Қазаншұңқырды өңдеу
Мазмұны
Кіріспе
Жер жұмыстар көлемін есептеу
Алаңды тегістегенде жұмыс көлемін есептеу
Топырақты кесу, төгу көлемдерін анықтау
Топырақ көлемдерін есептеу ведомостісі
Тегістеу кезіндегі қосымша жұмыстар көлемін есептеу
Топырақты тегістеудегі топырақ ауыспалығының орта қашықтығын анықтау және
Ойма (қазаншұңқыр, ұзын ор) өндеуде жұмыстар көлемін анықтау
Ойма өндеуде қосымша жұмыстар көлемін анықтау
Жер жұмыстарын атқару тәсілін және машина жинағын таңдау
Жер жұмыстар құрамы мен қолданылатын механизмдер
Жұмыс механизациясының үйлесімді вариантын таңдау
Еңбек және машиналық уақыт шығындарының калькуляциясы
Жер жұмыстарының технологиясы мен ұйымдастырылуы
Ойманы (қазаншұңқыр, ұзын ор) өндеу
Экскаватордың қазым түрі
Жер қазып-тасымалдайтын машиналардың пайдалы өнімділігін есептеу
Автосамосвал санын анықтау
Жұмыс өндірісінің технологиялық сұлбалары
Жер қазып-тасымалдайтын машиналармен топырақты кесу, орын ауыстыру мен
Үйген топырақты механикаландырып тығыздау мен қопсыту
Іргетас қуыстарын қайта көму
. Жұмыстың мерзімдік жоспарын жасау
. Техникалық-экономикалық көрсеткіштер
. Жер жұмыстары өндірісіндегі еңбек қауіпсіздігі
. Жер жұмыстарының сапасын бақылау
Қорытынды
Кіріспе
Кез-келеген ғимаратты немесе үймеретті тұрғызу кезінде, сондай-ақ, алаңды
Жер жұмыстары құрылыстағы ең ауыр және еңбекті көп
Жер жұмыстарының өндірісі кезінде барлық дайындық, қосалқы және
Тапсырма мәліметтері
Топырақ қабаттары, м ТСД, м Учаске
Өспелі қабат қалыңдығы саздақ саздақ саз құм
0,1 1,5 2 1 1 134 300×200 10
1.1-сурет. Құрылыс алаңы
1Жер жұмыстар көлемін есептеу
Алаңды тегістегенде жұмыс көлемін есептеу
Тік тегістеу, көлденең сызықтармен берілген табиғи рельефті учаскеден
Топырақты кесу, төгу көлемдерін анықтау
Алғашқы есептеу графоаналитикалық тәсілдің бір нұсқасын қолдану арқылы
1:2000 масштабта жобада аумақтың жер бедері және
Берілген бедердегі тірек нүктелерінің қара биіктік белгілері интерполяция
немесе , (1.1)
мұндағы , -
Қара белгі немесе табиғи белгі деп аталатын бұл
есептеуді жоғарыда келтірілген екі формуланың біріне салып анықтауға
Алаңның еңістіксіз түзуінің шартты белгісі –
, (1.2)
5
мұндағы - үлкен шаршы төбелері;
төрт шаршыға ортақ төбелер; - шаршылар
Енді алаңға қажетті еңіс
Сызбадағы шаршы төбелерінен айналу осіне дейінгі сантиметрмен алынған
, (1.3)
мұндағы таңбасы нүктенің айналу осіне
Шаршы төбелерінің жұмыстық белгілерін келесі формуламен анқытаймыз:
(1.4)
Бұл тұста, егер шама оң таңбамен шықса, топырақ
Табиғи, жобалық және жұмыстық белгілердің табылған мәндері жұмыстық
Жұмыс белгілерін анықтағаннан соң ойманың үйіндіге ауысатын нөльдік
X=a hойынды/ (hойынды+ hүйінді) (1.5)
1)x1=100*0.395/(0.395+0.05)=88,76/20=4.44;
2) x2=100*0.29/(0.29+0.05)=85,29/20=4.3;
3) x3=100*0,29/(0.29+0.39)=42/20=2.1;
4) x4=100*0,19/(0.19+0.39)=32.8/20=1.64;
5) x5=100*0.19/(0.19+0.28)=40.4/20=2.02;
Алынған нүктелерді қосу арқылы алаңды үйіндіелр мен оймаларға
Сонымен қатар, алаңға құрылыс машиналарының кіріп-шығуын қамтамасыз ету
(1.6)
Топырақ көлемдерін есептеу ведомостісі
Жер жұмыстарының көлемін жер ғимараттарын жобалағанда, құрылысты ұйымдастыру
Жер бедерінің күрделі пішіндері жер жұмыстарының көлемін дәл
береді. Ғимараттың пішіні күрделі болғанда оны бірқатар қарапайым
Құламалар жұмыстық сызбада айқын көрінуі мақсатында шаршы қабырғаларына
Бұдан соң жобадағы алынған фигураларды нөмірлеп, олардың түрін
Сызбада құламалар өз алдына бөлек, фигуралар бөлек нөмірленеді.
