Корпоративтік табыс салығының ставкалары
Мазмұны
Кіріспе..........................................................................................................
Заңды тұлғаларға салық салудың мәні мен мазмұны, қалыптасу
кезеңдері және оның атқаратын қызметтері............................................
1.1Заңды тұлғаларға салынатын салықтардың тарихи
қалыптасу кезеңдері...................................................................................
1.2 Заңды тұлғалардан алынатын салықтардың мәні
мен мазмұны, атқаратын қызметтері.......................................................
Заңды тұлғаларға салынатын салықтардың түрлері және
Салық салу механизмі................................................................................
2.1Заңды тұлғаларға салынатын салықтар түрлері және олардың
әлеуметтік-экономикалық, саяси мәні.....................................................
2.2 Заңды тұлғалар кірістеріне салық салудың механизмі.....................
2.3 Заңды тұлғалардан Қарағанды облысы бойынша бюджетке
түсетін салықтарды талдау.........................................................................
Заңды тұлғаларға салынатын салықтардың ауыртпашылығы, соңғы
жылдардағы нәтижелері, оларды жетілдіру жолдары............................
Қорытынды...................................................................................................
Қолданылған әдебиеттер тізімі...................................................................
Қосымшалар..................................................................................................
Кіріспе.
Ел экономикасында тұрақтылық дамыған сайын отандық өнім өндірушілерге қолдау
Салықтар – шаруашылық жүргізуші субъектілердің, жеке тұлғалардың мемлекетпен екі
Заңды тұлғаларға салық салу арқылы мемлекет біріншіден, әлеуметтік-экономикалық тұрақтылықты
Заңды тұлғаларға салынатын салықтардың экономикалық мәні – олар шаруашылық
Заңды тұлғалардың көбеюі тек салықтар арқылы мемлекет бюджетін
2001 жылдың 12 маусымынан бастап Қазақстан Республикасының Салық кодексінде
Дипломдық жұмыстың мақсаты төменгі мәселелерді қарастырады:
-заңды тұлғаларға салық салудың әлеуметтік-экономикалық ролін;
-заңды тұлғаларға салық салудың бюджеттегі орнын;
-заңды тұлғаларға салық салудың механизмін және оны жетілдірудің жолдарын;
-заңды тұлғаларға салық салудың соңғы жылдардағыкөрсеткіштерін;
-заңды тұлғаларға салық салуды мемлекеттік реттеу және оларға қолдау
Дипломдық жұмыс үш тараудан тұрады: бірінші тарауда заңды трұлғаларға
Дипломдық жұмысты жазуға ҚР-ның Салық кодексі, ҚР-ның Азаматтық кодексі,
1 ЗАҢДЫ ТҰЛҒАЛАРҒА САЛЫҚ САЛУДЫҢ МӘНІ МЕН
Заңды тұлғаларға салынатын салықтың тарихи қалыптасу кезеңдері
Заңды тұлғаларға салық салудың тарихы біздің мемлекетімізде жекешелендіру кезеңінен
Мемлекетте жекешелендіруді жүргізуге басты себептер болып, біріншіден мемлекеттік кәсіпорын
Екіншіден, мемлекеттік кәсіпорындарды жекешелендіру ғана кәсіпорынның экономикалық еркіндігі мен
Жекешелендіру – мемлекеттік жеке меншікке өзгеру ретінде өтпелі экономика
Реформалау тәжірибесі көрсеткендей, Қазақстан Республикасы таңдап алған бағыт аралас
Нарықтық қатынастардың Қазақстан Республикасындағы қалыптасуының ерекшелігі көптеген факторлармен байланысты
Қазақстан Республикасының ерекше меншік объектілері жекешелендіруге жатпайды. Олар: жер
Қазақстан Респупбликасы 1993 жылы қараша айынан бастап жаппай жекешелендіруге
Нарықтық экономика кәсіпкерлік қызметпен айналысуды тек мемлекетке ғана жүктемейді,
Кәсіпкерлік өз бетінше тіршілік пен тәуелсіздікке негізделген шаруашылық тәсілі,
Кәсіпкерлікті құрудың діңгекті нәрсесі – мемлекеттік меншікті мемлекеттен алу
Нарықтық экономикаға өту еркін кәсіпкерлікке жол ашты, бірақ барлық
Қазақстан Республикасы біртіндеп нарықтық қатынастарға көшу барысында мемлекеттің атқаратын
Мемлекетте нарықтық жағдай ресурстардың төменділігін байқатады. Сондықтан ұжым тұтынатын
Салық жүйесі мемлекетпен және заңды тұлғалар арасындағы қаржы қатынастарының
Жоғарыда айтып кеткендей салық жүйесі әрі тиімді, әрі қолайлы
Салық жүйесі мемлекет қаржы көздерін жасақтаудың ең негізгі құралы
Ең алғаш «ҚР-ның салық жүйесі туралы» заңы 1991 жылдың
Бұл заң салық жүйесін құрудың басты принциптерін, алым мен
ҚР-ның салық жүйесі екі деңгейде дамыды:
а) 1991 жылдың желтоқсан айынан – 1995 жылдың шілде
ә) 1995 жылдың шілде айынан бастап – бүгінгі күнге
Жоғарыда айтып кеткендей 1991 жылы ең алғаш салық туралы
1995 жылға дейін ескі салық кодексінде салықтың 45 түрі
Осы кезде салық жеңілдіктерінің саны жыл сайын артып отырған.
1991 – 1995 жылдар аралығында салық заңына көптеген өзгерістер
Дегенмен өмірге келген әрбір жаңа құбылыста кездесетін ерекшеліктермен қатар
Жиі-жиі Заңға еңгізілген өзгерістер мен түзетулер заң көлемін ұлғайтып
Жаңа салық заңы бұған дейін қолданылып келген 45 салық
Салықтық ауыртпашылықты кемітудің одан да басқа әдістері қарастырылып, сондай-ақ
Жаңа салық заңына сәйкес салық салынатын табыс пайда алуға
1995 жылғы қабылданған заңда қоршаған ортаны ластағаны үшін, жер
Заңды тұлғалардың табысына салынатын корпоративті табыс салығы тікелей салық
Кодекстің ең басты ерекшелігі, бұрынғы салыққа қатысты заңдылық актілер
а) салықтың салмағы азайтылды. Әсіресе жағдайы нашар ауылшаруашылығы саласында
ә) кәсіпкерлікке қатысты қосылған құн салығы мен әлеуметтік салықтың
б) кәсіпкерлерді жиі тексеруге тосқауыл қойылып, тексеру мерзімдері реттелді;
в) заңды тұлғалар үшін патент негізінде салық салу режимі
г) табыс салығын төлеу мерзімдері өзгертілді.
Сонымен бұл бөлімді қорытындылай келе салық заңдарын дайындау, оны
Біздің мемлекетте салық салу заңы бірнеше кезеңнен өтіп, өзгертілді.
Осыған қарап, мемлекет экономиканың әртүрлі салаларына салық салуды жетілдіру
Атап айтар болсақ, заңды тұлға болып саналатын ауылшаруашылығы тауар
Бұл режимді қолданатын ауылшаруашылық тауар өндірушілері патент құнына қоса
2002 жылы Республика бойынша бюджетке тиісті салалар бойынша 19,3
Ел экономикасында тұрақтылық орнаған сайын отандық өнім өндірушілерге қолдау
2001 жылы жаңадан қабылданған салық кодексінде кәсіпкерлікті одан әрі
Қазақстанның 2030 жылға дейінгі даму стратегиясында болашақтағы мемлекетіміздің негізгі
Аталған кемшіліктерді жою үшін, ең алдымен салық заңына жаңадан
Коммерциялық емес және әлеуметтік секторлар үшін де корпоративтік
Олардың барлығы өндірістерді дамыту еңбекпен қамтуды ұлғайтуға, зейнетақы жинақтаушыларының
Сонымен салықты даму тарихы тәуелсіздік алғаннан бері дамып, аз
Заңды тұлғаларға салынатын салықтың мәні мен мазмұны, атқаратын қызметтері
Жалпы салықтар дегеніміз – мемлекеттік бюджетке заңды және жеке
Салықтар – шаруашылық жүргізуші субъектілердің, жеке тұлғалардың мемлекетпен екі
Мемлекетке түсетін салық түсімдеріне тән ерекшелік – олар сан
Салықтардың мәнін оның атқаратын қызметтерінен көруге болады. Салықтардың келесідей
а) реттеушілік;
ә) фискальдық;
в) қайта бөлу.
