Қазақстан Республикасының экономикалық өсу факторлары
Жоспар
Кіріспе.........................................................................3
1 бөлім. Экономикалық өсу және тепе - теңдік
1.1. Экономикалық өсу, оның типтері мен факторлары.....................................5
1.2. Экономикалық өсудің теориялары. Мультипликатор және акселератор эффектісі.....................................................................7
1.3. Экономикалық өсудің қазіргі типтері және оның ерекшеліктері..............9
2 бөлім. ҚР экономикалық өсуінің қазіргі жетістіктері мен экономикалық
2.1. Қазақстан Республикасының экономикалық өсу факторлары................12
2.2.Қазақстан Республикасының экономикалық даму стратегиясын құру және
2.3. Экономикалық өсудегі – Жаңа Қазақстан.............................16
Қорытынды................................................................20
Пайдаланылған әдебиеттер......................................21
Кіріспе
Қазақстан 1991 жылы
Қазақстандағы нарықтық
1990 - жылдардың
1995 жылы реформаларды
1990 - жылдардың екінші
«Қазақстан - 2030» Даму
Байсалды экономикалық саясаттың арқасында
2000 жылдан бастап Қазақстанның
Қазақстан қазір Достастық
ҚР Президетінің 2006
Әлеуметтік - экономикалық дамудағы
Курстық жұмыс мақсаты -
Курстық жұмыс тапсырмалары:
- экономикалық өсу мағынасын ашу;
- ел болашығын жоспарлау мен
- экономикалық даму стратегиясының
1 бөлім. Экономикалық өсу және макроэкономикалық тепе- теңдік теориялары
1.1. Экономикалық өсу, оның типтері мен факторлары
Экономиканың өсуі көбінесе тұтынудың жаңа түрлерін қанағаттандыру қабілеті болып
Экономикалық өсу деп нені түсіндіруге болады?
Экономикалық өсу ұлғаймалы ұдайы өндірістің болуымен түсіндіріледі: бұл жыл
Ұлғаймалы ұдайы өндірістің экстенсивті типінде өнім шығаруды екі есеге
Ұлғаймалы ұдайы өндірістің интенсивті типінде осындай нәтижеге жұмыс күшін
Практикада бұл ұлғаймалы өндірістің типтерін белгілі арақатынаста немесе
Ұлғаймалы ұдайы өндірістің қайнар көзі қосымша құн болып табылады,
Сұранымның қалыпты жағдайындағы экономикалық өсудің экстенсивті типін алатын болсақ,
Әдетте, бұл жағдайда туындаған кедергілер шаруашылық айналымына жекелеген, қоймалы
Сұранымның өсу жағдайында табиғи ресурстар мүмкіндігі мәселесі одан әрі
табиғат ресурстарының саны мен сапасына;
еңбек ресурстарының саны мен сапасына;
капитал ресурстарына;
қолда бар технологияға.
Бір сөзбен айтатын болсақ, экстенсивті дамудың өзіндік экономикалық шектеулері
Жекелеген уақыт мерзімінде экономикалық өсу жылдық өсу қарқынымен анықталады.
Жалпы ұлттық өнімнің (ЖҰӨ) біраз жылғы қарқынды өсу сипаттамасы
1.2. Экономикалық өсудің теориялары. Мультипликатор және акселератор эффектісі
Өндіріс қарқынын жеделдетуге қол жеткізу үшін, Батыс елдерінің әртүрлі
Өсу формуласының негізінде Кейнстің «мультипликатор» теориясы жатыр. Ол кейінірек
Мультипликатор- көбейткіш, ал акселератор- бұл дайын өнім сұранымының өсуіне
Мультипликатор- бұл қолда бар күрделі қаржының өсуі кезіндегі ұлттық
Мысалы, жаңа жолды салуға күрделі қаржы 5 млн. долл.
Демек, инвестициямен тікелей байланысты 1000 жұмысшыны жалдау нәтижесінде, жұмысты
Акселератордың іс- әрекеті мультипликатормен байланысты: мультипликатор инвестицияның көбеюімен ұлттық
Мультипликациондық эффекті масштабын болжау үшін Дж. Кейнс ендірген тәуелділіктің
тұтыну
АРС=------------- немесе ------
табыс
және «шектеулі тұтынуға бейімділік» (МРС) дегеніміз кез- келген тұтынудағы
тұтынудағы өзгеру
МРС= ----------------------------- немесе -------
табыстағы өзгеру
Бұдан басқа да, ДЖ. Кейнс жинақтау мөлшері мен сол
Жинақтауға бейімділікті бірден- бір психологиялық фактор ретінде түсінеміз. Ол
жинақтау
АРС=------------- немесе ------
табыс
Шектеулі жинақтауға бейімділік (MPS) жинақтаудағы кез –келген өзгерудің сондағы
жинақтаудағы өзгеру
АРС=---------------------------- немесе ------
жинақтаудағы табыс
Осы тәуелділіктер шекті мультипликациялық эффектіні бағалауға ықпал жасады.
Қазіргі Батыстық неоклассикалық экономикалық мектебінің өкілдері экономикалық өсудің тым
Оның формуласы мынандай:
мұндағы Q- өнім;
L- еңбек;
K- капитал;
S- жер.