Құлама коэффициенттерінің сызбада кескінделгенінен кейін алынған құламалар мен
топырақ көлемдері келесі ведомостіде кесте түрінде келтірілген.
- кесте Топырақ көлемін есептеу ведомостісі
№ Жұмыстық белгілер Есептеу формуласы
h1 h2 h3 h4
О(-) Ү(+)
1 1,44 0,37 0,39 0,83 3,03
7575
- кесте жалғасы
2 0,37 0,05 0,39
0,81
2576,86
3 0,29
0,29 173
4 0,05
0,05
1,38
5 0,395 0,29 0,75
1,44 3073,62
6 0,83 0,39 0,28
1,5
4183
7 0,19
0,19 42
8 0,39
0,39
253,344
9 0,19 0,29 0,98
1,46 3871,66
10 0,29 0,75 0,98 1,29 3,21
11 1,44
1,44
12,21
12 1,44 0,37
1,81
193,4
13 0,37 0,05
0,42
12,20
14 0,05
0,05
0,016
15 0,395
0,395 8,08
16 0,395
0,395 0,251
17 0,395 0,75
1,145 62,87
18 0,75 1,29
2,04 194,8
19 1,29
1,29 8,77
20 1,29 0,98
2,27 229,6
21 0,98 0,19
1,17 87,2
22 0,19
0,19 0,85
23 0,28
0,28
2,73
24 0,28
0,28
0,09
25 0,83 0,28
1,11
67,14
26 1,44 0,83
2,27
241,71
Барлығы 15777,84 15119,08
Қалдық қопсыту коэффициентін Кқалд.қопс. ескере отырып, келесі
(1.8)
мұндағы:
Кқалд.қопс=Кқопс. - Кқопс. ×0,2
мұндағы Кқопс. – бастапқы қопсыту коэффициенті (саздақ топырақтар
Кқалд.қопс=1,3 – 0,26=1,04
Ойынды мен үйіндінің жалпы көлемдерінің арасындағы айырмашылық 5%-ға
σ=(15777,84-15119,08)/ 15777,84*100%=4,2%
Тегістеу кезіндегі қосымша жұмыстар көлемін есептеу
Жер ғимараттарын салғанда жергілікті құнарлы қабатты үйінді мен
қалыңдығы 0,1 – 0,4м болатын құнарлы қабат
.
.
Құнарлы қабатты кесу көлемі:
,
мұндағы:
- құнарлы қабат қалыңдығы;
.
Өспелі кабатты алаң сыртына 1-5км белгілі аралыққа тасу:
(1.10)
П типті топырақты тегістеуде алдын ала қопсыту:
.
.
Төгілген топырақты қабаттап тығыздау:
.
.
Топырақты тегістеудегі топырақ ауыспалығының орта қашықтығын анықтау және
Жұмыс өндірісінің технологиясын және алаңды жобалауда қолданылатын механизмдер
Едәуір тиімді нәтижеге қол жеткізу көліктік мәселені матрица
Жұмыстық сызбадан үйінділер мен оймалар фигураларының нөмірлері жазылады.
Топырақты таратуды циклдер бойынша жүзеге асырады. Цикл келесі
Матрица бойынша жолдар мен бағаналардағы екі ең кіші
Ең үлкен айырым шамасы орналасқан жол немесе бағанада
арақашықтықтың ең кіші мәні орналасқан ұяшық таңдалады;
Топырақ осы торға әкелінеді, бұл орайда топырақ мөлшері
Егер қажеттілік көлемі жеткізу көлемінен аз болса, онда
Егер қажеттілік көлемі жеткізу көлемінен көп болса, топырақ
Жоғарыдағы есепті шеше отырып жер массаларын анағұрлым тиімді
1-фигура
b1=100/(1,44+0,83)*0,83=36,5м
b2=100/(0,37+0,39)*0,37=48,68м
b3=100/(1,44+0,37)*0,37=20,44м
b4=100/(0,83+0,39)*0,39=31,97м
2-фигура
b1=100/(0,69+0,35)*0,69=66,4м
b2=28,9/3=9,6м
b3=100/(0,69+0,13)*0,69=84,1м
b4=52,2/3=17,4м
3-фигура
с=38/3=12,7
4-фигура
с=20/3=6,7
5-фигура
b1=71,1/3=23,7м
b2=100/(0,66+0,39)*0,66=62,9м
b3=75/3=25м
b4=100/(0,66+0,32)*0,66=67,3м
6-фигура
b1=100/(0,79+0,27)*0,79=74,5м
b2=54,7/3=18,2м
b3=100/(0,79+0,35)*0,79=69,3м
b4=48,2/3=16,1м
7-фигура
с=32/3=10,7
8-фигура
с=38/3=12,7
9-фигура
b1=45,3/3=15,1м
b2=100/(0,76+0,32)*0,76=70,4м
b3=47,8/3=15,9м
b4=100/(0,76+0,29)*0,76=72,4м
10-фигура
b1=100/(0,76+0,32)*0,76=70,4м
b2=100/(1,2+0,66)*1,2=64,5м
b3=100/(0,66+0,32)*0,66=67,4м
b4=100/(1,2+0,76)*1,2=61,2м
1.2 – кесте. Алаң топырағын үйлесімді жайғастыру матрицасы
Үйінді
1 2 4 6 8
Vо(ү)
7575
2576,86
1,38
4183
253,344
О
й
ы
н
д
ы
3
173 170
84
173 92
160
82
2
2
2
-
-
-
-
-
5
3073,62
230
132
2403.7 76
1,38 236
522.68 158
56
56
26
26
26
36
236
-
7 42 166
154 220
86
42
82
4
-
-
-
-
-
-
-
9
3871,66
208
146
174
156
3618,
32 100
253.
