Бақылау обьектісі

ЖОСПАР
Кіріспе.
І-тарау. Жеке тұлғаларға салық салудың мәні мен мазмұны .
1.1. Жеке тұлғалар салығының мәні мен түрлері.
1.2.Жеке тұлғаларға салықтардың есептеудегі бақылауда салық
1.3. Жеке тұлғалар салығынан түсетін салықты бақылау
ІІ-тарау. Республикалық бюджетке жеке тұлғалардан түсетін салық түсімдері мен
2.1. Жеке тұлғалар түсетін салықтың есепттелуі тәртібі.
2.2. Жеке тұлғалардан республикалық және жергілікті бюджетке түсетін
салықтың есебі мен төлеу тәртібі.
ІІІ-тарау. Жеке тұлғалардан түсетін салықтарды бақылау және оны
3.1. Жеке тұлғаларға салық салудағы шет мемлекет тәжірибесі.
3.2. Қазіргі заманғы жағдайларда салық тексерулерін ұйымдастырудың
негізгі проблемалары.
3.3.Салық тексерулерін жүзеге асыруға жаңа ақпараттық
Қорытынды.
Қолданылған әдебиеттер тізімі.
Қосымшалар
КІРІСПЕ
Жаңа Қазақстан өзінің дербес даму жолын тандап, жылдан жылға
Бүгінде экономикамен өз мемлекеттілігіміздің берік іргетасын қамтамасыз етіп, біз
Әлемге еліміздің әлемдегі бәсекеге қабілетті елу елдің клубына қарай
Қәзіргі нарықтық заманда мемлекеттің экономикалық мүдделерін қорғауда Қазақстан
Өзінің кең мағынасында салық бақылау дегеніміз салық заңнамасының орындалуын
Мұндай жағдайларда жеке тұлғалардың бәрін қамтитын бақылауға әрбір төлеуші
Менің дипломдық жұмысымның мақсаты Қазақстан Республикасында салық бақылауының практикасын
Қазақстан Республикасы Президентінің заң күші бар жарлығы қабылданғаннан бастап
Алға қойылған мақсаттардан мындай міндеттер туындайды:
қолданыстағы заңнаманы салық бақылау саласында зерттеу;
жеке тұлғалардан түсетін салықты есептеу және талдау;
қаржы министірлігінің қаржы және салық бақылауы саласындағы қызметін талдау,
жеке тұлғалардың салық салудан жалтару проблемаларын және салық заңнамасын
Сонымен осындай үш тарауды қарастырып кеттім:
Жеке тұлғаларға жалпы салық салудың мәнін
Республикалық бюджетке жеке тұлғалардан түсетін салық түсімдері мен алымдардын
Жеке тұлғалардан түсетін салықтарды бақыладыуын және оны оңтайландыру
І-тарау. Жеке тұлғаларға салық салудың мәні мен мазмұны .
1.1. Жеке тұлғалар салығының мәні мен түрлері.
Бұл бөлімде меншікке салынатын салықтар, яғни жер салығы, көлік
Жер – белгілі бір өлшемдегі пайдалану мүмкіндігі орасан зор
Жер салығы 1992 жылы енгізілді.
Жер салығын енгізу мынадай мақсаттарды көздейді:
экономикалық әдістермен жерді ұтымды пайдалану;
тұлғаларды жерге орналастыру;
жердің құнарлығын арттыру;
жерді қорғау жөнінідегі шараларды енгізу үшін төлемдер төлеу;
аумақтық әлеуметтік-мәдени дамуы үшін бюджет кірістерін қалыптастыру.
Жер салығы – жер ресурстарын басқару жөніндегі уәкілетті орган
Барлық жерлер салық салу мақсатында олардың арналған нысаны мен
ауыл шаруашылық мақсатындағы жерлер;
елді мекендер жерлері;
өнеркәсіп, көлік, байланыс, қорғаныс және өзге де ауыл шаруашылығы
ерекше қорғалатын табиғи аумақтар жерлері, сауықтыру, рекреациялық және тарихи-мәдени
орман қорының жерлері;
су қорының жерлері;
запастағы жерлер;
Жердің белгілі бір немесе өзге санатқа жататындығы Қазақстан
тұрғын үй қоры, соның ішінде олардың жанындағы құрылыстар мен
тұрған үй қоры, соның ішінде олардың жанындағы құрылыстар мен
Жердің мынадай санаттарына салық салынбайды:
ерекше қорғалатын табиғи аумақтардың жерлері;
орман қорының жерлері;
су қорының жерлері;
запастағы жерлер.
Осы аталған жерлер (запастағы жерлерді қоспағанда) тұрақты жер пайдалануға
Жер салығынаң мөлшері жер иеленушілер мен жер пайдаланушылардың шаруашылық
Жер салығын есептеу үшін:
меншік құқығы, тұрақты жер пайдалану құқығын, өтеусіз уақытша жер
жер ресурстарын басқару жөніндегі уәкілетті орган әр жылдың 1
Жер салығын төлеушілер:
жеке меншік құқығындағы салық салу объектілері бар жеке және
тұрақты жер пайдалану құқығындағы салық салу объектілері бар жеке
бастапқы өтеусіз уақытша жер пайдалану құқығындағы салық салу
заңды тұлғалардың жоғарыда белгіленген құқықтарда салық салынатын объектілері бар
Жер салығын төлеу барлық жер иелері, жер пайдаланушылар, соның
Жекелеген жағдайда жер салығын төлеушілер болып табылады:
жер учаскелерін иелену немесе пайдалану құқығын растайтын құжаттарда немесе
пайлық инвестициялық қор активтерінің құрамына кіретін жер учаскесі бойынша
жер учаскесіне құқықты куәландыратын құжаттар болмаған жағдайда, пайдаланушы жер
лизинг алушы қаржы лизингі шартына сәйкес жылжымайтын объектісімен бірге
Көлік салығын төлеушілер және салық салу объектілері.
Көлік құралдары салығы Қазақстан Республикасындағы салықтардың бірі болып саналады.
Жеке және заңды тұлғалар меншігіндегі көлік құралдарынан салық төлейді.
Бүгінгі таңда, көлік салығы салық ретінде кең түрде қолданып