1.3. Экономикалық өсудің қазіргі типтері және оның ерекшеліктері
Экономикалық өсу экономиканың бір қалыпты оң қозғалысын және оның
Экономикалық өсудің қазіргі типінің өзіндік ерекшелігі бар. Оның артта
ҒТР-ның қазіргі дәуірі технологиялық революция айдарымен жүзеге асып (70-80
еңбекті сақтандыратын технологияны кеңінен қолдану, яғни робототехниканы кеңінен қолданатын
ресурсты сақтау технологиясы, шикізат пен материалды кешенді өңдеу арқылы
Жаңа жағдайда өндіріс нәтижесіне баға беру өзгереді: бірінші орынға
Экономикалық өсудің жаңа сапалық белгісі өндірістің прогрессивті құрылымының құрылуымен,
Қазіргі жағдайда ғылым ролінің өзгеруімен экономикалық өсу жаңа сапалық
Экономика өсуінің қайнар көзі- экономикалық ресурстар, экономикалық мүдделер мен
Экономикалық даму - әлемнің барлық елдерінің алдында тұрған басты
Әрбір елдің үкіметі экономикалық өсу қарқынын ішкі ақша жинауды
Нарықтық экономикаға тұрақсыздық, көтерілу және құлдырау қасиеттері тән, ол
Экономикалық кезең (цикл)- бұл бір экономикалық дағдарыстың басынан екіншісінің
Экономикалық өсудің кезеңдік ауытқуын Кейнсиан мектебі акселерат принципімен және
Экономикадағы кезеңдік ауытқуларға әсер ететін факторлар сыртқы және ішкі
Сыртқы факторлар- халықтың санының өзгеруі, технологиядағы түпкілікті өзгерістер, соғыстар
Ішкі факторлар- тұтыну, инвестициялау, үкіметтің қызметі (қазынагерлік және монетарлық
Қазіргі даму кезеңіне экономиканың кезеңдік сипатының кейбір ерекшеліктері тән:
Кезеңнің мерзімдерінің қысқаруы (орташа 3-5 жыл);
Дағдарыстардың әлсіреуі (ЖҰӨ-нің төмендеу тереңдігінің азаюы);
Кезең құрылымының өзгеруі (кейбір фазаларының түсуі) немесе олардың уақытша
Дағдарысқа қарсы саясат- бұл мемлекеттің экономикалық белсенділіктің дағдарыс алдындағы
Тоқырау және өрлеу- мемлекеттің ерекше бақылауында болатын кезеңдер.
Қазіргі нарықтық өндіріс бір қалыпты әрі үзіліссіз есемтігімен айқындалады.
Қазіргі нарықтың маркетингтік зерттеулерді фирма, корпорациялардың кеңінен қолданылғандығына қарамастан,
Біріншіден, бұл тауар және ақша қайшылығымен байланысты екендігі белгілі.
Екіншіден, бағалы қағаздардың тауар нарықтарындағы бағалардың үзіліссіз тербелуі осы
Үшіншіден –бұл капиталдың артық қорлануы. Өндірістің ұлғаюы төлем сұранымымен
2 бөлім. ҚР экономикалық өсуінің қазіргі жетістіктері мен экономикалық
2.1. Қазақстан Республикасының экономикалық өсу факторлары
Қазақстан экономикасының дағдарыстан кейінгі
қалпына келтіруге байланысты өсу,
канъюнктуралық өсу, әлем
жүйелік өсу тауарлар
Инновациялық өсу факторы Қазақстанда
2001 - 2005 жылдарда
Осының нәтижесінде мемлекет табыстары
«Қазақстан - 2030» Даму
2001 - 2010 жылдарға
- экономиканың ұзақ мерзімді жоспарында
- 2010 жылы жалпы
Бұл жоғары мақсаттарға
Осыған байланысты, экономикалық
Бұл үлгі нарық
Қазақстан экономикасы ішкі нарықтық
2001 - 2003 жылдары
Осымен бір бағытта
Үкімет қызметі инфлияцияны әрі
Стратегиялық жоспарды орындау бойынша
Мемлекеттік бюджет және
2.2. Қазақстан Республикасының экономикалық даму стратегиясын құру және
Болашақтағы Қазақстан Республикасы
- 1 – кезең 1992 -1995 жылдарды
- 2 – кезең (1995 -2005 жылдар)
- 3 – кезең (2006 – 2012
1997 жылдың қараша
Қойылған мақсаттарды жүзеге
- 1998 - 2000 жылдар,
- ұзақ мерзімді басымдықта
2030 бағдарламасының 1 -
Президент ұзақ меозімді
20 – ғасырдың қарсаңындағы
- әлеуметтік ахуалды жақсарту
- басқарудың тиімділігін арттыру;
- өндіріс секторына несие
- экономикалық шикізат
- аймақтық диспропорцияларды жою.