344
46
46
46
46
10
-
-
-
10 8025
268
7575 196 176 230 162
4
48
16
70
0
38 48 16 4 18
38 48 - 4 18
22 14 - 74 58
38 64 - 36 -
38 - -
- - - 36 -
- - - - -
Топырақ тасымалдаудың орташа қашықтығы жобада алынған тиімді функциядан
(1.12)
мұндағы F мынаған тең:
(1.13)
1.2 – сурет. Топырақты тарату картограммасы
1.4 Ойма (қазаншұңқыр, ұзын ор) өндеуде жұмыстар көлемін
Жалпы алғанда қазаншұңқыр өңдеудегі жұмыс көлемдерін анықтау екі
1) қазаншұңқыр көлемін есептеу;
2) қосымша жұмыстар көлемін есептеу.
Қазаншұңқырдың көлемін есептеуге кіріспестен бұрын ол үшін қажет
Табиғи белгілер бастапқыдағыдай интерполяция тәсілімен анықталады.
(1.14)
Жобалық белгі келесіде анықталады және бір мәнге ие
(1.15)
мұндағы Н – қазаншұңқырды өңдеу тереңдігі, м.
Жұмыстық белгілер келесідей анықталады:
(1.16)
Орташа жұмыстық белгіні есептейміз:
(1.17)
Қазаншұңқырдың жоғарғы бөлігі бойынша құлама тұрғызу мүмкіндігін ескере
, (1.18)
, (1.19)
мұндағы: - қазаншұңқырдың жоғарғы бөлігі
- қазаншұңқырдың жоғарғы бөлігі бойынша ені;
- қазаншұңқырдың төменгі бөлігі бойынша ұзындығы;
- қазаншұңқырдың төменгі бөлігі бойынша ені;
- өңдеу тереңдігі мен топырақ түріне байланысты қабылданатын
18
әлсізіне байланысты алынады; - орташа
,
.
Тікбұрышты қазаншұңқыр көлемін анықтау келесідей жүзеге асады:
. (1.20)
Ойма өндеуде қосымша жұмыстар көлемін анықтау
Қазаншұңқырды өңдегенде барлық топырақ құрылыс алаңынан тысқары шығарылады.
Vшығ.=Vқ.ш.
Vшығ.=4659,42м3.
Топырақты жинау ауданы мен көлемі келесі түрде анықталады:
, (1.22)
(мұнда қазаншұңқырдың түбі бойынша қабылданады).
.
Жинау қалыңдығы экскаватордың типі мен
. (1.23)
.
Топырақтарды іргетас іргесіне қайта көму тәжірибеде жинақтау және
Vқайта көму=(25 – 30%)Vқ.ш (1.24)
Vқайта көму=0,25×4659,48=1164,86м3
Қайта көму үрдісі қабаттап нығыздаумен қатар жүргізілуі тиіс.
Vнығ.=Vқайта көму (1.25)
Vнығ.=1164,86 м3
Жалпы нығыздау көлемінен қолмен және механизммен нығыздау көлемдері
Vнығ. қолмен.=25%Vнығ
Vнығ.мех.=75% Vнығ..
Vнығ. қолмен.=291,21 м3
Vнығ.мех.=873,65 м3
Жер жұмыстарын атқару тәсілін және машина жинағын таңдау
Жұмыс өндірісінің рационалды технологиясының негізі болып құраушы үрдістерді
Алаңды жобалау кезінде негізгі механизм ретінде маркалары топырақ
Нортж болғанда және Lорт =
Қазаншұңқыр қазғанда ең тиімді механизм экскаватор болып табылады.
Экскаватор көбіне автосамосвалдармен бірлесе жұмыс атқарады. Автосамосвал маркасы
5:1 = х:1,6, осыдан х = 8м3;
10:1 = х:1,6, бұдан х = 16м3.