Көлік құралдары салығы негізінен мақсатты салық болып келеді, яғни
Көлік салығын төлеушілер:
меншік құқығында салық салу объектілері бар жеке тұлғалар;
меншік, шаруашылық жүргізу немесе оралымды басқару құқығында салық салу
заңды тұлғалардың құрылымдық бөлімшелері;
лизинг алушы қаржы лизингі шарты бойынша берілген салық салу
Заңды тұлғалар мен кәсіпкерлердің мүлік салығы.
Мүлік салығын төлеушілер және салық салу объектілер. Бұл тарауда
Мүлік салығы - Қазақстан Республикасының аумағында меншік, шаруашылық жүргізу
Мүлік салығы жергілікті салық болып табылады.
Мүлік жылжитын және жылжымайтын болып бөлінеді.
Мүлік салығын төлеушілер:
Қазақстан Республикасының аумағында меншік, шаруашылық жүргізу немесе оралымда басқару
Қазақстан Республикасының аумағында меншік құқығында салық салу объектісі бар
Заңды тұлғаның шешімі бойынша оның құрылымдық бөлімшелері.
Қазақстан Республикасының резиденті емес заңды тұлғалар Қазақстан Республикасының аумағында
361-бап Меншік құқығында салық салу объектілері бар жеке тұлғалар
2.Мыналар жеке тұлғалардың мүлік салығын төлеушілер болып табылмайды:
1) мерзімді қызметтегі әскери қызметшілер мерзімді қызметтен өту кезенінде;
2) меншік құқығындағы барлық салық салу объектілерінін жалпы құнына
3)меншік құқығындағы барлық салық салу обьектілерінің жалпы құнынан тиісті
Осы тармақта аталған адамдар паидалануға немесе жалға берілген салық
362-бап Жекелеген жағдайларда салық төлеушілерді анықтау
1.Салық салу объектілерін меншік иесі сенімгерлік басқаруға немесе жалға
Бұл ретті сенімгер басқарушінің немесе жалгердің салық төлеуі салық
2. Еген салық салу объектісі бірнеше тұлғаның ортақ үлестік
3. Бірлескен ортақ меншіктігі салық салу объектілері бойнша өздерірің
363-бап Жеке тұлғаларға меншік құқығымен тиесілі және кәсіпкерлік қызметте
Қазақстан Республикасының аумағындағы тұрғын үй-жайлар, саяжай құрылыстары, гараждар және
Қазақстан Республикасының аумағындағы аяқталмаған құрылыс объектілеріқоныстану (пайдалану) кезінен бастап
Салық базасы
364-бап Әрбір жылдың 1 қаңтарындағы жағдай бойынша Қазақстан
Жеке тұлғалардың салық салу объктілерінің құнын анықтау тәртібін Қазақстан
Жеке табыс салығы, жеке табыс салығының төлеушілер және
Барлық салық төлеушілер резидент және резидент емес болып бөлінеді.
Салық салу барысында әр түрлі көздердін алған барлық табыстары
Салық төлеушінің салы салу барысында өзіне, асырауындағы әр бір
Салық салы кезунде медециналық шығындар, әлеуметтік сақтандыруға төленген жарналар,
Салық сомасы үдемелі салық ставкасы негізінде анықталады;
Жұмыс істейтін ерлі-зайыптылар салықты бірге немесе бөлек төлеуіне
Салықтың есептелуі немесе алыну тетіктерінде кейбір ерекшеліктері болмаса, салық
1-сурет.
1-сурет. Мүліктің жіктелуі
Табыс салығы 12 айға тен болаты күнтізбелік немесе қаржы
Жеке тұлғалардың табыстарына салынатын салықты есептеу барысында мемлекеттер арасында
Салық салу барысында қамтылатын табыстардын құрамы;
Салықты азаматтардын жеке өзі немесе отбасы атынан төлеу;
Салық жеңілдіктерінің құрамы және қолдау ерекшеліктері;
Салық салу шәкілі (шала) әр елдерде әр түрлі болуы.
Салық жеңілдіктерін қолдану барысында назар аударатын тағы да бір
Салық жеңілдіктері екі топқа бөлінеді:
стандартты;
стандартты емес;
Стандартты салық жеңілдіктеріне салық төлеушінің өзінежәне асырауындағы адамға,сондай
1.2.Жеке тұлғаларға салықтардың есептеудегі бақылауда салық
Ауыл шаруашылық мақсатындағы жерге салынатын салық ставкалары.Ауыл шаруышылық мақсатындағы
Жазық аумақтардың далалық және қуаң далалық аймақтарынан кәдімгі және
1.Кесте
Жер салығының базалық салық ставкалары.
Бонитет балы Базалық салық ставкалары (теңге) Бонитет балы
1 2 3 4
1 0,48 51 19,78
2 0,54 52 20,26
3 0,58 53 20,75
4 0,62 54 21,23
5 0,67 55 21,71
6 0,73 56 22,19
7 0,77 57 22,68
8 0,81 58 23,16
9 0,87 59 23,64
10 0,96 60 24,12
11 1,45 61 24,61
12 1,83 62 25,28
13 2,22 63 25,82
14 2,55 64 26,44
15 2,93 65 27,02
16 3,32 66 27,64
17 3,71 67 28,22
18 4,05 68 28,85
19 4,44 69 29,49
20 4,82 70 30,07
21 5,31 71 30,67
22 5,79 72 31,27
23 6,27 73 31,88
24 6,75 74 32,46
25 7,24 75 33,09
26 7,72 76 33,68
27 8,20 77 34,31
28 8,68 78 34,93
29 9,17 79 35,51
30 9,65 80 36,15
31 10,13 81 36,71
32 10,61 82 37,34
33 11,09 83 37,92
34 11,58 84 38,56
35 12,06 85 39,18
36 12,54 86 39,76
37 13,03 8 40,38
38 13,51 788 40,95
39 13,99 89 40,59
40 14,47 90 42,17
41 14,96 91 42,18
42 15,44 92 43,39
43 15,92 93 44,00
44 16,40 94 44,62
45 16,89 95 45,20
46 17,37 96 45,84
47 17,85 97 46,38
48 18,33 98 47,03
49 18,82 99 47,61
50 19,30 100 48,25
100-ден жоғары 50,18
