Қоршаған ортаны қорғауды экономикалық жағынан ынталандыру

МАЗМҰНЫ
КІРІСПЕ 3
1 ЭКОЛОГИЯЛЫҚ ҚАУІПСІЗДІК ҰҒЫМЫ ЖӘНЕ ОНЫҢ ЭКОНОМИКАЛЫҚ АСПЕКТІСІ
1.1 Экологиялық қауіпсіздіктің мәні, қажеттілігі 4
1.2 Нарық жағдайында экологияның экономикалық-құқықтық мазмұны әр түрлі
1.3 Экологиялық қауіпсіздік және оның экономикалық аспектісі 12
2 ҚАЗАҚСТАН РЕСПБУЛИКАСЫНДАҒЫ ЭКОЛОГИЯЛЫҚ ҚАУІПСІЗДІКТІ ЖЕТІЛДІРУ ЖОЛДАРЫ 15
2.1 Қазақстан Респбуликасындағы экологиялық қауіпсіздікті жетілдіру тетіктері 15
2.2 Экологиялық қауіпсіздік және экономиканың тұрақты дамуы 17
ҚОРЫТЫНДЫ 22
ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ 24
КІРІСПЕ
Қазақстан Республикасы үшін экологиялық қауiпсiздiк мәселелерi мен жағдайлары
Елiмiзде экологиялық қауiпсiздiктi және тұрақты экономикалық дамуымызды қамтамасыз
Экологиялық қауіпсiздiк бағытында Мемлекеттiк саясаттың мақсаты, ол -
Экологиялық қауіпсіздікті қамтамасыз ететін технологиясы бар мемлекеттің келешегі
Тұтас алғанда, біз 2010 жылы қоғамның тұрлаулы дамуының
Экономика және экология проблемаларына, соның ішінде экологиялық қауіпсіздік
1 ЭКОЛОГИЯЛЫҚ ҚАУІПСІЗДІК ҰҒЫМЫ ЖӘНЕ ОНЫҢ ЭКОНОМИКАЛЫҚ АСПЕКТІСІ
1.1 Экологиялық қауіпсіздіктің мәні, қажеттілігі
Әлемде адамзат тіршілігі бар ортаға біздің білуімізше әзірше
Қоршаған ортаны қорғау дегеніміз табиғат пен адамның өзара
Қазақстанда «Қоршаған ортаны қорғау туралы» заң 1991 жылы
Қоршаған ортаны қорғаудың негізгі принциптері:
• халықтың денсаулығына, өміріне, еңбегі мен демалысына қолайлы
• қазіргі және болашақ ұрпақтардың салауатты өмір сүруіне
•экологиялық аймақтарда экологиялық қауіпсіздікті қамтамасыз ету шараларын кеңінен
• табиғи ресурстарды толық тиімді түрде пайдалану және
• қоршаған ортаны қорғауға экономикалық жағынан ынталандыру және
• биологиялық алуан түрлілікті, ғылыми және мәдени маңызы
• қоршаған ортаны қорғау туралы заңдарды реттеп, олардың
• табиғатқа нұқсан келтіруге жол бермеу;
• халықтың, қоғамдық ұйымдардың, бірлестіктер мен жергілікті басқару
• халықаралық құқық негізінде қоршаған ортаны қорғау саласындағы
Қауіпсіздік сыртқы және ішкі қатерден қорғайтын тірі организмнің
Міне, сондықтан адамның кез келген іс-әрекеті әкелетін пайдасымен
Адамның іс-әрекетінің қауіпсіздігі - адамның іс-тіршілігі мен қауіп-қатер
Әрине, адамның іс-әрекетінің процесінде қауіп-қатер әр уақытта болғанымен,
Сонымен, қауіпсіздік – бұл іс-әрекет кезінде қауіп-қатердің болмайтындығы
Қазақстан Республикасы экологиялық қауіпсіздігінің тұжырымдамасында экологиялық қауіпсіздіктің басымдықтары
Экологиялық қауіпсіздік Қазақстан Республикасының ұлттық қауіпсіздігінің табиғи-тарихи негізі
Экологиялық қауіпсіздік тұжырымдамасы осылардың экологиялық құқығының тетіктері болып
Экологиялық қауіпсіздік - жеке адамның, қоғамның өмірлік маңызды
Сондықтан Қазақстан Республикасы экологиялық қауіпсіздігінің 1) табиғи-тарихи негіздері,
1. Табиғи-тарихи негіздерге - Қазақстан Республикасының табиғи ерекшеліктері,
2. Қазақстан Республикасы экологиялық қауіпсіздігінің принциптері Қазақстан Республикасы