Осылайша, кузов сыйымдылығы 7,5м3 болатын КАМАЗ-5510 маркалы автосамосвал
Төгілген топырақты нығыздау үшін тығыздатқыш машина қажет
болғандықтан, оның маркасы жұмыс өндірісінің жағдайына (бос территорияда
2.1 Жер жұмыстарының құрамы мен қолданылатын механизмдер
2.1 – кесте. Жер жұмыстарының құрамы мен ұсынылатын
Жұмыс құрамы Механизмдер
Алаңды жобалау
Құнарлы қабатты кесу Скрепер
Алаңды жобалау (кесу, тасымалдау және төгу) Тракторға
Төгілген топырақты нығыздау ДУ-95-2 маркалы тіркелмелі вибротығыздатқыш
Қазаншұңқырды өңдеу
Топырақты көлікке тиеу арқылы өңдеу Шөміш сыйымдылығы 1,6м3
Топырақты шығару Кузов сыйымдылығы 7,5м3 болатын КАМАЗ-5510 маркалы
Топырақты қайта көму Скрепер
Төгілген топырақты механикалық нығыздау Электротрамбовка
2.1.1 – кесте. Д3-30 (Д-541) маркалы скепердің техникалық
Сипаттамалар атауы Белгіленуі Өлшем бірлігі Шамасы
Шөміш сыйымдылығы q м3 3
Шөміш ені b м 1,9
Кесілген қабат қалыңдығы hж м 0,15
Төгілу қабат қалыңдығы hтөг м 0,435
Жүріс жылдамдығы v км/сағ 10,85
2.1.2 – Кесте.ЭО-6121 маркалы кері күректі біршөмішті экскаватордың
Сипаттамалар атаулары Өлшем бірлігі Белгіленуі Шамасы
Шөміш сыйымдылығы м3 q 1,6
Тұру деңгейіндегі максималды кесу радиусы м Rтұру 11,8
Минималды кесу радиусы м R/тұру 2,9
Максималды өңдеу тереңдігі м Н 8,4
Жылжу ұзындығы м Lж 2.7-9.6
Соңғы бөлігінің радиусы м r 2,8
Жүріс - - Ж
Ілініс - - Қ
2.1.3 – кесте. КАМАЗ-5510 маркалы автосамосвалдың техникалық сипаттамалары
Сипаттамалар атауы Өлшем бірлііг Шамасы
Жүккөтергіштігі т 7
Кузов сыйымдылығы м3 7,5
Максималды жылдамдығы км/сағ. 85
Бұрылу радиусы м 7,5
Тиеу биіктігі м 2,03
2.1.4– кесте. ДУ-95-2 маркалы вибрациялық тығыздатқыштың техникалық сипаттамалары
Сипаттама атауы Өлшем бірлігі Шамасы
Нығыздалатын жолақ ені м 0,75
Нығыздалатын қабат қалыңдығы м 0,4
Трактор маркасы - ТМЗ-450Д/90
Трактор қозғалқышының қуаттылығы кВт 8 (10,9)
Салмағы т 1.15
–кесте. Еңбек және машиналық уақыт шығындарының калькуляциясы
СНжБ бойынша бөлім Жұмыстардың аталуы БМБ-ға сәйкес өлшем
(жұм.көл) Еңбексыйымдылығы,адам-сағ.,маш.-сағ.
Жалақы мөлшері, руб-тиын Звено құрамы, мамандығы, разрядысаны Мөлшерлі
бірлік өлшемге жалпы бірлік өлшем. жалпы
1-22 Құнарлы қабатын алу (IІ топ) 1м3 6000
(0,017255) 207,06
(103,53) 9,01
(4,505) 54060
(27030) 6 разрядты машинист-2 28,98
1-22 Алаңды тегістеу (кесу, тасымал-дау және төгу)
(0,017255) 544,49
(272,25) 9,01
(4,505) 54060
(27030) 6 разрядты машинист-2 28,98
1-130 Төгілген топырақ-ты катокпен нығыздау
ДУ-95-2 1м3 658,76 0,01567
(0,0784) 10,323
(5,1614) 4,80
(2,40) 3162,05
(1581,025) 5 разрядты тракторист-2 63,82
1-16 Ойманы транспортқа (үйіндіге) тиеу арқылы
ЭО-6121 1м3 4659,42 0,0252
(0,0126) 117,42
(58,71) 7,1
(3,55) 33081,882
(16540,941) 6 разряд
маш. пен 5 разрядты маш.
Көмекшісі-1 39,68
Топырақты авто-самосвалмен тасымалдау КАМАЗ-5510 1м3 4659,42
7
1-38 Ойма түбін 0,1м қалыңдықта кесу-тегістеу. 1м3
(0,004708) 6,58084
(0,65808) 13,73
(1,373) 1919,18
(191,18) 3 разряд
жер қазғыш-10 21,24
1-166 Іргетас ойықтарын қайта көму 1м3 1164,86 0,0038
(0,0038) 4,43
(4,43) 1,16
(1,16) 1351,24
(1351,24) 5 разр.