Жеке тұлғаларға берілген ауылшаруашылық мақсатындағы жерлерге салынатын базалық салық
Үй іргесіндегі жер учаскелеріне салынатын базалық ставкалары.Елді мекендердің тұрған
Үй іргесіндегі жер учаскелеріне мұндай базалық салық ставкалары бойынша
Астана, Алматы қалалары және облыстық мазмұны бар қалалар үшін
көлемі мың шаршы мәртеге дейін қоса алғанда – 1
көлемі мың шаршы метрден асатын алаңға бір шаршы метрі
Жергілікті өкілді органдардың шешімі бойынша 1000 шаршы метрден асатын
2) Басқа елді мекендер үшін:
көлемі 5000 шаршы метрге дейін қоса алғанда- 1 шаршы
көлемі 5000 шаршы метрден асатын алаңға – 1
Жергілікті өкілді органдардың шешімі бойынша 5000 шаршы метрден асатын
Жеке тұлғалардың салықты есептеу тәртібі және төлеу мерзімі.
Жеке тұлғалар (өз қызметінде пайдаланатын жер учаскілері бойынша жекелеген
Салық кезеңі ішінде салық салу объектілеріне құқықты берген жағдайда
Жеке тұлғалар (өз қызметінде пайдаланатын жер учаскілері бойынша
Жеке кәсіпкерлер, жеке натариустар, адвокаттар өз қызметінде падаланылатын жер
Жер салығын есептеу мен төлеу үшін салық кезеңі -
Көлік салығын есептеу тәртібі және төлеу мерзімі.
Салық төлеушілер салық салу объектілерін,әрбір көлік құралдары бойынша салық
Көлік құралы меншік құқығында, шаруашылық жүргізу құқығында немесе оралымды
1995 жылы 24 сәуірдегі «салықтар және бюджетке төленетін басқада
2.Кесте
Автокөліктердің 2007 жылға арналған ставкалары.
Салық салу объектісі Салық ставкалары (айлық есептік көрсеткіш)
1 2
1. Жеңіл автокөліктер, двигатель қуаты (куб.см.):
1100-ді қоса алғанда
1100 ден жоғары 1500 дейін
1500 ден жоғары 2000 дейін
2000 ден жоғары 2500 дейін
2500 ден жоғары 3000 дейін
3000 ден жоғары 4000 дейін
4000 нан жоғары
4,0
6,0
7,0
12,0
17,0
22,0
117,0
2. Жүкті, жүк көтергіш арнаулы көліктер (телешкесін санамағанда):
1 тоннаны қоса алғанда
1 тоннадан жоғары 1,5 тоннаға дейін
1,5 тоннадан жоғары 5 тоннаға дейін
5 тоннадан жоғары
6,0
9,0
12,0
15,0
3. Өз еркімен жүретін автокөліктер және шынжырлы тракторлар
3,0
4. Автобустар:
12 отыру орындықтарын қоса алғанда
12 орыннан жоғары 25 дейін
25 орыннан жоғары
9,0
14,0
20,0
5. Мотоциклдар, мотороллерлер, мотошаналар, двигателінің қуаты 55 кВт-тан аспайтын,
Мотоциклдар, двигателінің қуаты 55 кВт-тан жоғары
1,0
10,0
6.Катерлер, судалар, буксирлар, баржалар, (двигателінің қуаты ат күшінде)
160 қа дейін қоса алғанда
160 тан жоғары 500 дейін
500 ден жоғары 1000 дейін
1000 жоғары
6,0
18,0
32,0
35,0
7.Ұшатын апараттар Айлық есептік көрсеткіштен 4,0 пайыз әр киловаттан
3.Кесте
Жеңіл автокөліктердің 2006 жылға арналған ставкалары.
Салық салу объектісі (двигателінің көлемі текше сантиметр) Салық ставкасы
ТМД елдерінің автокөліктері 6 жылдан жоғары
Асуы Сомасы (теңге)
Заңды және жеке тұлғалар Заңды тұлғалар Жеке тұлғалар Қалған
6-дан
0,3 коэф. 0,2 коэф. 0,1 коэф. 0,2 коэф. «0»
1 2 3 4 5 6 7 8 9
Жеңіл автомобильдер
1100-ге дейін қоса алғанда 4 4120 0 0 4120
2060
1100-ден жоғары – 1500 6 6180 0 0
3090
1500-ден жоғары – 2000
1 2 3 4 5 6 7 8 9
1501 7 7210 1 7 7271 2165 1443 722
3609
1600 7 7210 100 700 7910 2373 1582 791
3955
1700 7 7210 200 1400 8610 2583 1722 861
4305
1800 7 7210 300 2100 9310 2793 1862 931
4655
1900 7 7210 400 2800 10010 3003 2002 1001
5005
2000 7 7210 500 3500 10710 3213 2142 1071
5355
2000-нан жоғары 2500
2001 12 12360 1 7 12367 3710 2473 1237
6184
2100 12 12360 100 700 13060 3938 2612 1306
6530
2200 12 12360 200 1400 13760 4128 2752 1376
6880
2300 12 12360 300 2100 14460 4338 2892 1446
7230
2400 12 12360 400 2800 15160 4548 3032 1516
7580
2500 12 12360 500 3500 15860 4758 3172 1586
7930
2500-ден жоғары 3000
2501 17 17510 1 7 17517 5255 3503 1752
8759
2600 17 17510 100 700 18210 5463 3642 1821
9105
2700 17 17510 200 1400 18910 5673 3782 1891
9455
2800 17 17510 300 2100 19610 5883 3922 1961
9805
2900 17 17510 400 2800 20310 6093 4062 2031
10155
3000 17 17510 500 3500 21010 6303 4202 2101
10505
1 2 3 4 5 6 7 8 9
3000-нан жоғары 4000
22660
3001 22 22660 1 7 22667 6800 4530 2267
15867
3100 22 22660 100 700 23360 7008 4672 2336
16352
3200 22 22660 200 1400 24060 7218 7812 2406
16842
Жеке тұлғалардын мүлкіне салықты есептеу мен төлеу тәртібі. Айтып
Егер салық кезенінің ұзақтығы 12 айдан кем блса, төлеуге
Бірнеше жеке тұлғанын ортақ үлестік меншігінде салық салу объектісі
Салық төлеуші жеке тұлғанын бірнеше салық салу объектілері
Жанадан құрылған салық салу обектілері бойынша салықты есептеу олардын
Салық салу объектісі жойылған, қыйралған, бұзылған кезде жойылу, қвйрау,
2006 жылы мүлік салығы
Жеке тұлғалардын мүлкінін құны 900000 теңге, салық ставкасы 0,05%
МС=900000*0,05%=450 теңге
