Бағалы қағаздардың түсініктемесі

ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ
Қ.И. Сәтбаев атындағы Қазақ Ұлттық Техникалық Университеті
Қаз ҰТУ колледжі
Курстық жұмыс
Тақырыбы: «Қазақстан Республикасындағы бағалы қағаздар нарығының және қор
Орындаған: Берікболов М.
Қабылдаған: Кұрманғалиева Г.С.
Мамандығы: менеджмент
Тобы: 08-11к-0515
Алматы, 2010
Мазмұны
Кіріспе ________________________________________________ 3 – 4
Негізгі бөлім
2.1. Бағалы қағаздардың түсініктемесі ____________________
2.2. Бағаның қалыптасуындағы теориялар ________________
2.3. Бағаның мәні мен атқаратын қызметтері ______________
2.4. Бағаны тұрақтандырудың модельдері. Бағаны
мемлекеттік реттеу ___________________________________ 14 – 15
2.5. Баға, сұраныс және ұсыныс ____________________________ 16 -20
2.6. Қазақстан Республикасының баға жүйесі. Бағаны тұрақтандырудың
Қорытынды _____________________________________________ 22 – 23
Пайдаланылған әдебиеттер ________________________________ 24
Қосымшалар _____________________________________________ 25 – 27
КІРІСПЕ
Қазақстан нарығындағы бағалы қағаздар қатарына ҚР Үкіметі мен
Акция - шаруашылық субъектінің бағалы қағаздары. Ол негізінен
Облигация - борыштық бағалы қағаз түрі. Ол қоғамды
Эмитентке байланысты бағалы қағаздар мемлекеттік, муниципалдық және ұжымдық
Жалпы, бағалы қағаздар ресурстарды тарту құралы болып саналады.
Шығарылуына қатысты бағалы қағаздар құжаттық және құжаттық емес
Жалпы, бағалы қағаздар нарығындағы инвесторлар жеке және заңды
Қор нарығындағы кәсіби делдалдар - брокерлік және дилерлік
2.1. Бағалы қағаздардың түсініктемесі
Кәсіпорындар мынадай ақпаратты ашып көрсетуі керек:
1) табысты тану үшін қабылданған есеп саясатын, соның
2) кезең ішінде танылған табыстың әрбір маңызды санаты
тауарларды сатудан;
қызмет көрсетуден;
пайыздардан;
лицензиялық төлемдерден;
дивидендтерден келетін табыстарды; және табыстың әрбір маңызды санатына
Іс жүзінде акция, облигация және басқада бағалы қағаздарын
Эмитенттің кім болғанына байланысты бағалы қағаздар төмендегідей үш
мемлекеттік;
муниципалды;
корпоративтік.
Мемлекеттік бағалы қағаздар – бағалы қағаздардың бұл түрі
Ұлттық жинақ облигациялары;
Мемлекеттік қысқа мерзімді қазынашылық міндеттеме (МЕККАМ)
Мемлекеттік орта мерзімді қазынашылық міндеттеме (МЕОКАМ)
Муниципалдық бағалы қағаздар – бұл бағалы қағаздардың мұндай
Корпоративтік бағалы қағаздар – кәсіпорындар мен ұйымдардыдың заң
Бағалы қағаздарды жалпы мынадай екі топқа бөлуге болады:
а) ақшалай бағалы қағаздар;
б) капиталды бағалы қағаздар.
Ақшалай бағалы қағаздар – ақшаны қарызға алғандығын білдіреді.
Капиталды бағалы қағаздар – кәсіпорындар мен ұйымдардың қорын
Өздерінен алынатын табысқы байланысты бағалы қағаздар мынадай екі
қарыздық бағалы қағаздар;
инвестициялық бағалы қағаздар.
Қарыздық бағалы қағаздар – бағалы қағаздың бұл түрі
Инвестициялық бағалы қағаздар – бағалы қағаздың бұл түрі
Бағалы қағаздар шығарылу мақсатына байланысты мынадай екі түрге
қорлы бағалы қағаздар;
саудалық бағалы қазаздар.
Қорлы бағалы қағаздар – мұндай бағалы қағаздар қор
Саудалық бағалы қазаздар – бағалы қағаздың бұл түрі