Олардың қатарында мыналар бар: адамдардың табиғатпен үйлесімдікте салауатты
3. Экологиялық қауіпсіздіктің стратегиялық мақсаты мен міндеті: халықаралық
- қоршаған ортаның жай-күйіне жүргізілетін бірыңғай мониторинггің жүйесін
- экологиялық қауіпсіздік пен табиғат тұрақты пайдалану жөніндегі
- Қазақстан Республикасының табиғи орта сапасының жай-күйін бағалауды,
- қоршаған ортаны қорғауды және табиғат пайдалануды басқаруды
- табиғат пайдалану жоспарларын қоршаған ортаны қорғау мен
- экологиялық білім және тәрбие беру жүйесін дамытуды;
- қоршаған ортаны қорғау мен табиғатты пайдаланудың экономикалық
- қоршаған ортаны қорғау мен табиғат пайдалану мен
Қазақстан Республикасында экологиялық қауіпсіздігінің тұжырымдамасын іске асырудың негізгі
1998 жылғы 26 маусымда күшіне енген Қазақстан Республикасының
Сонымен экологиялық қауіпсіздік дегеніміз не? Шамамен экологиялық қауіпсіздіктің
Жалпылама шама ретінде қазіргі таңда экологиялық тәуекелді атап
Қазіргі әлемде экологиялық процестер жаһандық масштабтарға ие бола
Қазақстан егемендік алған соң көптеген экологиялық проблемалармен бетпе-бет
"Елің сенің ертегі, жерің сенің ертегі!" деп "Қыз
Нұрлан Исқақов бұдан былай экологиялық талаптар жоғарылайтынын нықтайды.
«Тәуелсіз Қазақстанның қазіргі кезеңдегі даму жағдайында экономикалық қауіпсіздікпен
- табиғи ресурстарды біржақты пайдалана отырып, шикізаттарды есепсіз,
- экологиялық жүйеге үнемі кері әсер ететін табиғи
- экономиканы милитаризациялау;
- техникалық жүйенің осалдығы және экологиялық қауіп-қатері жоғары
- өндіріс орындарында технологиялық процестерде қолданылатын табиғат қорғау
- қала халқының өсуі, табиғи ресурстарды пайдалану есебінен
- стихиялық және антропогендік апаттар, апатты жағдайлар және
Адамның бірінші байлығы – денсаулық. Демек, қоршаған ортаның
Адамзаттың, әсіресе, планетаның биосфера региондарындағы экологиялық жағдайы қиын
Қауіпсіздікті өлшеудің негізгі критерийлеріне қауіпті алдын-ала сезу, оның
Қауіпсіздіктің объектілері мен субъектілерін анықтауда тек әлеуметтік саламен
Экологиялық қауіпсіздік Қазақстан Республикасы ұлттық қауіпсіздігі жүйесінің құрамдас
1.2 Нарық жағдайында экологияның экономикалық-құқықтық мазмұны әр түрлі
Қозғалыс табиғатты қорғау жөнінен әлемдік ауқымда қаралатын, кейінге
Біздің республикамыздың территориясы көлемі жағынан әлемде тоғызыншы орынға
Қазақстанда отын өндірісі: көмір өндіру, мұнай және газ
Климатологтардың пікірі бойынша, республика территориясында климаттық антропогендік өзгерістері
Экология ең негізгі саяси проблемаларға айналды. Қазақстан экологиялық
Табиғаттың жалпы күйзеліске ұшырауына кінәлілердің бірі ғылыми-техникалық прогресс.
Ертеңгі күннің технологиясы қандай болуы қажет? Экологиялық тұрғыдан
Әлемнің ірі-ірі қалаларында ауаны ластаудың 2/3 бөлігі автомобиль
Егеменді ел болдық деп бөркімізді аспанға атып жүрміз.
Мұнда қоршаған ортаны қорғаудың экономикалық әдістері белгіленген: жоспарлау
Жергілікті бюджет табысына орман; су, жер ресурстарын пайдаланғаны