МҚ =1000000 теңге, СС= 0,05% МС =?
МС=1000000*0,05%=500 теңге
МК=1200000 тенге, СС=0,08%МС=?
МС=500 + (200000*0,08%) =500+160=660тенге
МК=1800000тенге, СС= 0,08% МС=?
МС=500+(800000*0,08%)=500+640=1140тенге
МК=2000000 тенге, СС=0,08% МС=?
МС=500+(100000*0,08%)=500++800=1300тенге,
МК=2600000тенге, СС = 0,1% МС=?
МС=1300+ (600000*0,1%)=1300+600=1900 тенге.
МК = 3000000тенге, СС = 0,1%МС=?
МС = 1300+(1000000*0,1%)\1300+1000=2300тенге.
МК = 3400000тенге, СС=0,15% МС=?
МС = 2300+(400000*0,15%)=2300+600=2900тенге,
МК = 4000000тенге, СС=0,15% МС=?
МС = 3800+(100000*0,15%)=2800+1500=3800тенге,
МК = 4500000 тенге, СС = СС=0,2%,МС=?
МС = 3800+(500000*0,2%)=3800+1000=4800тенге,
МК = 5000000тенге, СС=0,2% МС=?
МС = 3800+(1000000*0,2%)=3800+2000=5800тенге
МК = 5700000 тенге,СС=0,25%, МС=?
МС = 5800+(700000*0,25%)+5800+1750=7550тенге
МК=6000000тенге,СС=0,25%,МС=?
МС=5800+(1000000*0,25%)=5800+2500=8300тенге
МК=6600000тенге, СС=0,3%,МС=?
МС=8300+(600000*0,3%)=8300+1800=10100тенге
МК = 7000000тенге,СС=0,3%,МС=?
МС= 8300+(1000000*0,3%)=8300+3000=11300тенге
МК= 7700000тенге,СС=0,35%,МС=?
МС 11300+(7000000*0,35%)=11300+2450=13750 тенге
МК=8000000тенге,СС=0,35%,МС=?
МС=11300+(1000000*0,35%) =11300+3500=14800тенге
МК=8800000тенге,СС=0,4%,МС=?
МС=14800+(800000*0,4%)=14800+3200=18000 тенге.
МК = 9000000тенге,СС=0,4%,МС=?
МС =14800+(1000000*0,4%)=14800+4000=18800 тенге.
МК=9500000тенге, СС=0,45%,МС=?
МС =18800+(500000*0,45%)=18800+2250=21050тенге.
МК= 10000000тенге,СС=0,45%,МС=?
МС = 18800+(1000000*0,45%)=18800+4500=23300 тенге.
МК=10500000тенге,СС=0,5%,МС=?
МС = 23300+(500000*0,5%)=23300+2500=25300тенге.
МК = 15000000тенге,СС=0,5%,МС=?
МС = 23300+(5000000*0,5%)=23300+25000=48300тенге.
Кесте 4
Мүлік салығынын ставкалары (2006 жылдың 1 қантарынан бастап)
1) 1 000 000 теңгені қоса алғанда Салық
2) 1 000 000 теңгеден жоғары 2 000 000
3) 2 000 000 теңгеден жоғары 3 000 000
4) 3 000 000 теңгеден жоғары 4 000 000
5) 4 000 000 теңгеден жоғары 5 000 000
7) 6 000 000 теңгеден жоғары 7 000 000
8) 7 000 000 теңгеден жоғары 8 000 000
9) 8 000 000 теңгеден жоғары 9 000 000
10) 9 000 000 теңгеден жоғары 10 000 000
11) 10 000 000 теңгеден жоғары 23300 теңге
Салық төлеушінің салық жылы ішіндегі салық салынатың табыстарына мындай
Қызыметкерлердің Қазақстан Республикасының тиісті қаржы жылына арналған республикалық бюджет
Дивидентер, сияқылар (жинақтаушы сақтандыру шарты бойынша сияқыларды қоспағанда) мен
Адвакаттардың және натариустардың табыстарына 10 пайыздық ставка бойынша.
5.Кесте
Қазақстан Республикасының жеке табыс салығының ставкалары.
Салық салынатың табыс Ставкасы
15 еселенген жылдық есептік көрсеткішке дейің Салық салынатың табыс
15 еселенгеннен 40 еселенген жылдық есептік көрсеткішке дейің 15
200 еселенгеннен 200еселенген жылдық есептік көрсеткішке дейің 40
200 еселенгеннен 600еселенген жылдық есептік көрсеткішке дейін 200 еселенген
600 еселенген жылдық есептік көрсеткіштен және одан жоғары
Кәзіргі кезде салық кодекісінін бабына сай 2 және
Дивидент түріндегі табысқа 5 пайыз ставкасымен алынады. Осыған қарағанда
1.3. Жеке тұлғалар салығынан түсетін салықты бақылау
Салықтар мемелекет болмысының негізгі көзі болып табылады, сондықтан да
Өзінің кең мағынасында салық бақылауы дегеніміз – салық заңнамасының
Салық заңнамасының сақталуын бақылау – бұл заңнаманың кез келген
Жалпы заңнаманың сақталуын бақылауды жүзеге асыра отырып, мемлекет араларында
Сонымен қатар салық заңнамасының сақталуын бақылау мемлекеттің мүліктік кірісі
Басқаша айтқанда егер кәдімгі жағдайда қоғамдық қатынасты реттей отырып
Қорытындасанда салық бақылауы, әдетте, мемелекеттік бақылаудың неғұрлым жақсы ұйымдастырылған
Салық бақылауының мәні екі позицияда: біріншіден, мемлекеттің функциясы немесе
Бұл тараптар ажырамас байланыста болады, статистикалық элементтердің әртүрлілігін және
Тікелей байланыс басқарушылық шешімдерді әзірлеуге пайдаланылатын басқарушылық әсер ету
Экономикалық және құқықтық әдебиеттерде салық бақылауының тұжырымдамасы кең тараған,
Салық бақылауы мынадай белгілермен сипатталады:
Біріншіден, салық бақылауы мемелекеттік бақылауының бір түрі болып табылады.
Екіншіден, салық бақылауы қаржылық бақылаудың түрі болып табылады.
Салық бақылауын жүзеге асыру барысында мемелекеттің қаржы қызметінің
Үшіншіден, салық бақылауы мемлкеттік бақылаудың мамандандырылған түрлеріне жатады. Бұл
Салық бақылауынның мамандандырылғандығы, төртіншіден, оның функционалдығын айқындайды. Бұл салық
Салық бақылауы күрделі ұйымдастырушылық жүйені білдіреді және мынадай элементтерден
Бақылау субъектісі.
Бақылау обьектісі.
Бақылау заты.
Бақылау мақсаттары.