Сонымен қатар салықтар ынталандыру, бақылау қызметтерін де атқарады.
Реттеушілік қызметі – салықтардың ең негізгі қызметі. Осы қызмет
Келесі фискальдық немесе бюджеттік қызметі – бұл қызметі арқылы
Қайта бөлу қызметі арқылы түрлі субъектілер табыстарының бір бөлшегі
Осы қызметтері арқылы салықтардың мәні анықталады. Жалпы салықтардың мәні
Сонымен қатар салықтардың бағаны қалыптастыруда және оның динамикасына әсер
Жалпы салықтардың ішінде заңды тұлғаларға салынатын салықтардың мәніне тоқталайық.
Тікелей салықтардың қатарына жататын салықтардың ішіндегі ең негізгі салық
Корпоративтік табыс салығының мәні басқа да салықтар сияқты оның
Корпоративтік табыс салығының субъектісі болып, заң бойынша салықты төлеу
Қазақстан Республикасының «Салық және бюджетке төленетін басқа да міндетті
Ал салық объектісі болып заң бойынша салықты төлеу міндеті
Салық салу объектілері мыналар:
а) салық салынатын табыс;
ә) төлем көзінен салық салынатын табыс;
б) ҚР-да қызметін тұрақты мекеме арқылы жүзеге асыратын резидент
Корпоративтік табыс салығының мәні – кәсіпорында өндіріс көлемін ұлғайтуда
Қазақстанның 2030 жылға дейінгі даму стратегиясындағы болашақтағы мемлекетіміздің негізгі
Ал, екінші қызметі арқылы ҒТП-ті көтермелеуде қолдану тиімді. Содай-ақ,
Салықтың фискалды және реттеу қызметтерін болашақта болсын, қазіргі уақытта
2001 жылы ҚР-да шағын кәсіпкерліктің 348 мың субъектілері тіркелген.
Мемлекет нарықтық жүйеге көшкеннен бері мемлекеттің меншігіндегі кәсіпорындарды, өндірістерді,
Сондықтан мемлекет тек жұмыссыздарды жұмыс орындарымен қамтамасыз етпейді, содай-ақ
Сонымен заңды тұлғаларға салық салу дегеніміз – бұл заңды,
Заңды тұлғаларға салынатын салықтарды қай жағынан алсақ та экономикада
2 ЗАҢДЫ ТҰЛҒАЛАРҒА САЛЫНАТЫН САЛЫҚТАРДЫҢ ТҮРЛЕРІ
2.1 Заңды тұлғаларға салынатын салықтар түрлері және олардың әлеуметтік-экономикалық,
Салықтар жалпы екі түрге бөлінеді:
а)тікелей салықтар;
ә)жанама салықтар.
Тікелей салықтар деп – мемлекет салық төлеушінің табыстарынан немесе
а)корпоративтік табыс салығы;
ә)жер қойнауын пайдалану салығы;
б)әлеуметтік салық;
в)жер салығы;
г)көлік құралдары салығы;
д)мүлік салығы.
Ал жанама салықтар деп – тауарлар мен қызметтерді өндіру,
а) акциздер;
ә) қосылған құн салығы.
Салықтарды тағы да әр түрлі белгілері бойынша жіктеуге болады:
а) салық салу объектісіне және төлеуші мен мемлекеттің өзара
ә) пайдалануына қарай;
б) салық салу органына байланысты;
в) объектінің экономикалық белгісіне қарай;
г) салық салу объектісінің бағалау дәрежесіне қарай.
Бірінші белгісі бойынша салықтар тікелей және жанама болып бөлінеді.
Арнайы салықтар нақты мақсаттарға арналады. Салықты алатын органға қарай
Жергілікті салық пен алымға жататындар: заңды және жеке тұлғалар
Объектінің экономикалық белгілеріне қарай табысқа салынатын салықтар және тұтынуға
Табыс салығы мынадай түрде қолданылады: пайда салығы, жұмыс істейтіндердің
Салық салу объектісін бағалау дәрежесіне қарай нақты және жеке
Нақты – мүліктердің сыртқы белгісіне қарай, нақтылы табыстың түсуі
Жеке-жеке тұлғалармен заңды мекемелердің қаражат жағдайына байланысты (табысқа салық,
Салық салу объектілерін есепке алу және бағалау тәсілдеріне қарай
а) кадастрлық тәсіл бойынша салық салу объектісін тіркеу арқылы,
ә) декларация бойынша салық салу салық төлеушілердің декларацияда көрсетілетін
б) табыс көзі бойынша салық салу – салық төлеуші
Бұл үш тәсіл салық механизімінің құрамына енеді және салық
Енді осы салықтардың заңды тұлғаларға салынатын түрлерін анықтағаннан соң
Кез-келген елдің жағдайында қаржы жүйесінің өзара байланыстылығы кіші жүйелерден
Мемлекеттік қаржылар мемлекет қолындағы қорларының жүйесі. Ол басқару, қорғаныс,
Осы қаржы жүйесіндегі экономиканың жалпы халін бейнелейтін мемлекеттік қаржылар
Қазақстан Республикасының мемлекеттік бюджетінің кіріс бөлімінің 70% шамасы салықтардан
Жанама салықтардың әлеуметтік-экономикалық және саяси мәні мынада:
а) еңбек ету стимулдарын төмендетпейді;
ә) жаппай тауар тапшылығы жағдайында тұтынушыларға таңдау мүмкіндігін туғызады;
б) жанама салықтардан жалтару қиынырақ болады.
Сонымен бірге жанама салықтар қатарына қосылған құн салығы мен
Олар: кеден бажы, импортталатын және экспортталатын тауарларға салынатын кеден
Жанама салықтар түсімі мемлекеттік бюджет кірістерінің шамамен 54%-ын құрайды.
Алайда тұтыну салықтарының көбеюінің теріс әсері де бар. Ол
Салық салу жүйесінде мынадай жалпы заңдылық бар: экономикалық дағдарыс,
Жанама салықтардың арасында 1992 жылы еңгізілген қосылған құн салығының
Мұнда салық объектісі – «қосылған құн», ол шартты түрде
Жанама салықтардың арасындағы келесі орындағы акциздер – тауарлардың бағасына
Акциздерді ұдайы сұраным болып тұратын, бағасы қымбат тауарларды өндірушілер
Заңды тұлғалардың жанама салықтарынан басқа тікелей салықтарының да орны
Заңды тұлғалардың табыстарына тікелей салынатын ең негізгі салық корпорациялық
Корпоративті табыс салығына жергілікті бюджеттің түсімдеріне барлық салықтық түсімдердің
Копоративті табыс салығының мәні зор екендігін алдыңғы тарауда айтып
Тікелей салықтар қатарындағы келесі орынды әлеуметтік салық иеленеді. Бұл
Корпоративті табыс салығы мен әлеуметтік салыққа және қосылған құн
Әлеуметтік салық – мелектте алынатын салықтардың бірі. Ол 1999ж.
Әлеуметтік салықтан түсетін түсетін түсімдер мемлекеттік бюджетің 15,7%-ын алады.
