Қала қалдықтарының қоқсығы
Тақырыбы: Өскемен қаласының қатты және тұрмыстық қалдықтармен
МАЗМҰНЫ
I. ӨСКЕМЕН ҚАЛАСЫНДАҒЫ ҚАТТЫ ЖӘНЕ ТҰРМЫСТЫҚ ҚАЛДЫҚТАРДЫҢ ТҮРЛЕРІ.
1.1 Өскемен қаласындағы қатты және тұрмыстық қалдықтардың
1.2 Өскемен қаласындағы қатты және тұрмыстық қалдықтардың жинақталу
II ӨСКЕМЕН ҚАЛАСЫНЫҢ ҚАТТЫ ЖӘНЕ ТҰРМЫСТЫҚ ҚАЛДЫҚТАРМЕН ЛАСТАНУЫ
2.1 Қатты және тұрмыстық қалдықтардың қаладағы қоқыстар
2.2 Қатты және тұрмыстық қалдықтар мәселесін шешудегі қазіргі
2.3 Қатты және тұрмыстық қалдықтар мәселесін шешудің кешенді
2.4 Қалдықтарды пайдаланудың проблемалары мен тәсілдері.
2.5 Қалдықтар пайдаланудың биохимиялық әдісі.
2.6 Қатты және тұрмыстық қалдықтар ықпалынан табиғатты қоғаудың
I ӨСКЕМЕН ҚАЛАСЫНДАҒЫ ҚАТТЫ ЖӘНЕ
1.1 Өскемен қаласындағы қатты және тұрмыстық қалдықтардың құрамы
Адам баласының кез-келген шаруашылық іс-әрекеті әр түрлі қалдықтармен
Тұтыну қалдықтарына – пайдалануда болғаны үшін тозып, өздерінің
Осы пайдаға асырылатын және асырылмайтын қалдықтар жанатын және
Жанбайтын – пайдаға асырылмайтын тұрмыстың және өндірістік қалдықтарға
Жанатын – пайдаға асырылатын қалдықтарға тұрмыста: ағаш қалдығы,
Өскемен қаласы бойынша қатты және тұрмыстық қалдықтардың шығарылуына
Қалдықтар
Тұрмыстық
Газ тәрізді
Органикалық
Зиянды
Пайдаға асырылатын
Жанатын қатты Жанатын сұйық
1 сурет. Қалдықтардың жалпы жіктелуі
Басқа елдердегідей тұрмыстық қатты қалдықтармен ластану Өскемен қаласында
Жалпы, күн сайын қалалық орталық полигонға тұрмыстық қалдықтардың
Кесте1. Қалалық полигонға қабылданған ТҚҚ-ң морфологиялық құрамы
Қағаз,картон 25-30% Шыны 5-8%
Тамақ қалдықтары 30-38% Былғары,резенке 2-4%
Ағаш 1,5-3% Тастар 1-3%
Қара металл 2-3,5% Пласмасса 2-5%
Түсті металл 0,2-0,3% Қалғаны 1-2%
Тоқыма 4-7% Отсев(15мм) 7-13%
Сүйек 0,5-2%
Өскемен қаласында қалдықтарды алдын-ала іріктеу дәстүрі болмағандықтан тағам
Кесте2. Тұрмыстық қатты қалдықтардың жеке компонентерінің құрылымдық элементері
Қалдықтар компоненті. Көміртегі
℅ Сутегі
℅ Көміртегі
℅ Оттегі
℅ Азот
℅ Күкірт
℅ Күл
℅
Қағаз 27,7
Тамақ қалдықтары 12,6
Тоқыма 40,4
Ағаш 40,5
Отсев 13,9
Пластмасса 55,1
Күл,шлак 25,2
Былғары,резенке 65,0
Қалғандары 47,0
Шыны,металл,тастар -
Сондай-ақ, тұрмыстық қатты қалдықтардың жеке компонентерін тығыздығы, ылғалдылығы
Кесте 3.
Компонентер Тығыздығы,кг/м Ылғалдылығы,% Күлділігі, %
Қағаздар дәрежесі бойынша;
- таза 40-60 20-30 10-20
- ластанған 70-80 40-58 15-23
Картон 50-70 8-25 6-8
Тамақ қалдығы 450-550 70-92 5-40
Ағаш 220 15-25 2,3-10,0
Металл 220 3 98
Тоқымалар, дәрежесі бойынша 160-180 20-40 5-10
- таза күйінде 120-160 80-120 2-3
1.2 Өскемен қаласындағы қатты және тұрмыстық қалдықтардың жинақталу
Қоқсық қалдықтарымен жұмыс бойынша кез-келген интегралды жоспар негізін
Қоқсықтарды үш типке бөлуге болады:
Қауіпті қалдықтар қоқсығы;
Қала қалдықтарының қоқсығы;
Инертті қалдықтарының қоқсығы.