Қазақстан Республикасының әлеуметтік -
Президент әлеуметтік ахуалды
Аталған бағдарлама
Қазақстан Республикасының экономикалық саясатының
Мұнай өңдеуді ұйымдастыру,
Осы жұмыстың негізгісі
Экономикалық саясаттың тағы
Ауыл шаруашылығы мен
Осы ғасырдың қарсаңында
2.3. Экономикалық өсудегі – Жаңа Қазақстан
Біз Қазақстанның жаһандық
Қысқа мерзім ішінде Қазақстанды егеменді тәуелсіз мемлекет ретінде әлемнің
Өнеркәсібі дамыған елдермен атап айтар болсақ, АҚШ, Германия, Ұлыбритания,
Ресей, Өзбек, Қырғыз елдерімен экономикалық қатынастар басым бағыттар ұстауда.
Дәстүрлі экономикалық қатынастарда Қазақстан барлық ТМД елдерімен және Шығыс
Қытаймен өзара ұзақ мерзімді қатынас жаңа деңгейге көтерілді. Қазақстан
Қазақстан экономиканы реформалауда шетелкапиталының бәсекелестік негізде тартуды алға қоюда.
Жоғарыда атап өткеніміздей, экспорттық өндірісті дамыту Қазақстанда басым бағыттарға
Қазақстан Республикасы ТМД елдерімен кең көлемде экономикалық байланыстар
Осы өнімдерді алыс жаққа тасу экономикалық жағынан тиімсіз. Себебі,
Тұжырымдамада интеграциялық процесті дамытудың мынадай принциптері қаралған: кеден кедергілерін
Шаруашылық субъектісінің әртүрлі осы аталған негізде «микродеңгейдегі интеграцияны»
Біздің республика саяси және экономикалық тәуелсіздікке ие болып, халықаралық
Қазақстанның сауда әріптестері қатарында еуропалық елдермен қатар, Азия өңірінің,
1997 жылдан бастап елдің сыртқы саудасының географиясы шалғай шетел
1995 жылмен салыстырғанда 2005 жылы сыртқы сауда айналымының көлемі
2005 жылы Қазақстан республикасы кәсіпорындарының 167 әлем елдерінде сауда
Қазақстан Республикасының сыртқы сауда айналымында Ресей Федерациясымен жасалатын сауда
Әлемдегі басқа мемлекеттермен сыртқы сауда айналымы 33000,8 млн
Көптеген жетекші экономистер еліміздің болашағын, қазақстан экономикасына кең көлемде
Шет ел инвестицияларымен кәсіпорындар құру, шет ел инвестицияларын тарту
Қазақстан республикасының табиғи ресурстарының бай және әртүрлі қорлары оның
Қазақстанда бірлескен кәсіпкерліктің дамуы, шетел капиталының қатысуымен құрылған кәсіпорындар
Бірлескен кәсіпорындар, сыртқы сауданың дамуына айтарлықтай үлес қосады және
Егер, 1995 жылы Қазақстан Республикасында ештел капиталы қатысқан кәсіпорындар
Шетел капиталы қатысқан кәсіпорындардың ең жоғары саны Алматы қаласының
Шет ел капиталы қатысқан жұмыс істейтін кәсіпорындардың жалпы санынан
Шетел капиталық қатысқан кәсіпорындардағы қызметкерлердің ең көп саны өңдеу
2005 жылы шетел капиталы қатысқан жұмыс істейтін кәсіпорындар 3240,
Азық – түлік өнімдерін өндірумен айналысатын шетел капиталы қатысқан
Қорытынды
«Қазақстан- 2030» стратегиясында көрсетілгендей, республиканың гүлденуін қамтамасыз етуде ұзақ
мемлекеттің белсенді ролі жағдайында экономикаға араласуын шектеу;
қатал қазыналық және монетарлық шектеулерді жүргізу;
шетелде қаржылық инвестициялар стратегиясын жасау;
жеке меншікті нығайту және заңды қорғау;
аграрлық сектор мен әлеуметтік саладағы жекешелендіруді аяқтау;
энергетикалық және басқа табиғи ресурстарды әзірлеу;
либерал инвестициялық саясатты дайындау;
еңбекті көп қажетсінетін өндірістерден капиталды, технологияны, ғылымды қажетсінетін өндірістерге
өндірісті әртараптандыру;
болашағы мол (бәсекеге жарамды) салаларды дамыту.
Экономикалық өсудің көрсеткіштік өлшемдері ЖҰӨ және ЖІӨ болып табылады
Таяуда ғана тәуелсіздігіміздің
19
Экономикалық өсу - экономикалық дамудың маңызды көрсеткіші
Экономикалық өсу және макроэкономикалық тепе- теңдік теориялары
ҚР экономикалық өсудің ерекшеліктері, кезеңдері мен қазіргі жағдайы
Экономикалық өсу жайлы
ЭКОНОМИКАЛЫҚ ӨСУДІҢ ТЕОРИЯЛЫҚ НЕГІЗДЕРІ
Қазақстан Республикасының экономикалық өсуі
2013-2014-2015 жылдардағы Қазақстан Республикасының негізгі макроэкономикалық көрсеткішінің сипаттамасы
Экономикалық өсу туралы ақпарат
Экономикалық өсу концепциялары
Экономикалық өсу типтері мен факторлары