Қазақстан Республикасының резидент-заңды тұлғалары, шетелдік заңды тұлғалардың филиалдары мен
Патент және оңайлатылған мағлұмдама негізінде арнаулы салық режимдерін қолданатын
Көптеген елдерде салық саясаты деген ұғым бар. Ол бюджет
Қазіргі уақытта мемлекетімізде жер және жер қойнауларын пайдалану туралы
1-бөлім. Негізгі ережелер. Мұнда Қазақстан Республикасының жер қоры, жерді
2-бөлім. Жерге меншік құқығы, жер пайдалану құқығы және өзге
3-бөлім. Жер санаттары. Бұл өзімізге белгілі, яғни жерлерді әр
4-бөлім. Жерді қорғау, мемлекеттік бақылау, жерге орналастыру, мониторинг және
Соңғы бөлімде жер заңдылықтарының орындалуын қамтамасыз ету және қорытынды
Осы жер кодексінің қабылдануы салық салуда қандай қатысы және
Біздің мемлекетімізде нарықтық экономикаға кіргелі осы жер қойнауы мен
Жер салығы сияқты мүлік салығының да мәні зор. Мүлікке
Заңды тұлғалар мен жеке кәсіпкерлер үшін негізгі құралдар (соның
Салық салынатын мүліктің құнына мыналар енеді:
а) үйлердің, құрылыстардың, салынып бітпеген құрылыстар объектілерінің орташа жылдық
ә) басқа да негізгі қорлардың орташа жылдық баланс құны;
б) айналым қаржысының орташа жылдық баланс құны.
Егер салықтан босатылған мүліктің бір бөлігі кәсіпкерлік іске пайдаланылса,
Кәсіпорындар мүлкіне жыл сайынғы құнының 0,5 пайыз мөлшерінде мүлік
Мынадай мүліктерге салық салынбайды:
жергілікті Кеңестердің немесе мемлекеттік бюджеттің қаржысы есебінен ұсталып, денсаулық
үйлер мен әртүрлі құрылыстар, ғимараттарға пайдаланылатын сан алуан құрылғылар,
табиғатты қорғау және өрт қаупінен сақтауға пайдаланылатын мүлік;
ауыл шаруашылығы өнімдерін өндіру, сақтау, балық аулау, өсіру, өңдеу
коммуналды шаруашылықта пайдаланылатын тұрғын үйлер мен мүліктер;
діни, ұлттық-мәдени және басқа қоғамдық ұйымдар мүлкі.
Мүлікке салынатын салықты төлеудің көзі табысты мүлікті пайдаланудың нәтижесі
Қазақстан Республикасында мемлекеттік тіркеуге жататын және (немесе) есепте тұрған
Сонымен жоғарыдағылар бойынша мынадай қорытындыға келуге болады: заңды тұлғаларға
Егер заңды тұлғалардың кірістері жоғарыласа, онда бюджет кірісінің де
Салық салу жүйесі арқылы бюджет саясатын дамыту бюджет туралы
Бюджет саясатының өзегі бюджет шығыстары мен кірістері арасындағы мейлінше
Кез-келген нарықтық экономикасы дамыған елді алсақ, олардың қаржы көзі
Сонымен заңды тұлғалардан түсетін салықтық түсімдер мен заңды тұлғаларға
а) экономиканың басты секторын ынталандыруда, бақылауда, реттеуде негізгі құрал;
ә) бюджет қоржынын толтырудың басты көзі;
б) халықаралық сауда қарым-қатынастарын реттеу;
в) Қазақстан Республикасындағы резидент емес заңды тұлғалардың қызметтеріне бақылау
г) монополист заңды тұлғалар бағасын бақылап, реттеп отыруда негізгі
д) жер және оның қойнауын пайдалануда қызығушылық білдіретін резидент,
2.2 Заңды тұлғалар кірістеріне салық салудың механизмі
Заңды тұлғалар кірістеріне салық салудың механизмі Қазақстан Республикасының «Салық
Корпоративтік табыс салығын есептеу үшін келесі формуланы қолданамыз:
КТС=ССТ - залалдар +/-түзетулер*% (пайыз мөлшерлемесі)
Мұндағы ССТ – салық салынатын табыс және ол жылдық
Жылдық жиынтық табысқа жататын салық төлеушінің табыстарының барлық түрлерін
Залалдар дегеніміз: - түзетілген жылдық жиынтық табыстан шегерімдердің асып
Бағалы қағаздарды өткізуден шегетін залалдар мыналар:
а) борыштық бағалы қағаздарды қоспағанда, бағалы қағаздар бойынша -
ә) борыштық бағалы қағаздар бойынша өткізілген күнгі дисконт амортизациясы
Түзетулерге:
а) әлеуметтік сала объектілерін ұстауға салық төлеушінің нақты жұмсаған
ә) коммерциялық емес ұйымдарға өтеусіз берілген мүлік;
б) жеке тұлғаларға ҚР-ның заңдарына сәйкес берілген атаулы әлеуметтік
Шегерімдер – жылдық жиынтық табысты алумен байланысты және салық
Пайыз мөлшерлемесі дегеніміз – салық кодексінде белгіленген салық ставкасы.
Корпоративтік табыс салығының ставкалары:
а) салық төлеушінің салық салынатын табысынан түзетулері еңгізіліп, шеккен
ә) негізгі өндіріс құралы жер болып табылатын салық төлеушінің
б) резидент еместердің ҚР-дағы көздерден алатын табыстарын қоспағанда, төлем
в) ҚР-дағы тұрақты мекеме арқылы қызметін жүзеге асыратын резидент
Корпорациялық табыс салығы бойынша декларацияны тапсыру есепті салық кезеңінен
Корпорациялық табыс салығын төлеуді декларацияны тапсырған күннен бастап он
Заңды тұлғалардың келесі салық түрі қосылған құн салығы.
Қосылған құн салығын төлеушілер:
а) Мемлекеттік мекемелерді қоспағанда ҚР-да қосылған құн салығы бойынша
ә) Тауар импорты кезінде қосылған құн салығын төлеушілер ҚР-ның
Қосылған құн салығының сомасын сатылған тауарлар үшін есептелген қосылған
Р=өзіндік құн + пайда
Қосылған құн салығын есептеу қосылған құн сомасын қосылған құн
Қосылған құн салығының ставкасы 15%.
Қосылған құн салығын төлеушілер үшін шот-фактура міндетті құжат болып
Шот-фактурада:
а) шот-фактураның реттік нөмірі мен толтырылған күні;
ә) тауарларды алушы мен берушінің аты-жөні, мекен-жайы және тіркеу
б) өткізілген тауарлардың атауы;
в) салық салынатын айналымның мөлшері;
г) қосылған құн салығының ставкасы;
д) қосылған құн салығының сомасы;
ж) қосылған құн салығы ескерілген тауарлар құны көрсетіліп және
Халықаралық тасымалдар мен тауарлар экспорты кезіндегі тауарларға қосылған құн
Қосылған құн салығы бойынша декларация салық кезеңінен кейінгі айдың
Заңды тұлғаларға акциз салығын салудың механизмі келесідей:
Акциз салығы ҚР-ның аумағында өндірілген және ҚР-ның аумағына импортталатын
Акциз сомасын есептеу белгіленген акциз ставкасын салық базасына қолдану
Ойын бизнесі бойынша акциз сомасын есептеу салық кезеңіне белгіленген
Акциз бойынша декларация әрбір салық кезеңі аяқталған соң, салық
Акцизді төлеу мерзімдері:
а) салық кезеңінің алғашқы он күні ішінде жасалған операциялар
ә) салық кезеңінің екінші он күні ішінде жасалған операциялар
б) салық кезеңінің қалған күндерінде жасалған операциялар бойынша есепті
Заңды тұлғалардың келесі салығы жер қойнауын пайдалану салығы.
