық салынатын операциялардың
.
3.БАНКТЕРДІҢ БӘСЕКЕГЕ ҚАБІЛЕТТІЛІГІН БАҒАЛАУ ЖӘНЕ ЖОҒАРЫЛАТУДЫ ЖЕТІЛДІРУ ЖОЛДАРЫ
3.1.Сарапшылық бағалау әдісін қолдану арқылы екінші деңгейлі банктердің бәсекеге
Қазіргі кезде банктердің бәсекеге қабілеттілігін бағалау және талдаудың әртүрлі
Сауалнама жүргізу 2008 жылы сәуір айының 1-10 дейінгі аралықта
Сауалнама келесі сұрақтардан құралды:
1) Банктің іскер беделін бағалау;
2) Жарнамалық қызмет деңгейі;
3) Банктің мемлекеттік органдармен өзара қарым-қатынас деңгейі ( Қазақстан
4) Банк қызметінің айқындығын бағалау;
5) Банк персоналының кәсібилілігі (біліктілігі);
6) Банктің актив операцияларының сапасы (несиелеу);
7) Банктің пассив операцияларының сапасы (міндеттемелерін орындауы);
8) Банктің жаңартпашылық қызметінің тиімділігін бағалау (банк қызметтерінің жаңартпашылық
9) Қызметтер түржиыны:
10) Банктің филиалдық желісінің таралымдылығы (банк қызметтеріне қолжетімділік).
Жалпы алғанда бұл сұрақтарды екі бөлікке бөлуге болады:
а) 1-4 сұрақтар – банк имиджін бағалау;
б) 5-10 сұрақтар – банк қызметінің тимділігін кешенді бағалау.
Мамандар банктерді осы параметрлер бойынша 10 баллдық шкаламен бағалады.
Мамандармен берілген баллдарды қарапайым қосу жолымен банктердің қорытынды бағаларын
3.1. кесте Өскемен қаласының екінші деңгейлі банктерінің рейтингі
Позиция Банк Баллдар сомасы
1 ТұранАлембанкі 651
2 Казкоммерцбанк 633
3 Қазақстан Халық Банкі 613
4 Альянс Банк 558
5 АТФ Банк 557
6 Центр Кредит Банкі 557
7 Темірбанк 480
8 Евразийский Банк 480
9 Каспийский Банкі 456
10 Цеснабанк 453
11 Нурбанк 442
12 Нефтебанк 426
Нарықтағы көшбасшылар үштігі бұл бағалауда да 600-ден жоғары балл
Бұл жұмыс шеңберінде банктердің бәсекеге қабілеттілігін нақты және толық
«Объектілердің (субъектілердің) бәсекеге қабілеттілігін бағалаудың қолданылатын әдістеріне шолу» мақаласында
n
Кт =
i=1 n
5
мұндағы,
Кт – тауардың бәсекеге қабілеттілігі (мәні 2 ден 10
n – сарапшылар саны;
Б – тауардың бәсекеге қабілеттілігі j факторын i сарапшымен
а - j фактордың салмақтылығы (4 тен 1
5 – фактордың ең жоғарғы бағасы.
Берлген формуланы банктің бәсекеге қабілеттілігін бағалауға бейімдеп келесі формула
n
Кф =
i=1 n
10
мұндағы,
Кф – банк қызметінің факторының бәсекеге қабілеттілігі (мәні 0,001
n – сарапшылар саны;
Б – банктің бәсекеге қабілеттілігі j факторын i сарапшымен
а - j фактордың салмақтылығы (1%- дан 10
10 – фактордың ең жоғарғы бағасы.
Банктің бәсекеге қабілеттілігін бағалауға бейімделген формулада тауардың бәсекеге
Есептеу үшін банктің бәсекеге қабілеттілігі факторларының ( параметрлерінің) салмақтылығын
1) Банктің іскер беделін бағалау – 20 % (0,2);
2) Жарнамалық қызмет деңгейі – 5 % (0,05);
3) Банктің мемлекеттік органдармен өзара қарым-қатынас деңгейі ( Қазақстан
4) Банк қызметінің айқындығын бағалау – 10 % (0,1);
5) Банк персоналының кәсібилілігі (біліктілігі) - 15 % (0,15);
6) Банктің актив операцияларының сапасы (несиелеу) - 5 %
7) Банктің пассив операцияларының сапасы (міндеттемелерін орындауы) 5 %
8) Банктің жаңартпашылық қызметінің тиімділігін бағалау (банк қызметтерінің жаңартпашылық
9) Қызметтер түржиыны - 10 % (0,1);
10) Банктің филиалдық желісінің таралымдылығы (банк қызметтеріне қолжетімділік) -
Банктердің бәсекеге қабілеттілігінің бейімделген формуласы негізінде сарапшылық бағалау
Алғашқы алынған нәтиже біршама өзгерді, бәсекеге қабілеттілігі рейтингінде 4
3.2 кесте бейімделген формуланы қолдану арқылы банктердің бәсекеге қабілеттілігін
Рейтингтегі
банк № 1 2 3 4 2 6 7