Төлемақы көлемі олардың экономикалық бағалануына көбінесе сәйкес келе
Табиғатты пайдаланудан түсетін төлемақы оны қорғауға кететін шығынды
Қазіргі негізгі принцип мынадай - ластандырушы төлейді. Ластандыру
Қоршаған ортаның ұлттық стратегиясын енгізу үшін инвестиция қажет.
Біріншіден, капитал рыногының шектелген дамуының. Мемлекеттік бюджет пен
Елбасы жолдауында 2030 жылы Қазақстан ауасы таза, мөлдір
Қазақстандағы табиғат қорғау инвестициясының негізгі бөлігі ішкі ресурстардан
Үкімет табиғат қорғау қорының қызмет аясын, құқығын кеңейтіп,
Қорларды құру республикада табиғатта қорғаудың экологиялық механизмін одан
Табиғат қорғаудың басымдық шараларын іске асыру үшін халықаралық
Қазақстан конституциясында және «Қазақстан - 2030» стратегиясында біздің
1.3 Экологиялық қауіпсіздік және оның экономикалық аспектісі
Адамзаттың алға жылжуы табиғат пен қоғам арасында жүретін
Ғалымдардың айтуы бойынша жаңа экономикалық механизмнің негізгі ерекшелігі
Экономика мен экологияның қарама-қайшылығы – қоршаған табиғи ортаны
«Қоршаған ортаны қорғау туралы» заңда қоршаған ортаны қорғаудың
1. Қоршаған ортаны қорғау жөніндегі шараларды жоспарлау мен
Қоршаған ортаны қорғау жөніндегі шаралар болжамдық және бағдарламалық-нысаналы
2. Табиғи ресурстарды пайдаланғаны үшін ақы төлеу.
Табиғи ресурстарды пайдаланғаны үшін төленетін ақы табиғатты пайдаланудың
3. Қоршаған ортаны ластағаны үшін ақы төлеу. Қоршаған
4. Табиғи ресурстарды қорғау және толықтыру үшін ақы
5. Қоршаған ортаны қорғауды экономикалық жағынан ынталандыру. Қоршаған
6. Экологиялық сақтандыру. Экологиялық сақтандыру қоршаған ортаны және
2 ҚАЗАҚСТАН РЕСПБУЛИКАСЫНДАҒЫ ЭКОЛОГИЯЛЫҚ ҚАУІПСІЗДІКТІ ЖЕТІЛДІРУ ЖОЛДАРЫ
2.1 Қазақстан Респбуликасындағы экологиялық қауіпсіздікті жетілдіру тетіктері
Экологиялық қауіпсіздіктің критерийлерін әзірлеу және экологиялық қауіпсіз технологияларын
Бейімделудің әмбебаптығы экологиялық қауіптілігі жоғары өнеркәсіп салаларындағы мақсатты
Қоршаған ортаны қорғау жөніндегі Вена конгресінің қорытынды құжатында
Қазіргі кезең адамының ерекше биосфералық қызметі - биосфераны
Тұрақты даму - бірқалыпты жағдайда, табиғи және әлеуметтік
Биологиялық алуантүрлілікті сақтау концепциясына сәйкес биологиялық алуан түрлілікті
- қаржы ресурстары және оларды пайдалану механизмі;
- экологиялық қауіпсіз технологияларды қолдану;
- тұрақты дамуды ғылыми және ақпараттық қамтамасыз ету.
Бұл мәселелердің біздің Республикамыздың тұрақты дамуын қамтамасыз етуде
Адамзат дамуының жаңа формуласы: жақсы экология — бұл
Экологиялық білім берудің негізгі мақсаты - табиғатқа деген
Экологиялық жауапкершілік адамның мына қасиеттерімен байланысты: өз іс-әрекетін
Қызметі табиғи ортаға және адамның денсаулығына зиянды әсер
Экологиялық білім беру - әртүрлі деңгейдегі экологиялық білімдерді
Білім беру жүйесін экологизациялау - экологиялық ойлардың, ұғымдар,
Экологиялық қарым-қатынастарды құқықтық реттеу тұжырымдалып, дәлелденген заңдарды қабылдаудан