Жер қойнауын пайдаланушы заңды тұлғалардың арнаулы төлемдері:
а) бонустар:
1. қол қойылатын бонус;
2. коммерциялық табу бонусы.
ә) роялти;
б) өнімді бөлу бойынша ҚР-ның үлесін есептеу мен төлеу
Бонустар – жер қойнауын пайдаланушының тіркелген бөлімдері болып табылады
Бонус қол қойылатын және коммерциялық бонустар болып бөлінеді.
Жасалатын келісімшарттың техникалық-экономикалық есептеулеріне сәйкес бонустардың бір немесе екі
Қол қойылатын бонус бойынша төлеу мерзімі келісімшартта белгіленген мерзімде,
Қол қойылатын бонус бойынша декларацияны тіркелген жері бойынша салық
Коммерциялық табу бонусын төлеу мерзімі келісімшартпен белгіленеді. Ал декларацияны
Роялти ҚР-ның аумағында өндіретін пайдалы қазбалардың әр түрі бойынша,
Роялтиді пайдалы қазбалардың барлық түрлері бойынша салық кодексінде белгіленген
Төлеу мерзімі болып салық кезеңінен кейінгі айдың 15-нен кешіктірмей
Бонус пен роялтиден басқа жер қойнауын пайдаланушылар үстеме пайда
Үстеме пайда салығын пайданын ішкі нормасына қарай салық кодексінде
Үстеме пайда салығынан ставкаларын Г қосымшасынан көреміз.
Үстеме пайда салығы бойынша төлеу мерзімі салық кезеңінен кейінгі
Үстеме пайда жөніндегі декларация жер қойнауын пайдаланушы тіркелген жері
Жер қойнауын пайдалану бойынша өнімді бөлу туралы келісім–шарт ҚР-
Заңды тұлғалардың негізгі салықтарының бірі болып әлеуметтік салық түрі
Әлеуметтік салықты есептеу салық кодексіне сәйкес белгіленген ставка негізінде
Салық ставкасының ең жоғарғы денгейі 20 пайыздан 7 пайызға
Қызметкердің салық салынатын табысы
15 еселенген жылдық есептік көрсеткішке дейін Салық салынатын табыс
15-тен 40 еселенген жылдық есептік көрсеткішке дейін 15
40-тан 200 еселенген жылдық есептік көрсеткішке дейін 40 еселенген
200-ден 600 еселенген жылдық есептік көрсеткішке дейін 200 еселенген
600 еселенген жылдық есептік көрсеткіштен бастап және одан жоғары
Қазақстан Республикасының резидент заңды тұлғалары, сондай-ақ қызметін ҚР-да тұрақты
Қызметкердің салық салынатын табысы
40 еселенген жылдық есептік көрсеткішке дейін Салық салынатын табыс
40-тан 200 еселенген жылдық есептік көрсеткішке дейін 40 еселенген
200-ден 600 еселенген жылдық есептік көрсеткішке дейін 200 еселенген
600 еселенген жылдық есептік көрсеткіштен бастап және одан жоғары
Әлеуметтік салықты төлеу салық төлеушінің тіркеу есебіне алынған жері
Заңды тұлғалардың жер салығы жер санаттарына қарай белгіленген ставка
Салық салу мақсатында барлық жерлер олардың арналған нысанасы мен
а) ауылшаруашылық мақсаттарындағы жерлер;
ә) елді мекенді жерлері;
б) өнеркәсіп, көлік, байланыс, қорғаныс және өзге де ауылшаруашылығы
в) ерекше қорғалатын табиғи аумақтар жерлері;
г) орман қорының жерлері;
д) су қорының жерлері;
е) запастағы жерлер.
Жер салығын төлеуді заңды тұлғалар жер салығы сомаларын салық
Заңды тұлғалар көлік құралдары бойынша салықты есептеуде двигательдің көлеміне
Салық төлеушілер салық салу объектілерін, әрбір көлік құралы бойынша
Көлік құралы меншік құқығында, шаруашылық жүргізу құқығында немесе оралымды
Салық кезеңі ішінде заңды тұлғалар салық салу объектілеріне меншік
беретін тарап үшін:
салық кезеңінің басында қолда бар көлік құралдары бойынша салық
салық кезеңінің ішінде сатып алынған көлңк құралдары бойынша салық
2) алушы тарап үшін – салық сомасы көлік құралына
Салықты төлеуді объектінің тіркелген жері бойынша, ағымдағы төлемдерді еңгізу
Салық декларациясын заңды тұлғалар есепті жылдан кейінгі жылдың 31
Заңды тұлғалардың келесі салық түрі мүлік салығы болып табылады.
Қазақстан Республикасының салық кодексіне сәйкес мыналар мүлік салығын төлеушілер
1) ҚР-ның аумағында меншік, шаруашылық жүргізу немесе оралымда басқару
2) Заңды тұлғаның шешімі бойынша оның құрылымдық бөлімшелері салық
ҚР-ның резиденті емес заңды тұлғалар ҚР-ның аумағында орналасқан салық
Мүлік салығын есептеуді келесі формула арқылы есептейміз
См = орта жылдық құн * салық ставкасы
Мүлік салығы бойынша заңды тұлғалардың салық ставкасы салық
Мүлік салығын төлеуді заңды тұлғалар салықтың ағымдағы төлемдерінің сомаларын
Заңды тұлғалардың ауылшаруашылығы өнімдерін өндірушілері, шағын бизнес субъектілері, жеке
Мыналарға:
а) шағын бизнес субъектілеріне;
ә) шаруа (фермер) қожалықтарына;
б) ауыл шаруашылық өнімдерін өндіруші заңды тұлғаларға;
в) кәсіпкерлік қызметтің жекелеген түрлеріне қатысты арнаулы салық режимдері
Біржолғы талон – арнаулы салық режимін қолдану құқығын куәландыратын
Патент – арнаулы салық режимін қолдвну құқығын куәландыратын және
Белгілі бір арнаулы салық режимін қолдануға арналған патент нысанын
Патент жоғалған немесе бүлінген жағдайда салық төлеушінің өтініші бойынша
Берілген патенттерді тіркеуді салық органдары патенттерді тіркеу (беру) журналында
Тіркеу журналдарның нысандарын және оларды толтыру тәртібін уәкілетті мемлекеттік
Жеке кәсіпкерді мемлекеттік тіркеу туралы куәлік, біржолғы талон және
Арнайы салық режимдері қолданылатын тұлғаларға салық салу мақсатында салық
Шағын бизнес субъектілері салықтарды есептеу мен төлеудің, сондай-ақ олар
а) жалпыға бірдей белгіленген тәртіп;
ә) біржолғы талон негізіндегі арнаулы салық режимі;
б) патент негізіндегі арнаулы салық режимі;
в) оңайлатылған декларация негізіндегі арнаулы салық режимі.