Сондай-ақ, қоқсықтарды басқарудың төрт категориясына бөлуге болады:
Қалдықтарды тастаудың бақылаусыз орыны.Қазіргі уақытта көптеген мемлекеттерде қалдықтарды
Жалпы герметизация.Бұл әдіс бөлектеуші қабаттың зиянды заттарды қоршаған
Сүзіндіні бақылаумен герметизациялау.Бұл тұнбаның бір бөлігі қалдықтарға еніп,
Қалдықтарды тастаудың бақылану орыны.Бұл бағыт қалдықтардың жинақталу орыны
Сонымен қатар қоқсықтарды жинаудың бесінші әдісі бар –
Облыстың қалаларында тұрмыстық қалдықтарды жинау арнайы полигонда іске
Полигонды орналастыру және қондыру үшін жобалық құжатнама
Жалпы, полигондар дегеніміз кәдеге асыруға жатпайтын өнеркәсіп, тұрмыстық
Қоршаған табиғи ортаны ластау деңгейін төмендету
Өскеменде орналасқан тұрмыстық қатты қалдықтар полигоннының алып жатқан
Рельефтың жоғарғы қабатының орташа еңісі:
оңтүстік-батыстан солтүстік-шығысқа қарай солтүстік-батыс шекара бойынша
солтүстік-батыстан оңтүстік-шығысқа қарай оңтүстік-батыс шекара бойынша
оңтүстік-шығыстан солтүстік-батысқа қарай солтүстік-шығыс шекара бойынша
17.5.1.02-05 ГОСТ бойынша техногенді рельеф бойынша бұзылған жер
Алғаш, 1957 жылы полигонның оңтүстік-батыс бөлігінде қалдықтарды қабылдаудан
Ертіс өзеніне дейін оңтүстік-батыс бағытта-2,5 км;
Ушановский жылғасына дейін солтүстік бағытта-2,0 км;
Үлбі өзеніне дейін батыс бағытта-2,8 км.
Жинақталу учаскісінің территориясының периметрі бойынша биіктігі
Қалдықтарды қабылдау учаскісінің жалпы алаңы – 2 га.
Жұмыс барысы бойынша қатты және тұрмыстық қалдықтарды жинау
Жалпы келісім шарт бойынша: Өскемен қаласының көп қабатты
Кесте 4.
№ Ұйымның аты. Келісімшарт саны Жылдық көлем, м
1 Көп қабатты үйлер * 1,477 155154 229162
2 Жеке сектор үйлер * 6,56 3500 22995
3 Оқу орындары 106 12247
4 Медицина орындары 44 7712
5 Магазин, кафе, столовый. 114 25778
6 Ұйымдар 435 51013
7 Ұйымдар (өздігінен тасушы) 163 57369
Барлығы
406276
406276 : 0,185 = 75161 т. Нәтиже
II ӨСКЕМЕН ҚАЛАСЫНЫҢ ҚАТТЫ ЖӘНЕ ТҰРМЫСТЫҚ ҚАТТЫ
2.1 Қатты және тұрмыстық қалдықтардың қаладағы қоқыстар орнындағы
Тұрмыстық қатты қалдықтарды (ТҚҚ) жою және қалалық аймақтардың
ТҚҚ талдауының көрсетуінше олардың негізгі массасы органикалық
Сұйық өнеркәсіптік және тұрмыстық қалдықтар аса үлкен қауіп
Жүргізілген зерттеулердің нәтижесі бойынша ТҚҚ полигондарының айналасында жерасты
Қатты және қауіпті қалдықтардың атмосфераның жерге жақын қабаттарына
Бұрын қоқсық болған жерде тұрғын аудандар құрылысы кезінде
Көптеген елдерде бұл мақсатпен қауіпті қалдықтарды геологиялық ортада
Өскемен қаласы бойынша тұрмыстық қалдықтармен ластану жоғары мөлшерде.
- Берілген ТҚҚ полигоны территориясында орналасумен шартталған қоршаған
-Экожүйенің ассимиляциялық шамасынан толық және оның жеке компоненттерінен
ОУЗ орта бойынша жұмыс істеу кезінде ТҚҚ
Полигонды пайдалану және құрылыс нәтижесінде қоршаған ортаға геоморфологиялық
Жинақталған өнімдерін ыдырату нәтижесінде қоршаған ортаға геохимиялық және
Аудан топырақтары деградациясының дәрежесі және полигон қалдықтарының оның
ТҚҚ полигонынан шаңдану көлемі және бұл құбылыстың іргелес
Территорияны жаңадан жоспарлау салдарынан жоғарғы қабаттағы ағым көлемі,
Полигон территориясынан ағатын жоғарғы қабаттағы сулардың химиялық құрамын
Жалпы алаңшаның қоршаған ортаға әсерін бағалау мониторингісі бойынша:
Қар жамылғысы
Атмосфераға келіп түскен қалдықтардың жанама әсерін бағалау үшін
Кесте 5.
Заттардың
т.1
Қорғасын 0,028
Мырыш 0,019
Мыс 0,008
Мышьяк
Тұрмыстық қатты қалдықтарды (ТҚҚ)
Тұрмыстық қатты қалдықтарды қайта өңдеу және жоюдың жолдары
Өскемен қаласының қатты және тұрмыстық қалдықтармен ластануы
Иран-Ғайыптың «Хайуандық комедия» атты туындысының тақырыптық-идеялық ерекшеліктері
Қазақ тіліндегі окказионал (тосын) фразеологизмдер және олардың қазіргі тілдік қордағы жиі қолданылу сипаты
Құрылыс қалдықтарының мәселелері
Қалдықтарды жіктеу
Алматы қаласын қалыптастырудағы географиялық және экологиялық мәселелер3і
Өндіріс қалдықтары қауіптілік дәрежесі
Қалдықтар туралы жалпы түсінік