маш.-1 263,16
1-134 Механикалық жолмен нығыздау
ИЭ-4502 1м3 873,65 0,00099
(0,00099) 0,86
(0,86) 0,36
(0,36) 314,51
(314,51) 3 разрядты жер қазғыш-1 1010
1-163 Топырақ-ты қол көмегімен 0,1м қалыңдықта нығыздау 1мі
(0,466) 678,52
(135,71) 353,25
(70,65) 102869,9
(20573,45) 2 разряд. жер қазғыш-5 0,429
3 Жер жұмыстарының технологиясы мен ұйымдастырылуы
3.1 Ойманы өңдеу
Оймалар мен үйінділерді өңдеумен байланысты дайындық процестері топырақты
Территорияны тазалау ағаштар мен тал-шіліктерді, ағаш түбірлерін жұлу,
Жер ғимараттарын геодезиялық бөлу олардың жердегі орнын белгілеуден
Көлденең бөлуде салынатын объектілер осьтері жерде, ал тік
Үймереттер мен ғимараттарды тұрғызғанда жерде олардың орнын және
Құрылыс торы инженерлік геодезияда белгілі жерге тәсілдерімен бас
Үймерет осьтерін жете бөлу, қазаншұңқыр нұсқасын белгілеу және
Территорияны құрғату құрғататын орлар және дренаждар жасау арқылы
Үстіңгі суды бұру өңдлген оймаларды жауын-шашын суларынан қорғауға
сыртына шығарылады.
Жер ғимараттарының дайындық жұмыстарына белгіленген тәртіп бойынша жер
топырақтың құнарлылығын арттыру мақсатымен оның құнарлы қабатын алуға
өңдейді.
Оймалардың қабырғаларын уақытша бекіту – бүйір қысымын қабылдайтын
Бекітусіз тік қабырғалы оймаларды өңдеу жер астындағы сулар
Уақытша бекіту жасау едәуір еңбек шығындарын қажет етеді
Ұзын орлар мен тереңдігі аз енсіз қазаншұңқырларды қазғанда
Оймалар технологиясын өңдеу көбіне таңдалған экскаватордың техникалық сипаттамаларына
11,8 м
2,9 м
L 2,7-9,6 м
Н 8,4 м
Жылжу ұзындығы – бұл экскаватордың екі тұрған тұстарының
,
мұндағы:
(3.2)
және
.
және ;
.
Экскаватор өңдеуді өтістер арқылы жүргізеді. Өтіске өңделетін массив
бөлігі, экскаватордың және топырақ шығаруға арналған автокөліктің тұрған
Н – өңдеу биіктігі (тереңдігі);
В – экскаватор жұмысының және автосамосвалдың ыңғайына
байланысты жобаланытын ендік;
L – экскаватор бұрылысының ең аз санын қамтамасыз
Қазымдарды экскаватордың ауыспалы құрылғыларына орай типтерге бөледі.
Қазаншұңқырда кері күректі экскаватор түзуді бойлай жылжу арқылы
Бүйірлік қалыпты енді - ;
Бүйірлік кеңейтілген ;
Жақтық - .
Бір өтістің ені:
,
мұндағы: = Rтұру.
.
Қазым саны:
,
мұндағы - қазаншұңқырдың жоғарғы жағының
Қазым санын үлкен жаққа қарай дөңгелетіп бұдан былай
;
шарты орындалатындықтан, ( )
3.2 Қазым түрлері
Біршөмішті экскаваторлар топырақты төмендегідей өңдейді:
Тармаңдайлы өтіс – B=1,5R;
Тұрақты енді маңдайлы өтіс – B=(1,5 – 1,9)R;
Бүйірлік өтіс – B=(1,5 – 1,9)R;
Кеңейтілген маңдайлы өтіс (экскаватор ирекпен қозғалады) – B=(2
Көлденең өтіс – 3 > 3R
3.3 Жер қазып – тасымалдайтын машиналардың пайдалы өнімділігін
Скрепердің пайдалы өнімділігін есептеу.
Жер қазғыш көліктік машиналардың өнімділігі топырақ түріне, цикл
Скрепердің пайдалы өнімділігі:
Өп.с= Kт/KҚ· , м3/сағ.,
мұндағы Kт – шөмішті толтыру коэффициенті;
- машинаны уақыт бойынша пайдалану коэффициенті;
KҚ – топырақты қопсыту коэффициенті;
- продолжительность рабочего цикла, сек.
tбос ,
мұндағы мен
Скрепер шөмішінің топырақты алғандағы жол ұзындығы:
•егер тұрақты қалыңдықта алса:
, м;
• егер ауыспалы қалыңдықта алса: жол ұзындығының
Топырақты төгіп өтетін жолдың ұзындығы:
,м
мұндағы =0,7...0,8 – топырақтың біртекті болмау
;
;
Wқоз.=10,85 км/сағ. =3,01 м/сек
Wқоз.жүк.=0,45 Wбос =1,36 м/сек
;
;
;
27
Өп.с.= м3/сағ.
Тығыздатқыштың пайдалы өнімділігі
Тығыздатқыштың пайдалы өнімділігі:
Өп.т.= , м3/сағ.,
мұндағы - каток қозғалысының жылдамдығы,
- бір жерден өту саны;
- нығыздалатын жолақ ені;
- төгілген топырақ қалыңдығы.