Бақылауды жүзеге асыру әдістері.
Салық бақылауының жоғарыда аталған әр бір элементтерінің мазмұны мынандай
Нені тексеру дегеніміз бақылау субъектісін білдіреді.
Кімді тексереді дегеніміз бақылау обьектісі.
Не тексеріліді – бақылау заты.
Не үшін тексеріледі – бақылау мақсаты.
Қалай тексеріледі – бақылуа мақсаты.
Салық бақылауының СУБЪЕКТІЛЕРІ салық тексерістерін өткізуге ерекше құқықты пайдаланатын,
Салық бақылауының ОБЬЕКТІЛЕРІ салық заңнамасымен заңды міндеттемелер жүктелген тұлғалар
Салық бақылауның;
Мемлекеттің салық агенттері;
Салық төлеуші туралы ақпараты бар тұлғалар.
Салық органдарының бақылау – экономикалық қызметі манадай проблемаларды шешуге
Экономиканың қызмет етуін жақсарту мақсатында салық заңнамасының тиісті орындалуын
Салық төлеушілердің бухгалтерлік стандарттар ұйғарымын және салық есебінің талаптарын
Салықтар барлық деңгейлердегі бюджеттерге міндетті төлемдерді есптеудің, оларды енгізу
Салықтық құқық бұзушылықтар мүмкіндігін жою жөндегі алдын алу шараларын
Салық бақылауының МАҚСАТЫ мыналар болып табылады:
Салықтық құқықтық қатынастарға қатысушылық салық заңнамасын бұзуы немесе өз
Кінәлілерді анықтап, оларды белгіленген заңды жауапкершілікке тарту;
Салық заңнамасының бұзылуын жою;
Берешектерді өндіріп алу жөніндегі шараларды қолдану түріндегі чЯ
Салық тексерісі салық заңнамасының бұзылуы анықталған кезде ғана емес,
Салық бақылауының ӘДІСТЕРІ оның жүзеге асырудың нақты тәсілдері мен
Салық бақылауы әртүрлі негіздер бойынша бөлуге болады:
Жүзеге асыру нысаны бойынша салық бақылауы:
тікелей бақылауға;
жанама бақылауға бөлінеді.
Тікелей салық бақылауы, біріншіден, тексеру бақылау обьектісінің өзінде жүргізілетіндігімен;
Жанама салық бақылауы, біріншіден, бақылау субъектісі мен обьектісі тікелей
Жүзеге асырылу уақыты бойынша салық бақылауы:
алдын-ала;
ағымдағы;
дәйекті болып бөлінеді.
Алдын ала салық бақылауы қандай да бір қаржы іс
Дәйекті салық бақылауы қандайда бір салық міндеттемесін орындау үшін
Алдын-ала салық бақылауы салыстырмалы түрде сирек қолданылады. Мұндай бақылау,
Ағымдағы бақылаудың да жүзеге асырылуы мүмкін емес деуге де
Салық бақылауы ішкі немесе сыртқы сипатта болуы мүмкін.
Ішкі бақылау дегеніміз - бақылау субъектісі мен обьектісі бір
Сыртқы бақылау ұйымдастырушылық бағыныштығы жоқ субъектілерге қатысты жүзеге асырылады.
Сондықтан, министірлік немесе мемелекеттік басқарудың өзгеде органы басқаратын мемелекеттік,
Осы позициядан ведомствалық және ведоиства үстіндегі бақылау сияқты салық
Ішкі ведомствалық салық бақылауына қатысты әдетте ішкі шаруашылық салық
Мұндай бақылаудың керек екендігінде күмән жоқ: әрбір салық төлеуші
Біріншіден, салық бақылауы- соған уәкілеттеген орган (салық қызметі органы)
Екіншіден кез келген бақылау «бақылаушы субьект – бақылаудағы обьект»сызбасы
Сондықтан, ішкі шаруашылық бақылаудың маңыздылығын жоққа шығармай және заңды
Салық бақылауы мемлекеттік бақылаудың бір түрі болғандықтан, оған былайыша
Салық бақылауы қашанда «билік және бағыну» иоделі бойынша жасалған
Осы себептермен кең тарағандығына қарамастан аудиториялық тексерулер салық бақылауы
Аудиториялар салық төлеушілердің өздерінің тапсырмаларымен әртүрлі салық мәселесін тексере
Өкілетті билік органдары жүзеге асыратын бақылауға;
Атқарушы билік органдары жүзеге асыратын бақылауға;
Сот бақылауына бөлінеді.
Республикамыздың спецификалық ерекшеліктеріне қарай, мұнда Парламентте қандай да бір
Материалдық салықтық құқықтық қатынастың шеңберінде жүзеге асырылатын материалдық салық
Ресейлік ғалым – экономист В.И.Гуреев жедел және мерзімді салық
Жедел бақылауы сапалық немесе сандық сипаттамасына сәкс бақыланатын үрдіс,
Мерзімді бақылау жоспарлардың, нормалар мен нормативтердің, бастапқы құжаттардың, өндірістік,
Салық тексерісі – Қазақстан Республикасының салық заңнамасын орындалуын салық
Салық тексерісі салық төлеушілердің қызметін мемлекеттің бақылауының негізгі тәсілі
ІІ-тарау. Республикалық бюджетке жеке тұлғалардан түсетін салық түсімдері мен
2.1. Жеке тұлғалардан түсетін салықтың есепттелу тәртібі.
Сарыарқа салық комитеті бойынша ұсынылған (02.09.2004 ж. ОАПН-10-15,16/5137 )
6.Кесте
Сарыарқа ауданы бойынша жеке тұлғалардың әлументтік және
Тоқсан Ұсынылған ФНО саны Ұсынылмаған ФНО саны
ЖТС әлеуметтік
салық ЖТС әлеуметтік
салық ЖТС әлеуметтік салық
1 2 3 4 5 6 7 8
1 тоқ 4017 3923 1299 1299 16 16 1,2%
2 тоқ 4263 4073 1250 1250 14 14 1,1%
Осы көрсеткіштерге қарап САСК атқаратын жұмысы төмен екенін көрге
Салық төлеушілердің мөлшерінің болжамының мәліметін өткізу барысында, қосылған
7.Кесте
Маниторинг жүргізілген көрсеткіш (15.07.2004ж)
15.04.04. 15.07.04.