№ Бәсекеге қабілеттілік
Факторы (көрсеткіші) ТұранАлембанкі Казкоммерцбанк Халық Банкі Центр Кредит Банкі
1 Банктің іскер беделі 0,191 0,191 0,177 0,166 0,169
2 Жарнамалық қызмет деңгейі 0,046 0,042 0,041 0,035 0,039
3 Банктің мемлекеттік органдармен өзара қарым-қатынас деңгейі ( Қазақстан
4 Банк қызметінің айқындығы 0,083 0,081 0,084 0,069 0,077
5 Банк персоналының кәсібилілігі (біліктілігі) 0,139 0,133 0,116 0,122
6 Банктің актив операцияларының сапасы (несиелеу) 0,048 0,048 0,041
7 Банктің пассив операцияларының сапасы (міндеттемелерін орындауы) 0,049 0,048
8 Банктің жаңартпашылық қызметінің тиімділігін бағалау (банк қызметтерінің жаңартпашылық
9 Қызметтер түржиыны 0,094 0,091 0,093 0,080 0,076 0,080
10 Банктің филиалдық желісінің таралымдылығы (банк қызметтеріне қолжетімділік) 0,096
11 Барлығы 0,0929 0,0903 0,0871 0,796 0,796 0,0783
Ескеретін жәйт бірінші үштіктегі орнын сақтаса да Халық банкінің
ТұранАлембанкінің басқарма төрағасы Р. Солодченконың айтуынша нарықта үшінші орынды
2006 жылдың нәтижесі бойынша Казкоммерцбанк және ТұранАлембанкі мемлекеттік Ресей
3.2. Бәсекеге қабілеттілікті ұсынылатын альтернативті көрсеткіштерді есептеу негізінде банктің
Жоғарыда берілген баяндалған материалдан келесі қорытында жасауға болады,
Мұнда объективті және дәйектірек ретінде қаржылық ұйымның, берілген жағдайда
Кез келген банк бойынша ең қолжетімді ақпарат – оның
Жұмыстың алдыңғы бөлімінде жасалған есептеулер бойынша Казкоммерцбанкінің әлсіз жақтарына
Банктің іскер репутациясы негізінен көрсетілетін қызметтердің сапасынан және банк
Бәсекеге қабілетті персонал тарту үшін банкке жоғары еңбек
Банк персоналының бәсекеге қабілеттілігін персоналға шығыстар мен салықтарды төлегенннен
КП1 = Е/ТК
Мұндағы Е – еңбекақы;
ТК – таза кіріс.
КП2 = Е/СШ
Мұндағы Е – еңбекақы;
СШ – сыйақымен байланысты емес шығыстар.
Казкоммерцбанк және ТұранАлембанкі үшін коэффициенттерді 3.3 және 3.4 кестелерде
3.3 кесте Казкоммерцбанк персоналының бәсекеге қабілеттілігін есептеу коэффициенттері
Казкоммерцбанк
Көрсеткіш 2005 2006 2007
Персоналға шығыстар 6876651 11236334 15930558
Табыс салығын төлеуден кейінгі таза кіріс 8093035 15827900 27159274
Сыйақымен байланысты емес шығыстар 14529612 19559716 28970665
Персонал бәсекеге қабілеттілігінің 1 коэффициенті 0,849699896 0,70990681 0,586560524
Персонал бәсекеге қабілеттілігінің 2 коэффициенті 0,473285247 0,574463044 0,549885824
3.4 кесте ТұранАлембанкі персоналының бәсекеге қабілеттілігін есептеу коэффициенттері
ТұранАлембанкі
Көрсеткіш 2005 2006 2007
Персоналға шығыстар 4388000 6930000 11320000
Табыс салығын төлеуден кейінгі таза кіріс 6581000 14706000 39078000
Сыйақымен байланысты емес шығыстар 13558000 18894000 31103000
Персонал бәсекеге қабілеттілігінің 1 коэффициенті 0,666767968 0,47123623 0,289677056
Персонал бәсекеге қабілеттілігінің 2 коэффициенті 0,323646556 0,366783106 0,36395203
Кесте мәліметтері бойынша ТұранАлембанкі персонал бәсекеге қабілеттілігінің 2
1) Банкпен ұзақмерзімді және өзара тиімді ынтымақтастықты материалдық ынталандыруын
2) «Кадрлар бәрін шешеді». Қазіргі заманғы банктер қызметкерлердің
Банк өзінің қызметкерлерінің біліктілігі деңгейін жоғарылату үшін
3) Отандық мамандарды халықаралық стандарттар бойынша қайта дайындау және
Банктің актив операцияларының бәсекеге қабілеттілігін бағалау үшін К1, К2,
3.1 сурет Казкоммерцбанк және ТұранАлем банктернің К1 коэффициенттерінің динамикасы
3.2. сурет Казкоммерцбанк және ТұранАлем банктернің К2 коэффициенттерінің динамикасы