Бұл талап базаларда (жалдау шарттары бойынша базарлар аумағындағы тұрақты
Салықтарды есептеу мен төлеудің жалпыға бірдей белгіленген тәртібіне
Мыналардың:
а) филиалдары, өкілдіктері бар заңды тұлғалардың;
ә) филиалдардың, өкілдіктердің;
б) заңды тұлғалардың еншілес ұйымдарының және тәуелді акционерлік қоғамдардың;
в) әртүрлі елді мекендерде өзге де оқшауланған құрылымдық бөлімшелері
Арнаулы салық режимі:
а) акцизделетін өнімді өндіретін;
ә) консультациялық, қаржы, бухгалтерлік қызмет көрсететін;
б) мұнай өнімдерін өткізетін;
в) шыны ыдыстарды жинайтын және қабылдайтын;
г) жер қойнауын пайдаланатын;
д) мыналарды:
медициналық, дәрігерлік және мал дәрігерлік қызметті;
тұрғын үй коммуналдық-тұрмыстық объектілерді газбен жабдықтау жөніндегі өндіру, жөндеу
күзет, өрт сигналы мен өрт сөндіру автоматикасы құралдарын жобалауды,
өртке қарсы қолданылатын техниканы, жабдықтарды және өрттен қорғау құралдарын
жолаушылар лифтілерін монтаждауды, жөндеуді және оларға қызмет көрсетуді;
дезинфекция, дезинсекция, дератизация құралдары мен препараттарын дайындауды, өндіруді, ұқсатуды
автомибиль көлігімен халықаралық жолаушылар және жүк тасымалын;
емдік препараттар дайындау мен сатуды;
жобалау-іздестіру, сараптау, құрылыс-монтаждау жұмыстарын, құрылыс материалдарын, бұйымдары мен конструкцияларын
алкоголь өнімдерін бөлшек саудада сатуды;
пошта байланысы және телекоммуникациялар саласындағы қызметті, теледидарлық және дыбыстық
жолаушылар мен жүкті өзен көлігімен тасымалдауды;
жерге орналастыру, топографиялық-геодезиялық және картографиялық өнімдер өткізу;
өлшеу құралдарын тексеруді, жасауды және жөндеуді;
тарих және мәдениет ескерткіштерін археологиялық және жаңғырту жұмыстарын;
жол қозғалысын реттеу құралдарын орнатуды, монтаждауды, жөндеуді және пайдалануды;
іздестіру-құтқару, тау-кен құтқару, газдан құтқару, фонтан атқылауға қарсы жұмыстарды;
пестицидтерді (улы химикаттарды) қолдану жөніндегі қызметті;
жалпы бастауыш, негізгі жалпы немесе жалпы орта; бастауыш кәсіптік
жеке және заңды тұлғалардың күзет қызметін жүзеге асыруын;
оқулықтарды, оқу-әдістемелік жинақтарды, білім беруді ұйымдастыру үшін электрондық оқулықтар
аэропорттарда, азаматтық әуе кемелерінде жолаушыларды, экипаждарды тамақтандыруды қамтамасыз етуді;
электр және жылу энергиясын өндіруді, беруді және таратуды;
өнеркәсіптік жарылыс-өрт қаупі бар және тау-кен өнлірістерін, электр
химиялық, бұрғылау, мұнай-газ кәсіпшілігі, геологиялық барлау, кен-шахта, металлургия, энергетика
астық қабылдауды, өлшеуді, кептіруді, тазалауды, сақтауды және тиеуді;
аэродром, аэропорт, аэроновигация объектілерін ұстауды, жөндеуді және пайдалануды;
жылжымалы теміржол құрамын, қауіпті жүктерді тасымалдау үшін қолданылатын арнайы
шетелдік валютамен қолиа-қол бөлшек сауда жасауды және қызмет көрсетуді
ақпаратты қорғаудың техникалық құралдарын, ақпаратты өндеудің қорғалған техникалық құралдарын
Біржолғы талон негізіндегі арнаулы салық режимін қызметі ара-тұра сипатта
Салық агенттерімен жасалатын шарттар негізінде жүзеге асырылатын қызметті қоспағанда,
Біржолғы талон негізіндегі бюджетпен есеп айырысу тәртібі:
Қызмет түрлерінің тізбесін, біржолғы талондардың нысаны мен берілу тәртібін
Біржолғы талондардың құны кіріс алынатын объектінің орналасқан жерін, түрін,
Жалдамалы еңбекті қолданбай біржолғы талон негізінде ара-тұра сипаттағы қызметті
2.3 Заңды тұлғалар табыстарынан Қарағанды облысы бойынша бюджетке түсетын
Заңды тұлғалар табыстарынан облыс бойынша бюджетке түсетін төлемдердін үлесін
I кесте
Қарағанды облысы бойынша салық комитетіне заңды тұлғалардан бюджетке түскен
Салықтың түрлері 2002 2003 2004
Түсімдердің жалпы сомасы Кірістің жалпы көлеміндегі үлесі (%) Түсімдердің
1 2 3 4 5 6 7
1. КТС 26337602,2 45,2 28479619 43,72 31900485,1 43,67
2. ҚҚС 10273973,5 17,6 11050665,0 16,95 12561649 17,20
3. Акциз 729346,8 1,29 491468 0,75 465593,7 0,64
4. Әлеуметтік салық 14222769,5 24,43 15559867,5 23,88 16939992,4 23,19
5. Мүлік салығы 1819944,7 3,17 2183800,3 3,36 2643720,2 3,62
6. Жер қойнауын пайдалану салығы 1986277,1 3,4 2512752,6 3,86
7. Көлік салығы 149765,4 0,26 144867,8 0,23 453577,6 0,62
8. Басқа да түсімдер 2643460,4 4,65 4717198,8 7,25 5328034,4
Барлығы 58263139,6 100 65140130,0 100 73047648,5 100
Осы көрсеткіштерден заңды тұлғалар табыстарынан бюджетке
2002 жылдың түсімдеріне қарағанда 2003 жылдың
2004 жылдың көрсеткішіне қарап отырсақ, ол
Заңды тұлғалар табыстарынан түсетін салықтардың
ә)Заңды тұлғалардың табыс салығы
б) Қосылған құн салығы бойынша 776691,5
в) Акциздер бойынша түсімдер 237878,8 мың
г) Әлеуметтік салық бойынша 1337098
д) Мүлік 363855,6 мың тенгеге өскен, ал пайызбен
е) Жер қойнауын пайдалану салығы
ж) Заңды тұлғалалардың көлік салығы
Ендігі кезекте төмендегі 1 суреттен
Себебі, біріншіден осы салықтар бойынша
Қарағанды облысы бойнынша салық комитетіне
1 сурет бойынша салықтардың Қарағанды
2001 жылы әлеуметтік салық ставкасы
Енді жалпы республика бойынша мемлекеттік бюджетке түсетін түсімдерге қысқаша
Шаруашылық субъектілері төлейтін салықтар мемлекеттік бюджеттің кіріс бөлігін қалыптастырады.
Мемлекеттік бюджеттің кіріс бөлімін қалыптастыратын салықтық түсімдердің құрылымын келесі
Мемлекеттік бюджетке түсетін салықтық түсімдердің құрылымы
Мемлекеттік бюджеттің кіріс бөлімін қалыптастыратын салықтық түсімдердің ішінде маңызды
Жалпы қалған басқада салықтар (ЖТС, акциздер, мүлік салығы және
Ал биылға жылы салық кодексіне
Оны жоғарыда келтірілген болжамға да қарап салық
Салықтық түсімдерді болжау, талдау, есептеу салық жүйесінің дамуымен қатар
Сонымен талдауды қорытындылай келе салық түсімдерінің өсуі немесе кемуі
Экономист А. Смиттің салық туралы ұсынған:
а) салық әрбір төлеушінің табысына қарай салынуы
ә) салықтың мөлшері мен төленетін мерзімі алдын ала есептеліп
б) әрбір салық төлеуші үшін неғұрлы қолайлы уақытта және
в) өндіріліп алынатын салықтың шығындары аз болуы керек деді.