Сарыарқа Сарыарқа
Салық төлеушілер саны 3097 3313
Оның ішінде есеп бермегендер 856 1077
Бұзушылықтарды жоюға ескертулер жазылды 856 317
Операцияларды тоқтатуға прокурормен расталған бұйрықтар жазылды 394 91
әкімшілік жаупкершілікке тартылғандар 18 5
ҚПД жіберілген сұраныстар 202 0
Осымен мониторинг өткізу барысында 2004жылғы ҚҚС декларациясын тапсырмаған салық
Осылайша Сарыарқа салық комитеті бойынша ұсынылмаған 1933 жағдайдың ішінен
8.Кесте
Өз міндеттерін салық тіркеуінсіз атқарып жатқан шаруашылық субъектілері саны
Көрсеткіштер Жеке тұлғалар барлығы
09.10.2002ж. Салық комитеті тіркеуінде тұрғандар саны 5225
Бір күнде тіркелмеген шаруашылық субъектілері анықталды
Әкімшілік айыппұлдар
- саны
-ұсынылған бағасы
-взыскано
Бір күнде салық есебіне қойылған шаруашылық субъектілері 8
10.10.2002ж. салық есебінде тұрғандар 5233 5233
19.03.2003 жылдан бастап 26.03.2004 жылға дейінгі кезеңде және 2004
9.Кесте
ИНИС-2 бағдарламасында енгізілген жеке тұлғалардың саны бойынша
Тұлғаның атауы ИНИС-2 енгізілгені
Жыл басынан Бір аптада
Жеке тұлға 9102 582
Барлығы 9436 590
2.2. Жеке тұлғалардан республикалық және жергілікті бюджетке түсетін
салықтың есебі мен төлеу тәртібі.
Меншік құқығында салық салу объектілері бар жеке тұлғалар
Егер салық кезеңінің ұзақтығы 12 айдан аз болса, төлеуге
Бірнеше жеке тұлғаның ортақ үлестік меншігіндегі салық салу обьектісі
Бірнеше жеке тұлғаның ортақ үлесті меншігіндегі салық салу объектісі
Жанадан құрылған Салық салу объектісі бойынша саллықты есептеу олардың
Салық салу обектісі жойылған, қыйраған бұзылған кезде жойылу,қирау, бұзылу
Салық кезені ішінде салық төлеушінің салық төлеуден басталу құқығы
Бюджетке салық төлеу салық салу объектілерінің орналасқан жері бойынша
Салық кезені ішінде салық салу объектілеріне меншік құқықтары берілген
Меншік құқығын берген тұлғасалық салу объектісін іс жүзінде иелену
Салықтың жылдық сомасын салық салынатын обьектілерге меншік құқығын мемлекеттік
Жылжымайтын мүлікке құқықты және онымен жасалатын мәләмдерді мемлекеттік тіркеу
367 – бап. Жеке тұлғалардың мүлкіне салынатын салықты есептеу
Жеке тұлғалардың салық салу обьектілері жойылған қираған, бұзылған кезде
Мүлік салығын төлейтін жеке тұлғаларға да салық женілдіктер берілген.
Кенестер Одағына Батырларына, Сациялистік Енбек Ерлеріне, Ұлы Отан соғысына
«Алтын алқа» және «Ардақты ана» атағына ие болған көп
1-ші және 2-ші мүгедектер;
Жеке тұратын зейнеткерлер.
Бүгінгі танда мүлік салығын төлуден босатылатын жеке тұлғалар
мерзімді қызметтегі әскери қызметшілер мерзімді қызметтен өту (оқу) кезенінде;
меншік құқығындағы барлық салық салу объектілерінің жалпы құнынан тиісті
Кенес Одағының Батырлары;
Социалистік Еңбек Ерлері;
«Халық қаһарманы» атағын алғандар, 3-ші дәрежелі Данық орденімен наградталған
«Ардақты ана» атағын алғандар және «Алтын алқа» алқасымен наградталған
жеке тұратын зейнеткерлер.
Жеке тұлғалар салығының бірі бұл жер салығы болып табылады
Салық кезені ішінде салық салу объектілеріне құқықты берген жағдайда
Жеке тұлғалар (өз қызметінде пайдаланатын жер учаскілері бойынша жекелеген
10.Кесте
Мүлік пен жер салығы бойынша (19.03.2003ж 25.03.2004ж)
Ашылуы тиіс Ашылған д/ш Ашылма-ғаны Оның ішінде
СТТН-сіз Басқа аймақтардың СТТН СНК есепте тұратын СТТН
42731 30780 11951 9424 908 1619
Салық кезеңі ішінде салық салу объектілеріне құқықты берген жағдайда
Жеке тұлғалар (өз қызыметінде пайдаланатын жер учаскелері бойынша жекелнген
Жеке кәсіпкерлер, жеке натарйустар, адвакаттар өз қызметінде пцдаланатын жер
11. Кесте
Мелекеттік бюджетке салық түсімдер
Атауы 2003ж. есеп 2004ж. есеп
1 2 3 4 5
Кірістер 1004566 1286734 2098532 2338034
Салықтық түсімдері 947251 1186137 1998314 2209102
Корпаративтік табыс салығы 272632 382814 834332 776609
Жеке табыс салығы 93281 98535 122999 165033
әлеуметтік салық 157676 167995 197300 236569
Суретте көрсетілгендей жеке табыс салығының ал оның ішінде карпаративтік
Ал бұл корсеткіштер алдынғы 2003-ші жылға қарағанда 2004-ші жылы
Ал бұл корсеткіштер алдынғы 2004-ші жылға қарағанда 2005-ші жылы
Ал бұл корсеткіштер алдынғы 2005-ші жылға қарағанда 2006-ші жылы
12. Кесте
Жеке табыс кірісі бойынша декларация (2006жыл)
Атауы Жыл басынан Бір аптада
Жеке табыс кірісі бойынша декларация 12673 1731
Корпоротивті кіріс салығы бойынша декларация 998 346
Жер салығы, мүлік салығы, көлік құралының салығы бойынша декларация
ІІІ-тарау. Жеке тұлғалардан түсетін салықтарды бақылау және оны
3.1. Жеке тұлғаларға салық салудағы шет мемлекет тәжірибесі.
АҚШ канститктциясы мемлекеттік функциясын федералдық және штаттық деп бөледі
Карпаративтік табыс салығын алатын болсақ