Құқықтық мемлекеттегі адамдардың арасындағы қарым-қатынастар жалпыға бірдей міндетті
Судың сарқылуы мәселесін шешу үшін төмендегі іс-шараларды жүзеге
1) суды тиімді пайдалану технологияларын қолдану
2) өндірісте суды бірнеше рет қайталап пайдалану (тұйық
3) ауыз су мақсатында берілген суды өндірістік процестерде
4) ауыз суды тамаққа, тұрмыстық мақсатта пайдаланатын судан
5) суға экономикалық тұрғыдан негізделген баға қою. Нақты
Күн - энергияның іс жүзінде сарқылмайтын көзі. Оны
Көбінесе Күн энергиясын жинау әр түрлі коллекторлардың көмегімен
Ертеден келе жатқан энергия көзі ретінде желдің ролі
Теңіз, мұхит, термалдық сулардың энергетикалық ресурстарын пайдалану. Теңіздер
Мұхит суларынан энергия өндіру үшін әртүрлі тереңдіктегі сулардың
Термоядролық энергия. Қазір атом энергетикасында энергия көзі және
Ядролық энергияны басқа әдіспен де өндіруге болады. Ядролық
Адамзат қоғамының энергия өндірудің дәстүрлі емес көздеріне көшуге
Қазақстан егемендік алған соң көптеген экологиялық проблемалармен бетпе-бет
2.2 Экологиялық қауіпсіздік және экономиканың тұрақты дамуы
Соңғы кездерге дейін экономикалық өсу мен қоршаған ортаны
Өткен ғасырдың екінші жартысынан Қазақстанда экологиялық апатты тудыратын
Бұл экологиялык апаттардың туындауына көріп, біле түра адамдардың
Бір ғана Қызылорда облысындағы Арал өңірінің апатты аймаққа
Семей полигонындағы адам өміріне аса қауіпті жарылыстардың қоршаған
Жалпы Қазақстан дүниежүзілік бірлестік Аралға қатысты проблемалар мен
Біздің экологиялық дипломатиямыз аймақтық экологиялық жүйені басқаруды реттейтін
Елімізде экологиялық қауіпсіздікті сақтамау салдарынан бүгінде бүкіл әлемге
Байқоңыр ғарыш айлағынан есепсіз ұшырып жатқан зымыран зардаптарын
Жер бетіндегі табиғаттың бірте-бірте тозып, экологиялық дағдарысқа ұшырауы
Кеңестер Одағы кезінде Қазақстан жерін аса қауіпті түрлі
Өкінішке орай, біздің елімізде осы кезге дейін экологиялық
Республикамыздың Президенті Н.Ә.Назарбаевтың сөзімен айтқанда: "Проблеманың мәні мынада
Ғылыми-техникалық өрлеудің қазіргі деңгейі, қуатты компьютерлердегі талдаудың жүйелілік
Табиғат компоненттері өзара үйлесіммен құралған. Оның даму жолының
Сондай-ақ, қоғамды экологияландырумен қатар, қоршаған ортаны қорғау әрбір
Республикамыз егемендік алғанға дейін табиғаттың қай саласы болмасын
Экологиялық қауіпсіздікті сақтауға немқұрайлы қарап, оны шешуді қаржының
Республикада қазіргі кездегі қол жеткен жетістіктер экономикалық дамуымыздағы
Қазақстан экономикасының қазіргі кезеңіндегі дамуында осы аталған жағдайлардың
Қазақстан Республикасының Президенті Н.Ә.Назарбаев Тәуелсіздігіміздің 10 жылдығына арналған
Әлемдік тәжірибе (Жапония, ҚХР) көрсетіп отырғандай, жинақтау нормасы
Соңғы бес жылда ІЖӨ-нің (ішкі жалпы өнім) нақты
Қазақстан дүние жүзінде бірінші болып өз еркімен ядролық
Осы орайда біз әлемнің барлық ресми түрғыда танылған
Қазіргі кезде тұрақты даму концепциясы қабылданғаннан кейін экономиканың
ҚОРЫТЫНДЫ
Қазіргі заманғы ғылыми-техникалық прогрестің қарыштап алға басуы адамзат