Бұл ұсыныс өте нақты айтылған, бірақ біз тек осы
Қазіргі уақыттағы технология мен ақпарат жүйесі салық есебін жүргізуге
Салықты есептеудегі арнайы салық режимін қолдану өте тиімді болып
3 ЗАҢДЫ ТҰЛҒАЛАРҒА САЛЫНАТЫН САЛЫҚТАРДЫҢ
Салықтар әр мемлекет бюджетінің ең негізгі құраушы көзі болғандықтан,
Экономикамыздағы әр түрлі салалардың ішінде қазіргі кезде ең маңызды
Заңды тұлғаларға салық салудағы мәселелердің ең негізгісі болып, салық
Елдің экономикасының дамуына, өндіріс факторларын: табиғат ресурстарын, еңбекті және
Мемлекеттің аймақтық саясаты белгілші бір кеңістіктегі ұлттық шаруашылықтың теңдігіне
Жалпы салық саясатының мақсаты – салық салу базасын кеңейту,
Салық кодексінің нормативтік базасының негізгі бөлігі – декларация жүйесі
Ал тауар өткізу мөлшері орташа болып келетін және құрамында
«Қазақстан инвестициялық қоры» акционерлік қоғамы басшысы Зейнолла Кәкімжановтың айтқан
а) бухгалтерлік есептеме жүргізудің және салықтық есептеме жасаудың электрондық
ә) салық төлеушілер мен салық органдары телекоммуникация жүйесі арқылы
б) электронды түрде өңдеудің принципті жаңа жүйесін жасау арқылы
Сонымен заңды тұлғаларға салық салу жүйесін дамытудың негізгі көздері
Бұл үш саясаттан басқа заңды тұлғаларға салық салудағы мәселелерді
Мемлекет пен қоғам үшін әрбір салық төлеушінің салықтық міндеттемелердің
Соңғы кездерде салық төлеуден бас тарту, әсіресе халықаралық дәрежеде,
Халықаралық дәрежеде салық төлеуден бас жалтарумен күрестің неғұрлым тиімді
Қазіргі кезде салықтық келісімдердің және ондағы басты негіздердің дұрыс
Сонымен жоғарыда айтылғандардың барлығын қорытындылй келіп, салық төлеуден бас
барлық өзара қаржылық-материалдық, олай болса салықтық қарым қатынасқа түсетін
барлығына ортақ, неғұрлым тиімді салықтық келісім-шарт макетін жасау;
осы елдер салықтық органдары арасында тұрақты, бір ретке келтірілген
кез келген мемлекеттің салықтық органдарының салықтық жоспарлауды
оффшорлық механизмді жүзеге асыруды қолдау және қадағалауды жүзеге асыру.
Бұл салық өндіріс саласы мен кәсіпорын саласына, яғни экономиканың
Аталған мәселелердің көбісі салық жүйесі мен салық органдарының қызметіне
Екіншіден: кәсіпкерлер несиелерінің қымбатшылығы басты мәселе болып отыр.
Алты пайыз инфляция жағдайында несиелердің 20-22 пайызбен берілуі өте
Ал банкілер салықтар бойынша соңғы бес жылда тексерілмеген. Ондағы
Бұл жерде банктердің несиелендіру қызметтерін реттеуді салық органдары қолға
Үшіншіден: салықтарға, төлемдерге байланысты жиі тұрғыда біздің бизнестің пайдасына
Айталық, біздің қандай да бір салаға қарсы қандай да
Импорт бойынша қосылған құн салығына қатысты тәртіп осы уақытқа
Біздің шетелдегі бизнесті қорғауымыз керек. Ол үшін саяси тәуекелді
Төртіншіден: Қазақстан БСҰ-ға кіру табалдырығында тұр деп атап өтті
Қазірдің өзінде біз бағдарламада белгіленген мақсаттарға қол жеткізгенімізді айтуға
Үкімет жаңа техника мен технологиялар үшін салық, кеден, қаржы,
Бесіншіден: кәсіпкерлер экономикалық өсу және елдің индустрияландырылуы мәселелеріндегі өз
Сондықтан біз бизнесмендермен бірге барлық осынау заңдарды, ережелерді, келісімшарттарды
Ең соңғысында Президент үш жылға арналған Кәсіпкерлікті дамыту және
Жоғарыда елбасымыз Нұрсұлтан Әбішұлы Назарбаевтың кәсіпкерлермен өткізу форумында сөйлеген
Бүгінгі күнде елімізде 493 мың шағын және орта бизнес
Қазақстанның отбасылық коэффициенті 3,5 деп санайтын болсақ, төрт миллионнан
Экономикадағы өсімнің отыз пайызға жуығы осы кәсіпкерліктің, яғни заңды
Төрт миллионнан басқа халқымыз мемлекет қоржынынан қаржыланады, яғни мемлекеттік
Бұл мәселелерге қарап кәсіпкерлерге жеңілдіктер жасалмайды деп айтуға болмайды.
Осы уакқытқа дейін жүргізілген реформалар нәтижесінде мемлекет бюджет шығындарын
Ол үшін біздің елде экономикамыздың өсіп-өркендеуіне қарсы тұратын қара
Экономикалық қылмысқа қарсы күрес агенттігі органдарының алдымен кәсіпкерлікті заңсыз
Ең алдымен кәсіпкерлердің, отандық тауар өндірушілердің заңды құқықтары мен
Аталған қылмыстардың барлығы адал кәсіпкерлер үшін әділетсіз бәсеке тудырады,
Мысалға: 2003 жылдың басынан бері 766 қылмыстық іс қозғалған.
Жалған акциздік белгімен өнімдерді заңсыз айналымға түсірумен күресте 300
Форумда Үкімет басшысы экономиканы дамыту, кәсіпкерлерді қолдау мақсатында атқарылып
Сонымен қорыта келе салықтардың бюджетке жеткілікті көлемде түсуіне заңды
Бұл бәсекеге қабілетті өнімнің барлық көрсеткіштеріне сай соңғы өнімге
Кәсіпкерліктің дамуындағы ең негізгі мәселе жоғары салық ауыртпашылығы болып
Қазақстанда қазіргі кезде салық ауыртпашылығын есептеудің жалпы белгіленген методологиясы
Егер берілген тәсіл бойынша есептеме жасаса, Қазақстанда салық ауыртпашылығының
Біз нарық экономикасына көшкеннен бері баршама экономикалық, қаржылық мәселелерді
Қазақстан Республикасы Президентінің сәуір айындағы мемлекетке жолдауында негізгі экономикалық
Елбасымыз Қазақстан халқына «Қазақстан экономикалық, әлеуметтік және саяси жедел
Біріншіден, экономиканы дивесификациялауға бағытталған индустриялық – инновациялық, стратегияны іске
Қазақстанды жаңа технологиялар мен жаңа экономика әлеміне еңгізетін экономикалық
Екіншіден, Қазақстанның шағын және орта кәсіпкерлікті дамытудың түбірінен жаңа
Үшіншіден, Қазақстанда аграрлық бизнесті мемлекеттік реттеу мен қолдау жүйесін
Төртіншіден, қаржы секторын одан әрі дамыту үшін қазір құнды
Банктердің қызметі ашықтықтың айтылуы өнегесі болуға тиіс.