Федералды билік тарапында барлық салық сомасынан бұл салық түрінін
Ендеше федералдық билікке барлық түскен салық сомасы жеке карпаративтік
А) бұнда салық мөлшерлеме табысының мөлшері құрамы 50 мыңнан
Б) 75 мыңнан 10 млн. АҚШ доллар табысында -
В) 10 млн. АҚШ долларынан астам табысы салық мөлшерінде–34%;
Жеке табыс салығы.
Федералдық және штатық билікте бұл салықтың түрі маңызы зор
Бұл салық түрінің есебін федералдық тараптар келесі түрде септеледі.
Аяғында жеке тұлғаның жобаланған табыс мөлшері анықталады (бөны америкады
3.2. Қазіргі заманғы жағдайларда салық тексерулерін ұйымдастырудың
негізгі проблемалары.
Қарқынды дамып келе жатқан салық қатынастарының өсіп келе
Салық органдарының үлкен проблемасы кадрлардың тұрақтамауы, төмен жалақы болып
Срндықтан, төлемеулер, салық заңнамасын бұзулар, бухгалтерлік есепті екіжақты жүгізу
Сарыарқа салық комитетінің өндірістік емес төлемдері бөлімнің қызметіне талдау
«Жеке тұлғаларға салынатын салыққа жалпы ұсыныстар»
Салық кодексінің 400-бабының 3-тармағына, 403, 406, 409, 410, 415,
ҚР МКМ 28.12.2001 жылғы № 1793 «Бюджетке төленетін
Көптеген уәкілетті органдар СТТН көрсетпей және қағазға жазып дерек
Осы бұйрықпен уәкілетті органдар үшін автокөлік құралдарының өтуі бойынша
Өндірістік емес төлемдердің түсімі барысын бақылауды жүзеге асыру кезімде
Мына мәселелерді шешу қажет:
а) Салықтар мен бюджетке төленетін басқа да міндетті төлемдер
б) Салықтық емес сипаттағы қолданылып жүрген алымдар мен төлемдердің
- өндірістік емес төлемдердің төленуін реттейтін барлық заң шығару
- мемлекеттік органдар мен салық комитеттерінің тікелей қатысы бар
- төлемдерді есептеу дұрыстығы мен оларды жинауды бақылау жөніндегі
в) уәкілетті мемлекеттік органдар жинайтын алымдар мен төлемдер жағынана
«Астана қ. Сыртқы жарнама жөніндегі басқармасы» ББ барлық төлеушілерге
Бәрімізге белгілі, тиімді салықтық әкімшілік етудің ажырамас шартысалық бақылауы
Салық бақылауының мақсаттары мен міндеттері әртүрлі. Негізгі мақсаты салық
Салық бақылауының нысандары заңнамалық түрде белгіленген, олардың бірі салық
Салық төлеушілердің мониторингі республикалық және аймақтық деңгейлерде жүзеге асырылады.
2003 жалдан 2005 жылға дейінгі кезеңде республикалық мониторингке жататын
Сонымен қатар, жалпы қаржы-шаруашылық қызметтің мониторингі жөніндегі жұмыс салық
Осыған байланысты Салық төлеушілердің мониторингі басқармасы (бұдан әрі –
Аталған ережлерге сәйкес салық бақылауы салық төлеушілерден электрондық мониторинг
Салық бақылауы: салық төлеушінің электрондық мониторинг құжаттары мен басқа
алдындағы кезеңмен салыстырғанда сатылған өнімнің, жұмыстар мен қызметтердің көлемін
осыған ұқсас қызметті жүзеге асыратын салық төлеушілердің көрсеткіштерімен салыстырғанда
алдндағы жылдардың осындай кезеңдерімен салыстырғанда СЖК өзгерту;
бюджетке салық берешегінің динамикасы;
шегерімдерге жататын шағандардың баптары бойынша шығындарды ұлғайту;
алдындағы кезеңдерімен салыстырғанда жиынтық жылдық кірістерді азайту;
осындай қызметті жүзеге асыратын салық төлеушілер бойынша салық салынатын
шегерімге жатқызуға жататын ҚҚС сомаларуның және қосымша құнға салынатын
салық төлеушіде салық тексеруі жүргізілмеген кезеңнің ұзақтығы (екі-үш жыл).
Қателер мен ара қайшылықтар анықталған жағдайда республикалық мониторингке жататын
Аталған салық төлеушілерден жазбаша түсініктемелер алғаннан кейін қажет болған
Салық органдары алған хатының негізіңде кешіктірмей оларды салық төлеушілер
Салық төлеуші анықталған ол қылықтарды өз бетімн жоюға бас
Салық органдары осындай тәртіпте тиісті есептілік беріп, аймақтақ мониторингтегі
Салық бақылауын жүзеге асыру шеңберінде 2002 жылдың қараша жән
Атап айтқанда, болған арақайшылықтар туралы арнайы хаттар жібергеннен кейін
Осы жұмысты күшейту маңыздылығын ескере отырып, салық органдары республиканың
3.3.Салық тексерулерін жүзеге асыруға жаңа ақпараттық
2000 жылдан бастап салық жүйесіне салық органдарының салық төлеушілермен
Мүлік пен жер салығы бойынша өткен жылды ескере отырып,
Жеке тұлғалардың көлік құралдарының салығы бойынша 12611 дербес шот
Салық төлеушілерден салық органдарымен электронды құжаттармен алмасу туралы 120
Ақпан айында электронды түрде «тұрмыс» МКК 307.00 нысанын –
19 салық төлеуші жеке тұлғалардан салық органдарымен электронды құжаттарымен
107 жеке тұлғаларды ковертациялау кезінде екеуі ИНИС-ке БДПС бағдарламасынан
ҚР КМ салық комитетінің ҚР Үкіметінің 2002-2004 жылдарға арналған
Мемлекет өткізетін салық саясатының мақсаты жаңа технологияларды пайдалана отырып,
Осы мақсатқа жол жеткізу көлемді мәселелерді шешуде және Қазақстан