2,96км/сағ.=0,82м/с,
(бір жерден бірінші және соңғы жүріп өткендегі орташа
Өп.т.=
Қысқы жағдайда жер жұмыстарының құны және еңбексыйымдылығы едәуір
Топыраққа қойылатын талаптар. Үйінділердің барлық түрлеріне теріс температурада
Балшық, саздақ, құмайт топырақтардышек қоюмен қолданады: дымқылдығы илеу
Майлы, балшықты, талбкалы және трепельді топырақтарды илену шегінен
Топырақтың мұздаған кесектер өлшемі 0,2 немесе тығыздалатын қабаттың
Экскаватордың пайдалы өнімділігі
Пайдалы өнімділік жұмыс өндірісінің қандай да бір белгіленген
Өп.экс.=60×n×q× K q×KӨ ×Kж×Kу, м3/сағ.,
мұндағы - экскаватордың 1 минут
- жұмыс циклінің ұзақтылығы, экскаватордың ауыспалы құрылғысына, шөміш
Kq=Kт/Kқ- шөміш сыйымдылығын қолдану коэффициенті, мұндағы:
Kт – шөмішті толтыру коэффициенті (кері күрек үшін
Kқ – топырақты қопсыту коэффициенті;
KӨ - өтіс коэффициенті (кері күрек үшін 1-ге
- экскаватордың өтіс бойымен жылжуын ескеретін коэффициент;
Kу – ұйымдастыру үзілістерін ескеретін уақыт бойынша коэффициент
.
Өп.экс.= м3/сағ
3.4 Автосамосвал санын анықтау
Жер жұмыстарының құрамында топырақ тасымалдаудың негізгі механизмі ретінде
Қазаншұңқырды қазғанда экскаватор бар топырақты самосвалдарға тиейді. Бұл
1. Шөміш саны:
,
мұндағы - көліктік машинаның жүккөтергіштігі,
- экскаватор шөмішінің сыйымдылығы;
- топырақтың көлемдік салмағы (саздақ үшін – 1,7
шөміш
2. Қопсытылған топырақ көлемі:
Vқопс.= , м3 .
Vқопс.=
3. Тығыз топырақ көлемі:
Vтығ.= Vқопс./ Kқопс., м3. (3.14)
Vтығ.= м3
4. Траспортты жүккөтергіштігі бойынша пайдалану дәрежесі келесі қатынасты
Vтығ (3.15)
.
Шарт орындалған жоқ! Шөміш санын 1 санға кемітеміз.
шөміш
2. Қопсытылған топырақ көлемі:
Vқопс.= , м3 .
Vқопс.=
Шарт орындалды!
3. Тығыз топырақ көлемі:
Vтығ.= Vқопс./ Kқопс., м3.
Vтығ.= м3
4. Траспортты жүккөтергіштігі бойынша пайдалану дәрежесі келесі қатынасты
Vтығ
.
Шөміш санын – 3 деп қабылдаймыз.
5. Көліктік машинаның цикл ұзақтылығы:
=tорн.+ + (tқ+tтөгу)+ ,
мұндағы tорн.=0,1...1,
5 – төгу алдындағы транспортты орналастыру уақыты;
=60× Vтығ./Өм – тиеу уақыты – 1,72 мин,
мұндағы Өм=171,07 – экскаватордың мөлшерлі өнімділігі;
- тасымалдау уақыты, мин,
мұндағы - шығысқа дейініг қашықтық,
- орташа қозғалыс жылдамдығы, км/сағ;
(tқ+tтөгу)=3,5мин – автосамосвалды қою және топырақты ;
төгу уақыттары - маневрлену уақыты.
.
Экскаватордың үздіксіз жұмыс істеуі қамтамасыз ететін көлік бірліктерінің
,
егер - бөлшек сан болса,
.
;
.
Автосамосвалдың үлкен санында ( ), оның тұрып
tа/с.тұру= ,мин
tа/с.тұру= мин.
Автосамосвалдың кіші санында ( ), экскаватордың тұрып
tэкс.тұру= , мин. (3.21)
tэкс.тұру= мин.
Машиналар комплектісінің 1 сағат жұмысындағы жұмыссыз тұру уақыты:
tсағ.а/с.=60× tа/с.тұру/ × , мин.
tсағ.а/с.=60×1,14/27,72×13=32,078 мин.
tсағ.экс.=60× tэкс.тұру/ × , мин.
tсағ.экс.=60×3,3/27,72×11=78,57мин.
Автосамосвалдың анық саны жеке механизмнің жұмыссыз тұруының ең
Қж.экс.=Қмаш.-сағ.экс× tэкс.тұру, тен.
Қж.экс.=2442 тен.
Қж.а/с.=Қмаш.-сағ.а/с× tа/с.тұру, тен.
Қж.а/с.=373 тен.