Ең алдымен, мұның меншік құрылымы мен аффилирленген тұлғалар туралы
Бесіншеден, биылғы жылдан бастап, Қазақстан Республикасы іс жүзінде әрбір
Қорытындылай айтқанда мемлекет қаржы саясатын жетілдіру шешімді қадам жасады,
Сонымен, біз жоғарыда заңды тұлғаларға салынатын салықтардың ауыртпашылығын, оның
Сонымен қатар шағын және орта бизнесті дамытуды қолға алу
Қорытынды
Сонымен осы дипломдық жұмысты қорытындылай келе салықтар мемлекет бюджеті
Заңды тұлғаларға салық салу арқылы мемлекет біріншіден, әлеуметтік-экономикалық тұрақтылықты
Салық жүйесі экономиканың ең басты салаларына, яғни ауылшаруашылық саласына,
а) салықты жинау жүйесі өте ықшам, оған жұмсалатын шығындар
ә) салықты төлеу процедурасы төлеушілер үшін ыңғайлы, көп уақыт
б) салықтың салмағын шамадан тыс арттырып, кәсіпкерлердің белсенділігі мен
в) салық салу принципі өндіріс шығындарын арттырып, өндіріс көлемінің
г) салықты салу процесі конъюктуралық және жұмыстылық саясатының іске
д) салықтарды алу принциптері, сонымен бірге, табыстың мүмкін болғанша
ж) құрамындағы әрбір салықтың мақсаты нақты анықталған біртұтас салық
Салық салу жүйесін оңтайландыруда биылғы жылы салық жүйесіне біршама
а) қосылған құн салығының ставкасы өзгертілді, яғни 16%-дан 15%-ға;
ә) әлеуметтік салықтың ставкасы өзгертілді. Ол 21%-дан 20%-ға дейін
б) жеке табыс салығының ең жоғарғы ставкасы 30%-дан 20%-ға
в) қосылған құн салығы мен корпорациялық табыс салығы бойынша
г) шикізат секторы бойынша қосылған құн салығының нөлдік
д) коммерциялық емес және әлеуметтік секторлар үшін де корпорациялық
Бұл өзгерістерді еңгізудің себептері болып төлеуден жалтарушыларды көлеңкеден шығару,
Салық жүйесіне өзгерістер еңгізу оң нәтиже беретіндігін көрсетті. Оған
Ең алғаш 1995 жылы қабылданған салық кодексінде кемшіліктер өте
Сонымен бірге ол кезде қазіргі кездегідей несие жүйесі де
1995 жылдар мен 2001 жылдар арасында салық кодексіне көптеген
2001 жылы жұмыссыздық пен әлеуметтік-экономикалық мәселелерді шешуде жаңадан салық
2001 жылы қабылданған кодекс салық ауыртпашылықтарының жеңілдеуіне, кәсіпорын санының
Бірақ салық жүйесін жаңадан құру әр мемлекетте болатын күрделі
Мемлекетте салық жүйесін жетілдіргеннен бері жеке кәсіпкерлік дамып, заңды
Қазіргі кезде алдағы мақсат 2030 стратегиясының орындалуына жету. Бұрын
Салық жүйесінің дамуы тек қана әлеуметтік салаға ғана емес
Салықтардың түсімдері де жылдан жылға артып келеді. Оның айғағы
Заңды тұлғалардың көбеюі тек салықтар арқылы мемлекет бюджетін
Сонымен салық жүйесін дамыту әлі бірнеше кезеннен өтеді және
ҚОЛДАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ
1.ҚР-ның Салық кодексі, 2004ж. 1 қаңтар
2.Елбасы Н.А. Назарбаевтың Қазақстан халқына «Қазақстан – 2030» жолдауы
3.Қазақстан Республикасының азаматтық кодексі
4.ҚР-сы салық кодексінің негізгі ережелерін түсіндіру жөніндегі жинақ. Әкімов
5.ҚР-сы салық кодексінің негізгі ережелерін түсіндіру жөніндегі жинақ. Смағұлов
6.Мұқанова А.А. «ҚР-да заңды тұлғалардың құқықтары мен міндеттері»-80бет. Алматы-2003ж.
7.Мейірбеков А.Қ. «Кәсіпорын экономикасы» -174 бет. Алматы – 2003ж.
8.Сахариев С.С. «Әлем экономикасы», 1-бөлім, 54 бет. Алматы –
9. Сахариев С.С. «Әлем экономикасы», 2-бөлім, 105 бет. Алматы
10.Шеденов Ө.Қ., Байжомартов Ч.С., Жүнісов Б.А., Калягин Ө.Қ. «Жалпы
11.Қабдиев Д.Қ., Оралтаев Т.Қ., Ескендіров Ә.Е., Бекмолдин С.Қ., Хабибуллин
12. Ілиясов Қ.Қ., Құлпыбаев С. «Қаржы». 2005 жыл.
13. Ермекбаева Б.Ж. «Жалпы мемлекеттік салықтар». Алматы «Экономика» 1997ж.
14. Ермекбаева Б.Ж., Құлжабаева М.Т., Еурабаев С.Б. «Жергілікті салықтар
15. Мельников В.Д., Ілиясов Қ.Қ. «Қаржы». Алматы «Экономика» 1994ж.
16. Сейдахметов Ф.С. «Налоги в Казахстане» - А.: «LEM»
17.Аль-Пари, №1-2003, 136-бет «Аймақтың фискалдық саясаты».
18.Файл Бухгалтера, 2003, 5стр. «О внесенных изменениях в Налоговый
19. Байдүйсенов А.Д. «Қазақстан салық жүйесіндегі кейбір мәселелер». Қаржы-Қаражат.
20. Қаржы-Қаражат. №6, 2003ж. 59бет. «Бюджетаралық қатынастардың тұжырымдамалық негіздерін
21. Мир финансов. 2003-август. 23стр. «Предлагаемые поправки к Налоговому
23. Бухгалтер бюллетені №41 (443) қазан 2002ж. 11-бет. «Салық
24. Егемен Қазақстан, 2003ж. 1қараша, 2-бет. «Кәсіпкерлікті қолдау».
25. Егемен Қазақстан, 2003ж. 22 қаңтар , 2-бет. «Салық
26. Егемен Қазақстан, 2003ж. 20 маусым, 2-бет. «Салық жеңілдіктерінің
27. Егемен Қазақстан, 2003ж. 12 қыркүйек, 1-бет «Салық кодексіне
28. Егемен Қазақстан, 2002ж. 27 желтоқсан, 3-бет. «ҚР-сы жер
29. Егеммен Қазақстан «Қазақстан экономикалық , әлеуметтік және саяси
30. Жас Алаш, 2003ж. 9 қыркүйек, 3-бет «Экономиканың қамқоршысы
ҚОСЫМША А
Жылдық жиынтық табыс
№ Жылдық жиынтық табысқа жататын салық төлеуші табыстарының түрлері.
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20 Тауарларды (жұмыстарды, қызметтерді) көрсетуден түсетін табыс;
үйлерді, ғимараттарды, құрылыстарды, сондай-ақ амортизациялауға жатпайтын активтерді өткізу кезіндегі
міндеттерді есептен шығарудан түсетін табыстар;
күмәнді міндеттемелер бойынша түсетін табыстар;
мүлікті жалға беруден түсетін табыстар;
ҚР-ның заңдарымен провизиялар жасауға рұқсат етілген банктер мен банк
борышты талап етуді басқаға беруден түсетін табыстар;
кәсіпкерлік қызметті шектеуге немесе тоқтатуға келісім үшін алынған табыстар;
шығып қалған тіркелген активтер құнының ішкі топтың құн балансынан
кен орындарын игеру зардаптарын жою жөніндегі нақты шығыстар сомасынан
ортақ үлестік меншіктен түсетін табысты бөлу кезінде алынатын табыстар;
бұрын негізсіз ұсталып, бюджеттен қайтарылған айыппұлдардан басқа, борышкерге салынған
бұрын жүргізілген шегерімдер бойынша алынған өтемақылар;
өтеусіз алынған мүлік, орындалған жұмыстар, көрсетілген қызметтер;
дивидендтер;
сыйақылар;
бағамдық оң айырма;
ұтыстар;
роялти;
әлеуметтік сала объектілерін пайдалану кезінде алынған табыстардың шығыстардың артығы
ҚОСЫМША Ә
Шегерімдер
№
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10 Қызмет бабындағы іссапарлар
сыйақы бойынша шегерімдер;
төленген күмәнді міндеттемелер бойынша шегерімдер;
күмәнді талаптар бойынша шегерімдер;
резервтік қорларға аударымдар бойынша шегерімдер;
ғылыми-зерттеу, жобалау, іздену және тәжірибе конструкторлық жұмыстарға жұмсалатын шығыстар
сақтандыру сыйақылары бойынша шығыстарды шегеру;
әлеуметтік төлемдерге жұмсалған шығыстарды шегеру;
табиғи ресурстарды геологиялық зерттеуге және оларды өндіруге әзірлік жұмыстарына
теріс бағамдық айырма бойынша шегерімдер.