Бұл мақсатқа жетудегі күрделі қадам «электронды салық аудиттің бақылау»
өткізілген салық тексерулерін бірегей деректер базасын толықтыру;
салықтар мен бюджетке төленетін басқа да міндетті төлемдердің бұрын
салық органдары тарпынан бюрократиялық созушылықты жою және сыбайлас жемқорлық
салық тексерушілерін өткізуге және оның нәтижелеріне байланысты құжаттар айналымын
қосымша есептелген сомаларды шығындау рәсімін тексеріп отыру;
салық тексерулерінің шағымдалған нәтижелерінің үлесін төмендету, бұл ҚР ҚМ
ЭСАБ жүйесінде бақылау жұмысын жоспарлау үрдісін автоматтау, кадр құрамын
Бұл ақпараттық жүйенің функционалдық мүмкіндіктері мыналарға бағытталған.
әртүрлі ведомстволардың ақпараттық ресурстары негізінде технологиялық ортаны және автоматтандырылған
салық базасын бағалау анықтығын арттыру, сәйкестіктерді жою және салық
салықтар мен алымдар төлеуден қашу мақсатымн құрылатын салық төлеушілердің
салық салудан қашудың және салықтар мен алымдарды жасырудың негізгі
орташа статистикалық қаржы деректерінің негізінде экономикалық модельдеуі автоматтандырылған жүйелерін
салық жүесінің барлық буындары бойынша жинақталған салық тексерулерін жоспарлау,
2002 жылдың 4-тоқсанда аумақтық СК-ің ЭСАБ ақпараттық жүйесін пилоттық
ҚР ҚМ салық комитеті пайдалану жөнінідегі ұсыныстар мен ескертулерді
Қорытынды.
Казақстан дамуынын жана кезенінде. Біз бүгінтолық жауапкершілікпен былай деп
Мемлекет өткізетін салық саясатының мақсаты жаңа технологияларды пайдалана отырып,
Дипломдық жұмыстын нәтижесі. Бұндағы жеке тұлғалардан алынатын салық мөлшері
Мына мәселелерді шешу қажет:
А) Салық бақылауының мақсаттары мен міндеттері әртүрлі. Негізгі мақсаты
Б) Салықтар мен бюджетке төленетін басқа да міндетті төлемдер
В) Салықтық емес сипаттағы қолданылып жүрген алымдар мен төлемдердің
- өндірістік емес төлемдердің төленуін реттейтін барлық заң шығару
- мемлекеттік органдар мен салық комитеттерінің тікелей қатысы бар
- төлемдерді есептеу дұрыстығы мен оларды жинауды бақылау жөніндегі
Қортындылай келе мемлекетіміздің салық жүйесі мемлекеттің әлуметтік және
Жеке тұлғалардан түсетін салықтың ставкаларынын азаюын және тұрақталуын Олардын
Ендігі осы салада оқып жүрген жас мамандардың мақсаты алдындағы
Қолданылған әдебиеттер:
1.Қазақстан Республикасындағы Салық кодекісі«Салық және бюджетке төленетін басқа да
2. Қазақстан Республикасындағы Салалық кодекісі «Салық және бюджетке
3. Қазақстан Республикасындағы салық жүйесі туралы Заңы. 25.12.1991ж.
4. Елбасы Нұрсұлтан Ә. Н. Қазқстан халқына жолдауы Астана
5. А.А.Нурымов «Налоги Республики Казахстан и развитых стран» 2005ж.
6. А.А.Нурымов «Налоги и финансы рыночной экономики».
7. А.Г. Поршнева «Налоговый менеджмент» Москва ИНФРА-М
8. А.Д.Үмбеталиев, Ғ.Е.Керімбек. «Салық және салық салу» Алматы 2006ж.
9. Д.Г.Иернина «Налоги» Масква 2002г.
10. «Жалпы экономикалық теория» Қазақстан Республикасы Білім және ғылым
11. К.К.Илиясов, А.Б. Зейнельгабдин, Б.Ж Ермекбаева «Налоги и нологоблажение».
12. Қ.Қ.Ильясов, С. Құлпыбаев «Қаржы».
13. Л. В. Дуканич «Налоги и нологоблажение» Растов-на Дану
14. М.Ч. Ткачук Е.Ф. Киреева «Основы финансового менеджмента»
15. «Налоги разветых зарубежных гасударств»Алматы қаржы қаражат 1997ж.
16. Осипова Г.М «Эконом теория негіздері» 2002ж.
17. С. Әкімбеков «Эконом теория» Астана 2002ж Жалпы редакция.
18. Ф.С. Сейдахметова «Налоги в казахстане» Алматы 2002г.
19. Ы.Әміреұлы «Статистиканың жалпы теориясы»
20. «Статистикалық билютень» журналы. №12 (96), № 2(86)Желтоқсан2006ж.
21. Налоговый вестник в Казахстане №12 (246) Журнал Март
22. Бухучет и налоги в государственных организациях Журнал 2006г.
23. Вестник налоговой службы Республики Казахстан Журнал Март 2007г.
24. «Қазақстан 2030 Стратегиясы» І-бөлім.
25. «Қазақстан 2030 Стратегиясы» 2-бөлім.
.
Материалдық құндылықтар
Басқа да жер санаттары
Елді мекен
Ауыл шаруащылық мақсатындағы
Тұрғын үйге жатпайтын
Су-әуе
Автожол
Тұргын үй
Валюталық құндылықтар
Антиквариат
Жер (жер санаттары)
Құрылыс ғимаратары
Көлік құралдары
Бағалы қазаздар
Жылжымайтын
Жылжитын
Мүліктің жіктелуі




Ұқсас жұмыстар

---

Қаржылық бақылау функциясы және қаржылық бақылау

---

Қаржылық бақылаудың мәні мен маңызы

---

Менеджменттің мақсаты, міндеті, оның құрылымы

---

Салықтық бақылау және Қазақстан Республикасының салық жүйесіндегі маңызы

---

Ақыл-ой әрекеттерін калыптастыру теориясының мәні

---

Қаржылық бақылаудың сыныптамасы мен әдістері

---

Шаруашылық қызметінің аудиті

---

Шаруашылық жүргізуші субъектілердің қаржысын басқару туралы

---

Қаржылық бақылауды ұйымдастыру

---

Шаруашылық жүргізуші субъектілердің қаржысын басқару

---