Осыған орай Республикамыздың реформа жағдайында әлеуметтік-экономикасының қайта құрылу
Қазақстанның қазіргі кезеңдегі даму жағдайында экономикалық қауіпсіздік пен
Ең алдымен менің ойымша экологиялық заңдарды жетілдіру арқылы
Экологиялық қауіпсіздікті арттырудың бір көзі экологиялық білімді жетілдіру,
Қазіргі уақытта экономикада экологиялық бағыттың дамуы қажет, өйткені,
Қазақстандағы экологиялық дағдарысты жағдай 1997 жылы "Қазақстан Республикасының
Халықаралық тәжірибені пайымдау барысы материалдық ресурстарды пайдалану тиімділігін
Тұрақты даму сатысына өту біз үшін өте маңызды
Қазақстан Республикасында табиғат қорғауды, оның адам капиталымен өзара
Олар: республикалық экологиялық қорды (тиісінше облыстық, жергілікті) жасау
Қазақстан Республикасында қабылданған "Қоршаған ортаны қорғау туралы" Заңның
Республикамызда экологиялық проблемаларды мемлекеттік реттеуде осы аса маңызды
Елiмiздiң iшкi экологиялық қауіпсiздiктi сақтау үшін, жүйелi түрде
ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ
а) Негізгі әдебиеттер
Н.Ә. Назарбаев «Қазақстан өз дамуындағы жаңа серпіліс жасау
Бекмаганбетов Р. «Экономико-экологические факторы и механизмы их развития
Кажымуратова А. «Влияние экологического фактора на уровень жизни
Айтуғанова З.Ш. «Экологиялық қауіпсіздіктің экономикалық мәселелері» дисс. жұмыс.
Қазақстан Республикасының "Қазақстан Республикасының Ұлттық қауіпсіздігі туралы" Заңы,
«Қала мен Дала» газеті, «Экологияның өзекті мәселелері» атты
Ақиқат журналы, «Экологияның экономикалық залалдары» атты мақала, 2006
Айтуғанова З.Ш. «Экологиялық қауіпсіздіктің экономикалық мәселелері» диссерт. 2003ж.
Қазақстан Республикасының «Қоршаған ортаны қорғау туралы» заңы, Алматы.
Қазақстан Республикасының Конституциясының 31-бабы
Айтуғанова З.Ш. «Экологиялық қауіпсіздіктің экономикалық мәселелері» дисс. жұмыс.
Қазақстан және оның аймақтары. Қазақстан Республикасының Статистика жөніндегі
Н.Ә. Назарбаев «Сындарлы он жыл». Алматы: Атамұра, 2003.
Нарибаев К.Н. Научно-технический прогресс и занятость: современные мировые
Энгельс Ф. Табигат диалектикасы. - Алматы: Қазақстан, 1982.
Назарбаев Н.Э. Қазақстанның болашағы – қоғамның идеялық бірлігінде
Қазақстан Республикасының Парламент Жаршысы ақпараттық бюллетені, 1992 жыл
Назарбаев Н.Э. Қазақстанның болашағы – қоғамның идеялық бірлігінде
Назарбаев Н.Э. Қазақстан-2030. Ел Президентінің Қазақстан халқына Жолдауы.
2

Ұқсас жұмыстар

Табиғат ресурстарын тиімді пайдалануға ынталандыратын, жауапкершілігін артыратын экономикалық механизм мен тетіктер жүйесі

Қоршаған ортаны қорғаудың экономикалық әдістері

Табиғатты пайдалануды басқарудың теориялық негіздері

Басқарудың танымдық, құқықтық негіздері және қолданылатын әдістері, табиғат қорғауды, пайдалануды жоспарлау, нормалау, ережелер, тәртіптері

Жер қатынастарын мемлекеттік реттеу органдарының жүйесі

Судың құқықтық режимі

Экологиялық бақылаудың объекті ретінде әлеуметтік-табиғи экожүйе

Экологиялық құқық

Табиғи ресурстарды басқару