ҚОСЫМША Б
Акциздік тауарлар мен қызмет түрлері
№
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
алкоголь өнімі;
темекі бұйымдары;
құрамында темекі бар басқа бұйымдар;
бекіре және қызыл балық уылдырығы;
алтыннан, платинадан немесе күмістен жасалған зергерлік бұйымдар;
бензин (авиациялық бензинді қоспағанда), дизель отыны;
жеңіл автомобильдер (арнайы мүгедектерге арналған, қолмен басқарылатын) автомобильдерден басқа;
атыс және газ қарулары (мемлекеттік билік органдарының қажеттіліктері үшін
газ конденсатын қоса алғанда шикі мұнай;
ойын бизнесі;
лотореяны ұйымдастыру мен өткізу.
ҚОСЫМША В
Кең таралған пайдалы қазбалар мен жерасты сулары бойынша
№
1 Металлургияға арналған руда емес шикізат 1
2 Қалыпқа салынатын құм, глиноземді жыныстар (далалық шпат, пегматит),
3 Тамақ өнеркәсібіне арналған әк 1
4 Басқа да руда емес шикізат 3,5
5 Отқа берік саз балшықтар, каолин, вермикулит 3,5
6 Ас тұзы 3,5
7 Жергілікті құрылыс материалдары 4,5
8 Ауа кіретін кеук жыныстар, құрамында суы бар ауа
9 Жерасты сулары 10
ҚОСЫМША Г
Үстеме пайда салығының ставкалары
Пайданың ішкі нормасы Үстеме пайда салығының ставкасы
20-дан кем немесе оған тең 0
20-дан артық, бірақ 22-ден кем немесе оған тең 4
22-ден артық, бірақ 24-тен кем немесе оған тең 8
24-тен артық, бірақ 26-дан кем немесе оған тең 12
26-дан артық, бірақ 28-ден кем немесе оған тең 18
28-ден артық, бірақ 30-дан кем немесе оған тең 24
30-дан артық 30
ҚОСЫМША Д
Ауылшаруашылық мақсатындағы жерлерге салынатын базалық салық ставкалары
Бонитет балы Базалық салық ставкасы (теңге) Бонитет балы Базалық
1 2 3 4
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50 0,48
0,67
0,87
1,06
1,25
1,45
1,68
1,93
2,16
2,41
2,89
3,09
3,28
3,47
3,67
3,86
4,09
4,34
4,57
4,82
25,31
5,79
6,27
6,75
7,24
7,72
8,20
8,68
9,17
9,65
14,47
15,54
16,59
18,08
18,76
19,82
20,88
22,00
23,06
24,12
28,95
30,01
31,07
32,17
33,23
34,29
35,36
36,48
37,54
38,60 51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100 43,42
44,49
45,55
46,65
47,71
48,77
49,83
50,95
52,01
53,07
57,90
60,63
63,26
65,95
68,61
71,31
73,96
76,66
79,32
82,02
86,85
89,55
92,19
94,89
97,56
100,26
102,91
105,61
108,27
110,97
115,80
119,02
122,21
125,45
128,67
131,86
135,10
138,32
141,51
144,75
149,57
154,40
159,22
164,05
168,87
173,70
178,52
183,35
188,17
193,00
100-ден жоғары 202,65
ҚОСЫМША Е
Елді мекендерден тыс орналасқан өнеркәсіп жерлеріне салынатын базалық салық
Бонитет балы Базалық салық ставкасы (теңге) Бонитет балы Базалық
1 2 3 4
0
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50 48,25
91,67
135,10
178,52
221,95
265,37
308,80
352,22
395,65
439,07
482,50
530,75
592,41
654,08
715,68
777,35
839,01
900,67
962,29
1023,96
1084,66
1138,70
1189,07
1239,35
1287,73
1340,29
1390,66
1441,07
1791,45
1541,88
1592,25
1646,29
1693,03
1740,76
1788,47
1836,20
1883,87
1931,58
1979,31
2027,02
2074,75
2126,86
2178,19
2228,61
2278,98
2329,41
2379,79
2340,22
2480,57
2531,00
2582,34
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
2634,45
2690,23
2745,95
2801,72
2857,46
2913,24
2968,96
3024,73
3080,47
3136,25
3188,36
3247,75
3325,49
3364,61
3423,05
3489,25
3539,95
3598,39
3656,81
3715,25
3769,29
3829,64
3890,53
3951,64
4012,79
4073,88
4135,02
4196,16
4257,23
4319,34
4371,45
4432,57
4493,66
4554,10
4615,92
4677,01
4738,15
4799,27
4860,36
4921,50
4975,54
5054,48
5134,32
5214,22
5294,9
5373,99
5453,83
5533,73
5613,59
5693,50
100-ден жоғары 5790,00
ҚОСЫМША Ж
Көлік құралдарына салық ставкалары
салық салу объектісі салық ставкасы (айлық есептік көрсеткіш)
Двигатель көлемі мынадай жеңіл автомобильдер
1100-ге дейін қоса алғанда
1100-ден жоғары 1500-ді қоса
1500-ден жоғары 2000-ды қоса
2000-нан жоғары 2500-ді қоса
2500-ден жоғары 3000-ды қоса
3000-нан жоғары 4000-ды қоса
4000-нан жоғары
4,0
6,0
7,0
12,0
17,0
22,0
117,0
Жүк көтергіштігі мынадай жүк таситын, арнаулы автомобильдер (тіркемелерді есептемегенде):
1 тоннаға дейін қоса алғанда
1тоннадан жоғары – 1,5 тоннаны қоса
1,5 тоннадан жоғары – 5 тоннаны қоса
5тоннадан жоғары
6,0
9,0
12,0
15,0
3. Шынжыр табанды машиналар мен механизмдерді қоспағанда, өздігінен жүретін
Автобустар:
12 отыратын орынға дейін қоса алғанда
12-ден жоғары – 25 отыратын орынды қоса
25 отыратын орыннан жоғары
9,0
14,0
20,0
1 2
5. Мотоциклдер, мотороллерлер, мотошаналар, көлемі шағын кемелер (двигателінің қуаты
Мотоциклдер (двигателінің қуаты 55кВт-тан жоғары) 1,0
10,0
6. Катерлер, кемелер, буксирлер, баржалар, яхталар (двигательдің қуаты мынадай
160-қа дейін қоса алғанда
160-тан жоғары 500-ді қоса
500-ден жоғары 1000-ды қоса
1000-нан жоғары
6,0
18,0
32,0
55,0
7. Ұшу аппараттары әрбір киловатт қуаттан айлық есептік
86
Ұйымның экономикалық сипаттамасы мен салық есебінің ерекшеліктері
«корпоративтік табыс салығы және Қазақстан Республикасында компаниялар қызметіне оның әсері (ауезов ауданының салық басқармасы мысалында)»
Мемлекетке төленуі тиіс міндетті төлемдер мен түсімдердің теориялық негізі, оның ішінде корпоративтік табыс салығының алыну механизмі, осы салық түрін салудың ерекшелігі
Тіркелген салықтың ставкасы
Корпоративтік табыс салығы
Корпоративтік табыс салығы: мәні, маңызы және қызмет ету механизмі
ҚР-дағы салық түрлері мен олардың атқаратын қызметі
Заңды тұлғалардың салық салынатын объектілері
ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНДАҒЫ САЛЫҚ ЖҮЙЕСІ: ҚҰРЫЛУ КЕЗЕҢДЕРІ МЕН БҮГІНГІ ЖАҒДАЙЫНА СИПАТТАМА
Корпоративтік табыс салығы: алыну механизмі және жетілдіру мәселелері туралы