Автосамосвалдың тұру уақыты арзанырақ болатындықтан, самосвал саны –
Жұмыс өндірісінің технологиялық сұлбалары
Жер қазып-тасымалдайтын машиналармен топырақты кесу, орын ауыстыру мен
Жер-транспорт машиналарының жұмыс циклі келесі операциялардан тұрады: ойынды
Топырақты кесу қалыңдығы бір қалыпты жоңқамен, топырақ түріне
32
Топырақты скреперлермен өңдеу сұлбасы – қабатты болып келеді.
Топырақтың берілген аралыққа Lорт жылжуы көтерілген қалыптағы
Топырақты төгу көлденең немесе кішкене еңкіш қабатпен орындалады.
Үйген топырақты механикаландырып тығыздау мен қопсыту
Ойынды учаскесінде 2-топ топырақтарын алдын-ала қопсыту тіркемелі қопсытқыштарының
Скрепер, бульдозер, автосамосвалмен төгілген топырақ қабатын нығыздау үлкен
Іргетас қуыстарын қайта көму
Қазаншұңқырлардағы іргетастардың сыртқы қуыстарын көму жұмыстары айрықша қиындыққа
Топырақты нығыздағыш машиналар типін жұмыс өндірісі жағдайы мен
Топырақ саздақ болғаннан кейін ол байланысқан топырақтар түріне
Жұмыстың мерзімдік жоспарын жасау
Жұмыс өндірісінің графигі, қажетті механизмдер ведомостісі
Объектідегі жұмыстар тізбегі мен ұзақтылығын жұмыс өндірісінің графигі
4.1- кесте Жұмыс өндірісінің графигі
БМБ бойынша бөлім Жұмыстың аталуы Жұмыс көлемі Жалпы
Бірлік өлшемге саны Мөлшерлі Қабылданған
1-22 Құнарлы қабатын алу (IІ топ) 1м3 6000
188,24 ДЗ – 30 6разрядты машинист-2 1 12
1-22 Алаңды тегістеу (кесу, тасымал-дау және төгу)
494,99 ДЗ-30 6 разрядты машинист-2 1 30
1-130 Төгілген топырақ-ты катокпен нығыздау
1м3 658,76 10,323
9,38 ДУ-95-2 5 разрядты тракторист-2 1 0,6
1-16 Ойманы транспортқа (үйіндіге) тиеу арқылы
1м3 4659,42 117,42
106,75 ЭО-6121 6 разрядты машинист пен 5 разрядты
Топырақты авто-самосвалмен тасымалдау 1м3 4659,42
КАМАЗ-5510
1
1-38 Ойма түбін 0,1м қалыңдықта кесу-тегістеу. 1м3
5,98 ДЗ-30 3 разрядты жер қазғыш, 10 1
1-166 Іргетас ойықтарын қайта көму 1м3 1164,86 4,43
4,03 ДЗ- 30 5 разрядты тракторист, 1 1
1-134 Механикалық жолмен нығыздау
ИЭ-4502 1м3 873,65 0,86
0,78 ИЭ-4502 3 разрядты жер қазғыш, 1 1
1-163 Топырақ-ты қол көмегімен 0,1м қалыңдықта нығыздау 1мі
(135,71) 616,84 - 2 разрядты жер қазғыш, 5
Қабылданған еңбексыйымдылығы жетекші машиналар үшін көлемнің пайдалы өнімділікке
Сменадағы жұмыс ұзақтылығы қабылданған еңбексыйымдылығының жұмыскерлер (машинисттер) санына,
4.2 - кесте Қажетті механизмдер ведомостісі
Механизм атауы Маркасы Саны Негізгі сипаттамалары
Тіркемелі скрепер ДЗ-30 2 Д-541 маркалы трактор
Ілмелі вибротығыздатқыш ДУ-95-2 1 ДМЗ –450Д маркалы трактор
Біршөмішті кері күректі экскаватор ЭО-6121 1 Шөміш сыйымдылығы
Автосамосвал КАМАЗ -5510 11 Жүккөтергіштігі – 7 т,
Электрлі нығыздау ИЭ-4502 1 Башмак өлшемдері 350х450
Техникалық-экономикалық көрсеткіштер
Механизациялаудың ең тиімді сұлбасын таңдау, ең кіші келтірілген
Бірінші нұсқа:
ЭО-6121 маркалы кері күректі экскаватор (q=1,6м3)
1. жұмыс ұзақтылығы:
T=Vой/ПЭ (5.1)
T = 15777,84/171,07 = 92,23 сағ
Мұндағы Vой – ойынды көлемі, м3
ПЭ – экскаватордың өнімділігі, м3/сағ
Мөлшерлі өнімділік:
ӨМ = 1м3/Нб
ӨМ = 1м3/0,0252=40
Мұндағы 1м3 – нақты жұмыстың калькуляция бойынша алынған
Нб – жұмыстың уақыт бойынша мөлшер бірлігі
Өнімділік нормасы:
B= ПЭ/ӨМ * 100%
B= 171,07/40 * 100%=427,7
2. Еңбек сыйымдылығы:
Тед = tц/ Vой
Тед = 1321,28/15777,84=0,084
tц – цикл ұзақтылығы
Vой – ойынды көлемі, м3
Жұмыстың өзіндің құны