Жалпы алғанда екі банк бойынша жағдай ұқсас, көрсеткіштер динамикасы
3.3 сурет Казкоммерцбанк және ТұранАлем банктернің К3 коэффициенттерінің динамикасы
3.4 сурет Казкоммерцбанк және ТұранАлем банктернің К4 коэффициенттерінің динамикасы
Жалпы алғанда екі банк бойынша жағдай ұқсас, көрсеткіштер динамикасы
Осы 2006 жыл шартты түрде қазақстан банктерін екі топқа
Активтердің мұндай экстенсивті өсуі жағдайында сондай қарқынмен банк тәуекелдері
Актив операцияларының сапасын жақсарту мақсатында келесі шаралар жүргізуге болады:
1) Банктердің қарыз алушының төлемқабілеттілігі (несиеқабілеттілігі) туралы ақпараттануын жоғарылату.
2) Қазақстан бизнесінің ерекшелігін және ашықтық деңгейін ескере отыра,
Бұл стандарттарды қазірден бастап қолданушы қазақстандық
Әрине, бұл банктердің бәсекеге қабілеттілігін жоғарылатудың қолдануға болатын
ҚОРЫТЫНДЫ
Жоғарыда баяндалғандар негізінде жұмыс бойынша келесі қорытындылар шығаруға
1) Банк саласындағы бәсеке кез келген басқа саладағы сияқты
2) Қазақстанның Дүниежүзілік сауда ұйымына енуі салдарының банк секторы
3) Қазіргі кезде банктердің бәсекеге қабілеттілігін бағалау және талдаудың
4) Жүргізілген бағалау «Казкоммерцбанк» АҚ қызметінің әлсіз және мықты
- персоналдың кәсібилілігін ( біліктілігін) жоғарылату;
- актив операциялардың сапасын жоғарылату.
Осыған байланысты Казкоммерцбанк персоналының бәсекеге қабілеттілігін жоғарылатуға келесі ұсыныстар
а) Банкпен ұзақмерзімді және өзара тиімді ынтымақтастықты материалдық ынталандыруын
б) «Кадрлар бәрін шешеді». Қазіргі заманғы банктер қызметкерлердің
Банк өзінің қызметкерлерінің біліктілігі деңгейін жоғарылату үшін
в) Отандық мамандарды халықаралық стандарттар бойынша қайта дайындау және
Актив операцияларының сапасын жақсарту мақсатында келесі шаралар жүргізуге болады:
а) Банктердің қарыз алушының төлемқабілеттілігі (несиеқабілеттілігі) туралы ақпараттануын жоғарылату.
б) Қазақстан бизнесінің ерекшелігін және ашықтық деңгейін ескере отыра,
Бұл стандарттарды қазірден бастап қолданушы қазақстандық
Басқалар
өнеркәсібі
Мұнай
Ауыл шаруашылығы
өнеркәсібі
Энергетика
өнеркәсібі
құрылыс
өнеркәсібі
тамақ
қаржы секторы
өндіруші өнеркәсіп
Көлік және коммуникация
сауда
6%
13%
7%
8%
13%
4%
14%
11%
15%
9%
жеке
ұсақ
орта
ірі
50%
37%
8%
5%
Ірі депозиттер жиырмалығы
2005
2004
2003
2002
50
45
40
35
30
25
20
15
10
5
0
37
47
41
39
2007
2006
2005
2004
140000
120000
100000
80000
60000
40000
20000
0
2007
2006
2005
2004
70
60
50
40
30
20
10
0
39
47
59
55
2007
2006
2005
2004
12
10
8
6
4
2
0
6,46
8,92
10
6,88
2007
2006
2005
2004
100%
90%
80%
70%
60%
50%
40%
30%
20%
10%
0%
9
23
22
9
77
78
91
90
Ссудалар-нетто
Басқа да активтер
2007
2006
2005
2004
600
500
400
300
200
100
0

Ұқсас жұмыстар

Дүниежүзілік сауда ұйымына ену жағдайында банктердің бәсекеге қабілеттілігін бағалау және жоғарылатудың теориялық негіздері

Кәсіпорын бәсекелестікке қабілеттілігн жоғарылатудағы маркетингтің рөлі

Сапаны басқару механизмінде жоспарлау

НАРЫҚТЫҚ ҚАТЫНАСТАР ЖҮЙЕСІНІҢ ҚҰРАМДЫ БӨЛІГІ РЕТІНДЕ ҚАРЖЫ НАРЫҒЫНЫҢ КОНОМИКАЛЫҚ МӘНІ

Кәсіпорынның баға және тарифтеу саясаты: қиыншылықтары мен оны қазіргі талаптарға сай жақсарту жолдарын теориялық және тәжірибелік тұрғыда зерттеу

Қазақстан Республикасындағы коммерциялық банктердің ресурстарын басқару әдістері

Экономикалық қатынастар жүйесіндегі инфрақұрылымның даму мәселелері

Өнімнің бәсекеге қабілеттілігінің экономикалық параметрлерін жақсарту

Арнайы пәндер оқытушыларының кәсіптік білімін жетілдіру формалары мен мазмұны