Қиял және жеке адам
ЖОСПАР
1. Қиял жөнiнде түсiнiк 2
2. Қиялдың физиологиялық негiздерi 3
3. Қиял түрлерi 4
4. Шығармашыл қиял әдiстерi 6
5. Қиял және жеке адам
Қолданылған әдебиеттер тізімі 10
1. Қиял жөнiнде түсiнiк
Адам санасындағы бейнелер бұрын қабылданған заттар
Әдетте, күнделiктi өмiрдегi қиял не фантазия
"Әрқандай бейне, мейлi iрi, мейлi кiшi
Сонымен бiрге, қиял арқасында адам өз
Кейде фантазия керi ықпал да жасауы
Бiрақ, қиял дүниенi жалпылай және жанама
Қиялға тән және бiр ерекше белгi
Ой мен қиялдың арасындағы тығыз байланысты
Сонымен, қиял алда күтiлген проблемдiк жағдайлар
Адам қиялы бұрын көрiп, бiлмеген заттар
Л. С. Рубинштейннiң пiкiрiне зер салсақ,
Қиял маңызы орасан. Ол тек жазушыларға
2. Қиялдың физиологиялық негiздерi
Барша психикалық процесстер секiлдi қиял да
Қиялдың физиологиялық негiзi жүйке байланыстарының
Сонымен бiрге, мида пайда болған бейнелер
Кейде психологиялық ауытқудан сырқатқа шалдығудың себебi
Осындай психикалық зақымдану кейбiр ойсыз, педагогикалық
Сонымен бiрге, қиял бейнелерiн орынды, дұрыс
Қиял күшiн арқау еткен француз аптекарi
Адам өзiнiң iшкi дене мүшелерiнiң қалпын
3. Қиял түрлерi
Қиял қызметi әрқилы деңгейде көрiнуi мүмкiн.
Енжар қиял ниеттелген не ниетсiз болуы
Енжар қиялдауда адам, әдетте, тек өзiне
Ниетсiз енжар қиял сана қызметiнiң босаңсып,
Енжар қиялға қарағанда белсендi қиял жасампаз
Сондайақ жасампаздық қиял бейнелерiн тұрғызуда адамның
Шығармашыл қиял жаңа, қайталанбас бейнелер мен
Шығармашыл қиялдың ерекше сипаты: түзiлiп жатқан
Жасампаздық және шығармашыл қиялдар арасындағы айырмашылықты
С. Л. Рубинштейн қиялды нақты және
Сонымен бiрге, нақты қиял бейнелерi қызмет
"Бiреуi көк, бiреуi жер тағысы
Адам үшiн батысып қызыл қанға.
Қар аппақ, бүркiт қара, түлкi қызыл
ұқсайды қаса сұлу шомылғанға".
Қиялдың ерекше түрi арман. Армандау
Болымды арман әрдайым белсендi келедi, боларына
Шығармашылық iсәрекетте қиялдың маңызы орасан зор.
4. Шығармашыл қиял әдiстерi
Көп уақыттар ғылымда шығармашылық процестi заңдастырып,
1. Дайындық идеяның пайда болуы;
2. Ой жетiлуi қойылған проблемаға
3. Аян болу дiттелген нәтиженi
4. Тексеру.
Г. С. Альтшулер шығармашылық еңбектiң бiртұтас
1. Нақты нысанға байланысты бiр сұрақ
2. Сұрақ бiр мәселе төңiрегiнде, бiрақ
3. Нысан күрделi өзгерiске түседi, осыған
4. Нысан түгелдей өзгередi. Проблема шешiмi
5. Нысанды қамтыған бүкiл жүйе өзгерiске
Шығармашылық мәселелердiң шешiмiн табудың ең маңызды
Сонымен, бейнелердiң үстiрт көзге оңай, еркiн,
Қиялдың аналитиксинтетикалық сипаты агглютинатив (грек тiлiненжабыстыру)
Бейне жасау талдау процесiнде қолданылатын және
Егер акценттеу айырым элементтерге емес, бүкiл
Қиял елестерiн жасау бiрiктiру жолымен де
5. Қиял және жеке адам
Қиял өзiнiң дараланған күйiнде әр жеке
Қиялдың жарқындығы мен қуаты адамның көңiлкүй
Қиялдың кеңдiгi, аумақтылығы, әр адам қиялына
Өрiсi кең қиял мазмұн жағынан да
Қиялдың даралық сипаты оның еркiндiлiгiнен, яғни
Ой түйiнi кем қиял фантазиялық бағдарлаушы
Шығармашылық қиялдың көрiнiсi осы процестiң тұрақтылығына
Шығармашылық шабыттың жарқын дәлелi ретiнде
Әлгi әуендi тынбастан пернеден iздеп,
Әр адамдағы шабыт шабысы, оның туындау
Қолданылған әдебиеттер тізімі
1. Жарықбаев Қ. Психология (Оқулық). Бiрiншi
2. Тәжiбаев Т. Жалпы психология. Алматы,
3. Алдамұратов Ә. Т.б. Жалпы психология.
4. Бап-Баба С. Жалпы психология. Алматы,
5. Жиншин Н. Речь как проводник
6. Қожахметова М. Адам - құпия.
1
Танымдық процестердің бірі – қиял жөнінде түсінік
Қиял бейнелерінің жасалу жолдары
Жан қуаттары
Баланың ойыны мен ересек адамдардың әрекеттерінде қиялдың дамуы
Қиялдың физиологиялық негіздері
Қиялдың зияны халықта
Қиял жөнінде түсінік
Қиял процесі
Қиял анықтамасы
Қиял – психикалық процесс ретінде