Нарықтағы айналымдағы ерекшеліктеріне байланысты бағалы қағаздар мынадай болып
нарықтық бағалы қағаздар;
нарықтық емес бағалы қағаздар.
Нарықтық бағалы қағаздар – мұндай бағалы қағаздар айналыста
Нарықтық емес бағалы қағаздар – бұл аталған бағалы
Атқаратын қызметіне және рөліне байланысты бағалы қағаздар мынадай
негізгі (акция, облигация);
көмекші (чектер, вексельдер, депозиттік сертификаттар;
туынды (варранттар, опциондар, фьючерстер, бондар тағы да
Акция дегеніміз кәсіпорындар мен ұйымдардың қандайда бір акционерлік
жәй акциялар;
артықшылығы бар акциялар.
Жәй акциялар акционерлік қоғамды басқаруға құқық береді. Бір
Артықшылығы бар акциялар – басқаруға қатысу құқығын бермей,
Облигация дегеніміз оның иесінің ақша салғандығын куәландыратын және
Қаржылық салымдардыц түрлері
Қаржылык салымдар - бұл кәсіпорынның бағалы қағаздарды сатып
Есепте каржылық салымдар қысқа мерзімді және ұзақ мерзімді
Бір жылдан кем мерзімде сақталатын (ұсталатын) акциялар, облигациялар
Бір жылдан артық мерзімге табыстар алу үшін оларды
Қаржылық салымдар құрамында ақша кұжаттары болып саналатын бағалы
Акциялар кәсіпорынның даму мақсаттарына оның иесіне қаржы салғандығын
Акциялар жай және артықшылығы бар (пұрсатты) болады.
Облигациялар да олардың иесіне қаржы салғандығын куәландырады, бірақ
Жинақ сертификаттары - бұл банктердің салымшыларға белгілі мерзімге
Бұрын бағалы қағаздар тек қана көрнекті қағаз үлгіде
Соңғы уақытга бағалы қағаздардың айналымы айтарлықтай көбеюіне байланысты
2.2. Бағаның қалыптасуындағы теориялар
Экономикалық теория классикалық мектебінің
Егер К. Маркс өзінің барлық
ХІХ ғасырдың аяғы мен ХХ
Осыдан, құн мен баға –
Ақша-несие саясаты мемлекетті
Ақша – несие саясаты
Ақша-несие саясаты
2.3. Бағаның мәні мен атқаратын қызметтері
Нарықтық экономикада баға негізінен
Есеп-қисап қызметі. Бұл өнім өндіргенде
Ынталандыру қызметі. Бұл кезде баға
Бөлуші реттеуші қызмет. Нарық
Бағаның бұл қызметі нарықтың, тепе-теңдік
Ақпараттық. Баға тұтынушыға сатушылар
Қазақстанда ТМД елдері бойынша банктік қызмет көрсету жүйесін
Банк функциясының ішкі нысаны – төлем айналымы
1) ағымдағы операциялар: сауда, табыс қозғалысы, аударымдар (мемлекеттік
2) капитал қозғалысының балансы: ұзақ мерзімдік инвестициялар
3) тұрақтандырушы тармақта қорларды қайта бағалау және қозғалысы,
4) қорлардың соңғы өзгерісі: алтын, шетел валютасының, несиелердің
Қазақстанда ақшалардың төлемдері және аударымдары негізінен банктер арқылы
Қазақстанда төлемдер мен аударымдарды жүзеге асырудың тәсілдің заңнама
2.4. Бағаны тұрақтандырудың модельдері. Бағаны мемлекеттік реттеу
Нарық жағдайында бағаны мемлекеттік
Үкімет органдары тарапынан бағаларды
Бағаға жанама әсер ету.
Бағаны белгілеу мен тұрақтандыру
Бағадағы жетекшілік. Бұндай құбылыс
Бағаға тікелей мемлекеттік әсер
Қазақстан Республикасының халықаралық экономикалық қатынастарын дамытуда орталықтандырылған валюта
2.5. Баға, сұраныс және ұсыныс
Бағаны тұрақтандыруда бағаға әсер
Бұл жерде көңіл аударатын
Нарықтағы сұраныс көлемінің баға
Сұраныс икемділігінің бағаға байланысты
ΔQ ΔР
Еd=
Q
Сұраныстың икемділігі туралы пайымдаулар
ΔQ ΔР
Еs=
Q
Немесе жоғарыда айтылған ойларды
Мысалы:
Алғашқы жанасу есебінде x0 мына
x1 = j(x0)