Ci = Cмаш-сағ*Т
Ci = 635*92,23 = 58566
Cмаш-сағ – машинаның 1 сағатының құны
Т – жұмыс ұзақтылығы
Cед = Сi/ Vой
Cед = 58566 / 15777,84 = 3,7
Екінші нұсқа:
ЭО-6111Б маркалы кері күректі экскаватор (q=1,4м3)
1. жұмыс ұзақтылығы:
T=Vой/ПЭ
T = 15777,84/149,69 = 105 сағ
Мұндағы Vой – ойынды көлемі, м3
ПЭ – экскаватордың өнімділігі, м3/сағ
Мөлшерлі өнімділік:
ӨМ = 1м3/Нб
ӨМ = 1м3/0,0252=40
Мұндағы 1м3 – нақты жұмыстың калькуляция бойынша алынған
Нб – жұмыстың уақыт бойынша мөлшер бірлігі
Өнімділік нормасы:
B= ПЭ/ӨМ * 100%
B= 149,69/40 * 100%=374,2
2. Еңбек сыйымдылығы:
Тед = tц/ Vой
Тед = 25/15777,84=0,084
tц – цикл ұзақтылығы
Vой – ойынды көлемі, м3
Жұмыстың өзіндің құны
Ci = Cмаш-сағ*Т
Ci = 698*105 = 73569
Cмаш-сағ – машинаның 1 сағатының құны
Т – жұмыс ұзақтылығы
Cед = Сi/ Vой
Cед = 73569 / 15777,84 = 4,66
5 – кесте Нұсқалардың техникалық-экономикалық көрсеткіштері
Жұмыстың аталуы Механизмдер ТЭК
I нұсқа
II нұсқа q T Tед Сi Cед
Алаңды жобалау ЭО-6121 маркалы кері күректі экскаватор
ЭО-6111Б маркалы кері күректі экскаватор (q=1,4м3)
Осылайша, салыстыру қорытындысы бойынша ең аз құнға ие
Жер жұмыстары өндірісіндегі еңбек қауіпсіздігі
Жер жұмыстарын орындағанда ҚН мен Е және ЖӨЖ-да
Жер жұмыстары басталуға дейін барлық қазіргі жерасты коммуникацияларының
Қазаншұңқырлар мен ұзын орларды өңдегенде құламаны қазіргі мөлшер
Жұмыс істеп тұрған экскаватор шөміші немесе жебесі астында
Топырақты гидромеханикалық тәсілмен өңдегенде бөтен адамдарға су шайған
Біреуі соқпа тәсілімен қатқан топырақты бұзып, ал екіншісі
учаскеде қатар жұмыс істеуге болмайды.
38
Қатқан топырақты жару тәсілімен қопсытқанда жарылудың қауіпті әсерінен
Жер жұмыстарының сапасын бақылау
Жер жұмыстарын жүргізгенде геологиялық, геодезиялық және геотехникалық бақылау
Орындалған операциялар құрамы бойынша жер жұмыстарының сапасын бақылау
Ол қағида бойынша үш кезеңде орындалады: кіріс (алғашқы),
Кіріс бақылауына кіретіндер: жасалатын жер ғимараттарының биіктік
және пландық орнын анықтайтын техникалық құжаттарды тексеру, гидрогеологиялық
Операциялап бақылау жұмыс өндірісінің жобасымен толық сәйкес орындалады.
Топырақты үйінділерге салғанда: оның түрі мен ылғалдылығы; үйінді
Соңғы бақылау. Әдетте техникалық құжаттардың орындалуын тексеруді қамтиды.
Желі-бойлаған жер ғимараттарын, әсіресе, жол үйінділері мен оймаларын
Жұмысты алу-тапсыру: техникалық құжаттардың түгел бар болуын тексеру;
Қорытынды
«Құрылыс өндірісінің технологиясы» курсы бойынша «Жер жұмыстары өндірісін
Оймаларды өңдеу мен үйінділерді тұрғызуда белгілі бір технологиялық
Жоғары өнімділікке ие және үнемді машиналар мен көліктік
Нақты өндірістік жағдайлар үшін машиналар жинағы мен тәсілдері
Курстық жұмысты орындау кезінде мөлшерлік және белгілі
Жалпы пайымдағанда, курстық жұмыс біршама ізденістерге жол ашып,
Геодезия. Құрылыс саласындағы геодезияның атқаратын міндеті және маңызы
Жер жұмыстарының көлемін анықтау
Жер жұмыстарын орындайтын машиналарды таңдау
Жер жұмыстарын жүргізу бойынша құрылыс машиналарын таңдау
Топырақ көлемін есептеу ведомостісі
Құрылыс өндірісінің технологиясы
Жер қазу жұмыстары
Құрылыс аумағында жүргізілетін инженерлік жұмыстар
Дөңгелекті ІІ типті эксковаторлардың өндірістік жұмыс кезіндегі технологиясы және ұйымдастырылуы. Еңбек және қауіпсіздік шаралары
Жобалық орташа белгіні анықтау