x2 = j(x1)
x3 = j(x2)
Жоғарыдағы теңдіктерді ескере отырып,
xn+1 = j(xn)
Шешілетін өрнек мынадай
Бұл әдісті қолдану үшін
Алгоритмнің блок – сызбасы:
Басталуы
x0, e
x = f(x0)
Да
x0 = x
x, F0
соңы.
Экономикалық теорияда баға тұрақтандырудың монетаристік бағыты ақшаның
Монетарлық теориялардың бірнешеуіне тоқталайық: мысалы ағылшын экономистері А.Маршалл
МД-МД1+МД2=L1(У)+L2(r-r)
мұндағы:
МД1 - іске қалдырылған ақшаға сұраныс;
МД2 - алыпсатарлық сұраныс;
r - нарықтық ставка проценті,
r - күтілген процент нормасы.
Монетарлық теорияны тереңдетіп, ақшаның қызметін күшейтіп, оның беделін
МД=РF (rb, re, p, h, y, и).
Мұндағы әріптердің мәні:
МД - номиналды ақша қалдықтарына жоспарлы сұраныс.
Р - бағаның абсолютті деңгейі.
rb - облигацияның проценттік нормасы.
re - акция табысының нарықтық курсы.
р - баға өзгерістерінің қарқыны.
һ - ұлттық байлықтың заттай құрылымдары.
у - тұрақты бағадағы ұлттық табыс.
и - ақшаға сұраныстың басқа факторлары.
Көріп отырғанымыздай, монетарлық теорияда ақшаны ұсыну мен оған
2.6. Қазақстан Республикасының баға жүйесі. Бағаны тұрақтандырудың
Нарық экономикасына
Қазіргі уақытта
Қазақстан өз тәжірибесінде көптеген
Банкноталарды монополиялы
ақша-несиелік қатынастарды
сыртқы экономикалық
банктердің қызметін жүйелеу;
үкімет тарапынан бағаны
Ақша-несиелік саясат
Оларды пайдаланудың
Сонымен қатар
Институционалдық жағынан
Қазіргі нарықтық
Қорытынды
Мемлекет өзінің ішкі экономикасын
Халықаралық ақшалай талаптар мен міндеттемелерді мемлекеттік реттеумен байланысты
Мемлекеттің валюта ресурстары былайша пайдаланылады:
1) Ұлттық банк: "валюталық басқыншылықтарды" - елдегі тұрақты
2) Қаржы министрлігі: қарыздар туралы келісімшартпен белгіленген уақытта
3) Үкімет органдары: мемлекеттік қажеттерді - тауарлар мен
4) Басқарудың жергілікті органдары - коммуналдық шаруашылықтың, өндірістік
Пайдаланылған әдебиеттер
1. Ашимбаев Т.А. Экономика Казахстана на пути к
2. Берденов Қ. Қазақстан мемлекет ретінде қалыптасуы мен
3. Воловой В.В. Политэкономия. М, 1999.
4. Елемесов Р. Переходная экономика: проблемы методологии и
5. Ермекова Э.М. Состояние и перспективы развития социальной
6. Информационно-статистический сборник «Казахстан: 2003-2004годың, Алматы, Агенство РК
7. Кубаев Е. Экономичская политика и экономический рост.
8. Кенжегузин М.Б., Додонов В.Ю. Шевелев С.А. Формирование
9. Курс переходной экономики. Под.ред. Л.И. Абалкина. М,
10. Казахстан в цифрах за 2004 год. Агентство
11. Қазақстан Республикасының Президентінің жолдауы.//Егеменді Қазақстан 2003, 5
12. Қазақстан Республикасының Президентінің жолдауы.//Егеменді Қазақстан 2005, 18
№1 Қосымша
Экспорт пен импорт
динамикасы
№2 Қосымша
Қазақстан Республикасының 2007 жылдың қаңтар-қараша айындағы
№3 Қосымша
Сұраным мен ұсыным
Р
Д
Е
S'
0

Ұқсас жұмыстар

Бағалы қағаздар нарығы туралы түсінік

Акция - шаруашылық субъектінің бағалы қағаздары

Тәуекелді басқару негіздері

Инвестициялық қызметтің бағалы қағаздар нарығындағы мәні мен мазмұны

Валюталық және бағалы қағаздар операциялары жөнінде түсінік

Қаржылық есеп беру негіздері

Қаржылық есеп беруді талдау

Азаматтық құқық объектілері туралы

«Қазақстан Республикасының азаматтық құқығы»